Formularz UK 1

Sygnatura akt

II K 23/20

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

R. B. (1)

W dniu 24 grudnia 2019 r. w W., woj. (...) działając w zamiarze ewentualnym dokonania zabójstwa, zadał zwróconej do niego tyłem A. B. (1) cios nożem w okolicę przepony i śledziony oraz złamanie żebra 12 po stronie lewej, w wyniku czego doszło do krwawienia wewnętrznego ze śledziony, co stanowiło ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu, jednak skutku w postaci zgonu A. B. (1) nie osiągnął ze względu na niezwłoczne udzielenie jej pomocy medycznej, przy czym w czasie popełnienia czynu zdolność do rozpoznania jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem miał ograniczoną w stopniu znacznym, to jest dokonania czynu wyczerpującego dyspozycję art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk w zb. z art. 156 § 1 pkt 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 31 § 2 kk

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.  R. B. (1) pozostaje w związku małżeńskim z A. B. (1). Mają oni troje dzieci, z których najstarszy syn D. usamodzielnił się i nie zamieszkuje z rodzicami. Małżonkowie mieszkają w domu jednorodzinnym w W., wychowują dwoje młodszych dzieci – A. B. (2) lat 15 i N. B. lat 3.

2.  Między małżonkami dochodziło do częstych awantur i kłótni.

3.  W dniu 24 grudnia 2019 r. doszło do kolejnej sprzeczki pomiędzy A. B. (1) a R. B. (1). W domu przebywały wówczas ich małoletnie dzieci - córka A. i syn N.. R. B. (1) był trzeźwy.

4.  R. B. (1) i A. B. (1) znajdowali się w kuchni. A. B. (1) stała w kuchni i była odwrócona plecami do R. B. (1). R. B. (2) wyjął nóż z pojemnika i uderzył nożem w klatkę piersiową A. B. (1) kierując nóż od dołu ku górze. Następnie odwrócił się i wykonał ruch nożem typowy dla podcięcia sobie gardła, po czym przewrócił się na podłogę.

5.  A. B. (1) początkowo nie czuła, że jest ranna i zaczęła tamować krew, która leciała z szyi R. B. (1). Następnie poczuła, że z tyłu pleców leci jej krew.

6.  A. B. (2) wezwała pogotowie ratunkowe i o zdarzeniu zawiadomiła telefonicznie starszego brata D., który także wezwał pomoc.

7.  W tym czasie R. B. (1) wstał z podłogi wziął drugi nóż znajdujący się w kuchni i ponownie próbował podciąć sobie szyję, po czym się przewrócił. Po chwili wstał z podłogi i opuścił dom. Udał się do sąsiada R. C., któremu przekazał telefon komórkowy, po czym powrócił na swoją posesję.

8.  Wskutek ugodzenia nożem A. B. (1) doznała obrażeń ciała w postaci złamania żebra 12 po stronie lewej rany kłutej klatki piersiowej z uszkodzeniem opłucnej, śledziony i przepony przy czym krwawienie wewnętrzne ze śledzony, stanowiło ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu. Do pozbawienia życia A. B. (1) nie doszło z uwagi na udzieloną pomoc lekarską.

9.  R. B. (1) nie był uprzednio karany.

10.  R. B. (1) jest osobą chorą psychicznie, zdiagnozowano u niego uporczywe zaburzenia urojeniowe (nieokreślone). W czasie zarzucanego czynu miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolność do rozumienia znaczenia czynu i możliwość pokierowania swoim postępowaniem.

Częściowo wyjaśnienia oskarżonego R. B. (1)

83-88

90

201-202

264

268-269

273-274

360

389-391

401

Zeznania A. B. (1)

58-62

164-165

265-266

390

Zeznania A. B. (2)

103-106

266-268

Zeznania D. B.

67-70

266

Zeznania A. B. (3)

152-154

266

Zeznania A. P.

16-18

266-267

Zeznania R. C.

10-11

267

Zeznania M. M. (1)

156-157

358-359

Protokół badania stanu trzeźwości R. B. (1)

6

Protokół oględzin miejsca zdarzenia wraz z dokumentacją fotograficzną

7-9, 127

Protokół oględzin rzeczy – odzieży zabezpieczonej od A. B. (1)

37-47

Protokół oględzin rzeczy – odzieży zabezpieczonej od R. B. (1)

48-57

Dokumentacja medyczna R. B. (1)

82

Dane o karalności

114

251

Opinia psychologiczna A. B. (2)

116-118

Opinia psychiatryczno – psychologiczna R. B. (1) oraz opinia uzupełniająca

119-123, 274-275

Protokół oględzin rzeczy – telefonu zabezpieczonego od R. C.

130-131

Protokół oględzin rzeczy – noża

135-137

Protokół oględzin rzeczy należących do R. B. (1)

138-139

Wywiad środowiskowy – R. B. (1)

143-145

Dokumentacja medyczna A. B. (1) oraz

opinia sądowo – lekarska A. B. (1) oraz opinie uzupełniające

149,

160-161,

272-273,

398-400

Karta informacyjna z leczenia szpitalnego R. B. (1)

354-355

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1,2,3,7.

Wyjaśnienia oskarżonego R. B. (1)

Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego R. B. (1) w zakresie, w jakim opisał, że wcześniej dochodziło między nim a żoną do awantur oraz w zakresie przebiegu zajścia w dniu 24 grudnia 2019 r. do momentu ugodzenia pokrzywdzonej nożem oraz tego co wydarzyło się później, czyli oddania przez oskarżonego telefonu sąsiadowi R. C..

W tym zakresie jego wyjaśnienia korespondują z innymi dowodami i z tego względu zostały uwzględnione przez Sąd.

Oskarżony tak w postępowaniu przygotowawczym jak i przed sądem twierdził, że nie wie i nie pamięta samego momentu zdarzenia, choć wyjaśniając w toku posiedzenia w przedmiocie tymczasowego aresztowania stwierdził, że „to była tylko chwila złości.”

1,2,3,4,5, 6,7.

Zeznania A. B. (1)

Sąd uwzględnił zeznania A. B. (1) w całości. W swoich zeznaniach pokrzywdzona konsekwentnie wskazywała na wcześniejsze problemy między nią a oskarżonym, którym towarzyszyły kłótnie, wzajemne wyzwiska i interwencje policji. Pokrzywdzona wskazywała, że oskarżony zarzucał jej, że nagrywała go, w nocy gdy spał, robiła mu zdjęcia, biła, choć sytuacje takie nigdy nie miały miejsca.

Pokrzywdzona konsekwentnie opisywała okoliczności zdarzenia w dniu 24 grudnia 2019 r. Wskazywała, że przed zdarzeniem w domu przebywała ona, oskarżony R. B. (1) oraz ich dzieci – A. i N.. Gdy w kuchni przygotowywała posiłek pomiędzy nią, a oskarżonym wywiązała się kolejna sprzeczka. W pewnym momencie użyła wobec R. B. (1) epitetu nazywając go „debilem.”Później stała przy kuchence i była tyłem do oskarżonego. W pewnej chwili usłyszała krzyk córki – A. B. (2), gdy odwróciła się zobaczyła, leżącego na ziemi oskarżonego, który miał ranę ciętą szyi. Chcąc udzielić mu pomocy nachyliła się i wtedy poczuła ból z tyłu pleców i zobaczyła krew. Oskarżony w tym czasie chwycił drugi nóż i zadał sobie uderzenie w szyję po czym wstał i wyszedł z domu. Córka udzieliła jej pomocy i wezwała pogotowie, gdyż pokrzywdzona nie była już w stanie samego tego zrobić.

Zeznania pokrzywdzonej co do okoliczności ugodzenia jej nożem przez oskarżonego w dniu 24 grudnia 2019 r. korespondują z innymi zebranymi w sprawie dowodami. Pokrzywdzona konsekwentnie określała, okoliczności tego zdarzenia. Depozycje pokrzywdzonej w pełni korelują z relacją świadka A. B. (2). Znajdują również odzwierciedlenie w opinii biegłego lekarza, który po określeniu zakresu obrażeń doznanych przez A. B. (1) wskazał, że ugodzenie pokrzywdzonej nożem zostało dokonane z dużą siłą, a kształt rany, przebieg kanału rany i jej głębokość potwierdzają przedstawione przez pokrzywdzoną okoliczności zadania jej ciosu.

W ocenie Sądu, zeznania A. B. (1) są szczere i obiektywnie opisują zaistniałe zdarzenie. Ponadto w pełnym zakresie korespondują z zeznaniami A. B. (2) oraz opinią sądowo-lekarską. Zeznania pokrzywdzonej częściowo także korelują z wyjaśnieniami oskarżonego w szczególności w zakresie sytuacji w domu, konfliktu między małżonkami oraz tego co działo się w dniu 24 grudnia 2019 roku przed zdarzeniem. Z tych względów zostały uwzględnione przez Sąd w całości.

1,2,3,4,5,6,7.

Zeznania A. B. (2)

A. B. (2) – córka oskarżonego i pokrzywdzonej – jednoznacznie i konsekwentnie opisywała zdarzenie, którego była świadkiem. Wskazała, że w dniu 24 grudnia 2019 r. pomiędzy oskarżonym a pokrzywdzoną wywiązała się kłótnia. Chwilę przed zdarzeniem jej mama stała w kuchni, przy kuchence i przygotowywała posiłek. Oskarżony stał odwrócony do niej plecami przy zlewie, po czym wyciągnął nóż ze zmywaka, odwrócił się i zadał pokrzywdzonej uderzenie nożem w plecy. Świadek wskazała, że zaczęła krzyczeć, co zwróciło uwagę pokrzywdzonej, która odwróciła się i zobaczyła leżącego na podłodze oskarżonego. A. B. (2) wskazała, że udzieliła pomocy matce i zadzwoniła pod numer ratunkowy 112, a następnie do brata D.. Oskarżony w tym czasie jeszcze dwa razy próbował ranić się nożem po czym wyszedł z domu.

A. B. (2) w toku całego postępowania składała zbieżne zeznania, które nie wykazują pomiędzy sobą istotnych różnic. W ocenie Sądu, wszystkie najistotniejsze kwestie zrelacjonowała w ten sam sposób. Jej wypowiedź – jaką mógł zaobserwować Sąd podczas przesłuchania była spontaniczna i rzeczowa, jej zeznania są także konsekwentne. Znajdują one także potwierdzenie w zebranym materiale dowodowym, a w szczególności korespondują z zeznaniami pokrzywdzonej A. B. (1), D. B. i częściowo wyjaśnieniami oskarżonego.

Jednocześnie należy podkreślić, że świadek miała możliwość obserwowania zdarzenia. Jak wskazała w swoich zeznaniach znajdowała się wówczas w pokoju młodszego brata. Usytuowanie tego pokoju widoczne jest w dokumentacji fotograficznej miejsca zdarzenia. Wynika z niej, że pokój, którym przebywała świadek sąsiaduje bezpośredni z kuchnią – z kuchni do pokoju prowadzą drzwi.

Z opinii biegłego psychologa wynika, że poziom intelektualny A. B. (2) jest wysoki, nie ujawniają się deficyty poznawcze, szczególnie w zakresie spostrzegania, zapamiętywania i odtwarzania spostrzeżeń. Rozwój społeczny i emocjonalny jest adekwatny do wieku. Opiniowana wypowiada się w sposób spójny i logiczny. Nie ujawnia tendencji do kłamstwa i konfabulacji.

Sąd uwzględnił w całości opinię biegłej psycholog dotyczącą A. B. (2). Opinia jest merytorycznie prawidłowa, wystawiona przez kompetentną osobę. Sąd nie znalazł podstaw do jej zakwestionowania. Opinia odpowiada wymogom stawianym przez art. 200 kpk i jako taka została uwzględniona przez Sąd w całości.

1,2.

Zeznania D. B.

Sąd nie znalazł powodów, by odmówić zeznaniom wiarygodności. Wprawdzie D. B. nie był naocznym świadkiem zajścia, jednak to do niego zadzwoniła A. B. (2) bezpośrednio po zdarzeniu. Świadek potwierdził, że pomiędzy pokrzywdzoną a oskarżonym od dłuższego czasu dochodziło do kłótni i nieporozumień. W ocenie Sądu, depozycje świadka są szczere i obiektywne, korespondują także z zeznaniami A. B. (1) i A. B. (2) i z tych względów ostały uwzględnione przez Sąd w całości.

1,2.

Zeznania A. B. (3)

Sąd uznał zeznania za wiarygodne. A. B. (3) jest bratem oskarżonego. Nie był naocznym świadkiem zdarzenia, a o jego przebiegu dowiedział się na drugi dzień od rodziny. Wskazywał na wcześniejsze problemy w małżeństwie oskarżonego i pokrzywdzonej, natomiast nie wiedział jaki był przebieg zajścia w dniu 24 grudnia 2019 roku. Sąd uwzględnił zeznania świadka w tej części, gdzie podaje, że między oskarżonym a pokrzywdzoną istniał konflikt, miały miejsce kłótnie i awantury. W tym zakresie jego depozycje korespondują zarówno z zeznaniami A. B. (1) jak i wyjaśnieniami oskarżonego w części uwzględnionej przez Sąd.

1,2.

Zeznania A. P.

Sąd uznał zeznania za wiarygodne. A. P. jest siostrą pokrzywdzonej. Nie była naocznym świadkiem zdarzenia, a o jego przebiegu dowiedziała się na drugi dzień od pokrzywdzonej. Wskazywała na wcześniejsze problemy w małżeństwie oskarżonego i pokrzywdzonej. Sąd uwzględnił zeznania świadka, gdyż korespondowały z zeznaniami pokrzywdzonej oraz zeznaniami A. B. (2) i D. B..

7.

Zeznania R. C.

Sąd uznał zeznania za wiarygodne. R. C. jest sąsiadem oskarżonego i pokrzywdzonej. Nie był on naocznym świadkiem zdarzenia. R. C. wskazał, że oskarżony przyszedł do niego w dniu 24 grudnia 2019 r., ubranie miał poplamione krwią, zostawił telefon komórkowy i prosił, aby przekazać go prokuratorowi. Telefon świadek przekazał policji. Świadek zeznał, że oskarżony nie opowiadał mu o zdarzeniu, mówiąc jedynie „zrobiłem, co zrobiłem” i wyszedł. W ocenie Sądu, świadek złożył szczere i obiektywne zeznania, których treść była w toku postępowania niezmienna. W związku z tymi cechami Sąd uwzględnił jego depozycje w całości.

2.

Zeznania M. M. (2)

Sąd uznał zeznania za wiarygodne. M. M. (1) jest emerytowanym policjantem. Świadek wskazywał, że w rodzinie oskarżonego i pokrzywdzonej dochodziło do nieporozumień rodzinnych, były interwencje policji.

3.

Protokół badania stanu trzeźwości R. B. (1)

W czasie czynu oskarżony był trzeźwy. Protokół badania stanu trzeźwości oskarżonego nie był kwestionowany przez strony, badanie zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy, w związku z tym Sąd uwzględnił ten dowód.

4,7.

Protokoły oględzin:

miejsca zdarzenia wraz z dokumentacją fotograficzną ;

zatrzymania rzeczy – telefonu komórkowego;

zatrzymania rzeczy – ubrań A. B. (1)

zatrzymania rzeczy – ubrań i rzeczy R. B. (1);

osoby – R. B. (1);

rzeczy – odzieży zabezpieczonej od A. B. (1);

rzeczy – odzieży zabezpieczonej od R. B. (1);

rzeczy - noży;

rzeczy – telefonu zabezpieczonego od R. C..

Sąd dał wiarę dokumentom urzędowym dołączonym do akt sprawy. Relacjonują one przebieg czynności wykonywanych w sprawie oraz wyniki tych czynności. Zostały one sporządzone zgodnie z obowiązującymi przepisami i nie były kwestionowane przez strony.

7.

Dokumentacja medyczna R. B. (1);

Karta informacyjna z leczenia szpitalnego R. B. (1).

Dokumentacja medyczna przedstawia stan zdrowia oskarżonego po zdarzeniu z dnia 24 grudnia 2019 r. oraz zastosowane procedury i badania.

8.

Dokumentacja medyczna A. B. (1)

Dokumentacja medyczna przedstawia stan zdrowia pokrzywdzonej po zdarzeniu z dnia 24 grudnia 2019 r. oraz zastosowane procedery i badania. Dokumentacja ta nie była kwestionowana przez strony, w związku z tym została uwzględniona przez Sąd.

9.

Dane o karalności.

Brak podstaw do kwestionowania prawdziwości i wiarygodności dowodu.

9.

Wywiad środowiskowy dotyczący R. B. (1)

Dokument nie budził wątpliwości, został sporządzony przez uprawniony podmiot i zawierał wszystkie niezbędne elementy.

10.

8.

Opinia psychiatryczno – psychologiczna R. B. (1) oraz uzupełniająca ustna opinia psychiatryczno – psychologiczna R. B. (1)

W opinii psychiatryczno – psychologicznej biegli wskazali, że oskarżony R. B. (1) jest osobą chorą psychicznie, nie jest osobą upośledzoną umysłowo, stwierdzono uporczywe zaburzenia urojeniowe (nieokreślone).

Biegli wskazali, że w czasie zarzucanego czynu oskarżony miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolność do rozumienia znaczenia czynu i możliwości pokierowania swoim postępowaniem.

Biegli potwierdzili swoje stanowisko w toku ustnej opinii złożonej na rozprawie głównej.

Sąd uznał, iż obie opinie spełnią wymogi o jakich mowa w art. 200 kpk i jako takie w pełni zasługuje na uwzględnienie.

Opinia sądowo – lekarska dotycząca obrażeń jakich doznała A. B. (1) wraz z opiniami uzupełniającymi.

Sąd nie znalazł powodów, by kwestionować zarówno opinię pisemną jak i opinie ustne. Sąd uznał sporządzone opinie za odpowiadające wymogom prawa tj. jasne, pełne i nie zawierające sprzeczności oraz oparte na specjalistycznej wiedzy. Odpowiadają wiec wymogom określonym w art. 200 kpk. Powyższe spowodowało, że stanowiły pełnowartościowy materiał dowodowy.

Biegły opierając się na całokształcie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie jednoznacznie stwierdził u pokrzywdzonej ranę kłutą klatki piersiowej z uszkodzeniem opłucnej, przepony i śledziony oraz złamanie żebra 12 po stronnie lewej, w wyniku czego doszło do krwawienia wewnętrznego ze śledziony, co stanowiło ciężki uszczerbek na zdrowiu w postaci choroby realnie zagrażającej życiu.

Wskazane obrażenia powstały w wyniku urazu czynnego, zadanego narzędziem ostrokończystym, np. nożem. Biegły wskazał przy tym, że obrażenia ciała stwierdzone u pokrzywdzonej mogły powstać zadane nożem o długości zarówno 11,8 cm, jak i długości 19,8 cm.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

I

R. B. (1)

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Zebrany w sprawie materiał dowodowy i jego ocena dokonana przez Sąd prowadzi do wniosku, że oskarżony R. B. (1) swoim zachowaniem wypełnił znamiona przestępstwa wyczerpującego znamiona czynu art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk w zb. z art. 156 § 1 pkt 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 31 § 2 kk.

Należy podkreślić, że w realiach niniejszej sprawy nie budzi jakichkolwiek wątpliwości, że to oskarżony zadał pokrzywdzonej uderzenie nożem. Wskazują na to zeznania pokrzywdzonej i zeznania A. B. (2). Pokrzywdzona twierdziła jednoznacznie, że oskarżony znajdował się z nią w tym samym pomieszczeniu, z kolei A. B. (2) widziała, jak oskarżony zadaje pokrzywdzonej uderzenie nożem stojąc z tyłu za pokrzywdzoną. Oczywiście trudno ocenić czy stał on bezpośrednio za nią, jednak znajdował się w takim miejscu, które umożliwiło mu zadanie uderzenie nożem odwróconej do niego tyłem A. B. (1). Zeznania A. B. (1) i A. B. (2) co do przebiegu zajścia są jednoznaczne i nie budzą jakichkolwiek wątpliwości.

Warto natomiast w tym miejscu odnieść się do kwestii związanej z narzędziem zbrodni, czyli nożem jakim została ugodzona pokrzywdzona. Jak wynika z zeznań A. B. (2) oskarżony wyjął nóż z pojemnika na sztućce znajdującego się przy zlewie i uderzył tym nożem pokrzywdzoną, odwrócił się do zlewu i „poderżnął sobie gardło”. Następnie jeszcze dwukrotnie ranił sobie szyję (k.104). A. B. (1) widziała natomiast jak oskarżony podcina sobie gardło tym samym nożem, którym ją uderzył. Następnie wziął inny nóż i dzióbał sobie nim szyję. Pokrzywdzona zeznała, że z informacji jakie otrzymała od córki wie, że oskarżony ugodził ją nożem z czarną rękojeścią a nożem z brązową rękojeścią dzióbał się w szyję. Po okazaniu noży w toku tego przesłuchania (k. 164) nie potrafiła stwierdzić, którym nożem została uderzona. Również w toku rozprawy głównej nie potrafiła tego określić (k. 390v). Z protokołu oględzin miejsca zdarzenia wynika, że ujawnione zostały tam dwa noże – jeden długości ostrza 11,8 cm , drugi 19,8 cm. Wyjaśniając w toku rozprawy głównej (k. 389) oskarżony sugerował, że mógł użyć wobec pokrzywdzonej „małego nożyka” używanego przez niego w dniu 23 grudnia wieczorem do nakłuwania mięsa jak i w dniu 24 grudnia rano z tego samego powodu. W ocenie Sądu, trudno w oparciu o zeznania świadków ustalić precyzyjnie, którym nożem została uderzona. Nie mniej jednak Sąd nie znalazł podstaw do przyjęcia aby był to inny nóż, niż jeden z dwóch, które zostały ujawnione w toku oględzin kuchni, gdzie doszło do ugodzenia nożem pokrzywdzonej i gdzie oskarżony podcinał sobie szyję. Jak wskazał biegły M. R. oba noże mogły spowodować obrażenia jakich doznała pokrzywdzona, gdyż długość kanału rany wynosiła kilkanaście centymetrów, a więc musiał to być nóż z odpowiednio długim ostrzem. Nie mógł być to „mały nożyk” jak określa go oskarżony. Ponadto jak wynika z zeznań A. B. (2) oskarżony między uderzeniem pokrzywdzonej a podcięciem sobie gardła nigdzie nie wychodził, nie szukał innego noża. Po podcięciu sobie gardła po raz pierwszy, wziął inny nóż, który także znajdował się w kuchni. Z tej relacji oraz protokołu oględzin miejsca zdarzenia wynika, że uderzenie A. B. (1) zadane zostało jednym z dwóch noży odnalezionych w kuchni. Jednak w związku z tym, że świadkowie nie potrafili wskazać jednoznacznie, który był to nóż Sąd wyeliminował z opisu czynu stwierdzenie, że pokrzywdzona został uderzona nożem o długości ostrza11,8 cm.

Zadanie przez oskarżonego pokrzywdzonej uderzenia nożem było wynikiem narastającej w nim agresji wobec żony. Jak wynika z wyjaśnień oskarżonego, zeznań A. B. (1), A. B. (2) czy D. B. miedzy oskarżonym a jego żoną dość często dochodziło do awantur. Świadkowie wskazywali, że to głównie oskarżony był ich inicjatorem. Zarzucał żonie, że dosypywała mu do napojów narkotyki, że biła go w nocy, gdy spał robiła mu zdjęcia, obcinała włosy itp. Katalizatorem jego zachowania w dniu 24 grudnia 2019 roku, jak wynika z zeznań pokrzywdzonej oraz A. B. (2), było to, że A. B. (1) użyła wobec niego obraźliwego epitetu, nazywając go „debilem”. Użycie tego sformułowania doprowadziło do tego, że oskarżony postanowił wyładować swoją złość na pokrzywdzonej. Powstał w nim nagły, ewentualny zamiar zabójstwa. W bardzo podobnym stanie faktycznym jak w niniejszej sprawie Sąd Apelacyjny w Katowicach orzekł: „Nastawienie psychiczne oskarżonej do czynu, a zatem jego skutku w postaci śmierci pokrzywdzonego, niezwykle czytelnie oddają okoliczności zdarzenia, rodzaj użytego narzędzia i sposób posłużenia się nim. Wszak oskarżona będąc zdenerwowana na męża i to z bardzo błahego powodu zaatakowała go znienacka, od tyłu, gdy nie mógł się bronić, największym z posiadanych w domu noży zadając cios w plecy z tak ogromną siłą, że długość kanału rany wynosiła 16-18 cm, uszkodzone zostały liczne newralgiczne dla życia organy (…). Tak zadany cios nie sposób uznać za przypadkowy, czy zmierzający do nastraszenia pokrzywdzonego. Był, on wyrazem wyładowania złości oskarżonej na pokrzywdzonym i chwilowym, bo nagłym, zamiarem jego zabicia, a nie spowodowania obrażeń z art. 156 § 1 pkt 2 kk” (II AKa 70/11 LEX nr 1102645).

Za przyjęciem, że oskarżony działał z zamiarem zabójstwa pokrzywdzonej, jednoznacznie przemawiają kolejne okoliczności.

Po pierwsze oskarżony ugodził pokrzywdzoną nożem, pomimo tego, że mógł zadać jej uderzenie ręką czy też ją kopnąć, jeżeli chciał zadać jej ból fizyczny jako odpowiedź na jej zachowanie. Oskarżony jednak zdecydował się na zupełnie inne działanie - postanowił użyć noża, co więcej, noża kuchennego o długim ostrzu. Użycie tego narzędzia, należy ocenić jako przejaw zamiaru zabójstwa pokrzywdzonej. Co istotne, oskarżony miał możliwość wyboru miejsca, w które skierował swoje uderzenie – oskarżona była odwrócona do niego tyłem, nie broniła się, nie zasłaniała, nie miała świadomości, że grozi jej niebezpieczeństwo ze strony oskarżonego. Oskarżony wykorzystał moment zaskoczenia, gdy pokrzywdzona nie obserwowała uważnie jego zachowania stojąc odwrócona plecami do niego, co umożliwiło mu zadanie ciosu według swojego wyboru, a jednocześnie uniemożliwiło pokrzywdzonej reakcję w postaci uniku, który mógłby osłabić siłę i precyzję uderzenia.

Oskarżony mając możliwość wyboru miejsca zadania ciosu nożem wybrał takie miejsce i taki sposób zadania uderzenia, które mogły spowodować śmierć. Uderzenie było zadane przez oskarżonego od dołu ku górze w obszarze klatki piersiowej, kanał rany kierował się od dwunastego żebra w kierunku serca. Wybór klatki piersiowej jako miejsca uderzenia również wskazuje na zamiar zabójstwa pokrzywdzonej. To w tej części ciała ludzkiego znajdują się organy oraz naczynia krwionośne istotne dla życia człowieka – płuca, serce, tętnica. Nawet osoba o wykształceniu zawodowym (tak jak oskarżony) ma świadomość ich umiejscowienia w klatce piersiowej. Atakując nożem właśnie ten obszar oskarżony zdawał sobie sprawę z możliwości śmiertelnego skutku swojego uderzenia. Jednocześnie oskarżony kierował swoje uderzenie od dołu ku górze w kierunku serca. Kierunek kanału rany wskazuje więc, że celem oskarżonego było dosięgnięcie nożem serca pokrzywdzonej.

Również siła ciosu była znaczna. Oskarżony zadając cios spowodował, jak wskazał w swojej opinii biegły, ranę długości kilkunastu centymetrów. Na siłę uderzenia wskazuje fakt, że doszło do złamania żebra 12. Jak opiniował biegły, żebro 12 rzadko ulega złamaniu. W opisie tomografii komputerowej obrażenie to zostało opisane przez radiologa jako złamanie żebra. Biegły M. R. wskazał, że gdyby złamanie żebra zaistniało wcześniej, tzn. żebro byłoby złamane przed uderzeniem w to miejsce oskarżonego, to wówczas zostałoby opisane jako przebyte złamanie czy też stan po złamaniu. Ponadto to właśnie w okolicy żebra 12 umiejscowiony jest początek kanału rany jaki powstał od uderzenia nożem. Okoliczności te świadczą o tym, że obrażenie to było wynikiem działania oskarżonego, a nie istniejącym uprzednio.

Zachowanie oskarżonego po zadaniu uderzenia nożem pokrzywdzonej także należy uznać za przejaw jego świadomości, że mógł spowodować jej śmierć, bowiem usiłował popełnić samobójstwo. Można mówić więc tutaj o usiłowaniu popełnienia przez oskarżonego tzw. samobójstwa rozszerzonego.

Tak więc, suma wszystkich przedstawionych powyżej okoliczności, na które składają konflikt między oskarżonym a pokrzywdzoną, kłótnia między nimi w dniu zdarzenia, nazwanie oskarżonego przez pokrzywdzoną obraźliwym epitetem, następnie zaatakowanie nożem stojącej tyłem pokrzywdzonej, zadanie uderzenia nożem ze znaczna siłą w klatkę piersiową z kanałem rany długości kilkunastu centymetrów penetrującym w kierunku serca ofiary wskazują na to, że oskarżony działał z zamiarem zabójstwa A. B. (1).

W ocenie Sądu, był to zamiar ewentualny. W orzecznictwie i doktrynie powszechnie przyjmuje się, że „gdy ustalenie strony podmiotowej działania sprawcy zabójstwa ma polegać na przypisaniu mu zamiaru bezpośredniego, owa jednoznaczność wymowy sposobu, w jaki skutek śmiertelny został (lub mógł zostać) spowodowany, musi być szczególnie wyraźna i niewątpliwa” (por. wyrok SA w Warszawie z 29.07.2015 roku, II AKa 184/15, LEX nr 1843229). W niniejszej sprawie brak jest natomiast takich wyraźnych i nie budzących wątpliwości przesłanek działania R. B. (1) z zamiarem bezpośrednim. Działanie oskarżonego było podjęte nagle, bez wcześniejszego zaplanowania, a wynikało z tego, że znalazł się w sytuacji, w której nie potrafił opanować swojej agresji i uznał, że jedynym sposobem na jej rozładowanie jest zaatakowanie pokrzywdzonej. Jak sam wyjaśnił „to była tylko chwila złości” (k.90). Powyższe okoliczności nie są wystarczające do przyjęcia, iż oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim pozbawienia życia pokrzywdzonej. W ocenie Sądu, oskarżony nie potrafił opanować swojego gniewu i zachował się agresywnie nie zważając na możliwe konsekwencje swojego zachowania. Używając noża, uderzając nim ze znaczną siłą pokrzywdzoną w klatkę piersiową i kierując nóż w kierunku serca godził się na to, że jego zachowanie może spowodować śmierć A. B. (1). Obrażenia, jakie powstały u pokrzywdzonej w efekcie zadania ciosu nożem przez oskarżonego były bardzo poważne i jedynie dzięki temu, że niezwłocznie wezwano pomoc medyczną, (...). To jedno uderzenie zadane przez oskarżonego byłoby, więc wystarczające do osiągnięcia skutku w postaci śmierci pokrzywdzonej. Fakt, iż oskarżony swoim zachowaniem nie doprowadził do śmierci pokrzywdzonej, lecz spowodował u niej ciężkie obrażenia ciała w żaden sposób nie prowadzi do wniosku, iż taki właśnie skutek był celem jego działania. To, że oskarżony nie osiągnął celu, który obejmował swym zamiarem było efektem tylko szybkiej i sprawnej interwencji lekarskiej. Agresywne zachowanie oskarżonego, zadanie pokrzywdzonej silnego i precyzyjnego ciosu umiejscowionego tak, aby nóż uszkodził kluczowe organy wewnętrzne, działanie z zaskoczenia, wskazują jednoznacznie, iż celem działania oskarżonego nie było spowodowanie obrażeń ciała z art. 156 § 1 kk, lecz swym zamiarem obejmował ewentualne doprowadzenie do śmierci pokrzywdzonej. Przyjęcie przez Sąd w realiach niniejszej sprawy, że oskarżony działał z zamiarem ewentualnym zabójstwa znajduje także oparcie w utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych. Warto tu przywołać wyrok, w którym Sąd Najwyższy stwierdził, że „zachowanie sprawcy, który nie w trakcie jakiejś szamotaniny, ale znienacka, wykorzystując nieuwagę swojej ofiary i mając możliwość zadania ciosu z dużą precyzją, atakuje ją nożem i zadaje cios w miejsce, w którym znajdują się ważne dla życia organy, świadczy o tym, że co najmniej przewidywał on możliwość śmierci ofiary i na taki skutek się godził.” (wyrok z 4.01.1978 r., I KR 220/77, Gazeta Prawnicza nr 17/79).

Jednocześnie jednak czyn oskarżonego spowodował u A. B. (1) obrażenia w postaci rany kłutej klatki piersiowej z uszkodzeniem opłucnej, przepony i śledziony oraz złamanie żebra 12 po stronie lewej. Jak wskazał biegły M. R. obrażeniem, które stanowiło chorobę realnie zagrażająca życiu było krwawienie wewnętrzne ze śledzony. Krwawienie to, bez podjęcia szybkiej interwencji chirurgicznej, doprowadziłoby do wstrząsu hipowolemicznego i w konsekwencji do śmierci pokrzywdzonej.

Biegli lekarze psychiatrzy rozpoznali u oskarżonego uporczywe zaburzenia urojeniowe. To właśnie te zaburzenia były odpowiedzialne za twierdzenia oskarżonego dotyczące tego, że jest podtruwany, obcinane są mu włosy, w nocy są mu robione zdjęcia. Rozpoznając te zaburzenia biegli stwierdzili, że w czasie zarzuconego czynu miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolność do rozumienia jego znaczenia i możliwość pokierowania swoim postepowaniem. Opiniując uzupełniająco na rozprawie biegli podkreślili, że w większym stopniu była ograniczona możliwość pokierowania postepowaniem przez oskarżonego niż możliwość rozpoznania znaczenia czynu. Z tego względu Sąd przyjął, że oskarżony dopuścił się przypisanego czynu w warunkach art. 31 § 2 kk.

Wszystkie te okoliczności były podstawą do przyjęcia przez Sąd, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona przestępstwa z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 148 § 1 kk w zb. z art. 156 § 1 pkt 2 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 31 § 2 kk.

☐

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☐

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☐

3.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☐

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

R. B. (1)

I.

I.

Wymierzając karę Sąd zgodnie z dyrektywami wymiaru kary określonymi w art. 53 kk, uwzględnił stopień zawinienia oskarżonego mając przy tym na uwadze, że R. B. (1) w chwili przestępstwa działał w warunkach ograniczonej poczytalności tj. miał ograniczoną znacznie zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem.

Po stronie okoliczności obciążających Sąd wziął pod uwagę rozmiar szkody wyrządzonej czynem oskarżonego, wysoki stopień społecznej szkodliwości tego czynu, godzącego w podstawowe dobro chronione prawem jakim jest życie i zdrowie człowieka oraz skutek w postaci powstania obrażeń ciężkiego uszczerbku na zdrowiu pokrzywdzonej w postaci choroby realnie zagrażającej życiu oraz sposób i okoliczności popełnienia czynu, jak również motywację sprawcy.

Jako okoliczność łagodzącą Sąd wziął pod uwagę uprzednią niekaralność oskarżonego oraz ograniczenie jego poczytalności w chwili czynu. Również zamiar nagły jaki towarzyszył czynowi oskarżonego należało uznać za okoliczność łagodzącą. Jak wskazuje się w orzecznictwie, wystąpienie zamiaru nagłego dolus repentinus - w przeciwieństwie do zamiaru przemyślanego dolus praemeditatus - zazwyczaj poczytywane jest na korzyść sprawcy i świadczy o popełnieniu przestępstwa z wysokim, lecz nie najwyższym stopniem zawinienia (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 9 marca 2017 r., sygn. II AKa 557/16, Legalis Numer 1591786).

Biorąc pod uwagę te okoliczności Sąd uznał za zasadne orzec wobec oskarżonego karę 8 lat pozbawienia wolności jako w pełni adekwatną za popełnione przestępstwo. Tylko taka kara, spełni swoje cele, skłaniając oskarżonego do pogłębionej refleksji nad swoim postępowaniem oraz logicznych wniosków w zakresie nieopłacalności łamania przepisów prawa. Tego rodzaju przekonanie bazuje na całościowej ocenie nie tylko postawy oskarżonego, ale także jego właściwości i warunków osobistych, dotychczasowego sposobu życia oraz zachowania się po popełnieniu przestępstwa.

Jednocześnie pomimo popełnienia czynu w warunkach określonych w art. 31 2 kk. Sąd nie znalazł podstaw do nadzwyczajnego złagodzenia kary i orzeczenie jej w wymiarze poniżej dolnej granicy zagrożenia. Czyn oskarżonego godził w najwyższe dobro jakim jest życie ludzkie. Oskarżony odbywając karę pozbawienia wolności powinien w pełni zrozumieć jak poważnego przestępstwa się dopuścił, jakie są konsekwencje jego czynu dla pokrzywdzonej, a także jakie mogły one być gdyby nie udzielona natychmiast pomoc medyczna. Ponadto wymiar kary poniżej dolnej granicy zagrożenia w społecznym odczuciu mógłby być wyrazem przyzwolenia na popełnianie tego rodzaju czynów, a więc kara taka nie osiągnęłaby celów w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa przez ukazanie każdemu kto zetknie się z treścią wyroku, że nie można bezprawnie dokonywać przestępstw a ich dokonanie spotka się ze zdecydowaną reakcją organów wymiaru sprawiedliwości.

II

II.

Mając na względzie złożony wniosek o przyznanie pokrzywdzonej A. B. (1) zadośćuczynienia, Sąd uwzględnił go w znacznej części. Sąd kierował się przy tym zasadami płynącymi z art. 46 kk, mając na uwadze, że zasądzona kwota zadośćuczynienia na rzecz pokrzywdzonej ma charakter kompensacyjny i powinna stanowić realne i adekwatne zadośćuczynienie do stopnia krzywdy, jakiej doznała na skutek zdarzenia.

W efekcie Sąd orzekł wobec oskarżonego zadośćuczynienie na rzecz pokrzywdzonej w kwocie 20 000 zł. Zasądzając tę kwotę na rzecz A. B. (1) Sąd wziął pod uwagę, że popełnione na jej szkodę przestępstwo było dla niej traumatycznym przeżyciem. Pokrzywdzona doznała olbrzymiego bólu, którego skutki odczuwa do dziś. Należało również uwzględnić uczucie strachu pokrzywdzonej i skutki dla jej zdrowia psychicznego. Cierpienia jakich doznała pokrzywdzona w związku z zdarzeniem, krzywda jaką wyrządził jej swoim zachowaniem oskarżony, uzasadniają zdaniem Sądu orzeczenie obowiązku zadośćuczynienia przez oskarżonego pokrzywdzonej za doznaną krzywdę w wysokości 20 000 zł. Kwota nie jest wygórowana, mając na uwadze obrażenia doznane przez pokrzywdzoną, fakt, że do końca życia będzie musiała żyć bez śledziony, okoliczności zdarzenia i skutki jakie zachowanie oskarżonego wywarło na zdrowiu A. B. (1) do chwili obecnej.

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

III.

W związku z tym, że wobec oskarżonego R. B. (1) był stosowany środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania, Sąd zaliczył okres stosowania tego środka zapobiegawczego na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności.

6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV.

O kosztach sądowych z uwagi na sytuację majątkową oskarżonego, fakt, że będzie odbywać karę pozbawienia wolności, Sąd orzekł na podstawie art. 624 § 1 kpk i zwolnił go od uiszczenia opłaty oraz zwrotu wydatków.

6.  1Podpis