UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w Olsztynie postanowieniem z dnia 22 lutego 2019 roku
na podstawie art. 177 § 1 pkt 3¹ k.p.c. zawiesił postępowanie w sprawie z odwołania S. S. od decyzji Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. z dnia 12 czerwca 2017 roku ponownie ustalających wysokość emerytury i wysokość renty inwalidzkiej. Sąd wskazał, że z urzędu posiada informację, iż przed Trybunałem Konstytucyjnym zawisła sprawa o sygn. akt P 4/18, której przedmiotem jest udzielenie odpowiedzi na pytanie prawne, czy art. 15c, art. 22a oraz art. 13 ust. 1 lit. 1c w zw. z art. 13 b ustawy z 18.02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin w brzmieniu nadanym przez art. 1 ustawy z dnia 16.12.2016 r. o zmianie ustawy 18.02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin w zw. z art. 2 ustawy z 16.12.2016 r. są zgodne z art. 2, art. 30, art. 32 ust. 1 i ust. 2, art. 67 ust. 1 w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP. W związku z tym, iż zaskarżone w niniejszym postępowaniu decyzje zostały wydane w oparciu o powołane przepisy prawa, których konstytucyjność budzi poważne wątpliwości, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż zaistniały podstawy do zawieszenia postępowania w oczekiwaniu na rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego.

Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł S. S., domagając się zmiany decyzji w przedmiocie zawieszenia postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że zgodnie z zasadą domniemania konstytucyjności, przepisy ustaw „deubekizacyjnych” są obowiązujące. W związku z tym, iż skarżący nie podważa tej zasady to nie istnieje potrzeba by oczekiwać na decyzję Trybunału Konstytucyjnego w kwestii ustalenia zgodności przepisów tej ustawy z Konstytucją. Skarżący podniósł, iż nie zgadza się jedynie z interpretacją jednego przepisu tej ustawy. W przekonaniu skarżącego Sąd Okręgowy w Olsztynie władny jest do rozstrzygnięcie tego sporu prawnego i nie zachodzi podstawa do obligatoryjnego zawieszenia postępowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie jest zasadne.

Zaskarżonymi w sprawie decyzjami z dnia 12 czerwca 2017 r. na podstawie art. 22a w związku z art. 32 ust. 1 oraz art. 15c w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z 18.02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w W. ponownie ustalił S. S. wysokość renty inwalidzkiej i wysokość emerytury policyjnej.

Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2018 r., Sąd Okręgowy w Warszawie w sprawie o sygn. akt XIII 1 U 326/18 zwrócił się do Trybunału Konstytucyjnego z pytaniem prawnym, czy zastosowane w zaskarżonych decyzjach przepisy ustawy z 18.02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji (…) są zgodne z Konstytucją RP. Postępowanie w przedmiocie udzielenia odpowiedzi na powyższe pytanie prawne toczy się przed Trybunałem Konstytucyjnym w sprawie o sygn. akt. P 4/18.

Sąd pierwszej instancji podzielił stanowisko występującego z pytaniem prawnym Sądu Okręgowego w Warszawie i uznał za słuszne zawieszenie postępowania w oczekiwaniu na rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego.

Zgodnie z art. 177 § 1 pkt 3¹ k.p.c. sąd może zawiesić postępowanie z urzędu jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku postępowania toczącego się przed Trybunałem Konstytucyjnym albo Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Wprowadzając regulację zawartą w tym przepisie, intencją ustawodawcy było dopuszczenie możliwości zawieszenia postępowania cywilnego w sytuacji, w której rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku postępowania toczącego się przed Trybunałem Konstytucyjnym. Powyższa podstawa zawieszenia obejmuje zarówno przypadek, w którym to sąd orzekający zwrócił się z pytaniem prawnym do Trybunału Konstytucyjnego co do zgodności aktu normatywnego z Konstytucją, jak i przypadek, gdy z pytaniem takim wystąpił inny sąd, jeżeli rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku postępowania toczącego się przed Trybunałem.

Rozpoznając przedmiotowe zażalenie należy zwrócić uwagę na fakt, iż skarżący w odwołaniu od zaskarżonych decyzji zarzucał błędną interpretację i w rezultacie zastosowanie w stosunku do niego przepisu art. 13b ust. 1 pkt 5 lit. e ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym m. in. funkcjonariuszy Policji poprzez zakwalifikowanie wykonywanej przez wnioskodawcę pracy w Departamencie (...) i (...) Zawodowego (...) od 1.07.1977 r. do 23.03.1990 r. jako służbę na rzecz totalitarnego państwa. Podniósł, iż ww. przepis dotyczy „odpowiedzialnych za szkolnictwo …. w Służbie Bezpieczeństwa”. Natomiast on w spornym okresie jako funkcjonariusz Milicji Obywatelskiej nie znał problematyki Służby Bezpieczeństwa, bowiem nadzorował tylko szkoły i ośrodki szkolenia kadry Milicji Obywatelskiej. Z kolei szkolnictwo Służb Bezpieczeństwa było nadzorowane przez funkcjonariuszy Służb Bezpieczeństwa. W zażaleniu skarżący wskazał, że nie kwestionuje konstytucyjności przepisów ustawy z 18.02.1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, a jedynie zasadność zastosowania w stosunku do niego tych przepisów.

W pierwszej kolejności należy więc ustalić, czy sporny okres pracy S. S. w Departamencie (...) i (...) Zawodowego (...) można zakwalifikować jako służbę na rzecz totalitarnego państwa, o której mowa w art. 13b ustawy z 18 lutego 1994 r., a w konsekwencji, czy istnieją podstawy do obniżenia świadczeń emerytalno-rentowych odwołującego w oparciu o treść art. 15c i art. 22a cytowanej ustawy. Dopiero po dokonaniu oceny tej kwestii, w szczególności gdy Sąd dojdzie do przekonania, że do odwołującego mają zastosowanie przepisy powołanej ustawy, rozważeniu będzie podlegać, czy należy zawiesić postępowanie w sprawie. Przed podjęciem takiej decyzji, Sąd powinien ustalić, czy Trybunał Konstytucyjny wydał orzeczenie w sprawie P 4/18, bądź na jakim etapie znajduje się ta sprawa. Analizując przesłanki do zawieszenia postępowania należy również mieć na uwadze, że z mocy art. 177 § 1 pkt 3¹ k.p.c. ma ono charakter fakultatywny, zaś przedmiotowa sprawa toczy się od 2017 r.

Biorąc pod uwagę powyższe, trzeba stwierdzić, że zaskarżone postanowienie jest co najmniej przedwczesne, dlatego z mocy art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. podlegało ono uchyleniu.

SSA Teresa Suchcicka SSA Bożena Szponar-Jarocka SSA Alicja Sołowińska

POSTANOWIENIE

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE