Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 26/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w P. z dnia (...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

Obraza przepisu prawa materialnego w innym wypadku niż w zakresie kwalifikacji prawnej czynu, tj. art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2015 r. w zw. z art. 4§1 k.k. polegająca na połączeniu skazanemu P. R. kar wymierzonych: wyrokiem Sądu Rejonowego w B. z dnia (...) r. w sprawie o sygn. akt (...) (za czyny z (...) roku) oraz wyrokiem Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) r. w sprawie (...) (za czyny z (...) roku) w sytuacji, gdy pomiędzy popełnieniem czynów objętych wyżej wymienionymi wyrokami w stosunku do P. R. zapadł wyrok Sądu Rejonowego we W. z dnia (...), skutkiem czego nie istniały materialnoprawne przesłanki do wymierzenia skazanemu kary łącznej obejmującej kary orzeczone w wyrokach o sygn. akt (...)

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Prokurator sformułował powyższy zarzut w sposób, który wskazuje, iż w rzeczywistości wcale nie przeanalizował, jaka była pełna sekwencja przestępstw i skazań z udziałem skazanego, a w przypadku osoby z dość bogatą historią kryminalną tylko wówczas można prawidłowo ustalić warunki do orzeczenia kary łącznej w rozumieniu art. 85 k.k. w brzmieniu obowiązującym do dnia 1 lipca 2015 r. (jak i zresztą obecnie). W związku z tym trzeba zauważyć, iż w świetle niespornych okoliczności sprawy, zobrazowanych prawomocnymi skazaniami P. R., popełniał on następujące czyny i był za nie kolejno skazywany:

- w okresie od (...) r. popełnił przestępstwo z art. 286§1 k.k., będące przedmiotem rozpoznania w sprawie (...) SR we W. [podkreślenie SA z uwagi na to, iż na orzeczenie w tej sprawie wskazuje apelujący],

- w okresie do (...) r. popełnił ciąg 32 przestępstw z art. 284§2 k.k. i z art. 218§1 k.k., będących przedmiotem rozpoznania w sprawie (...) SR w L.,

- w (...) r. popełnił przestępstwo z art. 270§1 k.k. i art. 286§1 k.k., będące przedmiotem rozpoznania w sprawie (...) SR w L..

Te trzy przestępstwa (ściślej: dwa przestępstwa i ciąg przestępstw) pozostawały niewątpliwie w zbiegu realnym i zbieg ten został „ zamknięty” pierwszym wyrokiem co do nich, którym to był wyrok Sądu Rejonowego w L. z dnia (...) – ten pierwszy ciąg przestępstw został tym samym zakończony, a wyrok z dnia (...) r. jest „ pierwszym wyrokiem” co do tych przestępstw w rozumieniu art. 85 k.k., co jednocześnie oznacza, iż żaden inny późniejszy wyrok co do tych ww. czynów – w tym przywołany przez prokuratora wyrok SR we W. nie może swoimi skutkami „ wychodzić” poza ów zamknięty i zakończony zbieg i rzutować na inne zbiegi – taki jest właśnie sens stanowiącej zasadę prawną uchwały składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 25 lutego 2005 r., sygn. akt I KZP 36/04, OSNKW 2005/2/13, gdzie w uzasadnieniu wyraźnie podkreślono, że „ możliwe jest wystąpienie nie tylko jednego zbiegu realnego, ale i dalszych, przy spełnieniu warunków wskazanych w art. 85 KK. Jednakże nawet przy kolejnych zbiegach obejmujących drugą, trzecią, itd. grupę przestępstw, zawsze wyjściowym punktem odniesienia będzie pozostawał ten chronologicznie "pierwszy wyrok", zamykający kolejne "grupy przestępstw" pozostających w zbiegu”.

Tym samym dalsza działalność przestępna skazanego, już po zamknięciu wyrokiem SR w L. pierwszego ciągu działalności, pozwalała na ukształtowanie kolejnych ciągów i to właśnie przyjął Sąd Okręgowy w rozpatrywanej sprawie. Kolejnymi przestępstwami, które popełniał skazany, były bowiem:

- przestępstwa z art. 258 k.k. art. 286 i art. 271 k.k. z (...) r., które osądzono w sprawie (...) Sądu Okręgowego w P.,

- przestępstwo z art. 286§1 k.k. z (...) r., będące przedmiotem rozpoznania w sprawie (...) SR w O.,

- przestępstwa z art. 286§1 k.k. z (...) r. będące przedmiotem rozpoznania w sprawie (...) SR w B.,

- przestępstwo z art. 286§1 k.k. z (...) r. osądzone w sprawie (...) SR w L..

Dopiero po tej dacie zaczęły zapadać kolejne wyroki co do tych przestępstw, zamykające kolejne ciągi.

Powyższe jednoznacznie wskazuje, iż wyrok w sprawie (...) SR we W. nie mógł być w żadnym razie traktowany jako „ pierwszy wyrok” w rozumieniu art. 85 k.k. przerywający zbieg realny między przestępstwami osądzonymi w sprawach(...), a tym samym nie doszło do obrazy cytowanego przepisu.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego orzeczenia w pkt 3 poprzez jego uchylenie i umorzenie postępowania w tym zakresie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Pomijając już nieprecyzyjne sformułowanie wniosku (w istocie prokurator powinien żądać nie zmiany orzeczenia poprzez uchylenie, lecz uchylenia wyroku w punkcie 3 i umorzenia postępowania w tym zakresie), brak jest jakichkolwiek podstaw do uwzględnienia tego żądania. W sytuacji, gdy przestępstwa będące przedmiotem osądu w sprawach (...) pozostają w zbiegu realnym i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju (kary pozbawienia wolności), Sąd zobowiązany jest orzec karę łączną i Sąd I instancji to właśnie uczynił (czy prawidłowo, do tego Sąd Apelacyjny odniesie się w ramach drugiego zarzutu apelacji). Z pewnością więc w sprawie nie zachodziła sytuacja opisana w art. 572 k.p.k. jako brak warunków do wydania wyroku łącznego, uzasadniająca umorzenie postępowania w powyższym zakresie.

Lp.

Zarzut

2

Rażąca niewspółmierność orzeczonej kary łącznej w pkt 3 zaskarżonego wyroku polegająca na wymierzeniu skazanemu P. R. kary łącznej w wymiarze 3 lat pozbawienia wolności, podczas gdy całokształt okoliczności sprawy, postawa skazanego, jego właściwości i warunki osobiste, jak również fakt popełnienia znacznej ilości przestępstw oraz stopień ich społecznej szkodliwości i stopień zawinienia wskazują, iż zasadne byłoby wymierzenie skazanemu kary 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W orzecznictwie trafnie podkreśla się, że zarzut rażącej niewspółmierności kary, jako zarzut z kategorii ocen, można zasadnie podnosić wówczas, gdy „ kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy, innymi słowy - gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą" (wyrok SN z dnia 11 kwietnia 1985 r., V KRN 178/85, OSNKW 1985, nr 7-8, poz. 60). Niewspółmierność zachodzi zatem wówczas, gdy suma zastosowanych kar i innych środków, wymierzonych za przypisane przestępstwo, nie odzwierciedla należycie stopnia szkodliwości społecznej czynu i nie uwzględnia w wystarczającej mierze celów kary (wyrok SN z dnia 30 listopada 1990 r., Wr 363/90, OSNKW 1991, nr 7-9, poz. 39). Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę co do jej wymiaru, ale o „ różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - "rażąco" niewspółmierną, to jest niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować" (wyrok SN z dnia 2 lutego 1995 r., II KRN 198/94, LEX nr 20739). Chodzi natomiast o „ znaczną, wyraźną i oczywistą, a więc niedającą się zaakceptować dysproporcję między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą (zasłużoną)" (zob. wyrok SN z dnia 22 października 2007 r., (...) 75/07, LEX nr 569073) czy jeszcze inaczej taką, której dysproporcja jest wyraźna, bijąca w oczy czy oślepiająca (zob. wyrok SA w Krakowie z dnia 28 maja 2010 r., II AKa 82/10, LEX nr 621421). Choć uwagi te odnoszą się przede wszystkim do kar jednostkowych orzekanych za poszczególne przestępstwa, mają oczywiście również zastosowanie do kary łącznej, w tym orzekanej wyrokiem łącznym.

W przypadku kary łącznej o jej wysokości decyduje przede wszystkim więź podmiotowa, przedmiotowa i czasowa między zbiegającymi się przestępstwami, a wpływ na jej wymiar mają też cele zapobiegawcze i wychowawcze – przy czym chodzi nie tylko o względy indywidualno-, ale i ogólnoprewencyjne.

Podkreślić zarazem trzeba, iż – wbrew sugestiom zawartym w zarzucie apelacji prokuratora – „ Sąd orzekający w ramach wyroku łącznego nie ocenia trafności jednostkowych kar, które zostały wymierzone odrębnymi wyrokami, nie bada także kwestii stopnia winy i społecznej szkodliwości czynów” (postanowienie Sądu Najwyższego - Izba Karna z dnia 25 lutego 2020 r., IV KK 78/19, Prok.iPr. 2020/9/25). Procedowanie w przedmiocie wydania wyroku łącznego nie służy też korekcie prawomocnych wyroków jednostkowych (por. postanowienie SN z 9 grudnia 2016 r., sygn. V KK 293/16, Legalis nr 1536890). Kara łączna orzekana wyrokiem łącznym, będąca swego rodzaju podsumowaniem przestępczej działalności skazanego w okresie czasu objętym skazaniami za przestępstwa pozostające w realnym zbiegu, nie ma wprawdzie służyć z założenia polepszaniu sytuacji skazanego, jednakże ma gwarantować racjonalną politykę karania.

Odnosząc te uwagi do okoliczności sprawy, stwierdzić w pierwszym rzędzie trzeba, iż poza w większości ogólnoteoretycznym, a w pozostałej części – wyłącznie polemicznym wywodem prokurator w ogóle nie odniósł się do poprawności rozważań Sądu Okręgowego odnośnie tego, jakimi kryteriami organ ten kierował się przy ferowaniu wymiaru kary łącznej wobec skazanego P. R.. Tymczasem Sąd ten dokonał bardzo obszernej analizy okoliczności przemawiających tak za zastosowaniem zasady absorpcji (zbieżność dóbr podlegających ochronie prawnej), jak i za zasadą kumulacji (jedynie częściowa zbieżność czasowa, łączna ilość czynów zabronionych), ale też i bardzo obszernie przeanalizował postawę skazanego w warunkach izolacji penitencjarnej, szeroko wskazując, dlaczego przemawia ona za ukształtowaniem kary łącznej w wymiarze zbliżonym do najsurowszej z kar jednostkowych, a więc z zastosowaniem dyrektywy absorpcji. Sąd meriti zarazem słusznie wytyka tu prokuratorowi wręcz nieznajomość opinii o skazanym z zakładu karnego, co zdaje się niestety potwierdzać lektura także apelacji – niezrozumiałe są zawarte tam zapisy, że poprzednie kary „ nie spełniły pożądanych funkcji wychowawczych”, , a za absorpcją nie przemawia „ sposób zachowania skazanego w zakładzie karnym”, gdy się weźmie pod uwagę, że z opinii z ZK jasno wynika, że jeszcze przed osadzeniem skazany cieszył się dobrą opinią na wolności, prowadził ustabilizowany tryb życia, sam zgłosił się do odbywania kary, bardzo dobrze realizuje zadania w ramach resocjalizacji, ukończył studia i podnosi kwalifikacje zawodowe – doprawdy trudno nie zgodzić się z obrońcą i jego stanowiskiem zawartym w odpowiedzi na apelację, że tak dobra opinia o skazanym jest wręcz wyjątkowa.

Apelujący zdaje się też zapominać o jednej istotnej okoliczności, która ma znaczenie wręcz kluczowe dla oceny zasadności sformułowanego zarzutu. Otóż wyrok w sprawie (...) Sądu Okręgowego w P. jest ostatnim skazaniem P. R., a zarazem swoistym podsumowaniem wcześniejszego negatywnego postępowania skazanego na wolności (osądzono wówczas najpoważniejsze ciążące na nim zarzuty) . Wydając go, Sąd dysponował pełnymi danymi o jego karalności, w tym informacją o skazaniu w sprawie sprzed – wówczas – 5 lat, tj. w sprawie IV K 246/13 SR w B. – i była to okoliczność brana pod uwagę przy procesie ferowania kar – tak jednostkowych, jak i łącznej. Po tym wyroku w życiorysie skazanego nie pojawiło się nic, co wskazywałoby, że skazany z tego skazania nie wyciągnął żadnego wniosku, a przeciwnie – opinia o skazanym jasno wskazuje, że wyciągnął takie wnioski, jakie u osób z podobnie bogatą przeszłością kryminalną zdarzają się niestety niezwykle rzadko, a które z pewnością określić można jako społeczne pożądane.

W takiej sytuacji żądanie prokuratora, by skazanemu wymierzyć karę nie tylko będącą sumą kar wcześniej prawomocnie orzekanych jako kary podlegające wykonaniu (czyli kary 3 lat i 8 miesięcy pozbawienia wolności), ale wręcz jeszcze surowszą, jest pozbawione jakichkolwiek podstaw – nie sposób tego odebrać inaczej, niż jako próbę wzruszenia orzeczenia o karze łącznej zawartego w prawomocnym wyroku w sprawie (...), a przecież – jak wcześniej wskazano – wyrok łączny nie służy korygowaniu orzeczeń jednostkowych, z którymi strona z jakichś względów się nie zgadza. Takie żądanie prokuratora nie ma też nic wspólnego z przywołaną wcześniej racjonalną polityką karania – nie sposób dopatrzeć się jakichkolwiek racji, by wyrok sprzed 9 lat, skazujący za przestępstwo sprzed ponad 11 lat, za który skazany skutecznie w przeszłości korzystał z dobrodziejstwa warunkowego przedterminowego zwolnienia (nie zostało ono odwołane), po tylu latach i po tak pozytywnej zmianie w osobie skazanego miał skutkować modyfikacją kary łącznej wynikającej przede wszystkim ze skazań za przestępstwa osądzone w 2018 r., a popełnione 13 lat temu – i to taką, by o połowę, jak chce apelujący, zaostrzać represję wobec skazanego wynikającą z tego ostatniego skazania. W istocie – jak słusznie przyjął to Sąd Okręgowy – nie ma też żadnych podstaw, by represję tę zaostrzać w jakikolwiek sposób.

Tym samym, wbrew zarzutom apelacji, uznać należy, iż Sąd Okręgowy w sposób prawidłowy wyważył racje przemawiające tak za absorpcją, jak i za kumulacją, w pełni zasadnie w niepowtarzalnych okolicznościach tej konkretnej sprawy dochodząc do wniosku, że P. R. swoją postawą zasłużył na to, by prymat dać pierwszej z tych dyrektyw, choć ma ona charakter wyjątkowy (ale przecież w ówczesnym stanie prawnym – dopuszczalny).

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku poprzez wymierzenie kary łącznej obejmującej wyroki Sądu Rejonowego w B. z dnia (...) r., sygn.. akt (...)oraz wyrok Sądu Okręgowego w P. z dnia (...) w wymiarze 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności (wniosek w brzmieniu doprecyzowanym przez prokuratora w toku rozprawy apelacyjnej w dniu (...) r.).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek jest nietrafny, bowiem orzeczona kara łączna odpowiada w pełni dyrektywom jej wymiaru i w żaden sposób nie może być uznania za rażąco niewspółmiernie łagodną.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Całość rozstrzygnięcia o karze łącznej co do skazanego

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Z przyczyn wcześniej wskazanych obydwa zarzuty apelacji prokuratora okazały się nietrafne. Wydane rozstrzygnięcie zostało prawidłowo umotywowane, należycie wykazano i rozważono okoliczności przemawiające za wymierzeniem skazanemu kary łącznej 3 lat pozbawienia wolności. Brak podstaw z art. 433§1 k.p.k., uprawniających do orzekania poza granicami zarzutów apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

Zwięźle o powodach zmiany

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Pkt II

Zgodnie z art. 636§1 k.p.k. in fine w związku z nieuwzględnieniem apelacji prokuratora koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS

P. G. G. N. H. K.