UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. decyzją z 15.11. 2012r. odmówił ubezpieczonemu J. C. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ponieważ ubezpieczony na datę 1.01.1999 r. nie osiągnął 25 letniego okresu składkowego i nieskładkowego, w tym co najmniej 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

J. C. odwołując się od decyzji wniósł o zaliczenie do okresu składkowego i nieskładkowego oraz do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w Spółdzielni (...) w (...).01.1967 /9.09.1971 na stanowisku traktorzysty oraz do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w (...) od 1.03.1980 /28.02.1983.

Organ rentowy wnioskował o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy w Koszalinie IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych oddalił odwołanie.

Sąd okręgowy ustalił, że organ rentowy ustalił, że ubezpieczony (...) ukończył 60 lat i na datę 1.01.1999 r. nie udowodnił 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego, jedynie 23 lata, 11 miesięcy i 7 dni, w tym 9 lat, 6 miesięcy w szczególnych warunkach. Organ rentowy nie uwzględnił do okresu składkowego i nieskładkowego okresu zatrudnienia 1.01.1967 /9.09.1971 w Spółdzielni (...) w C. i do stażu pracy w szczególnych warunkach na stanowisku traktorzysty; nie uwzględnił do stażu pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia 1.03.1980 /28.02.1983 w (...), ponieważ pracodawca w świadectwie pracy w szczególnych warunkach z 5.07.2012 r. nie określił stanowiska pracy zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakter. Ubezpieczony nie przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego. Sąd okręgowy ustalił, że ubezpieczony od 1.01.1967 do 31.07.1970 nie był zgłoszony do ubezpieczenia społecznego przez Spółdzielnię (...) w C.. W sprawie o rentę w kwestionariuszu dotyczącym okresów zatrudnienia z 22.09.1994 ubezpieczony napisał, że w okresie od roku 1966 do 9.09.1971 r. pracował w gospodarstwie rolnym, zaś w oświadczeniu wnioskodawcy z 27.09.1994 r. napisał, że od 1.06.1966 r. do 10.09.1971 r. pracował w gospodarstwie rolnym rodziców w C. i okoliczność tę potwierdzili na drukach zeznania świadkowie - J. S. i S. N. stwierdzając, że praca ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców była wykonywana bez ograniczeń czasowych i ubezpieczony w/w okresie nie posiadał innego źródła utrzymania. Na okoliczność posiadania gospodarstwa rolnego o pow. 13.99 ha położonego w C. w latach 30.09.1947 - 18.11.1988 przez matkę Z. C. ubezpieczony przedłożył zaświadczenie z 12.04.1994r. wydane przez Urząd Gminy i Miasta w T.. Dalej sąd I instancji ustalił, że w kwestionariuszu osobowym znajdującym się w aktach osobowych ubezpieczonego z Kopalni (...) w T. ubezpieczony podał w rubryce przebieg pracy zawodowej, że podjął zatrudnienie po raz pierwszy od 10.09.1971 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w P..

Sąd okręgowy oddalił odwołanie i rozważył sprawę zgodnie z art. 184 ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Odwołując się do przepisu wskazał, że ubezpieczonemu urodzonemu po 31.12.1948 r. emerytura przysługuje, jeżeli spełnił łącznie następujące warunki: - osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn, - nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, - rozwiązał stosunek pracy, w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem, - w dniu wejścia w życie przepisów ustawy emerytalnej tj. 1.01.1999 r. osiągnął okres składkowy i nieskładkowy wynoszący 25 lat dla mężczyzn, w tym okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze co najmniej 15 lat, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W ocenie sądu I instancji postępowanie dowodowe nie wykazało, aby ubezpieczony w okresie 1.01.1967 /9.09.1971 faktycznie pracował w pełnym wymiarze czasu pracy w Spółdzielni (...) w C. na stanowisku traktorzysty. Świadek B. K., liczący lat 95 nie potrafił wskazać daty rozpoczęcia i zakończenia zatrudnienia ubezpieczonego w Spółdzielni (...) w C.. Podobnie świadek Z. S.; poza tym zeznał, że ubezpieczony w tzw. martwych okresach pracował przy konserwacji maszyn i wykonywał inną pracę zgodnie z poleceniem kierownika.

Sąd okręgowy podsumował, że skoro nie uwzględnił ubezpieczonemu do 25 letniego stażu pracy zatrudnienia od 1.01.1967 r. do 9.09.1971r. i do 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, to bezzasadne było ustalanie pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach w okresie 1.03.1980 /28.02.1983, bo zsumowanie tego okresu do okresu pracy uznanego przez organ rentowy daje łącznie 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach. Brak jednej z przesłanek do nabycia prawa do emerytury jest równoznaczny z brakiem uprawnienia do tego świadczenia; jedynie łączne wypełnienie wszystkich warunkach wynikających z art. 184 ustawy emerytalnej i rozporządzenie Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przyznaje prawo.

Apelację od wyroku złożył J. C. zarzucając błędną wykładnię i wadliwe uzasadnienie wyroku, art. 328 § 2 k.p.c. przez przekroczenie granicy swobody oceny dowodów, art. 233 §1k.p.c., sprzeczność ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego, art. 368 pkt. 4k.p.c. Ubezpieczony wnioskował o uchylnie wyroku, zasądzenie zmiany wyroku przez uznanie, że przepracował w warunkach szkodliwych ponad 17 lat, co potwierdzają zaświadczenia o warunkach szkodliwych, których organ rentowy i Sąd Okręgowy w Koszalinie nie uwzględniły; wnioskował o zasądzenie zwolnienia z kosztów sądowych i wydanie postanowienia w tej materii i o dopuszczenie dowodów świadectw o wykonywaniu pracy warunkach szkodliwych od 1.03.1983 do 31.08.1992 i od 1.03.1980 do 28.02.1983 r. oraz uwzględnienie zeznań świadków B. K. i Z. S. co do pracy w Spółdzielni (...) w C. w latach 1966/1971. Skarżący argumentował, że bezspornie pracował w warunkach szkodliwych jako palacz centralnego ogrzewania tradycyjnego co potwierdziły zaświadczenia wykonywania pracy w szczególnych warunkach za okres 1.03.1980 /28.02.1983 i 1.03.1983 /31.08. 1992. Nie uwzględniono okresu równorzędnego pracy (...) jako palacza od 22.07.1994 do 16.07.1995; ogólnie dokumentacja zatrudnienia jest ponad 17 lat pracy we warunkach szkodliwych. Nie zgodził się z uzasadnieniem Sądu Okręgowego w Koszalinie co do nie uwzględnienia zeznań świadków na piśmie z 13.09.2012 r. Z. S. i B. K..

Sąd apelacyjny po rozważeniu apelacji J. C. uznał, że nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd apelacyjny w całości aprobuje ustalenia i ocenę prawną sądu okręgowego zważywszy, że sąd I instancji dokonał w sprawie prawidłowych ustaleń - w oparciu o wszechstronną analizę okoliczności sprawy i przedstawionych dowodów – oraz prawidłowo zastosował prawo materialne, art. 184 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Odnosząc się do zarzutów apelacji należy wskazać, co też uczynił sąd okręgowy, że prawo do emerytury z tytułu pracy w warunkach szczególnych, ukonstytuowane w art. 184 ustawy z 17.12.1998r. wymaga łącznego spełnienia wszystkich wyznaczonych przepisem warunków, w tym osiągnięcia na dzień wejścia w życie ustawy tj. 1.01.1999 r. okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn, czyli co najmniej 15 lat, oraz okresu składkowego i nieskładkowego, o którym mowa w art. 27 tj. 25 lat dla mężczyzn. Sąd okręgowy prawidłowo ustalił, że na datę 1.01.1999 r. ubezpieczony udowodnił okres składkowy i nieskładkowy jedynie 23 lata, 11 miesięcy i 7 dni, zamiast wymaganych 25 lat. Okres udowodniony jest to ten objęty załączonymi przez ubezpieczonego dokumentami pracowniczymi i szczegółowo rozliczony przez organ rentowy w Karcie przebiegu zatrudnienia z 15.11.2012 r. (akta emerytalne dołączone do akt sprawy). W szczególności z tego zestawienia wynika, że uwzględniono ubezpieczonemu okres 1.03.1983 /31.08.1992 i 22.07.1994 /29.11.1995, zatem nie jest prawdziwy zarzut apelacji sformułowany co do tej okoliczności. W ocenie sądu apelacyjnego słusznie nie uwzględniono okresu 1.01.1967 /9.09.1971 w Spółdzielni (...) w C., ponieważ ubezpieczony w ogóle nie udowodnił tej okoliczności. Sąd apelacyjny, tak jak i sąd okręgowy następująco rozważył dowody oraz okoliczności tej przesłanki:

1. Ubezpieczony przedstawił dowód w postaci zeznań świadków Z. S. i B. K. oraz dowód z przesłuchania siebie jako strony procesu.

2. Sąd apelacyjny natomiast na podstawie akt rentowo-emerytalnych dołączonych do akt sprawy stwierdził, że:

a. nie ma żadnej dokumentacji z tamtego okresu potwierdzającej to zatrudnienie (umowa o pracę, angaże, rozliczeni, karty płac itp.);

b. nie ma potwierdzenia opłacenia składek za ten okres za skarżącego; nie został zgłoszony do ubezpieczenia, zaś pracodawca dopiero od 1.08.1970 r. rozliczał się z ubezpieczenia pracowników na deklaracjach bezimiennych;

c. nie ma potwierdzenia pobierania przez skarżącego zasiłków chorobowych w tamtym okresie;

d. z życiorysu dołączonego do podania o pracę z 28.02.1980 wynika, że skarżący, po szkole podstawowej uczył się z zasadniczej Szkole (...) nr (...) w S. jako posadzkarz, którą ukończył; z załączonego tam kwestionariusza zawodowego wynika, że 10.09.1971 podjął pierwszą pracę w wyuczonym zawodzie w przedsiębiorstwie budowlanym w P.;

e. z kwestionariusza zatrudnienia złożonego na potrzeby renty z 22.09.1994 r. wynika, że od 1966 do 9.10.1971 pracował w gospodarstwie rodziców; na taką też okoliczność wtedy skarżący dołączył zeznania świadków J. S. i S. N. – świadkowie bynajmniej nie zeznali, że w tamtym okresie pracował w Spółdzielni (...) w C., chociaż był to ten sam okres i ta sama miejscowość;

f. aktach emerytalnych KRUS świadka B. K., powołanego przez skarżącego brak świadectwa pracy dot. zatrudnienia świadka w latach 1967/1971 w Spółdzielni (...) w C., co w ocenie sądu apelacyjnego w całości dyskwalifikuje zeznania świadka jako ewentualnego przełożonego J. C. (pismo w aktach emerytalnych z 31.10.2012);

g. J. C. urodził się (...), zatem fakty powszechnie wiadome nakazując stwierdzić, że w roku 1957 w wieku 7. lat poszedł do szkoły, którą ukończył w roku 1965, po ośmiu latach nauki i rozpoczął naukę w szkole zawodowej; a na datę (...), rozpoczęcia spornego zatrudnienia miał skończone 16 lat i wtedy uczył się w szkole zawodowej w trzyletnim cyklu szkolenia; w przekonaniu sądu apelacyjnego w tym okresie na pewno nie mógł być traktorzystą i kombajnistą; tego rodzaju uprawnień w ogóle nie wykazał;

h. z zeznań świadka K. wynika, że skarżący podjął pracę około roku 1960 i od razu został wysłany na kurs traktorzysty, czyli wtedy miał 10 lat (!); taka treść zeznań podważa wiarygodność zeznań świadka, jak zresztą wiek świadka, 95 lat.

Przedstawione rozważania nakazują stwierdzić, że ubezpieczony nie pracował w spornym okresie w Spółdzielni (...) w C., bo tej okoliczności nie udowodnił. Dowód z zeznań jednego świadka, wobec stwierdzenia szeregu innych okoliczności wykluczających możliwość uznania pracy skarżącego i to na stanowisku traktorzysty, jest niewiarygodny i nie wystarcza do ustalenia tej okoliczności. Na wagę zaprezentowanych przez skarżącego dowodów wskazywał też sąd okręgowy przywołując utrwaloną praktykę orzeczniczą co do metodyki w zakresie oceny wyników postępowania dowodowego. Reasumując, skoro ubezpieczony nie udowodnił przesłanki wymaganego okresu ubezpieczenia, słusznie sąd okręgowy uznał, że nie ma znaczenia prawnego okoliczność okresu pracy w warunkach szczególnych zważywszy na konieczność spełnienia łącznie wymogów z art. 184 ustawy z 17.12.1998 r.

Bezprzedmiotowe było żądanie wydania postanowienia w przedmiocie kosztów, ponieważ skarżący nie poniósł żadnych kosztów, nie uiścił nawet opłaty od apelacji, jakkolwiek wobec oczywistej bezzasadności apelacji niewątpliwie powinny obciążać go koszty procesu, w tym należne organowi rentowemu wygrywającemu sprawę, gdyby ten wnioskował o ich zwrot kosztów.

Mając na względzie przedstawioną ocenę Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c. apelację oddalił.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE