Sygn. akt I C 1579/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy w G.Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący: SSR Justyna Ptak-Głogowska

Protokolant: Sabina Drewniok-Szczepek

po rozpoznaniu w dniu 3 stycznia 2018 roku w G.

na rozprawie sprawy z powództwa Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej

im. F. S. w G.

przeciwko A. A.

o zapłatę

1.  umarza postępowanie w zakresie cofniętego powództwa;

2.  zasądza od pozwanej A. A. na rzecz powódki Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej im. F. S. w G. kwotę 6.765,26 zł (sześć tysięcy siedemset sześćdziesiąt pięć złotych i 26/100) wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP (nie większymi niż dwukrotności odsetek ustawowych za opóźnienie) od kwoty 6.638,32 zł (sześć tysięcy sześćset trzydzieści osiem złotych i 32/100) od dnia 18 sierpnia 2017 roku do dnia zapłaty;

3.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

4.  zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 3.028 zł (trzy tysiące dwadzieścia osiem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.400 zł (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSR Justyna Ptak-Głogowska

Sygn. akt I C 1579/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 lipca 2015 roku, wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym do Sądu Rejonowego L. Z.w L., powódka Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo - Kredytowa im. F. S. z siedzibą w G., domagała się zasądzenia od pozwanej A. A. kwoty 12.212,93 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP liczonych od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Nadto wniosła o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając swoje żądanie powódka wyjaśniła, że na podstawie umowy z dnia 25 czerwca 2012 r. udzieliła pozwanej pożyczki w kwocie 20.000 zł. Zgodnie z zawartą umową, pożyczka miała zostać spłacona przez pozwaną w ratach. Pozwana zaprzestała regulowania należności wynikającej z pożyczki, wobec czego powódka bezskutecznie wzywała pozwaną do zapłaty zadłużenia. W konsekwencji, powódka wypowiedziała pozwanej umowę pożyczki zawartą w dniu 25 czerwca 2012 r. Pożyczka stała się wymagalna z dniem 22 czerwca 2015 r. Na dochodzoną przez powódkę kwotę składa się kwota 12.106,80 zł tytułem niespłaconego kapitału oraz kwota 106,13 zł tytułem skapitalizowanych odsetek naliczonych do dnia wniesienia pozwu.

Postanowieniem z dnia 29 września 2015 r. roku Referendarz Sądowy w Sądzie Rejonowym L. Z.w L.rozpoznając przedmiotową sprawę pod sygn. akt VI Nc-e 1497300/15 przekazał przedmiotową sprawę do rozpoznania do tut. Sądu.

Na rozprawie w dniu 5 lipca 2017 roku pozwana wniosła o oddalenie powództwa, wskazując, że należność której dochodzi powódka w kwocie powyżej 12.000 zł jest niezasadna, z uwagi na ciągłe spłacanie kredytu przez pozwaną. Pozwana wskazała, że do wypowiedzenia kredytu doszło w związku z tym, ze środki były przelewane na inny rachunek. Pozwana podała, że kontaktowała się z powódką na koniec 2015 roku, kiedy dowiedziała się, że kredyt jest wypowiedziany a osobiście była w październiku 2016 roku w (...)-u w K. i okazało się, że ta umowa nie powinna być wypowiedziana, bo w dużej mierze kredyt był spłacany bezpośrednio na rachunek kredytowy a problem wynikał z tego, że było ustalenie, ze będzie on ściągany z rachunku na który wcześniej wpływało wynagrodzenie.

W piśmie procesowym z dnia 17 sierpnia 2017 r. powódka wniosła o zasądzenie od pozwanej kwoty 8.115,26 zł na którą kwotę składają się następujące kwoty: 7.988,32 zł tytułem niespłaconego kapitału oraz kwota 126,94 zł tytułem skapitalizowanych na dzień 17 sierpnia 2017 r. odsetek umownych, naliczanych od dnia wniesienia pozwu, wraz z odsetkami ustawowymi w wysokości czterokrotności kredytu lombardowego NBP od kwoty 7.988,32 zł od dnia 18 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie powódka cofnęła pozew wraz ze zrzeczeniem się roszczenia, wnosząc o umorzenie postępowania. Wyjaśniając powódka wskazała, że w okresie od 7 kwietnia 2016 r. do 20 czerwca 2017 r. pozwana dokonała wpłaty na rzecz powódki w łącznej wysokości 6.350 zł. Powódka wskazała, że zgodnie z pkt. 15 umowy pożyczki wpłaty dokonane przez pozwaną zostały zaliczone na poczet skapitalizowanych odsetek na dzień 17 sierpnia 2017 r., naliczanych od dnia wniesienia pozwu w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP do wysokości 126.94 zł, odsetek karnych oraz niespłaconego kapitały pożyczki do wysokości 7.988,32 zł. W konsekwencji aktualne roszczenie powódki wynosi kwotę 7.988,32 zł. Jednocześnie powódka wniosła o zasądzenie od ww. kwoty odsetek umownych od dnia 18 sierpnia 2017 r. do dnia zapłaty w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP.

W piśmie procesowym z dnia 21 września 2017 r. pozwana wskazała, że w okresie od maja 2015 r. do sierpnia 2017 r. nastąpiła spłata raty pożyczki wraz z odsetkami w kwocie 9.871 zł. W tym okresie nastąpiły zmiany stopy procentowej, której powódka nie wzięła pod uwagę. Pozwana wskazała, że na wyciągu z dnia 24 stycznia 2017 r. na rachunku pozwanej widniała kwota 1.221 zł, z którego zgodnie z dyspozycją w październiku 2016 r. miała nastąpić spłata rat pożyczki w kwocie 1.100 zł. Dyspozycja z nieznanych przyczyn nie została wykonana. Pozwana wskazała, że w skutek błędnej informacji powódki, dokonywała wpłat na rachunek techniczny.

W piśmie procesowym z dnia 22 września 2017 roku powódka wskazała, że część wpłaconych przez pozwaną środków znajduje się na rachunku technicznym. Pozwana wpłacała również środki na swój rachunek IKS, z którego pobierane są środki na opłaty i prowizje za prowadzenie rachunku, obsługę karty płatniczej i składki na (...). Powódka wskazała, że po wydaniu orzeczenia w przedmiotowej sprawie rozksięguje wszystkie środki, które będą znajdować się na rachunku, do tego czasu będą z nich pobierane opłaty. Na dzień 18 września 2017 r. na rachunku IKS znajdowała się kwota 1.092 zł

W piśmie procesowym z dnia 25 października 2017 roku powódka wskazała że w podanym przez pozwaną okresie nie następowały żadne zmiany oprocentowania, a ostatnia zmiana miała miejsce 5 marca 2015 roku Powódka wskazała, że wpłaty dokonywane przez pozwaną przelewane były na rachunek IKS mimo, że w treści pism windykacyjnych wyraźnie wskazano, że wpłaty powinny być dokonywane na inny rachunek. Środki, które wpływały do powódki w okresie, na który powołuje się pozwana, zostały rozksięgowane zgodnie z Tabelą obrazującą wpłaty dokonywane przez pozwaną wraz ze sposobem ich rozksięgowania od dnia 31 lipca 2017 r. Środki wpłacane przez pozwaną na IKS nadal tam widnieją i są z nich pobierane opłaty i prowizje.

W piśmie z dnia 6 listopada 2017 roku pozwana wskazała, że ostatnie wpłaty na konto IKS zostały zaksięgowane 29 czerwca 2015 r., mimo, że wpłaty dokonywane były do grudnia 2015 r. Pozwana wskazała, że zgodnie z pkt. 30 umowy miała możliwość dokonywania wpłat na konto techniczne, bowiem na koncie technicznym automatycznie następuje księgowanie wpłat. Z historii operacji na rachunku pożyczki nie wynika, że wpłaty za rok 2016 zostały zaksięgowane zgodnie z datą wpływu na konto pożyczki, brakuje również wpłat za rok 2017 uiszczonych bezpośrednio na konto techniczne. Opóźnione księgowanie wpłat niezgodnie z datą wpływu powoduje błędne ustalenie wysokości roszczenia.

W piśmie procesowym z dnia 6 grudnia 2017 roku pozwana wskazała, że zmiana oprocentowania nastąpiła w dniu 20 stycznia 2015 r. oraz w dniu 13 kwietnia 2015 r. w wyniku której pierwotna rata pożyczki zmalała z kwoty 502,58 zł na 450,99 zł. Z każdą spłatą raty, zadłużenie winno było się zmniejszać. Pozwana złożyła pisemną dyspozycję przekazania środków z konta IKS na konto pożyczki dnia 18 października 2016 r.

W piśmie procesowym z dnia 19 grudnia 2017 roku pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko w sprawie, przedstawiła wszystkie dokonane przez pozwaną wpłaty oraz sposób ich zaksięgowania od 1 stycznia 2015 r. Powódka wskazała, że z pkt 30 umowy nie wynika, że wierzyciel ma obowiązek rozksięgowania środków na rachunku dłużnika na poczet zobowiązania z dniem wpływu na rachunek.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 25 czerwca 2012 roku pomiędzy Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. w G. a A. A. została zawarta umowa o kredyt konsumencki nr (...) na warunkach określonych w Regulaminie udzielania kredytów i pożyczek (...) im. (...) oraz w umowie. Na mocy umowy, A. A. otrzymała pożyczkę w wysokości 20.000 zł. Umowa została zawarta na okres od 25 czerwca 2012 r. do 25 czerwca 2017 r. Zgodnie z umową, pożyczkobiorczyni zobowiązana była do comiesięcznych wpłat na rachunek powódki.

Zgodnie z § 28 Regulaminu udzielania kredytów i pożyczek konsumenckich (...) w przypadku niespłacenia kredytu lub jego raty w terminie, należność z tytułu udzielonego kredytu staje się w następnym dniu należnością przeterminowaną.

Od niespłaconego w całości lub części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia, pobierane są odsetki według stopy procentowej obowiązującej w danym okresie dla należności przeterminowanych.

Wysokość stopy procentowej obowiązującej w danym okresie dla należności przeterminowanych ustala w drodze uchwały Zarząd Kasy, z tym zastrzeżeniem, że maksymalna stopa procentowa dla należności przeterminowanych nie może przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego.

(...)Regulaminu stanowi, że decyzję w sprawie wypowiedzenia umowy podejmuje Zarząd Kasy. Okres wypowiedzenia umowy pożyczki wynosi 30 dni, natomiast zgodnie z(...)po upływie okresu wypowiedzenia umowy pożyczkobiorca jest obowiązany niezwłocznie do zwrotu wykorzystanej pożyczki wraz z należnymi odsetkami.

/okoliczności bezsporne, a nadto: umowa z dnia 25.06.2012 r. (k. 18-23), regulamin udzielania kredytów i pożyczek (k. 24-30), harmonogram spłaty pożyczki (k. 66-67)/.

Kredyt miał zostać spłacony przez pozwaną w 60 ratach w kwocie po 502,56 zł każda, natomiast ostatnia rata wynieść miała 502,50 zł.

/dowód: harmonogram spłaty kredytu (k. 33-34)/.

Pozwana dnia 14 sierpnia 2013 r. pozwana wyjechała do N.i zaprzestała spłaty rat kredytu.

/dowód: zeznania pozwanej – k. 210v/

Wezwaniem z dnia 9 grudnia 2014 roku powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 429,93 zł tytułem przeterminowanego zadłużenia na dzień 9 grudnia 2014 roku w terminie 7 dni od doręczenia wezwania, następnie wezwaniem z dnia 3 lutego 2015 roku powódka ostatecznie wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 1.172,27 zł tytułem przedterminowego zadłużenia na dzień 3 lutego 2015 roku w terminie 7 dni od doręczenia wezwania.

Pismem z dnia 29 kwietnia 2015 roku powódka wypowiedziała pozwanej umowę kredytu nr (...). Powódka poinformowała pozwaną, że łączna wysokość przedterminowego zadłużenia na dzień 29 kwietnia 2015 roku wyniosła 2.135,148 r. Jednocześnie powódka wezwała pozwaną do zapłaty całej wymagalnej zaległości wraz z odsetkami i kosztami windykacji. Pozwana nie odebrała w terminie kierowanej do niej przesyłki.

/dowody: wypowiedzenie z dnia 29.04.2015 wraz z potwierdzeniem odbioru (k. 35-36), wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania (k. 37-38), ostateczne wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania (k. 39-40)/.

Zadłużenie pozwanej na dzień wniesienia pozwu wyniosło 12.212,93 zł, w tym 12.106,80 zł tytułem niespłaconego kapitału oraz kwota 106,13 zł tytułem skapitalizowanych odsetek naliczonych do dnia wniesienia pozwu. W związku z tym, że dokonywano wpłat tytułem spłaty zadłużenia, powódka dokonała ich zaksięgowania: dnia 7 kwietnia 2016 r. wpłata kwoty 500 zł, dnia 5 maja 2016 r. wpłata kwoty 500 zł, dnia 20 czerwca 2016 r. wpłata kwoty 500 zł, w dniu 20 lipca 2016 r. wpłata kwoty 500 zł, dnia 22 sierpnia 2016 r. wpłata kwoty 300 zł, dnia 20 września 2016 r. wpłata kwoty 400 zł, dnia 22 października 2016 r. wpłata kwoty 350 zł, dnia 22 listopada 2106 roku wpłata kwoty 350 zł, dnia 19 grudnia 2016 r. wpłata kwoty 200 zł, dnia 23 stycznia 2017 r. wpłata kwoty 300 zł, dnia 20 lutego 2017 r. wpłata kwoty 400 zł, dnia 20 marca 2017 r. wpłata kwoty 600 zł. W związku z tym, że na rachunku technicznym powódki znajduje się jeszcze kwota 2.800 zł, będzie ona rozksięgowana z datą wpływu do powódki, tj. dnia 20 kwietnia 2017 r. - 750 zł, dnia 22 maja 2017 r. - 500 zł, dnia 20 czerwca 2017 r. - 550 zł, a dnia 18 sierpnia 2017 roku – 1.000 zł.

Pozwana wpłacała również środki na swój rachunek rozliczeniowy IKS, a z wpłat tych pobierane są opłaty i prowizje za prowadzenie rachunku oraz obsługę karty płatniczej.

/dowody: wykaz operacji na rachunku pozwanej (k. 4791), potwierdzenia transakcji (k. 139-151, 157-163)/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dołączonych do akt sprawy i wskazanych wyżej dokumentów, których prawdziwość i wiarygodność nie była kwestionowana przez strony postępowania, a i Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu, Wiarygodność przedłożonych przez strony postępowania dokumentów nie budziła również wątpliwości Sądu. Za wiarygodne Sąd uznał również zeznania pozwanej A. A., które były spójne i korespondowały z treścią pozostałego materiału dowodowego. Pozwana nie wykazała jednak by złożyła skuteczną dyspozycję przelewu środków zgormadzonych na rachunku IKS na poczet spłaty pożyczki. Pozwana wskazywała, iż doszło do tego podczas jej wizyty w oddziale powódki 18 października 2016 roku, jednak złożenie takiej dyspozycji nie zostało potwierdzone żadnym dokumentem a powódka kwestionowała tę okoliczność.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

W przedmiotowej sprawie powódka domagała się zasądzenia kwoty w łącznej wysokości 12.212,93 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP liczonymi od dnia 31 lipca 2015 r. do dnia zapłaty. Powódka wskazała, że na dochodzone roszczenia składa się kwota 12.106,80 zł tytułem niespłaconego kapitału pożyczki oraz kwota 106,13 zł tytułem odsetek za opóźnienie naliczanych w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki.

W piśmie procesowym z dnia 17 sierpnia 2017 r. powódka cofnęła pozew wraz ze zrzeczeniem się roszczenia o kwotę 4.097,67 zł, wnosząc o zasądzenie na jej rzecz kwoty 8.115,26 zł na którą składa się kwota 7.988,32 zł tytułem kapitału oraz kwota 126,94 zł tytułem skapitalizowanych na dzień 17 sierpnia 2017 r. odsetek umownych. Zgodnie z art. 203 § 1 k.p.c., pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku. Pozew cofnięty nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa. Cofnięcie pozwu w niniejszej sprawie było dopuszczalne, zaś okoliczności sprawy wskazywały, iż wymieniona czynność nie jest sprzeczna z prawem, zasadami współżycia społecznego jak również nie będzie zmierzała do obejścia prawa. Zgodnie z treścią art. 355 § 1 k.p.c. Sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew. Wobec powyższego Sąd w oparciu o treść art. 355 § 1 k.p.c. w zw. z art. 203 § 1 k.p.c. orzekł, jak w pkt 1 postanowienia.

Z poczynionych ustaleń faktycznych wynika, że między stronami doszło w dniu 25 czerwca 2012 roku do zawarcia umowy określonej jako umowa kredytu, która w świetle obowiązujących przepisów prawa, ze względu na to że pozwana A. A. występowała jako konsument, kwalifikowana jest jako umowa o kredyt konsumencki, do której zastosowanie znajdują przepisy ustawy z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2011 roku, Nr 126, poz. 715). Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 1 tej ustawy przez umowę o kredyt konsumenckie rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255.550,00 złotych albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi. Za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę pożyczki (art. 3 ust. 2 pkt 1).

Żadna ze stron postępowania nie kwestionowała faktu zawarcia umowy o kredyt, jak również jej ważności, w związku z czym – wobec braku przesłanek podważających te okoliczności – również w ocenie Sądu umowa ta była skuteczna. W ustalonym stanie faktycznym jest zatem bezsporne, że strona powodowa udzieliła pożyczki w kwocie 20.000 zł. Zgromadzony materiał dowodowy, a także twierdzenia strony pozwanej, pozwoliły ustalić, że A. A. nie wywiązała się z ciążącego na niej obowiązku terminowej spłaty pożyczonej kwoty wraz z odsetkami umownymi, co spowodowało wypowiedzenie przez Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. z siedzibą w G. łączącej strony umowy pożyczki z dnia 25 czerwca 2012 roku.

Ustalenia faktyczne poczynione w sprawie wskazują, iż pozwana nie wywiązała się ze spłaty kredytu na zasadach określonych w zawartej przez strony umowie. To z kolei dało stronie powodowej uprawnienie do wypowiedzenia umowy i postawienia wszystkich należności z umowy w stan natychmiastowej wymagalności, czyli domagania się zwrotu kredytu wraz z odsetkami umownymi wg zmiennej stopy procentowej w stosunku rocznym oraz odsetkami za opóźnienie w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego ogłaszanego przez NBP oraz kosztów windykacji (to jest wezwań i powiadomień).

W związku z powyższym zadłużenie pozwanej na dzień 31 lipca 2015 roku tj. dzień wniesienia pozwu, wynosiło kwotę 12.212,93 zł, w tym wysokość kapitału do spłaty – 12.106,80 zł, koszty odsetek od pożyczki – 106,13 zł. W toku postępowania pozwana dokonała wpłat w łącznej wysokości 6.350 zł. W konsekwencji, powódka wskazała, że domaga się zapłaty kwoty w łącznej wysokości 8.115,16 zł, na którą to kwotę składa się kapitał w wysokości 7.988,32 zł oraz 126,94 zł tytułem odsetek umownych skapitalizowanych na dzień 17 sierpnia 2017 r. Jednakże w przedmiotowej sprawie powódka cofając pozew w zakresie kwoty 6.350 zł, nie uwzględniła rozksięgowanej kwoty w wysokości 350 zł (wpłaconej przez powódkę w dniu 22 listopada 2016 r.) oraz kwoty w wysokości 1.000 zł (wpłaconą przez powódkę w dniu 18 sierpnia 2017 r.). Wobec powyższego, dochodzoną przez powódkę kwotę w wysokości 7.988,32 zł, stanowiącej kapitał należało pomniejszyć stosownie do nieuwzględnionych przez powódkę wpłat pozwanej w łącznej wysokości 1.350 zł, zasądzając od powódki na rzecz pozwanej kwotę 6.638,32 zł tytułem kapitały wraz z kwotą 126,94 zł tytułem skapitalizowanych odsetek na dzień 17 sierpnia 2017 r., o czym Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 k.c. stanowiącego, że jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei zgodnie z umową, od zadłużenia przeterminowanego pobierane są odsetki, których oprocentowanie liczone jest jako czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym. Uregulowanie to pozostaje w zgodzie z zasadą przyjętą w art. 481 § 2 k.c., która stanowi, że jeżeli stopa odsetek nie została umownie ustalona należą się odsetki ustawowe, a skoro strony uregulowały tą kwestię to należą się odsetki umowne.

W pozostałym zakresie powództwo jako bezzasadne podlegało oddaleniu, o czym Sąd orzekł w punkcie 3 wyroku.

O kosztach należnych stronie wygrywającej orzeczono w punkcie drugim wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c. Sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanej kwotę 2 400 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego zgodnie z § 6 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej z urzędu, kwota 17 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa oraz kwota 611 zł tytułem uiszczonej przez powódkę opłaty sądowej od pozwu.

SSR Justyna Ptak - Głogowska