UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 24 lipca 2020 r. w sprawie o sygn. akt III C 1279/20 z powództwa M. W. przeciwko B. M. (1) o zapłatę Sąd Rejonowy w dla Ł. w Ł.:

1. oddalił powództwo,

2. zasądził od M. W. na rzecz B. M. (2) kwotę 2.928 zł (dwa tysiące dziewięćset dwadzieścia osiem złotych) brutto tytułem zwrotu kosztów nieuiszczonej pomocy prawnej udzielonej z urzędu pozwanemu przez radcę prawną M. G..

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy poczynił ustalenia faktyczne, w oparciu o które wydał kwestionowany wyrok, a które w całości podziela i przyjmuje za własne Sąd II instancji.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając wyrok w całości, zarzucając:

1. art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia zgromadzonego materiału dowodowego, przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, dokonanej wybiórczo, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, polegającej na:

a) braku dania wiary wyjaśnieniom powoda dotyczących zakresu i charakteru czynności dokonywanych przez pozwanego na rzecz spółki 3K (...) S.C., pełnienia przez pozwanego funkcji cichego wspólnika 3 (...) S.C., co skutkowało nieprawidłowym ustaleniem przez sąd stanu faktycznego,

b) braku dania wiary kompletnym zeznaniom świadka E. B. (1) dotyczących zakresu i charakteru czynności dokonywanych przez pozwanego na rzecz spółki 3K (...) S.C., pełnienia przez pozwanego funkcji cichego wspólnika 3K (...) S.C., a ponadto wybiórcze uwzględnienie zeznań świadka E. B. (1) w zakresie, w którym świadek nie pamiętał dokładnie pewnych okoliczności, co skutkowało nieprawidłowym ustaleniem przez sąd stanu faktycznego

c) pominięciu zeznań świadka M. P., które mają znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, bowiem świadek przyznał, iż pozwany nie był zatrudniony w 3 K (...).C, czerpał korzyści ze spółki, otrzymywał środki pieniężne za wsparcie merytoryczne i pomoc w prowadzeniu spółki, co wskazuje, iż pozwany czerpał korzyści ze spółki nie chcąc ponosić przy tym żadnej odpowiedzialności, co skutkowało nieprawidłowym ustaleniem przez sąd stanu faktycznego,

d) pominięciu zeznań świadka S. R. dotyczących zakresu i charakteru czynności dokonywanych przez pozwanego na rzecz spółki 3 K (...) S.C.,

e) wadliwym ustaleniu jako wiarygodnych zeznań świadka A. B., który przyznał, iż nie posiada informacji czy pozwany pracował w spółce, czy był wspólnikiem, przez co zeznania te nie potwierdzają ani nie zaprzeczają tezy powoda,

f) wadliwym ustaleniu jako wiarygodnych zeznań świadka M. K. (1) w zakresie i charakterze czynności dokonywanych przez pozwanego na rzecz spółki 3 K (...) S.C., pełnienia przez pozwanego funkcji cichego wspólnika (...) S.C., co skutkowało nieprawidłowym ustaleniem przez sąd stanu faktycznego,

2. art. 233 k.p.c. poprzez niewłaściwe uznanie, iż między pozwanym, a M. K. (1) i S. K. nie została zawarta umowa spółki cichej, mimo iż dowody zgromadzone w sprawie wskazują na jej zawarcie.

W konkluzji pisma procesowego pełnomocnik powoda wniósł o:

1. zasądzenie od pozwanego B. M. (1) na rzecz powoda kwoty w wysokości 21.843,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty,

2. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania za pierwszą i drugą instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Ewentualnie pełnomocnika powoda wniósł o:

1. uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji,

2. zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów postępowania za pierwszą i drugą instancję, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Apelacja pozwanego okazała się niezasadna.

Zdaniem Sądu Okręgowego wyrok Sądu Rejonowego odpowiada prawu i jako taki musi się ostać. Podniesione przez apelującego zarzuty nie zasługują na uwzględnienie. Sąd Okręgowy podziela zarówno ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji i przyjmuje je, jako własne, jak i dokonaną ocenę prawną.

Podniesiony przez pozwanego zarzut sprowadzający się do naruszenia art. 233 k.p.c. nie zasługuje na uwzględnienie. Jak wielokrotnie wyjaśniano w orzecznictwie Sądu Najwyższego, zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. może być uznany za zasadny jedynie w wypadku wykazania, że ocena materiału dowodowego jest rażąco wadliwa, czy w sposób oczywisty błędna, dokonana z przekroczeniem granic swobodnego przekonania sędziowskiego, wyznaczonych w tym przepisie. Sąd drugiej instancji ocenia bowiem legalność oceny dokonanej przez Sąd I instancji, czyli bada czy zostały zachowane kryteria określone w art. 233 § 1 k.p.c. Należy zatem mieć na uwadze, że – co do zasady – Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału, dokonując wyboru określonych środków dowodowych. Jeżeli z danego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena Sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne. Przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona tylko wtedy, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo - skutkowych (por. przykładowo postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 stycznia 2001 r., I CKN 1072/99, Prok. i Pr. 2001 r., Nr 5, poz. 33, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 17 maja 2000 r., I CKN 1114/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000r., I CKN 1169/99, OSNC 2000 r., nr 7-8, poz. 139).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w licznych orzeczeniach (np. wyrok z dnia 16 grudnia 2005 r., sygn. akt III CK 314/05, wyrok z dnia 21 października 2005r., sygn. akt III CK 73/05, wyrok z dnia 13 października 2004 r. sygn. akt III CK 245/04, LEX nr 174185), skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd przepisu art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, to bowiem może być jedynie przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie o innej, niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie, niż ocena sądu. Dla skuteczności zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nie wystarcza stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest tu wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać, jakie kryteria oceny naruszył sąd przy ocenie konkretnych dowodów, uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 19 czerwca 2008r., I ACa 180/08, LEX nr 468598).

Wbrew stanowisku skarżącego, Sąd I instancji nie naruszył powyższych dyrektyw oceny dowodów i w sposób prawidłowy dokonał ustalenia stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie. Zarzuty apelującego mają charakter wyłącznie polemiczny. Niesłuszny jest zarzut powoda dotyczący pominięcia zeznań świadka M. P.. Relacje łączące ją z pozwanym mają charakter wyłącznie osobisty, nie łączą ich kontakty handlowe, zawodowe, czy gospodarcze, w związku z czym zeznania świadek nie rzucały żadnego światła na kwestię zawarcia umowy spółki cichej. Podobnie wybiórczo przedstawiały się zeznania świadek E. B. (2). Nie należy przyznać racji zarzutowi wadliwego ustalenia przez Sąd I instancji jako wiarygodnych zeznań świadka A. B.. Świadek miał wiedzę, że S. K. i M. K. (1) są wspólnikami 3 K (...) S.C., traktował ich jako podmioty odpowiedzialne za długi. Sam pozostawał wierzycielem spółki, z pozwanym kontaktował się tylko i wyłącznie celem odnalezienia S. K. i M. K. (1), a jego samego nie uznawał za dłużnika.

Nie można zgodzić się z zarzutem wadliwego ustalenia jako wiarygodnych zeznań świadka M. K. (1). Świadek zeznał, iż nie istniała umowa spółki cichej między nim, a drugim z faktycznych wspólników, S. K. oraz pozwanym M. W.. Należy podkreślić, że okolicznościami, które przemawiały za prawdziwością i wiarygodnością zeznań świadka był jego stosunek do długu wobec powoda, który uznaje za swój własny oraz czyni wszelkie możliwe starania, aby go spłacić. Kontynuuje działalność, wyjechał za granicę i zarabia. W ramach postępowania egzekucyjnego zobowiązał się do dobrowolnych wpłat na rzecz wierzytelności w wysokości minimum 1000 zł miesięcznie, co realizuje regularnie, a na przełomie 2019 i 2020 roku wpłacał kwoty 1500 zł miesięcznie. Spłaty należności wpływają także mimo utrudnień spowodowanych pandemią (...)19. W zeznaniach powód przyznał regularność spłat. Należy zauważyć, że hipotetycznie gdyby świadek M. K. (1) zeznawałby na korzyść powoda i udałoby się wykazać odpowiedzialność pozwanego B. M. (1) za wierzytelność, to w interesie świadka byłoby rozłożenie długu na większą ilość dłużników. Sąd I instancji słusznie również wskazał na to, że co do zakresu czynności wykonywanych przez B. M. (1) na rzecz 3 K (...) S.C. oraz otrzymywanej za nie prowizji zeznania M. K. (1) i powoda w znacznym zakresie pokrywały się.

Stawiany przez apelującego zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. poprzez niewłaściwe uznanie, iż między pozwanym, a M. K. (1) i S. K. nie została zawarta umowa spółki cichej jest bezzasadny. Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar wykazania niniejszej okoliczności spoczywał na powodzie, jednak na podstawie całości zgromadzonego materiału dowodowego należy wysunąć jednoznaczną konkluzję, że temu obowiązkowi nie podołał. Co więcej, nawet kluczowy dla rozstrzygnięcia dowód z zeznań, o który wnosiła sama strona powodowa, tj. omówione we wcześniejszej części uzasadnienia zeznania M. K. (2), wskazuje, że przedmiotowa umowa spółki cichej nigdy nie istniała.

Należy również wskazać, że powód powoływał się na instytucję prawną spółki cichej występującej w Kodeksie handlowym (Rozporządzenie Prezydenta RP z dnia 27 czerwca 1934 roku, Dz. U. nr 57, poz. 502, z późn. zm.), który został uchylony 31 grudnia 1964 roku i obecnie spółka cicha nie występuje w żadnym akcie prawnym jako typ wyodrębnionej spółki nazwanej. Istnieje wprawdzie możliwość konstruowania umów obligacyjnych, których założenia odpowiadają cechom determinującym spółki cichej na podstawie art. 353¹ zasady swobody umów. W modelowym kształcie spółki cichej wspólnik cichy nie odpowiada za zobowiązania wobec wierzycieli. W związku z powyższym, nawet przy założeniu, że gdyby powodowi udałoby się wykazać poprzez materiał dowodowy, że pozwany B. M. (1) jest wspólnikiem cichym, to i tak nie ponosiłby odpowiedzialności za wierzytelność będącą przedmiotem pozwu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 385 k.p.c., oddalił apelację powoda, jako bezzasadną.

W punkcie 2 wyroku Sąd Okręgowy na podstawie § 8 pkt 5 w zw. z § 16 ust. 1 i w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2019 r. poz. 18) zasądził od M. W. na rzecz B. M. (1) kwotę 1476 zł, w tym podatek Vat, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.