UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 15/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 23 listopada 2021 roku w sprawie VII K 781/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia (zwłaszcza art. 4, art. 5 § 2, art. 7 k.p.k.), polegającą na dokonaniu błędnej oceny materiału dowodowego, co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na jego treść, poprzez ustalenie że oskarżony S. K. nie dopuścił się zarzuconego mu przestępstwa z art. 177 § 1 i 2 kk, podczas gdy prawidłowa i całościowa ocena materiału dowodowego prowadzi do odwrotnego wniosku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora nie jest zasadna.

Zarzuty skarżącego opierają się na odmiennej interpretacji zebranych w sprawie dowodów i nie przedstawiają jakichkolwiek przekonujących argumentów, podważających prawidłowość i słuszność rozumowania Sądu I instancji. Dokonane bowiem przez Sąd meriti ustalenia faktyczne w pełni odpowiadają zebranym w sprawie dowodom i są wynikiem wnikliwej ich analizy. Zważyć trzeba, iż przekonanie Sądu I instancji o niemożności przypisania winy oskarżonemu, pozostaje pod ochroną prawa procesowego, nie wykraczając poza ramy zasady swobodnej oceny dowodów. Nie budzi wątpliwości, że ocena wartości zgromadzonych w sprawie dowodów została dokonana przez Sąd I instancji w sposób obiektywny oraz zgodnie z wiedzą i doświadczeniem życiowym i jako taka, spełnia kryteria przewidziane w art. 2 § 2 k.p.k., art. 4 k.p.k. i art. 7 k.p.k. Sąd I instancji rzetelnie odniósł się do wszystkich okoliczności faktycznych ujawnionych w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego. Jednocześnie zaś konkluzje Sądu meriti stanowią wynik rozważenia wszystkich okoliczności oraz zostały logicznie – z uwzględnieniem wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania – uzasadnione w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku.

Natomiast zarzuty przedstawione w skardze apelacyjnej mają wyłącznie charakter subiektywnej polemiki, opierającej się na niekorzystnej dla oskarżonego interpretacji przeprowadzonych dowodów, nie znajdującej jednak potwierdzenia w realiach niniejszej sprawy.

W szczególności nie można podzielić twierdzeń oskarżyciela, że zebrany w sprawie materiał dowodowy ponad wszelką wątpliwość wykazał, iż oskarżony nie zachował należytej ostrożności i nienależycie obserwował drogę przed kierowanym przez siebie pojazdem i na skutek tego, z jego winy, doszło do potrącenia rowerzysty.

Przypomnieć należy, iż akt oskarżenia opierał się na założeniu, że oskarżony kierował samochodem po zmierzchu i w chwili wypadku miał włączone światła drogowe. Taka okoliczność powodowałaby, że oskarżony miałby możliwość dostrzeżenia rowerzysty ze znacznej odległości, nawet gdyby ten jechał bez tylnego oświetlenia, a co za tym idzie, miałby możliwość uniknięcia jego potrącenia. Dociekliwości Sądu Rejonowego należy zawdzięczać, że niezmiernie istotna kwestia, jakie światła miał włączone tuż przed wypadkiem samochód oskarżonego, została w sposób jednoznaczny wyjaśniona. Załączony, niezmodyfikowany zapis z monitoringu ze stacji paliw oraz przeprowadzony przez biegłego z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych eksperyment rzeczoznawczy, pozwoliły na niewątpliwe ustalenie, iż kierujący pojazdem marki R. (...), tuż przed wypadkiem, jechał z włączonymi światłami mijania.

Okoliczność ta diametralnie zmieniła sytuację procesową oskarżonego, gdyż odpowiedzialność za spowodowanie przedmiotowego wypadku mógłby ponosić tylko wówczas, gdyby kierujący rowerem posiadał włączone tylne oświetlenie pozycyjne swojego pojazdu. Wynika to z opinii biegłego M. R., który wyliczył, że jeżeli przy rowerze pokrzywdzonego nie było włączonego tylnego światła pozycyjnego, to kierujący pojazdem marki R. (...), nawet z prędkości dozwolonej 50 km/h, nie miał możliwości dostrzeżenia rowerzysty z bezpiecznej odległości w strumieniu świateł mijania, a tym samym uniknięcia zderzenia (k. 112 – 113, 207).

Skarżący zdaje się nie kwestionować powyższej okoliczności. Decydującym dla rozstrzygnięcia sprawy było zatem ustalenie, czy w chwili zdarzenia w rowerze, którym poruszał się pokrzywdzony, było sprawne i włączone tylne światło pozycyjne.

Chybionym są twierdzenia skarżącego, że Sąd I instancji powinien w oparciu o zgromadzony materiał dowodowy przyjąć, iż tak właśnie było. Brak jest bowiem dowodu jednoznacznie wskazującego, iż tylne światło pozycyjne roweru było działające i włączone. Biegły z zakresu rekonstrukcji wypadków drogowych, w wydanej opinii, szczegółowo zajął się tą kwestią i stwierdził, że zbicie bańki żarówki lampki tylnej oraz przecięcie przewodu zasilającego mogło nastąpić w momencie zderzenia, czyli najechania samochodu oskarżonego na tył roweru. Istniała więc możliwość, że bezpośrednio przed zderzeniem lampka tylnego światła pozycyjnego roweru świeciła, ale jest to tylko możliwość, a nie pewność. Nie ma bowiem żadnej gwarancji, że przed wypadkiem żarówka tylnego światła pozycyjnego roweru była cała, czy już stłuczona, jeśli była cała – to czy była sprawna, czy już ,,przepalona”, czy sprawne były kabelki zasilające pomiędzy dynamem, a tylnym światłem i wreszcie, czy dynamo było ustawione w pozycji roboczej. Obiektywnie tych okoliczności nie da się już ustalić, a dokonanie ich interpretacji zgodnie z tezą aktu oskarżenia stanowiłoby rażące naruszenie art. 5 § 2 k.p.k.

Także i pozostałe dowody, głównie osobowe źródła dowodowe, nie pozwalają na bezsporne przyjęcie, że rower pokrzywdzonego miał tuż przed zdarzeniem sprawne i włączone tylne światło pozycyjne. Z dowodów tych można wysnuć wniosek wręcz przeciwny. Skarżący praktycznie opiera się tu jedynie na zeznaniach świadka G. M., która stwierdziła, że brat miał zawsze włączone światła. Po pierwsze, okoliczność, że świadek we wcześniejszym czasokresie widywała pokrzywdzonego, jeżdżącego z włączonym tylnym oświetleniem, nie oznacza, że krytycznego dnia także miał włączone to światło. Po drugie, kierujący rowerem nie miał z pewnością sprawnego i działającego przedniego oświetlenia, skoro jechał, przyświecając sobie latarką, trzymaną w ręce. Jest więc wysoce prawdopodobnym, że z jego tylnym oświetleniem też mogło być coś nie w porządku. Po trzecie, skarżący próbując zdyskredytować wyjaśnienia oskarżonego i zeznania świadka R. B., tym, że mają oni ,,interes” w składaniu kłamliwych depozycji, nie zauważa, że G. M. jest, jako osoba najbliższa zmarłego, także osobą zainteresowaną w sprawie. W sytuacji bowiem uznania, że odpowiedzialność za zaistnienie przedmiotowego zdarzenia leży po stronie rowerzysty, który poruszał się nieoświetlonym pojazdem, szansa na uzyskanie odszkodowania z tytułu wypadku komunikacyjnego radykalnie maleje. Po czwarte, świadek G. M. wykazała przejaw nieobiektywnego podejścia, stwierdzając kategorycznie na rozprawie sądowej, że rower brata był z tyłu oświetlony (k.162v), choć nie była naocznym świadkiem zdarzenia, a z nagrania monitoringu nie widać tylnego oświetlenia roweru.

Natomiast obaj naoczni uczestnicy zdarzenia, czyli oskarżony i świadek R. B. byli zgodni i konsekwentni, co do tego, że rower pokrzywdzonego nie był z tyłu oświetlony. Owszem, można wysuwać argument, że oskarżony jest żywo zainteresowany tym, aby uniknąć odpowiedzialności karnej. Jednakże, czy także świadek R. B. miałby interes - jak podnosi się w apelacji - by składać kłamliwe zeznania, narażając się na odpowiedzialność karną ? Z akt sprawy nie wynika przecież, by świadek ten był jakoś szczególnie związany z oskarżonym, poza tym, że jest jego kolegą. Zeznania świadka R. B., w których opisał moment dostrzeżenia nieoświetlonej postaci, dodając też, że krzyknął wtedy do oskarżonego, są przekonywujące. Sąd meriti miał na rozprawie głównej okazję bezpośrednio zetknąć się z przesłuchiwanymi świadkami, w tym R. B. i wyrobić sobie pogląd na temat jego wiarygodności. Trzeba też zwrócić uwagę, że świadek R. B., pytany zarówno w toku postępowania przygotowawczego, jak i na rozprawie o to, na jakich światłach jechał przed wypadkiem oskarżony, nie udzielił tu kategorycznej odpowiedzi. A przecież była to bardzo istotna okoliczność, od której mógł zależeć wynik niniejszego procesu. Gdyby więc założyć, że świadek R. B. chciał za wszelką cenę złożyć zeznania korzystne dla oskarżonego, to również i w tym elemencie z pewnością zeznałby, że dokładnie pamięta, iż były to światła mijania. Tak się jednak nie stało, co dodatkowo przemawia za tym, że relacja tegoż świadka jest wyważona i odpowiada temu, co rzeczywiście zapamiętał on z przebiegu zaistniałego wypadku.

Reasumując, w toku niniejszego postępowania nie przedstawiono na tyle przekonywającego dowodu, który mógłby – nie naruszając fundamentalnej zasady domniemania niewinności i nakazu tłumaczenia wątpliwości ma korzyść oskarżonego – obalić jego twierdzenia, że jadący przed nim rower nie miał włączonego tylnego oświetlenia, co sprawiło, że zauważył go na tyle późno, by móc podjąć skuteczny manewr pozwalający uniknąć zderzenia.

Przypomnieć należy, iż według zasad obowiązującej procedury karnej, to nie oskarżony musi udowodnić swoją niewinność, lecz oskarżyciel udowodnić winę oskarżonego (art. 5 § 1 k.p.k.). Przy czym udowodnić, to znaczy wykazać w sposób nie budzący wątpliwości wiarygodnymi dowodami. Istota domniemania niewinności sprowadza się jak wiadomo do tego, że oskarżonego uważa się za niewinnego, dopóki wina nie zostanie mu udowodniona, przy czym związana ściśle z domniemaniem niewinności zasada in dubio pro reo (art. 5 § 2 k.p.k.), nakazuje rozstrzygnąć nie dające się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonego. Skarżący, zarzucając Sądowi I instancji obrazę przepisu art. 5 § 2 k.p.k. w istocie sam go obraża, próbując tłumaczyć wszelkie wątpliwości na niekorzyść oskarżonego.

Ponieważ udowodnienie winy oskarżonemu musi być całkowite, pewne, wolne od wątpliwości, czego nie można powiedzieć o przedmiotowej sprawie, dlatego też jedynym dopuszczalnym w tym stanie rzeczy rozstrzygnięciem, było wydanie wyroku uniewinniającego.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Piotrkowie Trybunalskim do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Ponieważ Sąd odwoławczy nie stwierdził w przedmiotowej sprawie wadliwości, co do oceny przeprowadzonych dowodów, jak również błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, wniesiona apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie, a zaskarżony wyrok, jako słuszny, należało utrzymać w mocy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Ponieważ wniesiona apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie, a Sąd odwoławczy z urzędu nie stwierdził też zaistnienia okoliczności mogących dyskwalifikować zaskarżony wyrok, należało utrzymać go w całości w mocy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Ponieważ z przepisu art. 636 § 1 k.p.k. wynika, że w sprawach z oskarżenia publicznego, w razie nieuwzględnienia środka odwoławczego, pochodzącego wyłącznie od oskarżyciela publicznego koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa, to również poniesione przez oskarżonego koszty obrony z wyboru należało zasądzić od Skarbu Państwa, gdyż są one składnikiem kosztów procesu w rozumieniu art. 616 § 1 pkt 2 k.p.k. Zdaniem Sądu Okręgowego niezbędny nakład pracy adwokata uzasadnia zasądzenie kwoty wynagrodzenia w wysokości stawki minimalnej zgodną z § 11 ust. 2 pkt 4 Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokatów, czyli kwotę 840 złotych.

3

O kosztach postępowania odwoławczego, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. i art. 9 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. Z 1983 roku Nr 49, poz.223 z późniejszymi zmianami). Zgodnie z powyższymi przepisami kosztami procesu za postępowanie odwoławcze należało obciążyć Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość wyroku

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana