Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 399/20

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 23 grudnia 2019r., sygn. akt IX K 486/18

0.1.Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.Granice zaskarżenia

0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.0.1.Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.Ustalenie faktów

0.0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.1.Ocena dowodów

0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- obraza prawa materialnego, a mianowicie art. 299 § 1 kk poprzez jego niezastosowanie jako kwalifikacji prawnej czynu zarzuconego oskarżonemu i uznanie go za winnego popełnienia przestępstwa z art. 291 § 1 kk w sytuacji, gdy zebrany materiał dowodowy oraz poczynione przez Sąd I instancji ustalenia faktyczne wskazują na popełnienie czynu określonego w art. 299 § 1 kk;

- obraza prawa procesowego, która miała wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie art. 443 kpk poprzez błędne uznanie, iż Sąd ponownie rozpoznający sprawę jest związany zakazem reformationis in peius w sytuacji, gdy zaskarżenie orzeczenia w całości na niekorzyść oskarżonego powoduje, iż Sąd ten nie jest związany pośrednim zakazem reformationis in peius, wskutek czego oskarżony został uznany za winnego popełnienia czynu stanowiącego przestępstwo z art. 291 § 1 kk zamiast z art. 299 § 1 kk

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy w rozważanym zakresie i uwzględnienia obu zarzutów (omówionych łącznie) ma dokonanie prawidłowej interpretacji art. 443 kpk, według którego w ponownym postępowaniu można wydać orzeczenie surowsze niż uchylone tylko wtedy, gdy orzeczenie to "było zaskarżone na niekorzyść oskarżonego". Z zacytowanego fragmentu przepisu jasno wynika, że zakres surowszego orzekania w toku dalszego postępowania warunkowany jest zakresem uprzedniego zaskarżenia pierwszoinstancyjnego orzeczenia na niekorzyść oskarżonego. Uwzględniając gwarancyjny charakter komentowanej regulacji prawnej i wynikającą z tego dopuszczalność wykładania jej w sposób rozszerzający, a także konieczność interpretowania instytucji tzw. pośredniego zakazu reformationis in peius w ścisłym powiązaniu z art. 434 § 1 kpk, który uprawnia Sąd odwoławczy do orzekania na niekorzyść oskarżonego "tylko w granicach zaskarżenia" (chodzi tu o granice zarówno podmiotowe, jak i przedmiotowe), trzeba stwierdzić, iż przepis art. 443 kpk zezwala na wydanie przy ponownym rozpoznaniu sprawy surowszego orzeczenia jedynie w stosunku do tych rozstrzygnięć Sądu I instancji, które zostały wcześniej zaskarżone na niekorzyść oskarżonego, nie zaś - jak zdaje się wywodzić skarżący - w stosunku do wszystkich rozstrzygnięć zawartych w danym orzeczeniu. Innymi słowy, te części orzeczenia Sądu Rejonowego, które nie zostały zakwestionowane w złożonym na niekorzyść oskarżonego środku odwoławczym, nie mogą zostać w toku dalszego postępowania ukształtowane surowiej (por. wyrok SN z 29 VI 2011r., V KK 238/10). W podobnym tonie wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 V 2003r., wydanej w sprawie I KZP 14/03, stwierdzając, że wydanie "orzeczenia surowszego" w rozumieniu art. 443 kpk - po uchyleniu orzeczenia i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania - jest dopuszczalne w dalszym postępowaniu tylko wówczas, gdy uchylenie to nastąpiło na skutek uwzględnienia środka odwoławczego wniesionego na niekorzyść oskarżonego, i to jedynie w granicach zaskarżenia na niekorzyść lub gdy uchylenie orzeczenia nastąpiło z mocy samej ustawy, niezależnie od granic zaskarżenia. Sąd Najwyższy skonstatował w swym orzeczeniu także, że Sąd może orzec na niekorzyść oskarżonego tylko w odniesieniu do tych rozstrzygnięć Sądu I instancji, które zostały objęte zakresem zaskarżenia na niekorzyść. W dalszej kolejności oznacza to, że w zasadzie również Sąd I instancji, rozpoznający sprawę ponownie po uchyleniu pierwszego orzeczenia, może orzekać na niekorzyść oskarżonego tylko w odniesieniu do tego zakresu rozstrzygnięcia, które zostało objęte wniesionym na jego niekorzyść środkiem zaskarżenia. Stąd też obowiązkiem Sądu meriti rozpoznającego ponownie sprawę powinno być zawsze dokładne zbadanie nie tylko w jakim zakresie przekazano mu sprawę do ponownego rozpoznania, ale także, w jakim zakresie dopuszczalne jest orzekanie na niekorzyść oskarżonego (zob. też wyrok SA w Katowicach z 7 VI 2018r., II AKa 50/18; wyrok SA w Warszawie z 9 V 2019r., II AKa 470/18 ). Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy trzeba więc przypomnieć, że po wydaniu przez Sąd Rejonowy w Gliwicach wyroku w dniu 11 lipca 2017r. został on zaskarżony w całości dwiema przeciwstawnymi apelacjami - na korzyść oskarżonego przez obrońcę oraz na niekorzyść przez oskarżyciela publicznego. Ten ostatni wprawdzie - co przywołuje skarżący - wskazał, iż zaskarża wyrok w całości, zarzucił jednak tylko obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku w postaci art. 413 § 2 pkt 1 kpk poprzez nieprawidłowe wskazanie miejsca popełnienia przypisanego oskarżonemu przestępstwa z art. 291 § 1 kk (zamiast S. wskazanie B.), bez kwestionowania ustaleń faktycznych, dokonanej oceny dowodów, przyjętej kwalifikacji prawnej czynu oraz rozstrzygnięcia o karze. Wyrok Sądu Rejonowego, niezależnie od granic zaskarżenia i zarzutów podniesionych w obu apelacjach, został uchylony przez Sąd Okręgowy po stwierdzeniu bezwzględnej przyczyny odwoławczej z art. 439 § 1 pkt 10 kpk, a sprawa przekazana Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, bez odnoszenia się do stawianych zarzutów (art. 436 kpk). Obecnie, w omawianej apelacji, Prokurator wskazał natomiast, że Sąd I instancji w oparciu o zgromadzone dowody winien był przypisać oskarżonemu popełnienie czynu z art. 299 § 1 kk polegającego na tym, iż w dniu 2 lipca 2014r. w B. przyjął pieniądze w wysokości 49.876,20 zł., które wpłynęły na jego rachunek bankowy z rachunku należącego do L. N., w związku z dokonanym czynem zabronionym przez nieustalonego sprawcę, polegającym na włamaniu się przez pokonanie zabezpieczenia na elektronicznym rachunku bankowym pokrzywdzonego, w celu udaremnienia lub znacznego utrudnienia stwierdzenia ich przestępnego pochodzenia. Nie otwierało to jednak w ocenie Sądu odwoławczego drogi do dokonania postulowanych zmian zarówno przy ponownym rozpoznawaniu sprawy, jak i w postępowaniu odwoławczym. Przede wszystkim wskazać należy, że warunkiem otwarcia przy ponownym orzekaniu przez Sąd I instancji drogi do czynienia wskazanych wyżej ustaleń było podniesienie w tej kwestii zarzutu już w pierwszej apelacji oskarżyciela. Takiego zarzutu w apelacji oskarżyciela publicznego z pewnością nie zawarto. Zarzut ten dotyczył wyłącznie błędnego wskazania miejsca popełnienia przestępstwa z art. 291 § 1 kk i naruszenia tym samym dyspozycji art. 413 § 2 pkt 1 kpk. Zgodnie zaś z dyspozycją art. 434 § 1 pkt 1 i 3 kpk (czytanym w połączeniu z art. 443 kpk w odniesieniu do ponownego rozpoznawania sprawy przez Sąd I instancji) w postępowaniu zainicjowanym czy wywołanym wniesieniem środka zaskarżenia, możliwe jest wydanie orzeczenia niekorzystnego (mniej korzystnego od dotychczasowego w jakimkolwiek zakresie, a więc także w zakresie ustaleń faktycznych czy kwalifikacji prawnej czynu) tylko wówczas, gdy wniesiony zostanie taki środek na niekorzyść oskarżonego, a w sytuacji, gdy środek taki pochodzi od oskarżyciela publicznego lub pełnomocnika, gdy stwierdzone zostaną uchybienia podniesione w tym środku odwoławczym. Nie ma wątpliwości, że w apelacji Prokuratora nie podniesiono zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych czy też obrazy prawa materialnego. W tej sytuacji z przyczyn oczywistych nie mógł takiego ustalenia poczynić Sąd I instancji ponownie rozpoznający sprawę, jak i Sąd odwoławczy. Dla Sądu ponownie rozpoznającego sprawę zakres jej rozpoznania determinowany był zakresem wniesionego środka odwoławczego na niekorzyść oskarżonego, jak i podniesionymi w nim zarzutami.

Na koniec już tylko, w odniesieniu do podnoszonej obrazy prawa materialnego, przejawiającej się w braku przypisania oskarżonemu czynu realizującego znamiona występku z art. 299 § 1 kk (czy też jedynie ewentualnej poprawy na taką kwalifikacji prawnej czynu przypisanego), stwierdzić też trzeba, iż opis występku zarzucanego oskarżonemu z art. 279 § 1 kk, a także przypisanego oskarżonemu z art. 291 § 1 kk nie zawierał wszystkich znamion czynu z art. 299 § 1 kk, wykonanie wymienionych bowiem w tym ostatnim czynności wykonawczych (tu przyjęcia pieniędzy) w konkretnych warunkach musi być powiązane z rzeczywistą możliwością udaremnienia lub znacznego utrudnienia stwierdzenia ich przestępnego pochodzenia lub miejsca umieszczenia, stąd - przy uwzględnieniu powyższych rozważań - nie tylko nie było prawnej możliwości przypisania oskarżonemu występku prania brudnych pieniędzy, ale także i poprawienia jedynie - jak postulował skarżący - błędnej kwalifikacji prawnej w trybie art. 455 kpk.

W sprawie niniejszej nie do zaakceptowania był także alternatywny wniosek apelującego o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania na mocy art. 440 kpk wobec braku podstaw do wydania takiego orzeczenia w oparciu o art. 437 § 2 zd. 2 kpk (brak konieczności przeprowadzenia na nowo przewodu w całości).

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku poprzez przypisanie oskarżonemu przestępstwa z art. 299 § 1 kk, ewentualnie poprawienie błędnej kwalifikacji prawnej (art. 455 kpk) lub na zasadzie art. 440 kpk uchylenie zaskarżonego wyroku

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

zachodziły podstawy do skazania oskarżonego za przypisane przestępstwo, popełnione w S. w dniu 2 lipca 2014r., zaś kara wymierzona za nie jest karą sprawiedliwą i wyważoną, przystaje do stopnia społecznej szkodliwości czynu, nie przekracza stopnia zawinienia oskarżonego, jak też należycie uwzględnia wszystkie cele, jakie kara ma osiągnąć, nie wyłączając potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Sąd Rejonowy – z przyczyn omówionych wyżej – nie obraził także prawa materialnego i procesowego, co szczegółowo uzasadnił w motywach swojego rozstrzygnięcia.

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

z punktu 1 - przypisanie oskarżonemu w pkt 1 występku z art. 291 § 1 kk (w całości w zakresie opisu czynu, kwalifikacji prawnej) oraz w całości wymierzona kara pozbawienia wolności grzywny

z punktu 2 – warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności na okres próby

z punktu 3 – zobowiązanie oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem

z punktu 4 – orzeczenie obowiązku probacyjnego

z punktu 5 - rozstrzygnięcie o zwolnieniu oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

oskarżony popełnił przypisane mu przestępstwo, jego kwalifikacja jest prawidłowa, wymierzona kara nie jest rażąco niewspółmiernie surowa. Trafnie orzekł Sąd także w przedmiocie środka kompensacyjnego, co zresztą nie było podnoszone w apelacji. Mając to wszystko na uwadze i uznając zaskarżony wyrok za prawidłowy i słuszny, nadto wolny od jakichkolwiek uchybień, w szczególności tych podlegających uwzględnieniu niezależnie od kierunku i granic zaskarżenia, Sąd II instancji utrzymał go w mocy.

0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

Zastosowano względem oskarżonego instytucję przewidzianą w art. 624 § 1 kpk, zwalniając go od zapłaty kosztów sądowych postępowania odwoławczego w związku z jego aktualną sytuacją materialną. Oskarżony co prawda osiąga stały dochód, jest to jednak renta w niedużej wysokości, stąd obciążanie go kosztami stanowiłoby zbyt duże obciążenie dla jego budżetu domowego.

1.PODPIS

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel publiczny

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

brak przypisania czynu z art. 299 § 1 kk

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana