Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 82/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza w Warszawie z dnia 16 września 2019 r., sygn. akt IV K 410/15

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒

prokurator

☐

Wobec stanowiska oskarżycieli posiłkowych A. O. (ur. (...)) i K. O. (ur. (...)), którzy wezwani do złożenia oświadczeń czy podtrzymują apelację wywiedzioną przez ich matkę B. O. jako własną - wnieśli o utrzymanie w mocy wyroku uniewinniającego ich ojca (k. 1350-1351)

Sąd nie odnosił się do zarzutów apelacji B. O.

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

Zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał dowodów.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

naruszenie art. 438 pkt 2 k.p.k. , to jest art. 7 kpk oraz art. 366 kpk poprzez zaniechanie wyjaśnienia wszystkich, istotnych okoliczności sprawy, bez uwzględnienia wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego i uznanie, że oskarżycielka posiłkowa dysponowała kwotą 350.000 złotych, co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych, że pokrzywdzeni z uwagi na dobrą sytuację finansową matki nie byli narażeni na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, a tym samym, że oskarżony swoim zachowaniem nie wyczerpał wszystkich znamion czynu zabronionego zarzucanego mu czynu

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wbrew twierdzeniu zawartym w apelacji Sąd Rejonowy nie zaniechał wyjaśnienia wszystkich, istotnych okoliczności sprawy, jak również nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych - w ocenie sądu odwoławczego słusznie uznał, że pokrzywdzeni nie zostali narażeni na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym przez Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia12.01.2005 r. sygn. II AKO 1/05 „ Dla realizacji występku, o jakim mowa w przepisie art. 209 § 1 KK, niezbędne jest m.in. nie budzące wątpliwości wykazanie, iż w wyniku zaniechania, rozumianego jako uporczywe uchylanie się przez sprawcę od obowiązku łożenia na utrzymanie osoby najbliższej, pokrzywdzony narażony został na niemożność zaspokojenia podstawowych, a nie wszystkich potrzeb życiowych. Stan taki oznacza, że w sytuacji zaspokojenia w inny sposób pokrzywdzonemu potrzeb, tak fizycznych, jak i duchowych, o jakich mowa wyżej, brak jest podstaw do penalizacji zachowania sprawcy, nawet wówczas, gdy ten uporczywie uchylał się od alimentacji, co w ostatniej sytuacji rodzi jedynie odpowiedzialność cywilną”.

Tymczasem - jak wynika z akt sprawy - B. O. w maju 2012 r. sprzedała, należący do jej majątku osobistego, lokal użytkowy położony przy ul. (...) za kwotę 1.100.000 zł, zaś po uiszczeniu zobowiązań pozostała jej kwota 350.000 zł. W okresie objętym zarzutem oskarżycielka posiłkowa otrzymywała nadto wynagrodzenie za pracę w wysokości ok. 1.680 zł brutto w (...) sp. z o.o. (praca na pół etatu). W okresie od kwietnia 2013 r. do czerwca 2015 r. w toku postępowania egzekucyjnego egzekwowano na rzecz należnych alimentów kwoty od 531,13 zł do 3.041,30 zł miesięcznie. Jedynie w listopadzie 2013 r. zobowiązanie alimentacyjne zostało uregulowane w całości. Oskarżycielka posiłkowa mieszkała wraz z małoletnimi w mieszkaniu nr (...) przy ul. (...) w W. i nie opłacała tam czynszu, jak również nie płaciła rat kredytowych. Jednocześnie miesięczny koszt utrzymania małoletnich, który pozwalał im na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych wynosił łącznie – jak wynika z wyliczeń oskarżycielki - ok. 4.000 zł. Okoliczności tych Prokurator nie kwestionuje. Oskarżycielka posiłkowa nie przedstawiła przy tym żadnych dowodów świadczących o tym, by kwoty 350.000 zł. nie posiadała w dyspozycji. Zdaniem sądu odwoławczego, Sąd Rejonowy, oceniając całokształt tych okoliczności, a nie tylko - jak wynikałoby z apelacji - jedynie odnosząc się do wskazanej kwoty, słusznie przyjął, iż podstawowe potrzeby życiowe małoletnich dzieci oskarżonego we wskazanym okresie były zaspokojone. Argumentacja Sądu Rejonowego w tym zakresie, przedstawiona na kartach 23-27 uzasadnienia, nie budzi wątpliwości sądu odwoławczego w zakresie swej poprawności, zaś zarzut apelacji ma w stosunku do niej jedynie charakter czysto polemiczny. Trudno również nie zauważyć, iż Prokurator popada w logiczną sprzeczność swych wywodów skoro z jednej strony twierdzi, iż w żaden sposób nie zostało wyjaśnione, czy B. O. była dysponentem kwoty 350.000 zł., którą mogła wykorzystać na zaspokojenie podstawowych potrzeb życiowych dzieci (i podnosi konieczność poczynienia ustaleń w tym zakresie w toku ponownego postępowania przed sądem pierwszej instancji), a jednocześnie powołuje się na własne słowa oskarżycielki, iż z oszczędności tych korzystała do 2014 r., przy czym pomija jej stwierdzenie, iż nie posiada ich już ona, bowiem wydała je na utrzymanie dzieci (k. 1019, 1026), co wydaje się niemożliwe z punktu widzenia doświadczenia życiowego i zwykłego rozsądku, oznaczałoby bowiem iż w ciągu około 2 lat (maj 2012 – rok 2014) wydawałaby na dzieci średnio ponad 14.000 zł miesięcznie, zatem ponad 3 razy więcej niż deklarowana przez nią i niekwestionowana przez Prokuratora łączna miesięczna kwota konieczna dla zaspokojenia potrzeb życiowych dwojga dzieci.

Sad odwoławczy jednocześnie nie stwierdził, aby utrzymywanie dzieci przez oskarżycielkę posiłkową następowało kosztem uszczerbku dla jej zdrowia lub jej własnych potrzeb, co pozwalałoby na penalizację zachowania oskarżonego zgodnie ze stanowiskiem wyrażonym w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 1976 r. VI KZP 13/75 w którym wskazano, że ,, Okoliczność, że w rzeczywistości potrzeby uprawnionego są zaspokajane przez inne osoby, nie wyłącza odpowiedzialności karnej zobowiązanego. W szczególności stanu zagrożenia wywołanego niepłaceniem alimentów nie usuwa fakt, że potrzeby uprawnionego zaspokaja osoba współzobowiązana do łożenia na jego utrzymanie, jeżeli sama świadczy znacznie więcej, niż na nią przypada, z uszczerbkiem dla swego zdrowia lub własnych potrzeb”.

Brak jest również jakichkolwiek dowodów świadczących o tym, że oskarżycielka posiłkowa miałaby w okresie zarzutu korzystać z pomocy swojej rodziny. Nie budzi przy tym wątpliwości, że oskarżycielka posiłkowa pracowała jedynie na pół etatu i nie pobierała żadnych świadczeń socjalnych z uwagi na trudną sytuację finansową ani też świadczeń z funduszu alimentacyjnego na dzieci.

Zdaniem sądu odwoławczego, wyjaśnienia oskarżonego, zeznania świadków, jak i pozostały materiał dowodowy, zostały ocenione prawidłowo, zaś art. 7 k.p.k. nie został naruszony. Analiza tego materiału przedstawiona w uzasadnieniu wyroku Sądu Rejonowego jest szczegółowa i nie budzi wątpliwości z punktu widzenia poprawności logicznej. Ocena tych dowodów jest wszechstronna i prawidłowa, w żadnym wypadku nie wykracza poza granice oceny swobodnej, uwzględnia zarówno zasady logicznego rozumowania, jak również życiowe doświadczenie. Ustalenia faktyczne będące jej wynikiem znajdują pełne oparcie w materiale dowodowym i nie zawierają błędów mogących mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku.

Podsumowując, w ocenie Sądu Okręgowego przekonanie sądu I instancji dotyczące niewyczerpania przez oskarżonego jednego ze znamion przestępstwa niealimentacji zostało ukształtowane w oparciu o wszystkie przeprowadzone dowody, ocenione swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, zatem ocena tych dowodów, której skutkiem była treść zaskarżonego wyroku pozostawała w całości pod ochroną art. 7 k.p.k.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W konsekwencji stwierdzenia przez sąd odwoławczy bezzasadności podniesionych w apelacji zarzutów wniosek apelacji pozostawał bezzasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Sąd Rejonowy nie dopuścił się żadnych podlegających uwzględnieniu z urzędu uchybień, które skutkowałyby koniecznością uchylenia zaskarżonego wyroku niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych w apelacji zarzutów, zgodnie z wymogami art. 439 k.p.k. czy art. 440 k.p.k.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

W całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Zarzuty podniesione w apelacji okazały się nietrafne, zaś nie wystąpiły inne okoliczności, które podlegałyby uwzględnieniu z urzędu i nakazywałyby zmianę rozstrzygnięcia w tym zakresie.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

6.  Koszty Procesu

7.  PODPIS

1.1. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Uniewinnienie

1.2.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.1. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

Zmiana