UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 8 sierpnia 2019 r. A. T. wniosła przeciwko (...) spółce akcyjnej w S. o zapłatę kwoty 22 242,44 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od kwot:

- 11 063,74 zł od dnia 28 września 2017 r. do dnia zapłaty;

- 11 178,70 zł od dnia 17 listopada 2017 r. do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

Powódka jako nabywca wierzytelności od poszkodowanego zdarzeniem drogowym dochodzi od pozwanego zapłaty dalszego odszkodowania tytułem kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu, dalszych kosztów najmu pojazdu zastępczego i parkingu dla pojazdu po zdarzeniu oraz nieuwzględnionych kosztów prywatnej wyceny i odbioru pojazdu zastępczego.

Nakazem zapłaty z dnia 21 października 2019 r. Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Szczecin-Centrum w Szczecinie X Wydziale Gospodarczym orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych. Zakwestionował co do wysokości roszczenie z tytułu dalszych kosztów naprawy. Pozwany zakwestionował również wysokość stawki i okres najmu pojazdu zastępczego jako zawyżoną. Wskazał na ofertę najmu złożoną poszkodowanemu, z której poszkodowany nie skorzystał. Podał, że pozwany zastrzegł możliwość weryfikacji stawki za dobę najmu do kwoty 95 zł brutto w przypadku skorzystania z oferty innego podmiotu. Co do zasady zakwestionował koszt odbioru pojazdu zastępczego i prywatnej wyceny, który nie pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym. Jak również dalsze koszty przechowywania uszkodzonego pojazdu na parkingu strzeżonym ponad wypłaconą kwotę 73,80 zł. Zakwestionował także pozostałe koszty usług ujęte w fakturze powódki, niedochodzone niniejszym pozwem.

W toku procesu strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Dnia 28 sierpnia 2017 r. na ul. (...) w S. doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki H. (...) nr rej. (...) należący do D. P.. Sprawca zdarzenia posiadał ważną umowę ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych zawartą z (...) spółką akcyjną w S..

Na skutek tej kolizji pojazd poszkodowanego nie nadawał się do dalszej jazdy. Policja zatrzymała dowód rejestracyjny uszkodzonego pojazdu. Z uwagi na zakres uszkodzeń pojazd został odholowany lawetą powódki na parking strzeżony przy ul. (...) w S.. Poszkodowany nie miał gdzie parkować pojazdu w stanie uszkodzonym. Pojazd stał zaparkowany na ww. parkingu do 20 września 2017 r., kiedy to odholowano go do warsztatu w celu jego naprawy.

W dniu zdarzenia, tj. 28 sierpnia 2017 r. poszkodowany zawarł z powódką umowę najmu pojazdu zastępczego marki C. nr rej. (...), przy dobowej stawce najmu wynoszącej 225 zł netto oraz 125 zł netto za podstawienie/odbiór pojazdu. Wynajmowany pojazd wykorzystywany był przez poszkodowanego w celach dojazdów do pracy (20 km) i innych sprawach życia codziennego typu odwożenie dziecka na zajęcia, dojazdy do rodziców (80 km co drugi dzień). Poszkodowany nie miał możliwości odliczenia podatku VAT.

Tego samego dnia poszkodowany udzielił pracownikom powódki pełnomocnictwa do reprezentowania go w postępowaniu likwidacyjnym. Poszkodowany zlecił powódce zajęcie się naprawą uszkodzonego pojazdu.

Dowód:

- umowa najmu z dnia 28 sierpnia 2017 r. k. 13;

- protokół szkody k. 41-42;

- oświadczenia k. 45-46;

- pokwitowanie k. 50;

- akta szkody płyta CD k. 108;

- zeznania świadka D. P. k. 122-124;

- zeznania świadka R. T. k. 124-126.

Pełnomocnik poszkodowanego (pracownik powódki) zgłosił pozwanemu ubezpieczycielowi szkodę dzień po zdarzeniu, tj. dnia 29 sierpnia 2017 r.

Wiadomością e-mail z dnia 29 sierpnia 2017 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody potwierdził przyjęcie zgłoszenia szkody, wzywając do przedłożenia dokumentów. Poinformował pracownika powódki o możliwości zorganizowania nieodpłatnego najmu pojazdu zastępczego, wraz z pokryciem jego kosztów. Ubezpieczyciel zastrzegł prawo weryfikacji wysokości stawek najmu zorganizowanego we własnym zakresie, w przypadku pojazdów segmentu C do kwoty 95 zł brutto, który to koszt pokrywa E. Hestia.

Pismem z tego samego dnia powódka przesłała ubezpieczycielowi sprawcy szkody wymagane dokumenty. Również pismem z dnia 29 sierpnia 2017 r. powódka wezwała pozwane towarzystwo ubezpieczeń do potwierdzenia przyjęcia odpowiedzialności za szkodę, zwracając się jednocześnie o wskazanie ogólnych warunków najmu pojazdu zastępczego dla poszkodowanego oraz wskazania, czy oferta pozwanego spełnia wskazane parametry.

Wiadomością e-mail z dnia 29 sierpnia 2017 r., powódka skontaktowała się z wypożyczalnią pojazdów zastępczych, ustalając zakres udziału własnego w szkodach z winy najemcy oraz możliwość poruszania się wynajętym pojazdem poza granicami kraju. Wskazano o możliwości zniesienia tego udziału wykupując pakiet ochronny 30 zł brutto za dobę.

Dowód:

- korespondencja e-mail k. 43;

- pisma z dnia 29 sierpnia 2018 r. k. 44, 51;

- wiadomość e-mail z dnia 29 sierpnia 2017 r. k. 78-80;

- zeznania świadka R. T. k. 124-126;

Dnia 31 sierpnia 2017 roku na parkingu przy ul. (...) w S. odbyły się oględziny uszkodzonego pojazdu przez rzeczoznawcę ubezpieczyciela. Wiadomością e-mail przesłaną powódce w tym samym dniu o godz. 23:07 rzeczoznawca przesłał powódce kalkulację naprawy na kwotę 8667,48 zł brutto wraz z protokołem szkody, w którym powtórzone były informacje w zakresie organizacji najmu przez pozwanego wraz z pokryciem kosztów przez ubezpieczyciela.

Dowód:

- wiadomość e-mail z dnia 31 sierpnia 2017 r. k. 81;

- kalkulacja STU k. 27-31, 82-88,

- protokół szkody 84.

Pismem z dnia 4 września 2017 r. powódka zwróciła się do pozwanego o nadesłanie akt szkody.

Dowód:

- pismo z dnia 4 września 2017 r. k. 52;

Decyzją z dnia 18 września 2017 r. ubezpieczyciel sprawcy szkody przyznał poszkodowanemu odszkodowanie w kwocie 8667,48 zł brutto, tytułem kosztów naprawy, które zostało wypłacone na wskazany rachunek bankowy powódki.

Dowód:

- decyzja STU z dnia 18 września 2017 r. k. 25;

- potwierdzenie przelewu k. 26;

Dnia 20 września 2017 r. poszkodowany zlecił holowanie uszkodzonego pojazdu z parkingu strzeżonego do warsztatu naprawczego, w celu jego naprawy.

Dowód:

- zlecenie holowania z dnia 20 września 2017 r. k. 15.

- zeznania świadka R. T. k. 124-126;

Powódka kwestionując wysokość ustalonego odszkodowania tytułem kosztów naprawy, zwróciła się do rzeczoznawcy T. C. w celu ustalenia wysokości szkody. W sporządzonej dnia 26 września 2017 r. kalkulacji naprawy, ustalono koszt naprawy pojazdu marki H. (...) nr rej. (...), na kwotę 19 731,22 zł brutto. Koszt prywatnej ekspertyzy wynosił 1000 zł brutto.

Dowód:

- ocena techniczna k. 32-40;

- zeznania świadka D. P. k. 122-124;

- zeznania świadka R. T. k. 124-126;

Pojazd został naprawiony, a po naprawie odholowany z warsztatu naprawczego na badanie techniczne.

Dnia 5 października 2017 r. pojazd przeszedł badanie techniczne i został dopuszczony do ruchu. Tego samego dnia pracownik powódki odebrał z miejsca zamieszkania poszkodowanego wynajęty pojazd zastępczy. Poszkodowany z uwagi na zabieg przepukliny nie mógł uczynić tego osobiście.

Dowód:

- zlecenie holowania z dnia 3 października 2017 r. k. 14;

- faktura VAT k. 19;

- zaświadczenie k. 20

- zeznania świadka D. P. k. 122-124;

- zeznania świadka R. T. k. 124-126.

Dnia 9 października 2017 r. powódka wystawiła na rzecz poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na łączną kwotę 14 052,89 zł tytułem świadczonych na rzecz poszkodowanego usług w postaci:

1. reprezentacji w postepowaniu likwidacyjnym w kwocie 250 zł netto, 307,50 zł brutto;

2. parkingu pojazdu po kolizji, przez okres 23 dni, tj. od 28 sierpnia 2017 r. do 20 września 2017 r., przy dobowej stawce wynoszącej 25 zł netto, łącznie 575 zł netto, 707,25 zł brutto;

3. najmu pojazdu zastępczego, przez okres 38 dni, tj. od 28 sierpnia 2017 r. do dnia 5 października 2017 r., przy dobowej stawce najmu wynoszącej 225 zł netto, łącznie 8550 zł netto, 10 516,50 zł brutto;

4. odbioru pojazdu zastępczego za cenę 125 zł netto, 153,75 zł brutto;

5. holowania pojazdu po kolizji z parkingu strzeżonego do warsztatu naprawczego za cenę 478 zł netto, 587,94 zł brutto;

6. holowania pojazdu po naprawie na badanie techniczne za cenę 478 zł netto, 587,94 zł brutto;

7. badania technicznego po kolizji w kwocie 153,10 zł netto, 192 zł brutto;

8. wyceny wartości szkody za kwotę 813,01 zł netto, 1000 zł brutto.

Tego samego dnia poszkodowany zawarł z powódką umowę cesji wierzytelności, na mocy której zbył przysługującą mu w stosunku do (...) spółki akcyjnej w S. wierzytelność z tytułu faktury VAT nr (...), a także odszkodowania za uszkodzenie pojazdu. O czym powódka zawiadomiła pozwanego.

Dowód:

- faktura VAT nr (...) k. 16-17;

- umowa cesji k. 10;

- zawiadomienie o cesji k. 12;

- zeznania świadka D. P. k. 122-124;

Pismem z dnia 17 października 2017 r. powódka wezwał ubezpieczyciela sprawcy do zapłaty kwoty 14 052,89 zł wynikającej z faktury VAT nr (...) w terminie 14 dni.

Dowód:

- pismo z dnia 17 października 2017 r. k. 53;

- wiadomość e-mail k. 18;

- zeznania świadka R. T. k. 124-126;

Decyzją z dnia 15 listopada 2017 r. pozwane towarzystwo ubezpieczeń przyznało powódce odszkodowanie w kwocie 2196,80 zł brutto, uznając za uzasadniony koszty: holowania w kwocie 984 zł brutto, weryfikując ten koszt za jednorazowe holowanie do kwoty 492 zł brutto, badania technicznego w kwocie 94 zł brutto oraz koszt najmu pojazdu zastępczego w kwocie 1045 zł brutto, uznając za uzasadniony okres najmu 11 dni, przy zweryfikowanej dobowej stawce najmu do kwoty 95 zł.

Dowód:

- decyzja STU z dnia 15 listopada 2017 r. k. 21-22;

- arkusz k. 23;

- potwierdzenie przelewu k. 24;

- oświadczenia o współpracy k. 76-77;

Pismem z dnia 6 lutego 2018 r. powódka wezwała pozwane towarzystwo ubezpieczeń do zapłaty w terminie 14 dni kwoty 11 063,74 zł tytułem dalszych kosztów naprawy zgodnie z wyceną.

Dowód:

- pismo z dnia 6 lutego 2018 r. k. 54;

Decyzją z dnia 22 lutego 2018 r. pozwane towarzystwo ubezpieczeń odmówiło wypłaty dalszego odszkodowania.

Dowód:

- decyzja STU z dnia 22 lutego 2018 r. k. 56

Pismem z dnia 27 lutego 2018 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty łącznej kwoty 22 919,83 zł w terminie 7 dni, proponując polubowne rozwiązanie sporu poprzez zapłatę kwoty 22 500 zł.

Dowód:

- pismo z dnia 27 lutego 2018 r. k. 55;

Decyzją z dnia 3 kwietnia 2018 r. pozwane towarzystwo ubezpieczeń podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko, odmawiając wypłaty dalszego odszkodowania.

Dowód:

- decyzja STU z dnia 3 kwietnia 2018 r. k. 57.

Naprawa samochodu marki H. (...) o nr rej. (...) była ekonomicznie uzasadniona. Koszty naprawy samochodu marki H. (...) o nr rej. (...) usuwającej uszkodzenia i przywracającej pojazd do stanu sprzed zdarzenia kolizyjnego zaistniałego dnia 28 sierpnia 2018 r., wykonanej w okresie zaistnienia szkody w niezależnym warsztacie blacharsko-lakierniczym, działającym na terenie zamieszkania poszkodowanego, oferującym usługi na odpowiednio wysokim poziomie, przy zastosowaniu części oryginalnych serwisowych, sygnowanych znakiem producenta pojazdu oraz średnich stawek prac naprawczych wynosiły 20.777,39 zł brutto.

Przeprowadzenie naprawy przy użyciu części alternatywnych o jakości Q nie było możliwe, z uwagi na brak ich dostępności (występowania) na rynku.

Natomiast koszty naprawy samochodu przy zastosowaniu dostępnych części alternatywnych o jakości PC, PT, PJ oraz P według średnich ich cen, w tym użyciu pozostałych części oryginalnych sygnowanych znakiem wytwórcy samochodu wynosiły 18 309,37 zł brutto.

Okres niezbędny na naprawę pojazdu marki H. (...) o nr rej. (...) wedle zakresu naprawy wskazanego przez opiniującego, tożsamy z uzasadnionym okresem najmu pojazdu zastępczego, wynosił 20 dni kalendarzowych.

Na terenie S. w okresie zaistnienia szkody stawki za przechowywanie samochodu osobowego o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony na parkingu strzeżonym przy płatności gotówkowej kształtowały się w kwocie netto od 16,26 zł do 24,39 zł (brutto od 20,00 zł do 30,00 zł), zaś średnia wartość dla wskazanych cen wynosił netto 18,00 zł (brutto 22,14 zł).

Natomiast przy rozliczeniu bezgotówkowym koszt przechowywania samochodu osobowego był wyższy o 20% do 30% i wynosił netto od 21,60 zł do 23,40 zł (brutto od 26,57 zł do 28,78 zł).

Koszt usługi obejmującej odbiór pojazdu zastępczego na terenie miasta S. (siedziba wynajmującego) kształtował się w kwocie netto od 27,00 zł do 50,00 zł (brutto od 33,21 zł do 61,50 zł), zaś średnia wartość dla wskazanych cen wynosi netto 40,29 zł (brutto 49,55 zł).

Przy rozliczeniach bezgotówkowych koszt usługi obejmującej odbiór samochodu zastęp-czego jest wyższy od 20 do 30% w stosunku do czynności realizowanych przy płatnościach gotówkowych. Koszt ten zawierał się w kwocie netto od 48,35 zł do 52,38 zł (brutto od 59,47 zł do 64,42 zł).

Wykonanie opinii technicznej w okresie zaistnienia szkody na rynku lokalnym obejmującym województwo (...) w zakresie zleconym przez stronę poszkodowaną i obejmującym wycenę kosztów naprawy wraz z oszacowaniem wartości pojazdu przy użyciu specjalistycznych systemów eksperckich po uprzednim przeprowadzeniu oględzin przedmiotu szkody kształtował się w przedziale netto od 400,0 zł do 700,00 zł (brutto od 492,00 zł do 861,00 zł), zaś średnia wartość dla wskazanych cen wynosi netto 550,00 zł (brutto 676,50 zł).

Dowód:

- opinia biegłego sądowego R. S. k. 130-170.

Wysokość średnich stawek najmu pojazdu segmentu C na rynku lokalnym w roku 2017 wynosiła według opcji najmu powódki od 168 do 206 zł netto za dobę.

Fakt znany urzędowo ze sprawy o sygnaturze akt XI GC 574/19 z powództwa A. T. o zapłatę.

Stan faktyczny w spornym zakresie Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych w sprawie dokumentów, w tym akt szkody na płycie CD oraz zeznań świadków. Sąd zasadniczo w całości dał wiarę tym dowodom, w szczególności brak było jakichkolwiek podstaw do kwestionowania prawdziwości zeznań świadka D. P., które pokrywały się z materiałem dokumentarnym. W zakresie zeznań świadka R. T. sąd miał na uwadze, że będąc ojcem powódki, jest on bezpośrednio, tj. nie tylko zawodowo, ale i rodzinnie związany z powódką. Dlatego uznano je w zakresie, w jakim potwierdzone zostały innymi dowodami. Sąd bazował także na pisemnej opinii biegłego sądowego, a przyjęta przez biegłego metodologia wyceny nie budziła zastrzeżeń. Strony nie kwestionowały wartości dowodowej tego dokumentu.

Biegły wykonując opinię, oparł się na dostępnym w sprawie materiale dowodowym, w sposób precyzyjny uzasadnił jej treść. Biegły bardzo przekonywająco wyjaśnił, iż do przeprowadzenia prawidłowej naprawy samochodu, przywracającej mu stan zbliżony do istniejącego przed zdarzeniem, celowe jest zastosowanie części zamiennych posiadających akceptację wytwórcy pojazdu, a więc oryginalnych (elementy takie dają gwarancję zgodności ich cech i własności z wymogami producenta). Wymóg ten jest niezależny od wieku pojazdu, stanu jego wyeksploatowania i faktu ewentualnego występowania w obrocie dostępnych części alternatywnych. Dzięki naprawie dokonanej z wykorzystaniem części oryginalnych stan samochodu jest pod względem technicznym, użytkowym, trwałości i estetyki - najbardziej zbliżony do jego stanu sprzed kolizji. Zatem wykonanie naprawy pokolizyjnej z użyciem części oryginalnych serwisowych, sygnowanych znakiem producenta pojazdu nie spowoduje podniesienia wartości samochodu, a tym samym nie doprowadzi do wzbogacenia się poszkodowanego. Wyjaśnił, że zgromadzone materiały dowodowe nie wskazują aby w pojeździe marki H. (...) o nr rej. (...) przed zaistnieniem rozpatrywanej szkody oprócz elementów oryginalnych serwisowych sygnowanych znakiem producenta samochodu, były zamontowane jakiekolwiek alternatywne części zamienne.

Opinię biegły sporządził po przeprowadzeniu oględzin ww. samochodu, które wykazały, iż na pojeździe brak jest uszkodzeń będących skutkiem zdarzenia kolizyjnego zaistniałego dnia 28 sierpnia 2017 r. Wykonana naprawa pojazdu pozwoliła na dalszą jego eksploatację, jednakże nie odtworzyła w pełni stanu technicznego zbliżonego do poziomu występującego przed szkodą, albowiem poszycie ściany bocznej tylnej lewej - wbrew pierwotnej kwalifikacji wymiany- naprawiono z wykorzystaniem znacznej ilości mas szpachlowych.

Wyliczając zasadny czas najmu biegły uwzględnił oprócz technologicznego czasu naprawy samochodu, usuwającego uszkodzenia związane z kolizją zaistniałą 28 sierpnia 2017 r. wynoszącego 8 dni robocze, także techniczny czas naprawy biorący pod uwagę okres niezbędny na przeprowadzenie oględzin, przekazanie informacji o kwalifikacji szkody i wysokości odszkodowania wraz z wyliczeniami, przyjęcie pojazdu do warsztatu, zakup i sprowadzenie części oraz materiałów, wykonanie badań technicznych, dni wolne od pracy, jak też czynności związane z wydaniem pojazdu po naprawie. Biegły podkreślił, że niewątpliwie okres, jaki minął od chwili zaistnienia szkody do czasu rozpoczęcia prac naprawczych, miał znaczący wpływ na długość przestoju uszkodzonego pojazdu, a tym samym i wynajmu auta zastępczego.

Natomiast biegły w sprawie niniejszej nie opiniował w przedmiocie średnich stawek najmu pojazdu segmentu C na rynku lokalnym w dacie szkody. W związku z zarzutem pozwanego, że stawka najmu powódki przekracza stawki średnie, sąd w składzie orzekającym po zmianie referenta zasygnalizował stronom w trybie art. 228 § 2 k.p.c., że z urzędu wiadomo sądowi ze sprawy o sygnaturze akt XI GC 574/19 z powództwa A. T. o zapłatę, w której dopuszczono dowód z pisemnej opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej M. M., jaka była wysokość średnich stawek najmu w tym segmencie według opcji najmu powódki w roku 2017.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się częściowo zasadne.

Jego podstawę prawną stanowi przepis art. 822 § 1 i § 4 k.c. W rozpoznawanej sprawie niesporny był fakt zawarcia przez sprawcę zdarzenia umowy ubezpieczenia OC z pozwanym i zaistnienie powodującego szkodę zdarzenia, za które odpowiadała osoba ubezpieczona. Odpowiedzialność ubezpieczyciela pokrywa się z odpowiedzialnością sprawcy szkody. Strona pozwana swojej odpowiedzialności również nie kwestionowała.

Legitymacja powódki wynikała z przywołanego wyżej art. 822 § 4 k.c. oraz przelewu wierzytelności przysługującej poszkodowanemu z tytułu roszczeń odszkodowawczych w związku ze zdarzeniem drogowym spowodowanym przez sprawcę ubezpieczonego od OC u pozwanego (art. 509 k.c.). Legitymacja czynna nie była przez pozwanego kwestionowana, ani w toku postępowania likwidacyjnego, w toku niniejszego procesu. Sąd w pełni podziela przy tym argumentację prawną wyrażoną w wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy z dnia 23 maja 2019 r., sygnatura akt VIII Ga 94/19. Zgodnie z nim „oczywistym jest, że umowy przelewu zawierane z podmiotami świadczącymi jednocześnie usługi w zakresie najmu pojazdów zastępczych mają na celu umożliwienie dochodzenia przez wynajmującego roszczeń wobec ubezpieczycieli z pominięciem poszkodowanego.” W ocenie sądu orzekającego powyższe ma zastosowanie również do pozostałych usług świadczonych przez powódkę w związku z zaistniałą szkodą komunikacyjną, co do których poszkodowany przeniósł w drodze cesji swoje roszczenia odszkodowawcze względem pozwanego. W niniejszej sprawie nie zachodzą również podstawy do uznania umowy przelewu za nieważną. W szczególności brak jest naruszenia normy wynikającej z art. 510 § 2 k.c. Powódka była więc czynnie legitymowana do dochodzenia niniejszym pozwem roszczeń z tytułu zdarzenia z dnia 28 sierpnia 2017 r. w pojeździe należącym do D. P..

Nie budziła wątpliwości sądu odpowiedzialność sprawcy zdarzenia drogowego, którego pojazd był ubezpieczony od OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. Nie było to również przedmiotem sporu, albowiem ubezpieczyciel wypłacił na rzecz poszkodowanego kwotę 8667,48 zł, uznając, że taka kwota pozwoli na przeprowadzenie naprawy przywracającej stan pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. W tym miejscu należy odnotować najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r II CNP 43/17, LEX nr 2490615 i przywołane tam inne orzeczenia SN), zgodnie z którym powstanie roszczenia w stosunku do ubezpieczyciela o zapłacenie odszkodowania, a tym samym zakres odszkodowania, nie zależą od tego, czy poszkodowany dokonał restytucji i czy w ogóle ma taki zamiar. Innymi słowy, niezależnie od tego, czy poszkodowany dokonał już odpowiedniej naprawy samochodu, to "sam obowiązek odszkodowawczy ubezpieczyciela pojawił się już z chwilą wyrządzenia poszkodowanemu szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy samochodu i czy w ogóle zamierzał go naprawić" (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 2018 r., sygn. II CNP 32/17, LEX nr 2497991). Przepis art. 822 § 1 k.c. modyfikuje normę wynikającą z art. 363 § 1 k.c. bowiem jedynie w ten sposób, że roszczenie o przywrócenie stanu poprzedniego przekształca w roszczenie o zapłatę kosztów restytucji (tak wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2018 r , sygn. II CNP 41/17, LEX nr 2481973). Podobnie wyraził się Sąd Najwyższy w postanowieniach z dnia 7 grudnia 2018 r. o sygn. akt III CZP 51/18, 64/18, 72-74/18 publikowanych na (...) Powyższe stanowisko zaaprobował Sąd Okręgowy w Szczecinie, czemu dał wyraz w wyroku z dnia 15 czerwca 2018 r., sygn. akt VII Ga 278/18 (niepublikowany), w którym wyjaśnił, że wysokość odszkodowania powinna być ustalona na podstawie hipotetycznych kosztów naprawy pojazdu ustalonych niezależnie od poniesionych przez poszkodowanego kosztów naprawy. Stanowisko Sądu Najwyższego w tym zakresie jest już utrwalone (tak postanowienie SN z dnia 11 kwietnia 2019 r. , III CZP 102/18) i doprowadziło do utrwalonego kierunku wykładni wskazanych przepisów. W orzecznictwie SN wyjaśniono również, że dla powstania roszczenia o naprawienie szkody nie mają znaczenia późniejsze zdarzenia m.in. w postaci sprzedaży uszkodzonego lub już naprawionego pojazdu (tak postanowienie SN z dnia 20 lutego 2019 r., III CZP 91/18 publ. tamże).

Podnoszona w sprzeciwie kwestia faktycznie poniesionych kosztów naprawy nie ma znaczenia dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie. Zważywszy że poszkodowany nie ma obowiązku naprawy uszkodzonego pojazdu, a tym bardziej skorzystania z warsztatu, z którym współpracuje ubezpieczyciel. Przy czym ustalono, że poszkodowany pojazd naprawił, a dokonana naprawa nie doprowadziła pojazdu do stanu przed szkody (co potwierdził biegły sądowy), m.in. z uwagi na wypłatę zaniżonego odszkodowania z tego tytułu.

Sąd kierując się wnioskami biegłego, ustalił, że uzasadniony koszt naprawy z zastosowaniem części oryginalnych (przy czym części zamienne o jakości Q niedostępne były w dacie szkody) wynosi 20.777,39 zł. Wg powódki zasadne koszty naprawy były nawet niższe, tj. 19.731,22 zł. Wobec czego uwzględnieniu z tego tytułu podlegała cała dochodzona z tego tytułu kwota 11.063,74 zł, stanowiąca różnicę pomiędzy kosztami naprawy wg kalkulacji powoda a wypłaconą dotychczas kwotą odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu.

Uzasadnione okazało się również żądanie pozwu w zakresie sporządzonej na zlecenie poszkodowanego kalkulacji naprawy, choć nie w pełnej wysokości. Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 maja 2019 r. sygn. III CZP 68/18, publ. OSNC 2019/10/98 wskazał, że nabywcy w drodze przelewu wierzytelności o odszkodowanie za szkodę komunikacyjną przysługuje od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zwrot uzasadnionych kosztów ekspertyzy zleconej osobie trzeciej tylko wtedy, gdy jej sporządzenie było w okolicznościach sprawy niezbędne do efektywnego dochodzenia odszkodowania. Każdorazowo należy więc ocenić, czy w danej sprawie poniesienie tego wydatku było obiektywnie konieczne. Obowiązek wykazania takiej konieczności spoczywa na żądającym zwrotu takich kosztów (art. 6 k.c.), a więc w tym przypadku na powodzie. Sam fakt poniesienia kosztów nie przesądza automatycznie o tym, że zakład ubezpieczeń powinien je zwrócić. W niniejszej sprawie wyliczenia biegłego potwierdzają około 2,5-krotne zaniżenie kosztów naprawy w kosztorysie ubezpieczyciela. W takich okolicznościach wydatek na prywatną ekspertyzę, w której koszty naprawy były nawet niższe od wyliczeń biegłego sądowego, był wydatkiem koniecznym i uzasadnionym. Niemniej jednak kierując się wnioskami biegłego, że średni koszt na rynku lokalnym wyceny przez rzeczoznawcę wynosi 675,50 zł, uznał, że taki koszt jest uzasadniony, zważywszy na relatywną obszerność opinii prywatnej, poprzedzonej oględzinami rzeczoznawcy w dniu 26 września 2017 r. Roszczenie ponad średnią cenę takiej usługi jest niezasadne i podlega oddaleniu.

Strona pozwana zakwestionowała także wysokość stawki pojazdu zastępczego, zarzucając, że za pośrednictwem współpracującej z nią wypożyczalni mogła zorganizować poszkodowanemu auto zastępczego po niższej stawce. W związku z tym wypłacona powódce kwota odszkodowania wynika ze zweryfikowanej przez pozwanego stawki dobowej najmu do kwoty 95 zł, za którą ubezpieczyciel sam zorganizowałby najem poszkodowanemu. Kwestia zastosowanych stawek najmu jest przedmiotem wielu wypowiedzi judykatury, a podsumowaniem orzecznictwa w tym zakresie jest uchwała Sądu Najwyższego z 24 sierpnia 2017 r. w sprawie III CZP 20/17 - wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych bezpośrednio po zgłoszeniu szkody ubezpieczycielowi, co miało miejsce dzień po zdarzeniu, tj. 29 sierpnia 2017 r., wiadomością e-mail z tego samego dnia ubezpieczyciel sprawcy szkody zaproponował upoważnionemu pracownikowi powódki (pełnomocnikowi poszkodowanego) zorganizowanie najmu pojazdu zastępczego, którego koszt poniesie pozwany. Zastrzegł zweryfikowanie stawki dla aut segmentu C, gdyby poszkodowany wynajmował lub zamierzał wynająć auto, do kwoty 95 zł brutto. Zapytanie o przesłanie umowy i regulaminu najmu, które w odpowiedzi wysłała pracownica powódki, nie ma znaczenia w sprawie. Ubezpieczyciel i wskazana wypożyczalnia przesłała także dodatkowe dokumenty na żądanie powódki związane z organizacją najmu pojazdu zastępczego za pośrednictwem ubezpieczyciela, wprawdzie wynikało z nich, iż zniesienie udziału własnego w szkodach wiąże się z wykupem dodatkowego pakietu 30 zł za dobę (k. 43). W orzecznictwie dopuszcza się złożenie propozycji najmu pojazdu zastępczego pełnomocnikowi poszkodowanego w toku postępowania likwidacyjnego. Jak wskazuje zachowanie jej upoważnionego pracownika, nawet nie zamierzała tego uczynić. Tym samym odebrała ubezpieczycielowi szansę na zorganizowanie auta zastępczego po niższej stawce dobowej. Po otrzymaniu oferty ubezpieczyciela nie dostosowała również stawki do poziomu akceptowanego przez ubezpieczyciela, kontynuowała wynajem poszkodowanemu pojazdu zastępczych po stawce dobowej 225 zł netto. Ubezpieczyciel uprzedził natomiast pełnomocnika poszkodowanej o konsekwencjach najęcia takiego auta po stawkach przekraczających limity akceptowane przez pozwaną. Pismo ubezpieczyciela w tym przedmiocie zostało skierowane do powódka dzień po rozpoczęciu najmu, a przed wystawieniem faktury za ten najem. Ponadto, ubezpieczyciel ponowił informację w protokole szkody przesłanym 31 sierpnia 2017 r. W takich okolicznościach powódka (pełnomocnicy poszkodowanego), powinni liczyć się z tym, że pozwany nie zaakceptuje najmu pojazdu zastępczego od powódki po wyższej stawce dobowej, aniżeli wynegocjowana z asystorem pozwanej. Przy czym stawka zastosowana przez powódkę nie mieściła się w przedziale stawek średniorynkowych najmu pojazdu segmentu C przy uwzględnieniu pakietu opcji dodatkowych, które w roku 2017 na rynku lokalnym nie przekraczały 206 zł netto (tj. 253,38 zł brutto)/doba.

Częściowo trafny okazał się zarzut strony pozwanej w przedmiocie uzasadnionego okresu najmu pojazdu zastępczego. Na podstawie przeprowadzonego dowodu z opinii biegłego, który nie jest powiązany z żadną ze stron, sąd ustalił, że uzasadniony okres najmu pojazdu zastępczego wynosił 20 dni. Sąd miał na uwadze, że szkodę zgłoszono 29 sierpnia 2017 r., oględziny odbyły się 31 sierpnia 2017 r., powódka otrzymała kosztorys naprawy, a biegły uwzględnił, jaki jest zasadny okres naprawy przez warsztat naprawczy, mają także na uwadze niezbędny czas na zorganizowanie i sprowadzenie zamówionych części. Wynajem samochodu zastępczego trwał natomiast 38 dni i faktycznie się zakończył dnia 5 października 2017 r., kiedy to poszkodowany otrzymał naprawiony pojazd po pozytywnym badaniu technicznym. Pozwany w toku likwidacji szkody uwzględnił natomiast 11 dni najmu wg stawki 95 zł brutto. W związku z powyższym w ocenie sądu pierwsze 3 doby najmu w okresie 28 – 30 sierpnia 2017 r. powinny być uwzględnione po stawce powódki, zredukowanej jednak do górnej granicy wysokości stawek średnich na rynku lokalnym, tj. 3 x 253,38 zł brutto (206 zł netto). Iloczyn tych kwot wynosi 760,14 zł. Poszkodowany wynajął pojazd w dniu zdarzenia w godzinach popołudniowych, szkodę zgłoszono dnia następnego, propozycja najmu od pozwanego złożona została również 29 sierpnia 2017 r., a więc hipotetycznie poszkodowany mógł zamienić pojazdy – odstawić pojazd wynajmowany od powódki dnia 30 sierpnia 2017 r. Natomiast kolejne 17 dni , począwszy od 31 sierpnia 2017 r. - wg stawki 125 zł brutto (tj. 95 zł + 30 zł tytułem wykupu pakietu dodatkowego zniesienia udziału własnego w szkodzie), za jaką pozwany mógł w istocie zapewnić poszkodowanemu pojazd zastępczy, skoro powódka nie dostosowała swojej stawki do akceptowalnej przez ubezpieczyciela, powiększonej o kwotę 30 zł pakietu dodatkowego. Iloczyn tych kwot wynosi 2125 zł. Tym samym z tego tytułu zasądzeniu podlegała kwota 1840,14 zł, przy uwzględnieniu dotychczas wypłaconego odszkodowania w kwocie 1045 zł (760,14 zł + 2125 zł = 2885,14 zł; 2885,14 zł – 1045 zł = 1840,14 zł).

Częściowemu uwzględnieniu zasługiwało roszczenie o zapłatę kosztów odbioru pojazdu zastępczego z miejsca zamieszkania poszkodowanego. Poszkodowany 5 października 2017 r. bowiem nie mógł samodzielnie odstawić pojazdu po zakończeniu najmu do siedziby powódki, a z drugiej zaś strony naprawiony samochód poszkodowanego przeszedł w tym dniu badanie techniczne i był zdatny do jazdy. Kontynuacja najmu tylko generowałaby dalsze jego koszty, dlatego koszt odbioru wynajętego mu pojazdu był zasadny. Kwota 73,80 zł brutto (65 zł netto) dochodzona z tego tytułu przez powódkę, przekracza górną granicę stawek średnich rynku lokalnego wynoszącą 64,42 zł brutto. Z tych przyczyn sąd uwzględnił roszczenie z tego tytułu do tej niższej kwoty.

Następnym elementem roszczenia powódki zasługującym częściowo na uwzględnienie jest koszt związany z parkowaniem uszkodzonego pojazdu na parkingu strzeżonym. Pozwana kwestionując przyjętą przez powódkę dobową stawkę, negowała potrzebę parkowania pojazdu poszkodowanego na strzeżonym parkingu ponad uznane 3 dni i wypłacone z tego tytułu 73,80 zł brutto. Uszkodzony pojazd przebywał na parkingu po zdarzeniu przez 23 dni aż do dnia 20 września 2017 r. i odholowania pojazdu w tym dniu do warsztatu. Niemniej jednak w niniejszej sprawie ustalono, że poszkodowany zlecił powódce zajęcie się naprawą pojazdu, która odbyła się w warsztacie współpracującym z powódką. W dniu 31 sierpnia 2017 roku odbyły się oględziny uszkodzonego pojazdu na parkingu przez rzeczoznawcę pozwanego, który przesłał kalkulację naprawy powódce w tym samym dniu w godzinach nocnych. Po zaznajomieniu się z tą kalkulacją nic nie stało na przeszkodzie, aby powódka dnia następnego zaholowała pojazd do warsztatu, zwłaszcza że poszkodowany zdecydował się na naprawę mimo zaniżonego odszkodowania, prywatną ekspertyzę zlecono dopiero 26 września 2017 r., a roszczenie o zapłatę dalszych kosztów naprawy poszkodowany ostatecznie zbył na rzecz powódki. Dlatego z 23 dni sąd uznał okres parkowania wynoszący 4 dni od dnia zdarzenia 28 sierpnia 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r., kiedy to pozwana przesłała kosztorys naprawy po oględzinach. Okres parkowania ponad 4 dni był w ocenie sądu nieuzasadniony. Zgodnie natomiast z wyliczeniami biegłego sądowego średnia stawka dobowa parkowania pojazdu na parkingu strzeżonym wynosi max. 28,78 zł brutto. Tym samym zasadne koszty z tytułu parkowania wynosiły 115,12 zł (tj. 28,78 zł x 4 dni). Przy uwzględnieniu wypłaconej przez ubezpieczyciela kwoty 73,80 zł zasądzeniu z tego tytułu podlegała kwota 41,32 zł (tj. 115,12 zł – 73,80 zł = 41,32 zł).

Podsumowując, z dochodzonego pozwem roszczenia uwzględnieniu tytułem niewypłaconego dotychczas odszkodowania podlegała łączna kwota 13.686,12 zł, na którą składają się kwoty: 11.063,74 zł tytułem dopłaty do kosztów naprawy, 675,50 zł tytułem prywatnej ekspertyzy, 64,42 zł stanowiąca koszt odbioru pojazdu zastępczego, kwota 41,32 zł tytułem dopłaty do kosztów parkowania pojazdu oraz kwota 1840,14 zł tytułem dopłaty do kosztów najmu pojazdu zastępczego.

Odsetki od tych kwoty należą się za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego (art. 481 k.c.), a termin spełnienia świadczenia przez zakład ubezpieczeń wynika z art. 817 § 1 i 2 k.c.

Stąd orzeczono jak w punkcie I wyroku.

Przy czym dalej idące powództwo w zakresie odszkodowania za najem pojazdu, kosztów parkowania, odbioru pojazdu zastępczego, prywatnej ekspertyzy nie zasługiwało na uwzględnienie. Mając to na uwadze, powództwo w pozostałym zakresie oddalono, o czym orzeczono jak w punkcie II wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu znajduje podstawę prawną w art. 100 k.p.c., mając na uwadze, że powódka wygrała proces w 62 %, a pozwany utrzymał się z obroną w 38 %.

Powódka poniosła koszty na poziomie 5534 zł, na które składają się 1113 zł opłaty od pozwu, 3600 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego adekwatnie do w.p.s. w myśl rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie, 804 zł tytułem wydatku na wynagrodzenie biegłego i 17 zł opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa, z czego 62 % zł to 3432 zł. Pozwana poniosła koszty wynagrodzenia adwokata w kwocie 3600 zł, opłaty skarbowej 17 zł oraz wydatek na wynagrodzenie biegłego 804 zł, które zamknęły się kwotą 4421 zł, a 38 % z tej kwoty wynosi 1680 zł. Po skompensowaniu tych kwot Sąd zasądził w punkcie III wyroku od pozwanej na rzecz powódki kwotę 1752 zł ( (...) – 1680 zł).

W pkt IV Sąd zwrócił stronom niewykorzystane zaliczki w kwotach po 396 zł, przy uwzględnieniu, że na wynagrodzenie biegłego wydatkowano ogółem 1608 zł i zostało pokryte po połowie z uiszczonych przez nie zaliczek w kwotach po 1200 zł.

UZASADNIENIE

ZARZĄDZENIE