UZASADNIENIE

Wyrokiem z 26 sierpnia 2020r. Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach zasądził od pozwanej D. L. SW w K. Oddział w Polsce na rzecz powoda P. K. 400 euro wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 15 marca 2019r. , oddalił powództwo w części oraz obciążył pozwanego kosztami procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że powód zawarł z pozwana umowę przewozu lotniczego na trasie K. – F.- V. w dniu 22 stycznia 2019r. o numerze (...). Lot ten został odwołany. Lot miał być obsługiwany przez samolot, który miał obsługiwać poprzedzający lot o nr (...) F. – K.. Samolot miał wystartować z lotniska we F. o 23.30 w dniu 21 stycznia 2019r. Zgodnie z prognozowanym spadkiem widoczności poniżej 100 metrów ze względu na marznącą mgłę lot o nr (...) został odwołany. Zgodnie z prognozą na 22.42 (...) nie było już przeszkód do lądowania samolotów na lotnisku w K., ale samolot nie mógł wystartować ze względu na zakaz lotów we F. miedzy 23.00 a 5.00.

Sąd pierwszej instancji jako podstawę prawną powołał przepisy art. 5 ust. 3 pkt c, art. 7 Rozporządzenia (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów oraz wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 11 czerwca 2020r. w sprawie o sygnaturze akt C- 74/19, który stanowi, że „artykuły 5 ust. 3 rozporządzenia nr 261/2004 ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów w związku z motywem 14 rozporządzenia należy interpretować w ten sposób, że w celu uzyskania zwolnienia z obowiązku wypłaty odszkodowania pasażerom w przypadku dużego opóźnienia lub odwołania lotu obsługujący przewoźnik lotniczy może powoływać się na nadzwyczajną okoliczność, która miała wpływ na poprzedni lot obsługiwany przez tego samego przewoźnika za pośrednictwem tego samego statku powietrznego, pod warunkiem, że istnieje bezpośredni związek przyczynowy między występowaniem tej okoliczności a opóźnieniem. Sąd I instancji uznał, że pozwany jako profesjonalista powinien uwzględnić ryzyko wystąpienia nieoczekiwanych zdarzeń już na etapie planowania połączeń lotniczych. W miesiącach zimowych występuje duże prawdopodobieństwo wystąpienia niekorzystnych warunków pogodowych i powinno to zostać uwzględniane przy planowaniu połączeń. Pozwany nie uwzględnił, że odwołanie jednego lotu automatycznie spowoduje konieczność odwołania drugiego lotu obsługiwanego przez ten sam samolot.

Pozwana w apelacji zarzuciła:

- naruszenie przepisów prawa materialnego, a to przepisu art. 5 ust 3 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 roku ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów przez niewłaściwe zastosowanie i przyjęcie, że pozwana jest odpowiedzialna za odwołanie lotu (...) z K. do F.,

- naruszenie prawa procesowego w stopniu mającym wpływ na wynik sprawy, a to przepisu art. 232 k.p.c. oraz art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. przez dokonanie dowolnej oceny sprawy i uznanie, że pozwana nie wykazała że do odwołania lotu doszło na skutek niekorzystnych warunków pogodowych na lotnisku w K., podczas gdy pozwana przedstawiła depesze T. wydana przez Lotniskową Stację Meteorologiczną K. – P., które wskazywało na ryzyko wystąpienia gęstej mgły ograniczającej widoczność do 100m, a więc poniżej minimów operacyjnych lotniska. Pozwana musiała uwzględnić to ryzyko, co doprowadziło do odwołania lotu,

- naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. przez sporządzenie uzasadnienia bez wskazania jakimi racjonalnymi środkami pozwana dysponowała, aby zapobiec odwołaniu lotu powoda w następstwie odwołania lotu bezpośrednio go poprzedzającego lotu rotacyjnego,

- naruszenie art. 148 ¹ § 1 k.p.c. przez rozpoznanie sprawy i wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym.

Pozwana domagała się zmiany zaskarżonego orzeczenia i oddalenia powództwa oraz zasądzenia kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego za obydwie instancje według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na swoją rzecz kosztów zastępstwa adwokackiego za II instancję według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie, zarzuty w niej podniesione są trafne.

Należy podkreślić, że opóźnienie (odwołanie) lotu nie rodzi po stronie pasażerów prawa do odszkodowania, jeżeli przewoźnik lotniczy jest w stanie dowieść, że odwołanie lub duże opóźnienie lotu było spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków, to jest okoliczności, które pozostają poza zakresem skutecznej kontroli przewoźnika lotniczego, co

wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu z dnia 19 listopada 2009 roku wydanym w trybie pytania prejudycjalnego w sprawach połączonych C-402/07 i C 432/07).

Okoliczności faktyczne dotyczące zawarcia umowy pomiędzy stronami i odwołania lotu poprzedzającego lot powoda były bezsporne. Odwołanie przedmiotowego lotu nastąpiło z uwagi na opóźnienie lotu rotacyjnego, tj. lotu poprzedzającego lot powoda.

Decydujące znaczenie dla oceny czy pozwana jest zwolniona z obowiązku wypłaty odszkodowania za odwołany lot na podstawie art. 5 ust. 1 lit. c i art. 7 rozporządzenia nr 261/2004, ma okoliczność czy pozwana wykazała, że odwołanie było spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Sąd I instancji obciążył pozwaną tym, że w okresie zimowym nie przewidziała, że warunki pogodowe mogą powodować opóźnienia lotów i nie zaplanowała odpowiednio swojej działalności.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić. Jak wskazał Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z 14 października 2020r. sygn. XXVII Ca 1469/20 zasada rotacyjnego korzystania z lotu jest jedyną rozsądną organizacją lotów, również z punktu widzenia konsumenta.

W przeciwnym razie, linie lotnicze, celem uniknięcia lub zminimalizowania czasu opóźnienia, musiałaby zabezpieczyć na ewentualne loty inne samoloty, które musiałaby oczekiwać na lotniskach, co generowałoby duże większe koszty działalności przedsiębiorstwa. W konsekwencji, większe koszty działalności przedsiębiorstwa generowałyby wyższe opłaty za bilety. Zatem, tak przyjęta organizacja transportu lotniczego jest jedyną rozsądną z punktu widzenia ekonomiki przedsiębiorstwa. Stanowisko to Sąd II instancji w pełni podziela. Sąd odwoławczy, oceniając zaprezentowane przez pozwaną dowody uznał także, że wykazują one w sposób wystarczający, że przyczyną odwołania lotu były złe warunki atmosferyczne i słaba widoczność na lotnisku w K. uniemożliwiająca przeprowadzenie lądowania na lotnisku. Pozwana przedstawiła depesze T. wydaną przez Lotniskową Stację Meteorologiczną K. – P., z której wynika, że występuje ryzyko powstania gęstej mgły ograniczającej widoczność do 100m, tj. poniżej minimów operacyjnych lotniska, jest oczywistym ż pozwana musiała takie ryzyko uwzględnić. Konsekwencją odwołania lotu z F. do K. było odwołanie kolejnego lotu rotacyjnego tego samego samolotu. W tym stanie faktycznym uznać zatem należało, że odwołanie lotu było spowodowane zaistnieniem nadzwyczajnych okoliczności, których nie można było uniknąć pomimo podjęcia wszelkich racjonalnych środków.

Pozostałe zarzuty apelacji dotyczące naruszenia prawa procesowego nie mogły mieć wpływu na rozstrzygnięcie sądu.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy, mając powyższe na uwadze na mocy art. 386 § 1 k.p.c. zmienił zaskarżony wyrok i oddalił powództwo. Na podstawie art. 102 k.p.c. natomiast

orzekł o kosztach postępowania zarówno przed Sądem I instancji, jak i Sądem odwoławczym z uwagi na charakter sprawy, w tym rozbieżności w orzecznictwie co do oceny nadzwyczajnych okoliczności.

SSO Magdalena Balion – Hajduk

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE