Sygn. akt VI U 901/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2020 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Ewa Milczarek

Protokolant – starszy sekretarz sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 20 października 2020 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: R. H.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 3 stycznia 2020 r., znak: (...)

i z dnia 11 lutego 2020 r., znak: (...)

w sprawie: R. H.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o składki

1)  oddala odwołanie w zakresie decyzji z dnia 11 lutego 2020 r., a w pozostałym zakresie umarza postępowanie,

2)  zasądza od ubezpieczonego na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. kwotę 3.600 (trzy tysiące sześćset) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od dnia uprawomocnienia się niniejszego wyroku.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt VI U 901/20

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. stwierdził, że R. H. jest dłużnikiem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Zadłużenie wraz
z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień wydania decyzji wyniosło łącznie 26 320 zł. Zadłużenie dotyczy okresu od kwietnia 2016 roku do października 2019 roku.

Decyzją z dnia 11 lutego 2020 roku organ rentowy zmienił w części dotyczącej wysokości zadłużenia decyzję z dnia 3 stycznia 2020 roku w ten sposób, że zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień 3 stycznia 2020 roku wyniosło łącznie 23 785,66 zł. Zadłużenie
z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne dotyczyło okresu od maja
2016 r. do sierpnia 2018 r., od listopada 2018 r. do grudnia 2018 r., lutego 2019 r. oraz października 2019 r. Zadłużenie z tytułu składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy dotyczyło okresu od kwietnia 2016 roku do sierpnia 2018 r., od listopada 2018 r. do grudnia 2018 r., lutego 2019 r. oraz października 2019 r. W uzasadnieniu organ wyjaśnił, iż w dniu 21 stycznia 2020 roku organ rentowy sporządził z urzędu korekty dokumentów rozliczeniowych w związku z ustaleniem okresu podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. Po ponownym rozliczeniu konta zaległości
z tytułu składek wskazane w powyższej decyzji uległy zmianie.

Odwołanie od decyzji z dnia 3 stycznia 2020 roku wniósł R. H. zaskarżając decyzję w zakresie wysokości zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne oraz składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy zarzucając jej błąd w ustaleniach faktycznych poprzez nieuwzględnienie przez organ rentowy w zestawieniu należności na rzecz FUS, FP i FS okresów, w których płatnik nie był zobowiązany do płacenia składki w pełnej wysokości, tj. w szczególności okresu, w którym odwołujący przebywał na zwolnieniach lekarskich, okresu, w którym przysługiwała renta z tytułu niezdolności do pracy oraz okresy w którym odwołujący posiadał umiarkowany stopień niepełnosprawności. Wobec powyższego odwołujący wniósł o zmianę decyzji w zakresie wysokości zadłużenia oraz zasądzenie kosztów postępowania z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania w zakresie decyzji z dnia 11 lutego 2020 r., a w pozostałym okresie o umorzenie postępowania oraz zasądzenie od odwołującego na rzecz ZUS kosztów zastępstwa procesowego oraz podtrzymał stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje:

Decyzją z dnia 12 sierpnia 2019 roku organ rentowy odmówił R. H. prawa do zasiłku chorobowego od 6 maja 2015 r. do
3 listopada 2015 r., od 3 marca 2016 r. do 11 marca 2016 r., od 14 marca 2016 r. do 8 kwietnia 2016 r., od 11 kwietnia 2016 r. do 9 maja 2016 r.,
od 18 maja 2016 r. do 7 czerwca 2016 r., od 15 czerwca 2016 r. do 5 lipca 2016 r., od 13 lipca 2016 r. do 5 sierpnia 2016 r., od 11 sierpnia 2016 r. do 20 września 2016 r., od 20 marca 2017 r. do 9 czerwca 2017 r., od 19 lipca 2017 r. do 31 sierpnia 2017 r., od 26 września 2017 r. do 10 lutego 2018 r. oraz do świadczenia rehabilitacyjnego od 1 grudnia 2013 r. do 8 listopada 2014 r., od 21 września 2016 r. do 17 lutego 2017 r., od 11 lutego 2018 r. do 31 sierpnia 2018 r., od 1 listopada 2018 r. do 31 grudnia 2018 r. oraz od
1 lutego 2019 r. do 5 lutego 2019 r. Jednocześnie organ rentowy zobowiązał R. H. do zwrotu nienależnie pobranego zasiłku chorobowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego z funduszu chorobowego oraz uchylił wskazane decyzje w części dotyczącej świadczenia rehabilitacyjnego. Decyzja stała się prawomocna.

W dniach 22 października 2019 roku i 15 listopada 2019 roku zostały sporządzone z urzędu korekty dokumentów rozliczeniowych za okres od marca 2016 roku. W wyniku korekty dokumentów rozliczeniowych na koncie płatnika powstało zadłużenie z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Zadłużenie wraz z należnymi odsetkami za zwłokę naliczonymi na dzień 3 stycznia 2020 roku wynosi łącznie 23785,66 zł z tytułu: składek na ubezpieczenia społeczne za okres od maja 2016 roku do sierpnia 2018 roku, od listopada 2018 roku do grudnia 2017 roku, luty 2019 roku oraz październik 2019 roku w kwocie 18694,10 zł oraz odsetek za zwłokę w kwocie 3187,00 zł, a także składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy za okres od kwietnia 2016 roku do sierpnia 2018 roku, od listopada 2018 roku do grudnia 2018 roku, luty 2019 roku oraz październik 2019 roku w kwocie 1653,56 zł oraz odsetek za zwłokę
w kwocie 251,00 zł.

Decyzją z dnia 13 lutego 2019 roku organ rentowy przyznał R. H. rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy od 6 lutego 2019 roku do 31 sierpnia 2019 roku.

dowód: akta organu rentowego – deklaracje rozliczeniowe k. bez numeracji, raport rozliczenia zobowiązań płatnika w SEKIF k. bez numeracji, decyzja
z dnia 12.08.2019 r. k. 2-7, akta sądowe – decyzja o przyznaniu renty k. 9, szczegółowe zestawienie należności k. 30, obliczenie odsetek od nieterminowych wpłat k. 45-46.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy. Autentyczność tych dokumentów nie wzbudzała żadnych wątpliwości.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (dalej jako ustawa systemowa) płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe za ubezpieczonych, o których mowa w art. 16 ust. 1-3, 5, 6 i 9-12, obliczają, rozliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu w całości płatnicy składek (art. 17 ust. 1 ustawy systemowej).
W myśl art. 32 ustawy systemowej do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Solidarnościowy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych
i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne
w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę
i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

W toku postępowania odwołujący nie kwestionował zasady – czyli tego, że jako płatnik składek był zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, składek na Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy. Odwołujący kwestionował wysokość wskazanego zadłużenia domagając się pomniejszenia należności w związku z okresami niezdolności do pracy. W myśl zasady wyrażonej w art. 18 ust. 8 ustawy systemowej podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonych, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 5 i 5a, stanowi zadeklarowana kwota, nie niższa jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie
art. 19 ust. 10 na dany rok kalendarzowy. Składka w nowej wysokości obowiązuje od dnia 1 stycznia do dnia 31 grudnia danego roku. Zgodnie
z art. 18 ust. 9 ustawy systemowej za miesiąc, w którym nastąpiło odpowiednio objęcie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi lub ich ustanie i jeżeli trwały one tylko przez część miesiąca, kwotę najniższej podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie, dzieląc ją przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnożąc przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniu. Zasady zmniejszania najniższej podstawy wymiaru składek, o których mowa wyżej, stosuje się odpowiednio
w przypadku niezdolności do pracy trwającej przez część miesiąca, jeżeli
z tego tytułu ubezpieczony spełnia warunki do przyznania zasiłku (art. 18 ust. 10 ustawy systemowej).

Mając na uwadze, że R. H. nie był uprawniony ani do świadczenia rehabilitacyjnego, ani do zasiłku (co zostało przesądzone prawomocną decyzją organu rentowego z dnia 12 sierpnia 2019 roku) brak było podstaw do jakiegokolwiek zmniejszania podstawy wymiaru składek. Sytuacji R. H. jako płatnika składek obowiązanego do opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, Fundusz Pracy i Fundusz Solidarnościowy nie zmienia także uprawnienie do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W myśl art. 9 ust. 4c ustawy systemowej osoby prowadzące pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 8 ust. 6 pkt 1 (dot. osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych), mające ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury. Oznacza to, że R. H. mając ustalone prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy podlegał nadal obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu
i rentowym, co rodziło konsekwencję w postaci obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. W związku z pobieraniem renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy również nie było podstaw do zmniejszenia podstawy wymiaru składek.

Zgodnie z dyspozycją wynikającą z przepisu art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten rozstrzyga zatem na kim, w razie sporu między stronami stosunku cywilnoprawnego, spoczywa obowiązek udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Pozostaje on
w ścisłym związku i tłumaczony jest w powiązaniu z przepisami kodeksu postępowania cywilnego normującymi reguły dowodzenia. Przenosząc wyrażony w art. 6 k.c., tradycyjnie zaliczany do instytucji prawa materialnego, obowiązek dowodzenia powoływanych przez stronę okoliczności na grunt prawnoprocesowy należy wskazać że koresponduje on z wyrażoną w art. 232 k.p.c. zasadą inicjatywy procesowej stron. W procesie cywilnym strony mają obowiązek twierdzenia i dowodzenia tych wszystkich okoliczności (faktów), które stosownie do art. 227 k.p.c. mogą być przedmiotem dowodu (wyrok SN z dnia 9 stycznia 2001 r., II CKN 1194/00, LEX nr 52375). Strony są "gospodarzami" postępowania i to strony procesu, a nie sąd, są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania i one wreszcie ponoszą odpowiedzialność za jego wynik. Na sądzie rozpoznającym sprawę nie spoczywa powinność zarządzania dochodzeń mających na celu uzupełnienie i wyjaśnienie twierdzeń stron oraz poszukiwanie dowodów na ich udowodnienie. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych również obowiązuje zasada kontradyktoryjności, co oznacza, że do ubezpieczonego występującego z odwołaniem należy więc udowodnienie faktów pozytywnych, które stanowią podstawę odwołania, gdyż z faktów tych wywodzi on swoje prawo. Tymczasem, w niniejszej sprawie odwołujący nie przedstawił żadnych dowodów, z których wynikałoby, że organ rentowy dokonał błędnego wyliczenia wysokości zadłużenia.

W takim stanie rzeczy odwołanie podlegało oddaleniu, a w pozostałym zakresie w jakim organ rentowy decyzją z dnia 11 lutego 2020 roku zmienił w części dotyczącej wysokości zadłużenia decyzję z dnia 3 stycznia 2020 roku – umorzeniu.

odstawy wymiaru składek. iekogolwiek zmniejszania ądzone prawomocną decyzją organu rentowego z dnia j niezdolności do pracy od

Mając na względzie powyższe, Sąd na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oraz art. 477 13 § 1 k.p.c. orzekł jak w punkcie 1. wyroku.

W myśl art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach. W myśl § 15 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości
z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, opłaty stanowiące podstawę zasądzania kosztów zastępstwa prawnego ustala się z uwzględnieniem stawek minimalnych określonych
w rozdziałach 2-4. Wartość przedmiotu sporu w niniejszej sprawie wynosi 23786 zł i jest to wartość zadłużenia wskazanego w zaskarżonej decyzji. Zgodnie z § 2 pkt 5 stawki minimalne przy wartości przedmiotu sprawy powyżej 10 000 zł do 50 000 zł wynoszą 3600 zł.

Mając na uwadze art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. oraz
w związku z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych Sąd orzekł jak w punkcie 2 wyroku.

SSO Ewa Milczarek