Sygn. akt III Ca 116/20
Dnia 11 lutego 2021 r.
Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Magdalena Balion – Hajduk
Sędziowie Sądu Okręgowego: Gabriela Sobczyk
Leszek Dąbek
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 11 lutego 2021 r. w Gliwicach
sprawy z powództwaK. G.
przeciwko Towarzystwu (...) w W.
o zapłatę
na skutek apelacji pozwanego
od wyroku Sądu Rejonowego w Raciborzu
z dnia 13 listopada 2019 r., sygn. akt I C 525/19
1. oddala apelację;
2. zasądza od pozwanego na rzecz powódki 1800 (jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.
SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion – Hajduk SSO Gabriela Sobczyk
Sygn. III Ca 116/20
Wyrokiem z 13 listopada 2019 kroku roku Sąd Rejonowy w Raciborzu zasądził od pozwanego Towarzystwa (...) w W. w na rzecz powódki K. G. 16 000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 8 kwietnia 2019 roku oraz zasądził na jej rzecz koszty procesu w kwocie 4734 zł oraz orzekł o nieuiszczonych kosztach sądowych.
Sąd Rejonowy ustalił, że 2 lipca 2018 roku w wypadku komunikacyjnym zginęła E. G., teściowa powódki. Sprawca wypadku posiadał obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym towarzystwie. E. G. w chwili śmierci miała 76 lat. Powódka mieszkała z teściową przez 9 lat po zawarciu małżeństwa. Miała z nią bardzo dobry i bliski kontakt, teściowa pomagała jej wychowaniu dzieci, widywały się codziennie, a raz w tygodniu jechały na zakupy. Jeździły razem na wakacje i spędzały wspólnie święta. Śmierć teściowej była dla powódki bolesnym przeżyciem, tym bardziej że niedawno zmarł mąż powódki. U powódki po śmierci teściowej wystąpiły: obniżenie nastroju, lęk, dysforia, spłycenia odczuwania przyjemności, zubożenie odczuć, zaleganie negatywnych emocji, rozdrażnienie, rozżalenie, złość i przewrażliwienie. Sąd Rejonowy swoje rozstrzygnięcie oparł na przepisie art. 446 § 4 k.c., wskazując że krąg osób uprawnionych do zadośćuczynienia jest taki sam jak w art. 446 § 3 k.c. Wskazał, że pod pojęciem rodzina należy rozumieć najmniejszą grupę społeczną, powiązaną poczuciem bliskości, wspólności osobistej i gospodarczej wynikającej nie tylko z pokrewieństwa. Wskazał, iż decydujące znaczenie ma faktyczny układ stosunków między konkretnymi osobami, a nie formalna kolejność pokrewieństwa wynikająca w szczególności z przepisów kodeksu rodzinnego. Sąd Rejonowy podkreślił, że powódkę z teściową łączyły więzy w bliskości, silna więź rodzinna i relacje emocjonalne i uznał, że zadośćuczynienie w kwocie 16 000 zł jest adekwatne do rozmiaru i intensywności cierpień powódki. Odsetki ustawowe Sąd zasądził od daty wniesienia pozwu.
Pozwany w apelacji zarzucił naruszenie prawa materialnego, to jest:
- art. 446 § 4 k.c. przez niewłaściwe zastosowanie przez uznanie, iż teściowa powódki została uznana za najbliższego członka rodziny,
- art. 455 k.c. w związku z 481 § 1 i 2 k.c. i 817 § 1 k.c. przez niewłaściwe zastosowanie i zasądzenie odsetek ustawowych od wniesienia powództwa mimo ostatecznego ustalenia wysokości zadośćuczynienia w dacie wyrokowania,
-naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. w związku z 328 § 2 k.p.c. i 316 § 1 k.p.c. w przez niedostateczne uzasadnienie podstaw faktycznych i prawnych rozstrzygnięcia przez brak szczegółowej analizy sytuacji powódki z uwzględnieniem wszystkich okoliczności, które mają wpływ na warunki, trudności życiowe, stan zdrowia, wiek, stosunki rodzinne i niemajątkowe i porównanie sytuacji w jakiej znalazłaby się powódka gdyby nie śmierć teściowej i tym samym zbyt ogólne przytoczenie przesłanek z art. 446 § 4 k.c.
Pozwany wniósł o zmianę wyroku przez oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania za obie instancje.
Powódka wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania odwoławczego.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie mogła odnieść skutku.
Sąd Okręgowy w całości podziela zarówno ustalenia faktyczne Sądu I instancji, znajdujące pełne odzwierciedlenie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, jak również podziela rozważania prawne i przyjętą za podstawę orzeczenia podstawę prawną i unikając zbędnych powtórzeń przyjmuje je za własne. Przede wszystkim wskazać należy, że zgodnie z orzecznictwem sądów powszechnych relacje synowych z teściami uzasadniają przyznanie zadośćuczynienia za naruszenie prawa do życia rodzinnego na skutek zawinionego spowodowania przez osobę trzecią śmierci jednej z tych osób, w sytuacji jeśli osoby te łączyły serdeczne relacje rodzinne, biorąc pod uwagę w szczególności ilości i natężenie kontaktów, wzajemną pomoc, okazywanie sobie serdeczności.
Zgodnie z art. 446. § 4 k.c. Sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
W niniejszej sprawie powódkę z teściową łączyły bliskie relacje rodzinne. Przez wiele lat mieszkały ze sobą, potem utrzymywały codzienne kontakty, teściowa pomagała jej wychowaniu dzieci, wyjeżdżały razem na wakacje. Teściowa stanowiła dla powódki ogromne wsparcie podczas choroby męża powódki, pomagając w opiece nad nim. Po jego śmierci powódka dodatkowo odczuwa stratę i brak oparcia.
W okolicznościach niniejszej sprawy uznanie przez Sąd I instancji teściowej powódki jako osobę najbliższą jest w pełni uzasadnione, a przyznane zadośćuczynienie w kwocie 16 000 zł jest adekwatne do powołanych wyżej relacji rodzinnych i rozmiaru doznanych cierpień, które dodatkowo zostały potwierdzone w opinii biegłej z zakresu psychologii. Tym samym zarzut naruszenia art. 446 § 4 k.c. jak i art. 233 § 1 i 328 k.p.c. i art. 316 k.p.c. należało uznać za nieuzasadniony.
Nieuzasadniony jest także zarzut dotyczący daty początkowej odsetek i naruszenia art. 481 § 1 k.c. Jak wskazał Sąd Rejonowy, ze względu na charakter i rozmiar szkody nie ulegało wątpliwości, że już na etapie wniesienia pozwu prawidłowo określono rozmiar szkody i prawidłowo sformułowano żądanie, określone na poziomie odpowiadającym żądaniu pozwu. Zatem odsetki prawidłowo zasądzono zgodnie z żądaniem od daty wniesienia pozwu to jest 8 kwietnia 2019 roku. Z akt sprawy wynika, że pozwany otrzymał wcześniej wezwanie do zapłaty i w piśmie do powódki z 27 marca 2019 roku uznał, iż brak jest podstaw do wypłaty zadośćuczynienia. Zgodnie z art. 455 k.c. jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.
Sąd Okręgowy, mając powyższe na uwadze na mocy art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako nieuzasadnioną oraz na mocy art. 98 k.p.c. zasądził od pozwanego na rzecz powódki koszty zastępstwa procesowego kwocie 1800 zł.
SSO Leszek Dąbek SSO Magdalena Balion – Hajduk SSO Gabriela Sobczyk