UZASADNIENIE

Wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 10 kwietnia 2019 r.

Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2017 roku Sąd Rejonowy oddalił powództwo M. O. (1) przeciwko (...) Bank Spółce Akcyjnej z siedzibą we W. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego.

Orzeczenie to zapadło w następującym stanie faktycznym:

W dniu 28 czerwca 2005 roku powódka M. O. (1) zawarła umowę kredytu złotowego nr (...) z (...) Bankiem S.A. na zakup pojazdu samochodowego na kwotę 53.481,15 zł.

W dniu 2 stycznia 2006 roku Sąd Rejonowy dla Wrocławia – Fabrycznej we Wrocławiu wykreślił z rejestru przedsiębiorców nazwę: (...) Bank S.A.” i wpisał nazwę: (...) Bank S.A.”

W dniu 21 grudnia 2009 roku strona pozwana wystawiła Bankowy Tytuł Egzekucyjny nr (...) przeciwko M. O. (1) w związku z zadłużeniem wynikającym z umowy kredytowej nr (...) z 28 czerwca 2005 roku z terminem wymagalności na 24 marca 2009 roku.

W dniu 13 stycznia 2010 roku strona pozwana wniosła o nadanie klauzuli wykonalności temu tytułowi egzekucyjnemu, a po rozpoznaniu powyższego wniosku Sąd Rejonowy dla Krakowa – Krowodrzy w Krakowie postanowieniem z 3 marca 2010 roku nadał mu klauzulę wykonalności. Przedmiotowe postanowienie uprawomocniło się z dniem 2 kwietnia 2010 roku.

W oparciu o powyższy tytuł wykonawczy w dniu 10 listopada 2010 roku strona pozwana wszczęła postępowanie egzekucyjne przeciwko powódce, które zostało umorzone postanowieniem z 15 stycznia 2013 roku ze względu na bezskuteczność egzekucji. Odpis przedmiotowego postanowienia został doręczony stronie pozwanej 21 stycznia 2013 roku, a powódce – 15 kwietnia 2016 roku.

Ponowny wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego w oparciu o ten sam tytuł wykonawczy strona pozwana złożyła 29 lutego 2016 roku.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na postawie dokumentów urzędowych, których autentyczności i mocy dowodowej nie kwestionowała żadna ze stron niniejszej sprawy i których wiarygodność nie budziła wątpliwości Sądu.

W oparciu o tak ustalony i oceniony stan faktyczny Sąd Rejonowy w pierwszej kolejności odnosząc się do zarzutów powódki dotyczących braku zawarcia umowy ze stroną pozwaną oraz treści tytułu wykonawczego, Sąd uznał, że nie zasługują one na uwzględnienie. Po stronie wierzyciela nastąpiło bowiem przekształcenie podmiotowe skutkujące m.in. zmianą jego nazwy. Ten sam podmiot, który udzielił powódce pożyczki w dniu 28 czerwca 2005 roku, w dalszym ciągu pozostaje jej wierzycielem i jest uprawniony do dochodzenia należności wynikających z przedmiotowej umowy.

Odnośnie zarzutu przedawnienia podniesionego przez powódkę Sąd przywołał treść art. 840 § 1 pkt 2 k.p.c., wskazując, że do czynności przerywających bieg przedawnienia należy również wniosek o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności (por. uchwałę Sądu Najwyższego z 16 stycznia 2004 roku; III CZP 101/03; OSN 2005/4/58). Jak wynika z BTE, termin wymagalności roszczeń z umowy kredytowej z 28 czerwca 2005 roku przypadał na 24 marca 2009 roku. Strona powodowa złożyła wniosek o nadanie tytułowi egzekucyjnemu klauzuli wykonalności 13 stycznia 2010 roku, a zatem roszczenie nie było wówczas przedawnione. Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez stronę powodową zostało wszczęte 10 listopada 2010 roku, a umorzone postanowieniem z 15 stycznia 2013 roku. Dalej Sąd wskazał, że zgodnie z art. 767 k.p.c. § 1 i § 4 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym w dniu otrzymania przez powódkę odpisu postanowienia o umorzeniu postępowania, na czynności komornika przysługuje skarga do sądu rejonowego. Skargę wnosi się do sądu w terminie tygodniowym od dnia czynności, gdy strona lub osoba, której prawo zostało przez czynność komornika naruszone bądź zagrożone, była przy czynności obecna lub była o jej terminie zawiadomiona, w innych wypadkach – od dnia zawiadomienia o dokonaniu czynności strony lub osoby, której prawo zostało przez czynności komornika naruszone bądź zagrożone, a w braku zawiadomienia – od dnia dowiedzenia się przez skarżącego o dokonanej czynności. Powyższe oznacza, że postanowienie o umorzeniu postępowanie egzekucyjne staje się prawomocne po upływie tygodniowego terminu liczonego od dnia doręczenia stronom odpisu tego postępowania. Powódka otrzymała odpis postanowienia z 15 stycznia 2013 roku w dniu 15 kwietnia 2016 roku, a zatem uprawomocniło się ono dopiero z dniem 23 kwietnia 2016 roku, skoro powódka w tygodniowym terminie nie złożyła skargi na czynności komornika. W związku z powyższym przedawnienie wobec banku nie biegło na nowo w okresie 13 stycznia 2010 roku do 23 kwietnia 2016 roku.

Na marginesie Sąd wskazał, że na rozstrzygnięcie niniejszej sprawy nie ma wpływu okoliczność, że w oparciu o ten sam tytuł wykonawczy strona pozwana wszczęła przeciwko powódce kolejną egzekucję w dniu 29 lutego 2016 roku. Tytuł wykonawczy został zwrócony stronie pozwanej 26 kwietnia 2013 roku, a w dacie rozstrzygania niniejszej sprawy postępowanie egzekucyjne w sprawie o sygn. akt: Km 3743/10 zostało już prawomocnie zakończone.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka, zaskarżyła go w całości, zarzucając mu:

1. naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c., polegające na zastąpieniu przez Sąd a quo zasady swobodnej oceny dowodów, oceną dowolną tj. sprzeczną z zasadami doświadczenia życiowego oraz prawidłowego rozumowania w zakresie nieprawidłowego przyjęcia, iż roszczenie strony pozwanej objęte Bankowym Tytułem Egzekucyjnym nr (...) z dnia 21.12.2009 r. nie jest przedawnione, a postanowienie Komornika Sądowego w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego z dnia 15 stycznia 2013 roku zostało powódce po raz pierwszy doręczone po przeszło trzech latach tj. w dniu 15 kwietnia 2016 roku, w sytuacji gdy wyjaśnienia Komornika Sądowego oraz informacje z akt sprawy Km 3743/10 jak również wskazywana na tej podstawie data uprawomocnienia się orzeczenia są całkowicie niewiarygodne i wręcz nieprawdopodobne, albowiem niemożliwym jest aby postanowienie komornicze zostało przesłane tylko do jednej ze stron w 2013 roku, a następnie aby pomimo braku stwierdzenia prawomocności wydano tytuł wykonawczy stronie pozwanej w kwietniu 2013 roku, co wskazuje bądź to na zagubienie przez organ egzekucyjny dowodu awizacji przesyłki adresowanej do M. O. (1) (powódka w ogóle nie miała wiedzy o toczącym się w latach 2010 - 2013 postępowaniu egzekucyjnym), albo wręcz o celowym działaniu w imię interesu wierzyciela, czego również nie można wykluczyć,

2. naruszenie art. 217 § 1 k.p.c. w i art. 227 k.p.c. polegające na oddaleniu wniosku powódki o przesłuchanie Komornik Sądowej przy Sądzie Rejonowej w Oświęcimiu M. S. w charakterze świadka celem ustalenia okoliczności dotyczących prowadzenia postępowania egzekucyjnego Km 3743/10 oraz sposobu doręczenia stronom postanowienia w przedmiocie jego umorzenia z dnia 15 stycznia 2013 roku, przyczyn rzekomego nie doręczenia tego orzeczenia stronie pozwanej aż do kwietnia 2016 roku czyli przez okres przeszło trzech lat, okoliczności wydania tytułu wykonawczego wierzycielowi w kwietniu 2013 roku pomimo rzekomego braku stwierdzenia prawomocności postanowienia w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego do sygn. akt Km 3743/10, w sytuacji gdy wniosek ten był konieczny dla ustalenia okoliczności sprawy relewantnych dla jej rozstrzygnięcia tj. oceny przedawnienia roszczenia objętego Bankowym Tytułem Egzekucyjnym nr (...) z dnia 21.12.2009 r.;

3. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia mający wpływ na treść zapadłego rozstrzygnięcia prowadzący do sprzeczności tych ustaleń z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a mianowicie:

a) błędne przyjęcie, iż postanowienie Komornik Sądowej przy Sądzie Rejonowej w Oświęcimiu M. S. z dnia 15 stycznia 2013 roku, sygn. akt Km 3743/10 zostało doręczone powódce po raz pierwszy w dniu 15 kwietnia 2016 roku i uprawomocniło się z końcem dnia 22 kwietnia 2016 roku tj. po ponad trzech latach od jego wydania, a nie jak wskazuje strona powodowa - uprawomocnienie to nastąpiło najpóźniej na początku lutego 2013 roku, w sytuacji gdy zapatrywania Sądu Rejonowego są sprzeczne z elementarnym doświadczeniem życiowym oraz ujawnioną okolicznością wydania tytułu wykonawczego stronie pozwanej jeszcze w kwietniu 2013 roku do czego niewątpliwie było konieczne potwierdzenie prawomocności orzeczenia w przedmiocie umorzenia postępowania przez wymieniony organ egzekucyjny,

b) błędne przyjęcie, iż roszczenie strony pozwanej objęte Bankowym Tytułem Egzekucyjnym nr (...) z dnia 21.12.2009 r. nie jest przedawnione, w sytuacji gdy uległo ono przedawnieniu najpóźniej na początku lutego 2016 roku tj. po upływie terminu trzyletniego licząc od zakończenia poprzedniego postępowania komorniczego postanowieniem z dnia 15 stycznia 2013 roku, co nastąpiło przed wszczęciem kolejnego postępowania egzekucyjnego w sprawie do sygn. akt Km 805/16 przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Krakowa - Nowej Huty w Krakowie K. W., a to na podstawie wniosku strony pozwanej z dnia 29 lutego 2016 roku opartego na opatrzonym klauzulą wykonalności Bankowym Tytule Egzekucyjnym nr (...) z dnia 21.12.2009 r.;

W oparciu o powyższe zarzuty skarżący wniósł o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka: Komornik Sądowej przy Sądzie Rejonowej w Oświęcimiu M. S., adres: ul. (...), (...)-(...) O. celem ustalenia okoliczności dotyczących prowadzenia postępowania egzekucyjnego Km 3743/10 oraz sposobu doręczenia stronom postanowienia w przedmiocie jego umorzenia z dnia 15 stycznia 2013 roku, przyczyn rzekomego nie doręczenia tego orzeczenia stronie pozwanej aż do dnia 15 kwietnia 2016 roku czyli przez okres przeszło trzech lat, okoliczności wydania tytułu egzekucyjnego wierzycielowi pomimo rzekomego braku stwierdzenia prawomocności postanowienia w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez świadka do sygn. akt Km 3743/10, zakresu i charakteru współpracy świadka ze stroną pozwaną, a następnie o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i uwzględnienie powództwa oraz o zasądzenie na rzecz powódki M. O. (1) od strony pozwanej (...) Bank S.A. kosztów procesu za postępowanie przed Sądami I i II instancji według norm prawem przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie była zasadna.

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne Sądu I instancji, jako że znajdują one oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym – wszechstronnie rozważonym i ocenionym w zgodzie ze wskazaniami art. 233 § 1 k.p.c. Aprobuje także wnioski wyprowadzone z tego materiału, a w rezultacie – ocenę prawną powództwa jako bezzasadnego. W toku postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy na podstawie informacji uzyskanej od Komornika przy Sądzie Rejonowy w Oświęcimiu M. S. ustalił nadto, iż Komornik nie posiada informacji o doręczeniu dłużniczce postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z dnia 15 stycznia 2013 roku (k. 111). W tym stanie rzeczy konstatację Sądu Rejonowego oparta na dokumentach znajdujących się w aktach sprawy KM 3743/10 w przedmiocie daty doręczenia M. O. (2) postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego uznać należy za trafną i opartą na właściwej analizie akt postępowania egzekucyjnego. Wobec złożenie przez Komornika w piśmie z dnia 8 stycznia 2019 roku wyjaśnień nie zachodziła w ocenie Sądu Okręgowego potrzeba uzupełnienia materiału dowodowego poprzez przesłuchania Komornika w charakterze świadka na okoliczność ustalenia sposobu doręczenia postanowienia z dnia 15 stycznia 2013 roku. Pismo z dnia 8 stycznia 2019 roku stanowi bowiem dowód, że osoba, która go podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie ( art. 245 k.p.c). Dokument prywatny może zaś stanowić podstawę ustaleń faktycznych i wyrokowania i podobnie jak w wypadku innych dowodów, podlega ocenie wiarygodność z uwzględnieniem jego cechy i obiektywnych okoliczności jego złożenia. Skoro zatem Komornik wskazał, iż na podstawie akt zastępczych i systemu komputerowego brak jest informacji odnośnie doręczenia dłużniczce postanowienia o umorzeniu postępowania egzekucyjnego z 15 stycznia 2013 roku, informacją ta w kontekście dokumentów zalegających w aktach sprawy Km 3743/10 pozwala na dokonanie ustaleń faktycznych w zakresie daty doręczenia postanowienia z dnami 15 stycznia 2013 roku.

W świetle przytoczonych przez Sąd I instancji motywów zaskarżonego wyroku nie ma uzasadnionych powodów by - w myśl zarzutów strony skarżącej - zakwestionować istnienia logicznego związku między treścią przeprowadzonych dowodów a ustalonymi na ich podstawie w drodze wnioskowania faktami, stanowiącymi podstawę rozstrzygnięcia. Sąd Rejonowy w sposób dokładny odniósł się do zaoferowanych dowodów i dokonał ich prawidłowej oceny. W związku z powyższym nie był trafny zarzut strony apelującej, iż Sąd poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów uznał, iż roszczenie strony pozwanej objęte Bankowym Tytułem Egzekucyjnym nr (...) z dnia 21.12.2009 r. nie jest przedawnione, a postanowienie Komornika Sądowego w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego z dnia 15 stycznia 2013 roku zostało powódce po raz pierwszy doręczone po przeszło trzech latach tj. w dniu 15 kwietnia 2016 roku.

Trafnie zatem Sąd Rejonowy wskazał, iż skoro zgodnie z dyspozycją art. 124 § 1 i 2 k.c. po każdym przerwaniu biegu przedawnienia biegnie ono na nowo, z tym, że w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowania nie zostanie zakończone, to istotne w sprawie było ustalenie w jakiej dacie zakończone zostało postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika do sygn. akt. Km3743/10. W tym zakresie słusznie zaś Sąd I Instancji wskazał, iż ponowne rozpoczęcie biegu przedawnienia przerwanego przez czynności, o których mowa w § 2 art. 124 k.c następuje z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania. Skoro zaś postępowanie egzekucyjne zakończyło się postanowieniem z dna 15 stycznia 2013 roku o umorzeniu postępowania na podstawie art. 824§1 pkt 3 k.p.c, na które zgodnie z normą art. 767 k.p.c przysługiwała skarga do Sądu Rejonowego, to w myśl art. 363 k.p.c w zw. z art. 13 §2 k.p.c orzeczenie to stało się prawomocne, gdy strona nie skorzystała z przysługującego jej środka zaskarżenia z pierwszym dniem po upływie terminu jego zaskarżenia.

Powyższe oznacza, że postanowienie o umorzeniu postępowania egzekucyjngo staje się prawomocne po upływie tygodniowego terminu liczonego od dnia doręczenia stronom odpisu tego postępowania. Powódka otrzymała odpis postanowienia z 15 stycznia 2013 roku w dniu 15 kwietnia 2016 roku, a zatem uprawomocniło się ono dopiero z dniem 23 kwietnia 2016 roku, skoro powódka w tygodniowym terminie nie złożyła skargi na czynności komornika. Zasadnie zatem Sąd Rejonowy wskazał, że przedawnienie wobec Banku nie biegło na nowo w okresie od 15 stycznia 2010 roku do 23 kwietnia 2016 roku.

W tej sytuacji zarzut przedawnienia nie zasługiwał na uwzględnienie, zaś orzeczenie Sądu I instancji było prawidłowe.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację, o czym orzekł w sentencji.

SSO Magdalena Meroń – Pomarańska SSO Katarzyna Oleksiak SSO Barbara Kursa

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE