Sygn. akt XVI GC 163/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2018 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XVI Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący –

SSO Renata Iwanowska

Protokolant –

sekretarz sądowy Anna Korytkowska

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2018 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

o zapłatę

1.  powództwo oddala,

2.  obciąża powoda kosztami postępowania w całości i szczegółowe ich rozliczenie zleca referendarzowi sądowemu.

SSO Renata Iwanowska

Sygn. akt XVI GC 163/17

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 13 lutego 2018 r.

W dniu 29 grudnia 2016 r. powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniósł pozew w postępowaniu upominawczym o zasądzenie od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T. kwoty 76 529,73 euro wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 lipca 2016 r. do dnia zapłaty oraz zwrot kosztów postępowania, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 20 sierpnia 2015 r. jako finansujący zawarł z (...) sp. z o.o. w P. jako korzystającym umowę leasingu operacyjnego nr (...), w wyniku której nabył od pozwanego pojazd koparko-ładowarkę (...) (...), za którą wystawiono fakturę na kwotę netto 89 300 euro (378 550,54 zł). Ponadto, strony zawarły umowę z dnia 30 czerwca 2015 r. o nr (...), na mocy której pozwany zobowiązał się do nabycia od powoda jako właściciela przedmiotu sprzedaży w przypadku rozwiązania umowy leasingu. Powód wypowiedział korzystającemu umowę leasingu, a zatem powstała przesłanka warunkująca jej wykonanie poprzez nabycie przedmiotu sprzedaży. Powód wezwał pozwanego do wykonania niniejszej umowy i wykupu przedmiotowego pojazdu. Pozwany nie wykonał nałożonego obowiązku. Powód podkreślił, że przedmiot umowy znajduje się w posiadaniu pozwanego. Tym samym powód dochodził od pozwanego kwoty stanowiącej cenę przedmiotowego pojazdu ustaloną na kwotę 76 529,73 euro (pozew k. 2-25).

W dniu 11 stycznia 2017 r. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym uwzględniając w całości żądanie powoda (nakaz k.28).

W dniu 08 lutego 2017 r. w przepisanym terminie pozwany złożył sprzeciw od nakazu zapłaty żądając oddalenia powództwa w całości oraz zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w wysokości dwukrotności stawki minimalnej według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że żądania powoda są bezzasadne. Pozwany przyznał, że powodowa spółka kupiła od niego opisaną ładowarko-koparkę na podstawie umowy sprzedaży. Zgodnie z ustaleniami maszyna została wydana przez pozwanego – spółce (...) sp. z o.o. Powód przyznał zawarcie umowy z dnia 30 czerwca 2015 r., z którą związana była umowa leasingu łącząca powoda z (...) sp. z o.o. Pozwany zaprzeczył, by otrzymał od powoda wezwanie do wykupu tego pojazdu oraz by skutecznie doręczono wypowiedzenie umowy leasingu. Dalej pozwany podniósł, że maszyna nie znajduje się w jego posiadaniu, o czym informował powoda w toku prowadzonej korespondencji. Pozwany podkreślił, iż nie wie, gdzie znajduje się maszyna, zatem nie jest możliwe skuteczne przeniesienie jej na rzecz pozwanego. Z czynności polegających na ustaleniu miejsca pobytu koparki prowadzonych przez pozwanego wynika, że została ona utracona, a w tej sprawie toczy się postępowanie karne. Wobec powyższego, niemożliwe jest wykonanie umowy z dnia 30 czerwca 2015 r., gdyż powód nie jest w stanie wykonać swojego obowiązku, tj. przeniesienia własności maszyny na pozwanego i jej wydania. Zdaniem pozwanego, świadczenie wzajemne powoda stało się niemożliwe, co w konsekwencji powoduje brak obowiązku zapłaty przez pozwanego. Z ostrożności, pozwany na podstawie art. 495 § 2 k.c. odstąpił od umowy. Ponadto, powód nie jest w stanie przenieść na rzecz pozwanego posiadania w trybie § 4 umowy i w oparciu o treść art. 350 k.c. Z ostrożności procesowej, pozwany zakwestionował także sposób wyliczenia ceny sprzedaży maszyny (sprzeciw k. 32-89).

W dalszych pismach procesowych oraz na rozprawach strony podtrzymały powyższe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Pozwany (...) sp. z o.o. w T. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w dniu 10 lipca 2015 r. sprzedał na rzecz powoda (...) sp. z o.o. w W. koparko ładowarkę (...), (...), za co wystawił na rzecz powoda fakturę o nr (...) z dnia 10 lipca 2015 r. na kwotę 110 146,50 zł brutto.

(dowód: faktura k. 13)

W dniu 13 lipca 2015 r. pozwany wydał koparko-ładowarkę o nr (...) korzystającemu, tj. spółce (...) sp. z o.o. w P.. Korzystający potwierdził odbiór maszyny. Na protokole odbioru i wydania rzeczy podpisali się również przedstawiciele powoda jako finansującego oraz reprezentanci pozwanego jako zbywcy.

(dowód: protokół odbioru i wydania rzeczy k. 14)

W dniu 30 sierpnia 2015 r. powód (...) sp. z o.o. w W. zawarł ze spółką (...) sp. z o.o. w P. umowę leasingu operacyjnego o nr (...), na podstawie której powód jako finansujący zobowiązał się nabyć od zbywcy, tj. pozwanego (...) sp. z o.o. w T., przedmiot leasingu i oddać tę rzecz korzystającemu do używania i pobierania pożytków na czas oznaczony, a korzystający zobowiązał się zapłacić finansującemu uzgodnienie wynagrodzenie w oznaczonych ratach.

(dowód: umowa leasingu wraz z załącznikami k. 9-12)

Przedmiotem umowy leasingu była koparko-ładowarka (...), której wartość określono na kwotę 89 550 euro. Płatność rat leasingowych została przewidziana na 60 rat. Koparka objęta była ochroną ubezpieczeniową na podstawie umowy zawartej przez powoda z (...) S.A.

(dowód: umowa leasingu wraz z załącznikami k. 9-12)

Dnia 30 czerwca 2015 r. powód (...) sp. z o.o. w W. jako sprzedający zawarł z pozwanym jako kupującym umowę nr (...), na mocy której strony oświadczyły, że koparko-ładowarka (...) rok produkcji 2015, o nr (...), jest przedmiotem umowy leasingu nr (...) zawartej między powodem jako finansującym a spółką (...) sp. z o.o. w P. jako korzystającym (§1 ust. 1)

Strony potwierdziły, że umowa ta ma na celu zabezpieczenie powodowi sprzedaży i uzyskania wskazanej w § 3 ceny sprzedaży w przypadku zakończenia umowy leasingu (§1 ust.2 umowy).

Umowa odkupu nie obejmowała postanowień dotyczących zabezpieczenia na wypadek kradzieży lub uszkodzenia maszyny.

(dowód: umowa odkupu k. 15-16, zeznania pozwanego reprezentowanego przez E. P. k. 219-220, nagranie k. 221)

Zgodnie z § 2 ust. 1pkt b) umowy (...), pozwany zobowiązał się nabyć od powoda wymienioną koparko-ładowarkę w przypadku rozwiązania umowy leasingu przed końcem okresu jej obowiązywania.

Strony oświadczyły, że wraz z doręczeniem kupującemu wezwania do wykonania niniejszej umowy, pomiędzy stronami dojdzie do zawarcia umowy sprzedaży koparki o charakterze zobowiązująco-rozporządzającym, skutecznej począwszy od dnia 7 dni licząc od dnia doręczenia tego wezwania (§2 ust. 2). Kupujący zobowiązał się do zapłaty ceny sprzedaży określonej w § 3 w terminie 7 dni od zawarcia umowy sprzedaży o charakterze zobowiązująco-rozporządzającym, o której mowa w § 2 (§2 ust.3).

Stosownie do § 4 umowy, kupujący przyjął do wiadomości i zaakceptował, że rzeczy znajdują się w posiadaniu zależnym korzystającego. Wydanie rzeczy pomiędzy nimi miało nastąpić na podstawie art. 350 k.c. poprzez zawarcie niniejszej umowy pod warunkiem zawieszającym w postaci zapłaty ceny sprzedaży określonej w § 3 i pisemne zawiadomienie korzystającego lub dzierżyciela rzeczy. Powód zobowiązał się do zawiadomienia korzystającego albo dzierżyciela rzeczy w terminie 7 dni od dnia wpływu ceny sprzedaży na rachunek sprzedającego. Przejęcie we władanie rzeczy miało nastąpić na koszt i ryzyko pozwanego.

(dowód: umowa k. 15-16)

W dniu 13 listopada 2015 r. powód wystosował do korzystającego, tj. spółki (...) sp. z o.o. w P. ostateczne wezwanie do zapłaty, w tym między innymi z tytułu umowy leasingu o nr (...) na kwotę 5 354,48 euro wraz z odsetkami. Korzystający nie uregulował zaległych opłat leasingowych w wyznaczonym terminie.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 17, potwierdzenie nadania k. 124)

W dniu 02 grudnia 2015 r. w związku w bezskutecznym upływem dodatkowego terminu wyznaczonego do zapłaty zaległych okresowych rat wynagrodzenia, powód wypowiedział ze skutkiem natychmiastowym umowę o nr (...). W związku z powyższym, powód wezwał korzystającego do zwrotu przedmiotu leasingu w postaci koparko-ładowarki (...) numer seryjny (...). Jednocześnie wezwał do zapłaty odszkodowania w kwocie 363 140,11 zł w terminie do dnia 01.01.2016 r. Wypowiedzenie zostało wysłane na adres spółki (...) sp. z o.o. w P. ujawniony w rejestrze KRS. Po podwójnym awizowaniu, przesyłka wróciła do nadawcy z adnotacją ,,nie zastano”.

Korzystający nie zwrócił koparko-ładowarki (...) ani nie uregulował wymienionej wyżej kwoty tytułem odszkodowania.

(dowód: wypowiedzenie k. 18, potwierdzenie k. 19, odpis z KRS spółki (...) sp. z o.o. k. 120-122)

Na podstawie systemu (...) ustalono, że od 01 lipca 2015 r. do 10 lipca 2015 r. maszyna znajdowała się na terenie T.. W okresie od 11 lipca 2015 r. do 30 lipca 2015 r. koparka była w P.. Od 30 lipca 2015 r. maszyna przetransportowana została na teren Niemiec, następnie stamtąd do Belgii. Od 1 sierpnia 2015 r. do 20 września 2015 r. koparka była na terenie Francji. Następnie, od 19 kwietnia 2016 r. została zarejestrowana na terenie Algierii.

(dowód: wydruki z map lokalizatora poświadczone w formie aktu notarialnego k. 56-89, zeznania świadków: M. G. k. 216-217, nagranie k. 221, J. S. k. 217-218, nagranie k. 221,

W dniu 20 listopada 2015 r. J. K. jako wspólnik spółki (...) sp. z o.o. w P. złożył do Prokuratury Rejonowej P. w P., zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przez H. T. pełniącego funkcję członka zarządu tej spółki, w tym na szkodę powoda, polegającego na przywłaszczeniu mienia w postaci koparki stanowiącej przedmiot umowy leasingu łączącej powoda ze spółką (...) sp. z o.o.

W powyższej sprawie prowadzone jest śledztwo przez Komisariat Policji P. w P. nadzorowane przez Prokuraturę Rejonową P. w P.. Postępowanie jest obecnie zawieszone.

(dowód: zawiadomienie k. 96-99, odpowiedź na wezwanie k. 100, zeznania świadka J. K. k. 218-219, nagranie k.221, pismo Prokuratury Rejonowej P. w P. k. 226)

W dniu 15 czerwca 2016 r. powód wysłał do pozwanego informację o wypowiedzeniu umowy leasingu nr (...) oraz wezwanie do wykonania umowy nr (...), tj. do nabycia rzeczy określonej w tej umowie. Powód określił cenę odkupu na 62 219,29 euro netto powiększoną o podatek Vat, co dało łącznie kwotę 76 529,73 euro brutto. Powód wskazał, że zapłata ceny winna nastąpić w terminie 7 dni od dnia otrzymania niniejszego pisma, a przeniesienie własności rzeczy nastąpi z chwilą zapłaty na rzecz powoda ceny sprzedaży w pełnej wysokości.

(dowód: pismo powoda z 15.06.2016 r. wraz z potwierdzeniem odbioru k. 20-21)

W odpowiedzi na powyższe pismo, pozwany w dniu 24 czerwca 2016 r. poinformował powoda, że dokona odkupu, do którego się zobowiązał na mocy umowy, po dokonaniu oceny stanu technicznego i potwierdzeniu, że przedmiotowa maszyna jest wyposażona we wszystkie osprzęty wydane korzystającemu. Wobec czego pozwany poprosił powoda o wskazanie miejsca przechowywania maszyny i wskazanie dogodnego terminu przeprowadzenia oceny. (dowód: pismo pozwanego k. 22)

W odpowiedzi na pismo pozwanego, powód w dniu 4 sierpnia 2016 r. poinformował pozwanego, że umowa odkupu nie warunkuje by wykonanie umowy było uzależnione od jakichkolwiek ocen technicznych, czy też innych czynności faktycznych. Wobec powyższego, powód ponownie wezwał pozwanego do wykonania umowy, tj. zapłaty kwoty 76 529,73 euro.

(dowód: pismo powoda k. 23-24)

Pismem z dnia 23 sierpnia 2016 r. pozwany poinformował powoda, że posiada wątpliwości co do tego, gdzie znajduje się przedmiot umowy leasingu. Pozwany wskazał, że miejsce, w którym znajduje się koparka nie jest również znane powodowi. W związku z czym, pozwany podkreślił, że nie jest możliwe wykonanie przedmiotu umowy. Pozwany nie uregulował na rzecz powoda kwoty w wysokości 76 529,73 euro.

(dowód: pismo pozwanego wraz z potwierdzeniem nadania k. 53-54)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych powyższej dokumentów, których prawdziwość nie budziła wątpliwości.

Nadto ustalenia faktyczne zostały poczynione w oparciu o zeznania świadków: M. G., J. S., J. K. oraz zeznania pozwanego reprezentowanego przez E. P., gdyż są spójne, logiczne i zgodne z przeprowadzonymi w toku postępowania dowodami z dokumentów.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powód domagał się zapłaty od pozwanego kwoty wskazanej w pozwie wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie tytułem wynagrodzenia za koparko-ładowarkę o nr (...) będącą przedmiotem umowy łączącej strony.

Stosunek prawny, na którym powód oparł swoje roszczenie to umowa z 30 czerwca 2015 r. o nr (...) łącząca go z pozwanym. Bezsporna w niniejszej sprawie była ważność oraz skuteczność tejże umowy. Poza sporem pozostawał również fakt, że umowa miała na celu zabezpieczenie powodowi sprzedaży i uzyskania wskazanej w § 3 ceny sprzedaży w przypadku zakończenia umowy leasingu zawartej między powodem jako leasingodawcą a spółką (...) sp. z o.o. w P. jako leasingobiorcą.

Okolicznością bezsporną było także to, że pozwany jako zbywca sprzedał powodowi wskazaną koparko-ładowarkę, za co powód uiścił wskazaną przez pozwanego cenę. Następnie, na podstawie umowy leasingu o nr (...) zawartej między powodem jako leasingodawcą i (...) sp. z o.o. w P. jako leasingobiorcą, koparko-ładowarka została wydana leasingobiorcy. Niesporne było również to, że na skutek braku uiszczania opłat leasingowych, powód wezwał leasingobiorcę do ostatecznego uregulowania zadłużenia, a wskutek braku zapłaty wypowiedział umowę spółce (...) sp. z o.o. w P..

Pozwany w tym miejscu kwestionował skuteczność tegoż wypowiedzenia oraz uprzedniego wezwania do zapłaty wskazując, że powód nie doręczył ich skutecznie leasingobiorcy. Zdaniem Sądu, zarzut ten należy uznać za bezzasadny. Powód przedłożył potwierdzenie nadania i odbioru tych pism doręczonych na adres spółki (...) s p. z o.o. w P. ujawniony w rejestrze KRS. Bez znaczenia pozostaje tutaj okoliczność, że przesyłka wróciła do nadawcy po podwójnym awizowania na skutek braku jej odbioru w wyznaczonym terminie. Zgodzić się należy z powodem, że jako adres siedziby spółki należy uważać ten, który został ujawniony w rejestrze KRS. Ujawnienie nowego adresu w przypadku jego zmiany leży w gestii osób reprezentujących spółkę. W niniejszej sprawie ani nie doszło do zmiany tego adresu w rejestrze KRS, ani nie został podany żaden inny adres spółki, na który można by było doręczać jej korespondencję. Wobec powyższego należało uznać, że doszło do skutecznego wypowiedzenia umowy leasingobiorcy.

Zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 2 umowy o nr (...) wskutek rozwiązania umowy leasingu przed końcem okresu jej obowiązywania, zaktualizował się zatem obowiązek pozwanego do nabycia przedmiotu leasingu od powoda jako sprzedającego. Powód w niniejszej sprawie opiera swoje roszczenie na tejże podstawie wskazując, że wystąpiły przyczyny do zastosowanie tego postanowienia. Podczas gdy pozwany w toku procesu podnosił, że obowiązek ten nie może być wykonany z uwagi na kradzież przedmiotowej koparki i brak ustalenia miejsca jej pobytu, a zatem niemożności dopełnienia przez powoda swojego obowiązku umownego.

Istotą sporu było zatem ustalenie, czy powodowi przysługuje wymienione wyżej uprawnienie, a zatem czy roszczenie o zapłatę dochodzone niniejszym pozwem jest zasadne.

Strony w umowie ustaliły, że wraz z doręczeniem kupującemu wezwania do wykonania umowy, pomiędzy stronami dojdzie do zawarcia umowy sprzedaży koparki o charakterze zobowiązująco-rozporządzającym. Wprawdzie powód po rozwiązaniu umowy z leasingobiorcą wystosował do pozwanego takie wezwanie, jednak nie można uznać, by wywołało określony powyżej skutek, a to z uwagi na brak substratu umowy, jakim jest koparko-ładowarka (...).

Zgodnie z art. 535 § 1 k.c. przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Stosownie zaś do art. 495 § 1 k.c. jeżeli jedno ze świadczeń wzajemnych stało się niemożliwe wskutek okoliczności, za które żadna ze stron odpowiedzialności nie ponosi, strona, która miała to świadczenie spełnić, nie może żądać świadczenia wzajemnego, a w wypadku, gdy je już otrzymała, obowiązana jest do zwrotu według przepisów o bezpodstawnym wzbogaceniu.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy, Sąd zgadza się ze stanowiskiem pozwanego, iż świadczenie powoda polegające na wydaniu pozwanemu koparko-ładowarki (...) będącej przedmiotem umowy, jest niemożliwe. W konsekwencji czego, powód nie może żądać spełnienia świadczenia wzajemnego polegającego na zapłacie przez pozwanego ceny za ten sprzęt.

Jak Sąd ustalił, na podstawie zaoferowanego w sprawie materiału dowodowego, koparko-ładowarka o nr (...) została wydana leasingobiorcy – spółce (...) sp. z o.o. w P.. Następnie ustalono, w systemie (...), że od 01 lipca 2015 r. do 10 lipca 2015 r. maszyna znajdowała się na terenie T.. W okresie od 11 lipca 2015 r. do 30 lipca 2015 r. koparka była w P.. Od 30 lipca 2015 r. maszyna przetransportowana została na teren Niemiec, następnie stamtąd do Belgii. Od 1 sierpnia 2015 r. do 20 września 2015 r. koparka była na terenie Francji. Następnie, od 19 kwietnia 2016 r. została zarejestrowana na terenie Algierii. Niesporne jest to, że koparka nie znajduje się obecnie ani w posiadaniu powoda, ani pozwanego. Bezsprzeczne było także to, że dnia 20 listopada 2015 r. wspólnik spółki (...) sp. z o.o. - J. K. złożył zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa polegającego na kradzieży tej koparki. Postępowanie w sprawie przywłaszczenie sprzętu jest w toku.

Mając zatem za podstawę tak ustalony stan fatyczny należy uznać, że wydanie przez powoda przedmiotowej koparko-ładowarki jest niemożliwe. Wskazać należy, że sprzedaż rzeczy jest umową dwustronną. Skoro zatem jedna ze stron nie spełnia omawianego wymogu, jakim jest wydanie przedmiotu sprzedaży, to tym samym nie powstaje obowiązek w postaci zapłaty wynagrodzenia za tę rzecz.

Jak podaje się w orzecznictwie i doktrynie, niemożliwość jednego ze świadczeń prowadzi do wygaśnięcia całego stosunku zobowiązaniowego. Na podstawie tego przepisu dochodzi do upadku causa świadczenia wzajemnego, co oznacza, że dłużnik wzajemny zostaje zwolniony z obowiązku świadczenia. Tym samym, skoro powód nie jest w stanie spełnić swojego roszczenia wzajemnego, stosunek zobowiązaniowy pomiędzy stronami wygasł, a roszczenie powoda o zapłatę wynagrodzenia pozostaje bezzasadne.

Wskazać również należy, że zgodnie z art. 350 k.c. jeżeli rzecz znajduje się w posiadaniu zależnym albo w dzierżeniu osoby trzeciej, przeniesienie posiadania samoistnego następuje przez umowę między stronami i przez zawiadomienie posiadacza zależnego albo dzierżyciela.

Wyraz powyższego przepisu strony określiły w umowie stron, tj. § 4 umowy, zgodnie z którym kupujący przyjął do wiadomości i zaakceptował, że rzeczy znajdują się w posiadaniu zależnym korzystającego. Wydanie rzeczy pomiędzy nimi miało nastąpić na podstawie art. 350 k.c. poprzez zawarcie niniejszej umowy pod warunkiem zawieszającym w postaci zapłaty ceny sprzedaży określonej w § 3 i pisemne zawiadomienie korzystającego lub dzierżyciela rzeczy. Powód zobowiązał się do zawiadomienia korzystającego albo dzierżyciela rzeczy w terminie 7 dni od dnia wpływu ceny sprzedaży na rachunek sprzedającego.

Jak przyjmuje się w doktrynie i judykaturze, posiadanie jest stanem faktycznego władania rzeczą (corpus) dla siebie (animus). Z przeniesieniem posiadania mamy do czynienia, gdy posiadacz rzeczy przekazuje swoje posiadanie innej osobie. Przeniesienie posiadania ustawodawca reguluje między innymi w cytowanym wyżej art. 350 k.c. Odwołuje się tutaj do umowy łączącej strony oraz zawiadomienia posiadacza zależnego albo dzierżyciela. Odpada tu wprawdzie konieczność wydania rzeczy, niezbędne jest natomiast zawarcie umowy (porozumienia) między stronami, a także zawiadomienia posiadacza zależnego.

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy, należy wskazać, ze owszem strony miały zawrzeć taką umowę w przypadku rozwiązania umowy leasingu przed upływem jej terminu. Jednakże wykonanie tego postanowienia umowy nie mogło zostać zrealizowane na skutek braku przedmiotu umowy. Jak wykazało postępowanie dowodowe, spółka (...) sp. z o.o. w W. nie była w posiadaniu koparko-ładowarki, gdyż dokonano jej kradzieży. Ponadto, słusznie pozwany podnosi, że umowa leasingu została wypowiedziana w dniu 27 grudnia 2015 r. (data doręczenia spółce oświadczenia o rozwiązaniu umowy), a zatem w tym czasie spółka (...) sp. z o.o. utraciła już status posiadacza zależnego. Następnie, dopiero w dniu 15 czerwca 2016 r. powód wysłał do pozwanego informację o wypowiedzeniu umowy leasingu nr (...) oraz wezwał pozwanego do wykonania umowy nr (...), tj. do nabycia rzeczy określonej w tej umowie.

W tym stanie rzeczy powód na podstawie art. 350 k.c. w celu wykonania umowy odkupu winien był zawiadomić posiadacza zależnego albo dzierżyciela rzeczy o przeniesieniu posiadania. Taka sytuacja jednak nie była możliwa w niniejszej sprawie, gdyż adresatem tego zawiadomienia mógł być tylko posiadacz zależny lub dzierżyciel rzeczy. Podczas gdy, w niniejszej sprawie ani powodowi, ani pozwanemu nie była znana osoba trzecia, która była w posiadaniu przedmiotowego sprzętu. Spółka (...) sp. z o.o. w P. po pierwsze nie była w posiadaniu przedmiotowej koparki, a po drugie na skutek rozwiązania umowy leasingu przestała być jej posiadaczem zależnym. Tym samym, wbrew stanowisku powoda, nie mogły zaktualizować się postanowienia cytowanych wyżej przepisów.

Ponadto, należy również podkreślić, że umowa odkupu o nr (...) nie zawierała żadnych postanowień, które przewidywałby jakiejkolwiek zabezpieczenia na wypadek kradzieży lub utraty przedmiotu umowy. Sytuacje takie nie gwarantowały powodowi wykonania przez pozwanego umowy. Nie przenosiły odpowiedzialności utraty tej rzeczy na pozwanego. W konsekwencji czego nie jest możliwe przyjęcie, że powód może żądać wykonania świadczenia pozwanego, nawet w przypadku, gdy nie jest w stanie spełnić swojego świadczenia wzajemnego.

Mając na uwadze treść postanowień umownych łączących strony, należy uznać, że zawierały one uregulowania tylko i wyłącznie w przypadku gdy przedmiot umowy faktycznie miał być wydany na rzecz pozwanego.

Zgodnie bowiem z art. 65 § 2 k.c., obejmującym reguły wykładni oświadczeń woli, w umowach należy badać raczej zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu.

Z treści art. 65 § 1 k.c. wynika również, że wykładnia oświadczenia woli powinna uwzględniać całość tego oświadczenia woli oraz okoliczności towarzyszące jego złożeniu. Należą do nich również oświadczenia wiążące się z interpretowanym oświadczeniem woli, składane innym podmiotom.

W tym stanie rzeczy, celem realizacji umowy zgodnie z jej § 2 ust. 1 pkt 2 oraz § 4 było zastrzeżenie na rzecz pozwanego prawa odkupu, jednak tylko na wypadek wydania pozwanemu koparko-ładowarki. Strony nie ustaliły w tej umowie, czy jej postanowienia obowiązują również w przypadku utraty przedmiotu umowy. Skoro zatem strony nie ustaliły tego w umowie, a przedmiot umowy odkupu nie istnieje, to Sąd nie mógł uznać, by roszczenie powoda było zasadne.

Na marginesie należy również podkreślić, że jak sam powód przyznał, przedmiot leasingu podlegał umowie ubezpieczenia zawartej między powodem a (...) S.A. Stąd też, w ocenie Sądu, powód ma prawo dochodzenia zwrotu wartości koparki w innym trybie. Sąd nie znalazł podstaw by odpowiedzialnością tą obciążyć pozwanego.

Reasumując, Sąd doszedł do przekonania, że powód nie jest w stanie wydać pozwanemu przedmiotowej koparko-ładowarki, jak również nie ma możliwości przenieść posiadania w trybie art. 350 k.c. i § 4 umowy, stąd też pozwany nie ma obowiązku spełniania świadczenia pieniężnego wynikającego z tej umowy na rzecz powoda. Z uwagi na powyższe powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

O kosztach Sąd orzekł w punkcie 2 wyroku na podstawie art. 98 k.p.c. ustalając, że powód ponosi koszty postępowania w całości, pozostawiając szczegółowe ich wyliczenie referendarzowi sądowemu w oparciu o art. 108 § 1 zd. 2 k.p.c.

SSO Renata Iwanowska

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)