Sygn. akt XVII AmE 26/18
Dnia 15 stycznia 2020 r.
Sąd Okręgowy w Warszawie, XVII Wydział Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów
w składzie:
Przewodniczący – |
Sędzia SO Anna Maria Kowalik |
Protokolant – |
st.sekr.sądowy Joanna Preizner |
po rozpoznaniu 15 stycznia 2020 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.
przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki
o wymierzenie kary pieniężnej
na skutek odwołania powoda od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki z 30 listopada 2017 r. Nr (...)
1. uchyla zaskarżoną decyzję.
2.
zasądza od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na rzecz(...) spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością kwotę 837,00 zł (osiemset trzydzieści siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym 720,00 zł (siedemset dwadzieścia złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego.
Sędzia SO Anna Maria Kowalik
Sygn. akt XVII AmE 26/18
Decyzją z 30 listopada 2017 r. Nr (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki ( dalej Prezes URE), na podstawie art. 23 ust. 2 pkt 13, art. 56 ust. 2 w związku z art. 56 ust. 1 pkt 49 oraz art. 30 ust. 1 i art. 37 ust. 2c ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2017 r., poz. 220 z późn. zm.) ( dalej p.e.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. -Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 1257, j.t.) ( dalej k.p.a.), po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej, wszczętego w dniu 31 maja 2017 r., którego stroną był przedsiębiorca - (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w miejscowości S. (dalej powód), orzekł, że:
1. przedsiębiorca - (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w miejscowości S., naruszył art. 37 ust. 2c w związku z art. 37 ust. 1 pkt 1 i pkt 7 p.e., w ten sposób, że nie złożył wniosku o zmianę koncesji na obrót paliwami ciekłymi udzielonej decyzją z dnia 7 czerwca 2013 r. znak: (...) (z późn. zm.) w zakresie nazwy i numeru w rejestrze przedsiębiorców, w związku ze zmianą nazwy i numeru w rejestrze przedsiębiorców - Krajowym Rejestrze Sądowym, wynikającą z przekształcenia spółki jawnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością - czym dopuścił się przewinienia wskazanego w art. 56 ust. 1 pkt 49 p.e.,
2. za działania opisane w pkt 1, wymierzył na podstawie art. 56 ust. 2h pkt 9 p.e., przedsiębiorcy - (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w miejscowości S., karę pieniężną w wysokości 10.000,00 zł (słownie: dziesięć tysięcy złotych 0/100).
Od powyższej Decyzji powód złożył odwołanie. Zaskarżając Decyzję w całości wniósł o jej uchylenie oraz zasądzenie na jego rzecz od Prezesa URE kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Zaskarżonej Decyzji zarzucił naruszenie przepisów proceduralnych, które miało mieć wpływ na rozstrzygnięcie sprawy, tj.:
- art. 49 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej w zw. z art. 50 p.e. poprzez pominięcie okoliczności, iż przepis regulujący zawartość wniosku o zmianę koncesji nie wymaga nazwania pisma wniosek taki zawierający „wnioskiem” ani innym analogicznym sformułowaniem;
- art. 77 ust. 1 k.p.a. w zw. z art. 30 ust. 1 p.e. poprzez zaniechanie przeprowadzenia postępowania dowodowego na okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy;
- art. 48 ust. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej poprzez zaniechanie przez organ administracji poinformowania powoda w okresie po wprowadzeniu zmian w przepisie art. 37 p.e. o konieczności składania wniosku o zmianę koncesji z określeniem „wniosek” lub analogicznym.
Prezes Urzędu Regulacji Energetyki w odpowiedzi na odwołanie wniósł o:
1) oddalenie odwołania;
2) dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentów zgromadzonych w aktach administracyjnych sprawy na okoliczność twierdzeń zawartych w zaskarżonej Decyzji;
3) zasądzenie od powoda na rzecz Prezesa URE kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Rozpoznając odwołanie Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:
Decyzją Prezesa URE z 7 czerwca 2013 r., znak: (...) (k. 34-35 akt adm.), zmienioną decyzją Prezesa URE z 19 grudnia 2013 r. znak: (...) (k. 32 akt adm.) oraz decyzją Prezesa URE z dnia 6 października 2015 r. znak: (...) (k. 30 akt adm.) udzielono przedsiębiorcy pod firmą: Firma Handlowo-Produkcyjno-Usługowo - (...) Spółka jawna L. W. (1), L. W. (2) z siedzibą w miejscowości S., gm. G., posiadającemu numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym: (...), koncesji na obrót paliwami ciekłymi na okres od 16 października 2013 r. do 31 grudnia 2030 r.
Zgodnie z warunkiem 2.4.1 tej koncesji Koncesjonariusz jest obowiązany do zawiadomienia Prezesa URE o istotnych zmianach dotyczących wykonywanej działalności objętej niniejszą koncesją (w tym w szczególności nazwy, siedziby, numeru w rejestrze przedsiębiorców, numeru identyfikacji podatkowej, rozszerzenia bądź ograniczenia zakresu tej działalności) nie później niż 14 dni od dnia ich powstania.
W dniu 29 grudnia 2016 r., w związku z podjęciem przez wspólników ww. spółki jawnej uchwały o jej przekształceniu w trybie art. 551 i nast. Kodeksu spółek handlowych w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością (k. 12-28 akt adm.), Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia dokonał wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego podmiotu: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w miejscowości S., gm. G. - pod numerem KRS (...), powstałego z przekształcenia ww. spółki jawnej, oznaczonej w treści decyzji Prezesa URE z dnia 7 czerwca 2013 r., znak: (...) (z późn. zm.) (k. 6-11 akt adm.).
(...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością na mocy sukcesji uniwersalnej wstąpiła na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych w prawa i obowiązki wynikające z koncesji, udzielonej decyzją Prezesa URE z dnia 7 czerwca 2013 r., znak: (...) (z późn. zm.).
Pismem z 30 grudnia 2016 r., nadanym 2 stycznia 2017 r., powód poinformował Prezesa URE o dokonanym przekształceniu spółki jawnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością oraz o zaistniałej zmianie nazwy i numeru w KRS, którymi będzie się posługiwał prowadząc działalność koncesjonowaną polegającą na obrocie paliwami ciekłymi (k. 4-5 akt adm.).
W dniu 9 stycznia 2017 r. w Monitorze Sądowym i Gospodarczym nr (...) ( (...)) pod pozycją 5620 zostało ogłoszone dokonanie wpisu ww. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego (k. 84-85 akt adm.).
W dniu 13 stycznia 2017 r. Przedsiębiorca złożył wniosek z 2 stycznia 2017 r. o zmianę koncesji na obrót paliwami ciekłymi w zakresie przedmiotu działalności w celu dostosowania jej treści do obowiązujących definicji paliw ciekłych (z podaniem kodów CN). Wniosek ten rozpatrywany jest w toku odrębnego postępowania administracyjnego (k. 36-37 akt adm.).
Pismem z 31 maja 2017 r. zawiadomiono przedsiębiorcę (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia mu kary pieniężnej za przewinienie wymienione w art. 56 ust. 1 pkt 49 p.e., polegające na niezrealizowaniu obowiązku, o którym mowa w art. 37 ust. 2c p.e. Jednocześnie wezwano powoda do złożenia szczegółowych wyjaśnień w sprawie, ewentualnych wniosków dowodowych mających związek z ujawnionym naruszeniem oraz dokumentów przedstawiających jego sytuację finansową. Ponadto powiadomiono go o zakresie materiałów włączonych do niniejszego postępowania (k. 1-3 akt adm.).
W odpowiedzi na powyższe, w dniu 19 czerwca 2017 r., wpłynęło pismo powoda zawierające wyjaśnienia w sprawie oraz wymagane dokumenty. Powód podniósł w jego treści, że pismo informacyjne o dokonanych zmianach dotyczących nazwy i numeru w rejestrze przedsiębiorców powinno zostać potraktowane jako wniosek o zmianę koncesji na obrót paliwami ciekłymi. Zaznaczył przy tym, że przedstawiciel spółki (...) kontaktował się telefonicznie z Południowo- Wschodnim Oddziałem Terenowym URE aby ustalić niezbędne czynności jakie powinny być podjęte w związku z planowanym przekształceniem spółki i uzyskał wiadomość, że URE należy powiadomić o dokonanych zmianach w terminie 7 dni oraz, że wystarczającym jest, aby wysłać do (...) pismo informujące o dokonanych zmianach wraz z dokumentami potwierdzającymi te zmiany, przy czym jak podał, wymieniony nie został poinstruowany, aby dane pismo zostało zatytułowane jako „wniosek o zmianę koncesji”. Jako dowód Przedsiębiorca wskazał przesłuchanie świadka M. S.. Jednocześnie Przedsiębiorca zauważył, że uczynił zadość obowiązkowi informacyjnemu, ciążącemu na nim w myśl warunku 2.4.1 koncesji oraz wyraził pogląd, że nie naruszył obowiązków wynikających z koncesji (k. 38-81 akt adm.).
Pismem z 21 lipca 2017 r. zawiadomiono Przedsiębiorcę o zakończeniu postępowania dowodowego w przedmiotowej sprawie oraz wyznaczono 14-dniowy termin na zapoznanie się z zebranym w sprawie materiałem dowodowym i wniesienie do niego ewentualnych uwag oraz złożenie dodatkowych wyjaśnień. Tym samym pismem Przedsiębiorca został powiadomiony o włączonych do sprawy dokumentach (k. 82-83 akt adm.).
30 listopada 2017 r. Prezes URE wydał zaskarżoną Decyzję (k. 99-104 akt adm.).
8 marca 2019 r. powód złożył precyzyjny wniosek o zmianę koncesji w zakresie oznaczenia firmy i numeru KRS, stąd 22 marca 2019 r. posiadana przez niego koncesja została stosownie zmieniona (k. 60 akt sąd.).
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów złożonych w trakcie postępowania administracyjnego i sądowego, których autentyczność nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania, jak też w oparciu o niekwestionowane twierdzenia stron.
Sąd Okręgowy w Warszawie – Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Karze pieniężnej, o której mowa w art. 56 ust. 1 pkt 49 p.e., podlega ten, kto nie realizuje obowiązku, o którym mowa w art. 37 ust. 2c lub ust. 2d. Zgodnie z art. 37 ust. 2c p.e. w przypadku zmiany danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 7 oraz ust. 2a, przedsiębiorstwo energetyczne jest obowiązane złożyć wniosek o zmianę koncesji najpóźniej w terminie 7 dni od dnia zaistnienia tych zmian. Zgodnie z art. 37 ust. 1 pkt 1 p.e. koncesja powinna określać oznaczenie podmiotu, jego siedziby lub miejsca zamieszkania oraz ich adres. W myśl natomiast art. 37 ust. 1 pkt 7 p.e. koncesja powinna określać numer w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym, o ile przedsiębiorca taki numer posiada, lub numer równoważnego rejestru państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony urnowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Turcji oraz numer identyfikacji podatkowej (NIP).
Oznacza to, że przedsiębiorca w razie zmiany m.in. jego oznaczenia, numeru w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym powinien złożyć do organu regulacyjnego wniosek o zmianę koncesji w tym zakresie.
W niniejszej sprawie Prezes URE błędnie uznał, że powód nie zrealizował obowiązku określonego ww. przepisami.
Kwestią sporną w niniejszej sprawie było potraktowanie przez organ pisma powoda z 30 grudnia 2016 r., wskazującego na nową nazwę, formę prawną, numer KRS wobec przekształcenia powoda ze spółki jawnej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, jako zawiadomienia o istotnych zmianach dotyczących wykonywanej działalności, które stanowiło dla Prezesa URE jedynie wypełnienie obowiązku informacyjnego z pkt 2.4.1 koncesji na obrót paliwami ciekłymi, a tym samym doprowadziło do stwierdzenia, że powód naruszył art. 37 ust. 2c w zw. z art. 37 ust. 1 pkt 1 i 7 p.e. w ten sposób, że nie złożył wniosku o zmianę koncesji na obrót paliwami ciekłymi w zakresie nazwy i numeru w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego, co podlega karze na podstawie art. 56 ust. 2h pkt 9 p.e.
Tymczasem, w ocenie Sądu, ww. pismo powoda należało zakwalifikować jako wniosek o zmianę koncesji.
Należy bowiem zauważyć, że Koncesja została wydana w okresie, w którym obowiązywał przepis prawa energetycznego zobowiązujący przedsiębiorców energetycznych do zawiadamiania Prezesa URE w przypadku zmiany danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 7 oraz ust. 2a. Jednakże 3 sierpnia 2016 r. wszedł w życie przepis art. 37 ust. 2c p.e. zastępujący obowiązek informacyjny z art. 37 ust. 1c p.e., w przypadku zmiany danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 7 oraz ust. 2a, czyli m.in. oznaczenia podmiotu oraz jego numeru w rejestrze przedsiębiorców KRS. Zgodnie z nowym przepisem przedsiębiorstwo energetyczne było obowiązane złożyć wniosek o zmianę koncesji najpóźniej w terminie 7 dni od dnia zaistnienia tych zmian.
Zatem zdaniem Sądu obowiązek zawiadamiania o zmianie danych zwarty w Koncesji był konsekwencją wówczas obowiązujących przepisów, a zatem ich zmiana w późniejszym okresie powinna także spowodować zmianę obowiązku zawiadamiania na obowiązek złożenia wniosku o zmianę koncesji.
