Sygn. akt V U 919/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 września 2020 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Romuald Kompanowski

Protokolant: st.sekr.sądowy Justyna Dzikowska

po rozpoznaniu w dniu 21 września 2020 r. w Kaliszu

odwołania B. K.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 1 czerwca 2020 r. Nr (...)

w sprawie B. K.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o zwrot nienależnie pobranego świadczenia

Zmienia zaskarżoną decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z dnia 1 czerwca 2020 r. znak (...) w ten sposób, że stwierdza, iż odwołująca B. K. nie jest zobowiązana do zwrotu wypłaconego za okres 1.06.2018 – 30.04.2020 świadczenia w kwocie 9 861,06 zł.

UZASADNIENIE

Decyzją z 1 czerwca 2020 r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego ustalił nadpłatę renty rolniczej i zobowiązał B. K. do zwrotu kwoty 9 861,06 zł tytułem należnie pobranej 50% części uzupełniającej renty rolniczej za okres 1 czerwca 2018 – 30 kwietnia 2020. Organ rentowy uznał, iż we wskazanym okresie ta część świadczenia nie przysługiwała albowiem uprawniona do świadczenia prowadziła działalność rolniczą.

Odwołanie od powyższej decyzji złożyła B. K. wnosząc o zmianę decyzji i stwierdzenie braku podstaw do zwrotu świadczenia w podanej w decyzji kwocie. W uzasadnieniu odwołania skarżąca powołała się na zawartą w marcu 2018 r. umowę dzierżawy gospodarstwa rolnego.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania.

Sąd ustalił, co następuje:

Poza sporem pozostaje przyznanie odwołującej B. K. urodzonej (...) prawa do renty rolniczej i jej wypłacanie w okresie objętym decyzją w pełnej wysokości w tym 100% części uzupełniającej oraz to, że prawo do świadczenia zostało odwołującej przyznane poczynając od stycznia 2010 r.

W lutym 2014 r. odwołująca złożyła w organie rentowym dwa oświadczeni: jedno o wydzierżawieniu gospodarstwa rolnego swemu synowi P. K. oraz drugie – o braki prowadzenia z synem P. K. wspólnego gospodarstwa domowego. To drugie oświadczenie podpisał także P. K.. Do świadczeń została dołączona umowa dzierżawy gospodarstwa rolnego o powierzchni 10,3008 ha położonego w K. na terenie Gminy D.. Umowa zawarta była 31 lipca 2012 r. na okres 10 lat i została zgłoszona w miejscowym starostwie. W ślad za zgłoszeniem zostało sporządzone przez starostwo zawiadomienie o zmianach w ewidencji odnośnie zamiany osób władających gruntem. Organ rentowy decyzją z 20 marca 2014 r. przyznał poczynając od 1 marca 2014 r. część uzupełniającą renty rolniczej w pełnej wysokości.

/ bezsporne /

W maju 2018 r. odwołująca i jej syn P. K. złożyli w Starostwie Powiatowym w P. informację o rozwiązaniu z dniem 7 maja 2018 r. zawartej 31 lipca 2012 r. umowy dzierżawy. Do informacji dołączone było wspólne oświadczenie tych osób, z którego wynikało rozwiązanie wskazanej wyżej umowy. Kserokopie powyższych pism odwołująca przedstawiła w organie rentowym w maju 2020 r.

dowód: pisma z 7.05.2018 k. 220 i 221 w aktach KRUS

Umową dzierżawy z 12 marca 2018 r. zawartej między odwołującą jako wydzierżawiającą a W. M. jako dzierżawcą, odwołująca wydzierżawiła gospodarstwo rolne na okres 10 – u lat W. M.. Powyższa umowa została przedstawiona w organie rentowym w czerwcu 2020 r. łącznie z kserokopiami bankowych dokumentów płatniczych potwierdzających wpłatę podatku rolnego za kolejne kwartalne okresy z konta bankowego dzierżawcy a w polu przeznaczonym na tytuł transakcji wskazane zostały dane odwołującej ( imię, nazwisko, adres i okres płatności podatku ). Płatności podatku z konta bankowego dzierżawcy następowały po tym jak otrzymywane przez odwołującą ze starostwa odpisy kolejnych decyzji o wymiarze podatku rolnego, odwołująca przekazywała dzierżawcy.

dowód: umowa dzierżawy, bankowe dokumenty płatnicze w aktach KRUS,

zeznania świadka S. M.

Decyzją z 15 lipca 2020 r. organ rentowy podjął od 1 czerwca 2020 r. wypłatę dla odwołującej renty rolniczej ustając część uzupełniającej w pełnej kwocie.

/ bezsporne /

Sąd zważył, co następuje:

Możliwość dochodzenia zwrotu nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczenia emerytalno-rentowego rolników zostały zawarte w przepisie art. 138 ust. 2 – 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych stosowanej do rent rolniczych w oparciu o przepis art. 52 ust. 2 ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników.

W myśl zawartej w pierwszej z wyżej wymienionych regulacji za nienależnie pobrane świadczenia uważa się:

- świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

- świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.

Zgodnie z przepisem art. 28 ust. 1 - 3 cytowanej wyżej ustawy z 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników wypłata emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega częściowemu zawieszeniu na zasadach określonych w ust. 2-8, jeżeli emeryt lub rencista prowadzi działalność rolniczą ( ust. 1 ). Zawieszenie wypłaty dotyczy:

1) części uzupełniającej emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy,

2) emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin w części równej 95% emerytury podstawowe i obejmuje całość lub określony ułamek tej części świadczenia; ilekroć w ust. 3 i 5-7 jest mowa o zawieszeniu wypłaty w całości, w połowie albo w jednej czwartej - rozumie się odpowiednio zawieszenie wypłaty tej części świadczenia, jej połowy albo jednej czwartej ( ust. 2 ).

Wypłata ulega zawieszeniu w całości, jeżeli emeryt lub rencista nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej ( ust. 3 ). Jednakże w przypadku pobierania przez rencistę okresowej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy, nie dłużej jednak niż przez dwa lata – wypłata części uzupełniającej ulega zawieszeniu w połowie ( ust. 6 pkt 2 ).

Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że za okres objęty zaskarżoną decyzją, odwołująca mając przyznaną rentę rolniczą w pełnej wysokości nie prowadziła działalności rolniczej albowiem przedmiotowe gospodarstwo rolne zostało wydzierżawione. Co prawda umowa dzierżawy nie została zgłoszona w ewidencji gruntów we właściwym czasie a w szczególności w okresie objętym zaskarżoną decyzją to jednak brak ten wobec przedstawionych dokumentów bankowych obrazujących dokonywane przez dzierżawcę płatności podatku rolnego pozwala przyjąć za wiarygodne przejście uprawnień w zakresie posiadania przedmiotowego gospodarstwa na nowego dzierżawcę w osobie W. M.. Organ rentowy w toku postępowania nie kwestionował zresztą wskazanej wyżej umowy co znalazło ostatecznie wyraz w decyzji z lipca 2020 r. przyznającej odwołującej 100% części uzupełniającej. Istnienie zatem w okresie objętym zaskarżoną decyzją stanu wywołanego zawartą w marcu 2018 r. umową dzierżawy wywołało skutek w postaci uznania, że w tym okresie odwołująca działalności rolniczej nie prowadziła. Nie doszło zatem do wypłaty odwołującej nienależnego świadczenia. Nie było tym samym podstaw do wydania decyzji ustalającej taki stan i do domagania się zwrotu nadpłaconego świadczenia.

W tych warunkach odwołanie jako uzasadnione prowadziło do zmiany decyzji o czym sąd orzekł sentencji wyroku.