UZASADNIENIE

K. F. – przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów: G. L. i S. L., pozwem z dnia 27 marca 2019 roku wniosła o zasądzenie na ich rzecz od pozwanego R. L. alimentów w kwocie po 1 000 złotych miesięcznie na rzecz każdego z małoletnich powodów, tj. łącznej kwoty po 2 000 złotych miesięcznie. Wraz z pozwem wniosła o zabezpieczenie w/w roszczenia na czas trwania postępowania, poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz powodów kwot po 800 zł miesięcznie na każde z dzieci, tj. łącznej kwoty po 1 600 zł miesięcznie (d. pozew – k. 1).

W dniu 23 kwietnia 2019 r. tut. Sąd wydał postanowienie w przedmiocie zabezpieczenia w/w roszczenia, którym zobowiązał pozwanego R. L. do łożenia na utrzymanie małoletniej G. L. i małoletniego S. L. w kwotach po 500 zł miesięcznie na każde z nich, tj. łącznej sumy po 1 000 zł miesięcznie (d. postanowienie z dn. – k. 4-6).

Pełnomocnik strony powodowej pismem z dnia 28 października 2019 r. wniósł modyfikację powództwa poprzez zasądzenie od pozwanego na rzecz małoletniej G. L. alimentów w kwocie po 2 650 zł miesięcznie oraz na rzecz małoletniego S. L. alimentów w kwocie po 1 500 zł miesięcznie (d. wniosek – k. 32-35).

R. L. na rozprawie w dniu 5 grudnia 2019 r. uznał powództwo do łącznej kwoty po 600 zł miesięcznie na rzecz małoletnich powodów (stanowisko pozwanego – k. 118).

Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletni powodowie: G. L., ur. (...) oraz S. L., ur. (...) są dziećmi K. F. i R. L. (d. odpisy aktów urodzenia k. – 2 i 3). Rodzicie małoletnich powodów pozostawali w nieformalnym związku do lutego 2019 r. Wówczas pozwany wyprowadził się z domu należącego do przedstawicielki ustawowej małoletnich powodów. Od tego czasu pozwany zaprzestał partycypacji w kosztach utrzymania dzieci – wymagalne wierzytelności tytułem alimentów zasądzonych na czas prowadzenia niniejszego postępowania – egzekwowane są przez komornika sądowego.

K. F. posiada wykształcenie wyższe ekonomiczne. Pracuje w firmie farmaceutycznej na stanowisku specjalisty. Osiąga przeciętne miesięczne wynagrodzenie w wysokości 9 500 zł netto. Raz w roku uzyskuje premie w wysokości 5 000 zł brutto oraz wczasy pod gruszą w wysokości 800 zł netto. Zamieszkuje wraz z małoletnimi powodami w mieszkaniu stanowiącym jej własność, położonym w O.. Nieruchomość obciążona jest kredytem hipotecznym (walutowym we frankach szwajcarskich) zaciągniętym w 2005 r. przez K. F. na 35 lat okresu kredytowania ( na kwotę 175 000 zł.). Koszt miesięcznej raty wynosi 1 100 zł. Koszty utrzymania gospodarstwa domowego wynoszą: 650 zł/mc – czynsz, ok. 100 zł/mc – prąd, ok. 35 zł co 2 miesiące – gaz, 58 zł/mc – telewizja, 43 zł/mc – abonament N., 50 zł/mc – abonament telefoniczny, 100 zł/mc – telefon. Przedstawicielka ustawowa powodów posiada także samochód osobowy marki C., który zakupiła 2 lata temu na raty za 60 000 zł na łączny okres kredytowania – 5 lat z miesięczną ratą w wysokości 1 102 zł. W skład wynagrodzenia matki powodów wchodzi tzw. dodatek paliwowy, który wynosi 1100 zł. miesięcznie. K. F. postanowiła wykorzystać go na zakup nowego samochodu w formie kredytowej. Ponadto posiada także zadłużenie, które spłaca w wysokości 1 500 zł miesięcznie – pożyczka uzyskana na zakup mebli oraz sprzętów gospodarstwa domowego. Przedstawicielka ustawowa powodów ponosi miesięczne koszty polis ubezpieczeniowych powodów w wysokości 120 zł. na rzecz córki oraz 110 zł miesięcznie na rzecz syna.

G. L. ma 13 lat, jest uczennicą 7 klasy Szkoły Podstawowej w O.. Zdaniem przedstawicielki ustawowej małoletnich, koszty utrzymania powódki wynoszą ok. 3 800 zł miesięcznie, na co składają się: udział w kosztach utrzymania gospodarstwa domowego – ok. 340 zł/mc, wyżywienie – ok. 300-350 zł/mc, obiady w szkole – 65-70 zł/mc, kosmetyki – 100 zł/mc, zajęcia teatralne - 500 zł/mc, jazda konna - 600 zł/mc, zajęcia z języka angielskiego - 240 zł/mc, odzież – 250 zł/mc, obóz teatralny – 237,50 zł/mc, obóz jeździecki – 165, 42 zł/mc, koszt wyjazdu wakacyjnego - 97,71 zł/mc, pobyt u rodziny na działce – 25 zł/mc, wydatki związane ze szkołą – ok. 44,42 zł/mc, koszt ferii zimowych – 150 zł/mc, podręczniki – 40 zł/mc, dentysta – 25 zł/mc, lekarstwa – 50 zł/mc, koszt organizacji urodzin – 40 zł/mc, koszt zakupy prezentów dla kolegów – 50 zł/mc, rozrywka – 75 zł/mc oraz paliwo – 100 zł/mc.

S. L. ma 7 lat, uczęszcza do pierwszej klasy Szkoły Podstawowej w O.. Zdaniem przedstawicielki ustawowej małoletnich, koszty utrzymania powoda wynoszą ok. 2 200 zł miesięcznie, na co składają się: udział w kosztach utrzymania gospodarstwa domowego – ok. 340 zł/mc, wyżywienie – ok. 300-350 zł/mc, obiady w szkole – 65-70 zł/mc, kosmetyki – 100 zł/mc, odzież – 150 zł/mc, koszt pobytu u rodziny na działce – 25 zł/mc, koszt ferii zimowych – 150 zł/mc, wakacje – 226 zł/mc, podręczniki – 20 zł/mc, wydatki związane ze szkołą – 34 zł/mc, dentysta – 25 zł/mc, lekarstwa – 50 zł/mc, koszt organizacji urodzin – 40 zł/mc, koszt zakupy prezentów dla kolegów – 50 zł/mc, rozrywka – 75 zł/mc oraz paliwo – 50 zł/mc, hulajnoga – 53,25 zł/mc, badania okulistyczne – 11,66 zł/mc, rata za meble – 204 zł/mc.

Pozwany R. L. prowadzi własną działalność gospodarczą w oparciu o współpracę z firmą (...) S.A. z siedzibą w W. w dziedzinie komunikacji. Posiada nienormowany czas pracy, zadaniowy system pracy oraz delegacyjny tryb pracy. Jego średni miesięczny dochód wynosi 4 710 zł netto. Z tej kwoty przeznacza składkę na ZUS w wysokości 1 316 zł/mc, biuro rachunkowe – 270 zł/mc, podatek od wynagrodzenia w (8,5%)-ok.470 zł. Po odliczeniu tych kosztów pozostaje pozwanemu do dyspozycji kwota ok. 3700 miesięcznie. Pozwany wynajmuje mieszkanie w O. za kwotę 1 100 zł miesięcznie (czynsz) oraz ponosi opłaty eksploatacyjne. Pozwany jest związany umową o zakazie konkurencji. Jest właścicielem mieszkania położonego w O., które obecnie remontuje, i do którego zamierza się przeprowadzić. Według twierdzeń pozwanego, na remont potrzeba ok. 40 000 zł. W tym celu R. L. uruchomił debet na swoim rachunku bankowym do kwoty 20.000 zł. W trakcie trwania związku z matką powodów, pozwany zainwestował kwotę 30 000 zł celem przeprowadzenia prac wykończeniowych , gdyż lokal mieszkalny K. F. był zakupiony w stanie deweloperskim. Według deklaracji R. L., padł on ofiarą kradzieży tożsamości, a w konsekwencji nieznany sprawca zaciągnął na jego dane zobowiązania finansowe na łączną kwotę 17 000 zł. P. w tej sprawie jest prowadzone pod nadzorem Prokuratury Rejonowej w Otwocku (k.115 akt).Pozwany cierpi na chorobę układu pokarmowego. Jest diagnozowany w kierunku choroby L.- C.. Pozwany kontaktuje się z dziećmi średnio 2 razy w miesiącu (spotkania weekendowe) oraz w miarę możliwości w tygodniu. Utrzymuje z małoletnimi kontakty telefoniczne. W czasie spotkań zabiera je do pizzerii, lub samodzielnie przygotowuje obiad. S. L. chętnie uczestniczy w spotkaniach z ojcem, w przeciwieństwie do G. L., z którą pozwany nie spotyka się systematycznie. R. L. zabrał małoletniego S. na wyjazdy agroturystyczne dwukrotnie w czasie weekendów oraz raz na okres 9 dni , poniósł z tego tytułu koszty ok.1000-1500 zł. Małoletnia w tym czasie przebywała na obozie.

W oparciu o ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd zważył ,co następuje:

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty przedstawione przez strony i załączone do akt sprawy, w tym informacje o zatrudnieniu i dochodach stron. Sąd za wiarygodne uznał ponadto zeznania K. F. i R. L. w zakresie w jakim się wzajemnie nie wykluczają. Zgodnie z dyspozycją art. 133 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Dziecko przy tym ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, którzy obowiązani są podzielić się z nimi nawet swoimi najmniejszymi dochodami.

Sąd stanął na stanowisku, iż usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów to ich udział w kosztach utrzymania mieszkania (ok.300 zł. miesięcznie), miesięczne koszty wyżywienia w domu (ok.300 zł. miesięcznie) oraz w szkole (65 zł. miesięcznie) , oraz w przypadku małoletniej G. koszt zajęć dodatkowych: z języka angielskiego (240 zł. miesięcznie), koszt zajęć z jazdy konnej (600zł. miesięcznie), gdyż takie zajęcia małoletnia miała zapewnione także przed rozstaniem rodziców. Przedstawicielka ustawowa małoletnich powodów do kosztów ich utrzymania zaliczyła zaciągnięty przez siebie kredyt hipoteczny, kredyt na zakup samochodu oraz kredyt na zakup mebli, co nie wchodzi w skład bieżących koszów utrzymania dzieci. Jest okolicznością bezsporną, iż K. F. samodzielnie, bez porozumienia z pozwanym podjęła decyzję o zaciągnięciu powyższych zobowiązań kredytowych, przy czym kredyt hipoteczny zgodnie z ustaleniami stron spłacała ze swoich środków także przed lutym 2019r. Ponadto pozwany, zdaniem Sądu dołożył starań w celu zapewnienia małoletnim warunków mieszkaniowych na odpowiednim standardzie inwestując w ten cel swoje oszczędności. Gdyby pozwany nie poczynił nakładów w kwocie 30.000 zł. na mieszkanie stanowiące własność K. F., obecnie dysponowałby możliwościami majątkowymi do realizowania obowiązku alimentacyjnego na wyższym poziomie . Z tych przyczyn, jak również z uwagi na fakt, iż pozwany nie był współkredytobiorcą , Sad nie uwzględnił w obowiązku alimentacyjnym pozwanego udziału małoletnich w kosztach związanych ze spłatą kredytu hipotecznego.

Mając na uwadze powyżej, należało przyjąć za usprawiedliwione koszty utrzymania małoletniej G. L. kwotę ok. 1700-1800 zł miesięcznie, na którą składają się m.in.: wyżywienie w domu (ok. 300 zł/mc), obiady w szkole (ok. 65 zł/mc), udział w kosztach utrzymania mieszkania (ok. 300 zł/mc), dodatkowe lekcje języka angielskiego (240 zł./mc) oraz zajęcia z jazdy konnej (600 zł/mc).Zdaniem Sądu w zakresie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej G. należy w pierwszej kolejności uwzględnić jazdę konną oraz język angielski, gdyż takie zajęcia małoletnia miała zapewnione w czasie, gdy pozostawała pod opieka obojga rodziców. Daje to łączną kwotę 1500 zł. miesięcznie do której należy doliczyć wydatki związane z uzupełnieniem odzieży czy obuwia, które mają charakter sezonowy. Sąd uznał, iż koszty dojazdów małoletnich do szkoły i na zajęcia dodatkowe mieszczą się w tzw. dodatku paliwowym, które otrzymuje matka małoletnich wraz z wynagrodzeniem za pracę. Koszty utrzymania małoletniego S. L., zdaniem Sądu, mieszczą się w granicach 1100 zł miesięcznie, na co składają się m.in.: wyżywienie (ok. 300 zł/mc), obiady w szkole (ok. 65 zł/mc), udział w kosztach utrzymania mieszkania (ok. 300 zł/mc).

O zakresie obowiązku alimentacyjnego decydują w każdym razie usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego o czym stanowi art. 135 § 1 k.r. i op. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można też odrywać od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Kwestią sporną w niniejszej sprawie była kwota jaką winien R. L. łożyć na utrzymanie dzieci.

W ocenie Sądu, biorąc po uwagę wiek, wykształcenie, a także doświadczenie zawodowe pozwanego, jak również osiągane przez niego w przeszłości i obecnie dochody, uznać należy, iż możliwości zarobkowe pozwanego, rozumiane jako środki pieniężne, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności, stosownie do swych sił umysłowych i fizycznych wynoszą 4700- 5000 zł miesięcznie (tak np. uchwała pełnego składu (...) – Izby Cywilnej i Administracyjnej z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNCP 1988, nr 4, poz. 42, wyrok SN z dnia 22 czerwca 2007 r., II UK 229/06, LEX nr 422753). Jak wynika z zeznań pozwanego na przeszkodzie dodatkowego zatrudnienia go stoi podpisana umowa o zakazie konkurencji. Sąd stanął na stanowisku, iż aktualnie dodatkowym ograniczeniem możliwości pozwanego jest inwestycja związana z remontem mieszkania odziedziczonego po swojej matce oraz konieczność wynajęcia lokalu mieszkalnego, jak również fakt, iż pozwany stał się ofiara przestępstwa. Po uwzględnieniu stałych kosztów związanych z uzyskaniem dochodu w wysokości 4700 zł. wskazanych wyżej (składki ZUS-1300 zł., podatku- ok.470zł., kosztów biura rachunkowego-270 zł., kosztów wynajmu mieszkania 1100 zł., co daje łącznie ok. 3100 zł.), pozwanemu pozostaje do dyspozycji kwota ok.1900 zł.(5000 zł-3100 zł.)

Mając na uwadze usprawiedliwione potrzeby małoletnich powodów, oraz możliwości majątkowe i zarobkowe pozwanego, zasadnym było, w ocenie Sądu, obciążenie pozwanego R. L. obowiązkiem łożenia tytułem alimentów na rzecz córki G. L. w kwocie po 900 zł miesięcznie, a na rzecz syna S. L. w kwocie po 650 zł miesięcznie (łącznie 1550 zł. miesięcznie).

Zdaniem Sądu ustalona kwota alimentów leży w zasięgu możliwości zarobkowych i majątkowych ojca małoletnich i uwzględnia jego obowiązek alimentacyjny w postaci podejmowanych osobistych starań o utrzymanie i wychowanie (art.135§1k.r.o. i §2 k.r.o.). Sąd ustalając obowiązek alimentacyjny pozwanego uwzględnił jego udział w życiu powodów w postaci stałych kontaktów z małoletnim S. oraz rzadszych kontaktów z G., jak również kosztów pozwanego ponoszonych na ich rzecz podczas wspólnych spotkań .

Zdaniem Sądu, żądane przez K. F., kwoty alimentów po 2 650 zł miesięcznie na rzecz córki G. oraz po 1 500 zł na rzecz syna S. nie mogły zostać uwzględnione, gdyż przede wszystkim przekraczają możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego. Dlatego też zdaniem Sądu kwoty po 900 i 650 zł miesięcznie tytułem alimentów wyczerpują udział ojca w zaspokojeniu usprawiedliwionych potrzeb małoletnich powodów. W pozostałej części Sąd uznał żądanie strony powodowej za niezasadne (wygórowane) i powództwo to oddalił na podstawie art. 135 § 1 § 2 k.r.o.

Sąd nie obciążył pozwanego kosztami sądowymi mając na uwadze sytuację pozwanego, który padł ofiarą przestępstwa oszustwa oraz został obciążony obowiązkiem alimentacyjnym w łącznej kwocie 1550 zł. miesięcznie (art.102 k.p.c.). Po uwzględnieniu kosztów czynszu za wynajem mieszkania (1100zł./mc-k.99 akt), stałe wydatki pozwanego związane tylko z kosztami utrzymania mieszkania oraz alimentacją małoletnich dają łącznie kwotę na poziomie ok. 2650 zł. miesięcznie, co jest znaczącym obciążeniem pozwanego przy uwzględnieniu jego aktualnych dochodów.

Zważywszy na rozstrzygnięcie Sądu i stanowiska obu stron, należy stwierdzić, iż R. L. nie jest stroną przegrywającą spór (art. 98 k.p.c.), w związku z czym rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów postępowania ( w tym kosztów pomocy prawnej) oparto na podstawie art.100 k.p.c.

Mając na uwadze powyższe okoliczności , Sąd orzekł jak w sentencji.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE