VIII GC 172/19

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z o.o. w S. wniosła o zasądzenie od pozwanego D. O. kwoty 103.800 zł z odsetkami ustawowymi od 10 grudnia 2016 r. tytułem zwrotu wynagrodzenia uiszczonego przez nią z tytułu umów usług doradczych, których przedmiotem było opracowanie dokumentacji aplikacyjnej dla projektów pn. budowa instalacji fotowoltaicznej oraz przewidzianej w nich kary umownej, wskazując przy tym, że spełnione zostały przesłanki odpowiedzialności odszkodowawczej wskazane w art. 471 k.c.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa, podnosząc w pierwszej kolejności zarzut przedawnienia roszczenia. Ponadto pozwany zarzucił brak związku przyczynowego pomiędzy ewentualnie nieprawidłowym wypełnieniem wniosków aplikacyjnych (nienależytym wykonaniem umowy), a szkodą w postaci zapłaconego wynagrodzenia. Pozwany podniósł, że w umowach nie przyjął odpowiedzialności za pozytywne rozpatrzenie wniosków o dofinansowanie skutkujące uzyskaniem dofinansowania. Zdaniem pozwanego powódka nie odstąpiła skutecznie od umowy, nie przysługuje jej zatem roszczenie o zwrot wynagrodzenia przewidziane w §14 umowy.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :

Powódka zawarła z pozwanym umowy usług doradczych z 1 kwietnia 2016 r., których przedmiotem było opracowanie dokumentacji aplikacyjnej dla projektów pn. budowa instalacji fotowoltaicznej w 3 lokalizacjach : N., G. i C. (zmienionej następnie na R.). Na podstawie tych umów pozwany zobowiązał się do wypełnienia formularza biznes planu oraz wniosku o dofinansowanie projektu, przygotowanie pozostałych wymaganych załączników niezbędnych do podpisania umowy o dofinansowanie (z wyłączeniem szczegółowo wskazanych w umowie). W ramach umów – aż do otrzymania informacji o dofinansowaniu projektu pozwany zapewniał powódce pomoc doradczą dotyczącą planowanej inwestycji w zakresie oceny złożonego wniosku przez Instytucję Ogłaszającą Konkurs ( (...)).

W § 6 umowy postanowiono, iż w przypadku odrzucenia przez (...) dokumentu w przyczyn formalnych określonych we wniosku o dotację, z przyczyn leżących po stronie doradcy (pozwanego), zwróci on klientowi (powódce) wynagrodzenie należne mu na podstawie § 10 ust. 1 umowy.

W § 10 ust. 1 przewidziano wynagrodzenie pozwanego płatne w dwóch ratach : pierwsza w terminie 14 dni od podpisania umowy, druga w terminie 14 dni od pozytywnej weryfikacji formalnej przez (...). Strony postanowiły, iż w przypadku otrzymania przez powódkę informacji o przyznaniu środków finansowych objętych wnioskiem, pozwanemu przysługiwać będzie dodatkowe wynagrodzenie z tytułu realizacji umowy w wysokości 1,32 % wartości wnioskowanej dotacji.

W § 13 wskazano, że każda ze stron może rozwiązać umowę z zachowaniem miesięcznego okresu wypowiedzenia. Zgodnie zaś z § 14 w przypadku rozwiązania umowy przez którąkolwiek ze stron z ważnych przyczyn leżących po stronie doradcy, wynagrodzenie określone w § 10 nie będzie przysługiwało doradcy, a nadto doradca zapłaci klientowi karę w wysokości 10.000 zł.

Beneficjentami tych projektów miały być spółki celowe.

Dowód : umowy usługi doradczej k. 18 – 29

zeznania reprezentanta powódki T. K. k. 341 – 344

Ze strony pozwanego do kontaktów z powódką wyznaczona była M. K. (1). Kontaktowała się ona przede wszystkim z M. K. (2), prezesem jednej ze spółek celowych, wyznaczonym do kontaktu z pozwanym. M. K. (1) wielokrotnie zwracała się do marka K. z prośbą o przekazanie dokumentacji niezbędnej do opracowania wniosków, wskazując, iż jej późniejsze przekazanie może spowodować brak możliwości złożenia wniosku o dofinansowanie w przewidzianym na to terminie. Ponadto, zwracała uwagę na konieczność wykazania, iż zapewnione są zasoby finansowe na realizację i udzielała porad w zakresie dokonania w tym celu dopłat. Dokumentacja była przekazywana z opóźnieniem.

Dowód : korespondencja e- mail k. 74 – 113, m.in. e—mail z 26.04. (...). k. 80 verte , 4.05.2016 r. k. 88 verte, 9.05.2016 r. k. 91

zeznania świadka M. K. (1) k. 278 -280

zeznania świadka A. M. (1) k. 283 -286

Pozwany złożył wnioski o dofinansowanie w ostatnim dniu terminu przewidzianym na ich złożenie. Zostały one przesłane w niepełnym stanie. Pracownicy pozwanego zapewniali, że w późniejszym czasie wniosek zostanie uzupełniony. Wyjaśniali przy tym, że nie zdążyli przygotować wniosków.

Dowód : zeznania świadka A. M. (2) k. 231

zeznania reprezentanta powódki T. K. k. 341 – 344

Odnośnie umowy dotyczącej lokalizacji w N. pismem z 20.06.2016 r. Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej poinformował, że we wniosku o dofinansowanie stwierdzono braki formalne lub oczywiste omyłki, wobec czego wezwano do uzupełnienia wniosku lub poprawienia omyłki w terminie 7 dni pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Po usunięciu braków formalnych, pismem z 29.09. 2016 r. (...) poinformował, że wniosek o dofinansowanie poddany został ocenie w fazie administracyjności i wykonalności, w wyniku której stwierdzono konieczność złożenia wyjaśnień oraz uzupełninia/korekty wniosku o dofinansowanie.

Pismem z dnia 14.10.2016 r. Instytucja Pośrednicząca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa (...) poinformowała, że projekt otrzymał ocenę negatywną ze względu na niespełnienie następujących kryteriów:

- „możliwość oceny merytorycznej wniosku” – kryterium administracyjności

- „zgodność z kwalifikowalnością wydatków” – kryterium administracyjności

- „zdolność finansowa” – kryterium wykonalności

- „zdolność ekonomiczna” – kryterium wykonalności

Dowód : pismo z 20.06.2016 r. k. 30 – 31

pismo z 29.09.2016 r. k. 32 – 34

pismo z 14.10.2016 r. k. 38 - 41

Odnośnie umowy dotyczącej lokalizacji w R. pismem z 21.07.2016 r. (...) poinformował, że wniosek o dofinansowanie poddany został ocenie w fazie dopuszczalności, w wyniku której stwierdzono konieczność wyjaśnień w zakresie wymienionym w załączniku.

Pismem z 6.10.2016 r. Instytucja Pośrednicząca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa (...) poinformowała, że projekt otrzymał ocenę negatywną ze względu na niespełnienie kryterium „zdolność finansowa” – kryterium wykonalności.

Dowód: pismo z 21.07.2016 r. k. 35

pismo z 6.10.2016 r. k. 36 – 37

Odnośnie umowy dotyczącej lokalizacji w G. Instytucja Pośrednicząca Regionalnym Programem Operacyjnym Województwa (...) poinformowała, że projekt otrzymał ocenę negatywną ze względu na niespełnienie następujących kryteriów:

- „możliwość oceny merytorycznej wniosku”

- „zgodność z kwalifikowalnością wydatków”

- „zdolność finansowa”

- „zdolność ekonomiczna”

niesporne

Pozwany poinformował powódkę o tym, iż przewidywany jest kolejny konkurs, w którym powódka może wziąć udział. Okazało się jednak, że projekty powódki nie kwalifikowały się do tego konkursu, nie spełniały bowiem przewidzianych kryteriów.

Dowód : zeznania pozwanego D. O. k. 345 - 348

zeznania reprezentanta powódki T. K. k. 341 – 344

Pismami z 4.11.2016 r. powódka wypowiedziała wszystkie trzy umowy usługi doradczej w związku z nienależytym przygotowaniem dokumentacji aplikacyjnej dla projektów i tym samym zaistnieniem utraty zaufania do pozwanego. Na podstawie § 6 umów, w związku ze spełnieniem wszystkich przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej wymienionych w art. 471 k.c., powódka wniosła o zwrot wynagrodzenia za wykonanie przedmiotu każdej umowy i zapłatę kary umownej wynikającej z § 14 ust. 1 w wysokości 10.000 zł.

Dowód: pisma z 4.11.2016 r. k. 42 -44

Pismem z 25.11.2016 r. powódka wezwała pozwanego do zapłaty łącznej kwoty 103.800 zł tytułem zwrotu wynagrodzenia zapłaconego na podstawie trzech umów z 1.04.2016 r. oraz kwoty 30.000 zł tytułem kar umownych przewidzianych w §14 ust. 1 tych umów.

Dowód : wezwanie do zapłaty k. 46

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Powódka dla uzasadnienia swego żądania powoływała się w pierwszej kolejności na postanowienia umów zawartych z pozwanym, w szczególności § 6, a zatem podstawę jej roszczenia stanowił przepis art. 354 §1 k.c., który stanowi, że dłużnik powinien wykonać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje - także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.

Fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy ustalono na podstawie dokumentów, których autentyczność nie była kwestionowana przez strony, dowód z zeznań świadków (przesłuchanych na piśmie) oraz dowód z przesłuchania stron. Brak było podstaw do odmówienia wiarygodności zeznaniom świadków w taki zakresie, w jakim odnosiły się one o faktów. Rozbieżności w zeznaniach świadków wynikały przede wszystkim z odmiennej oceny pewnych sytuacji i zachowań, w szczególności w zakresie odpowiedzialności za negatywną ocenę wniosków o dofinansowanie. Podobne ocenić należało dowód z przesłuchania stron.

Sąd pominął zgłoszony w pozwie dowód z dokumentów zawartych w aktach sprawy XI GCo 22/18, w tym wniosku o zawezwanie do próby ugodowej oraz protokołu z posiedzenia przygotowawczego, mając na uwadze to, że nie było przeszkód do złożenia tych dokumentów bezpośrednio przez samą powódkę. Wniosek o otwarcie zamkniętej rozprawy w celu umożliwienia powódce złożenia tych dokumentów nie został uwzględniony z uwagi na to, iż fakty, jakie miały być wykazane tymi dokumentami, a mianowicie przerwanie biegu przedawnienia, nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sporu. Przyczyną, dla której sąd nie uwzględnił powództwa, nie był bowiem podniesiony zarzut przedawnienia roszczenia. Co więcej, pozwany nie zaprzeczył w odpowiedzi na pozew, iż 20 marca 2018 r. miało miejsce posiedzenie pojednawcze z wniosku powódki o zawezwanie do próby ugodowej, a tym samym nie było potrzeby wykazywania tego faktu dokumentami.

Oceniając uprawnienie powódki do zwrotu wynagrodzenia w świetle § 6 wszystkich umów zauważyć trzeba, iż po pierwsze wchodziło ono w rachubę jedynie w przypadku odrzucenia dokumentu przez Instytucję Ogłaszającą Konkurs z przyczyn formalnych, a nadto przyczyn leżących po stronie pozwanego.

Dla ustalenia zakresu znaczeniowego pojęcia „przyczyn formalnych” przydatne są zarówno definicje ujęte w przepisach ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej 2014 – 2020 (Dz. U. z 2014 r. poz. 1146 ze zm.) jak i postanowienia Regulaminu konkursu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (...) 2014 -2020.

Zgodnie z art. 2 pkt 27 a powołanej ustawy warunki formalne to warunki odnoszące się do kompletności, formy oraz terminu złożenia wniosku o dofinansowanie projektu, których weryfikacja odbywa się przez stwierdzenie spełniania albo niespełniania danego warunku.

W myśl art. 43 ust. 1 w razie stwierdzenia braków w zakresie warunków formalnych we wniosku o dofinansowanie projektu właściwa instytucja wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w wyznaczonym terminie, nie krótszym niż 7 dni i nie dłuższym niż 21 dni, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Podobną regulację, z odwołaniem się do cytowanego przepisu, zawarto w pkt 3.7.1. Regulaminu Konkursu, w którym sprecyzowano długość terminu (7 dni) na uzupełnienie wniosku.

Zauważyć trzeba, że tego rodzaju wezwanie do uzupełnienia wniosku wobec stwierdzenia braków formalnych skierowano w związku z umową dotyczącą lokalizacji w N. (k. 30). Istotne jest przy tym, że sankcją za nieuzupełnienie braków formalnych, miało być pozostawienie wniosku bez rozpatrzenia.

Nie ulega wątpliwości, że wszystkie wnioski odnośnie 3 umów zostały rozpatrzone, tyle tylko, że z wynikiem negatywnym. Już to stwierdzenie oznacza, że wnioski te przeszły do dalszego etapu.

Z treści Regulaminu wynika przy tym, że ocena wniosku o dofinansowanie dokonywana była w 4 fazach : dopuszczalności, administracyjności i wykonalności, jakości i oceny strategicznej (pkt 3.3). Analiza postanowień Regulaminu odnośnie poszczególnych faz oceny pozwala stwierdzić, że weryfikacja merytoryczna wniosku o dofinansowanie następowała dopiero poczynając od fazy administracyjności i wykonalności (pkt 3.3.2). W przypadku, gdy jedno z kryteriów dopuszczalności nie było spełnione wniosek w fazie dopuszczalności był odrzucany z postępowania konkursowego (pkt 3.2.5).

Wprawdzie pismem z 21 lipca 2016 r. (odnośnie umowy dotyczącej R.) wezwano do złożenia wyjaśnień w fazie dopuszczalności, jednakże kolejne pismo (z 6.10.2016 r. k. 36) świadczy o tym, iż wniosek przeszedł do kolejnej fazy, w której otrzymał ocenę negatywną z uwagi na niespełnienie kryterium wykonalności.

Niesporne nadto było, iż także wniosek dotyczący lokalizacji w G. rozpatrzony został w fazie administracyjności i dopuszczalności.

Skoro zatem wszystkie wnioski doszły do fazy, w której poddawane były ocenie merytorycznej brak jest podstaw do twierdzenia, że doszło do ich odrzucenia z przyczyn formalnych.

Oceniając roszczenie powódki w świetle art. 471 k.c. statuującego kontraktową odpowiedzialność odszkodowawczą przypomnieć należy, iż przesłankami tej odpowiedzialności są : niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania, szkoda oraz związek przyczynowy między niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą.

W ocenie Sądu przesłanki te nie zostały w niniejszej sprawie spełnione.

Przeprowadzone w sprawie dowody nie dają podstaw do przyjęcia, iż pozwany w sposób nienależyty wykonał zobowiązanie. Strony łączyły umowy o charakterze mieszanym, w której przeważały elementy charakterystyczne dla umowy o dzieło (opracowanie dokumentacji aplikacyjnej i wniosków o dofinansowanie), zaś w zakresie pomocy doradczej dotyczącej planowanej inwestycji (§5) umowa wykazywała cechy typowe dla umowy o świadczenie usług.

Nie było między stronami sporne, iż rezultat, jaki miał być osiągnięty dzięki zawartym umowom, nie przejawiał się w przyznaniu dotacji przez instytucję ogłaszającą konkurs (czego strona pozwana nie mogła zapewnić), a jedynie złożenie poprawnie sporządzonego wniosku o dofinansowanie.

O nienależyte wykonaniu zobowiązania przez pozwanego nie może świadczyć sam tylko fakt stwierdzenia w pierwszym etapie braków formalnych jednego z wniosków. Braki te niewątpliwie zostały usunięte w wyznaczonym terminie, skoro wniosek zakwalifikowano do badania w dalszych etapach. Co więcej, z dowodów w postaci korespondencji e- mail (w szczególności e- mail z 21.04.2016 r. k. 80 verte, 26.04.2016 r. k. 80 verte, z 4.05.2016 r. k. 88 verte), korelujących z zeznaniami świadka M. K. (1), wynika, że dokumenty, których przekazanie spoczywało na powódce, faktycznie przesyłane były z opóźnieniem, co wywoływało konieczność przypominania przez pracowników pozwanego o danych niezbędnych do prawidłowego złożenia wniosku.

Nie sposób też wyprowadzić wniosku o nienależytym wykonaniu zobowiązania z ostatecznej negatywnej oceny wniosków przez instytucję konkursową, co skutkowało tym, iż nie zostały one zakwalifikowane do następnego etapu.

Odnośnie umowy dotyczącej lokalizacji w R. przyczyną takiej oceny – jak wynika z uzasadnienia pisma z 6.10.2016 r. (k. 36 verte) było uznanie, że sytuacja finansowa wnioskodawcy nie gwarantuje osiągnięcia deklarowanych produktów lub usług z deklarowanym planem finansowym i w terminie określonym we wniosku. Zdaniem oceniającego zdolność finansowa wnioskodawcy nie gwarantuje zabezpieczenia jego bieżącej działalności i utrzymania projektu w okresie trwałości, a koszty finansowania zewnętrznego generują zbyt duże ryzyko.

W toku postępowania nie wykazano jednak, że taka negatywna ocena wynikała z niewłaściwego przygotowania wniosku oraz że dysponowanie dokumentacją, jaka została przekazana pozwanemu, umożliwiało takie przygotowanie wniosku, które pozwalałoby na pozytywną ocenę w powyższym aspekcie. Nie można bowiem wykluczyć, że negatywna ocena w zakresie kryterium wykonalności („zdolność finansowa”) związana była z rzeczywistą sytuacją finansową, jaka wyłaniała się ze złożonych przez powódkę dokumentów.

Odnośnie umowy dotyczącej lokalizacji w N. (k. 38 – 41) zauważyć trzeba, że pismo z 14.10.2016 r. złożone zostało do akt w niepełnym zakresie (brak co najmniej drugiej i piątej strony). Niemniej, w opisie kryterium 3.2. „zdolność finansowa” wskazano, że mimo wezwania do poprawy dokumentacji w zakresie zastosowania w kalkulacji przychodów od roku 2033 ceny referencyjnej energii z odnawialnych źródeł energii, wnioskodawca nie dokonał poprawy i tym samym zawyżył przyszłe przychody. Ponadto wytknięto, że wskaźnik EM – score, w oparciu o który przeprowadzona być winna ocena możliwości finansowych inwestora, przez dłuższą część okresu referencyjnego utrzymuje się na takim poziomie, który można interpretować jako zagrożenie upadłością spółki realizującej projekt.

Z treści tego pisma, jak również pozostałego materiału dowodowego nie sposób wywieść, czy powyższe oceny były wynikiem zaniedbania pozwanego, czy też rzeczywistej sytuacji finansowej powódki. Jednocześnie nie można przesądzić, że przy odmiennym sporządzenia dokumentacji (np. bez zawyżenia przyszłych przychodów), projekt uzyskałby pozytywną ocenę w omawianym zakresie.

Wobec negatywnych ocen w zakresie zdolności finansowej i ekonomicznej wtórne znaczenie miały przyczyny negatywnej oceny odnośnie kryterium administracyjności („możliwość oceny merytorycznej wniosku i „zgodności wniosku z kwalifikowalnością wydatków”). Stwierdzić jedynie należy, iż także i w tym zakresie nie można ustalić przyczyn takiego stanu rzeczy, który doprowadził do negatywnej oceny.

Zauważyć trzeba, iż z korespondencji e- mail z 4.10.2016 r. kierowanej przez M. K. (1) do M. K. (2) wynika, że pozwany wskazywał ryzyka związane z negatywną oceną zdolności finansowej i przedstawiał możliwe rozwiązanie problemu (ustalenie dopłat). Zeznania świadka M. K. (2) (k. 290) odnośnie pytania 4 dotyczącego reakcji na ten e- mail są dość lakoniczne; świadek podał jedynie, że udzielił odpowiedzi telefonicznie. Podobnie odnośnie pytania 5 (dotyczącego reakcji na e- mail z 3.10.2016 r. dotyczącego konieczności pokazania dodatkowych przychodów z projektu) świadek jedynie ogólnikowo podał, że przekazał M. K. (1) pełną wiedzę na temat prowadzenia produkcji prądu z farmy fotowoltaicznej.

Okoliczność, iż – jak wynika z zeznań świadków i reprezentanta powódki - zgodnie z zaleceniami M. K. (1) w przygotowanej dokumentacji obniżono koszty i przewidziano dopłaty wspólników nie oznacza, że doradztwo w tym zakresie było nieprawidłowe. Fakt, iż mimo podjętych działań nadal uznano za niespełnione kryterium zdolności finansowej, mógł być konsekwencją tego, że działania te okazały się niewystarczające. Nie można jednak przesądzić, by sytuacja finansowa powódki stwarzała możliwości innego opracowania dokumentacji, które dawałyby większe szanse na pozytywną ocenę wniosku.

Odnośnie umowy dotyczącej lokalizacji w G. do pozwu nie dołączono wprawdzie pism kierowanych przez instytucję, jednak z twierdzeń zawartych w pozwie (niezaprzeczonych w odpowiedzi na pozew) wynika, że także i w tym przypadku niespełnione zostało (obok kryterium administracyjności („możliwość oceny merytorycznej wniosku i „zgodności wniosku z kwalifikowalnością wydatków”) kryterium oceny finansowej i ekonomicznej. Aktualne są zatem wcześniejsze uwagi odnośnie tej oceny.

Niezależnie od oceny sposobu wykonania zobowiązania przez pozwanego nie wykazano w niniejszym postępowaniu pozostałych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, a mianowicie szkody, rozumianej jako uszczerbek majątkowy oraz związku przyczynowego między nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą.

Sam fakt przeznaczenia przez powódkę środków finansowych na wynagrodzenie pozwanego wynikające z 3 umów nie jest z równoznaczny z powstaniem uszczerbku w majątku powódki. Podkreślenia wymaga, że stan aktywów i pasywów powódki nie uległby jakiejkolwiek zmianie także w przypadku, gdyby pozwany wywiązał się należycie ze swoich obowiązków. Także bowiem i w takiej sytuacji powódka wydatkowałaby kwoty na wynagrodzenie pozwanego, a jednocześnie nie wiązałoby się to automatycznie z uzyskaniem korzyści w postaci dotacji. Konstatacja ta jest tym bardziej uzasadniona jeśli weźmie się pod uwagę, iż stroną umowy z pozwanym była (...) spółka z o.o., podczas gdy beneficjentami umów o dofinansowanie miały być spółki celowe ( S- (...) spółka z o.o., (...) spółka z o.o. i (...) spółka z o.o. spółka komandytowa). Nawet gdyby wynagrodzenie przysługiwało pozwanemu jedynie w przypadku uzyskania dofinansowania (co w sprawie nie miało miejsca), to brak byłoby podstaw do automatycznego przyjęcia wniosku, iż dofinansowanie skutkowałoby zmianą (na plus) sytuacji majątkowej powódki. Konieczne byłoby wówczas wykazanie, w jaki sposób dofinansowanie projektów realizowanych przez spółki celowe przekłada się na stan aktywów powódki.

W ocenie Sądu brak jest też związku przyczynowego pomiędzy ewentualnym nieprawidłowym wykonaniem zobowiązania przez pozwanego (nieprawidłowym przygotowaniem wniosków), a uszczerbkiem w postaci zapłaconego wynagrodzenia. Skoro należyte wykonanie zobowiązania przez pozwanego wcale nie zakładało uzyskania rezultatu w postaci otrzymania dofinansowania to możliwa jest sytuacja, w której pozwany przygotowałby wnioski w inny - prawidłowy sposób, (w szczególności taki, który pozwalałby zakwalifikowanie ich do ostatniego etapu konkursu), a mimo to projekty nie otrzymałyby dofinansowania z uwagi na niższą liczbę punktów na liście rankingowej. W konsekwencji stan aktywów i pasywów powódki pozostawałby na takim samym poziomie jak w przypadku będącym przedmiotem sporu.

Nieuprawniony jest przy tym wniosek, że prawidłowe opracowanie dokumentacji skutkowałoby uzyskaniem dofinansowania projektów. Tego rodzaju skutek uzależniony jest bowiem nie tylko od sposobu przygotowania dokumentacji, ale także od czynników niezależnych od samych wnioskodawców, a mianowicie poziomu i oceny wniosków o dofinansowanie złożonych przez innych uczestników konkursu.

Na uwzględnienie nie zasługiwało także roszczenie powódki z tytułu kar umownych w kwotach 3x 10.000 zł, oparte na przepisie art. 483 §1 k.c.

W umowach stron w §14 przewidziano karę w wysokości 10.000 zł w przypadku rozwiązania umowy przez którąkolwiek ze stron, z ważnych przyczyn lezących po stronie doradcy (pozwanego). Tego rodzaju sformułowanie rozumieć należy, w ocenie Sądu, jako zastrzeżenie kary za nienależyte wykonanie zobowiązania, którego skutkiem jest rozwiązanie umowy z ważnych przyczyn leżących po stronie pozwanego. Przepis art. 483 §1 k.c. przewiduje bowiem możliwość zastrzeżenia określonej sumy za niewykonanie lub nienależyte wykonania zobowiązania niepieniężnego. Skoro zaś w omawianej sprawie nie wykazano nienależytego wykonania zobowiązania przez pozwanego to powódce nie przysługuje roszczenie o zapłatę kary z tytułu trzech umów.

Z tych samych względów postanowienie §14 nie stanowi także podstawy zwrotu już zapłaconego pozwanemu wynagrodzenia (tj. w przypadku, gdy ważną przyczyną miałoby być nienależyte wykonanie zobowiązania).

Z przesłuchania reprezentanta powódki T. K. wynika, że przyczyną wypowiedzenia umów była utrata zaufania. Nie budzi wątpliwości, iż brak zaufania (niezależnie od obiektywnych przesłanek) może stanowić ważną przyczynę rozwiązania umowy. W sytuacji jednak, w której to powódka utraciła to zaufanie nie sposób twierdzić, by ważna przyczyna leżała po stronie pozwanego, jeśli jednocześnie nie wykazano obiektywnych przyczyn utraty zaufania, w szczególności nienależytego wykonania zobowiązania.

Reprezentant powódki wskazał 3 powody utraty zaufania : złożenie „pustego” wniosku w ostatnim dniu terminu, opracowanie wniosków także dla innych podmiotów, udzielane przez pozwanego zapewnienie o możliwości udziału w następnym konkursie, które jednak się nie potwierdziły.

Odnosząc się do pierwszej z wymienionych przyczyn przypomnieć trzeba, iż bogatej korespondencki elektronicznej wynika, że wykonująca zadanie M. K. (1) ponaglała powódkę o dokumenty niezbędne do złożenia wniosku i wskazywała konsekwencje takiego opóźnienia. Tym samym nie można przypisać pozwanemu odpowiedzialności za złożenie wniosku niepełnego w sytuacji, w której było to jedyne wyjście z sytuacji, umożlwiające dalszy udział w konkursie (po wezwaniu do usunięcia braków i ich faktycznym uzupełnieniu) .

Odnośnie opracowania wniosków także dla innych podmiotów uczestniczących w tym konkursie, pozwany zaprzeczył twierdzeniom, jakoby zapewniał, iż nie będzie reprezentował innych podmiotów w tym konkursie . Sąd dał wiarę zeznaniom pozwanego, iż zapewnienie nie mogło być udzielone już z uwagi na to, że rozmowa miała miejsce w obecności M. K. (2), zaś pozwany przygotowywał dokumentację także dla spółek związanych z M. K. (2). Sam reprezentant powódki przyznał, że nie w tamtym czasie nie był świadomy przygotowywania wniosków przez pozwanego dla spółek związanych z M. K..

Pozwany wyjaśnił także w przekonujący sposób (odnośnie braku możliwości udziału powódki w kolejnym konkursie), iż na etapie ogłaszania harmonogramu naboru do kolejnego konkursu nie są podawane kryteria.

W świetle przytoczonej argumentacji nie można przyjąć, iż powódka miała obiektywnie uzasadnione podstawy do utraty zaufania wobec pozwanego.

Niezależnie od tego zauważyć trzeba, że łączące strony umowy w głównej części, obejmującej przygotowanie wniosków o dofinansowanie, zostały już wykonane; na pozwanym spoczywały jedynie obowiązki związane ze złożeniem wniosków w dalszych konkursach oraz ewentualną pomocą doradczą dotyczącą planowanej inwestycji. Wynagrodzenie przewidziane w §10 ust. 1 umowy było ściśle związane z wykonaniem tych właśnie zadań przez pozwanego.

Wobec tego rozwiązanie umów poprzez ich wypowiedzenie odnosić się może jedynie do tych ewentualnych dalszych czynności pozwanego (doradztwa i składania wniosków w dalszych konkursach).

Mając na uwadze wszystkie wskazane wyżej okoliczności powództwo oddalono. Wobec tego, że powódka przegrała sprawę na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. zasądzono od niej na rzecz pozwanego koszty procesu, obejmujące wynagrodzenie pełnomocnika stosownie do § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 ze zm.).