Sygn. akt: X U 3353/13
Dnia 3 kwietnia 2014 roku
Sąd Okręgowy – Sąd Ubezpieczeń Społecznych w Katowicach Wydział X
w składzie:
|
Przewodniczący: |
SSO Anna Petri |
|
Protokolant: |
Magdalena Stachurska |
po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2014 roku w Katowicach
odwołania (...) Banku (...) S.A. w K.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.
z dnia 21 sierpnia 2013 roku Nr: R - (...)
o zwrot świadczenia
1. zmienia zaskarżoną decyzję zwalniając odwołującego z obowiązku zwrotu kwoty 60 (sześćdziesiąt) złotych;
2. zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. na rzecz odwołującego kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
SSO Anna Petri
sygn. akt X U 3353/13
Odwołujący (...) Bank (...) S.A. w K. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z dnia 21 sierpnia 2013r. zobowiązującej go do zwrotu kwoty 979,34 zł z tytułu renty za lipiec 2013r., która wpłynęła na rachunek M. P. oraz zasądzenia od organu rentowego na jego rzecz kosztów zastępstwa procesowego. Odwołujący domagał się zmiany zaskarżonej decyzji w części dotyczącej 60 zł kwestionując zasadność zwrotu tego świadczenia, które zostało wypłacone innej uprawnionej osobie będącej pełnomocnikiem rachunku. W ocenie odwołującego zastosowanie ma tu przepis art. 55 ust. 3 prawa bankowego, którego treść organ rentowy pomija (k. 2).
Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania wskazując, iż wbrew stanowisku odwołującego po śmierci uprawnionego świadczeniobiorcy wygasły wszelkie udzielone przez niego pełnomocnictwa. Nie sposób więc twierdzić, iż zapłaty dokonano „innej uprawnionej osobie”. Stąd wypłacone świadczenie traktować należy jako nienależne (k. 33-34).
Sąd ustalił następujący stan faktyczny:
W dniu 8 czerwca 2013r. zmarła uprawniona do renty M. P.. Organ rentowy dowiedział się o tym dnia1 lipca 2013r. z wniosku o zasiłek pogrzebowy, który wpłynął tego dnia do organu wraz z odpisem skróconym jej aktu zgonu. Dnia 8 lipca 2013r. organ rentowy przelał na rachunek bankowy zmarłej świadczeniobiorcy prowadzony przez odwołującego kwotę 979,34 zł tytułem świadczenia rentowego za lipiec 2013r. Rachunek ten był rachunkiem indywidualnym (wniosek o zasiłek pogrzebowy, akt zgonu świadczeniobiorcyw jego rentowych, okoliczności przyznane przez strony – k. 2, 33 i 40).
Dnia 12 lipca 2013r. z rachunku tego pobrano kartą bankomatową kwotę 900 zł. Natomiast w dniu 17 lipca 2013r. pełnomocnik rachunku – I. D. – córka i opiekun prawny ubezwłasnowolnionej całkowicie świadczeniobiorcy dokonała przeksięgowania kwoty 60 zł. Pismem z dnia 19 lipca 2013r., doręczonym odwołującemu w dniu 24 lipca 2013r., organ rentowy zobowiązał odwołującego do zwrotu kwoty 979,34 zł wpłaconej na konto świadczeniobiorcy M. P. po jej śmierci tytułem świadczenia rentowego za lipiec 2013r. Pismem z dnia 31 lipca 2013r., doręczonym organowi rentowemu w dniu 2 sierpnia 2013r. odwołujący poinformował ZUS o dokonaniu częściowego zwrotu świadczenia w wysokości 19,34 zł. Wyjaśnił przy tym, iż część świadczenia w wysokości 900 zł wypłacono kartą bankomatową, a 60 zł przeksięgowała pełnomocnik świadczeniobiorcy - I. D., której adres zamieszkania wskazano.Następnie odwołujący zwrócił też organowi rentowemu kwotę 900 zł wypłaconą kartą z rachunku świadczeniobiorcy (wezwanie do zapłaty i pismo odwołującego wraz z prezentatą w aktach rentowych świadczeniobiorcy, okoliczności przyznane przez strony – k. 2 i 33).
Powyższe okoliczności nie są przez strony kwestionowane. Spornym jedynie pozostaje, czy zostały spełnione przesłanki zwalniające odwołującego od zwrotu wypłaconego świadczenia w wysokości 60 zł.
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z treścią art. 138a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009r, Nr 153, poz. 1227), zwanej dalej ustawą emerytalną bank jest zobowiązany zwrócić Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych kwoty świadczeń przekazane na rachunek w banku za miesiące następujące po miesiącu, w którym nastąpiła śmierć świadczeniobiorcy. Odpowiednikiem powołanego przepisu jest art. 55 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe (tekst jednolity: Dz. U. z 2002r., Nr 72, poz. 665 z późn. zm.), który przewiduje, iż w przypadku śmierci posiadacza rachunku oszczędnościowo - rozliczeniowego bank jest obowiązany wypłacić z niego kwotę równą wpłatom na rachunki dokonanym przez organ wypłacający świadczenie z ubezpieczenia społecznego, które nie przysługiwało za okres po śmierci posiadacza rachunku, wskazaną we wniosku organu wypłacającego to świadczenie, skierowanym do banku wraz z podaniem numerów rachunków, na które dokonano wpłat.
Wyjątek od powyższych zasad statuuje przepis art. 55 ust. 3 prawa bankowego, zgodnie z którym bank jest zwolniony od wypłaty pełnej lub częściowej kwoty, o której mowa w powołanym wyżej art. 55 ust. 1 pkt 2, jeżeli przed otrzymaniem wniosku organu wypłacającego świadczenie dokonał z tych rachunków wypłat innym uprawnionym osobom, które to wypłaty nie pozwalają zrealizować wniosku w całości lub części, oraz w terminie 30 dni od otrzymania wniosku poinformuje o tym ten organ, wraz ze wskazaniem osób, które pobrały wypłaty. Przesłanki przewidziane tym przepisem zostały spełnione.
Wpłata na rachunek świadczeniobiorcy M. P. została dokonana w dniu 8 lipca 2013r., a więc po jej śmierci 8 czerwca 2013r., o której organ rentowy powziął wiadomość już 8 dni przed wypłatą świadczenia tj. 1 lipca 2013r. Obejmowała ona rentę za lipiec 2013r., która jej już nie przysługiwała. Odwołujący otrzymał wniosek organu rentowego o zwrot świadczenia w dniu 24 lipca 2013r. tj. po tym jak w dniu 17 lipca 2013r.dokonał już przelewu pełnomocnikowi rachunku kwoty 60 zł, co nie pozwoliło zrealizować wniosku organu rentowego w tym zakresie. Jak wynika wyroku Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 21 kwietnia 2009r. (III AUa 5267/08) podmiot, na rzecz którego przelano świadczenie na podstawie zlecenia stałego jest inną uprawnioną osobą, o jakiej mowa w art. 55 ust. 1 pkt 2 prawa bankowego. Podobnie jest w przypadku pełnomocnika rachunku. Ponadto pismem z dnia 31 lipca 2013r., które wpłynęło do organu rentowego w dniu 2 sierpnia 2013r. odwołujący poinformował ZUS o realizacji polecenia pełnomocnika świadczeniobiorcy wskazując podmiot, który pobrał wypłatę – jego imię, nazwisko i adres zamieszkania. Zachował tym samym termin 30 dni od otrzymania wniosku przewidziany na udzielenie tej informacji, co zwalnia go z obowiązku zwrotu kwoty żądanej przez organ rentowy.
Mając powyższe na względzie na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. w związku z art. 138a ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz art. 55 ust. 1 pkt 2 i art. 55 ust. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. prawo bankowe należało zmienić zaskarżoną decyzję stwierdzając brak po stronie odwołującego obowiązku zwrotu organowi rentowemu kwoty 60 zł przekazanej na rachunek M. P. za lipiec 2013r.
O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na mocy art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w związku z art. 99 k.p.c. przy zastosowaniu § 2 ust. 1 i § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. Nr 163; poz. 1349) zasądzając je od organu rentowego na rzecz odwołującego w wysokości stawki minimalnej.
SSO Anna Petri