Sygn. akt.

VIII Ga 142/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 marca 2014r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia

Sędzia

SSO Barbara Jamiołkowska

SR del. Artur Fornal

SO Marek Tauer

Protokolant

Karolina Glazik

po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2014r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: T. M.

przeciwko: (...) Spółce Akcyjnej w S.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 12 czerwca 2013r. sygn. akt VIII GC 778/12

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda 1.200 zł (jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

VIII Ga 142/13

UZASADNIENIE

W złożonym pozwie powódka T. M. prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą Przedsiębiorstwo (...) domagała się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. S. kwoty 25.186, 00zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 15 kwietnia 2010r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powódka podała, iż nabyła od PPUH (...) sp. z o.o w B. wierzytelność z tytułu szkody komunikacyjnej z dnia 27.08.2009r. za szkodę związaną z uszkodzeniem samochodu marki (...) o nr rej. (...). Powódka podkreśliła, iż pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady, jednak nie pokrył w całości szkody wynikłej ze zdarzenia będącego podstawą wniesienia pozwy, a mianowicie szkody związanej z najmem pojazdu zastępczego przez poszkodowanego. Zdaniem pozwanego niezbędny technologicznie czas niezbędny do naprawy uszkodzonego pojazdu był o wiele krótszy niż okres najmu pojazdu zastępczego. W konsekwencji początkowo pozwany odmawiał wypłaty odszkodowania z tytułu najmu samochodu zastępczego, jednakże po rozpoznaniu odwołania poszkodowanego wypłacił mu odszkodowanie za okres trzech dni najmu pojazdu zastępczego w kwocie 2.724, 27zł. Powódka podała, iż poszkodowany oddał uszkodzony pojazd do naprawy w dniu 22 lutego 2010r. i tego dnia przystąpiono do naprawy pojazdu. Okazało się jednak, że zakres uszkodzeń jest szerszy niż pierwotnie ustalił pozwany, o czym został on niezwłocznie powiadomiony. W dniu 25 lutego 2010r. przeprowadzono oględziny uszkodzonego pojazdu marki (...) i ustalono, że niezbędny będzie demontaż drzwi oraz ich wymiana. Pozwany zaakceptował kosztorys naprawy z dnia 4.03.2010r., co było podstawą wykonania naprawy przez serwis. Niezwłocznie po otrzymaniu zamówionych części zamiennych serwis wykonał naprawę uszkodzonego pojazdu. Naprawiony pojazd wydano poszkodowanemu w dniu 19 marca 2010r.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany nie zaprzeczał okolicznościom wystąpienia kolizji drogowej ani faktu zawarcia ze sprawcą szkody umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Zarzucał on jednak powódce, iż nie udowodniła ona zasadności swojego roszczenia. Pozwany stwierdził, iż po otrzymaniu zgłoszenia szkody wykonał oględziny uszkodzonego pojazdu, w trakcie których ustalił uszkodzenia stopnia dolnego prawego, kołpaku prawego przedniego, drzwi prawych przednich, zaślepki zderzaka prawej tylnej oraz zderzaka przedniego. Poszkodowany nie kwestionował wówczas zakresu szkody, który ustalił pozwany. W piśmie z dnia 22.02.2010r. pozwany został poproszony o wykonanie dodatkowych oględzin pojazdu. W dniu 25.02.2010r. oględziny te zostały przeprowadzone. Ustalono wówczas, iż zgłoszone przez powoda dodatkowe uszkodzenia nie mogły powstać w związku ze szkoda z dnia 27.08.2009r.. Pozwany zarzucił, iż dotychczasowe uszkodzenia auta powoda nie wykluczały możliwości korzystania z niego. Pozwany stwierdził jednak, iż poszkodowany nie mógł korzystać z uszkodzonego pojazdu przez okres 7 dni, dlatego też wypłacił z tego tytułu odszkodowanie w wysokości 2.734,27 zł netto. Pozwany podkreślił również, że w okresie między pierwszymi a drugimi oględzinami samochód był wykorzystywany przez pozwanego. W tym czasie samochód przejechał ponad 38.000km. Pozwany wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia, że uszkodzenia tego pojazdu na skutek szkody z dnia 27.08.2009r. nie uniemożliwiały normalnego korzystania z pojazdu. Pozwany podkreślił także, iż odszkodowanie z tytułu najmu pojazdu zastępczego może obejmować wyłącznie niezbędny technologicznie czas naprawy uszkodzonego pojazdu, a nie faktyczny czas naprawy pojazdu.

W piśmie procesowym z dnia 19.07.2012r. powódka podtrzymała swoje stanowisko w sprawie. Podała ona, iż zarzuty pozwanego są bezzasadne, a pozwany nie przedstawił żadnych dowodów na ich potwierdzenie. Powódka podkreśliła również, iż w koszcie najmu pojazdu zastępczego mieści się także całokształt kosztów eksploatacji uszkodzonego pojazdu , gdyby ten pojazd był w tym czasie rzeczywiście eksploatowany.

W piśmie procesowym z dnia 31.07.2012r. pozwany wniósł jak dotychczas. Zarzucił on powódce, iż nie udowodniła konieczności i niezbędności najmu pojazdu zastępczego.

W piśmie procesowym z dnia 4.03.2013r. pozwany zakwestionował ustalenia biegłego J. M.. W ocenie pozwanego uzasadniony technologicznie i ekonomicznie okres naprawy uszkodzonego pojazdu powinien trwać 5 dni robocze.

Wyrokiem z dnia 30 sierpnia 2011 r. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 15.965,08zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 kwietnia 2010r. do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałej części i zasądził od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1.712,25zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd Rejonowy ustalił stan faktyczny, taki jak w istocie przedstawiły strony w pozwie i odpowiedzi na pozew. Te stan faktyczny został potwierdzony dowodami z dokumentów przedstawionych przez strony, które nie budziły wątpliwości, co do autentyczności oraz na podstawie zeznań świadków: P. J., M. B. i M. M., a także na podstawie opinii biegłego J. M. W sprawie sporne między stronami była wysokość odszkodowania z tytułu korzystania z pojazdu zastępczego. Wysokość tego odszkodowania była uwarunkowana czasem naprawy uszkodzonego samochodu marki S. o nr re. (...). W sprawie Sąd Rejonowy ustalił, że przedmiotowy samochód był naprawiany w okresie od dnia 22 lutego 2010 r. do dnia 19 marca 2011 r. i w tym czasie poszkodowany korzystał z pojazdów zastępczych, zlecając przewóz węgla innym przewoźnikom. Łączny, poniesiony przez poszkodowanego koszt korzystania z usług innych przewoźników w tym okresie czasu wyniósł 27.920,85 zł. W oparciu o opinię biegłego sądowego J. M. Sąd Rejonowy ustalił, iż naprawa pojazdu trwała zbyt długo – uzasadniony technologicznie czas naprawy pojazdu winien zakończyć się w dniu 14 marca 2010 r. Wobec powyższego pozwany powinien zwrócić powódce poniesione przez poszkodowanego koszty korzystania z usług innych przewoźników w okresie od dnia 22 lutego 2010 r. do dnia 14 marca 2010 r. bez podatku VAT tj. kwotę 15.965,08 zł. W ocenie Sądu Rejonowego w sprawie brak jest jakichkolwiek podstaw do przyjęcia niezrozumiałego stanowiska pozwanego w zakresie twierdzeń, iż koszty odszkodowania związanego z kosztami najmu pojazdów zastępczych należy pomniejszyć o jakieś dodatkowe elementy w postaci amortyzacji czy kosztów paliwa. Poszkodowany miał prawo do naprawy uszkodzonego pojazdu (nie do przyjęcia jest twierdzenie aby poszkodowany cały czas użytkował uszkodzony pojazd) a skoro w tym czasie w konsekwencji nie mógł z niego korzystać to w miejsce tego pojazdu konieczne było wynajmowanie innych pojazdów i szkodą w takim przypadku jest właśnie poniesiony koszt na ten cel, tyle poszkodowany musiał zapłacić i zapłacił, a jak jednocześnie wynika z opinii koszty wynajmu nie były zawyżone. Mając to wszystko na uwadze Sąd na podstawie art. 822 § 1 kc zasadził kwotę 15.965,08 zł. oddalając powództwo ponad tą kwotę. O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc. stosunkowo je rozdzielając.

Wyrok został zaskarżony apelacją pozwanego, w której pozwany wniósł o :

- zmianę wyroku w zaskarżonej części, przez oddalenie powództwa w części zaskarżonej oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego za I i II instancję według norm przepisanych lub ewentualnie

-o uchylenie wyroku zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia Sądowi Rejonowemu przy uwzględnieniu kosztów procesu za I i II instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego

-dodatkowo o przeprowadzenie przez Sąd II instancji dowodu z opinii biegłego z zakresu rzeczoznawstwa samochodowego i mechaniki samochodowej na podane okoliczności.

Pozwany zaskarżył wyrok w całości w zakresie pkt. I i pkt. III zarzucając:

1) naruszenie prawa procesowego, w tym w szczególności

- art. 227 kpc przez nie przeprowadzenie zawnioskowanych przez pozwanego dowodów zgłoszonych w odpowiedzi na pozew, mających według pozwanego istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy,

-art.233 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny sędziowskiej polegające na uznaniu, iż czas naprawy za który odpowiedzialność ponosi pozwany powinien liczyć się od dnia zatwierdzenia kosztorysu przez pozwanego, w sytuacji gdy to nie pozwany był zleceniodawcą w stosunku prawnym z warsztatem, dokonującym naprawy. Ponadto, z żadnych przepisów prawa w sytuacji odpowiedzialności pozwanego z tytułu OC nie wynika konieczność uprzedniej akceptacji kosztorysów profesjonalnego zakładu naprawczego przed rozpoczęciem naprawy.

- art. 233kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny sędziowskiej polegające na przyjęciu niewłaściwego czasu technologicznej naprawy pojazdu.

2) naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię i niewłaściwe zastosowanie, a w szczególności:

-art.. 822§ 1 kc w zw. Z art. 361 kc poprzez zasądzenie powódce odszkodowania w wysokości wykraczającej poza normalne następstwa odpowiedzialności pozwanego za szkodę,

- art. 826§ 1kc poprzez jego pominięcie w sytuacji, gdy wnioski dowodowe pozwanego zgłoszone w odpowiedzi na pozew w szczególności zmierzające do ustalenia rynkowej wysokości dziennej stawki czynszu najmu samochodu marki (...) o nr rej. (...) lub pojazdu równorzędnego w okresie luty- marzec 2010r. zmierzały do wykazania, iż powód jako zawodowo trudniący się przewozem profesjonalista znając ceny wynajmu samochodów, które SA dużo niższe dokonał obrazy art. 826§ 1kc

3) nie rozpoznanie istoty sprawy poprzez pominięcie zawnioskowanych przez pozwanego dowodów i brak ustalenia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia w szczególności w kontekście obowiązku dążenia do minimalizacji szkody przez powoda nałożonego przepisem art. 826 kc

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługuje na uwzględnienie

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne prawidłowo poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne, znajdujące oparcie w zebranym materiale dowodowym i podziela dokonaną przez tenże Sąd prawną ocenę stanu faktycznego. Podkreślić należy w związku z tym , iż pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności co do zasady, lecz co do wysokości należnego odszkodowania.

W odniesieniu na zarzut pozwanego, iż Sąd I instancji wydając wyrok w niniejszej sprawie naruszył prawo procesowe, a w szczególności art. 227kpc przez nie przeprowadzenie dowodów wskazanych przez pozwanego należy przytoczyć Wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie o sygn. akt I ACa 418/08 Przedmiotem postępowania dowodowego i ustaleń składających się na podstawę faktyczną są wyłącznie fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia (por. art. 227 k.p.c.). Mając tę zasadę na względzie sąd dokonuje selekcji zgłaszanych dowodów z punktu widzenia oceny istotności okoliczności faktycznych, których wykazaniu dowody te mają służyć. O tym, które fakty są istotne dla rozstrzygnięcia, decyduje z kolei przedmiot postępowania w sprawie, a ściślej przepisy mające do niego zastosowanie. Powód przedstawiając w pozwie okoliczności, które jego zdaniem kreują dochodzone roszczenie wyznacza zakres rozpoznania. Podlega on w toku procesu weryfikacji sądu w kontekście przepisów prawa materialnego, mających zastosowanie w sprawie.” Strona powinna w konsekwencji udowodnić dostatecznie, iż Sąd w rzeczywistości naruszył art. 227kpc podając fakty na ich potwierdzenie. Pozwany w swojej apelacji ograniczył się jedynie do wskazania zarzutu pominięcia przeprowadzenia dowodów, które sam uważa za istotne nie uzasadniając dlaczego. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Apelacyjnego w Gdańsku (V ACa 144/12) artykuł 227 k.p.c. nie może być przedmiotem naruszenia sądu, ponieważ nie jest on źródłem obowiązków ani uprawnień jurysdykcyjnych, lecz określa jedynie wolę ustawodawcy ograniczenia kręgu faktów, które mogą być przedmiotem dowodu w postępowaniu cywilnym. W konsekwencji stwierdzić należy, iż przepis art. 227 k.p.c. nie może być bowiem przedmiotem samodzielnego zarzutu apelacyjnego. Sąd Rejonowy rozpatrując niniejsza sprawę był uprawniony więc do ograniczenia listy dowodów, które w toku procesu uznał za nieistotne dla sprawy. W tym miejscu należy stwierdzić, iż na podstawie wyżej wymienionych argumentów zarzut pozwanego nie zasługuje na uwzględnienie.

W odniesieniu na zarzut pozwanego dotyczący naruszenia art. 233 kpc- mówiącego, iż Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd oceni na tej samej podstawie, jakie znaczenie nadać odmowie przedstawienia przez stronę dowodu lub przeszkodom stawianym przez nią w jego przeprowadzeniu wbrew postanowieniu sądu-należy podkreślić, iż postawienie zarzutu obrazy art. 233 § 1 k.p.c. nie może polegać na zaprezentowaniu ustalonego przez siebie, na podstawie własnej oceny dowodów stanu faktycznego. Skarżący mogą tylko wskazywać, posługując się wyłącznie argumentami jurydycznymi, że sąd rażąco naruszył zasady logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego i że uchybienie to mogło mieć wpływ na wynik sprawy (I ACa 442/13). Należy również podkreślić, iż naruszenia zasady swobodnej oceny dowodów nie można upatrywać w takiej ocenie materiału dowodowego, która jest logiczna, zgodna ze wskazaniami doświadczenia życiowego, poziomem aktualnej wiedzy w danej dziedzinie oraz została dokonana w sposób wszechstronny (III AUa 49/13). Sąd Rejonowy zaaprobował w pełni opinię biegłego, uznając ją za pełną i logiczną, w której biegły odpowiedział na wszystkie postawione przez Sad pytania oraz ustosunkował się do wszystkich zarzutów podnoszonych przez pozwanego. Według Sądu biegły w sposób wszechstronny wyjaśnił zagadnienia dotyczące ustalenia uzasadnionego technicznie czasu naprawy uszkodzonego pojazdu.

W tym miejscu należy również podkreślić, iż opinia biegłego także podlega ocenie - jak inne dowody - według art. 233 § 1 k.p.c. a nie zostaje przyjmowana przez Sąd bez zastrzeżeń. Należy tu podkreślić, iż opinia biegłego podlega takiej ocenie, ale jej kryteria są szczególne. Ocenia się mianowicie poziom wiedzy biegłego, stanowczość wyrażanych w niej ocen, a także zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej. Specyfika oceny tego dowodu wyraża się w tym, że sfera merytoryczna opinii kontrolowania jest przez sąd, który nie posiada wiadomości specjalnych, w istocie tylko w zakresie zgodności z zasadami logicznego myślenia i wiedzy powszechnej (I ACa 528/13). W konsekwencji należy przyjąć, iż zarzut pozwanego nie zasługuje na uwzględnienie.

W odniesieniu na zarzut pozwanego dotyczący naruszenia art. 822§1 kc w zw. z art. 361 kc należy również stwierdzić, iż zarzut ten jest nieuzasadniony. Zgodnie z art. 822kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Art. 361 mówi natomiast, iż zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie ze zdaniem drugim tegoż przepisu Sąd przychyla się do zdania Sądu I instancji, iż w wykonaniu umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej pozwany przyjął odpowiedzialność za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność ponosi ubezpieczony, a świadczenie ubezpieczyciela powinno obejmować zapłatę sumy pieniężnej odpowiadającej wysokości poniesionej przez poszkodowanego szkody. Naprawienie szkody winno więc polegać na przywróceniu w majątku poszkodowanego stanu rzeczy naruszonego zdarzeniem wywołującym szkodę, ale nie może przewyższać wysokości faktycznie poniesionej szkody. Wynajem pojazdu zastępczego stanowi skutek szkody poniesionej przez poszkodowanego, nie stanowi bezpodstawnego wzbogacenia poszkodowanego, winien więc podlegać wyrównaniu, jeśli jest to wydatek celowy i ekonomicznie uzasadniony. Bezsprzecznym jest fakt, iż w związku z zawarciem wcześniejszych umów na przewóz węgla powód był zmuszony do wynajęcia auta zastępczego.

Podkreślić również należy, iż w niniejszym przypadku poszkodowanemu należy się pełne odszkodowanie. Zgodnie z poglądem utrwalonym w orzecznictwie sądowym koszty związane z uniemożliwieniem korzystania z własnego pojazdu na skutek szkody podlegają zwrotowi przez ubezpieczyciela sprawcy. Podkreślić w tym miejscu należy, iż odpowiedzialność ubezpieczyciela jest jednak ograniczona, a granice te wyznacza konieczność refundacji niezbędnych kosztów najmu samochodu zastępczego na okres konieczny i niezbędny do naprawy pojazdu.

W odniesieniu do zarzutu pominięcia art.826 §1 kc należy zgodzić się ze stanowiskiem Sądu I instancji i również nie uwzględnić tego zarzutu. Artykuł ten stanowi, iż. w razie zajścia wypadku ubezpieczający obowiązany jest użyć dostępnych mu środków w celu ratowania przedmiotu ubezpieczenia oraz zapobieżenia szkodzie lub zmniejszenia jej rozmiarów. Poszkodowany wynajmując pojazd zastępczy nie przyczynił się do zwiększenia powstałej już szkody, lecz starał się ponieść jak najmniejsze straty w związku z jej powstaniem.

Podsumowując powyższe, należy stwierdzić, iż brak jest podstaw do zmiany bądź uchylenia zaskarżonego wyroku. Podzielając rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego, należało zatem oddalić apelację jako bezzasadną na podstawie art. 385 kpc.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98kpc.