UZASADNIENIE

Prezes Urzędu Regulacji Energetyki decyzją z dnia 24 sierpnia 2018 r., numer (...), na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 w związku z art. 56 ust. 2, ust. 3, 4 i 6 w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2018 r. poz. 755 z późn. zm.) oraz w związku z art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U, z 2017 r. poz. 1257 z późn. zm.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej Pani S. L. i Panu Ł. L. prowadzącym wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) (...) z siedzibą w B., ul. (...) w związku z ujawnieniem, w prowadzonej przez ww. przedsiębiorców koncesjonowanej działalności gospodarczej nieprawidłowości polegających na naruszeniu warunków koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 1 kwietnia 2015 r. nr (...), zmienioną decyzją z dnia 18 sierpnia 2017 r. nr (...), poprzez:

1. niepoinformowanie Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (zwanego dalej „Prezesem URE") o istotnych zmianach w prowadzonej działalności gospodarczej co stanowi naruszenie warunku 2.4.1. określonego w ww. koncesji (w brzmieniu warunków nadanych decyzją z dnia 1 kwietnia 2015 r. nr (...)),

2. prowadzenie koncesjonowanej działalności gospodarczej niezgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 maja 2001 r. - Prawo o miarach (Dz. U. z 2018 r. poz. 376 z późn. zm.) poprzez eksploatowanie w dniach od 2 stycznia 2018 r. do 4 stycznia 2018 r., na stacji gazu płynnego zlokalizowanej we F., ul. (...), odmierzacza gazu płynnego o numerze fabrycznym: (...) nie poddanego aktualnej kontroli metrologicznej (brak świadectwa legalizacji) co stanowiło naruszenie warunku 2.2.7. określonej w koncesji (w brzmieniu warunków nadanych decyzją z dnia 18 sierpnia 2017 r. nr (...)), orzekł że:

1. Pani S. L. i Pan Ł. L. prowadzący wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) (...) z siedzibą w B. ul. (...), naruszyli warunek 2.4.1. udzielonej przez Prezesa URE koncesji na obrót paliwami ciekłymi, decyzją z dnia 1 kwietnia 2015 r. nr (...) (...) z późn. zm., w ten sposób, iż nie poinformowali Prezesa URE o istotnych zmianach w prowadzonej działalności gospodarczej, dotyczących miejsc jej wykonywania, co stanowi wypełnienie dyspozycji art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy - Prawo energetyczne.

2. Pani S. L. i Pan Ł. L. prowadzący wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) (...) z siedzibą w B. ul. (...), naruszyli warunek 2.2.7. udzielonej przez Prezesa URE koncesji na obrót paliwami ciekłymi, decyzją z dnia 1 kwietnia 2015 r. nr (...) z późn. zm., poprzez prowadzenie koncesjonowanej działalności gospodarczej na stacji gazu płynnego zlokalizowanej we F., ul. (...) w sposób niezgodny przepisami ustawy - Prawo o miarach, co stanowi wypełnienie dyspozycji art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy - Prawo energetyczne.

3. Za działania opisane w punkcie 1 wymierzam Pani S. L. i Panu Ł. L. prowadzącym wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) (...) z siedzibą w B., ul. (...), karę pieniężną w wysokości 15 000 zł (słownie: „piętnaście tysięcy złotych").

4. Za działania opisane w punkcie 2 wymierzam Pani S. L. i Panu Ł. L. prowadzącym wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) (...) z siedzibą w B., ul. (...), karę pieniężną w wysokości 500 zł (słownie: „pięćset złotych").

5. Łączna wysokość kary pieniężnej wynosi 15 500 zł (słownie: „piętnaście tysięcy pięćset złotych").

Od powyższej decyzji odwołanie złożyli powodowie S. L. i Ł. L., prowadzący wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) (...) z siedzibą w B. zaskarżając ją w całości.

Zaskarżonej decyzji zarzucili naruszenie przepisów prawa materialnego i procedury administracyjnej, w szczególności:

a) art. 105 § 1 k.p.a. praz art. 56 ust. 6a Prawa Energetycznego poprzez nieuznanie znikomej szkodliwości czynu i w konsekwencji nieodstąpienie od wymierzenia kary,

b) art. 56 ust. 2 Prawa Energetycznego poprzez nałożenie nadmiernej kary pieniężnej w stosunku do stopnia szkodliwości czynu, stopnia zawinienia oraz doczasowego zachowania podmiotu i jego możliwości finansowych.

W oparciu o powyższe wnieśli o:

a) zmianę zaskarżonej decyzji i odstąpienie od wymierzenia kary finansowej, ewentualnie o uchylenie decyzji w całości,

b) zasądzenie na rzecz skarżącego kosztów postępowania sądowego wg norm przepisanych, ewentualnie

c) z daleko posuniętej ostrożności procesowej o zmiarkowanie wymierzonej kary pieniężnej.

Powodowie wskazali, że dokonali zawiadomienia Prezes URE o prowadzeniu obrotu paliwami ciekłymi na stacji paliw w B. przy ul. (...) na początku stycznia 2017 r. w trakcie postępowania o zmianę koncesji, gdyż wcześniej, z uwagi na roboty budowalne w obrębie nieruchomości w obrębie stacji prowadzenie działalności było niemożliwe lub bardzo ograniczone. Powodowie byli też przekonani, że po przeprowadzeniu badań okresowych przez Urząd Dozoru Technicznego w marcu 2015 roku, informacje te zostaną atomatycznie przekazane do pozwanego. Użytkowanie odmierzacza bez ważnego świadectwa legalizacji przez 3 dni powinno być zakwalifikowane jako działanie szkodliwe w stopniu niskim, z uwagi na krótki okres naruszenia i szybkie usunięcie zaistniałych nieprawidłowości. Powodowie podnieśli, że zaprzestali naruszenia prawa i w żaden sposób nie narazili zarówno klientów jak i organów państwa na jakikolwiek uszczerbek, a kary nałożone przez organ sprawią, że stracą płynność finansową, albowiem z działalności koncesjonowanej nie uzyskują oni dochodów umożlwiających zapłatę tak wysokiej kary. Powodowie podkreślili również, że w przedmiotowym przypadku w sytuacji gdy organ wymierza karę w istocie stanowiącą ponad 50% całego rocznego przychodu osiągniętego w ubiegłym roku podatkowym przez przedsiębiorcę tj. w wysokości (...) zł gdy dochód z koncesjonowanej działalności za 2017 rok wyniósł niecały (...) zł, obowiązek zapłaty kary skutkować będzie pozbawieniem spółki płynności finansowej i konieczności jej zamknięcia. Z uwagi na powyższe okoliczności świadczące o znikomym stopniu szkodliwości czynu oraz o fakcie zaprzestania naruszania warunków koncesji daje podstawę do zmiany decyzji w części dotyczącej kary, to jest uzasadniają odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej lub przynajmniej do znacznego jej obniżenia.

W odpowiedzi na odwołanie Prezes Urzędu Regulacji Energetyki wniósł o:

1. oddalenie odwołania,

2. zasądzenie od Powoda na rzecz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwany podtrzymał stanowisko zawarte w treści decyzji. Pozwany wskazał, że w trakcie postępowania administracyjnego o udzielnie koncesji zakończonego decyzją z dnia 1 marca 2015 roku, przedsiębiorcy pomimo wezwania do przedstawienia opisu sposobu prowadzenia koncesjonowanej działalności gospodarczej, nie przedstawili tego opisu w sposób rzetelny. Nie ujawnili, że działalność koncesjonowana od 1 marca 2015 roku wykonywana jest również na stacji gazu płynnego zlokalizowanej w B. przy ul. (...), w związku z czym przedmiotem badania spełnienia warunków technicznych gwarantujących prawidłowe wykonywania działalności objętej koncesją, zgodnie z informacjami ujętymi przez przedsiębiorców w opisie sposobu prowadzenia działalności gospodarczej, była wyłącznie stacja gazu płynnego zlokalizowana we F., ul. (...). O powyższym nie poinformowali również po otrzymaniu koncesji na obrót paliwami ciekłymi w dniu 1 kwietnia 2015 roku, pomimo treści warunku 2.4.1 koncesji, co pozbawiło Prezesa możliwości sprawowania kontroli nad określoną infrastrukturą techniczną służącą do prowadzenia obrotu paliwami ciekłymi, co mogło naruszać interesy odbiorców. Ponadto, powodowie w dniu składania wniosku z dnia 5 stycznia 2017 roku o zmianę koncesji na obrót paliwami ciekłymi również nie poinformowali o powyższym, ani o fakcie zaprzestania prowadzenia tam działalności z dniem 28 lutego 2017 roku. Pozwany wskazał, że niewątpliwie zmiany dotyczące zakresu koncesjonowanej działalności gospodarczej są zmianami o charakterze istotnym. W ocenie pozwanego, poinformowanie Prezesa URE po ponad 2 latach o prowadzeniu działalności na jednej z eksploatowanych stacji może świadczyć o niedbalstwie i lekceważącym stosunku przedsiębiorców do obowiązków koncesyjnych, co pozwana przypisać powodom działanie zawinione (choć niekoniecznie umyślne). Powodowie zrealizowali powyższy obowiązek koncesyjny dopiero po stosownym wezwaniu Prezesa URE. Przedmiotowego obowiązku informacyjnego powodowie nie mieli prawa cedować na inny organ, tj. Urząd Dozoru Technicznego, który zajmuje się badaniem technicznym zbiorników. Ponadto, powodowie w sposób w pełni świadomy naruszyli warunek koncesyjny 2.2.7. dotyczący korzystania z odmierzaczy paliw bez wymaganych dowodów prawnej kontroli metrologicznej. Pozwany nie zgodził się również z powodami, co do możliwości odstąpienia od wymierzenia kary, jak również z zarzutem wymierzenia kary w nadmiernej wysokości.

W piśmie z dnia 3 sierpnia 2020 roku powód, powołując się na treść innej decyzji koncesyjnej pozwanego podniósł, że pozwany w identycznym stanie faktycznym i prawnym nałożył karę na innego przedsiębiorcę stanowiącą(...) przychodu, natomiast na powoda nałożył karę stanowiąca (...) jego przychodu za rok 2017, czyli ponad 10-krotnie wyższą.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją Prezesa URE z dnia 1 kwietnia 2015 r. nr (...) z późn. zm., udzielono Pani S. L. i Panu Ł. L. prowadzącym wspólnie działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej pod nazwą (...) (...) z siedzibą w B., ul. (...) (zwanym dalej „Przedsiębiorcami") koncesji na obrót paliwami ciekłymi z okresem obowiązywania od 1 kwietnia 2015 r. do 31 grudnia 2030 r. W powyższej decyzji koncesyjnej w punkcie nr 1. PRZEDMIOT I ZAKRES DZIAŁALNOŚCI określono, iż przedmiot działalności objętej koncesją stanowi działalność gospodarcza w zakresie obrotu gazem płynnym „przy wykorzystaniu stacji auto-gazu". Ponadto w koncesji tej zawarto warunek 2.4.1. stanowiący, iż „Koncesjonariusze są obowiązani zawiadomić Prezesa URE o zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją (w tym w szczególności firmy, siedziby, adresu, numeru w rejestrze przedsiębiorców, numeru identyfikacji podatkowej, rozszerzenia bądź ograniczenia zakresu tej działalności) nie później niż 14 dni od dnia ich powstania". /k.8-12, akt adm./

Wnioskiem z dnia 5 stycznia 2017 roku (data wpływu: dniu 12 stycznia 2017 r.) Przedsiębiorcy wystąpili do Prezesa URE z wnioskiem o zmianę posiadanej koncesji poprzez dostosowanie jej treści do definicji paliw ciekłych. Przedsiębiorcy poinformowali, że prowadzą koncesjonowaną działalność gospodarczą polegającą na obrocie gazem płynnym przy wykorzystaniu stacji gazu płynnego zlokalizowanej we F., ul. (...) ./k. 1 akt adm./

Prezes URE został zawiadomiony, w tym pismem z dnia 5 kwietnia 2017 roku, że przedsiębiorcy prowadzili działalność polegającą na obrocie gazem płynnym także na stacji paliw w B. przy ul. (...). W dniu 4 lipca 2017 r. Prezes URE wystosował do Przedsiębiorców wezwanie dotyczące przedstawienia informacji w zakresie prowadzenia przez nich koncesjonowanej działalności gospodarczej również na stacji gazu płynnego w B. przy ul. (...) ./okoliczność bezsporna/

Przedsiębiorcy prowadzili działalność w zakresie obrotu gazem płynnym na stacji gazu płynnego w B. przy ul. (...) w okresie od dnia 1 marca 2015 r. do dnia 28 lutego 2017 r. Wypowiedzenie umowy dzierżawy ww. stacji gazu płynnego sporządzono w dniu 30 grudnia 2016 r. ze skutkiem od dnia 28 lutego 2017 r. /k. 3-4 akt adm., zeznania powoda Ł. L. k. 62/

W dniu 18 sierpnia 2017 roku Prezes URE wydał decyzję nr (...) w przedmiocie zmiany jego decyzji z dnia 1 kwietnia 2015 roku nr (...) w sprawie udzielenia Koncesjonariuszom koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres od dnia 1 kwietnia 2015 roku do dnia 31 grudnia 2030 roku i ustalił jej nowe brzmienie. W treści warunku 1, zatytułowanego PRZEDMIOT I ZAKRES DZIAŁALNOŚCI wskazano: „Przedmiot działalności objętej niniejszą koncesją stanowi działalność gospodarcza w zakresie obrotu gazem płynnym ( (...)) oznaczony następującymi kodami CN: (...), (...), (...), z wyłączeniem mieszanin propanu-butanu uzyskiwanych w procesach uzdatniania płynów złożowych przy wykorzystaniu stacji gazu płynnego zlokalizowanej we F. przy ul. (...).”

Pismem z dnia 10 stycznia 2018 r. znak: (...) Naczelnik Okręgowego Urzędu Miar w W. poinformował Prezesa URE, o legalizacji odmierzacza paliw, dla którego termin ważności upłynął we wcześniejszym okresie. Jak wynika z ww. pisma na stacji paliw we F. przy ul. (...), odmierzacz gazu płynnego o numerze fabrycznym: (...) zalegalizowano w dniu 5 stycznia 2018 r. podczas gdy legalizacja tego odmierzacza ważna była do dnia 31 grudnia 2017 r ./k. 56, 57-58, 59-60 akt adm./

Pismem z dnia pismem z dnia 8 lutego 2018 r. nr (...), Prezes URE wezwał Przedsiębiorców do wskazania, czy użytkowali oni ww. odmierzacz gazu płynnego w okresie od dnia 1 stycznia 2018 r. do dnia 4 stycznia 2018 r., bez posiadania ważnego świadectwa legalizacji ponownej tego odmierzacza. W piśmie z dnia 22 lutego 2018 r. Przedsiębiorcy wskazali, że sprzedaż gazu płynnego na stacji we F. z odmierzacza o numerze fabrycznym: (...) prowadzona była w dniach od 2 stycznia 2018 r. do 4 stycznia 2018 r. Przedsiębiorcy poinformowali także, iż „w miesiącu grudniu 2017 r. zgłaszane było trzykrotnie do Pana (...) iż legalizacja odmierzacza kończy się 31 grudnia 2017 r. Wyznaczonym terminem legalizacji odmierzacza przez Pana (...) był 2 stycznia 2018 r., który został przełożony tego samego dnia na dzień 3 stycznia. Analogiczna sytuacja miała miejsce 4 stycznia z tego też względu stacja była otwarta." /k. 64 akt adm./

Pismem z dnia 21 marca 2018 r. nr (...). Prezes URE zawiadomił Przedsiębiorców o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej, z uwagi na swoje zaniechania i naruszenie warunku 2.4.1 posiadanej przez nich koncesji na obrót paliwami ciekłymi. W piśmie powyższym Przedsiębiorcy zostali wezwani do przedstawienia przyczyn niewykonania obowiązku zawartego w ww. warunku koncesyjnym w zakresie powiadomienia Prezesa URE o istotnych zmianach w prowadzonej przez nich działalności gospodarczej polegającej na obrocie paliwami ciekłymi, w zakresie poinformowania o rozpoczęciu a następnie zaprzestaniu prowadzenia koncesjonowanej działalności gospodarczej przy wykorzystaniu stacji gazu płynnego w B. przy ul. (...). /k. 22-24, 25 akt adm./

Odpowiadając na powyższe wezwanie, Przedsiębiorcy w piśmie z dnia 11 kwietnia 2018 r. wskazali, iż „[...] postępowanie o udzielenie koncesji na obrót paliwami ciekłymi wszczęte zostało w dniu 19 lutego 2015 r. a zakończone zostało dnia 1 kwietnia 2015 r. Przedsiębiorcy nie poinformowali Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o prowadzeniu na tej stacji działalności z powodu przeoczenia i braku świadomości, że ową stację trzeba było zgłosić do URE, tym bardziej że w czasie gdy Przedsiębiorca występował o udzielenie koncesji nie prowadził jeszcze działalności na stacji w B., a po otrzymaniu jej z niedopatrzenia i z niewiedzy, podyktowanej faktem, że Przedsiębiorca po raz pierwszy starał się o udzielenie koncesji, nie zgłosił dodatkowo tego punktu do Urzędu . /k. 26-53 akt adm./

Prezes URE w piśmie z dnia 9 maja 2018 r. nr (...) poinformował Przedsiębiorców, że w toku prowadzonego postępowania w sprawie wymierzenia Przedsiębiorcom kary pieniężnej, ocenie Prezesa URE podlegać będą również ich działania dotyczące nieprawidłowości w prowadzonej koncesjonowanej działalności gospodarczej, polegające na naruszeniu warunku udzielonej Przedsiębiorcom koncesji na obrót paliwami ciekłymi poprzez prowadzenie tej działalności na stacji paliw zlokalizowanej we F., ul. (...), w sposób niezgodny z warunkiem 2.2.7. określonym koncesji na obrót paliwami ciekłymi (w brzmieniu warunków po zmianie ww. decyzji w dniu 18 sierpnia 2017 r.), tj. poprzez eksploatowanie w dniach od 2 stycznia 2018 r. do 4 stycznia 2018 r., odmierzacza gazu płynnego o nr fabrycznym: (...) nie poddanego aktualnej kontroli metrologicznej (brak aktualnego świadectwa legalizacji), co stanowi naruszenie przepisów ustawy – Prawo miarach oraz wypełnia dyspozycję art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy – Prawo energetyczne. W powyższym piśmie wezwano także Przedsiębiorców do udzielenia wszelkich informacji mogących mieć wpływ na treść rozstrzygnięć podejmowanych w prowadzonym postępowaniu oraz do złożenia w tym zakresie stosownych wniosków dowodowych. /k. 65-68, 69 akt adm./

W odpowiedzi na powyższe, w piśmie z dnia 28 maja 2018 r. Przedsiębiorcy wskazali, że „obrót na stacji w tych dniach z powodu zamykania jej po każdej odwołanej wizycie przeprowadzenia legalizacji przez Pana (...) był znikomy wyniósł około 2000,00 zł netto wraz z butlami 11 kg. Stacja w tych dniach była czynna po parę godzin za każdym razem zamykana po zmianie terminu legalizacji." Wnieśli o odstąpienie od wymierzenia kary finansowej. /k. 70-71 akt adm./

W dniu 28 czerwca 2018 r. Przedsiębiorcy zapoznali się z aktami prowadzonego postępowania administracyjnego oraz oświadczyli, że ustosunkują się pisemnie do zgromadzonego materiału dowodowego do dnia 17 lipca 2018 r. W piśmie z dnia 17 lipca 2018 r. Przedsiębiorcy poinformowali, iż „prowadzenie działalności na stacji paliw w B. było prowadzone wstępnie „na próbę" w znikomym zakresie i w efekcie z uwagi na brak możliwości prowadzenia działalności w normalnym trybie, umożliwiającym zarobkowanie przedsiębiorcy, zrezygnowano z prowadzenia działalności koncesjonowanej na stacji przy ul. (...) w B.." Przedsiębiorcy zwrócili się także z prośbą „o odstąpienie od wymierzenia kary ewentualnie nie wymierzanie kary powyżej 1000 zł" z uwagi na małe dochody spółki ./k. 79, 80, 81-82 akt adm./

Pismem z dnia 20 lipca 2018 r. nr (...), Prezes URE zawiadomił Przedsiębiorców o zakończeniu postępowania dowodowego w przedmiotowej sprawie oraz o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym w celu ewentualnego wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłaszanych żądań w terminie do dnia 16 sierpnia 2018 r., informując jednocześnie, że niezapoznanie się z aktami sprawy zostanie uznane za rezygnację z możliwości wypowiedzenia się w sprawie zgromadzonego materiału dowodowego. Pismo to zostało doręczone Przedsiębiorcom w dniu 6 sierpnia 2018 r ./k. 83, 84 akt adm./

Przedsiębiorcy w wyznaczonym terminie ani do dnia wydania niniejszej decyzji nie skorzystali z przysługującego im w powyższym zakresie uprawnienia. /k. okoliczność bezsporna./

Przedsiębiorcy osiągnęli w 2017 roku przychód z koncesjonowanej działalności gospodarczej w wysokości (...) zł. /k. 81 akt adm./

W dniu 24 sierpnia 2018 roku Prezes URE wydał decyzję numer (...). /k. 85-102 akt adm./

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o dowody z dokumentów, w tym zgromadzonych w postępowaniu administracyjnym, które nie były przez żadną ze stron niniejszego postępowania kwestionowane, jak również w ocenie Sądu nie budziły wątpliwości.

Sąd dał wiarę zeznaniom powoda Ł. L. z uwagi na ich spójność.

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty załączone przez powoda przy piśmie z dnia 3 sierpnia 2020 roku (k. 49-60), jednak okazały się nieprzydatne do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy.

Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Odwołanie jest zasadne w części i dlatego w części zasługuje na uwzględnienie.

W treści punktu 1 koncesji na obrót paliwami ciekłymi, udzielonej powodom decyzją Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z dnia 1 kwietnia 2015 r. nr (...) określono w sposób następujący przedmiot i zakres działalności: „ Przedmiot działalności objętej niniejszą koncesją stanowi działalność gospodarcza w zakresie obrotu gazem płynnym przy wykorzystaniu stacji auto-gazu".

Bezsporna była okoliczność w niniejszej sprawie, że treść punktu 2.4.1 przedmiotowej koncesji brzmiała następująco: „ Koncesjonariusz jest obowiązany zawiadomić Prezesa URE o istotnych zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją (w tym w szczególności nazwy, siedziby, numeru w rejestrze przedsiębiorców, numeru identyfikacji podatkowej, rozszerzenia bądź ograniczenia zakresu tej działalności) nie później niż 14 dni od dnia ich powstania."

W treści punktu 1 sentencji zaskarżonej decyzji pozwany stwierdził, że strona powodowa nie dochowała powyższego obowiązku, gdyż nie zawiadomiła pozwanego w stosownym terminie o zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej powyższą koncesją, polegających na zwiększeniu ilości eksploatowanych stacji auto-gazu, tj. o tym, że działalność gospodarcza od dnia 1 marca 2015 roku wykonywana jest również na stacji zlokalizowanej w B. przy ul. (...) oraz o zaprzestaniu prowadzenia tam działalności z dniem 28 lutego 2017 roku. W przekonaniu Sądu, wykładni pojęcia „ rozszerzenia (…) zakresu tej działalności”, o którym mowa w treści warunku 2.4.1. koncesji, należało dokonać z uwzględnieniem całego kontekstu dokumentu w postaci przedmiotowej decyzji koncesyjnej. Jak już wyżej wskazano, w ramach przedmiotu i zakresu działalności Prezes URE określił w punkcie 1 decyzji koncesyjnej, iż działalność ta będzie prowadzona w zakresie obrotu gazem płynnym przy wykorzystaniu stacji auto-gazu. Ponadto wskazać przy tym należy, że pozwany w treści uzasadnienia decyzji z dnia 1 kwietnia 2015 roku, w odniesieniu do powyższej kwestii wskazał: „ Taki sposób określenia przedmiotu koncesjonowanej działalności gospodarczej jest zgodny z opisem tej działalności przedstawionym we wniosku o udzielenie koncesji””. Z powyższego wynika, że w uzasadnieniu decyzji koncesyjnej pozwany również nie wskazał konkretnej stacji auto-gazu”. Niewątpliwie natomiast nie sposób nie przyjąć, że treść punktu 2.4.1. koncesji jest ściśle skorelowana z treścią punktu 1 koncesji. Z tego względu brak było podstaw do przyjęcia, że powodowie naruszyli warunek 2.4.1 koncesji nie zawiadamiając pozwanego we wskazanym w punkcie 2.4.1. terminie o prowadzeniu działalności w postaci obrotu paliwami ciekłymi na przedmiotowej stacji. Niewątpliwie pozwany dokonując wykładni powyższego pojęcia, polegał jedynie na ogólnym rozumieniu tego pojęcia, bez powiązania go z treścią punktu 1, który determinował w niniejszej sprawie przedmiot i zakres działalności koncesjonowanej względem powodów. W konsekwencji, wobec takiej treści przedmiotowego dokumentu koncesji, powodowie nie naruszyli warunku 2.4.1. koncesji z dnia 1 kwietnia 2015 roku, prowadząc działalność na stacji w B. przy ul. (...). Powyższe nie stanowiło bowiem zmiany zakresu działalności gospodarczej wskazanego w przedmiotowej koncesji, tj. określonego jako obrót gazem płynnym przy wykorzystaniu stacji auto-gazu, bez wskazania konkretnej stacji.

Przedmiotowa koncesja z dnia 1 kwietnia 2015 roku została zatem wydana przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, który nie wskazał w punkcie 1 koncesji na której stacji auto-gazu powodowie mieli prowadzić koncesjonowaną działalność gospodarczą. Powyższe pozwany uczynił dopiero w treści decyzji koncesyjnej z dnia 18 sierpnia 2017 roku, zmieniającej decyzję z dnia 1 kwietnia 2015 roku. W treści warunku 1 koncesji z dnia 18 sierpnia 2017 roku, zatytułowanego PRZEDMIOT I ZAKRES DZIAŁALNOŚCI wskazano: „ Przedmiot działalności objętej niniejszą koncesją stanowi działalności gospodarcza w zakresie obrotu gazem płynnym ( (...)) oznaczony następującymi kodami CN: (...), (...), (...), z wyłączeniem mieszanin propanu-butanu uzyskiwanych w procesach uzdatniania płynów złożowych przy wykorzystaniu stacji gazu płynnego zlokalizowanej we F. przy ul. (...). ” Dopiero jednak, wraz z uprawomocnieniem decyzji z dnia 18 sierpnia 2017 roku powodowie, zgodnie z warunkiem 2.3.2 ( o analogicznej treści do warunku 2.4.1. koncesji z dnia 1 kwietnia 2015 roku), związani zostali obowiązkiem informacyjnym w przypadku prowadzenia działalności na kolejnej stacji, niewymienionej w treści warunku 1 koncesji, dotyczącego przedmiotu i zakresu działalności. Bezsporna była natomiast w niniejszej sprawie okoliczność, że powodowie prowadzili działalność na stacji gazu płynnego zlokalizowanej w B. przy ul. (...) do dnia 28 lutego 2017 roku. Powyższe oznacza, że zakończyli działalność na powyższej stacji przed dniem rozpoczęcia obowiązywania koncesji w nowym brzmieniu, nadanym decyzją koncesyjną z dnia 17 sierpnia 2018 roku. Z powyższego wypływa wniosek, że powodowie nie naruszyli warunku 2.4.1. udzielonej przez Prezesa URE koncesji na obrót paliwami ciekłymi, decyzją z dnia 1 kwietnia 2015 r. nr (...) z późn. zm., w ten sposób, iż nie poinformowali Prezesa URE o istotnych zmianach w prowadzonej działalności gospodarczej, dotyczących miejsc jej wykonywania. Z tych też względów nie wystąpiła przesłanka do nałożenia przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kary pieniężnej na powodów na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy – Prawo energetyczne.

Z powyższych względów, Sąd Okręgowy w Warszawie, na podstawie art. 479⁵³ § 2 k.p.c. uchylił zaskarżoną decyzję w relewantnym zakresie, tj. w zakresie punktu 1, 3, 5 zaskarżonej decyzji.

Niezasadne okazało się natomiast odwołanie dotyczące punktu 2 i 4 decyzji.

Stosownie do art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy - Prawo energetyczne, karze pieniężnej podlega ten, kto nie przestrzega obowiązków wynikających z koncesji.

Powyższe oznacza, że naruszenie jednego z warunków koncesji jest wystarczającą przesłanką do nałożenia na przedsiębiorcę przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki kary pieniężnej przy czym nie jest wymagane wykazanie zawinionego działania przedsiębiorcy. Z tego też względu niezasadnie twierdzili powodowie, iż pozwany nie posiadał kompetencji do nałożenia na nich kary pieniężnej. Wymierzenie na tej podstawie kary pieniężnej ma ponadto charakter obligatoryjny. Wskazuje on na odpowiedzialność za nieprzestrzeganie różnego rodzaju obowiązków koncesyjnych. Odpowiedzialność określona w przywołanym przepisie ma charakter obiektywny, ponieważ dla stwierdzenia naruszenia przez koncesjonariusza ciążących na nim obowiązków wystarczające jest ustalenie, że dany podmiot zachował się w sposób sprzeczny z wiążącym go nakazem lub zakazem. Odpowiedzialność ta jest niezależna od możliwości przypisania podmiotowi winy, czy też od stopnia jego winy w danym przypadku. Zarzucalność czynu związana jest bowiem z samym faktem popełnienia czynu o znamionach określonych we wskazanym przepisie prawa.

Bezspornym w przedmiotowej sprawie jest, że powodowie związani byli obowiązkiem wynikającym z punktu 2.2.7. koncesji z dnia 1 kwietnia 2015 roku z późn. zm, zgodnie z którym „ Koncesjonariuszowi nie wolno stosować w obrocie paliwami ciekłymi przyrządów pomiarowych, w tym w szczególności odmierzaczy paliw ciekłych, bez wymaganych dowodów prawnej kontroli metrologicznej lub niespełniających wymagań tej kontroli.”

Bezsporny był również fakt, że powodowie w okresie od 2 do 4 stycznia 2018 roku eksploatowali na stacji gazu płynnego zlokalizowanego we F. przy ul. (...) odmierzacz paliw bez ważnego świadectwa legalizacji ponownej ze świadomością naruszenia warunku koncesji.

W myśl art. 8 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 11 maja 2001r. – Prawo o miarach (Dz.U. z 2018r. poz. 376, z późn. zm.), przyrządy pomiarowe, które mogą stosowane w obrocie są określone w przepisach wydanych na podstawie ust. 6, podlegają prawnej kontroli meteorologicznej, zgodnie natomiast z art. 8a ust. 1 ustawy o miarach przyrządy pomiarowe podlegające prawnej kontroli mogą być wprowadzone do obrotu i użytkowania oraz użytkowane tylko wówczas, jeżeli posiadają ważną decyzję zatwierdzenia typu lub ważną legalizację.

W nawiązaniu do powyższego wskazać należy, iż w uzasadnieniu wyroku z dnia 20 marca 2018 r. (sygn. akt III SK 14/17, Lex Nr 2522946) Sąd Najwyższy dokonał analizy pojęcia "obowiązku wynikającego z koncesji". Sąd Najwyższy wskazał, że przepis art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy - Prawo energetyczne uznaje za czyn podlegający karze pieniężnej zachowanie przedsiębiorstwa energetycznego polegające na nieprzestrzeganiu przez koncesjonariusza obowiązków wynikających z koncesji. Skoro zatem podstawę do nałożenia kary pieniężnej stanowi nieprzestrzeganie tylko takich obowiązków, które wynikają z koncesji, to decyzja o jej udzieleniu musi być autonomicznym źródłem przedmiotowych obowiązków. Nie można natomiast traktować jako wynikającego z koncesji obowiązku, którego bezpośrednim źródłem jest przepis obowiązującego prawa, określający dany obowiązek w sposób umożliwiający jego bezpośrednią realizację bez potrzeby dodatkowej konkretyzacji. Obowiązek taki nie wypływa bowiem z samej koncesji, lecz z przepisu ustawy lub aktu wykonawczego, odnoszącego się do działalności koncesjonowanej. Obowiązkiem wynikającym z koncesji w rozumieniu art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy - Prawo energetyczne może być obowiązek zawarty w decyzji o jej udzieleniu, który konkretyzuje wobec indywidualnego koncesjonariusza wykonywanie przez niego działalności koncesjonowanej w sposób bardziej szczegółowy, niż wynika to z obowiązujących w danej dziedzinie uregulowań. Sąd Najwyższy podkreślił jednak, że użyte w art. 56 ust. 1 pkt 12 ustawy - Prawo energetyczne sformułowanie "wynikające z koncesji" nie może być rozumiane w ten sposób, że to koncesja jest samoistnym, wyłącznym i autonomicznym źródłem obowiązku prawnego koncesjonariusza. W demokratycznym państwie prawnym prawa i obowiązki osób są określane w drodze ustawy, a zatem to akty normatywne rangi ustawy mogą nakładać na osoby obowiązki prawne. Co więcej, niedopuszczalne jest kształtowanie praw i obowiązków osób w drodze decyzji niemającej właściwej ustawowej podstawy prawnej. Organy administracji publicznej w drodze decyzji administracyjnej jedynie konkretyzują obowiązki wynikające z ustawy, nie są natomiast upoważnione do nakładania na osoby obowiązków prawnych, które nie mają podstawy ustawowej. W rezultacie obowiązkiem wynikającym z koncesji jest obowiązek zawarty w decyzji o jej udzieleniu, która konkretyzuje określony w ustawie obowiązek prawny wobec indywidualnego koncesjonariusza w sposób bardziej szczegółowy, niż wynika to z przepisów prawa (tj. ustaw i wydanych na ich podstawie rozporządzeń).

Mając na względzie powyższe, po stronie powodowej jako koncesjonariuszy pozostawało podjęcie odpowiednich starań prowadzących do użytkowania odmierzacza paliw poddanego prawnej kontroli, tj. posiadając ważną legalizację tych urządzeń. Tym samym przyjąć należało, iż obowiązek użytkowania przedmiotowego urządzenia w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami określającymi wymogi techniczne, w tym meteorologiczne, mające podstawę ustawową w postaci przepisów ustawy o miarach wynikał wprost z treści przedmiotowej decyzji koncesyjnej.

Za niezasadny zatem należy uznać argument powodów, że użytkowanie przedmiotowego odmierzacza w okresie bez ich prawnej legalizacji nie naraziło nikogo na szkodę.

W tym miejscu należy wskazać na przepis art. 355 § 2 k.c., który wymaga od podmiotów prowadzących działalność gospodarczą przy uwzględnieniu ich zawodowego charakteru, staranności szczególnego rodzaju. Przedsiębiorca obowiązany jest, na jego podstawie, do zwiększonej skrupulatności, rzetelności, zapobiegliwości i zdolności przewidywania, jak również uzasadnione jest oczekiwanie od niego wiedzy na temat zasad prowadzenia działalności dotyczącej obrotu paliwami ciekłymi i związanymi z tym wiedzą w zakresie obowiązujących przepisów prawa. Powodowie powyższych kryteriów nie spełnili, nie organizując prowadzonej przez siebie działalności w sposób wykluczający możliwość użytkowania odmierzacza bez jego ważnej legalizacji. Zasadnie przyjął pozwany, że powodowie świadomie użytkowali przedmiotowy odmierzacz bez ich prawnej legalizacji. Zarówno bowiem w toku postępowania administracyjnego jak i w odwołaniu powodowie wskazali, że wiedzieli o upływającym okresie i konieczności jego ponownej legalizacji.

W niniejszej sprawie należy wskazać przede wszystkim, że nie zaistniały przesłanki do zmniejszenia nałożonej kary. Z treści zaskarżonej decyzji wynika bowiem, iż pozwany przy wymiarze kary za powyższe naruszenie uwzględnił wszystkie przesłanki, o których mowa w treści cytowanego wyżej art. 56 ust. 6 ustawy – Prawo energetyczne.

Zgodnie z treścią 56 ust. 3 ustawy – Prawo energetyczne (w brzmieniu obowiązującym w dacie wydania zaskarżonej decyzji) wysokość kary pieniężnej, o której mowa w ust. 1 pkt 1-38, nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym, a jeżeli kara pieniężna związana jest z działalnością prowadzoną na podstawie koncesji, wysokość kary nie może przekroczyć 15% przychodu ukaranego przedsiębiorcy, wynikającego z działalności koncesjonowanej, osiągniętego w poprzednim roku podatkowym. Zgodnie natomiast z ust. 6 ustalając wysokość kary pieniężnej, Prezes URE uwzględnia stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia oraz dotychczasowe zachowanie podmiotu i jego możliwości finansowe.

Wbrew twierdzeniom strony powodowej, w sposób prawidłowy wzięto pod uwagę stopień szkodliwości zaniedbań, których dopuścili się powodowie oraz zasadnie pozwany ocenił, że był wyższy niż znikomy. Powodowie powołali się na znikome ryzyko nieprawidłowych wskazań odmierzacza tuż po upływie okresu legalizacji. Opóźnienie w realizacji obowiązku dotyczące tego urządzenia wynosiło 3 dni. Wbrew tym twierdzeniom należy jednak zauważyć, że powyższe mogło doprowadzić do nieprawidłowego prowadzenia działalności koncesjonowanej w powyższym okresie, a w konsekwencji narazić na negatywne i nieodwracalne skutki względem konsumenta. Strona powodowa zaniedbała zatem wykonanie ciążących obowiązków i tym samym naruszyła miernik podwyższonej staranności, który ciąży na podmiotach profesjonalnych, o czy była mowa wyżej.

Z powyższych względów zasadnie wskazał pozwany w treści decyzji, że uznanie szkodliwości czynu powodów w stopniu wyższym niż znikomy, uniemożliwiało odstąpienie od nałożenia na powodów kary, jak w punkcie 4 decyzji, na podstawie powołanego wyżej art. 56 ust. 6a ustawy – Prawo energetyczne.

Jeśli chodzi o miarkowanie kary, stwierdzić należy, że strona powodowa nie wykazała żadnych przesłanek, które wskazywałyby, że należy zmienić karę pieniężną, poprzez niewskazanie żadnych okoliczności, które mogłyby wpłynąć na jej zmniejszenie. Całkowity przychód powodów osiągnięty w roku podatkowym 2017 z tytułu koncesjonowanej działalności gospodarczej wyniósł (...)zł. Nałożona na powodów kara pieniężna w wysokości 500,00 zł nie przekraczała 15 % przychodu powodów osiągniętego z działalności gospodarczej objętej koncesją na obrót paliwami ciekłymi w 2017 roku. Wymierzona kara pieniężna mieści się zatem w dolnych granicach maksymalnego wymiaru kary. Kara pieniężna w wysokości 500,00 zł stanowi bowiem zaledwie (...)% przychodu osiągniętego z działalności gospodarczej objętej koncesją na obrót paliwami ciekłymi w 2017 roku. Kara pieniężna została ona ustalona w granicach swobodnego uznania administracyjnego. Wskazać tu należy, iż kara administracyjna nie stanowi odpłaty za popełniony czyn, lecz ma charakter środka przymusu służącego zapewnieniu realizacji wykonawczo – zarządzających zadań administracji agregowanych przez pojęcie interesu publicznego (wyrok TK z dnia 31 marca 2008r., SK 75/06, OTK-A 2008, Nr 2, poz. 30). Kara w nałożonej wysokości, relatywnie niska i zarazem adekwatna do zakresu stwierdzonego naruszenia, będzie również odpowiednio odczuwalna, na tyle dolegliwa, aby spełniła swoje funkcje. Należało zatem przyjąć, iż kara w wysokości nałożonej w treści punktu 4 decyzji z dnia 24 sierpnia 2018 roku, będzie na tyle odczuwalna dla powodów, aby spełniła swoje funkcje represyjną i zapobiegawczą sprawiając, że powodowie, jako podmioty ukarane będą stosowali się do obowiązującego porządku prawnego, a także wychowawczą oddziałując zniechęcająco na innych przedsiębiorców do podejmowania działań niezgodnych z prawem.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy w Warszawie, na podstawie art. 479⁵³ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie w pozostałej części.

O kosztach procesu rozstrzygnięto na podstawie art. 100 k.p.c., znosząc wzajemnie między stronami koszty procesu.

Sędzia (del.) Jolanta Stasińska

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE