Sygn. akt XI GC 946/19

UZASADNIENIE

Powód M. R. i F. S. wnieśli przeciwko pozwanemu Towarzystwu (...) spółce akcyjnej w W. o zapłatę solidarnie kwoty 1600 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 18.11.2018r do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów procesu, tytułem pełnego odszkodowania za najem pojazdu zastępczego.

Nakazem zapłaty z dnia 4 lutego 2019 r. sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W przepisanym terminie pozwany Towarzystwo (...) spółka akcyjna w W. wniosło sprzeciw od ww. nakazu zapłaty zaskarżając nakaz w całości, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu.

Pismem z dnia 15 stycznia 2020 r. powodowie rozszerzyli powództwo o kwotę 1844 zł, domagając się zasadzenia łącznej kwoty 3444 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W toku postępowania strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 7 maja 2018 r. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki T. (...) nr rej. (...), stanowiący własność (...) Spółki akcyjnej i pozostający w posiadaniu A. R.. Poszkodowana prowadziła działalność gospodarczą w postaci szkoły nauk jazdy. Poza uszkodzonym pojazdem posiadała również samochód H., który jednak nie był wykorzystywany, z uwagi zmianę pojazdów egzaminacyjnych na samochody marki T..

Bezsporne, a nadto dowód:

- zeznania A. R., k. 95- 98.

Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych wykupioną w Towarzystwem (...) spółką akcyjną w W..

Poszkodowana dokonała zgłoszenia szkody ubezpieczycielowi sprawcy szkody, który wszczął postępowanie likwidacyjne.

Poszkodowana nie posiadała innego pojazdu, którym mogłaby zastąpić pojazd uszkodzony, dlatego skorzystała z oferty pozwanego i wynajęła samochód zastępczy od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za stawkę 146,34 zł netto za pierwszych 15 dni i za stawkę 110 zł za kolejne dni. Poszkodowana najmowała ten samochód od 10 maja 2018 do 30 maja 2018r., kiedy to pozwany zobowiązał ją do zwrotu pojazdu. Pozwana pokryła w całości koszt tego najmu wypłacając odszkodowanie w wysokości 2745,10 zł.

Bezsporne, a nadto dowód:

- umowa najmu, k.64-69

- faktura VAT, k. 70, 71

- oświadczenie, k. 11v.

W dniu 9 maja 2018r. rzeczoznawca pozwanej dokonał oględzin pojazdu i sporządził kosztorys.

Bezsporne.

W dniu 14 maja 2018r. (...), sporządził własny kosztorys i przesłał pozwanemu. W dniu 21 maja 2018r. (...) zwróciło się do pozwanego o udzielenie informacji w sprawie przyjęcia odpowiedzialności za zdarzenie i możliwości podjęcia naprawy.

W dniu 23 maja 2018r. pozwana zwróciła się do właściciela pojazdu o dostarczenie dyspozycji wypłaty, na wypadek rozliczenia szkody jako całkowitej.

Dowód:

- wydruki wiadomości mailowych z 14.05., 21.05., 23.05., w aktach szkody

W dniu 29 maja 2018r. pozwany podjął decyzję o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej i wysokości przyznanego odszkodowania, przesyłając ją mailem do właściciela.

Dowód:

- decyzja k. 54-55.

- wydruk wiadomości mailowej z 29.05., w aktach szkody

Dnia 1 czerwca 2018r. poszkodowana zawarła z powodami umowę najmu pojazdu zastępczego marki T. przystosowanego do nauki jazdy, przy dobowej stawce najmu wynoszącej 400 zł netto/doba. Poszkodowana najmowała pojazd od powodów przez 14 dni – od 1 czerwca do 14 czerwca 2018r. – a łącznie koszt najmu wyniósł 6888 zł.

Dowód:

- umowa najmu. k. 10;

- faktura vat, k. 11.

Poszkodowana nie posiadała środków na nabycie innego pojazdu, dlatego podjęła starania celem sprzedaży samochodu marki H. i uzyskania kredytu na nabycie innego pojazdu zaoferowanego jej przez Spółkę (...). W dniu 13 czerwca 2018r. poszkodowana odebrała nowy pojazd od sprzedawcy, a w dniu 14 czerwca 2018r. poszkodowana oddała pojazd zastępczy.

Dowód:

- zeznania A. R., k. 95- 98,

- potwierdzenie odbioru, k. 11v.,

- potwierdzenie zwrotu, k. 10v.

W dniu 30 czerwca 2018r. poszkodowana zawarła z powodami umowę cesji wierzytelności, na podstawie, której zbyła na ich rzecz przysługującą jej z tytułu tego zdarzenia wierzytelność z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego, w stosunku do Towarzystwa (...) spółki akcyjnej w W..

Dowód:

- umowa cesji, k. 27v.

Decyzją z dnia 1 stycznia 2019r. pozwany przyznał powodowi odszkodowanie w łącznej kwocie 2800 zł tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego, uznając za zasadny najem przez 7 dni za zastawkę 400 zł brutto.

Dowód:

- decyzja WARTA, 75.

W okresie powstania szkody pojazdami egzaminacyjnymi były T. (...), co powodowało znaczny popyty na takie samochody, przystosowane już do warunków nauki jazdy.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego, k. 103-114.

Sąd zważył, co następuje.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego oraz na podstawie poczynionych ustaleń roszczenie powodów podlegało uwzględnieniu w całości.

Roszczenie przedstawione przez powodów ma charakter roszczenia odszkodowawczego, znajdującego oparcie w przepisach art. 822 § 1 i 2 k.c., art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U. Nr 124, poz. 1152, ze zm.) oraz art. 436 § 1 k.c. i 415 k.c. Okoliczności kolizji z dnia nie były sporne pomiędzy stronami. Również legitymacja bierna pozwanej spółki do występowania w niniejszym procesie, mająca za podstawę art. 19 ust. 1 powołanej wyżej ustawy, nie pozostawała przedmiotem sporu. Było bowiem okolicznością niekwestionowaną, iż sprawca szkody posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanej spółce. Zgodnie z art. 361 § 1 i 2 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

W sprawie niesporna była odpowiedzialności pozwanej, legitymacja czynna powodów, spór dotyczył rozmiaru i wysokości szkody poniesionej w związku z zaistniałą kolizją, stawki najmu, długości najmu.

Badając z urzędu legitymację procesową czynna powodów, uznano, że wynikała ona z treści art. 509 § 1 i 2 k.c., jako że wierzytelność przysługująca poszkodowanej została przelana na rzecz powodów.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu w zakresie uzasadnionego okresu najmu, zdaniem sądu poszkodowanej – będącej jedynie korzystającą z uszkodzonego samochodu, a nie właścicielką - przysługiwało prawo do korzystania z pojazdu zastępczego przez okres od czasu powzięcia pewnej informacji o kwalifikacji szkody jako całkowitej do czasu nabycia innego pojazdu. W przeciwieństwie bowiem do właściciela pojazdu, to nie użytkownik uzyskuje odszkodowanie za samochód, tym samym nie ma w takiej spawie znaczenia, kiedy ewentualnie odszkodowanie zostało wypłacone. Tak więc data wypłaty środków nie może mieć wpływu na okres niezbędny do nabycia pojazdu. W realiach niniejsze sprawy ustalono, na podstawie złożonych dokumentów, że pozwany dopiero w dniu 29 maja 2018r. podjął decyzję o zakwalifikowaniu szkody jako całkowitej. W tym też dniu przesłał mailem decyzję do właściciela pojazdu, przez co można uznać, że dowiedziała się o tym również poszkodowana. Zdaniem sądu dopiero z chwilą podjęcia decyzji przez pozwaną, po przeprowadzonym postępowaniu likwidacyjnych, poszkodowana mogła mieć pewność co do nieopłacalności naprawy i konieczności nabycia innego pojazdu. To, że ewentualnie wcześniej, poszkodowana mogła mieć takie przypuszczenia, nie musiało powodować u niej obowiązku podejmowania czynności związanych z nabyciem innego pojazdu. Co więcej jak wynikało z maili zawartych w aktach szkody, jeszcze w dniu 23 maja sam pozwany nie wiedziała jaką kwalifikację przyjmie. Warsztat przesyłał kalkulacje naprawy i był gotowy do jej podjęcia.

Na okoliczność czasu niezbędnego do nabycia innego pojazdu przeprowadzono dowód z opinii biegłego. Na jego podstawie ustalono, że czas ten dla pojazdów o niezawyżonym popycie rynkowym wynosi co najmniej 7 dni. Tymczasem samochód przystosowany do nauki jazdy w marce pojazdów egzaminacyjnych, stanowił pojazd o wysokim popycie, przez co okres 14 dni nie jest okres zawyżonym. Zdaniem sądu na uzasadniony okres najmu do 14 czerwca 2018r. wskazują również faktyczne czynności podejmowane przez poszkodowaną. Jak wynikało z jej zeznań nie pozostawała bierna w nabyciu innego pojazdu. Przede wszystkim uzyskała ofertę nabycia używanego pojazdu od T. (...) i niezwłocznie podjęcia działania celem zdobycia środków na zakup, gdyż nie dysponowała odpowiednią gotówką. Podjęła działania celem sprzedania drugiego, lecz nieużywanego pojazdu H.. Ostatecznie udało jej się sprzedać go za 12 tyś. zł, co stanowiło wkład własny przy zakupie nowej T.. W tym czasie podjęła też starania celem uzyskania kredytu na pozostałą cenę sprzedaży. Nie sposób pominąć, że do sfinalizowania zakupu niezbędny jest również czas na czynności administracyjne takie jak zarejestrowanie pojazdu, przygotowane dokumentów i odbiór. Występujące w tym okresie dni wolne od pracy także miały wpływ na tempo załatwiania spraw związanych z nabyciem pojazdu. Zdaniem więc sądu już na podstawie zasad doświadczenia życiowego nie sposób uznać, że okres 16 dni – od 29 maja do 13 czerwca – na nabycie nowego pojazdu, związany z koniecznością zdobycia środków, zbycia innego pojazdu, zawarcia umowy kredytowej, umowy sprzedaży itp. był czasem zawyżonym. Powodowie wykazali więc, zasadność najmu do 13 czerwca 2018r., kiedy to poszkodowana odebrała nowy pojazd, a nie wykazali zasadności i potrzeby najmu w dniu 14 czerwca 2018r. Pozwana nie złożyła dowodów przeciwnych. Nadto pozwana nie uzasadniła dlaczego okres 7 dni najmu uznała za zasadny, a pozostałych 7 dni już nie. Co więcej twierdzenia pozwanego nie przystawały do realiów sprawy, gdyż poszkodowana istotnie podjęła starania o uzyskanie kredytu, co w oczywisty sposób miało wpływ na czas nabycia pojazdu.

W zakresie stawki najmu uznano ją za wykazaną. Pozwany powoływał się na okoliczność przekazania poszkodowanej informacji o możliwości zorganizowania najmu pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela. Po pierwsze jednak pozwana nie wykazała czy, w jakiej formie i treści ofertę przekazał poszkodowanej, jakie warunki ona zawierała i ewentualnie kiedy do niej dotarła. Po drugie jak wskazano powyższej, poszkodowana skorzystała jednak z propozycji najęcia pojazdu w (...) Sp. z o.o. To jednak nie z winy poszkodowanej najem zakończył się już 30 maja 2018r., gdyż właśnie pozwany zobowiązał ją do zwrotu pojazdu zastępczego. Wynikało to nie tylko z oświadczenia poszkodowanej lecz również z samej treści umowy najmu, gdzie wskazano, że najem będzie trwał do czasu ustalonego z pozwanym ( (...)). Całkowicie więc niezrozumiały jest zarzut, że poszkodowana nie skorzystała z oferty tańszej. Nadto zarzut był niezrozumiały także w kontekście uznania w toku postępowania przedsądowego stawki najmu na poziomie proponowanym przez powodów (lecz bez VAT) i wypłacenia części odszkodowania. Skoro więc pozwany uznał roszczenie w tej wysokości (poza stawką VAT), a obecnie wskazywał na jej nieprawidłową wysokości, winien był wykazać swoje stanowisko, czego jednak nie uczynił. Skutkiem uznania jest przerzucenie ciężaru dowodu, czy też odmienne rozłożenie ciężaru dowodu w stosunku do ogólnej reguły.

Niezasadny był również zarzut dotyczący konieczności odliczenia podatku Vat od roszczenia z uwagi na możliwość jego odliczenia przez poszkodowaną. Trzeba bowiem podkreślić, że jak wynikało z zeznań poszkodowanej, jak i art. 43 ustawy o VAT oraz jego interpretacji podatkowych, nie była ona podatnikiem Vat, z uwagi na zwolnienie jej działalności z tego podatku.

Mając powyższe na uwadze sąd uznał za uzasadnioną stawkę najmu, przyjęta przez powodów tj. 400 zł netto oraz okres najmu wskazany w fakturze. Koszt najmu według ww. stawki za 13 dni najmu wynosił 6396 zł brutto. Pozwany wypłacił dotychczas 2800 zł tym samym dochodzona po rozszerzeniu kwota była zasadna.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 k.c. w zw. z art. 817 § 1 k.p.c. albowiem od czasu zgłoszenia szkody upłynęło 30 dni w dniu 18.11.2018r.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje postawę prawną w art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powodowie ponieśli łącznie koszty 1597,56 zł, w tym 463,56 zł tytułem wykorzystanej zaliczki na opinię biegłego.

O zwrocie nadpłaconych przez strony zaliczki orzeczono na podstawie art. 84 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016 r. poz. 623).

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w sentencji.

Zarządzenia:

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)