UZASADNIENIE

Strona powodowa Centrum (...) Spółka z o.o. we W. wystąpiła z powództwem przeciwko Redaktorowi Naczelnemu (...) (...) w Z. o zobowiązanie pozwanego do bezpłatnego opublikowania sprostowania artykułu prasowego pod tytułem „(...) w K. (...) opublikowanym w dniu 29 marca 2018 r.na stronie internetowej (...) (...)( (...) o treści, którą zmodyfikowała pismem z dnia 20 listopada 2019 r. ( k-185 odwrót):

SPROSTOWANIE

W związku z opublikowaniem w dniu 29 marca 2018 r. na stronie internetowej(...)artykułem pod tytułem „(...) K. (...) informuję, iż zawiera on nieprawdziwe treści:

- na terenie dawnej kopalni piasku powstało nielegalne wysypisko śmieci.

Informuję, że teren byłej kopalni pisaku w K. był poddawany rekultywacji i proces ten odbywał się zgodnie z przepisami prawa oraz na podstawie zezwoleń i właściwych decyzji. Teren ten w żadnym wypadku nie stanowi wysypiska śmieci.

- Na (...)

Informuję, że do procesu rekultywacji wykorzystywane są wyłącznie takie odpady, które zostały wskazane i dopuszczone do wykorzystania w decyzji Marszałka Województwa (...) oraz decyzji Starosty Powiatu (...). Na terenie nie są składowane zmieszane odpady komunalne czy jakiekolwiek inne odpady, które mogłyby stanowić zagrożenie dla środowiska.

Centrum (...) Spółka z o.o.

W uzasadnieniu strona powodowa podniosła, że prowadzi rekultywację terenu byłej kopalni piasku w K., który to teren jest przedmiotem artykułu. Wszystkie działania odbywają się zgodnie z przepisami i na podstawie aktualnych odpowiednich zezwoleń i decyzji.Na terenie tym nie jest prowadzone składowisko odpadów, które mogłyby stanowić zagrożenie środowiskowe.

Artykuł, którego sprostowania domaga się strona powoda – został stworzony jej zdaniem w oderwaniu od istniejącej prawnej klasyfikacji odpadów oraz ich rodzajów. Do wykorzystania przy prowadzeniu prac rekultywacyjnych nadają się jedynie nieliczne kategorie odpadów. Rekultywacja prowadzona przez powoda odbywa się przy wykorzystywaniu odpadów wskazanych w decyzji Marszałka (...) i Starosty Powiatu (...). Na terenie rekultywowanego terenu prowadzone są kontrole Wojewódzkiego Inspektora Ochrony Środowiska oraz Wydziału Ochrony (...) Urzędu Marszałkowskiego i zakończyły się stwierdzeniem braku nieprawidłowości opisanych w artykule.

Zdaniem strony powodowej zamieszczone w artykule informacje są nieprawdziwe i naruszają dobra osobiste powoda godząc w jego dobre imię i wizerunek. W związku z tym strona powodowa zażądała w piśmie z dnia 5 kwietnia 2018 r. opublikowania sprostowania. Jednak Redaktor Naczelny odmówił opublikowania sprostowania powołując się na art. 33 ust.2 pkt. 2 Ustawy Prawo prasowe. Strona powodowa podniosła, że stanowi ona osobę zainteresowaną w rozumieniu art. 31a Prawa prasowego, co wynika z faktu, że prowadzi działalność na terenie opisanym w artykule, a nadto stanowisko strony powodowej jest tożsame ze stanowiskiem właścicielem terenu i drugiego podmiotu prowadzącego tam działalność.

Strona pozwana w odpowiedzi na pozew ( k- 71 i n.) wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, przyznając, że ze do redakcji wpłynął w dniu 5 kwietnia 2018 r. wniosek o sprostowanie artykułu prasowego z dnia 29 marca 2018 r. pod tytułem „(...) K. (...). Przy czym artykuł ten powstał na bazie rozmów, wywiadów z urzędnikami pełniącymi funkcje publiczne: (...) w Ś. Śl., a także z (...).

Strona pozwana zarzuciła, ze zamieszczone w artykule informacje są prawdziwe i rzetelne, a ich celem była ochrona interesu publicznego. Na terenie nieruchomości były składowane śmieci, gdyz potwierdza to materiał dowodowy zebrany w związku z reportażem. Interes publiczny nakazywał, aby zrelacjonowanie sytuacji, która miała miejsce na terenie dawnej kopalni, gdzie były składowane śmieci, tj. opony, gruz, śmieci zmieszane i plastikowe.

Strona pozwana zarzuciła także, że w treści artykułu nie ma podanej osoby prawnej odpowiadającej za taki stan rzeczy.

Jednocześnie strona zwróciła uwagę na przekroczenie terminu przez stronę powodową do ustosunkowania się do odmowy sprostowania przez stronę pozwaną, wynikającego z art. 33 pkt. 4 Prawa prasowego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strona pozwana w dniu 29 marca 2018 r. opublikowała na prowadzonej stronie internetowej (...) artykuł pod tytułem „(...) K. (...), w którym relacjonowane są wypowiedzi Sołtys wsi i Komendanta Miejskiego Ś. (...) Z informacji podanych w artykule wynika, że na terenie byłej kopali piasku powstało nielegalne wysypisko śmieci, a miejski krajobraz zasłaniają góry odpadów, oraz, że w sprawie tej interweniowała w Urzędzie Miejskim, Starostwie Powiatowym oraz Urzędzie Marszałka (...) sołtys wsi I. S. (1) zwracając się o podjęcie w trybie pilnym działań zmierzających do zaprzestania składowania odpadów, w tym komunalnych i łatwopalnych na terenie byłej kopalni piasku, gdyż wielokrotnie dochodziło do samozapalenia składowanych tam przedmiotów, co zagraża zdrowiu i życiu mieszkańców wsi.

W artykule podano także, że na terenie kopalni od początku 2017 r. kilkakrotnie interweniowali strażnicy miejscy oraz, że Inspektorzy pobrali próbki i przeprowadzono odwierty na terenie kopali i na podstawie wstępnej decyzji właściciel terenu został zobowiązany do przywrócenia terenu do wcześniejszego stanu. Od początku 2018 r. problem powrócił i na działkę zwożone są śmieci komunalne wymieszane z gruzem. Wszystkie śmieci były zasypywane. Komendant Miejski podał, że właściciel terenu posiadał zgodę na rekultywacje i składowanie popiołu z elektrociepłowni.

Dowód: artykuł pod tytułem „(...) K. (...) 29.03.2018 r. na stronie internetowej (...)

Artykuł został zamieszony z powodu interwencji I. S. (1) sołtysa wsi K., na terenie której znajduje się kopalnia piasku. Sołtys wsi szczegółowo przedstawił dziennikarce A. B. wszystkie podjęte czynności i uzyskane informacje dotyczące terenu byłej kopali i prowadzonej tam działalności. Z inicjatywy sołtysa wsi K. ukazał się w prywatnej ogólnopolskiej telewizji reportaż na temat składowania śmieci na terenie kopalni i związanym z tym zagrożeniem dla mieszkańców i środowiska trwającym od początku 2017 r.

Dowód: zeznania świadków: A. B. k-119 odwrót; I. S. k- 178 odwrót i 179.

Straż Miejska w Ś. Śl. wielokrotnie w latach 2017 -2018 r. interweniowała na żądanie sołtysa wsi K. i jej mieszkańców w związku z nieprawidłowościami na terenie wyrobiska byłej kopalni piasku, gdzie składowano wielkogabarytowe opony, śmieci plastikowe i zmieszane, kable. W związku z tym Straż Miejska zwracała się do Urzędu Miejskiego, Starostwa Powiatowego i Marszałka Województwa (...) o podjecie stosownych działań, a sama wielokrotnie wszczynała postępowania w sprawie wykroczenia, które kończyły się za każdym razem wystawieniem mandatów. Z uwagi na niewspółmiernie niską wysokość mandatu – Komendant Straży Miejskiej odwołał się do Sądu rejonowego w(...)

Dowód: zeznania świadków: G. D. k.179, I. S. k-178odwrót, 179.

Poza sporem w sprawie było, że decyzją Marszałka Województwa (...) z dnia 20 grudnia 2018 r. cofnięto bez odszkodowania decyzję Marszałka Województwa (...) nr(...) (...) z dnia 3 września 2014 r. w sprawie zezwolenia stronie powodowej na przetwarzanie odpadów w procesach z odzysku: R5 ( (...) lub odzysk innych materiałów nieorganicznych ) oraz (...) ( magazynowanie odpadów poprzedzające, którekolwiek z procesów wymienionych w pozycji R1-R12 ( z wyjątkiem wstępnego magazynowania u wytwórcy odpadów)), polegających na wypełnieniu wyrobiska poeksploatacyjnego, terenu niekorzystnie przekształconego, odpadami innymi niż niebezpieczne oraz na magazynowaniu odpadów poprzedzającym przetwarzanie, prowadzonym na 1/3 działki nr (...) o pow.1,73 ha, obręb K., gmina Ś. Śl. z określeniem terminu usunięcia zmieszanych odpadów zdeponowanych w wyrobisku do dnia 31 grudnia 2022 r.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jest niezasadne.

Zgodnie z naczelną zasadą wynikającą z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Przepis art. 31a ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe ( Dz. U. z 2018 r. poz.1914 ) stanowi, że na wniosek zainteresowanej osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niebędącej osobą prawną, redaktor naczelny właściwego dziennika lub czasopisma jest obowiązany opublikować bezpłatnie rzeczowe i odnoszące się do faktów sprostowanie nieścisłej lub nieprawdziwej wiadomości zawartej w materiale prasowym. Sprostowanie powinno zostać nadane w placówce pocztowej operatora pocztowego lub złożone w siedzibie odpowiedniej redakcji, na piśmie w terminie nie dłuższym niż 21 dni od dnia opublikowania materiału prasowego ( ust. 3). Natomiast w myśl art. 33 1. tejże ustawy redaktor naczelny odmawia opublikowania sprostowania, jeżeli sprostowanie:

1) jest nierzeczowe lub nie odnosi się do faktów;

2) zostało nadane lub złożone po upływie terminu, o którym mowa w art. 31a ust. 3, lub nie zostało podpisane;

3) nie odpowiada wymaganiom określonym w art. 31a ust. 4–7;

4) zawiera treść karalną;

5) podważa fakty stwierdzone prawomocnym orzeczeniem dotyczącym osoby dochodzącej publikacji sprostowania.

2. Redaktor naczelny może odmówić opublikowania sprostowania, jeżeli sprostowanie:

1) odnosi się do wiadomości poprzednio sprostowanej;

2) jest wystosowane przez osobę, której nie dotyczą fakty przytoczone w prostowanym materiale, za wyjątkiem sytuacji określonych w art. 31a ust. 2;

3) zawiera sformułowania powszechnie uznawane za wulgarne lub obelżywe.

Odmawiając opublikowania sprostowania, redaktor naczelny jest obowiązany niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 7 dni od dnia otrzymania sprostowania, przekazać wnioskodawcy pisemne zawiadomienie o odmowie i jej przyczynach. Jeżeli odmowa nastąpiła z przyczyn określonych w ust. 1 pkt 1, 4 i 5, należy wskazać fragmenty sprostowania, które nie nadają się do publikacji ( ust.3).

W świetle powyższych przepisów Sąd uznał, że strona powodowa nie spełnia warunków do żądania zamieszczenia sprostowania w związku z opublikowanym przez stronę pozwaną w dniu 29 marca 2018 r. artykule, albowiem wbrew obowiązkowi wynikającemu z art. 6 kc - nie dowiodła, aby była osobą zainteresowaną w rozumieniu art. 31a ustawy Prawo prasowe. Nie wykazała bowiem, aby posiadała prawo własności lub inny tytuł prawny do nieruchomości opisanej w zaskarżonym artykule prasowym. Z treści zaś zaskarżonego artykułu nie sposób wysnuć, że strona powodowa ponosi odpowiedzialność za stan tej nieruchomości, w szczególności za znajdujące się na niej śmieci. Fakt zaś, że strona powodowa – jak podnosi w treści pozwu – zobowiązała się rekultywować teren byłej kopalni piasku w K. nie przesądza o jej odpowiedzialności za składowanie na tym terenie śmieci. Tym bardziej bowiem powinna dołożyć wszelkich starań aby na terenie, na którym podjęła się takiej działalności nie znajdowały się śmieci zagrażające zdrowiu i życiu ludzi oraz środowisku.

Ponadto kolejną przesłanką do żądania zamieszczenia bezpłatnego sprostowania jest podanie nieprawdziwych lub nieścisłych informacji w materiale prasowym. Tymczasem zaskarżony artykuł nie zawiera żadnych treści nieprawdziwych ani nieścisłych.

Należy podkreślić, że artykuł został zamieszczony w wyniku interwencji Sołtysa wsi K. i dopiero po niemalże roku przeprowadzonych licznych kontroli różnych organów publicznych na skutek zanieczyszczeń środowiska spowodowanych m.in.samoczynnymi pożarami z powodu składowanych na terenie wyrobiska łatwopalnych materiałów i innych śmieci zmieszanych. Zatem artykuł przedstawia prawdziwy stan wyrobiska i podjęte czynności przez Komendanta Straży Miejskiej w Ś. Śl. oraz Sołtysa wsi K., a widomości podane w artykule są rzeczowe i rzetelne. W szczególności fakty opisane przez Komendanta Straży Miejskiej - że właściciel terenu posiadał zgodę na rekultywacje i składowanie popiołu z elektrociepłowni oraz, że Inspektorzy pobrali próbki i przeprowadzono odwierty na terenie kopali i na podstawie wstępnej decyzji właściciel terenu został zobowiązany do przywrócenia terenu do wcześniejszego stanu - należy uznać za prawdziwe. Decyzją bowiem Marszałka Województwa (...) z dnia 20 grudnia 2018 r. cofnięto bez odszkodowania decyzję Marszałka Województwa (...) nr(...) (...) z dnia 3 września 2014 r. w sprawie zezwolenia na przetwarzanie i magazynowanie odpadów we wsi K., gmina Ś. (...) z określeniem terminu usunięcia zmieszanych odpadów zdeponowanych w wyrobisku do dnia 31 grudnia 2022 r.

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że strona pozwana zasadnie odmówiła bezpłatnego zamieszczenia sprostowania.

Sąd uznał także, że żądanie strony powodowej stanowi naruszenie zasady słuszności i sprawiedliwości społecznej i nie może znaleźć ochrony prawnej w świetle przepisu 5 kc, który stanowi, iż nie można czynić ze swego prawa użytku, który by był sprzeczny ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem tego prawa lub z zasadami współżycia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie prawa i nie korzysta z ochrony. Sąd przyjął bowiem, że w dobie ogólnie wzmożonej wrażliwości na ochronę środowiska należy podkreślić za niesłuszne usprawiedliwianie i unikanie odpowiedzialności za jego niszczenie i narażanie zdrowia i życia ludzi w celach uzyskania korzyści majątkowych lub wprowadzanie w błąd opinię publiczną co faktów dotyczących środowiska.

Ponadto strona powodowa uchybiła terminowi wynikającemu z art. 33 ust. 4 Prawa prasowego do wniesienia pozwu w niniejszej sprawie, albowiem pozew został wniesiony w dniu 25 lipca 201 r., gdy odmowa strony pozwanej na publikację sprostowania została doręczona w dniu 13 kwietnia 2018 r. ( k-14).

Konstatując Sąd uznał powództwo za niezasadne i oddalił je w całości.

Dokonując oceny materiału dowodowego Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadków, gdyż są logiczne i konsekwentne i znajdują potwierdzenie w pozostałych dowodach zebranych w sprawie.

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w treści art. 98 § 1 i 2 k.p.c., zgodnie z którą strona przegrywająca sprawę jest obowiązana zwrócić stornie wygrywającej koszty procesu. Stosując powyższą zasadę orzeczono na podstawie art. 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawie cywilnych także o nieopłaconych kosztach sądowych, na które składały się koszty dojazdu świadków.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE