UZASADNIENIE

wyroku z dnia 10 stycznia 2017 roku

Powódka A. F. wniosła o ustalenie istnienia stosunku najmu lokalu mieszkalnego numer (...) usytuowanego w budynku przy ul. (...) w W. oraz zasądzenie kosztów procesu. Pierwotnie pozwani zostali J. J., J. K., A. G., A. P. oraz E. G.. Następnie, po przekształceniu podmiotowym po stronie pozwanej, powódka popierała powództwo przeciwko K. M..

W uzasadnieniu powództwa wskazano, że powódka wynajmowała wskazany powyżej lokal od miasta stołecznego W.. Następnie, w dniu 27 sierpnia 2012 roku gmina ustanowiła na rzecz pozwanych prawo użytkowania wieczystego gruntu, na którym położona jest nieruchomość z lokalem wynajmowanym przez powódkę. W ocenie powódki, doszło w ten sposób do zbycia rzeczy najętej w trakcie trwania najmu, o czym stanowi dyspozycja art. 678 § 1 k.c., a co za tym idzie pozwani wstąpili w istniejący stosunek najmu.

W odpowiedzi na pozew pozwani J. J., J. K., A. G., A. P. oraz E. G. wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Swoje stanowisko uzasadnili tym, że jako spadkobiercy pierwotnych właścicieli nie nabyli praw do nieruchomości przy ul. (...) w W. od gminy, ale odzyskali je w wyniku uznania za nieważną czynności (decyzji) na podstawie której gmina ostatecznie przejęła nieruchomość od ich poprzedników prawnych. W ocenie pozwanych, nie doszło zatem do zbycia rzeczy najętej, a w konsekwencji nie znajduje zastosowania art. 678 § 1 k.c. Pozwani zaprzeczali przy tym by kiedykolwiek potwierdzili istnienie umowy najmu. Nie czują się związani umową najmu zawartą przez osobę trzecią (gminę).

Na mocy postanowienia z dnia 27 września 2016 roku K. M., jako nabywca lokalu numer (...) przy ul. (...) w W., wstąpiła do sprawy w charakterze pozwanej w miejsce dotychczasowych pozwanych, w stosunku do których postępowanie zostało umorzone. Przy pierwszej czynności w sprawie pozwana uznała żądanie pozwu i wniosła o nieobciążanie jej z tego powodu kosztami procesu.

Sąd ustalił, co następuje:

A. F. zawarła w dniu 30 grudnia 2010 roku z miastem stołecznym W. umowę najmu lokalu położonego w W. przy ul. (...) (umowa najmu k. 7-10).

W dniu 28 sierpnia 2012 roku Prezydent m. st. W. na mocy decyzji nr (...) ustanowił na rzecz J. J., J. K., A. G., A. P. oraz E. G. prawo użytkowania wieczystego gruntu przy ul. (...) w W. (decyzja k. 93-99).

J. J., J. K., A. G., A. P. oraz E. G. w dniu 17 czerwca 2016 roku zawarli z K. M. umowę ustanowienia odrębnej własności oraz sprzedaży lokalu nr (...) w budynku przy ul. (...) w W., na podstawie której K. M. stała się właścicielem wskazanego lokalu (wyciąg z aktu notarialnego Repertorium A nr 8644/2016 k. 209-217v).

Pismem z dnia 12 września 2016 roku K. M. oświadczyła, że jako nabywca wstąpiła w stosunek najmu opisanego powyżej lokalu mieszkalnego numer (...) przy ul. (...) w W., wynikający z umowy z dnia 30 grudnia 2010 roku, zawartej pomiędzy m. st. W., a A. F., potwierdzając istnienie między nią a powódką umowy najmu wskazanego lokalu. Pismo zostało doręczone powódce w dniu 15 września 2016 roku (oświadczenia k. 229-230, 240v).

Powyższy stan faktyczny był bezsporny między stronami, zatem Sąd ustalił go na podstawie zgodnych oświadczeń stron a ponadto na podstawie powołanych wyżej dowodów z dokumentów, które nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd zważył, co następuje.

Zgodnie z art. 213 § 2 k.p.c. Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że jest ono sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego lub zmierza do obejścia prawa. Konsekwencją przyjęcia, że uznanie powództwa zostało złożone skutecznie, jest wydanie wyroku zgodnego z żądaniem pozwu bez przeprowadzania dalszych czynności dowodowych. Uznanie powództwa jest oświadczeniem woli, które wywołuje skutki zarówno w sferze materialnoprawnej, jak i procesowej.

W niniejszej sprawie uznanie powództwa nie budziło wątpliwości i zastrzeżeń Sądu. Pozew dotyczył żądania ustalenia istnienia stosunku prawnego, o którym mowa w art. 189 k.p.c. K. M. jako nabywca prawa własności do lokalu, którego dotyczyło postępowanie była osobą uprawnioną do złożenia oświadczenia o istnieniu między nią, a A. F. stosunku najmu. Oświadczenie to dotyczyło bowiem czynności rozporządzającej, do dokonania której właściciel nieruchomości jest uprawniony. Sąd nie znalazł powodów do uznania, że uznanie powództwa w okolicznościach niniejszej sprawy naruszało prawo lub zmierzało do jego obejścia. Podkreślenia wymaga, że osią sporu przed przekształceniem podmiotowym po stronie pozwanej była ocena, czy osoby pierwotnie pozwane nabyły prawo do nieruchomości przy ul. (...) w W. od gminy, czy też prawo to przez cały czas przysługiwało im, a wcześniej ich poprzednikom prawnym (spadkodawcom). Kwestia ta miała znaczenie dla oceny, czy w sprawie znajduje zastosowanie art. 678 § 1 k.c., albowiem pozwani kwestionowali swoją legitymację jako „nabywców” nieruchomości, o jakich mowa w art. 678 k.c.

Problem ten zdezaktualizował się w momencie przejścia prawa własności do lokalu numer (...) na K. M., która uznała istnienie stosunku najmu. Jej właścicielskie prawo do dysponowania i rozporządzania lokalem nie zależy bowiem od tego, czy jej poprzednicy prawni nabyli własność budynku w drodze dziedziczenia, czy w drodze ustanowienia przez gminę użytkowania wieczystego gruntu. W okolicznościach niniejszej sprawy uznanie powództwa nie tylko nie było sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, ale w ocenie Sądu, zasady te w sposób pozytywny urzeczywistniało. A. F. zawarła bowiem umowę najmu lokalu numer (...) z m. st. W. w dobrej wierze, sądząc, że gminie przysługuje prawo do dysponowania lokalem. Uznanie zatem przez nabywcę istnienia stosunku najmu było zachowaniem odpowiadającym dobrym obyczajom, powódka bowiem nie miała żadnego wpływu na problemy właścicielskie po stronie wynajmującego.

Uznanie powództwa było zatem skuteczne jako zgodne z prawem i zasadami współżycia społecznego i w żaden sposób nie zmierzało do obejścia prawa. Tym samym Sąd związany był treścią uznania, nakazującą wydanie wyroku uwzględniającego roszczenie. Z tego powodu w pkt I wyroku Sąd ustalił, że pomiędzy A. F., a K. M. istnieje stosunek najmu lokalu numer (...) położonego przy ul. (...) w W..

Sąd nie obciążył pozwanej kosztami procesu, działając na podstawie art. 102 k.p.c. Co do zasady pozwana powinna ponieść koszty postępowania na zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu, w sentencji wyroku bowiem powództwo zostało w całości uwzględnione. Jednakże okoliczności niniejszej sprawy przeciwstawiają się takiemu rozwiązaniu. Pozwana nie dała powodu do wytoczenia sprawy i uznała przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu. W ocenie Sądu zasady słuszności nakazywały nie obciążanie pozwanej kosztami w niniejszej sprawie, zwłaszcza mając na uwadze treść art. 101 k.p.c., zgodnie z którym, zwrot kosztów należy się pozwanemu pomimo uwzględnienia powództwa, jeżeli nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu. Z jednej strony bowiem powódka wygrała spór i nie sposób uznać, że pierwotnie nie miała powodu do wytoczenia pozwu, z drugiej jednak strony pozwana, która weszła do procesu w drodze przekształceń podmiotowych po stronie pozwanej osobiście nie dała powodów do wytoczenia powództwa i przy pierwszej czynności w sprawie uznała żądanie pozwu, co przyczyniło się do znacznego przyspieszenia i skrócenia postępowania.

Nieuiszczone koszty sądowe Sąd przejął na rachunek Skarbu Państwa przy zastosowaniu art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, uznając, że brak jest podstaw do obciążenie którejkolwiek ze stron nieziszczonymi kosztami sądowymi. Doszło bowiem do niezwłocznego uznania żądania pozwu przez K. M., a powódka wygrała sprawę.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć powódce.