W tej sytuacji biorąc pod uwagę powyższe zmiany przepisów ustawowych oraz fakt, że powód składając pismo z 30 grudnia 2016 r., nadane 2 stycznia 2017 r., wskazując w nim na zmianę dotychczasowej nazwy Firma Handlowo-Produkcyjno-Usługowo - (...) Spółka jawna L. W. (1), L. W. (2) z siedzibą w miejscowości S., gm. G., oraz numeru w rejestrze przedsiębiorców w Krajowym Rejestrze Sądowym: (...), na firmę (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w miejscowości S., gm. G., wpisaną pod numerem KRS (...), podając że spółka z ograniczoną odpowiedzialnością na skutek przekształcenia wstąpiła na podstawie przepisów Kodeksu spółek handlowych w prawa i obowiązki wynikające z koncesji, udzielonej poprzedniej spółce jawnej decyzją Prezesa URE z dnia 7 czerwca 2013 r., znak: (...), dochował 7 – dniowego terminu na złożenie wniosku o zmianę Koncesji, należało to pismo tak właśnie potraktować, a nie jako jedynie zawiadomienie. Opisane zmiany danych zostały bowiem zarejestrowane w Krajowym Rejestrze Sądowym w dniu 29 grudnia 2016 r. Wynika z tego, że powód, składając pismo 2 stycznia 2017 r. miał na celu zmieścić się w krótkim 7-dniowym terminie a nie 14- dniowym terminie określonym w poprzednio obowiązującym przepisie art. 37 ust. 1c p.e., w myśl którego przedsiębiorstwo energetyczne było obowiązane zgłaszać Prezesowi URE zmiany danych, o których mowa w ust. 1 pkt 1 i 2 oraz w art. 35 ust. 1c pkt 5 i 7, w terminie 14 dni od dnia zaistnienia tych zmian, ani też w 14- dniowym terminie na zawiadomienie Prezesa URE o zmianach, oznaczonym w pkt 2.4.1. koncesji.
Tym samym, wobec zachowania przez powoda terminu ustawowego dla wniosku o zmianę koncesji z uwagi na modyfikację danych organ nie powinien, kierując się nadmiernym formalizmem, oczekiwać, że Przedsiębiorca złoży oddzielnie powiadomienie o nowych danych (wynikający z Koncesji) oraz wniosek, aby te dane zostały wprowadzone do koncesji (wynikający z przepisów prawa energetycznego). Mnożenie obowiązków przedsiębiorcy w tej sytuacji niczemu bowiem nie służy a stanowi wręcz niezrozumiałą uciążliwość. Istotnym jest bowiem przede wszystkim, że organ otrzymał kluczowe informacje mające znaczenie dla prowadzonej przez koncesjonariusza działalności gospodarczej. Ewentualnie mógł zwrócić się do przedsiębiorcy o doprecyzowanie, czy ten ubiega się o zmianę koncesji.
Na marginesie Sąd stwierdził, że nawet jeśli Prezes URE przyjął, że pisma powoda z 30 grudnia 2016 r. nie można traktować inaczej jak jedynie zawiadomienia i tak należało uznać, iż istniały podstawy do odstąpienia od wymierzenia powodowi kary. Stopień szkodliwości czynu w tych realiach był bowiem znikomy, ponieważ organ regulacyjny został powiadomiony o zmianach firmy i numeru KRS przedsiębiorcy, toteż wyeliminowane zostało niebezpieczeństwo niedoinformowania tego organu. Ponadto nawet skoro organ zajął stanowisko, że powód w piśmie z 30 grudnia 2016 r. nie złożył wniosku o zmianę koncesji a wyłącznie poinformował o zmianach danych, to w piśmie z dnia 16 czerwca 2017 r. powód wyjaśnił jednoznacznie, że pismo z 30 grudnia 2016 r. taki wniosek stanowiło, mimo, że nie oznaczono go konkretnie jako „wniosek o zmianę koncesji”. W związku z tym trzeba byłoby uznać, że powód zaprzestał naruszania prawa lub zrealizował obowiązek.
Reasumując, z powyższych względów Sąd uznał, iż zaskarżona Decyzja podlegała uchyleniu na podstawie art. 479 53 § 2 k.p.c.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Z uwagi na uwzględnienie odwołania w całości, pozwanego należało uznać za stronę, która przegrała proces i zasądzić od niego na rzecz powoda zwrot kosztów procesu. Na powyższe koszty składa się wynagrodzenie pełnomocnika powoda w wysokości 720,00 zł ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U. 2015, poz. 1804 ze zm.) oraz 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od udzielonego pełnomocnictwa, jak też uiszczona przez powoda kwota 100,00 zł z tytułu opłaty sądowej od odwołania.
SSO Anna Maria Kowalik