Sygn. akt VI U 3047/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2014 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: E. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 11 września 2013 r., znak: (...)

w sprawie: E. P.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o emeryturę

1)  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonemu E. P. prawo do emerytury od dnia (...)

2)  stwierdza, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Odział w B. odmówił powodowi E. P. prawa do emerytury na podstawie art. 184 ust z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS ponieważ powód nie udokumentował wymaganego przepisami 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, bowiem świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach nie spełniało wymogów formalnych. Pozwany nie zaliczył powodowi okresu pracy (...) Spółdzielni (...) w S. od 19.08.1978 r. do 2.07.1989 r.

W odwołaniu od tej decyzji powód wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury twierdząc, że przepracował wymagany okres w szczególnych warunkach przy uboju zwierząt w okresie od 1.01.1974 r. do 2.07.1989 r.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentację zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Powód E. P., urodzony (...), zatrudniłem się w (...) Spółdzielni (...) w (...).09.1968 r. jako uczeń w celu nauki zawodu. Nauka trwała trzy lata. Ubezpieczony zdobył zawód rzeźnika. W 1971 r. ubezpieczony został pracownikiem spółdzielni w zawodzie masarz-rzeźnik. Do 1974 r. ubezpieczony pracował na gdzie zajmował się rozbiorem i produkcją wędlin. od 1.01.1974 r. ubezpieczony pracował wyłącznie przy uboju zwierząt do 2.07.1989 r. To była jego stała praca w pełnym wymiarze czasu pracy. Od 19.08.1978 r. zostałem brygadzistą pracującym i nadal pracowałem przy uboju. Ubój był przemysłowy i sanitarny, który dotyczył zwierząt chorych i po wypadkach. Ubezpieczony nie korzystał w trakcie zatrudnienia z urlopów bezpłatnych. Od 3.07.1989 r. ubezpieczony przniesiony został do masarni na stanowisko kierownika.

Razem z ubezpieczonym pracowali świadkowie S. K. i A. K..

dowód: umowa o pracę, zmiany angażu, świadectwo pracy ubezpieczonego w aktach osobowych, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach w aktach rentowych, zeznania świadków S. K. i A. K., zeznania ubezpieczonego –zapis protokołu rozprawy płyta k. 90 verte.

Ubezpieczony złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury dnia 28.08.2013 r.

okoliczności bezsporne

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach rentowych powódki i aktach sprawy, których prawdziwości strony nie kwestionowały oraz zeznań świadków S. K. i A. K. oraz zeznań powoda.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków, którzy pracowali razem z powodem i jego pracę opisali na podstawie własnych obserwacji, bowiem ich zeznania były zgodne, wzajemnie się uzupełniały oraz były spójne z zeznaniami powoda, którym z tego względu Sąd również dał wiarę. Ponadto zeznania powyższe znajdowały potwierdzenie w dokumentach zgromadzonych w sprawie.

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy stwierdził, że powód w okresie od 1.01.1974 r. do 2.07.1989 r. w (...) Spółdzielni (...) w S. wykonywał pracę bezpośrednio przy uboju zwierząt a więc pracę o której mowa w punkcie 8 działu X wykazu A stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Sąd dokonał następnie oceny ustalonego stanu faktycznego w kontekście przepisów art.184 i 32 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Zgodnie z treścią art. 184. ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku w brzmieniu obowiązującym od dnia 1.01.2013 r. ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32-34, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym ( art. 184 ust. 2).

Zgodnie z treścią art.32 ust. 1 cytowanej wyżej ustawy -ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1 ( 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet.) W myśl ustępu 2 art.32 cytowanej ustawy dla celów ustalenia uprawnień, o których mowa w ustępie 1, za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Przepisy rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r, które nadal zachowały swoją moc na warunkach określonych w art. 32 ust. 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy. Niemniej jednak należy wskazać, iż w przypadku, gdy zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczeń potwierdzających okresy wykonywania pracy w szczególnych warunkach z przyczyn od siebie niezależnych, art. 472 i 473 k.p.c. umożliwiają ustalenie tych okoliczności w drodze postępowania odwoławczego przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanymi przepisami w postępowaniu w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych każdy fakt mający wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Zaliczenie nieudokumentowanych, spornych okresów pracy w szczególnych warunkach do stażu pracy uprawniającego do wcześniejszej emerytury wymaga dowodów niebudzących wątpliwości, spójnych i precyzyjnych. Nie ulega wątpliwości, że w postępowaniu o świadczenie emerytalno-rentowe dopuszczalne jest – jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w uchwale z 27 maja 1985 r. (III UZP 5/85, LEX nr14635) – przeprowadzenie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych dowodu z zeznań świadków na okoliczność zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jeżeli zainteresowany wykaże, że nie może przedstawić zaświadczenia zakładu pracy z powodu jego likwidacji lub zniszczenia dokumentów dotyczących zatrudnienia.

Okres pracy w warunkach szczególnych można również ustalić w postępowaniu sądowym na podstawie akt osobowych pracownika.

W myśl § 4 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Skoro postępowanie dowodowe potwierdziło fakt pracy ubezpieczonego w szczególnych warunkach o których mowa w dziale X pkt. 8 załącznika A do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r., w okresie od 1.01.1974r. do 2.07.1989 r. w (...) Spółdzielni (...) w S.

a okres ten przekraczał wymagane przepisami prawa 15 lat pracy w szczególnych warunkach, co uprawniało powoda do uzyskania prawa do emerytury.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 14§2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia osiągnięcia wymaganego wieku.

Na zasadzie art. 118 ust 1 a ustawy z 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS Sąd Okręgowy orzekł o braku odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji z uwagi na braki formalne świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach, których uzupełnienie wymagało przeprowadzenia postępowania dowodowego przed Sądem.