UZASADNIENIE

Odwołująca zarzuciła zaskarżonej decyzji naruszenie:

- art. 7 k.p.a. w zw. z art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 107 § 3 k.p.a. w zw. z art. 180 § 1 k.p.a. poprzez brak dogłębnej i wyczerpującej analizy stanu faktycznego sprawy i przyjęcie, że umowa o pracę zawarta pomiędzy ubezpieczoną a odwołującą została zawarta w celu osiągnięcia przez spółkę subwencji z Polskiego Funduszu Rozwoju, w sytuacji gdy intencją stron było świadczenie przez ubezpieczoną pracy na rzecz spółki od 1 grudnia 2019 r.,

- art. 7 k.p.a. w zw. z art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 107 § 3 k.p.a. w zw. z art. 180 § 1 k.p.a. poprzez dokonanie błędne ustalenia faktyczne polegające na przyjęciu, że dokonanie zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę od dnia 1 grudnia 2019 r. z opóźnieniem zostało dokonane w celu osiągnięcia przez spółkę subwencji z Polskiego Funduszu Rozwoju, w sytuacji gdy wynikało to niedopatrzenia i błędnego przepływu informacji w spółce,

- art. 7 k.p.a. w zw. z art. 77 § 1 k.p.a. w zw. z art. 107 § 3 k.p.a. w zw. z art. 180 § 1 k.p.a. poprzez brak dogłębnej i wyczerpującej analizy stanu faktycznego sprawy i pominięcie dowodów wskazujących, że od 1 grudnia 2019 r. ubezpieczona świadczyła pracę na rzecz spółki,

- art. 58 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 83 § 1 k.c. w zw. z art. 22 § 1 k.p. w zw. z art. 300 k.p. poprzez uznanie, że umowa o pracę pomiędzy ubezpieczoną a odwołującą jest nieważna, jako czynność sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście prawa, a także jako sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, w sytuacji w której ubezpieczona w sposób faktyczny i skuteczny nawiązała stosunek pracy z odwołującą, stając się pracownikiem w myśl art. 22 § 1 k.p.,

- art. 6 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1 i art. 13 pkt 11 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych poprzez ich niezastosowanie i uznanie, że ubezpieczona nie spełnia wymogów podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu nawiązania stosunku pracy z odwołującą, w sytuacji w której ubezpieczona w sposób faktyczny i skuteczny nawiązała stosunek pracy z odwołującą, stając się pracownikiem w myśl art. 22 par. 1 k.p.,

W oparciu o powyższe zarzuty odwołująca wniosła o zmianę decyzji i orzeczenie, że ubezpieczona podlega obowiązkowo ubezpieczeniu: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu oraz wypadkowemu od 1 grudnia 2019 r.

W uzasadnieniu swojego stanowiska odwołująca podniosła, że spółka w sposób faktyczny rozpoczęła działalność w zakresie prowadzenia fili szkoły językowej (...) we wrześniu 2019 r. Pierwszy rok prowadzenia działalności gospodarczej przez spółkę w zakresie prowadzenia szkoły językowej był trudny, ponieważ wiązał się z wieloma wyzwaniami. Na początku 2020 r., a zatem po niespełna kilku miesiącach prowadzenia szkoły językowej, pojawiła się również pandemia COVID-19. Wywołało to ogromny chaos w działalności odwołującej. W związku z rozwojem pandemii odwołująca musiała w znacznym stopniu zmienić swój model działalności gospodarczej poprzez rozpoczęcie prowadzenia zajęć w formie online. W związku z rozpoczęciem nauczania w roku szkolnym 2019/2020 spółka postanowiła nawiązać współpracę z lektorami, którzy byliby w stanie prowadzić zajęcia języka angielskiego dla dzieci i młodzieży. W tym celu odwołująca umieścił ogłoszenie w Internecie oraz na budynku, w którym prowadzona jest szkoła językowa w S.. Jedną z osób, która odpowiedziała na ogłoszenie była I. Ż.. W związku z faktem, że we wrześniu 2019 r. odwołująca dopiero rozpoczynała działalność w zakresie prowadzenia szkoły językowej i nie była w stanie określić ilości uczniów ani tego, jak długo korzystać będą oni z usług spółki, zaproponowano ubezpieczonej umowę zlecenie od 16 września 2019 r. Taka umowa w tym okresie czasu najpełniej odzwierciedlała charakter współpracy stron. Spółka była ze współpracy z ubezpieczoną. W listopadzie 2019 r. zmieniły się okoliczności w ten sposób, że ubezpieczona z dniem 16 listopada 2019 r. zakończyła współpracę z wcześniejszym pracodawcą (szkoła podstawowa w S.), z którym łączyła ją umowa o pracę. W związku z powyższym konieczne było zgłoszenie ubezpieczonej do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych z tytułu umowy zlecenia łączącej ją ze spółką od 1 listopada 2019 r. W ocenie spółki, ubezpieczona jest bardzo dobrym lektorem, a zatem spółka chciała doprowadzić do związania się z ubezpieczoną na dłuższy okres. W listopadzie 2019 r. było już jasne, że spółka będzie posiadała wystarczającą ilość chętnych do udziału w prowadzonych zajęciach w roku szklonym 2019/2020. M. W. działając w imieniu spółki zaoferowała ubezpieczonej zawarcie umowy o pracę na czas nieokreślony począwszy od 1 grudnia 2019 r. Zmiana formy współpracy miała przyczynić się do trwałości stosunku łączącego ubezpieczoną oraz spółkę, jak również zacieśnić współpracę. Ubezpieczona została zatrudniona na stanowisku lektora. W związku z charakterem stanowiska - lektor, zakres zadań ubezpieczonej był częściowo realizowany przez nią w sposób autonomiczny. Praca, z uwagi na swój charakter, w okresie od 13 marca 2020 r. do końca czerwca 2020 r. w związku z pandemią COVID-19 w formie zdalnej, a od września 2020 r. do października 2020 r. świadczona była w pomieszczeniu szkoły w S.. Ubezpieczona w trakcie świadczenia pracy prowadziła zajęcia z języka angielskiego dla dzieci i młodzieży. Ubezpieczona świadczyła pracę w okresie od 1 grudnia 2019 r. do 3 listopada 2020 r., tj. do momentu powstania niezdolności do pracy związanej z ciążą. Obecność ubezpieczonej w pracy w okresie od 1 grudnia 2019 r. do 12 marca 2020 r. oraz od 1 września 2020 r. do 3 listopada 2020 r. weryfikowana była przez podpisywanie list obecności. W okresie od 13 marca 2020 r. do końca czerwca 2020 r. w związku z pandemią COVID-19 listy obecności nie były podpisywane. Przyczyną spóźnionego zgłoszenia ubezpieczonej do ubezpieczenia społecznego w związku z zawarciem umowy o pracę od 1 grudnia 2019 r. było zamieszanie organizacyjne powstałe w spółce w pierwszej połowie 2020 r. w związku z rozwojem pandemii COVID-19 i koniecznością zmiany modelu nauczania szkoły (odwołanie, k. 3-20 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴§ 1 k.p.c.

Uzasadniając swe stanowisko organ rentowy wskazał, że zaskarżoną decyzją stwierdził, że I. Ż. jako pracownik u odwołującej spółki nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 1 grudnia 2019r. Zdaniem organu rentowego brak jest materialnych dowodów na wykonywanie pracy, ponadto kluczowa jest również okoliczność, że odwołująca spółka nie zgłosiła pracownika w terminie do ubezpieczeń społecznych. Odwołująca uzasadnia opóźnienie w zgłoszeniu pracownika do ubezpieczeń społecznych organizacją działalności spółki i niedopatrzeniem po stronie członków zarządu. Błędny przepływ informacji i przeoczenie nie są dla organu wiarygodnym wyjaśnieniem takiego stanu rzeczy. Nie bez znaczenia jest fakt, ze ubezpieczona była pierwszym pracownikiem spółki. Organ rentowy nie daje wiary okoliczności, zgodnie z którą w maju 2021r. w związku ze składaniem wniosku o przyznanie subwencji z Polskiego Funduszu Rozwoju członkowie zarządu spółki dokonali weryfikacji związanej z formą współpracy spółki z pracownikami i dopiero wówczas stało się jasne przeoczenie dokonania zgłoszenia ubezpieczonej jako pracownika do ubezpieczenia społecznego od dnia 1 grudnia 2019r. W ocenie organu rentowego zgłoszenie to było fikcyjne i podyktowane chęcią skorzystania przez płatnika składek z pomocy państwa dedykowanej na czas pandemii (odpowiedź na odwołanie, k. 44-45 a.s.).

Odwołanie od w/w decyzji wniosła też I. Ż.. W uzasadnieniu odwołująca podniosła, że organ rentowy podważył podleganie składkom z tytułu umowy o pracę, jednocześnie nie precyzując czy składki zostaną jej zaliczone na poczet umowy zlecenie, którą posiadała z pracodawcą przed podpisaniem umowy o pracę. Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie przeanalizował dokładnie jej sytuacji, z której wynika, że gdyby od 1 grudnia 2019 r. do chwili obecnej obowiązywała ją nadal umowa zlecenie z pracodawcą zamiast umowy o pracę, wtedy również powinna podlegać ubezpieczeniom społecznym, gdyż od 1 grudnia 2019 r. nie zarabia u żadnego z pracodawców minimalnej krajowej. Dodatkowo organ rentowy w żadnym z pism, w tym również w wydanej decyzji, nie podważał samego faktu świadczenia przez nią pracy na rzecz pracodawcy (...), ani też nie kwestionował jej istnienia, a jedynie podważał sposób zgłoszenia do ubezpieczeń. Ubezpieczona nie dostała też jednoznacznej informacji o tym, że jej praca miała zdaniem organu rentowego charakter umowy zlecenia, a nie umowy o pracę. Natomiast zarzut co do chęci skorzystania przez pracodawcę (...) z subwencji z Polskiego Funduszu Rozwoju jest sprawą pomiędzy Zakładem i firmą (...), i odwołująca nie powinna być traktowana w tym przypadku jako strona (odwołanie, k. 3-4 akt VII U 1480/21).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴§ 1 k.p.c.

Uzasadniając swe stanowisko organ rentowy wskazał, że w oparciu o zapisy na kontach ubezpieczonego i płatnika składek ustalono, że płatnik składek (...) Sp. z o.o. zgłosił I. Ż. z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy zlecenia w okresie od 16 września 2019 r. do 31 października 2019 r. do ubezpieczenia zdrowotnego oraz od 1 listopada 2019 r. do 30 listopada 2019 r. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego oraz dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Wyrejestrowanie z ubezpieczeń z tytułu umowy zlecenia z datą od 1 grudnia 2019 r. zostało przekazane przez płatnika dopiero 28 maja 2020 r., również 28 maja 2020 r. płatnik składek (...) Sp. z o.o. dokonał zgłoszenia I. Ż. do ubezpieczeń społecznych z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę od 1 grudnia 2019 r. Zarówno wyrejestrowanie z tytułu zatrudnienia na umowę zlecenia, jak i zgłoszenie na umowę o pracę płatnik przesłał z blisko 6-cio miesięcznym opóźnieniem. Czynności tych płatnik dokonał wstecznie. Dokumenty rozliczeniowe dotyczące zatrudnienia I. Ż. na podstawie umowy o pracę za okres od grudnia 2019 r. do marca 2020 r. zostały przekazane dopiero 29 maja 2020 r. Natomiast za kwiecień 2020 r. - 3 czerwca 2020 r. Zdaniem organu rentowego, motywem wstecznego zgłoszenia pracownika do ZUS, była wyłącznie chęć osiągnięcia przez płatnika subwencji z Polskiego Funduszu Rozwoju, poprzez obejście prawa i dokonanie czynności prawnej sprzecznej z zasadami współżycia społecznego poprzez wsteczne zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych. Organ rentowy ustalił, że płatnik (...) Sp. z o.o. w grudniu 2019 r. miał zgłoszone do ubezpieczeń społecznych wyłącznie osoby zatrudnione na umowę zlecenia. 28 maja 2020 r. I. Ż. została wyrejestrowana jako zleceniobiorca od 1 grudnia 2019 r. i również 28.05.2020 r. zgłoszona z kodem pracownika od 1 grudnia 2019 r. Biorąc pod uwagę schemat działania płatnika (...) Sp. z o.o., trudno nie zauważyć, że postępowanie płatnika było celowe i zmierzało do spełnienia warunków otrzymania subwencji z Polskiego Funduszu Rozwoju. W toku postępowania wyjaśniającego organ rentowy nie uzyskał wiarygodnych wyjaśnień dotyczących zgłoszenia pracownika z tak dużym opóźnieniem (odpowiedź na odwołanie, k. 6-8 akt VII U 1480/21).

Zarządzeniem z 21 października 2021 r. połączono sprawę akt VII U 1480/21 ze sprawą VII U 956/21 celem łącznego prowadzenia i rozstrzygnięcia (k. 44 akt VII U 1480/21).

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. złożyła do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W., odwołanie od decyzji organu rentowego z 28 lipca 2021 r., znak (...) i wniosła o jej zmianę poprzez orzeczenie, że I. Ż. podlega od 1 grudnia 2019 r. obowiązkowo ubezpieczeniu: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu oraz wypadkowemu (odwołanie, k. 3 – 16 akt VII U 1471/21).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴§ 1 k.p.c. (k. 9 – 21 akt VII U 1471/21).

Zarządzeniem z dnia 8 listopada 2021 r. połączono sprawę akt VII U 1471/21 ze sprawą VII U 956/21 celem łącznego prowadzenia i rozstrzygnięcia (k. 182 a.s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w O. rozpoczęła działalność 15 marca 2019 r. i jest zarejestrowana w KRS pod numerem (...). Prezesem zarządu spółki jest U. W., a członkiem zarządu M. W. (wpis KRS- akta płatnika). (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. 8 lipca 2019 r. zawarła umowę najmu lokalu użytkowego o powierzchni 80 m ² położonego przy ul. (...) w S., lokal został wynajęty od 1 września 2019 r. na czas nieokreślony (umowa najmu lokalu użytkowego z 8 lipca 2019 r. – nienumerowane karty a.r.).

Pierwszym obszarem działalności spółki są usługi księgowe. Usługi te świadczone są w siedzibie spółki w O., a osobą odpowiedzialną za tę część działalności jest wspólnik, a zarazem Prezes Zarządu - U. W.. Od 1 września 2019 r. spółka rozpoczęła prowadzenie szkoły językowej pod nazwą (...) – na zasadzie współpracy z (...) jako jej filia. Osobą odpowiedzialną za tę część działalności jest wspólnik, a zarazem Członek Zarządu - M. W.. W związku z rozpoczęciem nauczania w roku szkolnym 2019/2020 spółka postanowiła nawiązać współpracę z lektorami, którzy byliby w stanie prowadzić zajęcia języka angielskiego dla dzieci i młodzieży, ponieważ chętnych na lekcje było około 120 dzieci. W tym celu umieszczono ogłoszenie w Internecie oraz w budynku, w którym prowadzona jest szkoła językowa w S. (zeznania odwołującej U. W., k. 186-188 a.s., zeznania M. W., k. 188-189 a.s.).

I. Ż. w czerwcu 2011 r. ukończyła nauczycielskie kolegium języków obcych w S. o specjalności język angielski i uzyskała zawodowy tytuł licencjata filologii w specjalności nauczanie języka angielskiego na Uniwersytecie (...) Wydziale (...) W 2017 r. I. Ż. ukończyła studia magisterskie na kierunku filologia w specjalności lingwistyka stosowana na Wydziale (...) (...) (kserokopie dyplomów, k. 195 a.s., dyplom z 20 września 2017 r. – nienumerowane karty a.r.). I. Ż. była zatrudniona w Niepublicznej Szkole Podstawowej (...) w K.” w okresie od 16 stycznia 2012 r. do 31 sierpnia 2016 r. jako nauczyciel języka angielskiego. Następnie pracowała jako nauczyciel w Szkole Podstawowej nr (...) w S. w okresie od 1 września 2019 r. do 11 listopada 2019 r. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 1 września 2016 r., świadectwo pracy z 12 listopada 2019 r. – nienumerowane karty a.r.).

3 września 2019 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. nawiązały współpracę na podstawie umowy zlecenia, której przedmiotem było wykonywanie czynności polegających na prowadzeniu zajęć z języka angielskiego w szkole (...). Umowa została zawarta na czas określony od 16 września 2019 r. do dnia 30 czerwca 2020 r. Wówczas I. Ż. nie była zobowiązana do podpisywania listy obecności. Wynagrodzenie określono na kwoty netto od 30 do 60 zł w zależności od długości trwania zajęć. Strony obejmował miesięczny okres rozliczeniowy na podstawie zestawienia przedstawianego przez I. Ż. razem z rachunkiem (umowa o świadczenie usług zlecenia nr (...) z 3 września 2019 r. – nienumerowane karty a.r.). 30 listopada 2019 r. strony rozwiązały umowę zlecenia z 3 września 2019 r. na zasadzie porozumienia stron z dniem 30 listopada 2019 r. (oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę – nienumerowane karty a.r.).

Płatnik składek w ramach prowadzonej szkoły (...) zatrudniała na podstawie umowy zlecenia także P. C. – lektora języka angielskiego. P. C. pracowała w większym wymiarze godzin niż I. Ż., ponieważ była bardziej dostępna czasowo, po dwóch latach pracy na podstawie umowy zlecenia otrzymała umowę o pracę w pełnym wymiarze czasu pracy, ponieważ zrezygnowała z pracy w szkole państwowej. Umowy zlecenia zawsze były zawierane od początku września do końca czerwca danego roku. W czasie obowiązywania umowy zlecenia lektor nie pracował w miesiącach letnich i nie otrzymywał za te miesiące wynagrodzenia. Po przejściu na umowę o pracę zasady współpracy ulegały zmianie, miesiące lipiec i sierpień były płatne. Innymi osobami zatrudnianymi w (...) na podstawie umowy zlecenia jest A. Ś. od października 2020 r., a od połowy września 2020r. E. M.. A. Ś. i E. M. nie zdecydowały się przejść na umowę o pracę, nie otrzymywały wynagrodzenia za lipiec i sierpień 2021 r. ponieważ podpisywały umowy zlecenia obowiązujące do końca czerwca (zeznania P. C., k. 183-184 a.s., zeznania A. Ś., k. 184 – 185 a.s., zeznania E. M., k. 185 -186 a.s., zeznania M. W., k. 188-189 a.s.).

W związku z dużym zainteresowaniem lekcjami angielskiego w szkole (...) oraz rozwiązaniem przez I. Ż. umowy o pracę na pełen etat ze Szkołą Podstawową nr (...) w S. z dniem 11 listopada 2019 r., M. W. w imieniu spółki postanowiła nawiązać z I. Ż. dłuższą współpracę na podstawie umowy o pracę. Spółce trudno było znaleźć dobrego lektora, M. W. była zadowolona z prowadzonych przez nią lekcji i nie chciała stracić dobrego lektora. Płatnik składek dodatkowo cenił doświadczenie zdobyte przez I. Ż. w trakcie pracy jako nauczyciel angielskiego w innych szkołach (zeznania odwołującej U. W., k. 186-188 a.s., zeznania M. W., k. 188-189 a.s., zeznania I. Ż., k. 189-190 a.s.).

1 grudnia 2019 r. (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony od 1 grudnia 2019 r. na stanowisku lektora języka angielskiego w wymiarze ¼ etatu, jako miejsce pracy oznaczono lokal przy ul. (...) w S.. Wynagrodzenie zostało ustalone na kwotę 650 zł brutto. Godziny pracy nie zostały określone, praca była wykonywana w różnych godzinach w zależności od miesiąca, grafik ustalała M. W. – zwykle były to jedne zajęcia dziennie i trzy dni pracy w tygodniu. Praca była nadzorowana przez M. W.. 1 grudnia 2019 r. I. Ż. obyła wstępne szkolenie bhp (umowa o pracę z 1 grudnia 2019 r., karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bhp – nienumerowane karty a.r.).

Do zakresu obowiązków I. Ż. na stanowisku lektora języka angielskiego należało prowadzenie zajęć dydaktycznych, zarówno stacjonarnie lub online z dziećmi w wieku 3-18 lat, przekazywanie swojej wiedzy i sprawdzanie wiedzy uczniów za pomocą kartkówek i testów, wykorzystywanie i przygotowywanie na lekcjach różnych pomocy naukowych mających na celu ułatwienie procesu przyswajania materiału, prowadzenie dzienników papierowych lub elektronicznych poszczególnych grup, w okresie wakacyjnym porządkowanie materiałów dydaktycznych oraz prowadzenie warsztatów tematycznych (zakres obowiązków– nienumerowane karty a.r.).

I. Ż. polecenia otrzymywała od M. W. w postaci wiadomości e-mail, które były między nimi wymieniane na bieżąco, w tym celu odwołująca posługiwała się służbowym adresem e-mail (...) M. W. kontrolowała, czy ilość ocen wystawianych przez odwołującą jest wystarczająca i przypomniała jaka powinna być ilość ocen za dany segment zajęć, informowała I. Ż. i P. C. o szkoleniach. Ubezpieczona przesyłała M. W. propozycje tematów lekcji. I. Ż. przesyłała wyniki nauki dzieci oraz materiały potrzebne na warsztaty i zajęcia w wiadomościach e-mail kierowanych do rodziców, informowała rodziców o terminie egzaminu semestralnego w lutym 2020 r. i przesyłała spis zagadnień, które będą obejmowały egzamin, przesyłała rodzicom raporty semestralne dotyczące postępowców w nauce dzieci, korespondowała z rodzicami w sprawach dotyczących możliwości udziału dzieci w zajęciach online i stacjonarnych, rodzice przesyłali do odwołującej prace domowe wykonane przez dzieci, odwołująca przeprowadzała egzaminy ustne w czerwcu 2020 r. W miesiącach letnich były prowadzone półkolonie dla dzieci, które realizowała M. W. z pomocą I. Ż., która pomagała także uporządkować materiały edukacyjne. W sierpniu I. Ż. prowadziła lekcje pokazowe na nowych uczniów. Również w lipcu i sierpniu I. Ż. wykorzystywała urlop wypoczynkowy (wiadomości e-mail, k. 59 – 96 a.s., k. 109-110 a.s., zeznania M. W., k. 188-189 a.s., zeznania I. Ż., k. 189-190 a.s.).

W związku z charakterem stanowiska ubezpieczonej - lektor, zakres zadań był częściowo realizowany w sposób autonomiczny. Praca z uwagi na swój charakter w okresie od 1 grudnia 2019 r. do 12 marca 2020 r. i od września 2020 r. do października 2020 r. świadczona była w placówce szkoły w S., zaś od 13 marca 2020 r. do końca czerwca 2020 r. w związku z pandemią (...)19 w formie zdalnej online. I. Ż. podpisywała listę obecności za miesiące: grudzień 2019 – marzec 2020 r. oraz lipiec 2020 r. – październik 2020 r. (listy obecności - nienumerowane karty a.r., zeznania M. W., k. 188-189 a.s., zeznania I. Ż., k. 189-190 a.s.).

Wynagrodzenie było wypłacane przelewem na rachunek bankowy we wrześniu 2019 r. – 460 zł, w październiku 2019 r. – 990 zł, w listopadzie 2019 r. – 870 zł, w styczniu 2020 r. – 820 zł, w lutym 2020 r. – 490 zł, w marcu 2020 r. – 460 zł, w kwietniu 2020 r. – 770 zł, w maju 880 zł, w czerwcu 2020 r. – 770 zł (potwierdzenia przelewów - nienumerowane karty a.r.).

U. W. w imieniu (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. dokonała zgłoszenia I. Ż. do ubezpieczeń społecznych od 1 grudnia 2019 r. z opóźnieniem - 29 maja 2020 r., ponieważ początkowo zgłoszenia dokonano tylko do ubezpieczenia zdrowotnego z uwagi na zatrudnienie w innym miejscu. Po zmianie umowy M. W. nie poinformowała o tym U. W., ponieważ nie wiedziała, że jest taka potrzeba. U. W. nie miała bieżącego dostępu do dokumentacji zatrudnianych lektorów, ponieważ znajdowały się w S., dopiero przy okazji kontroli dokumentów w czerwcu dokonała zmiany zgłoszenia I. Ż. i korekty deklaracji (druk ZUS P RCA, k. 29 a.s., zeznania odwołującej U. W., k. 186-188 a.s.).

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. składała wniosek do Polskiego Funduszu Rozwoju o dofinansowanie, pierwszy wniosek z 8 maja 2020 r. został rozpatrzony negatywnie – wymogiem było posiadanie co najmniej 1 pracownika zatrudnionego na dzień 31 grudnia 2019 r., spółka oświadczyła, że liczba pracowników wynosi 3 osoby. W dniu 11 maja 2020 r. spółka otrzymała decyzję w sprawie odmowy subwencji z powodu niezgodności pomiędzy wybranymi danymi, znajdującymi się we wniosku, a danymi uzyskanymi z rejestrów ZUS. Wówczas ujawnił się błąd z brakiem zgłoszenia ubezpieczonej. Po weryfikacji dokumentacji w czerwcu 2020 r. wniosek do PFR o dofinansowanie został złożony ponownie 3 czerwca 2020 r. i została zawarta umowa subwencji finansowej. Decyzją z 6 czerwca 2020 r. spółce przyznano dofinansowanie w kwocie 18.000 zł (pismo Polskiego Funduszu Rozwoju z 29 listopada 2021r. wraz z załącznikami, k. 197-199 a.s., zeznania odwołującej U. W., k. 186-188 a.s.).

Pismem z 1 marca 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. zawiadomił (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie zgłoszenia I. Ż. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych od 1 grudnia 2019 r. do nadal jako pracownika u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. (pismo z dnia 1 marca 2021 r. – nienumerowane karty a.r.).

Po przeprowadzeniu postępowania ZUS (...) Oddział w W. wydał 28 kwietnia 2021 r., decyzję znak (...) na podstawie której stwierdził, że I. Ż. jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 1 grudnia 2019 r. (decyzja ZUS z 28 kwietnia 2021 r. - nienumerowane karty a.r.).

Od powyższej decyzji organu rentowego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. i I. Ż. złożyli odwołanie do tut. Sądu, inicjując tym samym niniejsze postępowanie (odwołanie, k. 3-20 a.s., odwołanie, k. 3-4 akt VII U 1480/21).

Decyzją z dnia 28 lipca 2021 r., znak (...) ZUS (...) Oddział w W. stwierdził, że I. Ż. jako osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. podlega od 1 listopada 2019 r. obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym tj. ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu (decyzja ZUS z 28 lipca 2021 r. - nienumerowane karty a.r.).

Od powyższej decyzji organu rentowego (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. złożyła odwołanie do tut. sądu, inicjując tym samym niniejsze postępowanie (odwołanie, k. 3 – 16 akt VII U 1471/21).

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wymienionych wyżej dowodów z dokumentów, zeznań świadków P. C., A. Ś. i E. M. oraz na podstawie zeznań odwołujących U. W. i M. W. oraz ubezpieczonej I. Ż..

Sąd uznał zeznania świadków P. C., A. Ś. i E. M. za wiarygodne w całości bowiem były jasne i logicznie przedstawiały stan faktyczny ponadto uzupełniały się wzajemnie między sobą i z zeznaniami ubezpieczonej. Sąd miał przy tym na uwadze, że ww. świadkowie byli zatrudnieni przez płatnika składek na podstawie umowy zlecenia na tych samych zasadach co odwołująca i na tym samym stanowisku, a więc doskonale orientowali się w zasadach współpracy z płatnikiem składek na podstawie umowy zlecenia, oraz znali zakres obowiązków ubezpieczonej. Świadkowie byli ponadto zgodni co do tego, że lektorzy zatrudnieni na podstawie umowy zlecenia, nie wykonywali pracy w miesiącach wakacyjnych w lipcu i w sierpniu – gdyż umowy zlecenia były zawierane do końca czerwca danego roku, a sytuacja lektorów zatrudnionych na podstawie umowy o pracę przedstawiała się inaczej, ponieważ praca była przez nich wykonywana także w lipcu i w sierpniu.

Sąd co do zasady dał wiarę zeznaniom przedstawicieli odwołującej się spółki: U. W. i M. W., ponieważ ich zeznania w znacznej części związanej z okolicznościami formy zatrudnienia I. Ż. oraz zakresu jej obowiązków były spójne ze sobą oraz z zeznaniami świadków P. C., A. Ś. i E. M. oraz odwołującej I. Ż.. W zakresie okoliczności związanych z brakiem zgłoszenia I. Ż. do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w listopadzie 2019 r. oraz przyczyn opóźnienia w dokonaniu zgłoszenia sąd dał wiarę zeznaniom U. W., która dokonywała tego zgłoszenia, gdyż jej wyjaśnienia w tym zakresie nie budziły wątpliwości sądu.

Odnosząc się z kolei do zeznań ubezpieczonej I. Ż. sąd uznał je za wiarygodne w świetle pozostałego materiału dowodowego w postaci dokumentów oraz zeznań ww. świadków.

Sąd zważył, co następuje:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z 28 kwietnia 2021 r., znak (...) i z 28 lipca 2021 r., znak (...) oraz I. Ż. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z 28 kwietnia 2021 r., znak (...) są uzasadnione.

Okolicznością bezsporną w niniejszym postępowaniu było to, że I. Ż. jako zleceniobiorca płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od 1 do 30 listopada 2019 r. oraz podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 1 do 30 listopada 2019 r. Natomiast kwestią sporną w niniejszym postępowaniu było to, czy I. Ż. od 1 grudnia 2019 r. podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O..

Sąd zważył, że zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1778) obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. W myśl art. 13 pkt. 1 ustawy następuje to od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania. O tym jednak, czy dany stosunek prawny łączący dwa podmioty może być uznany za stosunek pracy, rozstrzygają przepisy z zakresu prawa pracy.

Stosownie do treści definicji zawartej w art. 2 k.p. pracownikiem jest osoba zatrudniona między innymi na podstawie umowy o pracę. Użyty w powyższym przepisie zwrot „zatrudniona” oznacza istnienie pomiędzy pracownikiem, a pracodawcą szczególnej więzi prawnej o charakterze zobowiązaniowym, tj. stosunku pracy. Istotą tego stosunku jest – w świetle art. 22 § 1 k.p. – uzewnętrznienie woli umawiających się stron, z których jedna deklaruje chęć wykonywania pracy określonego rodzaju w warunkach podporządkowania pracodawcy, natomiast druga – stworzenia stanowiska pracy i zapewnienia świadczenia pracy za wynagrodzeniem. Celem i zamiarem stron umowy o pracę powinna być każdorazowo faktyczna realizacja treści stosunku pracy, przy czym oba te elementy wyznaczają: ze strony pracodawcy – realna potrzeba ekonomiczna i umiejętności pracownika, zaś ze strony pracownika – ekwiwalentność wynagrodzenia uzyskanego za pracę. Dla stwierdzenia, czy zaistniały podstawy do objęcia odwołującej ubezpieczeniem społecznym, w świetle powołanych przepisów, wymagane jest ustalenie, czy zatrudnienie to miało charakter rzeczywisty i polegało na wykonywaniu pracy określonego rodzaju, na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, czyli w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p.

W rozpoznawanej sprawie organ rentowy wskazywał, że zmiana formy zatrudnienia z umowy zlecenia na umowę o pracę w rzeczywistości nie miała miejsca, bowiem umowa o pracę z 1 grudnia 2019 r. została zawarta wyłącznie w celu spełnienia warunków otrzymania przez płatnika składek subwencji z Polskiego Funduszu Rozwoju, gdyż brak wśród osób zgłoszonych do ubezpieczeń przez spółkę osoby zatrudnionej na umowę o pracę na dzień 31 grudnia 2019 r. blokował możliwość ubiegania się o wsparcie. Organ rentowy podkreślił, że z tej przyczyny nastąpiło również opóźnienie w zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych I. Ż., bowiem dokonano go z uchybienie ustawowego terminu dopiero 29 maja 2020 r. Powyższe okoliczności w ocenie organu rentowego wskazują, że umowa o pracę z 1 grudnia 2019 r. powinna zostać uznana za sprzeczną z ustawą lub mająca na celu obejście prawa, a także jako sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, i nieważna. Z takim twierdzeniem organu rentowego, nie można się jednak zgodzić.

Jako podstawę nieważności zawartej przez odwołującą i płatnika składek umowy o pracę organ rentowy w zaskarżonej decyzji wskazał art. 58 § 1 i § 2 k.c. Należy odróżnić przy tym nieważność spowodowaną pozornością czynności prawnej od nieważności czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy (art. 58 § 1 k.c.). Czynność prawna mająca na celu obejście ustawy polega na takim ukształtowaniu jej treści, które z formalnego punktu widzenia nie sprzeciwia się ustawie, ale w rzeczywistości zmierza do zrealizowania celu, którego osiągnięcie jest przez ustawę zakazane. Pojęcie obejścia prawa i pozorności są sobie znaczeniowo bliskie i niejednokrotnie pokrywają się. Ustalenie, czy umowa zmierza do obejścia prawa, czy jest pozorna wymaga poczynienia konkretnych ustaleń faktycznych dotyczących okoliczności jej zawarcia, celu jaki strony zamierzały osiągnąć, charakteru wykonywanej pracy i zachowania koniecznego elementu stosunku pracy, jakim jest wykonywanie pracy podporządkowanej (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 1995 r., I PZP 7/95, OSNAPiUS 18/95, poz. 227, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1997 r., I PKN 276/97, OSNAPiUS13/98, poz. 397). Czynność prawna może być również sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, przez które rozumie się na ogół obowiązujące w stosunkach między ludźmi reguły postępowania, które za podstawę mają uzasadnienie ocenne, a nie prawne. Odwołują się one do powszechnie uznawanych w całym społeczeństwie lub w danej grupie społecznej wartości i ocen właściwego, przyzwoitego, rzetelnego, lojalnego czy uczciwego zachowania. Zasady te obejmują nie tylko reguły moralne, lecz także obyczajowe (por. np. Z. Radwański (w:) System prawa prywatnego, t. 2, 2002, s. 240 i n.; M. Safjan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2008, s. 327).

W rozważanym przypadku, zdaniem sądu, wystąpiły wszystkie elementy konieczne dla zaistnienia pomiędzy stronami stosunku pracy. Wbrew stanowisku organu rentowego, postępowanie dowodowe przeprowadzone przez Sąd potwierdziło również wykonywanie pracy przez I. Ż. wskazującym na taki fakt są zeznania świadków P. C., A. Ś. i E. M. będących lektorami zatrudnianymi przez płatnika składek oraz odwołującej M. W., która była bezpośrednią przełożoną ubezpieczonej. W wyniku dokonanej analizy zgromadzonego materiału dowodowego Sąd ustalił, że ubezpieczona niewątpliwie świadczyła pracę na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. - fili szkoły językowej (...) od 1 grudnia 2019 r., co wyklucza przyjęcie, że umowa była pozorna, bądź nieważna.

W rozważanym przypadku wszystkie elementy konieczne dla zaistnienia pomiędzy stronami stosunku pracy, wystąpiły. Wbrew stanowisku organu rentowego, zarówno postępowanie wyjaśniające prowadzone przez organ rentowy, jak i postępowanie dowodowe przeprowadzone przez sąd, potwierdziły wykonywanie pracy przez I. Ż.. Z uwagi na zarzuty organu rentowego sformułowane w zaskarżonej decyzji, Sąd, prowadząc postępowanie, zbadał również rzeczywistą wolę stron w odniesieniu do istotnych elementów stosunku pracy, takich jak: osobiste wykonywanie pracy, podporządkowanie pracownicze, czy wynagrodzenie stanowiące ekwiwalent wykonanej pracy. Jeśli chodzi o element związany z osobistym wykonywaniem pracy przez ubezpieczoną, to z całą pewnością wystąpił. Podobnie w odniesieniu do odpłatności, która miała miejsce, co jednoznacznie potwierdzają dowody wypłaty wynagrodzenia w postaci wydruków potwierdzeń przelewów. I. Ż. odpłatnie, zgodnie z powierzonymi jej obowiązkami, wykonywała wszystkie czynności powierzone przez pracodawcę. Okoliczności te potwierdzili wszyscy zeznający w sprawie świadkowie, którzy bezpośrednio mieli z nią kontakt. Zaakcentować przy tym należy, że odwołująca była podporządkowana pracodawcy, gdyż była przez niego kontrolowana. Praca odwołującej była zlecana i nadzorowana przez M. W. bowiem to do niej odwołująca kierowała wszelkie efekty swojej pracy, w postaci dzienników ocen, konsultowała swoje pomysły, otrzymywała polecenia do wzięcia udziału w szkoleniach. Dowodem wskazującym na taki fakt są dokumenty złożone przed organem rentowym oraz wiadomości e-mail świadczące o korespondencji wymienianej z przełożoną M. W., która kierowała działaniami ubezpieczonej i nadzorowała jej kontakt z rodzicami uczniów. Zeznania odwołującej M. W. i świadków P. C., A. Ś. i E. M. potwierdziły, że ubezpieczona wykonywała zadania jakie zostały przyporządkowane do powierzonego jej stanowiska pracy lektora. Ubezpieczona wykonywała między innymi prowadzenie zajęć dydaktycznych, zarówno stacjonarnie lub online z dziećmi w wieku 3-18 lat, przekazywała swoją wiedzy i sprawdzała wiedzę uczniów za pomocą kartkówek i testów, wykorzystywała i przygotowywała na lekcjach różne pomoce naukowe, prowadziła dzienniki papierowe i elektroniczne grup, w okresie wakacyjnym porządkowała materiały dydaktyczne oraz prowadziła warsztaty tematyczne. Ubezpieczona przeprowadzała egzaminy ustne w czerwcu 2020 r. Ubezpieczona pracowała według grafiku ustalanego przez M. W. przeważnie 3 dni w tygodniu i prowadziła jedne zajęcia. W związku z charakterem stanowiska ubezpieczonej - lektor, zakres zadań był częściowo realizowany w sposób autonomiczny. Praca w okresie od 1 grudnia 2019 r. do 12 marca 2020 r. i od września 2020 r. do października 2020 r. świadczona była w placówce szkoły w S., zaś od dnia 13 marca 2020 r. do końca czerwca 2020 r. w związku z pandemią COVID-19 w formie zdalnej online. I. Ż. podpisywała listę obecności za miesiące grudzień 2019 – marzec 2020 r. oraz lipiec 2020 r. – październik 2020 r. Rozliczenie następowało nie na podstawie przepracowanej ilości godzin zgodnie ze stawką godzinową ustaloną w umowie o pracę. Ponadto Sąd ustalił, że pracodawca miał zamiar zawrzeć z odwołującą umowę o pracę, wskazywało na to ogólne zadowolenie z wykonywanej przez nią pracy, jej doświadczenia w pracy z dziećmi oraz okoliczność, że trudno było znaleźć lektora z kwalifikacjami do pracy z dziećmi. Wpływ na zmianę stosunku łączącego ubezpieczoną z płatnikiem składek miała również okoliczność, że z dniem 11 listopada 2019 r. ubezpieczonej zakończyła się umowa o pracę ze Szkołą Podstawową nr (...) w S., a płatnik składek chciał kontynuować z nią współpracę. Płatnik składek zaproponował więc ubezpieczonej umowę o pracę w (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. - fili szkoły językowej (...) pracę od 1 grudnia 2019 r., na co ubezpieczona się zgodziła, gdyż nie pozostawała już stosunku pracy w szkole. Co więcej I. Ż. nie była jedyną osobą, z którą spółka zawarła umowę o pracę, a poprzednio umowy zlecenie. W takiej samej sytuacji była P. C., która także otrzymała propozycję umowy o pracę, gdy zakończyła pracę w szkole państwowej. Pozostałe osoby A. Ś. i E. M., nie zdecydowały się przejść na umowę o pracę, współpracowały z płatnikiem składek na zasadzie umowy zlecenia i nie otrzymywały wynagrodzenia za lipiec i sierpień 2021 r,. ponieważ podpisywały umowy zlecenia obowiązujące od września danego roku do końca czerwca kolejnego roku. Okoliczność ta była kluczowa z punktu widzenia pracowników zatrudnianych na podstawie umowy o pracę, którzy świadczyli pracę i otrzymali z tego tytułu wynagrodzenie za miesiąc lipiec i sierpień, a to z kolei odróżniało osoby wykonujące umowy zlecenia, które nie wykonywały pracy w lipcu i sierpniu, gdyż na te miesiące płatnik nie zawierał z nimi umów o pracę. Ubezpieczona natomiast, jako osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę w lipcu i w sierpniu wykonywała prace. W miesiącach letnich były prowadzone półkolonie dla dzieci, które realizowała M. W. z pomocą I. Ż., która pomagała także uporządkować materiały edukacyjne. W sierpniu I. Ż. prowadziła lekcje pokazowe na nowych uczniów. W lipcu i sierpniu I. Ż. wykorzystywała także urlop wypoczynkowy.

Kolejną okolicznością, na którą należy zwrócić uwagę jest to, że o pracowniczym charakterze zatrudnienia nie decyduje sam rodzaj pracy, czy umowy, ale wykonywanie jej w warunkach podporządkowania pracodawcy. Jak jednak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 13 kwietnia 2016 r., (II PK 81/15), właściwość ta nie została zdefiniowana. Powszechnie przyjmuje się, że obejmuje ona polecenia i sferę organizacyjną. Pojęcie kierownictwa pracodawcy, o którym mowa w art. 22 § 1 k.p., nie ma jednowymiarowego kształtu. Dostrzegalna jest tendencja do „rozluźnienia” tego rygoru w stosunku do poszczególnych grup pracowniczych albo z uwagi na rodzaj wykonywanej pracy. Podporządkowanie pracownika (art. 22 § 1 k.p.) może polegać na określeniu przez pracodawcę czasu pracy i wyznaczeniu zadań, natomiast, co do sposobu ich realizacji pracownik ma pewien zakres swobody. Pojęcie podporządkowania pracownika pracodawcy ewoluuje w miarę rozwoju stosunków społecznych. W miejsce dawnego systemu ścisłego hierarchicznego podporządkowania pracownika i obowiązku stosowania się do dyspozycji pracodawcy nawet w technicznym zakresie działania, pojawia się nowe podporządkowanie autonomiczne polegające na wyznaczaniu pracownikowi przez pracodawcę zadań bez ingerowania w sposób wykonywania tych zadań. Nie można jednak pominąć, że podległość pracownika w warunkach podporządkowania autonomicznego przejawia się w konieczności respektowania wyznaczonych zasad organizacji i funkcjonowania zakładu pracy oraz ponoszenia przez pracownika odpowiedzialności za samodzielnie podejmowane decyzje według zaostrzonych reguł. W rozpatrywanej sprawie nie ulega wątpliwości, że I. Ż. była podporządkowana pracodawcy. Wykonywała pracę w miejscu przez niego wskazanym, a mianowicie w szkole (...) mieszczącej się przy ul. ul. (...) w S. w godzinach odpowiadających ustalonemu wcześniej grafikowi. Jednocześnie otrzymywała wynagrodzenie za świadczoną pracę. Czas pracy był ewidencjonowany za pomocą miesięcznej ewidencji czasu pracy, sporządzanej na podstawie list obecności, na których każdego dnia się podpisywała. Ewidencja ta nie była prowadzona jedynie w okresie od 13 marca 2020 r. do końca czerwca 2020 r. w związku z pandemią COVID-19, gdyż w tym okresie zajęcia były prowadzone w formie zdalnej. Płatnik składek kontrolował wykonywaną przez ubezpieczoną pracę poprzez kontrolę dzienników i ilości ocen wystawianych za dany segment zajęć prowadzonych przez ubezpieczoną. M. W. za pomocą wiadomości e-mail kontrolowała jej pracę oraz kontakt z rodzicami uczniów. Opisane podporządkowanie nie było typowe w tym sensie, że nie zaistniała sytuacja, aby pracownik w siedzibie pracodawcy i pod jego ścisłym kierownictwem realizował powierzone zadania. Należy jednak zaakcentować, mając na względzie zacytowany pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w wyroku z 13 kwietnia 2016 r., że obecnie podporządkowanie pracownika pracodawcy może w pewnych sytuacjach ulegać rozluźnieniu. W rozpatrywanej sprawie, choć ubezpieczona wykonywała powierzone jej zadania w siedzibie zakładu pracy, a związany z tym sposób podporządkowania pracownika pracodawcy był mniej sformalizowany, to jednak nie wykluczał cech charakterystycznych dla stosunku pracy.

Zdaniem sądu, okolicznością czyniącą sporną umowę o pracę nieważną nie jest także wystąpienie przez płatnika składek z wnioskiem o subwencję z Polskiego Funduszu Rozwoju. Owszem wymogiem do otrzymania ww. subwencji było między innymi posiadanie co najmniej 1 pracownika zatrudnionego na dzień 31 grudnia 2019 r., którego wymogu jak się później okazało spółka nie spełniła, wobec nie dokonania zgłoszenia I. Ż. do ubezpieczeń społecznych od 1 grudnia 2019 r. w terminie. Zgłoszenia dokonano z opóźnieniem - 29 maja 2020 r., dopiero przy okazji kontroli dokumentów w czerwcu w związku z odmową przyznania subwencji spółka dokonała zmiany zgłoszenia I. Ż. i korekty deklaracji. Po korekcie deklaracji, spółka złożyła ponowny wniosek o przyznanie subwencji i wobec spełnienia wszystkich wymaganych warunków, subwencja została spółce przyznana. Gdyby uznać, że celem spółki było wyłącznie uzyskanie subwencji, to spółka nie zawierałaby umowy o pracę z ubezpieczoną na czas nieokreślony, a jedynie na czas określony, objęty subwencją. Zdaniem sądu, nie sposób również uznać powyższej argumentacji organu rentowego za trafną z tej przyczyny, że stosunek pracy łączący ubezpieczoną z płatnikiem składek niewątpliwie był realizowany i jest to okoliczność kluczowa z punktu widzenia podlegania ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu.

Zdaniem sądu, za nieważnością zawartej umowy nie przemawia również fakt opóźnienia w zgłoszeniu I. Ż. do ubezpieczeń społecznych. Owszem, pracodawca uchybił obowiązkom terminowego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych i jest to istotne uchybienie. Z zeznań U. W. który zajmuje się czynnościami księgowymi płatnika składek i samodzielnie zgłasza pracowników do ZUS-u, wynika, że zgłoszenie do ubezpieczeń I. Ż. nastąpiło przez niedopilnowanie i niedopatrzenie z jej strony. Należy zatem przyjąć, że strony nawiązały stosunek pracy w dacie wynikającej z umowy. Wobec tego nie można podzielić stanowiska ZUS, że zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych po terminie świadczy o zamiarze stron nawiązania stosunku pracy, z zamiarem uzyskania subwencji z Polskiego Funduszu Rozwoju. Skoro praca była realizowana to oznacza, że wyjaśnienia U. W. odnośnie przyczyn spóźnionego zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych są wiarygodne.

Mając na uwadze powyższe, sąd doszedł do przekonania, że nie można uznać, aby czynność prawna w postaci zawarcia przez odwołującą umowy o pracę mogła być kwalifikowana jako sprzeczna z prawem bądź mająca na celu obejście ustawy lub sprzeczna z zasadami współżycia społecznego (art. 58 § 1 i § 2 k.c.). Zawarcie umowy o pracę nie było bowiem sprzeczne z ustawą, a jednocześnie nie zmierzało wyłącznie dla uzyskania korzystnych świadczeń z ubezpieczenia społecznego.

Uwzględniając powołane okoliczności sąd ocenił, że umowa o pracę łącząca (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. i I. Ż. nie była nieważna. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że zamiarem stron umowy o pracę było świadczenie pracy. Ponadto, sąd oceniając, ewentualną nieważność umowy, wziął pod uwagę, że za taką nie można uznać umowy, która w rzeczywistości była wykonywana, tj. takiej, w ramach której pracownik faktycznie świadczy na rzecz pracodawcy pracę podporządkowaną. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 13 czerwca 2006 roku (sygn. akt II UK 202/05, LEX nr 1001304) wskazując, nie jest istotne, czy strony zawierające umowę o pracę miały realny zamiar wzajemnego zobowiązania się przez pracownika do świadczenia pracy, a przez pracodawcę do zapewnienia pracy i wynagrodzenia za nią, lecz to, czy taki zamiar stron został w rzeczywistości zrealizowany.

Konkludując, w rozważanej sprawie ustalone przez sąd okoliczności, które zostały omówione, nie wskazują na to, aby działania stron były ukierunkowane wyłącznie na uzyskanie subwencji.

Mając na względzie poczynione ustalenia faktyczne i zaprezentowaną argumentację, sąd w pkt I wyroku, na podstawie art. 477¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżone decyzje stwierdzając, że I. Ż. jako zleceniobiorca płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu i wypadkowemu od 1 do 30 listopada 2019 r. oraz podlega dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu od 1 do 30 listopada 2019 r., zaś w okresie od 1 grudnia 2019 r. I. Ż. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik płatnika składek (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w O..

O kosztach zastępstwa procesowego, sąd orzekł w pkt II wyroku na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., zasądzając od organu rentowego na rzecz odwołującej spółki kwotę 360 zł (2x 180 zł), której wysokość została ustalona na podstawie § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800).

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE