UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 6 lutego 2019 roku (data prezentaty) powód M. M. wniósł o uchylenie obowiązku alimentacyjnego na rzecz pozwanej D. K., ustalonego wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w W. z dnia 6 grudnia 2016 roku, w sprawie o sygn. akt V RC 55/16, na kwotę 700 zł miesięcznie oraz o zasądzenie od pozwanej kosztów procesu wg norm przepisanych /pozew k. 4 – 7/.

Pozwana D. K. wniosła o oddalenie powództwa oraz o zwolnienie jej od kosztów sądowych. Ostatecznie wyraziła zgodę na obniżenie alimentów do kwoty 500 zł miesięcznie.

Powód M. M. nie wyraził zgody na obniżenie alimentów do żadnej kwoty. Wyraził zgodę na uchylenie alimentów z dniem zamknięcia rozprawy /odpowiedź na pozew k. 104 – 105, protokół k. 471, 477/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obowiązek alimentacyjny M. M., na rzecz D. K., ustalony został wyrokiem Sądu Rejonowego dla Warszawy – Mokotowa w W. z dnia 6 grudnia 2016 roku, w sprawie o sygn. akt V RC 55/16, na kwotę 700 zł miesięcznie. Wyrok uprawomocnił się z dniem 28 listopada 2017 roku.

Sytuacja stron była wówczas następująca:

M. M. miał 46 lat. Pracował w Banku (...) S.A. w G., na kierowniczym stanowisku. W 2015 roku uzyskał dochód w kwocie 157 106,76 zł. W 2016 roku uzyskiwał średnie miesięczne wynagrodzenie w kwocie 9 238,81 zł netto. U pracodawcy powoda planowane były w 2016 i 2017 roku zwolnienia grupowe. Powód wynajmował mieszkanie przy ul. (...) w W., za kwotę 2 100 zł miesięcznie oraz ponosił koszty eksploatacji mieszkania w kwocie 450 zł. Mieszkał z konkubiną B. S., która była matką 7 – letniego K.. Sprawowała, z ojcem dziecka, opiekę naprzemienną. Otrzymywała alimenty na syna w kwocie 500 zł oraz dokładała do kosztów utrzymania dziecka około 1 500 zł. Pracowała w tym samym banku, co powód. Zarabiała 6 500 zł netto miesięcznie. W dniu (...) urodziła syna powoda – M..

Koszty utrzymania małoletniego M., poza kosztami mieszkania, powód oceniał na około 1 800 zł miesięcznie (pieluchy 200 zł, mleko 200 zł, chusteczki 150 zł, leki 50 zł, lekarze 250, szczepienia 300 zł, ubrania 250 zł, zabawki 200 zł, inne 200 zł), a po powrocie konkubiny do pracy dodatkowo koszt opiekunki 2 500 zł.

Koszt własnego utrzymania powód oceniał na kwotę około 4 200 zł w tym: wyżywienie 1 000 zł, ubrania 500 zł, higiena 400 zł, polisa na życie 500 zł, abonament medyczny 90 zł, stomatolog 150 zł, sport (bieganie, basen) 250 zł, udział (około 1 300 zł) w kosztach utrzymania małoletniego M..

Strony nie dokonały poddziału majątku wspólnego; prowadziły rozmowy w tym kierunku. W skład majątku wspólnego stron wchodziły: mieszkanie przy ul. (...) w W. oraz wyposażenie mieszkania, samochód V. (...), rok produkcji 2013 (wartość w dacie zakupu ponad 120 000 zł) i oszczędności. Mieszkanie obciążone było kredytem hipotecznym, zaciągniętym przez strony w 2008 roku, we frankach szwajcarskich. Pozwana zajmowała mieszkanie stron; powód oddał jej klucze. Powód użytkował samochód stron. Oszczędności stron, około 210 000 zł, pozostawały w wyłącznej dyspozycji pozwanej i zostały przez nią zdeponowane na lokacie na koncie bankowym, do którego powód nie posiadał dostępu. Pozwana zabezpieczyła środki na poczet podziału majątku wspólnego; nie korzystała z tych pieniędzy, których suma rosła o odsetki z lokat.

D. K. miała 44 lata. Pracowała w banku jako starszy specjalista. Zarabiała około 5 600 zł netto miesięcznie. Od rozwodu samodzielnie spłacała kredyt hipoteczny, ponieważ powód odmawiał partycypowania w spłacie kredytu. W sierpniu 2015 roku zainicjowała postępowanie upominawcze, celem zobowiązania pozwanego do zapłacenia na rzecz powódki kwoty ponad 14 000 zł, jako regresu za część rat kredytowych spłacanych samodzielnie przez pozwaną. Po sprzeciwie pozwanego sprawę przekazano do postępowania zwykłego, które było w toku.

W sierpniu 2014 roku pozwana zaczęła konsultacje psychiatryczne. Na pierwszej z nich zalecono pozwanej dalszą psychoterapię. Koszty leczenia oceniała na 100 zł miesięcznie. Ponadto miała zwiększone wydatki stomatologiczne, których przyczyn upatrywała w stresie okołorozwodowym. Przewidywany koszt leczenia stomatologicznego oceniała na kwotę około 12 000 zł.

W styczniu 2016 roku pozwana zapisała się na studia zaoczne na uczelni Ł., na kierunku prawo. Wniosła o przyjęcie bezpośrednio na 5 rok studiów, gdyż do ukończenia studiów pozostało pozwanej napisanie pracy magisterskiej. Wniosek pozwanej został uwzględniony.

Pozwana spłacała ratę kredytu hipotecznego w kwocie 2 300 zł, ponosiła koszty utrzymania mieszkania w kwocie 500 zł, usług telekomunikacyjnych w kwocie 100 zł, prądu w kwocie około 70 – 80 zł, koszty leczenia stomatologicznego około 2 000 zł miesięcznie. Przewidywane koszty leczenia stomatologicznego szacowała na kwotę 12 000 zł. Pozostałe koszty swojego utrzymania oceniała na kwotę około 2 000 zł, w tym ubrania 200 – 300 zł, ale posiadała jedynie środki na wyżywienie 600 zł, higienę 200 zł.

Pozwana w ostatnich latach nie wyjeżdżała na urlop /wyrok w sprawie V RC 55/16/.

Aktualnie sytuacja stron jest następująca:

M. M. ma 49 lat. W dniu 9 czerwca 2018 roku zawarł związek małżeński z B. S. /odpis skrócony aktu małżeństwa k. 10, przesłuchanie powoda k. 472/. Syn powoda, M., ma zdiagnozowany autyzm dziecięcy. Małoletni posiada orzeczenie o niepoprawności, z dnia 3 grudnia 2018 roku, datującej się od wczesnego dzieciństwa – aktualnie do 15 grudnia 2020 roku. Małoletni wymaga stałej opieki neurologa, bieżącej opieki psychiatrycznej, regularnych kosztownych badań, przestrzegania rygorystycznej diety. Z uwagi na niespełnienie kryteriów do przyjęcia małoletniego do publicznego przedszkola, wymaga opieki w placówce terapeutycznej. U małoletniego stwierdzono także koślawość kolan i płaskostopie. Małoletni wymaga zakupu obuwia ortopedycznego i wkładek /zeznania świadka B. M. k. 391v, przesłuchanie powoda k. 472, faktura k. 468/.

Żona powoda, B. M., ma 39 lat. Jest ekonomistą. Pracuje w banku, jako starszy specjalista, ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem w kwocie 6 216,49 zł. Ma prawo do rocznej premii uznaniowej. W 2018 roku uzyskała dochód w kwocie 102 694,06 zł. Cierpi na epilepsję i depresję. Często przebywa na zwolnieniach lekarskich. Na leki wydaje miesięcznie około 400 zł. Spłaca połowę kredytu hipotecznego zaciągniętego wspólnie z byłym mężem, we frankach szwajcarskich, na zakup mieszkania zajmowanego aktualnie przez jej byłego męża. Wysokość miesięcznej raty żony powoda to 550 zł. U syna żony powoda, K. S., zdiagnozowano Zespół (...). Małoletni posiada orzeczenie o niepoprawności z dnia 25 października 2016 roku, datującej się od wczesnego dzieciństwa. Wymaga zaangażowania opiekuńczo – wychowawczego matki i powoda, stałej opieki lekarskiej. B. M. nadal sprawuje opiekę naprzemienną nad synem. Łoży na jego utrzymanie alimenty w kwocie 300 zł miesięcznie. Ponosi koszty opieki psychologicznej syna w kwocie 600 zł miesięcznie. W listopadzie 2019 roku pożyczyła od swojej matki kwotę 6 000 zł na pokrycie bieżących wydatków /zaświadczenie o zarobkach k. 189, zeznania świadka B. M. k. 391v, przesłuchanie powoda k. 472 – 474, zeznania podatkowe k. 190 – 192, potwierdzenie przelewu k. 262 – 277, 280 – 298, faktura k. 30, potwierdzenie wykonania przelewu k. 427/.

Powód, od 15 lipca 2018 roku, zatrudniony jest w (...) Bank S.A., jako Kierownik, z wynagrodzeniem zasadniczym 13 000 zł brutto, prawem do dodatkowych świadczeń na zasadach określonych odrębnym regulaminem oraz możliwym prawem do premii na zasadach określonych w (...) Bank S.A. Wynagrodzenie netto powoda, w okresie sierpień – październik 2018 roku, wyniosło 9 122,98 zł netto, a w okresie od 1 listopada 2018 roku do 30 kwietnia 2019 roku średnio 15 137,66 zł brutto i 10 905,99 zł netto. Aktualnie powód deklaruje wynagrodzenie w kwocie 9 100 zł netto. Deklaruje, iż w ubiegłym roku u pracodawcy zostało podpisane porozumienie o zwolnieniach grupowych. W 2017 roku powód uzyskał dochód w kwocie 169 549,57 zł, a w 2018 w kwocie 169 031,10 zł.

Powód regularnie wywiązuje się ze swojego obowiązku alimentacyjnego na rzecz pozwanej. Powód przekazuje pozwanej kwotę 1 050 zł miesięcznie, tytułem połowy raty kredytu hipotecznego, obciążającego mieszkanie stron zajmowane przez pozwaną. Ratę za styczeń i luty 2020 roku zapłacił jednocześnie w lutym 2020 roku. W styczniu 2020 roku rata kredytu wyniosła 2 350 zł. Powód spłaca kredyt skonsolidowany w styczniu 2020 roku, w A. Banku, w kwocie 15 742,89 zł, w miesięcznych ratach po około 700 zł. Środki przeznaczył na bieżące koszty utrzymania rodziny i obsługę prawną.

Powód leczy się na depresję i nadciśnienie. Zażywa leki, których koszt wynosi około 350 zł miesięcznie. Co dwa miesiące korzysta z wizyty u psychiatry; koszt wizyty to 200 zł. Korzysta z żoną z pakietu medycznego zapewnionego przez pracodawcę.. Pozwana nadal zajmuje mieszkanie stron, a powód użytkuje samochód stron. Stan oszczędności stron to, wg powoda 260 000 zł, a wg pozwanej 220 000 zł. Pozwana zaprzecza twierdzeniom powoda, iż darowała siostrze 20 000 zł; pozwana utrzymuje, iż zwróciła w ten sposób siostrze pożyczkę zaciągniętą na leczenie stomatologiczne. Ostatecznie siostra miała zwrócić pozwanej tę kwotę.

Powód i jego żona złożyli pozwy o unieważnianie umów kredytowych i ponieśli koszty pomocy prawnej w kwocie 9 000 zł. Pomiędzy stronami nadal toczy się postępowanie sądowe o podział majątku wspólnego, które – w ocenie powoda – pozwana utrudnia. P. zainicjowała pozwana i uiściła opłatę od pozwu. W toku postępowania pozwana wyraziła wolę przejęcia lokalu, oszacowanego przez pozwaną na kwotę 745 000 zł, wraz z kredytem. Pozwana nie chciała wpuścić powoda do mieszkania celem oszacowania wartości nieruchomości, ponieważ obawiała się, że nie opuści mieszkania wraz z biegłym. Powód nie zgodził się na wycenę bez jego udziału, wobec czego pozwana zaproponowała wartość mieszkania z aktu notarialnego, co zaakceptował powód. Pozwana zaproponowała powodowi przejęcie lokalu z kredytem. Wycofała się z propozycji ugodowej, ponieważ, jak twierdzi, powód nagrał rozmowę z pozwaną i wykorzystał w sprawie. Powód deklaruje, iż z uwagi na zainicjowanie postępowania sądowego postępowanie sądowe uległo zawieszeniu /odpis skrócony aktu urodzenia k. 11,18, opinia psychologiczna k. 12, orzeczenie o niepełnosprawności k. 13, 20, wydruki z dziennika (...) k. 14 – 17, zaświadczenie lekarskie k. 19, 22, skierowanie do poradni specjalistycznej k. 21, dokumentacja medyczna k. 23 – 31, umowa o pracę k. 32 – 33, historia transakcji k. 34 – 38, 42, 48, 113 – 118, 426, harmonogram k. 119, potwierdzenie przelewu k. 43, 415 – 416, 421 – 422, wezwanie k. 39, protokół oględzin k. 40 – 41, wniosek o podział majątku wspólnego k. 1109 – 112, zaświadczenie o zarobkach k. 180, zeznania podatkowe k. 181 – 188, zeznania świadka B. M. k. 391v – 392, umowa k. 414, formularz informacyjny dotyczący kredytu konsumenckiego k. 423 – 425, przesłuchanie powoda k. 472 – 474, oświadczenie powoda k. 471, przesłuchanie pozwanej k. 475/.

Miesięczny koszt utrzymania rodziny powoda wynosi około 12 000 zł w tym: czynsz najmu 2 100 zł, media 450 zł, koszty umeblowania 100 zł, rata kredytu powoda 1 050 zł, rata kredytu żony powoda 550 zł, koszty utrzymania małoletniego M. 2 250 zł (logopeda, pedagog specjalny, integracja sensoryczna, psycholog, laryngolog, kardiolog, okulista, psychiatra łącznie około 1 900 zł i opłata za przedszkole około 350 zł), koszty utrzymania małoletniego K. 1 600 zł (rewalidacja, integracja sensoryczna, logopeda, język angielki, basen, alimenty 300 zł), wyżywienie, ubranie, pozostałe koszty utrzymania około 4 000 zł. W 2018 i 2019 roku powód wyjeżdżał wraz z rodziną na kilkudniowy wypoczynek do K., S. /zestawienie kosztów dodatkowych rodziny k. 412, potwierdzenie transakcji kartą kredytową k. 196 – 234, 236 – 240, 254 – 259, 360 – 371, 459 – 466, faktury k. 260 – 261, 278, 299 – 301, 340 – 342, 350 – 357, 374 – 379, 382 – 386, 466 – 470, potwierdzenie przelewu k. 262 – 277, 280 – 298, 302 – 339, 372 – 373, 431 – 446, 448, 451 – 453, 455, 456 – 458, potwierdzenie transakcji k. 445, 447, 449 – 450, 454, szczegóły zamówienia k. 241 – 253, przesłuchanie powoda k. 473/.

Pozwana D. K. ma 47 lat. Zatrudniona jest w Banku (...) S.A., jako starszy specjalista ds. Restrukturyzacji i Windykacji (...), ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem w kwocie 5 778,48 zł netto /zaświadczenie k. 106/.

W 2017 roku uzyskała dochód w kwocie 125 610,48 zł, a w 2018 roku w kwocie 119 661,66 zł /zeznania podatkowe k. 150 – 160/.

Pozwana nie ukończyła studiów prawniczych. Obawia się zwolnień grupowych u pracodawcy. Nadal pozostaje pod opieką psychiatry, ale sporadycznie przyjmuje leki psychotropowe. Nie leczy się na depresję. Korzysta z opieki medycznej w ramach pakietu medycznego u pracodawcy. Przeszła leczenie stomatologiczne, w tym implantację. Aktualnie pozostaje pod kontrolną opieką stomatologa.

Koszty utrzymania pozwanej nie uległy istotnej zmianie od daty poprzedniego wyroku alimentacyjnego. Pozwana ponosi koszty utrzymania mieszkania w kwocie około 500 zł miesięcznie, w tym: czynsz 395,71 zł, opłata za miejsce postojowe 110,35 zł. Ponosi opłatę za prąd w kwocie około 80 zł miesięcznie, podatek od nieruchomości w kwocie 301 zł rocznie i koszty ubezpieczenie mieszkania w kwocie 380 zł rocznie. Aktualnie posiada jedynie telefon służbowy. Na wyżywienie przeznacza około 600 zł miesięcznie. Pozwana nie posiada dzieci. Mieszka sama. W ciągu roku korzysta z kilkudniowego wypoczynku nad polskim morzem /potwierdzenie transakcji k. 120 – 144, 147 – 148, decyzja k. 145, polisa k. 146, przesłuchanie pozwanej k. 474 – 476/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie w/w materiału dowodowego.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy.

Dokumenty zgromadzone w aktach sprawy Sąd uznał za wiarygodny materiał dowodowy. Nie były one kwestionowane przez żadną ze stron, zaś Sąd nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu.

Zeznania świadka B. M. Sąd uznaje za wiarygodne, logiczne i spójne, znajdujące potwierdzenie w zeznaniach powoda oraz złożonych przez powoda dokumentach.

Zeznana stron Sąd uznaje za wiarygodne, logiczne i spójne, zgodne z dokumentami złożonymi do akt sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 60 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (kro), jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. Celem, jakiemu ma służyć uprzywilejowane roszczenie alimentacyjne małżonka niewinnego, przewidziane art. 60 § 2 kro, w stosunku do rozwiedzionego współmałżonka uznanego za wyłącznie winnego rozkładu pożycia jest zapobieżenie sytuacji, w której rozwód miałby spowodować pogorszenie w istotny sposób sytuacji materialnej małżonka niewinnego w porównaniu do sytuacji, w której znajdowałby się w prawidłowo funkcjonującym małżeństwie. Środkiem do osiągnięcia tego celu jest roszczenie przyznane małżonkowi niewinnemu o przyczynienie się małżonka uznanego za wyłącznie winnego w odpowiednim zakresie do zaspokojenia jego usprawiedliwionych potrzeb, chociażby nie znajdował się w niedostatku.

Zmiana obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z treścią art. 138 kro, możliwa jest w razie zmiany stosunków, czyli okoliczności istotnych z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu. Rozstrzygnięcie o żądaniu opartym na art. 138 kro wymaga, po pierwsze, porównania stanu istniejącego w dacie uprawomocnienia się rozstrzygnięcia zasądzającego alimenty ze stanem istniejącym w dacie orzekania o zmianie obowiązku alimentacyjnego. Po drugie zaś oznacza, że upływ czasu, jaki nastąpił od daty ostatniego wyroku zasądzającego alimenty, do daty orzekania o zmianie tegoż obowiązku, sam w sobie nie może jeszcze przemawiać za zasadnością powództwa. Zmiana taka musi jednak być istotna i musi ona nastąpić nie wcześniej, niż po uprawomocnieniu się wyroku zasądzającego alimenty, albowiem powództwo nie może zmierzać do weryfikacji prawomocnego orzeczenia sądu, dotyczącego obowiązku alimentacyjnego (wyrok SN z dnia 25 maja 1999 roku, sygn. akt I CKN 274/99, wyrok SN z dnia 27 maja 1999 roku, sygn. akt I CKN 687/98).

W ocenie Sądu, od daty uprawomocnienia się wyroku rozwodowego stron, do dnia orzekania w przedmiotowej sprawie nastąpiła zmiana, w rozumieniu art. 138 kro, uzasadniająca uchylenie obowiązku alimentacyjnego na rzecz pozwanej z datą zamknięcia rozprawy. W tym czasie powód regularnie uczestniczył już w spłacie kredytu hipotecznego.

W ocenie Sądu, istotnej zmianie nie uległy możliwości zarobkowe stron oraz ich sytuacja rodzinna. Możliwości zarobkowe powoda nadal pozwalają powodowi na wywiązywanie się z obowiązku alimentacyjnego na rzecz pozwanej, choć niewątpliwe koszt utrzymania rodziny powoda jest wysoki z uwagi na stan zdrowia syna powoda. Istotną zmianą, uzasadniającą uchylenie obowiązku alimentacyjnego powoda na rzecz pozwanej, jest partycypacja powoda w spłacie kredytu hipotecznego oraz odpadnięcie, po stronie pozwanej, wysokich ówcześnie kosztów leczenia stomatologicznego. W dacie poprzedniego wyroku alimentacyjnego pozwana opłacała całą ratę kredytu tj. 2 300 zł, a aktualnie jej udział w racie jest niższy o 1 050 zł miesięcznie. Ponadto, aktualnie pozwana nie ponosi już tak wysokich kosztów leczenia stomatologicznego, które w trakcie poprzedniego postępowania alimentacyjnego oceniała okresowo na kwotę około 2 000 zł miesięcznie, a pozostałe do poniesienia koszty na kwotę 12 000 zł.

Pozwana przyznała, iż koszty jej utrzymania nie uległy zasadniczej zmianie, to oznacza iż pozwana ponosi podstawowe koszty utrzymania w kwocie około 3 000 zł w tym: kredyt około 1 250 zł, koszty utrzymania mieszkania około 643 zł (czynsz, media, podatki, ubezpieczenie), wyżywienie 600 zł, higiena 200 zł, ubrania 200 – 300 zł. Aktualnie pozwana nie leczy się na depresję. Korzysta z opieki medycznej w ramach pakietu medycznego od pracodawcy. Posiada służbowy telefon. W ocenie Sądu, wynagrodzenie pozwanej (średnio 5 778,48 zł netto), pozwala aktualnie na sfinansowanie nie tylko podstawowych potrzeb pozwanej, tak jak to miało miejsce podczas poprzedniego postępowania alimentacyjnego, ale także innych kosztów utrzymania pozwanej, jak chociażby kosztów wypoczynku, rozrywki czy kontrolnej aktualnie opieki stomatologicznej.

Obawy pozwanej przed zwolnieniami grupowymi nie mogą uzasadniać oddalenia powództwa. Pozwana nie otrzymała wypowiedzenia umowy o pracę; na dzień orzekania Sądu jej sytuacja zawodowa jest stabilna. Gdyby w przyszłości sytuacja zarobkowa pozwanej uległa pogorszeniu lub powód zaniechał partycypowania w spłacie kredytu hipotecznego to, z uwagi na treść przepisu art. 60 § 2 kro, pozwana będzie mogła ponownie wystąpić o alimenty od powoda.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W przedmiotowej sprawie jest to kwota 420 zł stanowiąca równowartość uiszczonej przez powoda opłaty od pozwu.

sędzia Marzena Rzońca