UZASADNIENIE

Powód Z. K. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) SA w W. kwoty 90.000 zł tytułem zadośćuczynienia wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 26.11.2014r. , zgodnie z art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. W uzasadnieniu pozwu powód wywodził, że w dniu 17.07.2006r. doszło do wypadku komunikacyjnego, wskutek którego śmierć poniósł ojciec powoda – J. K., przy czym pojazd kierowany przez sprawcę w dacie wypadku korzystał z ochrony ubezpieczeniowej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, na podstawie umowy ubezpieczeniowej zawartej z pozwanym. Nadto powód wywodził, iż pozwany decyzją z dnia 25.11.2014r. wypłacił powodowi kwotę 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia wskazując, że zgromadzona dokumentacja nie daje podstaw do wypłaty żądanej kwoty roszczenia. Natomiast w ocenie powoda kwota wypłacona przez pozwanego tytułem zadośćuczynienia nie rekompensuje w żaden sposób krzywdy, którą doznał w postaci utraty więzi rodzinnej z ojcem, a tym samym prawa do życia w pełnej rodzinie. Powód wskazał również, że w dniu śmierci ojca miał 33 lata, jednakże od dziecka miał dobre relacje ze zmarłym i ojciec aktywnie uczestniczył w wychowaniu powoda, przy czym powód wraz z ojcem uwielbiał chodzić na jagody i grzyby. Zmarły ojciec nauczył powoda wielu pożytecznych czynności, które każdy mężczyzna powinien umieć i był dla powoda wzorem do naśladowania oraz autorytetem. Powód, gdy dowiedział się o śmierci ojca to doznał szoku i przez bardzo długi czas po pogrzebie miał problemy natury psychologicznej, nie mógł spać i był ciągle zmęczony, nie potrafił się skupić oraz nie umiał normalnie funkcjonować. Powód wskazał także, że mimo upływu wielu lat od śmierci ojca żal, rozpacz oraz smutek nadal objawia się w życiu powoda. Powód wskazał jako podstawę prawną dochodzonego roszczenia art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c., jak również wskazał, iż żądanie zasądzenia od pozwanego odsetek od dnia 26.11.2014r. jest uzasadnione faktem, iż pozwany decyzją z dnia 25.11.2014r. uznał jedynie w części roszczenie powoda (k. 2-5).

Pozwany (...) SA w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany zaprzeczył wszelkim twierdzeniom pozwu wyraźnie przez siebie nie przyznanym. Pozwany potwierdził, że na skutek zgłoszenia roszczeń dokonanego przez powoda przyznał i wypłacił powodowi zadośćuczynienie w wysokości 10.000 zł, jak również potwierdził, że sprawca wypadku kierował pojazdem, który podlegał ochronie ubezpieczeniowej u pozwanego. Pozwany zaprzeczył jednakże, aby powodowi przysługiwało zadośćuczynienie w dochodzonej w pozwie wysokości i dochodzoną kwotę należy uznać za rażąco zawyżoną. Nadto z ostrożności procesowej pozwany zaproponował ugodowe zakończenie sprawy poprzez zapłatę na rzecz powoda zadośćuczynienia w wysokości 20.000 zł i ocenie pozwanego kwota ta będzie stanowić stosowne zadośćuczynienie w świetle okoliczności sprawy. Pozwany wskazał, iż od czasu wypadku minęło już 9 lat, co powinno być uwzględnione przy określaniu rozmiarów krzywdy, natomiast odczuwany przez powoda ból po śmierci ojca, cierpienie i wspominanie zmarłego są normalnymi reakcjami na utratę bliskiej osoby występującymi w okresie żałoby. Nadto pozwany podniósł, iż powód nie wykazał choćby dokumentacją medyczną, że negatywne przeżycia związane ze śmiercią ojca miały tak duży wpływ na jego życie, że zmuszony był korzystać ze specjalistycznej pomocy psychologa lub psychiatry, przy czym powód w chwili śmierci ojca był szczęśliwie żonaty, miał syna, wybudował własny dom i koncentrował się na życiu i problemach założonej rodziny. Pozwany wskazał również, że odsetki ustawowe powinny być zasądzone od dnia wyrokowania, bowiem to sąd ustala wysokość należnego w realiach sprawy zadośćuczynienia, przy czym czyni to według stanu z dnia orzekania (k. 23-25).

Sąd ustalił, co następuje :

Pozwany (...) SA w W. zawarł umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych dotyczącą ciągnika siodłowego marki R. (...) o nr rej. (...) – polisa nr (...) – którego właścicielem był M. G., która to umowa obowiązywała w dniu 17.07.2006r. (bezsporne).

W dniu 17.07.2006r. w P. na skrzyżowaniu drogi nr (...), doszło do wypadku drogowego, którego sprawca A. F., kierując ciągnikiem siodłowym marki R. (...) o nr rej. (...) wraz z naczepą o nr rej. (...) i zbliżając się do oznakowanego skrzyżowania nie zachował szczególnej ostrożności i nie zredukował prędkości oraz nienależycie obserwował przedpole jazdy na skutek czego najechał na tył oczekującego na tym skrzyżowaniu na wykonanie manewru skrętu w lewo samochodu ciężarowego marki L. o nr rej. (...), kierowanego przez M. K., który to pojazd po zderzeniu przewrócił się prawym bokiem na lewy pas ruchu wprost przed jadący z kierunku przeciwnego samochód osobowy marki P. o nr rej. (...), kierowany przez Z. N., który to samochód uderzył w leżący pojazd marki L., w wyniku czego śmierć ponieśli pasażerowie L. R. E., J. K. oraz P. Ż., a W. K. (1) doznał obrażeń ciała (bezsporne).

Sąd Rejonowy w S. prawomocnym wyrokiem z dnia 7.03.2007r. sygn. akt II K (...) uznał A. F. za winnego tego, że w dniu 17.07.2006r. w P. na skrzyżowaniu drogi nr (...), kierując ciągnikiem siodłowym marki R. (...) o nr rej. (...) wraz z naczepą o nr rej. (...) naruszył nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, w ten sposób, że zbliżając się do oznakowanego skrzyżowania nie zachował szczególnej ostrożności i nie zredukował prędkości oraz nienależycie obserwował przedpole jazdy na skutek czego najechał na tył oczekującego na w/w skrzyżowaniu dróg na wykonanie manewru skrętu w lewo samochodu ciężarowego marki L. o nr rej. (...), kierowanego przez M. K., który to pojazd po zderzeniu przewrócił się prawym bokiem na lewy pas ruchu wprost przed jadący z kierunku przeciwnego samochód osobowy marki P. o nr rej. (...), kierowany przez Z. N., który to samochód uderzył w leżący pojazd marki L., w wyniku czego śmierć na miejscu zdarzenia ponieśli pasażerowie L. R. E., J. K. oraz P. Ż., a W. K. (1) doznał obrażeń ciała w postaci złamania żeber V,VI,VII i VIII po stronie lewej, stłuczenia wielomiejscowego i otarcia naskórka, co spowodowało u niego naruszenie czynności narządów ciała trwające dłużej niż 7 dni, tj. popełnienia przestępstwa z art. 177 § 1 i 2 kk i za przestępstwo to wymierzył mu karę 2 lat pozbawienia wolności oraz orzekł zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych kat. C na okres 2 lat (dowód: k. 377-378, k. 463 akt Sądu Rejonowego w S. sygn. akt II K (...)).

Powód Z. K. (1) w momencie śmierci ojca miał 33 lata i wraz z żoną oraz synem zamieszkiwał razem z rodzicami. Powód od 4 lat wyjeżdżał do pracy za granicę, przy czym powód pracował 2-3 miesiące za granicą, a później 1-2 miesiące przebywał w kraju. Powód został powiadomiony telefonicznie o śmierci ojca przez swojego brata W. K. (2), przy czym wówczas od 2 dni powód przebywał za granicą (dowód: zeznania powoda Z. K. k.50 i zeznania świadka W. K. k.49).

Powód, gdy dowiedział się o śmierci ojca, to wówczas wypadła mu słuchawka z ręki i nie mógł się odzywać, a następnie powód rozpłakał się. W ciągu 12 godzin powód wrócił do kraju autobusem, przy czym koledzy powoda pomogli powodowi w spakowaniu i kupnie biletu. Powód po przyjeździe brał leki na uspokojenie swojej matki, przy czym powód te leki brał w czasie pobytu w kraju – przez 1-2 tygodnie. W tym okresie powód płakał, zamknął się w sobie i z bratem W. K. (2) większość czasu spędzali w milczeniu, natomiast ze swoim synem powód rozmawiał. Nadto w tym czasie powód wraz z bratem W. K. (2) codziennie odwiedzali grób ojca. Następnie po 1-2 tygodniach powód ponownie wyjechał za granicę do pracy (dowód: zeznania powoda Z. K. k.50 i zeznania świadka W. K. k.49).

Powód od śmierci ojca stał się smutniejszy, a jedyną radość daje mu dziecko. Powód nie leczył się u lekarza psychiatry, gdyż nie może otworzyć się na tego typu leczenie, jednakże do chwili obecnej powód nie poradził sobie ze śmiercią ojca. Powód nadal wyjeżdża do pracy za granicę, natomiast w czasie pobytu w kraju powód wraz z matką codziennie odwiedzają grób J. K. (dowód: zeznania powoda Z. K. k.50 i zeznania świadka W. K. k.49).

Powód w 1999r. zdał egzamin na prawo jazdy kierowcy zawodowego, a w 2008r. powód zdał egzamin uprawniający do przewozu rzeczy wraz z przyczepą. Natomiast od 2010r. powód pracuje w firmie transportowej w Wielkiej Brytanii jako kierowca w transporcie ciężarowym żywności (dowód: zeznania powoda Z. K. k.50).

Powód leczy się u lekarza rodzinnego w Przychodni (...) Spółka jawna w R.. W dniu 21.08.2014r. zostało rozpoznane u powoda samoistne ( pierwotne ) nadciśnienie, a w dniu 26.08.2014r. została rozpoznana u powoda cukrzyca insulinoniezależna (dowód: k.67-71).

Powód w piśmie z dnia 29.08.2014r. skierowanym do pozwanego zwrócił się o wypłatę kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia po śmierci ojca J. K. oraz kwotę 20.000 zł tytułem pogorszenia się sytuacji życiowej po śmierci ojca. Pozwany pismem z dnia 25.11.2014r. poinformował powoda o przyznaniu mu kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia, która to kwota została powodowi wypłacona (bezsporne).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie: częściowo zeznań powoda Z. K. (1) (k.50), zeznań świadka W. K. (2) (k.49) oraz dokumentów: kserokopii dokumentacji medycznej powoda (k.67-71), dokumentów znajdujących się w aktach szkody pozwanego nr (...) oraz w aktach Sądu Rejonowego w S. sygn. akt II K (...).

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda Z. K. (1) w części dotyczącej okoliczności, iż lekarz rodzinny rozpoznał u powoda po pogrzebie nadciśnienie tętnicze i w związku z tym powód otrzymał leki, które bierze do chwili obecnej, gdyż zeznania te w tej części są sprzeczne z dokumentacją medyczną powoda. Jak wynika bowiem z dokumentacji medycznej powoda nadesłanej przez lekarza rodzinnego z Przychodni (...) Spółka jawna w R. samoistne ( pierwotne ) nadciśnienie zostało rozpoznane u powoda dopiero w dniu 21.08.2014r., a w dniu 26.08.2014r. została rozpoznana u powoda cukrzyca insulinoniezależna. Natomiast w pozostałej części Sąd dał wiarę zeznaniom powoda Z. K. (1), gdyż znajdują one potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd dał wiarę w całości zeznaniom świadka W. K. (2), gdyż zeznania te są jasne, logiczne oraz znajdują potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Wartość dowodowa dokumentów zaliczonych w poczet dowodów w sprawie nie budziła zdaniem Sądu wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje :

Powód Z. K. (1) roszczenie swoje wywodzi z art. 822 § 1 k.c., zgodnie z którym przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zgodnie natomiast z obowiązującym w dniu wypadku art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22.05.2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, U. i P. (Dz. U. z 2013 r. poz. 392 j.t.), z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia, bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia, przy czym z art. 36 ust. 1 powyższej ustawy wynika, że odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej.

Natomiast z art. 448 k.c. wynika, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu czyje dobro osobiste zostało naruszone odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Należy przy tym zauważyć, iż przedstawione w art. 23 k.c. wyliczenie dóbr osobistych ma charakter przykładowy i spowodowanie śmierci osoby bliskiej może stanowić naruszenie dóbr osobistych najbliższych członków rodziny zmarłego i uzasadniać przyznanie im zadośćuczynienia na podstawie art. 448 kc (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14.12.2007 r., sygn. akt I ACa 1137/07, POSAG 2008/1/50; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14.01.2010 r. sygn. akt IV CSK 307/09 OSNC – ZD 2010/3/91; uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 22.10.2010 r., sygn. III CZP 76/10 Lex nr 604152; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11.05.2011 r., sygn. I CSK 621/10, Lex nr 848128; uchwałę Sądu Najwyższego z 13.07.2011 r., sygn. III CZP 32/11 OSNC 2012/1/10; uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7.11.2012 r., sygn. III CZP 67/12 OSNC 2013/4/45; uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 20.12.2012 r., sygn. III CZP 93/12 OSNC 2013/7-8/84).

Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego – a zwłaszcza z prawomocnego wyroku Sądu Rejonowego w S. z dnia 7.03.2007r. sygn. akt II K (...) w sposób bezsporny wynika, że A. F. w dniu 17.07.2006r. w P. na skrzyżowaniu drogi nr (...), kierując ciągnikiem siodłowym marki R. (...) o nr rej. (...) wraz z naczepą o nr rej. (...) naruszył nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, w ten sposób, że zbliżając się do oznakowanego skrzyżowania nie zachował szczególnej ostrożności i nie zredukował prędkości oraz nienależycie obserwował przedpole jazdy na skutek czego najechał na tył oczekującego na w/w skrzyżowaniu dróg na wykonanie manewru skrętu w lewo samochodu ciężarowego marki L. o nr rej. (...), kierowanego przez M. K., który to pojazd po zderzeniu przewrócił się prawym bokiem na lewy pas ruchu wprost przed jadący z kierunku przeciwnego samochód osobowy marki P. o nr rej. (...), kierowany przez Z. N., który to samochód uderzył w leżący pojazd marki L., w wyniku czego śmierć na miejscu zdarzenia ponieśli pasażerowie L. R. E., J. K. oraz P. Ż., a W. K. (1) doznał obrażeń ciała, tj. popełnił przestępstwo z art. 177 § 1 i 2 kk.

Oznacza to, że skoro winę za spowodowanie tego wypadku ponosi A. F., to pozwany zgodnie z obowiązującym w dniu wypadku art. 822 k.c. oraz 34 ust. 1 ustawy z dnia 22.05.2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, U. i P. i art. 448 k.c. jest – co do zasady – zobowiązany do wypłaty powodowi stosownego zadośćuczynienia.

Jak już wcześniej wskazano, z art. 448 k.c. wynika, że w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu czyje dobro osobiste zostało naruszone odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Oznacza to, iż zasądzenie zadośćuczynienia ma charakter fakultatywny i od oceny Sądu, opartej na analizie okoliczności konkretnej sprawy, zależy przyznanie pokrzywdzonemu ochrony w tej formie.

Należy przy tym zauważyć, że podstawową funkcją zadośćuczynienia pieniężnego za naruszenie dóbr osobistych jest funkcja kompensacyjna. Zadośćuczynienie ma wynagrodzić doznaną krzywdę, przy czym należy uwzględnić wszystkie aspekty tej krzywdy. Wobec tego zadośćuczynienie pieniężne, nie będące odszkodowaniem, powinno mieć odczuwalną dla powoda wartość majątkową i wysokość zadośćuczynienia nie może mieć charakteru symbolicznego. Przy określaniu wysokości tego świadczenia trzeba mieć na względzie okoliczności konkretnej sprawy, w tym rozmiar krzywdy oraz indywidualne cechy pokrzywdzonego i jego zdolności powrotu do równowagi psychicznej po upływie określonego czasu, a także brać pod uwagę uzupełniająco wysokość stopy życiowej społeczeństwa.

W niniejszej sprawie nie ma wątpliwości, że spowodowanie śmierci J. K. naruszyło dobra osobiste powoda. Więź pomiędzy rodzicami i dziećmi jest jedną z najsilniejszych więzi międzyludzkich, a rozerwanie tej więzi przez spowodowanie śmierci stanowi naruszenie dóbr osobistych powoda.

Jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego, powód Z. K. (1) w momencie śmierci ojca miał 33 lata i wraz z żoną oraz synem zamieszkiwał razem z rodzicami, przy czym powód od 4 lat wyjeżdżał do pracy za granicę. Powód został powiadomiony telefonicznie o śmierci ojca przez swojego brata W. K. (2), gdy od 2 dni przebywał za granicą. Powód, gdy dowiedział się o śmierci ojca, to wówczas wypadła mu słuchawka z ręki i nie mógł się odzywać, a następnie powód rozpłakał się. W ciągu 12 godzin powód wrócił do kraju autobusem, przy czym koledzy powoda pomogli powodowi w spakowaniu i kupnie biletu. Powód po przyjeździe, w czasie pobytu w kraju – przez 1-2 tygodnie - brał leki na uspokojenie swojej matki. W tym okresie powód płakał, zamknął się w sobie i z bratem W. K. (2) większość czasu spędzali w milczeniu, natomiast ze swoim synem powód rozmawiał. Nadto w tym czasie powód wraz z bratem W. K. (2) codziennie odwiedzali grób ojca. Następnie po 1-2 tygodniach powód ponownie wyjechał za granicę do pracy. Powód od śmierci ojca stał się smutniejszy, a jedyną radość daje mu dziecko. Powód nie leczył się u lekarza psychiatry, gdyż nie może otworzyć się na tego typu leczenie, jednakże do chwili obecnej powód nie poradził sobie ze śmiercią ojca. Powód nadal wyjeżdża do pracy za granicę, przy czym od 2010r. powód pracuje w firmie transportowej w Wielkiej Brytanii jako kierowca w transporcie ciężarowym żywności. Natomiast w czasie pobytu w kraju powód wraz z matką codziennie odwiedzają grób J. K..

Mając na względzie powyższe okoliczności, należy zdaniem Sądu uznać, iż roszczenie powoda Z. K. (1) dotyczące zadośćuczynienia po śmierci ojca J. K. jest uzasadnione co do kwoty 40.000 zł, przy czym mając na uwadze fakt, iż pozwany wypłacił już powodowi z tego tytułu kwotę 10.000 zł, należna powodowi kwota winna wynieść 30.000 zł. Natomiast roszczenie powoda z tego tytułu w pozostałym zakresie należy uznać za wygórowane i bezzasadne.

W świetle okoliczności niniejszej sprawy należy zdaniem Sądu uznać, iż roszczenie powoda jest także uzasadnione co do zasądzenia zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia 26.11.2014r (por. art. 481 § 1 k.c. i art. 817 § 1 i 2 k.c.). Powód w piśmie z dnia 29.08.2014r. skierowanym do pozwanego zwrócił się o wypłatę kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia po śmierci ojca J. K. oraz kwotę 20.000 zł tytułem pogorszenia się sytuacji życiowej po śmierci ojca. Pozwany pismem z dnia 25.11.2014r. poinformował powoda o przyznaniu mu jedynie kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia, która to kwota została powodowi wypłacona.

W konsekwencji Sąd zasądził od pozwanego (...) SA w W. na rzecz powoda Z. K. (1) kwotę 30.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 26.11.2014r. do dnia zapłaty (punkt 1 wyroku).

Natomiast roszczenie powoda Z. K. (1) w pozostałym zakresie Sąd oddalił jako bezzasadne (punkt 2 wyroku).

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c., znosząc między stronami te koszty, albowiem żądanie powoda zostało częściowo uwzględnione, a nadto określenie należnej powodowi sumy zależało od oceny Sądu (punkt 3 wyroku).

SSO Andrzej Nawrocki

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE