UZASADNIENIE

Powód, S. Z., wniósł przeciwko pozwanemu, S. D., pozew o ograniczenie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego w Nakle nad Notecią z dnia 21 lutego 2020 roku w sprawie I Co 245/18, w przedmiocie przysądzenia na rzecz pozwanego, jako nabywcy, własności nieruchomości, położonej w Mroczy przy ulicy (...), i zobowiązania powoda do wydania tej nieruchomości, poprzez ustalenie, że wydanie przedmiotowej nieruchomości nabywcy może nastąpić po ustaniu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu (...)19, w oparciu o ustawę z dnia 2 marca 2020 roku, oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, że na podstawie wskazanego postanowienia pozwany wszczął egzekucję w stosunku do powoda, która jest prowadzona przez komornika sądowego, na podstawie art. 999 § 1 kpc prawomocne postanowienie o przysądzeniu własności jest tytułem wykonawczym do wprowadzenia nabywcy w posiadanie nieruchomości i jej opróżnienie bez potrzeby nadawania klauzuli wykonalności, zaś z przepisu art. 803 kpc wynika, że tytuł wykonawczy stanowi podstawę do prowadzenia egzekucji o całe objęte nim roszczenie i ze wszystkich części majątku dłużnika, chyba że z treści tytułu wynika co innego. Wskazano, że na przedmiotowej nieruchomości, objętej tytułem wykonawczym, znajduje się także budynek mieszkalny, w którym powód mieszka z rodziną. Podniesiono, że zgodnie z treścią tzw. ustawy specjalnej (...)19 z dnia 2 marca 2020 roku z art. 15 zzu ust. 1 wynika, że w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu (...)19 nie wykonuje się tytułów wykonawczych nakazujących opróżnienie lokalu mieszkalnego, który powinien znaleźć zastosowanie w niniejszej sprawie. Powód na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 kpc żąda ograniczenia czasowego tytułu wykonawczego wykonalności z uwagi na obecny stan prawny, wynikający ze wskazanego przepisu ustawy.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda kosztów procesu wraz z odsetkami. Podniósł, iż żądanie powoda jest bezzasadne, albowiem postępowanie egzekucyjne jest prowadzone w pozostałej części nieruchomości z wyłączeniem budynku mieszkalnego. Podniesiono, że przedmiot przysądzenia własności nie składa się tylko z budynku mieszkalnego, ale także z działki gruntu, pola rolnego, hali magazynowej, budynków gospodarczych, stacji (...), budynku myjki samochodowej, placu manewrowego, i do tych składników nieruchomości prowadzone jest postępowanie egzekucyjne. Przepis art. 15 zzu tzw. Tarczy powinien być wykładany ściśle, lokal mieszkalny to lokal służący zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych, nie zaś inne pomieszczenia. Zdaniem pozwanego powód podejmuje działania, aby nie doprowadzić do wydania nieruchomości, a sam korzysta z pozostałej części nieruchomości i uniemożliwia pozwanemu, jako nabywcy, podjęcie stosownych czynności w celu zabezpieczenia terenu (k. 23-30 akt).

Powód podtrzymał swoje żądania podnosząc, iż stanowisko pozwanego nie ma znaczenia wobec treści art. 803 kpc, albowiem z treści tytułu wykonawczego nie wynika nic innego, jak podstawę do prowadzenia egzekucji o całe objęte nim roszczenie (k. 63-65 akt).

Sąd ustalił, co następuje:

Postanowieniem z dnia 21 lutego 2020 roku Sąd Rejonowy w Nakle nad Notecią przysądził na rzecz pozwanego w niniejszej sprawie, jako nabywcy, prawo własności nieruchomości położonej w Mroczy przy ulicy (...), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr (...), i zobowiązał powoda, jako dłużnika, do wydania nieruchomości nabywcy.

/dowód: odpis postanowienia w sprawie I Co 245/18 – k. 10-11 akt/

Na tej podstawie, na wniosek pozwanego, jako wierzyciela, Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Nakle nad Notecią, wszczął postępowanie egzekucyjne w zakresie wprowadzenia w posiadanie nieruchomości i opróżnienia znajdujących się na niej pomieszczeń, za wyjątkiem pomieszczeń stanowiących lokal mieszkalny.

/dowód: odpis zawiadomienia w sprawie Km 1100/20 – k. 12 akt/

Na przysądzonej nieruchomości, oprócz lokalu mieszkalnego, znajdują się także budynki magazynowe, pomieszczenia gospodarcze, budynek myjki samochodowej, i działka gruntu.

/okoliczności bezsporne/

Początkowo organ egzekucyjny odmówił wszczęcia postepowania egzekucyjnego w zakresie wprowadzenia powoda w posiadanie i opróżnienie pomieszczeń na przysądzonej własności. Na skutek skargi na czynności komornika pozwanego Sąd Rejonowy w Nakle nad Notecią postanowieniem z dnia 6 grudnia 2020 roku nakazał komornikowi wprowadzenie wierzyciela w posiadanie nieruchomości w zakresie budynków gospodarczych, hali, magazynów, placu manewrowego, myjni pojazdów, obszaru niezabudowanego, i opróżnienie znajdujących się na tej nieruchomości pomieszczeń za wyjątkiem pomieszczeń stanowiących lokal mieszkalny. Sąd wydając rozstrzygnięcie uwzględnił zapis przepisu art. 15 zzu ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku tzw. ustawy (...)19. Zażalenie dłużnika na to postanowienie zostało oddalone.

/dowód: odpis skargi dłużnika na czynności komornika – k. 37-39 akt, odpis postanowienia w sprawie I Co 312/20 wraz z uzasadnieniem – k. 40-43 akt, odpis postanowienia w sprawie I Cz 1/21 – k. 44 akt/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie treści dokumentów, przedstawionych przez strony, które nie były kwestionowane co do formy i treści, a które jednocześnie stanowiły wystarczający materiał dowodowy do rozstrzygnięcia. Sprawa podlegała wyłącznie ocenie prawnej, nie zaś faktycznej, dlatego dalsze twierdzenia i zarzuty odnoszące się do postępowania powoda, jako dłużnika w toku egzekucji, czy okoliczności odnoszące się do układu czy rozmieszczenia poszczególnych pomieszczeń i budynków na przedmiotowej nieruchomości, nie miały znaczenia w sprawie. Sąd w związku z tym pominął dowód z przesłuchania stron, jako zmierzający do przedłużenia postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie było uzasadnione.

Podstawą żądania powoda był przepis art. 840 § 1 pkt 2 kpc, zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego w całości lub w części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane, a gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może oprzeć powództwo także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, na zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zgłoszenie tego zarzutu w sprawie było z mocy ustawy niedopuszczalne, a także na zarzucie potrącenia.

Podnieść należy, że brak było podstaw do zastosowania powyższego przepisu w aspekcie zdarzenia, na które powoływał się powód. Po pierwsze, przepis wskazując na pojęcie „zdarzenia”, odnosi się do czynności faktycznych czy prawnych, podjętych przez dłużnika czy wierzyciela, w efekcie którego miałoby dojść do ograniczenia tytułu wykonawczego, nie zaś do zdarzenia prawnego, związanego ze zmianą prawa. Bezspornym jest, że w obecny stanie prawnym obowiązuje przepis art. 15 zzu ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zwanej dalej „ustawą”, zgodnie z którym w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii ogłoszonego z powodu (...)19 – a taki stan obecnie mamy ogłoszony – nie wykonuje się tytułów wykonawczych nakazujących opróżnienie lokalu mieszkalnego. Innymi słowy, wprowadzenie tego przepisu z urzędu reguluje kwestię zakazu wykonywania opróżnienia lokalu mieszkalnego, powinien być stosowany przez wszystkie organy, w tym komornika, i w tym zakresie brak jest podstaw do dodatkowego regulowania tej kwestii w formie orzeczenia sądowego ograniczającego na tej podstawie dany tytuł wykonawczy, uprawniający do opróżnienia pomieszczeń, na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 kpc. W ocenie Sądu ocena taka dotyczy także rozumienia treści przepisu art. 803 kpc, na który powoływał się powód. Owszem, przepis ten wskazuje, że tytuł wykonawczy stanowi podstawę do prowadzenia egzekucji o całe objęte nim roszczenie i ze wszystkich części majątku dłużnika, chyba że z treści tytułu wynika co innego, i z samego postanowienia o przysądzeniu własności nie wynikają wyłączenia, ale w tym zakresie z urzędu, z mocy prawa wchodzi ograniczenie, wynikające w stanie prawnym obecnym z powołanego wyżej przepisu art. 15 zzu ust. 1 ustawy, co nie wymaga odrębnego, dodatkowego dookreślenia w postaci orzeczenia, którego domagał się powód w niniejszym postępowaniu. Po drugie, podnieść należy, że faktycznie w sprawie doszło do takiego ograniczenia w wykonaniu tytułu wykonawczego, w zakresie pomieszczeń stanowiących lokal mieszkalny, w samym toczącym się postępowaniu egzekucyjnym, w którym Sąd Rejonowy w Nakle nad Notecią w sprawie I Co 312/20 wyraźnie wskazał, jakie czynności zostały nakazane komornikowi do wykonania, wskazując także na ograniczenie, wynikające z ustawy. W takim oznaczonym i ograniczonym zakresie prowadzona jest też sama egzekucja, co wynika z treści zawiadomienia o terminie wprowadzenia w posiadanie nieruchomości komornika z dnia 10 lutego 2021 roku (k. 12 akt), w którym wskazano, iż opróżnienie pomieszczeń nie dotyczy pomieszczeń stanowiących lokal mieszkalny. Powyższe stanowi realizację zasady stosowania aktualnie obowiązującego prawa z urzędu, z którego wynika wprost ograniczenie w wykonywaniu takich tytułów wykonawczych.

W związku z powyższym brak jest podstaw do dodatkowego ograniczenia wykonalności tytułu wykonawczego, skoro owo ograniczenie wynika z ustawy i faktycznie jest realizowane. Bez znaczenia były kwestie tego rodzaju, jakie pomieszczenia na egzekwowanej nieruchomości stanowią faktycznie lokal mieszkalny, w rozumieniu ustawy o ochronie praw lokatorów, czy w rozumieniu komentowanej ustawy (...)19, czy też kwestie układu czy wzajemnego powiązania tych pomieszczeń z innymi, albowiem jest to kwestia ustaleń faktycznych, która winna być przedmiotem czynności, podjętych przez organ egzekucyjny, komornika, i w sytuacji gdyby doszło do opróżnienia pomieszczeń, co do których istnieje spór, czy wchodzą w zakres pojęcia lokalu mieszkalnego, czy też nie, stronom przysługuje skarga na takie czynności komornika, a zatem posiadają środek prawny do niejako nadzoru nad prowadzoną egzekucją. W konsekwencji Sąd powództwo oddalił, na podstawie art. 840 § 1 pkt 2 kpc a contrario (punkt 1 wyroku).

O kosztach procesu orzeczono zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, na podstawie art. 98 kpc w brzmieniu obowiązującym, w związku z przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie, w zakresie stawki minimalnej wynagrodzenia pełnomocnika pozwanego wraz z uiszczoną opłatą skarbową (punkt 2 wyroku).