UZASADNIENIE

Powodowie J. P. i L. P. w pozwie z 16 września 2013 r. wnieśli o zasądzenie od (...) Sp. z o.o. z siedzibą w P. kwoty 100.000 zł z ustawowymi odsetkami od 28 marca 2013 r. do dnia zapłaty, w tym 30.000 zł tytułem odszkodowania związanego z koniecznością poniesienia nakładów akustycznych w należącym do nich budynku i 70.000 zł tytułem odszkodowania za spadek wartości ich nieruchomości oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W piśmie z 12 marca 2018 r. powodowie rozszerzyli żądanie pozwu w zakresie nakładów na nieruchomość o kwotę 33.890 zł, domagając się zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz łącznej kwoty z tego tytułu w wysokości 63.890 zł z odsetkami ustawowymi od 28 marca 2013 r. do dnia zapłaty, z tym, że od 1 stycznia 2016 r. z odsetkami ustawowymi za opóźnienie (k. 1294-1297). Odpis pisma został doręczony pełnomocnikowi pozwanego 19 marca 2018 r. (k. 1302).

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powodów na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według nom przepisanych.

Prawomocnym wyrokiem częściowym z 10 lipca 2015 r. Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz powodów tytułem spadku wartości nieruchomości 116.900 zł z ustawowymi odsetkami liczonymi od 4 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty (pkt I); oddalając powództwo o zapłatę z tytułu spadku wartości nieruchomości w pozostałym zakresie (pkt II).

Zaskarżonym obecnie wyrokiem z 11 czerwca 2018 r. Sąd Okręgowy zasądził od pozwanego na rzecz powodów tytułem nakładów na rewitalizację akustyczną nieruchomości 63.890 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 4 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty (pkt 1); oddalił powództwo w pozostałym zakresie (pkt 2); kosztami procesu obciążył pozwanego w całości.

Ustalenia faktyczne stanowiące podstawę do wydania wyroku częściowego, pozostają niezmienne. Sąd przypomniał, że (...) P.-Ł. jest własnością pozwanego. W dniu 30 stycznia 2012 r. Sejmik Województwa (...) podjął uchwałę nr (...) w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla (...) P.-Ł. w P.. Uchwała utworzyła obszar ograniczonego użytkowania dla lotniska P.-Ł. w P., którego zarządcą jest (...) sp. z o.o. w P.. Na obszarze ograniczonego użytkowania wyodrębniono dwie strefy: zewnętrzną i wewnętrzną. W uchwale wprowadzono wymagania techniczne dotyczące budynków położonych w strefie wewnętrznej obszaru ograniczonego użytkowania w postaci: obowiązku zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w budynkach z pomieszczeniami wymagającymi ochrony akustycznej poprzez stosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej. Wskazano, że przez odpowiednią izolacyjność akustyczną przegród budowlanych należy rozumieć izolacyjność akustyczną określoną zgodnie z Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej z uwzględnieniem poziomu hałasu powodowanego przez starty, lądowania, przeloty statków powietrznych, operacje naziemne i inne źródła hałasu związane z funkcjonowaniem lotniska, przy zapewnieniu wymaganej wymiany powietrza w pomieszczeniu, a także wymaganej izolacyjności cieplnej. Za właściwy klimat akustyczny w budynkach uznano poziom dźwięku zgodny z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej. Powyższa uchwała weszła w życie 28 lutego 2012 r.

Powodowie są współwłaścicielami – na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej – nieruchomości położonej w P., przy ul. (...), stanowiącej działkę nr (...), o powierzchni 0,1029 ha, zabudowaną jednorodzinnym budynkiem mieszkalnym, dla której Sąd Rejonowy Poznań-Stare Miasto w P. prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Zgodnie z załącznikami nr 6b i 7b do uchwały Sejmiku Województwa (...) nr (...), opisana wyżej nieruchomość znajduje się w strefie wewnętrznej obszaru ograniczonego użytkowania (...) P.-Ł. w P.. Na dzień wejścia w życie uchwały zabudowana była niepodpiwniczonym, dwukondygnacyjnym budynkiem mieszkalnym w zabudowie wolnostojącej wykonanym w technologii murowanej. Dla powyższego terenu obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, w którym miejsce położenia nieruchomości oznaczono symbolem M.4 – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej z możliwością urządzenia nieuciążliwych miejsc pracy.

Budynek powodów nie spełnia wymogów:

1. Polskiej Normy PN- (...)-3:1999 „Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach” z zakresu izolacyjności akustycznej, dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie, dla wartości poziomu miarodajnego wyznaczonego dla 2015 roku,

2. Polskiej Normy PN-B- (...)-3:2015-10 „Akustyka Budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach” z zakresu izolacyjności akustycznej dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie, wartości poziomu miarodajnego takie jak wartości dopuszczalne,

3. Polskiej Normy PN-B- (...)-3:2015-10 Akustyka budowlana. Ochrona przed hałasem w budynkach – Część 3: Wymagania dotyczące izolacyjności akustycznej przegród w budynkach i elementów budowlanych” z zakresu izolacyjności akustycznej dla stanu izolacyjności akustycznej określonej aktualnie, dla wartości poziomu miarodajnego wyznaczonego dla stanu przewidywanego na rok 2034.

Budynek powodów wymaga nakładów w celu dotrzymania tych norm co do izolacyjności akustycznej dla zamierzonego poziomu hałasu powodowanego działalnością (...):

– w kuchni i jadalni oraz pokoju dziennym wymiany okna i drzwi balkonowych na okna i drzwi o RA2≥44 dB,

– w pozostałych pokojach na parterze wymiany okien na okna o RA2≥44 dB,

– w pokojach na poddaszu wymiany drzwi balkonowych na drzwi balkonowe o RA2≥44 dB oraz dobudowania do skosów (od wewnętrznej strony) ścianki KG na profilu CW50 z wypełnieniem wełny mineralnej lub szklanej o gęstości min 30kg/m3 o grubości 50 mm.

Ze względu na podwyższone wymagania akustyczne w oknach konieczne jest zastosowanie szyb zespolonych o podwyższonej izolacyjności akustycznej, które charakteryzują się znacznym ciężarem, co wymaga zastosowania profili aluminiowych.

Ponadto w celu zapewnienia właściwej wentylacji pomieszczeń w budynku konieczny jest: montaż w pokojach nawiewników ściennych (...) z zestawem akustycznym (...) o wydajności Vs= 40m3/h i izolacyjności akustycznej D n, e = 52dB w ilości 5 sztuk oraz montaż w kuchni nawiewnika ściennego ciśnieniowego (...) z zestawem akustycznym (...) o wydajności Vs = 40m3/h i izolacyjności akustycznej D n, e = 52dB w ilości 1 sztuki.

Wartość ww. nakładów według cen aktualnych wynosi 59.156,99 zł netto, tj. 63.890 zł brutto (z 8% VAT).

Pismem z 21 marca 2013 r., doręczonym 27 marca 2013 r., powodowie wezwali pozwanego do zapłaty odszkodowania w związku z obniżeniem wartości nieruchomości (150.000 zł) i zwrotu nakładów na wygłuszenie budynku (100.000 zł) zastrzegając, że brak podjęcia negocjacji do 3 kwietnia 2013 r. skutkować będzie skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego. Pozwany w piśmie z 30 kwietnia 2013 r. poinformował ich, że przewiduje możliwość wypłaty dobrowolnego odszkodowania wyłącznie na modernizację akustyczną nieruchomości w ramach procedury koncyliacyjnej.

Podstawą rozstrzygnięcia Sądu Okręgowego były przepisy art. 129 ust. 2 oraz art. 136 ust. 3 ustawy – Prawo ochrony środowiska. Sąd ten ustalając okoliczności istotne z punktu widzenia nakładów akustycznych na nieruchomość powodów odwołał się w całości do wyliczeń biegłych K. R. i W. P..

Sąd wskazał, że szkoda w majątku powodów, przejawiająca się w konieczności poniesienia nakładów rewitalizacyjnych, powstała już w dacie wejścia w życie uchwały Sejmiku Województwa (...) z (...) r., tj. w dniu 28 lutego 2012 r. W związku z powyższym, ustalając stan techniczny budynku mieszkalnego i wymagania akustyczne jakie winien spełniać, uwzględniono parametry według stanu na dzień wejścia w życie ww. uchwały.

Podstawą rozstrzygnięcia były art. 129 ust. 1 i 2 i art. 136 ust. 3 p.o.ś.

O odsetkach należnych od zasądzonej kwoty Sąd I instancji orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. oraz art. 363 § 2 k.c. Zaznaczył, że pozwany już w odpowiedzi na wezwanie powodów do zapłaty z 21 marca 2013 r., odmawiając spełnienia świadczenia w zakresie odszkodowania z tytułu spadku wartości nieruchomości, przewidywał możliwość wypłaty dobrowolnego odszkodowania na modernizację akustyczną w ramach procedury koncyliacyjnej. Po drugie, charakter roszczenia powodów i powszechność analogicznych roszczeń innych osób, których nieruchomości położone były w tej samej strefie obszaru ograniczonego użytkowania, w połączeniu z już wcześniej rozpatrywanymi przez sądy powództwami dotyczącymi tożsamych roszczeń związanych z utworzeniem obszarów ograniczonego użytkowania wokół innych polskich lotnisk, zdaniem Sądu umożliwiało pozwanemu oszacowanie wielkości wchodzącego w grę odszkodowania. Tym samym, w ocenie Sądu zasadne było zasądzenie odsetek w sprawie od pierwotnie dochodzonej tytułem nakładów rewitalizacyjnych kwoty. Podkreślił, że powodowie przed złożeniem pozwu w niniejszej sprawie, pismem z 21 marca 2013 r., doręczonym pozwanemu 27 marca 2013 r., wezwali go do zapłaty odszkodowania z tytułu nakładów na wygłuszenie budynku w kwocie 100.000 zł, zastrzegając, że brak podjęcia negocjacji do 3 kwietnia 2013 r. skutkować będzie skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego. Sąd uznał zatem, że termin biegu roszczenia odsetkowego rozpoczął swój bieg 4 kwietnia 2013 r. Mając na względzie, że powodowie domagali się odsetek od dnia 28 marca 2013 r. do dnia zapłaty, Sąd w pkt 2 wyroku roszczenie o odsetki liczone od dnia 28 marca 2013 r. do dnia 3 kwietnia 2013 r. oddalił.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zd. 2 k.p.c., obciążając nimi pozwanego w całości, skoro przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części żądania.

Apelację od powyższego wyroku wniósł pozwany, zaskarżając w pkt 1 oraz 3. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił:

1. naruszenie art. 129 ust. 2 ustawy – Prawo ochrony środowiska w zw. z § 9 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 7 Uchwały nr (...) Sejmiku Województwa (...) z (...) r. w sprawie utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania dla L. P.-Ł. w P. poprzez błędne uznanie, że strona powodowa jest uprawniona do domagania się odszkodowania z tytułu rewitalizacji akustycznej odpowiadającego wartości nakładów wymaganych do dostosowania ich budynku według dowolnie wybranych norm w dziedzinie akustyki budowlanej, w sytuacji gdy Uchwała wyraźnie nakazuje zapewnić właściwy klimat akustyczny w budynkach, odpowiadający poziomowi dźwięku, zgodny z obowiązującymi Polskimi Normami w dziedzinie akustyki budowlanej, a więc obowiązującymi w dacie wejścia w życie ww. Uchwały;

2. naruszenie art. 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. oraz art. 286 k.p.c. poprzez błędną ocenę kluczowego w sprawie dowodu i wydanie rozstrzygnięcia w sprawie w oparciu o opinię biegłego akustyka, która została sporządzona w oparciu o błędną podstawę w postaci nieobowiązującej w dacie tworzenia i wejścia w życie obszaru ograniczonego użytkowania oraz wydawania opinii normy PN-B- (...)-3:2015-10, oraz oddalenie wniosku z dowodu opinii innego biegłego z zakresu akustyki, w sytuacji gdy złożona w sprawie opinia zawierała szereg wad;

3. naruszenie art. 481 § 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. oraz art. 363 § 2 k.c. poprzez ich błędną wykładnię polegającą na przyjęciu, że dłużnik dopuszcza się opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego nie spełniając go niezwłocznie w terminie zakreślonym mu przez wierzyciela, w sytuacji gdy stwierdzenie istnienia obowiązku spełnienia przez niego tego świadczenia oraz ustalenie jego wysokości nastąpiło dopiero w wyniku przeprowadzonego postępowania sądowego i wydania wyroku przez Sąd I instancji.

Podnosząc powyższe zarzuty pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od strony powodowej na rzecz strony pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za obie instancje; ewentualnie o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji z pozostawieniem temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego, w tym kosztach zastępstwa procesowego. Nadto, na podstawie art. 380 k.p.c. wniósł o zmianę postanowienia dowodowego Sądu I instancji z 15 maja 2018 r. poprzez dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu akustyki i budownictwa.

Powodowie wnieśli o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym w wysokości dwukrotności stawki minimalnej.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

W ocenie Sądu Apelacyjnego Sąd Okręgowy należycie zgromadził materiał dowodowy w sprawie, ocenił go z zachowaniem reguł wynikających z art. 233 § 1 k.p.c. i wyprowadził właściwe wnioski prawne. Sąd Apelacyjny przyjmuje za własne zarówno poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia, jak i rozważania prawne.

Niniejsza sprawa jest jedną z wielu spraw o zapłatę równowartości nakładów koniecznych dla przywrócenia komfortu akustycznego w budynkach znajdujących się w strefie ograniczonego użytkowania wokół lotniska P.-Ł., rozpoznanych już przez Sąd Apelacyjny w Poznaniu. Argumenty pozwanego co do braku związku przyczynowego między wprowadzeniem strefy ograniczonego użytkowania a koniecznością poniesienia nakładów z tytułu modernizacji akustycznej nieruchomości, były wielokrotnie rozważane (zob. m.in. wyroki Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z: 31 października 2017 r., I ACa 151/17; 15 grudnia 2016 r., I ACa 723/16; 17 marca 2016 r., I ACa 1113/15; 21 grudnia 2017 r.; 22 listopada 2017 r., I ACa 562/17). Sąd Apelacyjny także w tej sprawie uznaje za niezasadny zarzut naruszenia art. 129 ust. 2 oraz art. 136 ust. 3 ustawy z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (dalej: p.o.ś.).

W art. 129-136 p.o.ś. ustawodawca uregulował samodzielne podstawy odpowiedzialności odszkodowawczej związanej z ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości oraz z utworzeniem obszaru ograniczonego użytkowania, opierając się na założeniu, że ryzyko szkód związanych z działalnością uciążliwą dla otoczenia powinien ponosić podmiot, który tę działalność podejmuje dla własnej korzyści. Przesłankami tej odpowiedzialności są: wejście w życie rozporządzenia lub aktu prawa miejscowego powodującego ograniczenie sposobu korzystania z nieruchomości, szkoda poniesiona przez właściciela nieruchomości, jej użytkownika wieczystego lub osobę, której przysługuje prawo rzeczowe do nieruchomości i związek przyczynowy między wprowadzonym ograniczeniem sposobu korzystania z nieruchomości a szkodą. Art. 136 ust. 3 jednoznacznie wskazuje, że szkodą, której naprawy może domagać się poszkodowany na podstawie art. 129 ust 2 p.o.ś. w razie określenia na obszarze ograniczonego użytkowania wymagań technicznych dotyczących budynków, są także koszty poniesione w celu wypełnienia tych wymagań przez istniejące budynki, nawet w przypadku braku obowiązku podjęcia działań w tym zakresie. Niewątpliwie w uchwale ustanawiającej obszar ograniczonego użytkowania wprowadzono wymagania techniczne dotyczące budynków położonych w strefie wewnętrznej obszaru ograniczonego użytkowania w postaci: obowiązku zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w budynkach z pomieszczeniami wymagającymi ochrony akustycznej poprzez stosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej. Powodowie mieli zatem prawo dochodzić swoich roszczeń bez względu na poziom faktycznego hałasu na użytkowanej przez nich nieruchomości przed ustanowieniem tego obszaru.

Nie ma zatem racji pozwany wywodząc, że powodowie mieli obowiązek wykazania w niniejszej sprawie, iż normy hałasu są na ich nieruchomości przekroczone. Okoliczność tę można domniemywać z samego faktu wprowadzenia obszaru ograniczonego użytkowania. W myśl art. 135 ust. 1 p.o.ś. obszar ograniczonego użytkowania tworzy się, gdy „mimo zastosowania dostępnych rozwiązań technicznych, technologicznych i organizacyjnych nie mogą być dotrzymane standardy jakości środowiska”. Powodowie wystąpili w sprawie z roszczeniami w związku z wprowadzeniem obszaru, a nie przekroczeniem norm hałasu. Gdyby nie ponadnormatywny hałas, któremu w związku z wprowadzeniem strefy ograniczonego użytkowania nie mogą przeciwdziałać, budynek zapewniałby im należytą, zgodną z normami ochronę akustyczną. Obecnie natomiast, dochowanie tych standardów wymaga poczynienia nakładów. Pozwany w apelacji nie podważa trafności rozumowania biegłego w tej kwestii. Nie budzi więc wątpliwości Sądu Apelacyjnego, że powodowie wykazali, że wydatki konieczne dla dostosowania budynku do obowiązujących norm pozostają w związku przyczynowym z wprowadzeniem strefy ograniczonego użytkowania.

Sąd Apelacyjny nie podziela zarzutów naruszenia przepisów postępowania, które zmierzały do podważenia oceny opinii biegłych K. R. i W. P.. Biegli ci mają odpowiednie przygotowanie zawodowe i doświadczenie. Odwołując się do braku własnych, dokonanych aktualnie przez biegłego akustyka pomiarów, pozwany zapomina, że art. 129 ust. 4 p.o.ś. ustanawiał zaledwie dwuletni termin zawity do zgłoszenia roszczeń. Rewitalizacja akustyczna musi być zatem prowadzona nie na podstawie pomiarów z krótkiego okresu czasu, ale odwoływać się do założeń, jaki hałas na danej nieruchomości może być wywoływany przez funkcjonowanie lotniska.

Zarzut, że biegły nie przeprowadził badań empirycznych w budynku powodów pozostaje niezrozumiały, skoro obliczenia biegłego miały swe źródło w porównaniu zastosowanych do jego wzniesienia materiałów budowlanych i ich właściwości z materiałami niezbędnymi dla poprawy akustyki, przy czym biegły precyzyjnie opisał ich parametry, wskazując, które z elementów podlegają wymianie z uwagi na niedotrzymanie przez nie wymogów akustycznych.

Problem Polskich Norm, które winny mieć w sprawie zastosowanie, był już podnoszony przez stronę pozwaną w postępowaniu przed Sądem I instancji po wydaniu przez biegłego opinii pisemnej. Biegły W. P. odniósł się do zarzutów pozwanego, wyjaśniając wszelkie wątpliwości zgłaszane w związku ze sporządzoną opinią. Podkreślił, że ostatecznie ocenił budynek powodów w świetle wymogów normy PN-B- (...)-03:1999 w celu oceny czy spełniał on wymogi akustyczne w dacie wprowadzenia (...), gdyż wówczas ta norma obowiązywała. Nadto zastosował aktualnie obowiązującą normę PN-B- (...)-3:2015-10, w celu oceny czy budynek spełnia wymogi w związku z wprowadzeniem (...) dla stanu docelowego. Konieczność stosowania tej ostatniej normy wynikała przy tym stąd, że jest ona obowiązująca, a jedynie – w dacie sporządzania opinii – nie został uaktualniony załącznik nr 1 do rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, gdzie nadal wymieniona jest norma PN-B- (...)-03:1999, zastąpiona jednak z dniem 1 października 2015 r. przez normę PN-B- (...)-3:2015-10.

Na rozprawie 15 maja 2018 r. był obecny pełnomocnik strony pozwanej, który po wyjaśnieniach biegłego odnoszących się do zarzutów związanych z wykorzystanymi opracowaniami (k. 1345-1348) nie zadawał dodatkowych pytań ani co do konkretnej zastosowanej normy, ani też co do wskaźników hałasu, jakie biegły przyjął do wyliczeń. Sąd Okręgowy słusznie uznał zatem sprawę w tym zakresie za dostatecznie wyjaśnioną. Przekonująco biegły wskazał, że normy mają za zadanie chronić przed niekorzystnymi zjawiskami, jakie pojawiają się w związku z wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania i należy je interpretować pamiętając o tym celu. Stanowisko to Sąd Apelacyjny podziela.

W świetle powyższego nie było zatem podstaw do stwierdzenia, że opinia biegłego W. P. została sporządzona z wykorzystaniem błędnej podstawy prawnej w postaci nieobowiązującej normy w zakresie izolacyjności budynków, nie mogły więc odnieść skutku zarzuty naruszenia art. 278 § 1 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. oraz art. 286 k.p.c. Zarzut ten byłby trafny wyłącznie w sytuacji, gdyby wiązał się z wykazaniem przez stronę procesu wadliwości sporządzonej opinii. Tymczasem Sąd Okręgowy w sposób wyczerpujący uzasadnił, dlaczego zastrzeżenia zgłaszane przez pozwanego w toku procesu nie podważyły prawidłowości obliczeń wysokości nakładów koniecznych dla poprawy akustyki nieruchomości powodów. Sąd Apelacyjny również nie znalazł powodów, by uznać opinię biegłych W. P. i K. R. za wadliwą, a w związku z tym prowadzenia dowodu z opinii innego biegłego.

Wobec wniosków opinii biegłego usprawiedliwione jest zatem stanowisko Sądu I instancji, że po stronie powodów powstała szkoda w rozumieniu art. 136 ust. 3 w zw. z art. 129 ust. 2 p.o.ś.

Częściowo uzasadniony okazał się jedynie zarzut naruszenia art. 481 § 2 k.c. w zw. z art. 455 k.c. oraz art. 363 § 2 k.c. Sąd Apelacyjny w pełni podziela wywody Sądu Okręgowego, a także Sądu Apelacyjnego rozstrzygającego sprawę w przedmiocie wyroku częściowego, że pozwany pozostaje w opóźnieniu z zapłatą co najmniej od 4 kwietnia 2013 r. Kwestia wymagalności roszczenia o wyrównanie szkód spowodowanych wprowadzeniem obszaru ograniczonego użytkowania była już przedmiotem szczegółowej analizy Sądu Najwyższego w sprawie III CSK 342/15 (wyrok z 8 listopada 2016 r., LEX 2252191). Sąd Apelacyjny argumentację Sądu Najwyższego w pełni podziela. Sąd Okręgowy zasądzając odsetki 4 kwietnia 2013 r. nie ustalił jednak wysokości szkody na ten właśnie dzień. W sprawie nie ma także materiału dowodowego, który ustalenia Sądu pierwszej instancji pozwoliłby uzupełnić. Biegły K. R. jednoznacznie wskazał w opinii, że brał pod uwagę ceny z 5 lutego 2018 r. (k. 1278) Ani Sąd, ani żadna ze stron nie zadbała o uzyskanie od biegłego informacji czy ceny te były adekwatne także 5 lat wcześniej. Sąd Apelacyjny nie dysponuje taką wiedzą. Dlatego też termin naliczania odsetek przesunięto na dzień 5 lutego 2018 r., ponieważ na ten dzień ustalono wysokość szkody powodów i nie ma podstaw aby ustalić wysokość kwoty, z zapłatą której pozwany opóźniał się wcześniej.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok jedynie co do roszczenia ubocznego, a w pozostałym zakresie, na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako niezasadną.

Ponieważ pozwany wygrał postępowanie apelacyjne tylko co do należności ubocznych, o kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono zgodnie z treścią przepisów art. 100 k.p.c. w zw. z § 15 ust. 1, § 2 pkt 6 i § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 265).

Bogdan Wysocki Małgorzata Gulczyńska Mikołaj Tomaszewski

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE