Sygn. akt III RC 72/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2018 r.

Sąd Rejonowy w Dąbrowie Tarnowskiej, III Wydział Rodzinny i Nieletnich w następującym składzie:

Przewodniczący : SSR Zbigniew Lis

Protokolant : st. sekr. sąd. Beata Szlosek

po rozpoznaniu w dniu 31 stycznia 2018 r. w Dąbrowie Tarnowskiej

sprawy z powództwa J. G. (1)

przeciwko M. G. (1)

o podwyższenie świadczenia z tytułu przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny

I.  uchyla w całości wyrok zaoczny wydany przez Sąd Rejonowy w Dąbrowie Tarnowskiej w przedmiotowej sprawie w dniu 20 listopada 2017 roku;

II.  zasądza od pozwanego M. G. (1) na rzecz powódki J. G. (1) kwoty po 400 zł (czterysta złotych) miesięcznie – tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny - płatne począwszy od dnia 06 września 2017 roku do 10. dnia każdego po sobie następującego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w płatności którejkolwiek raty - w miejsce świadczeń zasądzonych wyrokiem tutejszego Sądu z dnia 09 września 2016 roku - sygn. akt III RC (...);

III.  w pozostałej części oddala powództwo;

IV.  przyznaje od Skarbu Państwa - adw. M. G. (2) kwotę 73,80 zł (siedemdziesiąt trzy złote 80/100) tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu;

V. koszty postępowania pomiędzy stronami wzajemnie znosi;

VI. nadaje wyrokowi w pkt II rygor natychmiastowej wykonalności.

Przewodniczący:

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Sygn. akt III RC 72/17

UZASADNIENIE WYROKU

Sądu Rejonowego w Dąbrowie Tarnowskiej

z dn. 31 stycznia 2018 r.

J. G. (1) wniosła do tut. Sądu w dn. 6 września (...) r. pozew przeciwko M. G. (1) o podwyższenie alimentów zasądzonych wyrokiem tut. Sądu z dnia 9 września (...) r., sygn. akt III RC (...) tytułem przyczyniania się do zaspokojenia potrzeb rodziny w kwotach (...) zł miesięcznie do kwot po (...)zł miesięcznie płatnych do 10. dnia każdego miesiąca z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w płatności którejkolwiek raty.

Domagała się również zasądzenia od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazała, że po wydaniu wyroku w powyższej sprawie nastąpiła zmiana w zakresie usprawiedliwionych potrzeb powódki oraz wysokości kosztów jej utrzymania. Sytuacja materialna i osobista powódki uległa istotnemu pogorszeniu. Powódka jest emerytką w (...) i pobiera emeryturę w wysokości (...) zł miesięcznie plus dodatek pielęgnacyjny w wysokości (...) zł miesięcznie. Powódka cierpi z powodu schorzeń serca i kręgosłupa, jest po odbyciu 2 zabiegów na serce. Posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, wydane na stałe. Obecnie powódka po wyprowadzce od męża alkoholika wynajmuje mieszkanie z inną kobietą w T., gdzie odstępne za mieszkanie wynosi (...) zł, a opłaty za czynsz wynoszą (...)zł, za energię elektryczną (...)zł i za gaz (...) zł miesięcznie.

Jej niższe koszty utrzymania wynikają tylko z tego, że dzieli mieszkanie z inną osobą i rachunki przez to są niższe. Wcześniej jednak wynajmowała mieszkanie z dwiema innymi osobami i opłaty za mieszkanie dzielone były na trzy osoby, niestety od września jedna wynajmująca wypowiedziała najem i już nie mieszka z powódką, w związku z czym koszty najmu i utrzymania mieszkania wzrosły.

Powódka podała, że ok. (...) zł wydaje na leki co miesiąc oraz (...) zł raz na pół roku na zastrzyk na osteoporozę. Stan zdrowia powódki nie polepsza się, zalecenia lekarskie wskazują na to, aby powódka prowadziła lżejszy tryb życia, aby się nie stresowała i lepiej odżywiała, ze względu głównie na osteoporozę.

Pozwany natomiast jest (...)i wg wiedzy powódki otrzymuje (...) w wysokości ok. ponad (...) zł netto miesięcznie i mieszka w domu, gdzie nie płaci czynszu oraz ponosi nieduże opłaty.

W dn. 20 listopada (...) r. Sąd wydał w przedmiotowej sprawie wyrok zaoczny, w którym zasądził od pozwanego kwoty po (...) zł miesięcznie.

Pozwany wniósł sprzeciw od wyroku zaocznego, zaskarżając go w całości, a następnie wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o przyznanie od Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika z urzędu kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, które nie zostały uiszczone w całości ani w części.

W uzasadnieniu podał, że obecnie mieszka samotnie, a na swoje utrzymanie przeznacza świadczenie (...) otrzymywane w kwocie (...) zł. W związku z sytuacją zdrowotną pozwanego jego koszty utrzymania są wysokie i w całości wyczerpują otrzymywaną kwotę. Wskazał, że jego sytuacja życiowa jest trudniejsza niż sytuacja powódki. Zmuszony jest korzystać z pomocy obcych osób, gdyż nie może liczyć na pomoc ze strony żony i najbliższej rodziny. Natomiast w związku ze swoją sytuacją zdrowotną nie ma możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia. Poza tym obciążony jest obowiązkiem alimentacyjnym wobec powódki.

Powódka zaś otrzymuje stałą (...), pobiera świadczenia (...) (...) od pozwanego, a nadto jej stan zdrowia jest daleko lepszy od pozwanego. Dodatkowo podniósł, że koszty życia powódki nie są znaczne, a potrzeby mniejsze niż te prezentowane w pozwie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. G. (1)z d. B.i M. G. (1) są małżeństwem od dn. (...) r.

Dowód:

- odpis skrócony aktu małżeństwa stron – k. 5

Wyrokiem z dn. 1 czerwca (...) r. tut. Sąd ustanowił pomiędzy nimi rozdzielność majątkową od dn. 4 maja (...) r.

Dowód:

- odpis wyroku tut. Sądu z dn. 01.06.2011 r., III RC (...)– k. 5

Następnie wyrokiem zaocznym z dn. 9 września (...) r., sygn. akt III RC (...)tut. Sąd zasądził od pozwanego M. G. (1) na rzecz powódki J. G. (1) kwoty po (...) zł miesięcznie tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny płatne począwszy do dnia 18 maja (...) r. do 10. dnia każdego po sobie następującego miesiąca z ustawowymi odsetkami za opóźnienie którejkolwiek raty.

Dowód:

- zalegający w aktach tut. Sądu III RC (...)wyrok zaoczny z dnia 09.09.(...) r. (k. 19-19v)

W tamtym czasie sytuacja stron kształtowała się następująco:

Strony miały dwoje dzieci w wieku (...) i(...) lata, które miały już założone rodziny i z nimi mieszkały.

Do dn. 1 października (...) roku strony mieszkały razem w B. w starym drewnianym domu, który pozwany zamierzał kupić w (...) r., z tym że zapłacił właścicielowi jedynie (...) ceny za dom, w związku z czym do podpisania umowy sprzedaży nie doszło. Dom składał się z jednej izby i małego pokoju.

Powódka po wyprowadzeniu się od męża zamieszkała z koleżanką w T.. Mieszkanie należało wówczas do syna tej koleżanki, z tym że podczas pobytów koleżanki we W. przypadających co roku od czerwca do września powódka mieszkała w nim sama i sprawowała nad nim opiekę. Płaciła koleżance(...) zł miesięcznie za umożliwienie mieszkania oraz opłacała rachunki za gaz i energię elektryczną co dwa miesiące, w kwotach łącznie ok. (...) zł. Koleżanka powódki uiszczała opłaty do spółdzielni mieszkaniowej w kwocie ok. (...)zł miesięcznie, a podczas jej pobytów w P.wspólnie ponosiły koszty żywienia i środków czystości. Powódka wydawała na żywność ok. (...) zł dziennie.

J. G. (1) miała (...) lat, pobierała emeryturę w kwocie (...) zł netto i dodatek pielęgnacyjny w kwocie (...) zł miesięcznie. Nie posiadała żadnych nieruchomości na terenie Gminy Ż..

Od dziecka była niepełnosprawna, gdyż straciła jedno oko. Miała orzeczony na stałe trwały umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Cierpiała na niedoczynność tarczycy i chorobę wieńcową, przy czym na leki wydawała ok. (...)zł miesięcznie. Leczyła się w ramach służby zdrowia również u neurologa na dolegliwości związane z szumami w uszach oraz u endokrynologa i kardiologa.

Syn nie pomagał jej w utrzymaniu, a córka jeden raz wysłała matce pieniądze na czynsz za mieszkanie, który wyjątkowo była zmuszona uregulować powódka.

Pozwany miał (...) lat i od (...) r. pobierał emeryturę, która w (...)r. wynosiła (...) zł netto. Wcześniej pracował jako (...) w Zakładach (...) w M.. M. G. (1) nadużywał alkoholu. Miał długi w parabankach.

W domu w B. pozwany używał gazu z butli, a za energię elektryczną płacił ok. (...)zł miesięcznie.

Dowód:

- zalegające w aktach tut. Sądu III RC (...): kopia pisma ZUS z dnia 11.08.(...)r. (k. 13), zeznania powódki w protokole rozprawy z dnia 03.08.(...)r. (k. 10v-11), kopia decyzji ZUS z dnia 01.03.(...) r. (k. 3), informacja U. (...)w Ż. z dnia 18.04.(...)r. (k. 3)

- kserokopia orzeczenia W. (...)z dn. 29.04.(...)r.– k. 5

Kiedy strony zamieszkiwały razem, zawsze mieszkały w trudnych warunkach, tj. w wynajmowanych mieszkaniach bez bieżącej wody.

Powódka w domu miała maszyny dziewiarskie i robiła swetry na zamówienie.

Dowód:

- zeznania powódki – k. 51v -52

Powódka J. G. (1) musiała wyprowadzić się z mieszkania syna koleżanki, gdyż córka tej koleżanki wróciła z W..

Od dn. 4 maja (...)r. powódka zamieszkała w T., przy ul. (...), gdzie do dn. 12 grudnia (...) r. wynajmowała wraz z inną współlokatorką mieszkanie. W mieszkaniu zajmowała osobny pokój ze wspólną kuchnią i łazienką. Za wynajem właścicielom płaciła kwotę (...) zł miesięcznie oraz dodatkowo tytułem połowy opłaty do spółdzielni płaciła kwotę (...)zł. Ponadto partycypowała w opłatach za gaz miesięczną kwotą(...)zł oraz za energię elektryczną kwotą ok. (...)zł co dwa miesiące. Nadpłata z tytułu zużycia wody za okres od początku stycznia do końca czerwca (...) r. wyniosła (...) zł. Mieszkanie to jednak zostało wystawione na sprzedaż przez właścicieli, a powódka była zmuszona się wyprowadzić.

Od dn. 12 grudnia (...) r. mieszka w hotelu w T., który prowadzi K. (...) (...). Mieszkanie, które zajmuje, składa się z pokoju, kuchni i łazienki o łącznej powierzchni ok. (...) m ( 2). Za mieszkanie płaci obecnie (...) zł miesięcznie wraz z mediami. Powódka nie była w stanie znaleźć tańszego mieszkania w T..

Jedzenie kosztuje powódkę ok. (...) zł miesięcznie.

Dowód:

- zeznania powódki – k. 51v -52

- rozliczenie za mieszkanie przy ul. (...) w T. – k. 5

- faktury wystawione przez K. (...) (...) z dn. 10 stycznia (...)r. i 12 grudnia (...)r. – k. 49

Powódka obecnie ma (...) lat. Utrzymuje się nadal z (...) którą od marca (...) r. pobiera w kwocie (...) zł oraz z zasiłku (...) ustalonego w kwocie (...)zł miesięcznie bezterminowo od dn. 1 listopada (...)r.

Dowód:

- zeznania powódki – k. 51v -52

- decyzja Z. (...) z dn. 01.03.(...) r., decyzja B. Ż. z dn. 04.12.(...) r. – k. 5

W dn. 24 kwietnia (...) r. powódka miała wypadek podczas wnoszenia torby podróżnej po schodach, w wyniku którego doznała licznych złamań odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Leczona była lekami przeciwbólowymi oraz założono jej gorset do pionizacji na ok.(...) miesiące.

Tomografia kręgosłupa wykazała osteoporozę typu ciężkiego.

Poza tym powódka obecnie cierpi na chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z wielopoziomową dyskopatią i przewlekłym zespołem bólowym oraz chorobę zwyrodnieniową kolan. Ponadto leczy się na niedoczynność tarczycy i chorobę wieńcową.

Dowód:

- zeznania powódki – k. 51v -52

- kopia karty informacyjnej leczenia szpitalnego powódki w S. (...) W. (...) im.ś. (...) w T. z dn. 24.04.(...) r., zaświadczenie lekarskie z dn. 14.08.(...)r. – k. 5

J. G. (1) wydaje na leki około (...) zł miesięcznie. Ponadto płaci (...)za zastrzyki na osteoporozę, które przyjmuje raz na pół roku.

Za badania na wykrycie osteoporozy zapłaciła (...) zł, a za pierwszą wizytę u lekarza zapłaciła (...) zł.

Wydała również 108 zł na zabiegi laserowe na kręgosłup.

Obecnie leczy się w przychodni.

Dowód:

- zeznania powódki – k. 51v -52

- faktura nr (...) – k. 5

Pozwany M. G. (1) ma (...)lat. Nadal mieszka w domu w B., za który nie zapłacił całej ceny i dlatego nie jest jego właścicielem. W domu jest instalacja wody z wodociągu, energii elektrycznej, a gazu używa w dalszym ciągu z butli. Pozwany nadal pobiera (...)

W dn. 3 listopada (...) r. została mu wypłacona (...)z Z. (...) w kwocie (...)zł, a w dn. 4 stycznia (...). tytułem świadczenia Z. (...) została przelana na jego rachunek kwota (...)zł.

Dowód:

- zeznania pozwanego – k. 93 – 95

- pismo Z. (...)z dn. 24.10.(...)r. – k. 12

- wydruki przelewów na rachunek pozwanego – k. 49 i 41

Pozwany M. G. (1) od października (...) r. do sierpnia (...) r. był wielokrotnie przyjmowany na oddział ratunkowy, izbę przyjęć oraz oddziały chirurgii ogólnej, onkologicznej, naczyniowej, chorób wewnętrznych, pulmonologii i alergologii Szpitala im (...) w T. z ostatecznym rozpoznaniem na dzień 21 sierpnia (...)r. pierwotnego zapalenia otrzewnej, marskości wątroby, alkoholizmu w wywiadzie, wtórnego odwodnienia z uszkodzeniem nerek, anemii wtórnej, nadciśnienia tętniczego, kamicy oraz polipu pęcherzyka żółciowego, drobnej torbieli płata wątroby, przepukliny pachwinowej lewostronnej, stanu po złamaniu tylnych odcinków żeber prawych VI – IX, drobnej torbieli nerki prawej, ślepoty lewego oka, zmian przerostowo – obrzękowych prawego fałdu głosowego do dalszej diagnostyki laryngologicznej.

Ma zalecone do przyjmowania leki i dietę lekkostrawną.

Dowód:

- dokumentacja medyczna pozwanego – k. 31

- zeznania świadka J. K. – k. 51 – 51v

- zeznania pozwanego – k. 52v-53

Pozwany mieszka w jednej izbie, a drugi mały pokój jest zamknięty na klucz przez powódkę. Jest słaby i często leży w łóżku. Nie wolno mu dźwigać.

W związku ze swoimi schorzeniami pozwany zażywa leki, które w związku z leczeniem samej wątroby kosztują ok. (...)zł miesięcznie (4 pakowania po (...) zł plus witaminy za ok. (...) zł). Ponadto przyjmuje leki przeciwbólowe, ponosząc koszt związany z ich zakupem w kwocie 100 zł miesięcznie.

Do pozwanego przychodzi dwóch sąsiadów, którzy pomagają mu w takich czynnościach jak rozładowanie węgla oraz zakupy produktów spożywczych.

Do pozwanego przyjeżdża także z M. kilka razy w tygodniu M. B., która pomaga pozwanemu w czynnościach domowych, robi zakupy, gotuje mu obiady, które przywozi ze sobą. Kupuje mu też leki i przygotowuje ich dawki na każdy dzień.

Na leki M. B. otrzymuje od pozwanego pieniądze, a za obiady pozwany jej nie płaci.

Dowód:

- zeznania pozwanego – k. 52v-53

- zeznania świadka J. K. – k. 51 – 51v

Kobieta ta jest mężatką. Pozwany twierdzi, że M. B. jest jego (...) a powódka twierdzi, że nie jest ona (...) z pozwanym.

Dowód:

- zeznania pozwanego – k. 52v-53

- zeznania świadka J. K. – k. 51 – 51v

- zeznania powódki – k. 51v -52

Pozwany za butlę z gazem płaci (...)zł. Opłaca energię elektryczną oraz wodę. Czasami płaci znajomemu za rozładowywanie węgla. Posiada telefon komórkowy na kartę.

M. G. (1) pali papierosy, które sam robi, a koszt zakupu tytoniu oraz bibułek wynosi ok. (...)zł miesięcznie.

Dowód:

- zeznania pozwanego – k. 52v-53

- zeznania świadka J. K. – k. 51 – 51v

Strony nie utrzymują ze sobą kontaktów.

Dowód:

- zeznania powódki – k. 51v -52

- zeznania pozwanego – k. 52v-53

- zeznania świadka J. K. – k. 51 – 51v

Córka stron mieszka w I. z mężem, który został ostatnio zwolniony z pracy. Córka zarabia dorywczo przy (...) Ma dwoje dzieci, z których jedno jest chore. W I. córka mieszka od (...)lat i wynajmuje mieszkanie. Nie ma kontaktu z ojcem.

Syn stron wynajmuje z rodziną mieszkanie w T.. Jest mistrzem zmianowym w Zakładach (...). Posiada działkę pod budowę. Pozwany czasami utrzymuje z nim kontakt telefoniczny.

Dowód:

- zeznania powódki – k. 51v -52

- zeznania pozwanego – k. 52v-53

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów oraz zeznań stron postępowania i świadka J. K..

Wszystkie dowody z dokumentów były wiarygodne, bowiem nie ujawniły się żadne okoliczności podważające ich autentyczność bądź prawdziwość zawartych w nich treści.

Również zeznania powódki Sąd uznał za wiarygodne, gdyż były logiczne, spójne i korespondowały z treścią dokumentów.

Relacjom pozwanego i świadka Sąd także generalnie dał wiarę, z tym że nie dał im Sąd wiary co do tego, iż pozwany nie nadużywał alkoholu, oceniając jako bardziej wiarygodne twierdzenia powódki, że wyprowadziła się od męża właśnie z powodu nadużywania przez niego alkoholu. Fakt nadużywania alkoholu znajduje potwierdzenie w dokumentacji medycznej pozwanego, z której wynika, że stwierdzono u niego alkoholizm w wywiadzie oraz alkoholowe uszkodzenie wątroby, które doprowadziło do jej marskości.

Poza tym Sąd nie był w stanie ustalić w oparciu o relacje stron i świadka, czy kobieta pomagająca pozwanemu jest jego (...) czy też nie jest z nim (...), bowiem w tym zakresie depozycje stron były odmienne, a nie było innych dowodów na tę okoliczność.

Pozwany wykazywał, że tytułem(...) ostatnio otrzymał w listopadzie (...) r. i styczniu (...) odpowiednio kwoty (...) zł i (...) zł. Powszechnie wiadomym jest jednak, że świadczenia emerytalne ze względu na obowiązek ich waloryzacji każdego roku rosną, a nie maleją. Zatem skoro pozwany w (...) r. otrzymywał kwotę ok.(...) zł, to świadczenie to musiało od tego czasu wzrosnąć, a nie zmaleć. Z tych względów Sąd uznał, że skoro pozwanemu wpłynęło w listopadzie (...)roku świadczenie w kwocie (...)zł, to znaczna część jego emerytury musi być potrącana w związku z jego zadłużeniami, o istnieniu których zapewniała powódka. Po odliczeniu kwoty(...)zł, którą potrąca Z. (...) na rzecz powódki, pozwanemu powinna nadal wpływać kwota w wysokości około (...) zł, zaś świadczenie wypłacone w styczniu (...) r. było zapewne pomniejszone o kwoty zasądzone wyrokiem zaocznym wydanym w przedmiotowej sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie Sąd wydał wyrok zaoczny w dn. 20 listopada (...) r. zasądzając od pozwanego na rzecz powódki kwotę (...) zł miesięcznie. Pozwany skutecznie złożył sprzeciw od wyroku, a Sąd stosownie do art. 347 kpc ponownie rozpoznał sprawę, w trakcie której przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że uzasadnione było wydanie wyroku o treści odmiennej od treści wyroku zaocznego.

Z tych względów na podstawie ww. przepisu prawa Sąd uchylił w pkt I ww. wyrok zaoczny.

Podstawę prawną żądania podwyższenia alimentów zawiera przepis art. 138 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, który stanowi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Natomiast podstawę prawną zasądzenia świadczenia pieniężnego na rzecz współmałżonka stanowi przepis art. 27 kro, zgodnie z którego treścią oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Zadośćuczynienie temu obowiązkowi może polegać także, w całości lub w części, na osobistych staraniach o wychowanie dzieci i na pracy we wspólnym gospodarstwie domowym.

Niespełnianie lub nienależyte spełnianie powyższego obowiązku daje podstawę do wystąpienia przez jednego z małżonków do sądu z pozwem o zasądzenie świadczenia w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, przy czym roszczenie to ma charakter zbliżony do roszczenia alimentacyjnego i stosuje się do niego odpowiednio przepisy dotyczące dochodzenia alimentów.

Jak zauważył Sąd Najwyższy w wyroku z dn. 7 lipca 2000 r. – III CKN 1015/00 (Lex nr 51875), z samego charakteru świadczeń alimentacyjnych, w tym świadczeń z art. 27 kro, wynika, że ich celem jest dostarczenie uprawnionemu środków do zaspokojenia jego bieżących potrzeb. Poszczególne bowiem raty alimentacyjne służą do zaspokojenia bieżących potrzeb osoby uprawnionej.

Wysokość świadczeń jest uzależniona od potrzeb poszczególnych członków rodziny oraz od możliwości materialnych osoby zobowiązanej, przy czym przy ich wymiarze obowiązuje równa stopa życiowa.

Obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny obejmuje tylko potrzeby współmałżonka i dzieci pozostających na utrzymaniu małżonków. W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie obowiązek pozwanego dotyczy jedynie jego żony, gdyż dzieci od dawna są już pełnoletnie i samodzielne.

Powódka, domagając się podwyższenia zasądzonej od pozwanego w dn. 9 września (...)r. kwoty (...)zł tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, wywodziła swoje roszczenie z twierdzenia, że od daty ustalenia wysokości świadczenia pogorszyła się jej sytuacja zarówno materialna jak i zdrowotna.

Jak wynika z przytoczonych przepisów prawa, tj. odpowiednio stosowanego art. 138 kro, przesłanką konieczną do podwyższenia ww. świadczeń jest zmiana stosunków od chwili poprzedniego ustalenia wysokości tych świadczeń, przy czym musi to być zmiana istotna i winna polegać na zwiększeniu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub zwiększeniu majątkowych i zarobkowych możliwości zobowiązanego.

Świadczenie tytułem zaspokojenia potrzeb rodziny na rzecz powódki zostało zasądzone w wyroku zaocznym tut. Sądu z dn. 9 września (...)r., sygn. akt III RC (...), który uprawomocnił się w dn. 19 października (...)r.

Strony w chwili wyrokowania od dłuższego czasu pozostawały w separacji faktycznej.

Sąd podziela jednak stanowisko zawarte w uchwale Sądu Najwyższego z dn. 7 czerwca 1972 r. – III CZP 43/72 (OSNC 1972/11/198), zgodnie z którym także w wypadku zerwania pożycia małżeńskiego niewinny małżonek ma w stosunku do drugiego małżonka roszczenie z art. 27 kro o zaspokajanie potrzeb rodziny według zasady równej stopy życiowej.

Jak wykazało przeprowadzone postępowanie dowodowe, winą za zaistniały stan separacji faktycznej stron należy obarczyć pozwanego, który w trakcie wspólnego z żoną zamieszkiwania nadużywał alkoholu. Takie zachowanie pozwanego spowodowało, że powódka mimo braku wystarczających środków do życia wyprowadziła się od niego i od tamtej pory strony żyją oddzielnie.

Pomimo tego że od zasądzenia przedmiotowego świadczenia do daty złożenia niniejszego pozwu upłynął okres jednego roku, w sytuacji obu stron doszło do zmian uzasadniających podwyższenie świadczenia.

Zmieniła się szczególnie sytuacja materialna powódki. W chwili orzekania we wrześniu (...) r. powódka ponosiła średniomiesięczne koszty utrzymania wraz z wyżywieniem w wysokości ok. (...)zł, do których dochodziły koszty związane z zakupem leków w kwocie(...) zł, podczas gdy jej łączny miesięczny dochód wynosił ok. (...) zł miesięcznie (wraz z zasiłkiem (...)).

Aktualnie ze względu na przymusową zmianę miejsca zamieszkania koszty jej utrzymania są znacznie wyższe, gdyż koszty mieszkania i wyżywienia obecnie wynoszą ok. (...) zł miesięcznie, podczas gdy jej dochód praktycznie nie uległ zmianie.

Poza tym wyraźnie pogorszył się też stan zdrowia powódki, która w kwietniu (...) r. uległa wypadkowi doznając licznych złamań kręgosłupa, w wyniku czego wykryto u niej ostrą postać osteoporozy. Aktualnie cierpi również na chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z wielopoziomową dyskopatią i przewlekły zespół bólowy oraz chorobę zwyrodnieniową kolan. Leczy się też nadal na niedoczynność tarczycy i chorobę wieńcową.

Wizyty lekarskie odbywa w ramach NFZ i na zakup lekarstw wydaje tyle samo co poprzednio, jednak w związku z wykrytą u niej osteoporozą ponosi dodatkowy koszt zastrzyków w wysokości (...)zł, które przyjmuje raz na pół roku.

Z drugiej strony pogorszyła się również sytuacja zdrowotna pozwanego M. G. (1), który z uwagi na swoje liczne schorzenia był od chwili wyrokowania w (...)r. wielokrotnie hospitalizowany. Obecnie ponosi on koszty zakupu leków w wysokości ok. (...) zł miesięcznie. Wymaga też pomocy w wielu czynnościach życia codziennego, takich jak gotowanie, pranie, sprzątanie, przynoszenie opału, zakupy.

Trzeba jednak zwrócić uwagę, że stan zdrowia pozwanego pogorszył się m.in. wskutek nadużywania przez niego alkoholu, a więc pozwany przyczynił się do swojego stanu zdrowia.

Pozwany mieszka nadal w domu w B., gdzie panują trudne warunki mieszkaniowe. M. G. (1) w (...)r. pobierał dość wysoką (...)w kwocie (...)zł netto. W listopadzie (...)roku otrzymał zaś świadczenie w kwocie (...) zł, czyli doliczając do tej kwoty świadczenie na rzecz powódki w kwocie (...) zł, łącznie daje to kwotę (...)zł. Pozwany nie potrafił wyjaśnić przyczyny, dla której (...) jest mu obecnie wypłacana w takiej kwocie. Zasady logiki i powszechnej wiedzy prowadzą do wniosku, że obniżenie świadczenia wynika z potrąceń dokonywanych na poczet długów pozwanego, a zatem również obniżenie(...) jest skutkiem lekkomyślnego zaciągania przez pozwanego zobowiązań pieniężnych na niewiadome cele.

Z tych względów Sąd podwyższył zasądzone na rzecz powódki świadczenie tytułem zaspokojenia jej potrzeb z kwoty(...) zł do kwoty (...)zł miesięcznie od dnia wniesienia pozwu uznając, że pozwoli to zbliżyć jej stopę życiową ze stopą życiową pozwanego, zaś pozwanego nie stać na płacenie wyższych kwot w jego aktualnej sytuacji materialnej i zdrowotnej.

Po podwyższeniu świadczenia pozwanego na rzecz powódki pozwany będzie otrzymywał tytułem (...) kwotę około(...) zł miesięcznie, zaś powódka będzie uzyskiwała dochody wraz z tym świadczeniem w kwocie około(...) zł miesięcznie.

Jak już wyżej wskazano Sąd orzekając w niniejszym postępowaniu powinien kierować się zasadą równej stopy życiowej małżonków. Powódka obecnie mieszka w znacznie lepszych warunkach niż pozwany, w związku z czym koszty jej utrzymania są wyższe niż koszty pozwanego, który żyje bardzo skromnie i wymaga opieki.

Niewątpliwie koszty utrzymania powódki w T., w szczególności koszty wynajmu mieszkania, są wyższe niż koszty utrzymania pozwanego, jednak w ocenie Sądu pozwany nie jest w stanie płacić na rzecz powódki wyższych kwot niż (...)zł miesięcznie, bowiem ponosi koszty zakupu leków czy opłacenia pomocy ze strony innych osób. Tak więc, jeżeli dochody powódki nie są wystarczające do opłacenia obecnie wynajmowanego mieszkania, to powinna ona poszukać innego mieszkania, być może w mniejszej miejscowości niż T., lub ewentualnie zwrócić się o pomoc materialną do swoich dzieci.

Z powyższych względów Sąd orzekł jak w II i III sentencji.

O odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i § 2 kc.

Koszty postępowania pomiędzy stronami zostały zniesione na podstawie art. 100 kpc z uwagi na częściowe uwzględnienie powództwa.

Sąd przyznał od Skarbu Państwa pełnomocnikowi pozwanego ustanowionemu z urzędu wynagrodzenie za pełnienie tej funkcji w minimalnej stawce wynagrodzenia adwokackiego, tj. w kwocie(...)zł z doliczeniem 23-procentowego podatku VAT (§ 10 ust. 1 pkt 9 i § 4 ust. 3 rozp. MS z dn. 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714)), uznając, że z uwagi na przedmiot postępowania należy zastosować w tej sprawie stawkę dotyczącą sprawy o alimenty.

Ponadto Sąd nadał wyrokowi w pkt II rygor natychmiastowej wykonalności przy odpowiednim zastosowaniu art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

SSR Zbigniew Lis