Sygn. akt V K 46/19

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 marca 2020r.

Sąd Rejonowy w Giżycku w V Zamiejscowym Wydziale Karnym z siedzibą w Węgorzewie w składzie:

Przewodniczący – SSR Dorota Scott - Sienkiel

Protokolant –Marta Kornacka

w obecności Prokuratora Urszuli Bolik

z oskarżenia oskarżycieli posiłkowych A. K. (1) i K. S. (1)

po rozpoznaniu w dniu 12.06.2019r., 12.08.2019r., 23.09.2019r., 9.12.2019r., 24.02.2020r. na rozprawie

sprawy

1. S. F. (1)

urodzonego (...) w P.

syna E. i B. z d. N.

2. J. Z.

urodzonego (...) w S.

syna R. i H. z d. S.

oskarżonych o to, że:

I. w dniu 25 maja 2016 roku w H. gm. P. działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadzając A. K. (1) w błąd co do zamiaru i możliwości (...) Sp. z o.o. wykonania zawartej z ww. umowy o roboty budowlane, czym doprowadzili ją do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci wpłaty zaliczki w kwocie 110.000 zł

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk

II. w dniu 25 maja 2016 roku w H. gm. P. działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadzając K. S. (1) w błąd co do zamiaru i możliwości (...) Sp. z o.o. wykonania zawartej z ww. umowy o roboty budowlane, czym doprowadzili go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci wpłaty zaliczki w kwocie 110.000 zł

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk

1.  Oskarżonych S. F. (1) i J. Z. uznaje za winnych popełnienia zarzucanych im czynów, z tym, że przyjmuje w zakresie czynu opisanego w pkt II aktu oskarżenia, że doprowadzili pokrzywdzonego K. S. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 121.770 zł oraz, że czyny zostały popełnione w warunkach ciągu przestępstw i za to na podstawie art. 286§1 kk skazuje ich, zaś na podstawie art. 286§1 kk przy zastosowaniu art. 91§1 kk wymierza im kary po 1 (jeden) roku pozbawienia wolności.

2.  Na podstawie art. 69§1 i 2 kk, art. 70§1 kk, art. 72§1 pkt 1 kk wykonanie orzeczonych kar pozbawienia wolności warunkowo zawiesza tytułem próby na okres 3 (trzy) lat, zobowiązując oskarżonych do informowania sądu o przebiegu okresu próby co 6 (sześć) miesięcy.

3.  Na podstawie art. 46§1 kk orzeka wobec oskarżonych obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę solidarnie pokrzywdzonym: A. K. (1) kwoty 110,000 (sto dziesięć tysięcy 00/100) złotych oraz K. S. (1) kwoty 121.770,00 (sto dwadzieścia jeden tysięcy siedemset siedemdziesiąt 00/100) złotych.

4.  Zasądza od oskarżonych S. F. (1) i J. Z. solidarnie na rzecz pokrzywdzonych A. K. (1) i K. S. (1) kwoty po 3.024,00 (trzy tysiące dwadzieścia cztery 00/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu

UZASADNIENIE

Formularz UK 1

Sygnatura akt

V K 46/19

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.1.1.

S. F. (1), J. Z.

I. W dniu 25 maja 2016 roku w H. gm. P. działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadzając A. K. (1) w błąd co do zamiaru i możliwości (...) sp. z o.o. wykonania zawartej z ww. umowy o roboty budowlane, czym doprowadzili ją do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci wypłaty zaliczki w kwocie 110.00 zł tj. art. 286§1 kk

II. W dniu 25 maja 2016 roku w H. gm. P. działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadzając K. S. (1) w błąd co do zamiaru i możliwości (...) sp. z o.o. wykonania zawartej z ww. umowy o roboty budowlane, czym doprowadzili go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci zaliczki w kwocie 121.770 zł tj. art. 286§1 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

(...) sp. z o.o. powstała w dniu 25.03.2015r. Prezesem spółki został S. F. (1), zaś wiceprezesem - J. Z.. Przedmiotem działalności spółki było m.in. wykonywanie robót związanych ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych.

wydruk KRS

k. 630-632

W dniu 25 maja 2016r. spółka (...) zawarła dwie umowy:

- umowę nr (...) z A. K. (1), zam. w H. na wykonanie projektu oraz konstrukcji stalowej wraz z montażem o pow. 600 m2 ; wartość umowy wynieść miała 299 tys. zł + VAT

- umowę nr (...) z K. S. (2) zam. w P. na wykonanie projektu oraz konstrukcji stalowej wraz z montażem o pow. 408 m2 ; wartość umowy wynieść miała 330 tys. zł + VAT

zeznania A. K.

k. 55v

zeznania K. S.

k. 55v-56v, 48-49 akt sprawy 2Ds. 449.2018

zeznania M. K.

k. 56-57, 42-43 akt sprawy 2Ds. 449.2018

zeznania J. B.

k. 57-58v, 61-63 i 655-656 z akt sprawy 2Ds. 449.2018

umowy z dnia 25.05.2016r.

3-5, 9-11, 81-86,

załącznik do umowy

k. 18

Strony umów ustaliły, że warunkiem rozpoczęcia prac będzie wpłacenie, przez zlecających budowę konstrukcji, zaliczki w wysokości 30 % wartości umowy. Zaliczki te miały być przeznaczone na zakup materiału potrzebnego do budowy konstrukcji stalowej, co miało nastąpić jeszcze przed uzyskaniem projektu i pozwolenia na budowę.

Wykonanie prac, zgodnie z ustnymi ustaleniami, miało nastąpić do sierpnia 2016r. przed rozpoczęciem żniw.

Zaliczki zostały wniesione na konto spółki:

- przez A. K. (1) w dniu 30.05.2016r. (50.000 zł) i w dniu 7.07.2016r. (60.000 zł.) - łącznie w kwocie 110.000 zł

- przez K. S. (1) w dniu 31.05.2016r. (50.000 zł) i w dniu 22.06.2016r. (71.700 zł) - łącznie w kwocie 121.700 zł

zeznania A. K.

k. 55v

zeznania K. S.

k. 55v-56v, 48-49 akt sprawy 2Ds. 449.2018

zeznania M. K.

k. 56-57, 42-43 akt sprawy 2Ds. 449.2018

zeznania J. B.

k. 57-58v, 61-63 i 655-656 z akt sprawy 2Ds. 449.2018

faktury VAT

k.6,7,74,75,87

protokół oględzin wraz z wydrukiem historii rachunku bankowego

k. 448-449

Wbrew wcześniejszym ustaleniom spółka (...) nie dokonała zakupu materiału potrzebnego do budowy konstrukcji stalowych.

zeznania J. B.

k. 57-58v, 61-63 i 655-656 z akt sprawy 2Ds. 449.2018

W dniu 9.06.2016r. (...) sp. z o.o. zawarła z W. B. (1) umowę na wykonanie projektów budowlanych za kwotę 9000 zł netto. Projekt konstrukcji został wykonany w dniu 1 września 2016r. (pierwotnie w umowie określono termin realizacji na 15.07.2016r). Następnie wykonawca w dniu 21 października 2016r. wystawił fakturę VAT, jednak za swoją pracę nie uzyskał wynagrodzenia.

zeznania W. B.

k. 101-102, k. 78-79 z akt sprawy 2Ds. 449.2018

projekt budowlany

umowa

k. 44-47

k. 81-86

W lipcu 2016r. nastąpiły zmiany we władzach spółki. W dniu 25 lipca 2016r. przed notariuszem podjęto uchwałę o zmianie umowy spółki z dnia 25 marca 2015r. S. F. (1) przestał pełnić funkcję prezesa spółki, zaś J. Z. funkcję wiceprezesa spółki. Jednocześnie funkcję prezesa (...) sp. z o.o. powierzono P. Ż. (1).

akt notarialny

k. 216-232

W październiku 2016r S. F. (1) uzyskał pełnomocnictwa od A. K. (1) i K. S. (1), uprawniające do występowania w ich imieniu przed organami administracji publicznej. S. F. (1), działając jako pełnomocnik, złożył wnioski o wydanie pozwoleń na budowę wraz z załącznikami.

Decyzje o zatwierdzeniu projektu i pozwoleniu na budowę zostały wydane przez Starostę (...) w dniu 22.11.2016r. (dla K. S. (1)) oraz w dniu 23.11.2016r. (dla A. K. (1)). Mimo posiadanego pełnomocnictwa S. F. (1) nie odebrał decyzji, uczynili to sami inwestorzy.

pełnomocnictwo

k. 50

zeznania K. S.

k. 55v-56v, 48-49 akt sprawy 2Ds. 449.2018

zeznania M. K.

k. 56-57, 42-43 akt sprawy 2Ds. 449.2018

decyzje administracyjne

k. 8, 16-17

S. F. (1) i J. Z. w dniu 25 maja 2016 roku działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wprowadzili w błąd A. K. (1) i K. S. (1) co do zamiaru i możliwości (...) sp. z o.o. wykonania zawartej ww. umowy o roboty budowlane i doprowadzili ich do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w postaci wypłaty zaliczek w kwocie 110.00 zł (A. K.) i w kwocie 121.770 zł (K. S.)

protokół oględzin wraz z wydrukiem historii rachunku bankowego

k. 448-449

opinia biegłego rewidenta

k. 589-591, 599-621

informacje z ZUS

k. 144-145, 365,548

informacje z Urzędu Skarbowego

k. 233, 417-44

kserokopie akt komorniczych

kserokopia akt sprawy IVP 106/17 i IVP 212/17

k. 169-174, 176-179, 181-184, 191-194, 236-237, 239-242, 244-245, 247-249, 250, 252, 253-254, 256-259, 261-263, 265-267, 269-272, 274-298, 300-349, 351-353, 355-358

k. 130-136,

k. 138-143

informacja komornika

zeznania J. R.

zeznania W. C.

k. 165, 168, 185, 186, 195

k. 126-127, 67-68

akt sprawy 2Ds. 449.2018

k. 148-149,90-91, 657-658

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.2.1.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.1

zeznania A. K., M. K., K. S., J. B., W. B.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania K. S. (1) i A. K. (1) oraz męża pokrzywdzonej M. K. (2), albowiem są jasne, logiczne i konsekwentne. Mąż pokrzywdzonej, jako że zajmował się sprawami inwestycji, uczestniczył w negocjacjach z przedstawicielami spółki (...), więc był dobrze zorientowany w przebiegu rozmów. Z relacji wymienionych świadków wynika wprost, że umawiali się ze S. F. (2) i J. Z., iż hale powstaną przed żniwami, na początku sierpnia 2016r. oraz że przekazali oskarżonym zaliczki w wysokości 30 % wartości każdej z umów, z przeznaczeniem tych pieniędzy na zakup stali potrzebnej do budowy konstrukcji hal. Z zeznań tych świadków wynika również, że po podpisaniu umowy i przekazaniu zaliczek kontakt z oskarżonymi stał się bardzo utrudniony. Ostatecznie w sprawach budowy hal kontaktowali się przede wszystkim z pracownikiem spółki (...). Świadkowie wskazali, że umowa nie została wykonana, nie została również zakupiona stal, na poczet czego przekazano zaliczki. Aktywność oskarżonych ograniczyła się do zlecenie wykonania projektu i złożenia dokumentacji do Starostwa Powiatowego w W. w celu uzyskania pozwolenia na budowę. Mimo wezwań pokrzywdzonych do zwrotu zaliczek, oskarżeni nigdy nie oddali pieniędzy.

Z zeznaniami wymienionych świadków w pełni korespondują zeznania J. B. (2), pracownika spółki (...). Świadek ten brał udział w negocjacjach prowadzonych z pokrzywdzonymi przed zawarciem umowy i potwierdził, że pokrzywdzonym (zwłaszcza A. K. i jej mężowi) zależało na postawieniu hali przed żniwami. Podał nadto, że po podpisaniu umowy dostał polecenie od kierownictwa spółki, by znaleźć projektanta budowy oraz pozyskać materiał na budowę. Wskazał również, że stal nigdy nie została nawet zamówiona przez firmę. Z kolei projektant wykonał swoją pracę, nigdy jednak nie uzyskał za nią wynagrodzenia. W tym zakresie z relacją J. B. całkowicie są zbieżne relacje projektanta hali - W. B. (1), który wskazał że umowa na wykonanie projektu opiewała na kwotę 9000 zł (netto). Po wykonaniu projektu w dniu 21.10.2016r. wystawił fakturę VAT, jednak zapłaty nigdy nie uzyskał.

zeznania J. R., W. C., S. K.

Zeznania J. R. (2) i W. C. (2), pracownic spółki (...) wskazują, że firma miała poważne problemy finansowe, które nasiliły się od października 2016r. kiedy to wstrzymane zostały wynagrodzenia pracowników i masowo zaczęły napływać wezwania o zapłatę. Z ich relacjami zbieżne są zeznania S. K. (2), który wynajmował pomieszczenia dla spółki (...) i wskazał, że największe problemy z płatnościami miał z tą firmą pod koniec 2016r.

wydruk KRS , umowy z dnia 25.05.2016r. z załącznikiem, faktury VAT, protokół oględzin wraz wydrukiem historii rachunku bankowego, projekt budowlany, akty notarialne, pełnomocnictwa, decyzje administracyjne, informacje z ZUS i Urzędu Skarbowego, kserokopie akt komorniczych i informacje od komornika

kserokopia akt sprawy IVP 106/17 i IVP 212/17

Zgromadzone w sprawie dokumenty korespondują z ustalonym stanem faktycznym, nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

opinia biegłego rewidenta

Opinia biegłego zasługuje na uwzględnienie, z uwagi na to, że została sporządzona przez osobę dysponującą wiedzą specjalistyczną, jest jasna, logiczna, a nadto niekwestionowana przez żadną ze stron.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

zeznania G. K. k. 149, P. Ż. k. 181-184

Relacje G. K. (2) i P. Ż. (1) nie wniosły niczego istotnego do sprawy. G. K. (2) rozważał możliwość przyjęcia w 2016r. funkcji prezesa spółki, na co się ostatecznie nie zdecydował. Zdążył się jednak zorientować, że nie zakupiono materiału na budowę hal dla A. K. i K. S. . Z kolei P. Ż. (1), który został prezesem spółki F. w lipcu 2016r. w ogóle nie orientował się w sprawach spółki, w tym w zakresie realizacji umów budowlanych, będących przedmiotem niniejszego postępowania.

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

3.1. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

S. F. (1), J. Z.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Przestępstwo oszustwa może być popełnione tylko umyślnie, z zamiarem bezpośrednim, kierunkowym, obejmującym cel i sposób działania sprawcy. Podstawowym kryterium rozgraniczenia oszustwa od niewywiązania się ze zobowiązania o charakterze cywilnoprawnym jest wykazanie, że w chwili zawierania zobowiązania (umowy) sprawca działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, to jest dążył do uzyskania świadczenia poprzez wprowadzenie w błąd lub wyzyskanie błędu co do okoliczności mających znaczenie dla zawarcia umowy - mając świadomość, że gdyby druga strona umowy znała rzeczywisty stan, nie zawarłaby umowy lub nie zawarłaby jej na tych warunkach, na jakich została zawarta (np. bardziej skuteczniej zabezpieczyłaby jej realizację). Przy ocenie zamiaru, z jakim działał sprawca, nie można też tracić z pola widzenia szczegółowych postanowień umowy, które obie strony zaaprobowały, a bez akceptacji których kontrahent sprawcy nie rozporządziłby swoim mieniem. Jednocześnie ocena zamiaru sprawcy nie może wyłącznie sprowadzać się do oceny składanych deklaracji przez ewentualnego sprawcę co do chęci wywiązania się umowy, a winna uwzględniać wszystkie aspekty sprawy, w tym rzeczywiste działania jakie podjął sprawca by dotrzymać warunków umowy.

Podkreślić należy, że inwestorom którzy w dniu 25.05.2016r. zawarli umowę ze spółką (...) zależało na tym, aby hale powstały przed rozpoczęciem żniw, a więc konstrukcje stalowe musiały być gotowe na początku sierpnia 2016r. Dotyczyło to głównie inwestycji A. K., gdyż zamierzała ona w nowowybudowanej hali przechowywać zebrane tego roku plony. S. F. (1) i J. Z. w trakcie negocjacji zapewniali inwestorów, że jest to wykonalne i podjęli się realizacji tego zadania w takim terminie. Jakkolwiek w umowie znalazł się zapis (niekorzystny jak się później okazało dla zlecających pracę), że wykonawcy zakończą roboty w terminie 7 tygodni od dnia uzyskania prawomocnego pozwolenia na budowę, jednak oskarżeni zapewnili, że sporządzenie projektu i pozwolenia na budowę nie powinno trwać dłużej niż miesiąc (zeznania K. S. k. 56). Wykonanie tego zadania w założonym przez inwestorów terminie wydawało się więc jak najbardziej realne, tym bardziej że strony jednocześnie ustaliły, iż w międzyczasie (w oczekiwaniu na niezbędną dokumentację) spółka (...) zakupi stal potrzebną do przygotowania konstrukcji hal. W tym właśnie celu inwestorzy przekazali spółce (...) znaczne, bo wynoszące 30 % wartości umowy zaliczki, od uiszczenia których wykonawcy uzależniali zresztą podjęcie pracy. Zaliczki od A. K. i K. S. wpływały na konto spółki w okresie od maja do lipca 2016r. , jednak wbrew ustaleniom oskarżeni nie tylko nie zakupili stali potrzebnej do budowy konstrukcji hali, ale nawet jej nie zamówili (zeznania J. B. k. 57-58v). Jednocześnie pieniądze te zostały przez oskarżonych rozdysponowane na inne cele ( m.in. na uregulowanie innych zobowiązań firmy, wynagrodzenie S. F.). Nadto w znacznej części pieniądze te zostały wybrane w gotówce z konta firmy przez S. F. i nie wiadomy jest ich dalszy los. Jedyne działania, jakie podjęła spółka w związku z umowami zawartymi z A. K. i K. S. było zlecenie prac projektowych W. B. oraz złożenie dokumentacji projektowej do Starostwa Powiatowego w W. w celu uzyskania pozwolenia na budowę. Trudno jednak uznać, że działania te wiązały się z realnym zamiarem wywiązania się z zawartych umów, skoro jednocześnie nie wypłacono projektantowi wynagrodzenia (mimo posiadania środków z zaliczek), zaś po uzyskaniu pozwoleń na budowę oskarżeni nie byli już zainteresowani ich odebraniem (mimo posiadanego pełnomocnictwa do występowania w imieniu A. K. i K. S. przed organami administracji publicznej) i ostatecznie musieli je odebrać osobiście inwestorzy.

W doktrynie i orzecznictwie wskazuje się, że przy ustalaniu zamiaru sprawcy oszustwa należy brać pod uwagę wszystkie okoliczności, na podstawie których można wyprowadzić wniosek dotyczący realności wypełniania obietnic złożonych przez sprawcę, a więc całokształt możliwości finansowych, w tym osiąganych realnie dochodów, skalę przyjętych, a także zaciągniętych wcześniej zobowiązań finansowych obciążających sprawcę, niezależnie od obciążeń, jakie bierze na siebie z tytułu zawieranej umowy, której niewypełnienie stanowiło podstawę wszczęcia postępowania karnego ( wyrok SA w Katowicach z 13 grudnia 2001 r., II AKa 312/01, KZS 2002, z. 4, poz. 45, wyrok SA w Katowicach z 20 listopada 2018r. , II Aka 343/2018, Komentarz do art. 286 kodeksu karnego (Dz.U.97.88.553), [w:] A. Zoll (red.), Kodeks karny. Część szczególna. Tom III. Komentarz do art. 278-363 k.k., Zakamycze, 2006, wyd. II).

W sprawie nie dysponowano dokumentacją finansową za 2016r., pozwalającą na dokonanie oceny kondycji finansowej i gospodarczej spółki w dniu zawarcia umów z A. K. i K. S. (brak dokumentacji i ewidencji księgowej, a także sprawozdań finansowych z tego okresu). Jednak istniejące dokumenty pozwoliły na ustalenie, że sytuacja finansowa firmy była bardzo trudna już pod koniec 2015r., zaś w 2017r. przeprowadzono szereg postępowań egzekucyjnych przeciwko spółce (...). Z treści opinii biegłego wynika, że wskaźnik bieżącej płynności finansowej (stosunek wartości majątku obrotowego do wielkości zobowiązań krótkoterminowych) wynosił na koniec 2015r. 0,85. Wskaźnik ten nie może być mniejszy od jedności (1), ale żeby można było mówić o płynności finansowej, powinien kształtować się w granicach 2. Oznacza to, że spółka (...) już pod koniec 2015r. utraciła płynność finansową i to w zasadzie na starcie swej działalności, skoro funkcjonowała zaledwie od 25.03.2015r. Nadto biegły wskazał, że już od połowy 2015r. stopa zadłużenia spółki (...) (czyli zobowiązania ogółem do majątku ogółem) przekraczała 100 %. W momencie, gdy zobowiązania przekroczyły wartość majątku spółki, jej zarząd był zobligowany do złożenia wniosku o upadłość, co przecież nie nastąpiło. Zasady doświadczenia życiowego pozwalają przypuszczać, że sytuacja finansowa spółki nie mogła ulec więc znaczącej poprawie w maju 2016r. gdy zawierano umowy z A. K. i K. S., tym bardziej że już pod koniec 2016r. zaistniały duże problemy z wypłatą wynagrodzeń, zaległości wobec ZUS, zaś w pierwszej połowie 2017r. wszczęto szereg postępowań egzekucyjnych przeciwko spółce (...). Utrata płynności finansowej jest procesem, oczywistym jest zatem, że musiała nastąpić znacznie wcześniej niż na przełomie 2016 i 2017r. Na marginesie nadmienić należy, że wbrew twierdzeniom obrony oskarżonych nie jest prawdą, iż w chwili zawierania umów z pokrzywdzonymi, oskarżeni nie posiadali żadnych zaległych zobowiązań wobec ZUS. Przedstawione przez obrońcę zaświadczenie z dnia 13.07.2016r. o niezaleganiu w opłacaniu składek zostało wystawione tuż po zawarciu przez spółkę z ZUS-em umowy o rozłożenie na raty składek za okres od 2/2016 - 04/2016 (w dniu 11.07.2016r). Umowa ta została rozwiązana w styczniu 2017r., gdy okazało się że spółka uiściła zaledwie 4 raty na poczet zaległości (informacja ZUS k. 152). Sam fakt zawarcia takiej umowy świadczy, że spółka posiadała zaległości (już w lutym 2016r) w spłacie należności i jak wynika z informacji, były to zaległości znaczne , rzędu kilku tysięcy miesięcznie.

Nadto o złym stanie finansowym spółki w 2016r. może świadczyć szereg działań podjętych przez kierownictwo spółki m.in. wybieranie w gotówce pieniędzy pochodzących z zaliczek z konta spółki przez S. F. (o czym była mowa we wcześniejszej części uzasadnienia) - na przełomie czerwca i lipca 2016r., ustanowienie rozdzielności małżeńskiej majątkowej przez obu oskarżonych (S. F. w dniu 18.04.2016r, J. Z. w dniu 29.08.2016r.), rezygnacja przez oskarżonych z funkcji prezesa i wiceprezesa i ustanowienie prezesem spółki de facto przypadkowej osoby - P. Ż. (1). O tej istotnej zmianie w kierownictwie spółki nie wiedzieli nie tylko inwestorzy, ale również pracownicy spółki, najlepiej zorientowani w jej sprawach czyli J. B. oraz J. R., zajmująca się rekrutacją. Wymienione wyżej działania podejmowane przez obu oskarżonych mogą świadczyć, iż chcieli oni uniknąć odpowiedzialności wynikającej z niewywiązywania się przez nich z zaciągniętych zobowiązań.

W ocenie Sądu, należy stwierdzić, że gdyby inwestorzy posiadali wiedzę na temat trudnej sytuacji finansowej spółki (...), w tym ilości ciążących i nieuregulowanych przez nich zobowiązań, w ogóle nie zawarliby z tą spółką umów budowlanych lub przynajmniej skuteczniej zabezpieczyliby ich realizację (np. nie wypłaciliby zaliczek przed dokonaniem zakupu stali). Z całą pewnością nie zgodziliby się również, by kwoty zaliczek, które przekazali zostały rozdysponowane na inne cele, niż zakup materiałów budowlanych.

W orzecznictwie podkreśla się, że aby ustalić czy mamy do czynienia z oszustwem, czy tylko z niekaralnym niedotrzymaniem warunków umowy, należy dokonać całościowej, kompleksowej oceny wszystkich okoliczności dotyczących zawarcia przedmiotowej transakcji, w tym (oprócz możliwości finansowych oskarżonego) również zachowania się oskarżonego przed i po zawarciu umowy. Praktyka sądowa, a więc i zasady doświadczenia życiowego, uczą, że w razie oszukańczego zamiaru podmiot jest aktywny przed zawarciem umowy, chcąc wzbudzić zaufanie drugiej strony kontraktu, natomiast po uzyskaniu korzyści majątkowej zrywa te kontakty. (np. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku - II Wydział Karny z dnia 28 marca 2018 r. II AKa 14/18, wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 27 maja 2015 r., II AKa 79/15, LEGALIS nr 1396521).

W przedmiotowej sprawie obaj oskarżeni byli bardzo aktywni przed zawarciem umów z A. K. i K. S.. Sami przyjeżdżali na negocjacje do miejsca zamieszkania pokrzywdzonych (szczególnie aktywny był S. F.), na rozmowy zabierali najbliższych współpracowników, którzy wraz z oskarżonymi zapewniali, iż nie ma żadnych obaw, jeśli chodzi o realizację umów, w tym dotrzymanie terminów wykonania robót budowlanych. Po podpisaniu umów i wpłacie zaliczek zachowanie kierownictwa spółki uległo diametralnej zmianie. Kontakt telefoniczny z oskarżonymi był znacznie utrudniony, gdyż nie odbierali telefonów lub twierdzili, że skontaktują się później, co jednak nie następowało. W pewnym okresie pokrzywdzonym udawało się nawiązać kontakt wyłącznie z pracownikiem spółki (...). B.. Nawet gdy zaistniały trudności ze znalezieniem projektanta, co skutkowało automatycznie opóźnieniem w uzyskaniu pozwolenia na budowę, nie informowali o tym inwestorów i nie negocjowali przesunięcia terminu realizacji umów.

Nadmienić należy, że Sąd zmienił opis czynu z pkt II aktu oskarżenia, wskazując, że K. S. (1) został doprowadzony przez oskarżonych do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w wysokości 121.770 zł (nie 110.00 zł jak wynikało z a/o), gdyż taką kwotę zaliczek K. S. przekazał spółce (...).

3.2. Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

3.3. Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

3.4. Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

3.5. Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i
środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

S. F. (1), J. Z.

1

1

Wymierzając każdemu z oskarżonych karę 1 roku pozbawienia wolności Sąd uznał, iż jest to kara współmierna do stopnia zawinienia oskarżonych i społecznej szkodliwości czynów, których się dopuścili, na co wpływa przede wszystkim wysokość szkody wyrządzonej A. K. i K. S.. Jednocześnie Sąd przy wymiarze kary uwzględnił uprzednią niekaralność obu oskarżonych (karta karna - k. 33,34)

Orzekając w przedmiocie kary Sąd zastosował konstrukcję tzw. ciągu przestępstw ( art. 91 § 1 kk). Dwa oszustwa popełnione przez oskarżonych zostały popełnione w podobny sposób – każdą z oszukanych osób wprowadzono w błąd w ten sam sposób, a jednocześnie zostały one popełnione w tym samym czasie. Zgodnie z art. 91 § 1 kk jeżeli sprawca popełnia w podobny sposób, w krótkich odstępach czasu, dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw, sąd orzeka jedną karę na podstawie przepisu, którego znamiona każde z tych przestępstw wyczerpuje, w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę.

S. F. (1), J. Z.

2

1

Na zasadzie art. 69 § 1, 2 kk, art. 70 §1 kk Sąd warunkowo zawiesił obu oskarżonym wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności na okres próby 3 lat i jednocześnie na zasadzie art. 72§1 pkt 1 kk zobowiązał oskarżonych do informowania sądu o przebiegu okresu próby co 6 miesięcy. Zdaniem Sądu zastosowanie tego środka probacyjnego będzie wystarczające dla osiągnięcia wobec sprawców celów zapobiegawczych i wychowawczych kary i zapobiegnie powrotowi oskarżonych do przestępstwa.

S. F. (1), J. Z.

3

1

Na podstawie art. 46§1 kk Sąd orzekł wobec oskarżonych obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę solidarnie pokrzywdzonym A. K. (1) kwoty 110.000 zł, zaś K. S. (1) kwoty 121.770 zł. Środek ten spełni oprócz kompensacyjnej, funkcję wychowawczą i prewencyjną.

5.  Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

6.  inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

4

Zasądzając od oskarżonych S. F. (1) i J. Z. koszty procesu Sąd miał na uwadze wskazania przepisu art. 640 kpk w zw. z art. 628 kpk. Na koszty procesu składa się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości po 3.024,00 złotych na rzecz każdego z oskarżycieli posiłkowych. Wysokość kosztów procesu ustalono zgodnie z treścią rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r. poz.1800). Zgodnie z treścią §1 ust. 2 pkt 1 stawka minimalna za obronę w sprawach karnych przed sądem rejonowym w postępowaniu zwyczajnym wynosi 840 zł. Zasadę tę stosuje się również do ustalania opłat stanowiących podstawę zasądzania kosztów zastępstwa prawnego (§15 ust. 1) Z kolei §15 ust 3 pkt 1 cytowanego Rozporządzenia przewiduje możliwość ustalenia opłaty w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy w wysokości przewyższającej stawkę minimalną, która jednak nie może przekroczyć sześciokrotności tej stawki, gdy uzasadnia to m.in. nakład pracy adwokata i liczba stawiennictw w sądzie w tym na rozprawach i posiedzeniach. Nadto § 17 przewiduje, że w sprawach, o których mowa w § 11-13, w których rozprawa trwa dłużej niż jeden dzień, stawka minimalna ulega podwyższeniu za każdy następny dzień o 20%; a nadto za obronę lub reprezentowanie w tym samym postępowaniu kilku osób pobiera się opłatę od każdej z tych osób. Kwota wynagrodzenia pełnomocnika stanowi dwukrotność stawki minimalnej, podwyższoną zgodnie z uregulowaniem art. 17 cyt. rozporządzenia i w ocenie Sądu jest adekwatna do jego wkładu pracy i zaangażowania w przedmiotowej sprawie.

7.  Podpis