Sygn. akt III AUa 702/18
III AUz 161/18
Dnia 21 listopada 2019 r.
Sąd Apelacyjny w Katowicach Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący |
SSA Marek Procek (spr.) |
Sędziowie |
SSA Jolanta Pietrzak SSA Tadeusz Szweda |
Protokolant |
Elżbieta Szewczyk |
po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2019 r. w Katowicach
sprawy z odwołania (...) Spółki z o.o. w R.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C.
przy udziale zainteresowanych K. F.,M. G. (1), A. M., P. O.
o ustalenie płatnika składek i podstawy wymiaru składek
na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. oraz zażalenia (...) Spółki z o.o. w R.
od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach
z dnia 11 grudnia 2017 r. sygn. akt VIII U 1301/16
1. z apelacji, zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 i oddala odwołania;
2. z apelacji, zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 3 i zasądza od (...) Spółki z o.o. w R. na rzecz organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;
3. zasądza od (...) Spółki z o.o. w R. na rzecz organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. kwotę 960 zł (dziewięćset sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym;
4. oddala zażalenie;
5. zasądza od (...) Spółki z o.o. w R. na rzecz organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. kwotę 450 zł (czterysta pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym.
/-/SSA J.Pietrzak /-/SSA M.Procek /-/SSA T.Szweda
Sędzia Przewodniczący Sędzia
Organ rentowy - Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C., działając
w oparciu o przepisy art. 83 ust. 1 pkt 3, w związku z art. 18 ust. 1 i 3, art. 20 ust. 1 ustawy
z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. t.j. 2015r., poz. 121 z późn. zm.) oraz art. 79 ust. 1, art. 81 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. t.j. 2015r., poz. 581 z późn. zm.), stwierdził podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe chorobowe, wypadkowe i zdrowotne:
- w decyzji z dnia 10 maja 2016 r. dla K. F.
, jako pracownika
u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w R. (poprzednio Przedsiębiorstwo-Handlowo-Usługowe (...) spółka cywilna J. H. (1) I. S. (1)) w okresie kwiecień 2011 r. do sierpnia 2011 r.;
- w decyzji z dnia 17 sierpnia 2016 r. dla P. O. jako pracownika
u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w R. (poprzednio Przedsiębiorstwo-Handlowo-Usługowe (...) spółka cywilna J. H. (1) I. S. (1)) w okresie
w okresie od sierpnia 2013 r. do grudnia 2013 r.;
- w decyzji z dnia 17 sierpnia 2016 r. dla A. M. jako pracownika
u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w R. (poprzednio Przedsiębiorstwo- Handlowo-Usługowe (...) spółka cywilna J. H. (1) I. S. (1)) w okresie
w okresie od stycznia 2011 r. do grudnia 2013 r.;
- w decyzji z dnia 10 maja 2016r. dla M. G. (1) jako pracownika u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w R. (poprzednio Przedsiębiorstwo-Handlowo-Usługowe (...) spółka cywilna J. H. (1) I. S. (1)) w za styczeń 2013 r.
W odwołaniach od przedstawionych decyzji (...) Sp. z o.o. w R. zarzuciła organowi rentowemu:
- naruszenie art. 93a § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998r. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że pod pojęciem spółek nie mających osobowości prawnej, należy rozumieć spółkę cywilną, podczas gdy pod pojęciem tym rozumieć należy wyłącznie spółki osobowe, będące samodzielnym podmiotem praw i obowiązków, natomiast spółka cywilna nie jest wydzielonym podmiotem, a zatem wymieniony przepis, jako podstawa prawna odpowiedzialności odwołującej, nie znajduje zastosowania;
- naruszenie art. 93a § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej w zw. z art. 31 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998r. poprzez jego niewłaściwe zastosowanie, w sytuacji gdy stroną pierwotną decyzji oraz podmiotem ewentualnie zobowiązanym do zapłaty składek byli wspólnicy spółki cywilnej, a więc osoby fizyczne,
a nie spółka cywilna, a zatem nie może dojść do przeniesienia odpowiedzialności ze spółki na odwołującego się, w sytuacji gdy pierwotnie zobowiązane były osoby fizyczne;
- naruszenie art. 24 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia
13 października 1998 r. poprzez jego niezastosowanie i objęcie zaskarżoną decyzją podstawy wymiaru składek w zakresie składek, które uległy przedawnieniu;
- błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że K. F., M. G. (1), A. M. i P. O. rzeczywistości świadczyli pracę na rzecz płatnika składek (P.U.H.P. (...) s.c. J. H. (1), I. S. (1)), za jego wiedzą, w ramach umowy o dzieło z P.W. (...) s.c. E. H., T. S. (2), pomimo faktu, że nie polegali oni faktycznemu zwierzchnictwu płatnika składek, a praca świadczona była na rzecz P.W. (...) s.c., który czerpał korzyści z umów zawartych z wyżej wymienionymi;
- wydanie decyzji na podstawie niekompletnego materiału dowodowego i pominięcie przy jej wydawaniu zbadania faktycznego zakresu zależności i podległości służbowej pracownika względem płatnika (P.U.H.P. (...) s.c.) w zakresie obowiązków świadczonych na rzecz P.W. (...) s.c., oraz korzyści osiąganych przez ten podmiot z pracy osoby zatrudnionej w ramach umowy cywilnoprawnej;
- naruszenie art. 8 ust. 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia
13 października 1998r. poprzez jego błędną interpretację polegającą na rozumieniu pod pojęciem świadczenia pracy na rzecz pracodawcy każdej sytuacji, w której względem pracodawcy pracownik świadczy pracę w ramach umowy pracę i w ramach innego stosunku cywilnoprawnego z innym podmiotem, w oderwaniu od rzeczywistych efektów tej pracy
i faktycznych korzyści ekonomicznych, jakie pracodawca osiąga z pracy świadczonej
w ramach innego stosunku cywilnoprawnego.
Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2017 r. Sąd Okręgowy w Gliwicach w punkcie 1 zmienił opisane wyżej decyzję, w ten sposób, iż stwierdził, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne dla pracownika K. F., M. G. (1), A. M. i P. O. stanowi podstawa zadeklarowana przez płatnika składek (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w R. (poprzednio J. H. (1) i I. S. (1) wspólników Przedsiębiorstwa Usługowo - Handlowo - Produkcyjnego (...) spółka cywilna w R.), w punkcie 2 oddalił odwołanie w pozostałym zakresie, w punkcie 3 zniósł pomiędzy stronami koszty postępowania.
Sąd Okręgowy ustalił, iż Przedsiębiorstwo Usługowo Handlowo Produkcyjne (...) s.c., J. H. (1) i I. S. (1) prowadziło działalność od początku lat 90-tych
w zakresie obsługi reklam zewnętrznych, przede wszystkim dla (...) S.A., a sporadycznie dla innych podmiotów – dotyczących jednej reklamy. (...) S.A. ma nośniki reklam na terenie całego kraju i świadczy usługi reklamy zewnętrznej dla indywidualnych odbiorców.
Z żadnym innym dużym podmiotem, który oferuje reklamy zewnętrzne, (...) s.c. nie współpracowała, gdyż groziło jej za to zerwanie umowy z (...) S.A.
T. S. (2) i E. H. (żony wspólników (...) s.c.) w ramach spółki cywilnej PW (...) prowadziły działalność gospodarczą od końca lat 90 w zakresie budowlanym, natomiast od 2003 r. rozszerzyły działalność i zaczęły świadczyć usługi
w zakresie reklam dla klientów, których nie mogła obsługiwać spółka (...). Spółka PW (...) zajmowała się m.in. montażem, klejeniem reklam, robieniem balustrad, płotów ogrodzeń, balkonów, konstrukcji pod reklamy, remontami mieszkań i budynków użyteczności publicznej. W spornym okresie nie otrzymywała zleceń z (...) S.A.
Odwołująca Spółka powstała na skutek przekształcenia Przedsiębiorstwa Usługowo Handlowo Produkcyjnego (...) s.c. J. H. (1) i I. S. (1) w spółkę
z ograniczoną odpowiedzialnością działającą pod nazwą (...) i kontynuuje dotychczasową działalność. Wpis spółki do KRS został dokonywany w dniu 18 września 2015r.
Obydwie Spółki miały siedziby w tym samym budynku, odwołująca ma biura na parterze a PW (...) na piętrze.
PW (...) zatrudniała w spornym okresie 4-5 pracowników na podstawie umowy o pracę na stanowiskach: budowlaniec, spawacz, klejący.
Odwołująca w spornym okresie zatrudniała od 10 do 13 pracowników na podstawie umowy o pracę i około 5-6 osób na podstawie umowy o dzieło, ewentualnie kilka osób na postawie umowy zlecenia. Zmiana reklam dla (...) SA następowała na początku i w środku miesiąca i w tych okresach odwołująca realizowała zlecenia korzystając z pracowników własnych, jak i spółki PW (...). Odwołująca wystawiała spółce PW (...) faktury za usługi świadczone przez pracowników PW (...).
PW (...) - celem realizacji swoich zleceń - podpisywała umowy o dzieło
z pracownikami odwołującej, mając na uwadze ich kwalifikacje i posiadanie badań wysokościowych. Umowy te zawierane były na początku miesiąca na jeden lub trzy miesiące, w zależności od ilości posiadanych zleceń na wyklejanie i montaż reklam. Konkretyzacja prac do wykonania w ramach umowy o dzieło następowała w trakcie danego miesiąca. Czasami nie wiadomo były jakie prace i kiedy zostaną wykonane. Wynagrodzenie było ustalane po zakończonej pracy. W praktyce wyglądało to w ten sposób, że T. S. (2) przekazywała J. H. (1) jaki jest zakres prac do wykonania dla PW (...) w zakresie prac reklamowych oraz z jakimi osobami ma podpisaną w danym miesiącu umowę o dzieło. Następnie J. H. (1) przekazywał te informacje do dyspozytorek, które wystawiały zlecenia wyjazdu. Dyspozytorki miały informacje jak wygląda obłożenie w danym miesiącu pracowników odwołującej i wiedziały czy w danej chwili mogą wykonać jeszcze zlecenia dla PW (...). Na zleceniach wskazywano rodzaj prac do realizacji oraz dla jakiej spółki są wykonywane prace, poprzez oznaczenia F (czyli (...)) lub FB (czyli (...)). Do zlecenia doręczano rozpiskę z adresami, którą przekazywano rano pracownikom. Dyspozytorki wiedziały, że pracownicy odwołującej,
nie mogą w ramach umów o dzieło zawartych z PW (...) wyklejać plakatów dla (...).
Z uwagi na dużą liczbę zleceń, przechowywano je przez dwa miesiące, chyba,
że dotyczyły sprawy spornej lub reklamacji.
Praca dla obydwu Spółek wykonywana była przy użyciu sprzętu należącego do obydwu Spółek: samochodów służbowych, podnośników czy drabin. Spółki prowadziły wzajemne rozliczenia paliwa w zależności od tego do jakich prac – na czyją rzecz – dany samochód czy podnośnik był użyty. W budynku, w którym mieściły się siedziby Spółek były dwa magazyny (po jednym dla każdej ze Spółek), skąd pobierano narzędzia, klej i plakaty.
Dowodem prawidłowego wykonania dzieła było zdjęcie. T. S. (2) lub E. H. sporadycznie jeździły dokonać odbioru wykonania dzieła. Przeważnie osoba realizująca daną pracę robiła zdjęcie wykonanej pracy, które przekazywała dyspozytorkom, albo w teren przyjeżdżała dyspozytorka. Dyspozytorki sczytywały zdjęcia z aparatu, obrabiały je i przekazywały T. S. (2), która na tej podstawie rozliczała wykonaną pracę.
Dyspozytorki były pracownicami odwołującej, ale zdarzało się, że pracowały w tym samym czasie dla PW (...) w ramach umów o dzieło.
Według Sądu Okręgowego bezspornie, w okresach oznaczonych w zaskarżonych decyzjach zainteresowani: K. F., A. M., P. O.
i M. G. (1) zawarli umowy o dzieło z PW (...), których przedmiotem było klejenie ekranów reklamowych i wymiana reklam, a w przypadku A. M. wykonywanie zdjęć reklam. Umowy określały także termin wykonania dzieła
i wynagrodzenie. Jednocześnie osoby te były zatrudnione na podstawie umów o pracę przez spółkę cywilną I.S. i J. H..
W okresie objętym skarżonymi decyzjami raczej nie było takich sytuacji, aby te same podmioty zewnętrzne współpracowały z odwołującą i PW (...). Każda Spółka miała swoje zlecenia, przy czym ilościowo więcej klientów miała Spółka (...).
PW (...) w 2011 roku wystawiła faktury dotyczące reklam dla następujących podmiotów: R. R. D., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością
w K., Przedsiębiorstwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, P., M. A. R. K., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W., B. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K., (...) S.A. w K., db U.
w W., (...) R. F., (...).C R. F., A. S., L. T. K., Biura Doradztwa i (...) w K., S. Agencji Handlowej (...).C. w T., (...) A. F., (...), (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w G., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K., (...) SA w K., Agencji (...) w K., (...) T. K. w W., P.H.U (...) W. W., (...) –Technika (...), Biura Doradztwa (...), (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w C., S. Agencji (...), (...) F. M. S., P. G., Sp.j.
w G., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Z., (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T..
Powyższych ustaleń Sąd okręgowy dokonał przy wykorzystaniu dowodów
z dokumentów zgromadzonych w aktach rentowych, aktach kontroli, na podstawie faktur VAT wystawionych kontrahentom PW (...), oraz zeznań świadków: T. S. (2), E. H., A. W. (1) i wyjaśnień stron
.
W ocenie tegoż Sądu, odwołania częściowo zasługiwały na uwzględnienie.
Sąd ten, przywołując przepisy art. 31 ustawy systemowej oraz art. 93a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, podniósł, iż wbrew stanowisku odwołującej, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością powstała w wyniku przekształcenia spółki cywilnej w spółkę kapitałową, ponosi odpowiedzialność za zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne
i zdrowotne wspólników spółki przekształcanej.
Zdaniem tegoż Sądu w doktrynie zgodnie przyjmuje się, że sukcesja podatkowa,
o której mowa w art. 93a § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, obejmuje przekształcenie nie tylko osobowej spółki handlowej ale również cywilnej w spółkę kapitałową. Przepis art. 551 § 2 k.s.h. przewiduje możliwość przekształcenia spółki cywilnej w spółkę handlową inną niż spółka jawna. Nie jest zaś sporne, że w dniu 18 września 2015 r. spółka P.U.H. P (...) s.c. J. H. (1), I. S. (1) została przekształcona przez jedynych wspólników
w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (spółkę kapitałową) - w tym samym składzie osobowym wspólników. Sąd ten podniósł, iż z uwagi na brak podmiotowości prawnej spółki cywilnej nie jest możliwe do objaśnienia mechanizmu przewidzianego w art. 551 § 2 k.s.h. (przekształcenie spółki cywilnej w inną spółkę handlową, za wyjątkiem spółki jawnej) stosowanie wprost zasady kontynuacji. Nie można bowiem w tym wypadku przyjmować tożsamości podmiotowej spółki przekształcanej i przekształconej. Z tych względów wskazuje się na zasadę sukcesji uniwersalnej praw składających się na wspólny majątek wspólników
i zobowiązań kwalifikowanych jako zobowiązania spółki, jako zasadę bardziej adekwatną, akcentując zarazem, że zarówno w wypadku przekształcenia, o którym mowa w art. 551
§ 1 k.s.h., jak i przekształcenia z art. 551 § 2 k.s.h., stosunki prawne nawiązane przez spółkę przekształcaną nie ustają, ale są kontynuowane w niezmienionym zakresie i treści z udziałem spółki przekształconej.
Według Sadu Okręgowego, zgodnie z art. 553 § 1 k.s.h., spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej, zatem nowo powstała spółka kapitałowa, czyli spółka przekształcona, staje się następcą prawnym spółki osobowej. Oznacza to, że Spółka przekształcona - F. - ponosi odpowiedzialność za zobowiązania Spółki przekształcanej - (...) s.c. - powstałe przed dniem przekształcenia .
Zatem, odwołująca Spółka ponosi odpowiedzialność za zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne za byłych pracowników spółki cywilnej (...), na takich samych zasadach, na jakich kontynuuje stosunki pracownicze nawiązane przez pracowników ze wspólnikami spółki cywilnej (...).
Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy, odwołanie w zakresie jakim odwołująca Spółka domagała się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez stwierdzenie, że brak jest podstaw do ustalenia odpowiedzialności (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne dla zainteresowanych jako pracowników (...) s.c., jako nieuzasadnione, na mocy art. 477 14 § 1 k.p.c., oddalił w tej części .
Jednocześnie Sąd Okręgowy stwierdził, że zaskarżone decyzje są one nieprawidłowe.
Według tegoż Sądu, skoro w niniejszej sprawie istota sporu sprowadza się do oceny prawidłowości ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
i ubezpieczenie zdrowotne dla pracowników w rozumieniu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, to ustalenia wymagało, czy zainteresowani w ramach umów o dzieło zawartych z PW (...) świadczyli pracę na rzecz odwołującej jako swojego pracodawcy.
W ocenie Sądu Okręgowego, zgromadzony materiał dowodowy okoliczności tej
nie potwierdził.
Otóż bowiem, jak podniósł tenże Sąd, przesłanką decydującą o uznaniu za pracownika osoby świadczącej w ramach umowy cywilnoprawnej pracę na rzecz swojego pracodawcy jest to, że w ramach takiej umowy wykonuje faktycznie pracę dla swojego pracodawcy (uzyskuje on rezultaty jej pracy). Zwrot działać „na rzecz” użyty został w art. 8 ust. 2a ustawy systemowej w innym znaczeniu niż w języku prawa, w którym działanie „na czyjąś rzecz” może się odbywać w wyniku istnienia określonej więzi prawnej (stosunku prawnego). Stosunkiem prawnym charakteryzującym się działaniem na rzecz innego podmiotu jest stosunek pracy, do którego istotnych cech należy działanie na rzecz pracodawcy (art. 22 k.p.). Również wykonujący zlecenie „działa na rzecz zleceniodawcy” (art. 734 i n. k.c.). Sąd okręgowy wskazał przy tym, iż w uzasadnieniu uchwały z dnia 2 września 2009 r. (II UZP 6/09) Sąd Najwyższy wyjaśnił, że zwrot ten oznacza, iż praca w ramach umowy cywilnoprawnej powinna być wykonywana faktycznie dla swojego pracodawcy (który uzyskuje rezultat tej pracy). Wskazano dodatkowo, że art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, dotyczy z reguły takiej pracy wykonywanej na podstawie umowy cywilnoprawnej na rzecz pracodawcy, która mogłaby być świadczona przez jej wykonawcę w ramach stosunku pracy
z tym pracodawcą. W kontekście przepisu art. 8 ust. 2a ustawy systemowej zwrot „na rzecz pracodawcy” opisuje zatem sytuację faktyczną, w której należy zastosować konstrukcję uznania za pracownika. Jest nią istnienie trójkąta umów, tj. 1) umowy o pracę, 2) umowy zlecenia między pracownikiem, a osobą trzecią i 3) umowy o podwykonawstwo między pracodawcą i zleceniodawcą. Pracodawca w wyniku umowy o podwykonawstwo przejmuje
w ostatecznym rachunku rezultat pracy wykonanej na rzecz zleceniodawcy, przy czym następuje to w wyniku zawarcia umowy zlecenia/świadczenia usług z osobą trzecią oraz zawartej umowy cywilnoprawnej między pracodawcą i zleceniodawcą (por. Konstrukcja uznania za pracownika w prawie ubezpieczenia społecznego - Inetta Jędrasik-Jankowska, Praca i Zabezpieczenie Społeczne tom 8, r. 2011, str 22-28)).
Praca wykonywana na rzecz pracodawcy to zatem – w ocenie Sądu Okręgowego - praca, której rzeczywistym beneficjentem jest pracodawca, niezależnie od formalnej więzi prawnej łączącej pracownika z osobą trzecią. Oznacza to, że bez względu na rodzaj wykonywanych czynności przez pracownika wynikających z umowy zawartej z osobą trzecią oraz niezależnie od tożsamości rodzaju działalności prowadzonej przez pracodawcę i osobę trzecią, wystarczającą przesłanką zastosowania art. 8 ust. 2a ustawy systemowej jest korzystanie przez pracodawcę z wymiernych rezultatów pracy swojego pracownika, wynagradzanego przez osobę trzecią ze środków pozyskanych od pracodawcy na podstawie umowy łączącej pracodawcę z osobą trzecią. Z punku widzenia przepływów finansowych, to pracodawca przekazuje osobie trzeciej środki na sfinansowanie określonego zadania, stanowiącego przedmiot swojej własnej działalności, a osoba trzecia, wywiązując się
z przyjętego zobowiązania, zatrudnia pracowników pracodawcy.
Zdaniem Sądu Okręgowego w rozpoznawanej sprawie opisana powyżej sytuacja nie zachodzi, brak bowiem dowodów świadczących o tym, że zainteresowani w ramach umów o dzieło zawartych z PW (...) wykonywali pracę dla odwołującej. Organ rentowy tej okoliczności w niniejszym postępowaniu nie udowodnił.
W ocenie tegoż Sądu, zainteresowani w okresach spornych wykonywali pracę dla obydwu Spółek, czasami w czasie jednego dnia roboczego, realizując zlecenia dla obydwu podmiotów, czasami przez pełne dni dla odwołującej (czas wyklejania plakatów dla (...) S.A.), a w pozostałe dla PW (...). Prace dla obydwu firm były podobne (wymiana
i klejenie reklam, opracowywanie zleceń, obróbka dokumentacji fotograficznej), jednakże wykonywane dla różnych kontrahentów tych Spółek. Prace te były świadczone dla odwołującej w ramach obowiązków pracowniczych, a dla PW (...) na podstawie umów o dzieło. Jak ustalono, w zleceniach pracy zaznaczano symbolami F bądź FB dla jakiej konkretnie spółki dana praca jest wykonywana. PW (...) przy pomocy zainteresowanych realizowała zlecenia od firm zewnętrznych – innych niż (...) SA – czego dowodem są wystawione na ich rzecz faktury. W konsekwencji, beneficjentem pracy zainteresowanych świadczonej w oparciu o umowy o dzieło była spółka PW (...), a nie odwołująca.
Sąd ten podkreślił, iż o zastosowaniu art. 8 ust 2 a ustawy systemowej nie przesądza okoliczność równoległego zatrudnienia na podstawie umowy o pracę i umowy cywilnoprawnej, ale fakt wykonywania w ramach takiej umowy pracy na rzecz pracodawcy, co w rozpoznawanej sprawie nie miało miejsca.
Mając na uwadze przedstawione okoliczności, Sąd Okręgowy, na mocy art. 477
14
§ 2 k.p.c. zmienił zaskarżone decyzje, jak w sentencji.
O kosztach zastępstwa procesowego orzekł, na podstawie art. 100 k.p.c. zdanie pierwsze, dokonując ich wzajemnego zniesienia, albowiem odwołanie zostało tylko częściowo uwzględnione.
Od przedstawionego rozstrzygnięcia organ rentowy wywiódł apelację, zaś odwołująca Spółka wniosła zażalenie skierowane przeciwko orzeczeniu o kosztach procesu.
Organ rentowy w swej apelacji zarzucił Sądowi pierwszej instancji:
1. naruszenie przepisów postępowania:
art. 233 § 1 k.p.c. polegające na dokonaniu oceny dowodów w sposób nie wszechstronny, z pominięciem istotnej części materiału sprawy, a mianowicie znajdujących się w aktach ZUS protokołu przesłuchania E. H. (k. 844 akt kontroli (...) s.c.) i protokołu przyjęcia wyjaśnień I. S. (1)
(k. 154 akt kontroli (...) s.c.), wskazujących w sposób jednoznaczny,
iż zainteresowani: K. F., M. G. (1), A. M.
i P. O., wykonywali na podstawie umów o dzieło zawartych
z Przedsiębiorstwem (...) s.c. E. H., T. S. (2), pracę na rzecz swojego pracodawcy, tj. wspólników (...) s.c. I. S. (1), J. H. (1); sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez ustalenie, że z materiału sprawy wynika, że zainteresowani ubezpieczeni w ramach umów o dzieło zawartych
z Przedsiębiorstwem (...) s.c. E. H., T. S. (2), nie wykonywali pracy na rzecz swojego pracodawcy, pomimo tego,
że materiał sprawy dowodzi, że wykonywanie umów o dzieło polegało również na wyklejaniu nośników BBW, BBN, BNW, jak również wyklejaniu ekranów reklamowych o wymiarach 6 x 3 i 8 x4, które to prace były wykonywane wyłącznie na rzecz Agencji (...), dla której usługi świadczyli wyłącznie wspólnicy (...) s.c. (pracodawca ubezpieczonych),
art. 227 k.p.c. w zw. z art.217 k.p.c. poprzez pominięcie części materiału sprawy,
a mianowicie zeznań E. H. złożonych w trakcie kontroli prowadzonej w P.W. (...) s.c. T. S. (2), E. H., a zawartych w protokole przesłuchania z dnia 11 lipca 2013 r. (k. 840 - 846 akt kontroli (...) s.c.) oraz wyjaśnień złożonych przez I. S. (1) w dniu 13 września 2014 r. (protokół przyjęcia wyjaśnień w aktach kontroli (...) s.c., k.154), z których wynika jednoznacznie, że praca wykonywana przez zainteresowanych na podstawie umowy
o dzieło była wykonywana na rzecz ich pracodawcy, jak również pominięciu tej części zeznań E. H. złożonych przed Sądem w dniu 3 października 2017 r., jak również J. H. (1) złożonych przed Sądem w dniu 28 listopada 2017 r., z których wynika, iż prace ubezpieczonych polegające na wyklejaniu ekranów reklamowych
o wymiarach 6x3 i 8x4, jak również wyklejaniu nośników BBW (billboard wysoki), BBN (billboard niski), BNW (billboard wolnostojący) mogły być wykonywane jedynie na rzecz pracodawcy, z którym ubezpieczeni pozostawali związani stosunkiem pracy,
art. 328 § 2 k.p.c. poprzez zaniechanie odniesienia się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, do wskazanej wyżej części materiału sprawy, w szczególności zaniechanie wyjaśnienia sprzeczności pomiędzy zeznaniami i wyjaśnieniami złożonymi przez wskazane wyżej osoby w toku postępowań kontrolnych, a zeznaniami złożonymi przed Sądem I instancji;
2. naruszenie prawa materialnego:
art. 8 ust. 2 lit. a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez jego niezastosowanie,
art. 18 ust 1a cytowanej ustawy z dnia 13 października 1998 r.
W oparciu o zaprezentowane zarzuty apelujący organ rentowy wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 1 i 3 poprzez oddalenie odwołania i zasądzenie od odwołującej na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za pierwszą instancję według norm prawem przepisanych oraz o zasądzenie od odwołującej na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów zastępstwa z drugą instancje według norm przepisanych.
Według skarżącego zgromadzony w sprawie materiał, wbrew ustaleniom Sądu Okręgowego, wskazuje, że Przedsiębiorstwo Usługowo Handlowo Produkcyjne (...) s.c. J. H. (1), I. S. (1) (przekształcone następnie w spółkę prawa handlowego (...) sp. z o.o.) i Przedsiębiorstwo (...) T. S. (2), E. H. były związane umową, na podstawie której Przedsiębiorstwa Usługowo-Handlowo- Produkcyjne (...) s.c. J. H. (1), I. S. (1) zlecał Przedsiębiorstwu (...) T. S. (2), E. H. pracę w zakresie wyklejania ekranów reklamowych, wymiany reklam, wykonanie dokumentacji fotograficznej, a praca powyższa była wykonywana przez osoby związane z (...) umowami o dzieło,
a faktycznym beneficjentem tej pracy byli wspólnicy (...) s.c., z którymi zainteresowani byli związani stosunkiem pracy. Za wykonane prace PW (...) s.c. T. S. (2), E. H. wystawiały Przedsiębiorstwu Usługowo-Handlowo-Produkcyjnemu (...) s.c. J. H. (1), I. S. (1) faktury VAT, których kopie znajdują się w aktach kontroli (karty 59-244 akt kontroli), a które obejmowały rozliczenie usług świadczonych przez (...) s.c. na rzecz (...) s.c. takich, jak: Klejenie N (niskie), Klejenie W (wysokie), wymiana powierzchni winylowych BLW, wymiana powierzchni winylowych BLW 8x4,wymiana powierzchni winylowych BLW 6x3 itp. Biorąc pod uwagę ustalenia Sądu Okręgowego,
z których wynika, że ubezpieczeni K. F., P. O. i M. G. (1), zawarli umowy o dzieło z (...) s.c., których przedmiotem było klejenie ekranów reklamowych i wymiana reklam, stwierdzić należy, że usługi objęte powołanymi wyżej fakturami VAT, obejmują prace zbieżne z pracami wymienionymi w umowach o dzieło,
o których mowa wyżej.
Zdaniem skarżącego, wbrew ustaleniom Sądu Okręgowego, uzasadnione jest stwierdzenie że odwołująca się spółka korzystała z wyników pracy osób zatrudnionych
w Przedsiębiorstwem (...) s.c. T. S. (2), E. H. na podstawie umów o dzieło, które to osoby pozostawały jednocześnie pracownikami Przedsiębiorstwa Usługowo-Handlowo-Produkcyjnego (...) s.c. J. H. (1), I. S. (1).
W odpowiedzi na apelację Spółka (...) wniosła o oddalenie apelacji oraz
o zasadzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym według norm przepisanych.
Zdaniem Spółki organ rentowy, wbrew ciążącemu na nim obowiązkowi, ani w toku postępowania kontrolnego, ani w toku postępowania sądowego nie przedstawił dowodu na poparcie tezy, która legła u podstaw zaskarżonej decyzji, że praca świadczona przez zainteresowanych ubezpieczonych, w ramach zawartych ze wspólniczkami spółki PW (...) s.c. E. H. i T. S. (2) umów o dzieło była pracą świadczoną na rzecz innego podmiotu, niż strona tej umowy i że inny podmiot osiągnął z tego tytułu korzyść. Obie spółki pomimo powiązań rodzinnych (...) s.c. i wspólniczek spółki PW (...) s.c. działały na własny rachunek i prowadziły odrębną działalność gospodarczą. Przedmiot działalności spółki (...) s.c. J. H. (1), I. S. (2) był wąski i ograniczał się w istocie do obsługi jednego dużego podmiotu z branży reklamowej, Wspólniczki spółki PW (...) s.c. E. H., T. S. (2) poza branżą reklamową świadczyły też usługi w branży budowlanej.
W zażaleniu na rozstrzygnięcie dotyczące kosztów (...) Spółka (...), zarzucając Sądowi Okręgowemu:
błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia polegający na niezasadnym uznaniu przez Sąd, iż odwołująca jest stroną wygrywającą proces jedynie w części, w sytuacji, gdy odwołanie zostało uwzględnione, zaś decyzja, której odwołująca domagała się zmiany - zmieniona w całości - i to z uwagi na argumentację, którą konsekwentnie podnosiła odwołująca;
naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na wynik sprawy, a to art. 98 i 100 w związku z art. 477 14 k.p.c. przez błędną ich wykładnię i niewłaściwe zastosowanie poprzez niezasadne przyjęcie przez Sąd, iż uwzględnienie odwołania i zmiana zaskarżonej decyzji nie stanowi wygranej w rozumieniu art. 98 k.p.c., uzasadniającej zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującej kosztów postępowania, podczas gdy prawidłowa wykładnia powyższych przepisów powinna doprowadzić Sąd do wniosku, iż zmiana decyzji poprzez orzeczenie o braku istnienia obowiązku ustalonego w zaskarżonej decyzji ZUS stanowi o wygranej procesu w całości, a nie jedynie w części,
wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia, zawartego w punkcie 3 wyroku Sądu Okręgowego poprzez zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 3.600 złotych oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz odwołującej kosztów postępowania wywołanych wniesionym zażaleniem.
W odpowiedzi na zażalenie organ rentowy wniósł o oddalenie zażalenia oraz zasądzenie od Spółki na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego
w postępowaniu zażaleniowym.
Sąd Apelacyjny ustalił i zważył, co następuje:
1. Wywód apelacyjny należy rozpocząć od oceny – dalej idącego – środka zaskarżenia złożonego przez odwołujący się organ rentowy.
W tym bowiem kontekście spór w rozstrzyganej sprawie dotyczył oceny, czy
w okresie objętym analizowanym decyzjami skarżący płatnik składek ustalił dla zainteresowanych (ubezpieczonych): K. F., P. O., A. M. i M. G. (1) podstawy wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia w prawidłowej wysokości, a jego istotą było ustalenie, czy w podstawie wymiaru winien być uwzględniony przychód z tytułu umów zawartych przez tego ubezpieczonych z P.W. (...) s.c. E. H., T. S. (2), nazwanych umowami o dzieło, wykonywanych
na rzecz odwołującego się płatnika, z którym pozostawali w stosunkach pracy,
a w konsekwencji, czy skarżący płatnik składek jest zobowiązany do uiszczenia składek
na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne.
Wobec powyższego ocenić należało, czy Sąd Okręgowy - w opisywanym zakresie - dokonał prawidłowej subsumpcji niewadliwych ustaleń faktycznych do normy prawa materialnego, ujętej w treści art. 8 ust. 2a cyt. ustawy z dnia 13 października 1998 r.
o systemie ubezpieczeń społecznych,, a jego rozstrzygnięcie wymagało ingerencji Sądu odwoławczego.
2.
Podnieść zatem trzeba, iż w hipotezie normy art. 8 ust. 2a cyt. ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, przyjęto, że za pracownika
w rozumieniu ustawy, uważa się m.in. osobę wykonującą pracę na podstawie umowy
o dzieło, jeżeli umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy
lub jeżeli w ramach takiej umowy wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Podnieść przy tym należy, że norma art. 8 ust. 2a ustawy systemowej wykreowała nie tylko szerokie pojęcie „pracownika”, ale także szeroką definicję pracowniczego tytułu obowiązkowych ubezpieczeń społecznych, łącząc obowiązek podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom jako pracownika z aktywnością pracownika
w ramach stosunku pracy oraz dodatkowo w ramach umowy cywilnoprawnej zawartej przez pracownika z pracodawcą lub z osobą trzecią, ale wykonywaną na rzecz pracodawcy.
Tym samym umowy cywilnoprawne wymienione w powołanej regulacji nie stanowią samodzielnych tytułów obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym
i ubezpieczeniu zdrowotnemu pracownika (por. wyrok Sądu Najwyższego z 18 października 2011 roku, III UK 22/11).
3.
Odnosząc się zaś do przytoczonej przez apelujący organ rentowy argumentacji, wskazać trzeba, iż zasady podlegania określonemu rodzajowi ubezpieczeń społecznych wynikają z przepisów o charakterze bezwzględnie obowiązującym, kreujących stosunek prawny ubezpieczenia społecznego z mocy samego prawa i według stanu prawnego z chwili powstania obowiązku ubezpieczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lutego 1999 roku, sygn. akt II UKN 461/98). Obowiązek ubezpieczenia oznacza, że osoba, której cechy, jako podmiotu ubezpieczenia społecznego, zostały określone przez ustawę, zostaje objęta ubezpieczeniem i staje się stroną stosunku ubezpieczenia społecznego, niezależnie od swej woli, na mocy ustawy. W wyroku z dnia 23 maja 2014 roku (II UK 445/13) Sąd Najwyższy, podsumowując dotychczasowe stanowisko w sprawie wykładni powyższego przepisu, wskazał, między innymi, że art. 8 ust. 2a ustawy systemowej, rozszerza pojęcie pracownika dla celów ubezpieczeń społecznych poza sferę stosunku pracy. Rozszerzenie to dotyczy wykonywania pracy na podstawie jednej z wymienionych w nim umów prawa cywilnego przez osobę, która umowę taką zawarła z pracodawcą, z którym pozostaje w stosunku pracy,
a także wykonywania pracy na podstawie jednej z tych umów przez osobę, która wymienioną umowę zawarła z osobą trzecią, jednakże w jej ramach wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy. Przesłanką decydującą o uznaniu takiej osoby za pracownika, w rozumieniu ustawy systemowej jest to, że - będąc pracownikiem związanym stosunkiem pracy z określonym pracodawcą - jednocześnie świadczy na jego rzecz pracę
w ramach umowy cywilnoprawnej. Celem takiej regulacji - posługującej się schematem fikcji prawnej - było powiązanie skutków ubezpieczeniowych z faktem korzystania przez pracodawców z umów cywilnoprawnych zawieranych z własnymi pracownikami. W realiach niniejszego sporu. Według Sądu Apelacyjnego, na użytek niniejszej sprawy wystarcza stwierdzenia, że zastosowany w treści przepisu zwrot: „wykonuje pracę na rzecz pracodawcy”, oznacza, iż praca ta wykonywana jest w przebiegu realizacji stosunku prawnego łączącego owego pracodawcę z podmiotem będącym - dla wymienionych pracowników - zleceniodawcą lub zamawiającym działo.
4.
Jednocześnie wskazać należy na regulację aksjologiczną, ujętą w treści norm Konstytucji RP. Po pierwsze, zwrócić należy uwagę, iż określona w treści art. 22 Konstytucji RP zasada swobody działalności gospodarczej, musi być odczytywana łącznie z normą odwołującą się do solidarności i ważnego interesu publicznego (art. 20 Konstytucji RP).
Po drugie, normy konstytucyjne zawierają gwarancje prawa do zabezpieczenia społecznego (art. 67 Konstytucji RP). I wreszcie – po trzecie, przepis art. 84 Konstytucji RP wyznacza obowiązek ponoszenia ciężarów składkowych. W kontekście tego przepisu składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz Pracy są świadczeniami pieniężnymi o charakterze publicznoprawnym. Składki te są zatem świadczeniami bezzwrotnymi, przymusowymi i nieodpłatnymi, co oznacza - zgodnie z zasadą automatyzmu ubezpieczeniowego - iż stosunek ubezpieczenia społecznego powstaje automatycznie z chwilą nawiązania stosunku prawnego rodzącego obowiązek ubezpieczeniowy (por. T. Zieliński, Ubezpieczenia społeczne pracowników. Zarys systemu prawnego – część ogólna, Warszawa – Kraków, 1994). Emanacją tej zasady jest regulacja przyjęta w treści art. 46 ustawy systemowej, nakładająca na płatnika składek szereg obowiązków związanych z obliczaniem, potrącaniem, rozliczaniem i opłacaniem składek za każdy miesiąc kalendarzowy, według zasad wynikających z przepisów tej ustawy. Opisany wyżej obowiązek ma bezwzględny charakter, co oznacza, iż jeżeli przy poborze składek na ubezpieczenie społeczne dojdzie do naruszenia obowiązujących przepisów także przez organ dokonujący takiego poboru, to organ ten nie ma podstaw prawnych do stosowania jakichkolwiek ulg z tego tytułu w stosunku do płatnika składek. Jednocześnie należy wskazać, że Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 6 sierpnia 2008 r. (II BU 42/07) słusznie stwierdził,
że podmioty zobowiązane do opłacania składek na ubezpieczenia zdrowotne powinny bez uprzedniego wezwania i bez potrzeby wydawania decyzji, opłacać i rozliczać składki na
to ubezpieczenie za każdy miesiąc kalendarzowy w trybie i na zasadach oraz w terminie przewidzianym dla składek na ubezpieczenia społeczne.
Natomiast, na podstawie przepisów art. 86 – 97 ustawy systemowej, realizacja tego obowiązku podlega kontroli przeprowadzanej przez Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Podkreślenia wymaga przy tym, iż – zgodnie z normą art. 91 ust. 5 ustawy systemowej – protokół pokontrolny stanowi podstawę do wydania – tak jak w niniejszej sprawie - decyzji
o wymiarze składek oraz ich poborze.
5.
Odnosząc się do zarzutów apelacji, wskazać trzeba, iż postępowanie apelacyjne ma charakter kontrolny, ale jest także kontynuacją postępowania przed sądem pierwszej instancji i zmierza do ponownego merytorycznego rozpoznania sprawy. Przyjęta koncepcja apelacji pełnej nakłada na sąd drugiej instancji powinność dokonania samodzielnej oceny dowodów zgromadzonych przez sąd pierwszej instancji oraz przeprowadzonych przed sądem odwoławczym, a także ustalenia podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Sąd drugiej instancji stosuje zarówno przepisy szczególne odnoszące się do postępowania przed tym sądem
(art. 381, 382 k.p.c.), jak i odpowiednio - z mocy odesłania zawartego w art. 391 § 1 k.p.c. - przepisy regulujące przebieg postępowania dowodowego przed sądem pierwszej instancji (227, 235-315 k.p.c.). Skoro sąd drugiej instancji rozpoznaje w postępowaniu apelacyjnym "sprawę", a nie "apelację" (ta cecha odróżnia postępowanie apelacyjne od postępowania kasacyjnego), to jego obowiązkiem jest po pierwsze, rozpoznanie sprawy w granicach apelacji (art. 378 § 1 k.p.c.), po drugie zaś, wydanie orzeczenia na podstawie materiału procesowego zgromadzonego w całym dotychczasowym postępowaniu (art. 382 k.p.c.)
i po trzecie, danie temu wyrazu w treści uzasadnienia wyroku (art. 328 § 2 w związku
z art. 391 § 1 k.p.c.).
Powołany wyżej przepis art. 382 k.p.c., mający charakter ogólnej dyrektywy, stanowi, iż sąd drugiej instancji orzeka na podstawie materiału zebranego w postępowaniu w pierwszej instancji oraz w postępowaniu apelacyjnym.
Tak więc, wykorzystując dowody z akt postępowania kontrolnego Spółki
(...) (dołączonych do akt tut. Sądu o sygn. akt III AUa 201/18) zwrócić należy
uwagę, że E. H. w swych wyjaśnieniach z dnia 3 października 2017 r. podała – odnosząc się do listy, na której ujęto również zainteresowanych: K.
F., P. O., A. M. i M. G. (1) - iż osoby
te wykonywały prace zlecone przez Spółkę (...) (k. 844 akt kontroli). W aktach
kontroli znajdują się również faktury VAT wystawiane przez Spółkę (...)-
(...) dla Spółki (...) (k. 60 - 244 akt kontroli) oraz umowy o dzieło zawierane
z zainteresowanymi.
Opisane wyżej wyjaśnienia są w istocie spójne z zeznaniami, które w niniejszym postępowaniu złożyła E. H. w charakterze świadka, podając, że Spółka (...) wykorzystywała pracowników „użyczonych” przez Spółkę (...). Pracownicy ci wykonywali swoje zadania dla Spółki (...) w godzinach pracy w Spółce (...). Czasami przejmowali część obowiązków związanych z kontraktami Spółki (...) ze Spółką (...).
Na rzecz Spółki (...) zajmowali się wyklejaniem ekranów reklamowych o wymiarach 6x3
i 8x4 (k. 63 i 112 a.s.).
Świadek A. W. (2) (pracująca w Spółce (...), jako kierownik do spraw eksploatacji nośników reklamowych) zeznała, iż Spółki (...) i (...) „użyczały” sobie pracowników. Pracownik Spółki (...) otrzymywał jednolite zlecenie wyjazdu i również,
gdy wykonywał czynności dla Spółki (...), to składał raporty z ich wykonania świadkowi. Nadto świadek ten potwierdził, że Spółka (...) wystawiła dla Spółki
Filar faktury za wykonanie klejenia plakatów (k. 111 a.s.). Natomiast w aktach
kontroli Spółki (...) znajdują się wyjaśnienia I. S. (2) (k. 154 akt kontroli) potwierdzającego, że pracownicy Spółki (...), wykonując zlecenia dla Spółki (...), wykonywali prace dla Spółki (...). W aktach tych znajdują się również polecenia
przelewów Spółki (...) dla Spółki (...) za okres od lutego 2011 r. do grudnia 2013 r. (k. 156 – 510) oraz wyjaśnienia J. H. (2) z dnia 28 listopada 2017 r. Z wyjaśnień
J. H. wynika, że nośniki BBW, BBN i BNW znajdowały się w dyspozycji
Spółki (...).
Z opisanych spójnych i przekonujących dowodów wynika, że w okresach oznaczonych w zaskarżonych decyzjach zainteresowani: K. F., A. M., P. O. i M. G. (1) w oparciu o umowy o dzieło z PW (...), których przedmiotem było klejenie ekranów reklamowych i wymiana reklam,
a w przypadku A. M. wykonywanie zdjęć reklam - jak wymaga tego przepis art. 8 ust. 2a ustawy systemowej - wykonywali pracę nie tylko na rzecz zleceniobiorcy, ale także na rzecz pracodawcy. Przez wykonywanie pracy na czyjąś rzecz należy bowiem rozumieć jej świadczenie w czyimś interesie. Pomimo formalnego wyodrębnienia
obydwu Spółek, jako odrębnych podmiotów prawa gospodarczego, nie sposób
przyjąć, by działania podejmowane w interesie zleceniobiorcy nie były jednocześnie podejmowane w interesie zainteresowanego pracodawcy. Wskazuje na to ujednolicony
w Spółkach (...) i (...) sposób przydziału i rozliczania zadań określanych w formie umów o dzieło odnoszących się w swej treści do ekranów reklamowych (nośników), będących w dyspozycji Spółki (...) oraz powiązania obu Spółek opisane treścią faktur VAT oraz poleceń przelewów.
Mając na uwadze przedstawione okoliczności, Sąd drugiej instancji uznał, że apelacja okazała się zasadna i na mocy art. 386 § 1 k.p.c., orzekł reformatoryjnie, jak w punkcie 1 wyroku.
Kierując się zaś, wynikającą z normy art. 98 k.p.c., zasadą odpowiedzialności
za wynik procesu oraz okolicznością, iż strony w toku procesu nie wskazały
wartości przedmiotu sporu (por. uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 20 lipca
2016 r., III UZP 2/16), zaś sprawa dotyczyła – połączonych do wspólnego
rozpoznania i rozstrzygnięcia – czterech odwołań od czterech decyzji Sąd drugiej
instancji:
- w punkcie 2 wyroku - z apelacji, zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 3 i zasądził od (...) Sp. z o.o. w R. na rzecz organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C., na podstawie § 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawych (Dz.U. z 2015 r. poz. 1804) kwotę 360 zł (4 x 90 zł) tytułem zwrotu kosztów procesu;
- w punkcie 3, na podstawie § 10 ust. 1 pkt 2 cyt. rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r., zasądził od (...) Sp. z o.o. w R. na rzecz organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w C. kwotę 960 zł (4 x 240 zł) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.
Skoro zaś oddalono odwołania, to wobec przywołanej wyżej reguły odpowiedzialności za wynik procesu, zażalenie Spółki (...), na mocy art. 385 w związku z art. 397 § 2 k.p.c., jako bezpodstawne, Sąd drugiej instancji oddalił w punkcie 4 wyroku.
O kosztach postępowania zażaleniowego Sąd ten, w punkcie 5 wyroku rozstrzygnął na mocy art. 98 k.p.c. w związku z § 2 pkt 3 i § 10 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawych.
/-/SSA J.Pietrzak /-/SSA M.Procek /-/SSA T.Szweda
Sędzia Przewodniczący Sędzia