Sygn. akt I ACa 861/21
I ACz 447/21
Dnia 31 marca 2022r.
Sąd Apelacyjny w Gdańsku I Wydział Cywilny
w składzie następującym:
Przewodniczący: SSA Zbigniew Merchel
Protokolant: sekretarz sądowy Mariusz Neumann
po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2022r . w Gdańsku
na rozprawie
sprawy z powództwa (...) Banku S.A. z siedzibą w W.
przeciwko Ł. G.
o zapłatę
na skutek apelacji powoda i zażalenia pozwanego
od wyroku Sądu Okręgowego we Włocławku
z dnia 18 lutego 2021r., sygn. akt I C 468/19
I/ zmienia zaskarżony wyrok w całości w ten sposób, że :
1) zasądza od pozwanego Ł. G. na rzecz powoda (...) Banku S.A. z siedzibą w W. kwotę 88.129,51 zł (osiemdziesiąt osiem tysięcy sto dwadzieścia dziewięć i 51/100) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od tej kwoty od dnia 6 grudnia 2018r. do dnia zapłaty;
2) zasądza od pozwanego Ł. G. na rzecz powoda (...) Banku S.A. z siedzibą w W. kwotę 6.517 zł (sześć tysięcy pięćset siedemnaście) tytułem zwrotu kosztów za postępowanie pierwszoinstancyjne.
II/ oddala zażalenie w całości;
III/ zasądza od pozwanego Ł. G. na rzecz powoda (...) Banku S.A. z siedzibą w W. kwotę 8.557 zł (osiem tysięcy pięćset pięćdziesiąt siedem) tytułem zwrotu kosztów za postępowanie apelacyjne.
SSA Zbigniew Merchel
I ACa 861/21
I ACz 447/21
Powód (...) Bank S.A. z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego Ł. G. kwoty 88.129,51 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanego kosztów postępowania według norm przepisanych.
W uzasadnieniu swego stanowiska powód podniósł, że strony zawarły umowę pożyczki nr (...). Pismem z dnia 15 sierpnia 2018 r. powód wypowiedział umowę. Przedmiotowe pismo zostało skutecznie doręczone pozwanemu. Przed wypowiedzeniem umowy do pozwanego zostało skierowane pismo ,,Ostateczne wezwanie do zapłaty” z dnia 15 lipca 2018 r., w którym został poinformowany o zaległości w spłacie zobowiązania, dacie jej powstania, a także został poinformowany, że jej nieuregulowanie może skutkować wypowiedzeniem umowy. Pozwany został wezwany do dobrowolnego uregulowania należności, jednak wyznaczony w wezwaniu termin upłynął bezskutecznie.
Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w całości uwzględniono w/w powództwo.
Pozwany wniósł sprzeciw od w/w nakazu zapłaty i wniósł o oddalenie powództwa w całości (ewentualnie rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty) oraz zasądzenie od powoda kosztów postepowania według norm przepisanych
Po rozpoznaniu sprawy wyrokiem z dnia 18 lutego 2021r. Sąd Okręgowy we Włocławku oddalił powództwo i nie obciążył powoda kosztami procesowymi poniesionymi przez pozwanego.
Stan faktyczny, wystarczający do rozstrzygnięcia sprawy, Sąd ustalił na podstawie pism i oryginału umowy kredytu, zgromadzonych w aktach niniejszej sprawy.
Sąd I instancji uznał powództwo za przedwczesne i dlatego je oddalił. Sąd ten wskazał, że skuteczne wypowiedzenie przedmiotowej umowy, na skutek niedotrzymania przez pozwanego warunków umowy (a konkretnie braku terminowej obsługi zobowiązania), wymagało zachowania procedury przewidzianej w art. 75 c Prawa bankowego. Zgodnie z treścią ust. 1 tego artykułu, jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych, a w wezwaniu tym bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Zatem wypowiedzenie umowy przez bank wymaga podjęcia dwóch odrębnych czynności, najpierw sporządzenia wezwania do zapłaty zaległej płatności pod rygorem wypowiedzenia umowy, a następnie, gdyby wezwanie to nie przyniesie skutku, sporządzenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy.
W realiach sprawy nie wykazano, by powód dopełnił procedury z art. 75c Prawa bankowego. Oświadczenie woli banku, w którym połączono w jednym piśmie wezwanie do zapłaty, zakreślono 14-dniowy termin do wystąpienia z wnioskiem o restrukturyzację zadłużenia i jednocześnie wskazano, że stanowi ono wypowiedzenie umowy jeśli pozwany nie zadośćuczyni obowiązkowi zapłaty i nie złoży wniosku (czyli tak jak w piśmie powoda z dnia 15 sierpnia 2018 r.), nie jest wypowiedzeniem jednoznacznym. Z tak sformułowanego oświadczenia banku, nie sposób wywnioskować kiedy nastąpią jego skutki, od kiedy biegnie 30-dniowy termin wypowiedzenia, jaka kwota wykorzystanego kredytu i odsetek będzie wymagalna z chwilą upływu terminu wypowiedzenia. Wymaganie w tej sytuacji, że pozwany będzie w stanie odczytać treść tak postawionego warunku i sprostać mu, było wygórowane. Niejasny sposób sformułowania treści wypowiedzenia powoduje, że przedmiotowe wypowiedzenie umowy kredytowej nie może być uznane za skuteczne.
Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji, co uczynił na mocy art. 354 § 1 k.c. a contrario.
Orzekając o kosztach wskazał sąd I instancji, że pozwany formalnie wygrał sprawę to jego fachowy pełnomocnik wniósł tylko sprzeciw od nakazu zapłaty wydanego w elektronicznym postępowaniu upominawczym (wskazał w nim, że merytorycznie odniesie się do sprawy w pismach późniejszych – do czego jednak nie doszło). W takiej sytuacji Sąd orzekł o kosztach procesu ( de facto jedynie wynagrodzeniu fachowego pełnomocnika pozwanego) na podstawie 102 k.p.c. (co może uczynić z urzędu). W tym kontekście Sąd uwzględnił niski nakład pracy pełnomocnika pozwanego, który nic nie wniósł merytorycznego do rozpoznania i rozstrzygnięcia sprawy (por. art. 109 § 2 zd. 2 k.p.c.), nie stawił się na posiedzenie mediacyjne, choć sam o to wnosił w sprzeciwie. Poza tym niesprawiedliwym i niesłusznym byłoby ,,wynagradzanie” pozwanego, gdy o jego wygraniu zdecydowały tylko czynniki formalne nie podniesione ani przez jego pełnomocnika, ani jego samego. Zauważył też sąd, że pozwany nie poniósł żadnych kosztów sądowych.
Apelację od tego orzeczenia wywiodła strona powodowa zaskarżając wyrok w zakresie pkt 1. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucał apelant :
Błąd w ustaleniach faktycznych Mający wpływ na treść zaskarżonego wyroku :
1. polegający na błędnym stwierdzeniu przez sąd pierwszej instancji istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy faktu, iż poprzedzające wypowiedzenie umowy wezwania pozwanego do dokonania spłaty kierowane przez powoda nie zawierały informacji o możliwości złożenia w terminu 14 dni od doręczenia wezwania wniosku o restrukturyzację zadłużenia, podczas gdy w rzeczywistości pismo skierowane przez powoda do pozwanego w dniu 24.05.2018 r. zatytułowane „pismo informujące o zaległości" zawierało pouczenie o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.
Naruszenie przepisów postępowania, które miało wpływ na wynik sprawy tj.:
1. art. 233 § 1 k.p.c. poprzez błędną ocenę dowodu tj. pisma powoda z dnia 15 sierpnia 2018 r. jako nie stanowiącego skutecznego wypowiedzenia umowy kredytowej, podczas gdy z treści dokumentu jasno wynika, że jest to wypowiedzenie Umowy kredytowej nr (...) (Umowa kredytu gotówkowego przeznaczonego częściowo na spłatę innych kredytów nr (...) z dnia 6.02.2015 r.) a także nieprawidłowe stwierdzenie, iż oświadczenie o wypowiedzeniu umowy było niejednoznaczne;
1. art. 227 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 k.p.c. polegające na przekroczeniu granic swobodnej oceny dowodu i uznaniu okoliczności wymagalności roszczenia za nieudowodnione w następstwie nieuznania przez sąd I instancji skuteczności złożonego przez Powoda oświadczenia o wypowiedzeniu umowy kredytowej, poprzez nieuwzględnienie, że skierowane do pozwanego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy realizowało jednocześnie wobec Pozwanego procedurę upominawczą określona w art. 75c ustawy prawo bankowe , a także stanowiło oświadczenie o wypowiedzeniu umowy pod warunkiem zawieszającym.
Naruszenie przepisów prawa materialnego tj.:
1. art. 75 ust. 1 w zw. z art. 75 c ust. 1 i 2 ustawy - Prawo Bankowe poprzez przyjęcie, że połączenie w jednym piśmie wezwania do uregulowania należności i jednocześnie zawarcie w tym samym piśmie oświadczenia o wypowiedzeniu umowy jest niedopuszczalne i czyni oświadczenie o wypowiedzeniu bezskutecznym, podczas gdy przedmiotowe wypowiedzenie zawiera wszystkie informacje wymagane przez powyższe przepisy ustawy - Prawo Bankowe, które nie wprowadzają wymogu skierowania do kredytobiorcy dwóch odrębnych pism tj. wezwania do zapłaty wraz z wnioskiem o restrukturyzację zadłużenia i wypowiedzenia umowy;
2. art. 89 k.c. poprzez przyjęcie, że Powód nie złożył Pozwanemu skutecznego oświadczenia o wypowiedzeniu Umowy kredytu gotówkowego przeznaczonego częściowo na spłatę innych kredytów nr (...) z dnia 6.02.2015 r., ponieważ dokonane było ono z zastrzeżeniem warunku zawieszającego, podczas gdy dopuszczalne jest dokonanie czynności prawnej pod warunkiem potestatywnym dającym stronie pozwanej możliwość kontynuacji umowy pożyczki na dotychczasowych warunkach, a tym samym uniknięcia wypowiedzenia umowy pożyczki i skutku w postaci wymagalności całości zobowiązania,
Na podstawie art. 386 § 1 i 2 w zw. z art, 368 § 1 pkt. 5 k.p.c. wnosił skarżący o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uwzględnienie powództwa i zasądzenie na rzecz powoda od pozwanego Ł. G. kwoty 88.129,51 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od tej kwoty od dnia 6 grudnia 2018 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego w I i II instancji według norm przepisanych, ewentualnie, na wypadek uznania przez sąd, że nie zachodzi podstawa do zmiany zaskarżonego wyroku, wnoszę o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania apelacyjnego.
Pozwany w odpowiedzi na apelację wnosił o przeprowadzenie rozprawy, oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów za postępowanie apelacyjne wg norm przepisanych.
Pozwany złożył też zażalenie na postanowienie w przedmiocie kosztów procesu zawarte w wyroku Sądu Okręgowego w pkt 2. Zaskarżonemu postanowieniu zarzucam:
1. obrazę przepisu postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, to jest art. 102 k.p.c. w zw. z art. 109 § 2 zd. 2 k.p.c. polegającą na jego błędnym zastosowaniu w sytuacji, w której Sąd I instancji przyjął, że mimo wgranej pozwanego w całości, Sąd nie obciążył powoda kosztami procesu jakie poniósł pozwany, ponadto Sąd błędnie ocenił nakład pracy pełnomocnika pozwanego, co miało bezpośredni wpływ na treść zaskarżonego postanowienia;
1. obrazę przepisu postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, to jest art. 98 § 1 k.p.c. polegającą na jego błędnym zastosowaniu w sytuacji, w której powód przegrał sprawę w całości a Sąd nie zobowiązał powoda do zwrotu przeciwnikowi na jego żądanie kosztów procesu w pukniecie 3 sprzeciwu z dnia 04.02.2019 r.
Podnosząc powyższe zarzuty wnosił o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez obciążenie powoda kosztami procesu i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kwoty 5.417 zł tytułem zwrotu kosztów procesu oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje :
Apelacja była zasadna, zaś zażalenie podlegało oddaleniu.
Przed wywodami merytorycznymi sąd II instancji pragnie wskazać, że sprawę niniejszą rozpoznał na rozprawie, a to z uwagi na to, że apelacja w niniejszej sprawie wpłynęła po 7 listopada 2019r., a więc po zmianach wynikających z ustawy z dnia 4 lipca 2019r. (Dz.U. poz. 1469) zmieniającej Kodeks postępowania cywilnego z dniem 7 listopada 2019r., gdzie też doszło do zmiany art. 374 k.p.c. i gdzie rozpoznanie sprawy na rozprawie przez sąd drugiej instancji jest obligatoryjne, gdy strona w apelacji lub odpowiedzi na apelację złożyła wniosek o przeprowadzenie rozprawy. Sąd związany jest wnioskiem strony. W niniejszej sprawie strona pozwana złożyła wniosek o rozprawę w odpowiedzi na apelację. Poza tym że sąd II instancji orzekał w oparciu o art. 15zzs 1 pkt 1 i 4 ustawy z dnia 2 marca 2020r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem (...)19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (T.j. Dz.U. z 2020r., poz. 1842 ze zm. – szczególnie uwzględniwszy zmianę art. 15zzs 1 wynikającą z art. 4 pkt 1 i art. 6 ustawy z dnia 28 marca 2021r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw - Dz. U. poz. 1090). Stąd sąd II instancji orzekał w sprawie przy użyciu urządzeń technicznych umożliwiających przeprowadzenie rozprawy na odległość. Poza tym sąd II instancji orzekał w sprawie w składzie jednego sędziego.
Sąd Apelacyjny pragnie też wskazać, że jest sądem meriti i orzeka na podstawie dowodów zebranych w postępowaniu pierwszo - instancyjnym oraz w postępowaniu apelacyjnym (art. 382 k.p.c.), przy czym zgodnie z art. 378 § 1 zdanie pierwsze k.p.c. ma obowiązek rozpoznania sprawy w granicach apelacji. Oznacza to z jednej strony zakaz wykraczania przez sąd drugiej instancji poza te granice, z drugiej zaś nakaz wzięcia pod uwagę i rozważenia wszystkich podniesionych w apelacji zarzutów i wniosków. W konsekwencji, sąd drugiej instancji może - a jeżeli je dostrzeże, powinien - naprawić wszystkie stwierdzone w postępowaniu apelacyjnym naruszenia prawa materialnego przez sąd pierwszej instancji, niezależnie od tego, czy zostały wytknięte w apelacji, pod warunkiem, że mieszczą się w granicach zaskarżenia, wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego. Rozpoznanie „sprawy” w granicach apelacji oznacza, że sąd drugiej instancji w takim zakresie rozstrzyga ją merytorycznie, chyba że chodziło o nieważność postępowania, którą bierze pod uwagę z urzędu. W niniejszej sprawie tej ostatniej okoliczności sąd II instancji nie dopatrzył się.
Jak już powiedziano, sąd II instancji rozpoznając ma obowiązek ocenić ustalony stan faktyczny oraz prawidłowość zastosowania właściwych przepisów prawa materialnego (nawet, gdyby to nie było przedmiotem zarzutów apelacji). Tym samym postępowanie apelacyjne - choć odwoławcze - ma charakter rozpoznawczy (merytoryczny), a z punktu widzenia metodologicznego stanowi dalszy ciąg postępowania przeprowadzonego w pierwszej instancji. Wydane orzeczenie musi opierać się na własnych ustaleniach faktycznych i prawnych sądu II instancji (art. 382 k.p.c.), według stanu z chwili orzekania przez ten sąd (art. 316 k.p.c.). Ten ostatni przepis wyraża jedną z podstawowych zasad orzekania, nakazując sądowi uwzględnienie stanu faktycznego i prawnego (stanu rzeczy) istniejącego w chwili zamknięcia rozprawy, a zatem także ewentualnych zmian, do których doszło w tej mierze w toku postępowania, włącznie z postępowaniem apelacyjnym. W niniejszej sprawie takie nie zaistniały. Jak już wskazano Sąd Apelacyjny orzeka na podstawie dowodów zebranych w postępowaniu pierwszo - instancyjnym oraz w postępowaniu apelacyjnym (art. 382 k.p.c.), jako że to ostatnie też jest postępowaniem merytorycznym.
Uzasadniając zapadłe rozstrzygnięcie sądu II instancji, sąd w tym miejscu pragnie też wskazać na zmieniony art. 387 § 2 1 k.p.c. ustawą z dnia 4 lipca 2019r. (Dz.U. poz. 1469) zmieniającej Kodeks postępowania cywilnego z dniem 7 listopada 2019r., który odnosi się do formuły uzasadnienia wyroku sądu drugiej instancji. Mając to na uwadze oraz na uwadze ekonomikę procesową Sąd Apelacyjny wskazuje, że wydane przez siebie orzeczenie oparł na dokonanych ustaleniach faktycznych sądu I instancji, które to ustalenia aprobuje i przyjmuje za własne i dlatego ich nie powtarza. Sąd II instancji nie podzielił natomiast wniosków, jakie doprowadziły sąd I instancji do wydanego rozstrzygnięcia.
Przechodząc do oceny zarzutów apelacji, wskazać należy, że w apelacji postawiono zarówno zarzuty naruszenia prawa procesowego, jak i materialnego oraz błąd w ustaleniach faktycznych. Logicznym jest, że prawidłowość zastosowania lub wykładni prawa materialnego może być właściwie oceniona jedynie na kanwie niewadliwego ustalenia podstawy faktycznej rozstrzygnięcia. Skuteczne zatem zgłoszenie zarzutu naruszenia prawa materialnego wchodzi zasadniczo w rachubę tylko wtedy, gdy ustalony przez sąd I instancji stan faktyczny, będący podstawą rozstrzygnięcia zaskarżonego wyroku, nie budzi zastrzeżeń. Powyższe rodzi konieczność oceny w pierwszym rzędzie dokonanych ustaleń zmierzających do zakwestionowania ustaleń faktycznych w związku z zarzutami naruszenia prawa procesowego, a następnie związanych z nimi zarzutów dotyczących prawa materialnego, a na koniec pozostałych zarzutów naruszenia prawa materialnego. Bez istotnego znaczenia był zarzut błędu w ustaleniach faktycznych polegający na błędnym stwierdzeniu przez sąd pierwszej instancji istotnego dla rozstrzygnięcia sprawy faktu, iż poprzedzające wypowiedzenie umowy wezwania pozwanego do dokonania spłaty kierowane przez powoda nie zawierały informacji o możliwości złożenia w terminu 14 dni od doręczenia wezwania wniosku o restrukturyzację zadłużenia, podczas gdy w rzeczywistości pismo skierowane przez powoda do pozwanego w dniu 24.05.2018 r. zatytułowane „pismo informujące o zaległości" zawierało pouczenie o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia.
Mianowicie istota tej sprawy sprowadzała się do wykładni i oceny skutków dokumentu z dnia 15 sierpnia 2018r. skierowanego przez powódkę do pozwanego, a noszącego nazwę „Warunkowe wypowiedzenie Umowy kredytowej Nr (...)”.
W ocenie Sądu Apelacyjnego z uwagi na wcześniejsze wezwania kierowane do pozwanego do zapłaty, okoliczność wypowiedzenia umowy przez powoda nie sposób było uznać za zdarzenie nagłe. Pozwany miał wiedzę odnośnie tego, że posiada zaległość w powodowym banku, a jego twierdzenia, że nie zawierał przedmiotowej umowy są niewiarygodne szczególnie w kontekście tego, że przez trzy lata spłacał przedmiotowy kredyt gotówkowy. Istotnym pozostaje również, że treść pisma z dnia 15 sierpnia 2018 r. została ukształtowana w sposób jasny i niebudzący wątpliwości, co do tego jakie zawiera oświadczenia powoda i jakie wywoła skutki (wezwanie do zapłaty, wypowiedzenie, zakreślenie warunku cofnięcia skutków wypowiedzenia na wypadek spłaty zadłużenia). Była w nim przedstawiona chronologia ich wystąpienia, ale także wszystkie ewentualne zmiany w ukształtowaniu stosunku łączącego strony w przypadku braku dokonania spłaty zadłużenia zostały przedstawione także w sposób graficzny (ścieżka działań windykacyjnych), co tym bardziej czyniło sens pisma i zawartych w nim oświadczeń powoda zrozumiałym co do ukształtowania stosunków stron. W tej sytuacji nie można uznać, aby dokonanie wypowiedzenie czyniło sytuację pozwanego niejednoznaczną. W treści pisma z dnia 15 sierpnia 2018 r. powód poinformował pozwanego, że jeśli w okresie wypowiedzenia zostanie dokonana całkowita spłata zadłużenia przeterminowanego, wypowiedzenie stanie się bezskuteczne i umowa będzie kontynuowana na dotychczasowych warunkach. Zdaniem Sądu Apelacyjnego, tego rodzaju zapis należało uznać za przejaw lojalności banku względem kredytobiorcy, bowiem powód umożliwił pozwanemu kontynuowanie stosunku kredytowego na dotychczasowych warunkach, które ze względu na okres kredytowania, były dla niej korzystne.
W tym miejscu należy wskazać, że Sąd Najwyższy w swoim orzecznictwie dopuścił możliwość niestanowczego wypowiedzenia umowy o kredyt, w szczególnych okolicznościach, dotyczących stworzenia kredytobiorcy możliwości doprowadzenia do kontynuacji stosunku kredytowego na dotychczasowych warunkach (np. wyrok z dnia 24 września 2015 r., V CSK 698/14, LEX nr 1805901).
W ocenie Sądu Apelacyjnego, właśnie taka sytuacja miała miejsce w przedmiotowej sprawie. Tym samym uznać należało, że doszło do skutecznego rozwiązania umowy kredytu, a wypowiedzenie umowy nie jest dotknięte sankcją nieważności, jak to przyjął sad I instancji zwłaszcza, że pozwany nie podjął żadnych działań po "warunkowym" wypowiedzeniu umowy kredytu. Nie wpłacił żądanej należności i nie wniósł o restrukturyzację zadłużenia.
Zdaniem sądu II instancji pomimo zatytułowania przez powoda pisma z dnia 15 sierpnia 2018 r. "warunkowym wypowiedzeniem umowy" nie sposób uznać go na dokonane pod warunkiem. Wypowiedzenie przedmiotowej umowy kredytu miało charakter jednoznaczny, nie prowadzący do niestabilności sytuacji pozwanego. W treści tego pisma przedstawiono jedynie korzystną dla pozwanego propozycję kontynuowania umowy w razie dokonania przez pozwanego spłaty zadłużenia. Dochodzenia przez wierzyciela zapłaty w stosunku do dłużnika nie można też rozpatrywać w kategoriach sprzeczności z zasadami współżycia społecznego w sytuacji, gdy umowa została zawarta z zachowaniem zasady ekwiwalentności świadczeń.
W ocenie sądu II instancji zasadne były zarzuty wskazujące na naruszenie art. 75c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe. Sąd I instancji dokonał błędnej wykładni przepisu art. 75c ust. 1 Prawa Bankowego, uznając, że powód nie spełnił przewidzianych w nim wymogu. Zgodnie z art. 75c ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe - jeżeli kredytobiorca opóźnia się ze spłatą zobowiązania z tytułu udzielonego kredytu, bank wzywa go do dokonania spłaty, wyznaczając termin nie krótszy niż 14 dni roboczych. W wezwaniu, o którym mowa, bank informuje kredytobiorcę o możliwości złożenia, w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, wniosku o restrukturyzację zadłużenia.
Powód pismem z dnia 15 sierpnia 2010 r., zatytułowanym "Warunkowe wypowiedzenie Umowy kredytowej Nr (...)” spełnił ww. przesłanki. Z rzeczonego pisma w sposób jednoznaczny wynika intencja banku oraz 14-dniowy okres do spłaty zaległości (złożenia wniosku o restrukturyzację), jak i okres wypowiedzenia, a także sposób liczenia okresu wypowiedzenia. Wbrew stanowisku Sądu Okręgowego, słuszne w tym względzie pozostawały argumenty apelanta, że połączenie w jednym piśmie wezwania do zapłaty, informacji o możliwości restrukturyzacji zadłużenia oraz wypowiedzenia umowy jest prawnie dopuszczalne i nie niweczy intencji ustawodawcy wynikających z treści art. 75c Prawa bankowego. Przy czym zawarte w uzasadnieniu apelacji wywody w przedmiocie skierowanych przez powoda do pozwanego wezwań do zapłaty z dnia 24.05. 2018 r. i 15.07.2018 r. oraz przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 19.10.2018 miały jedynie walor pomocniczy. W oparciu o nie Sąd II instancji wskazuje, że brak było nagłości w działaniach powoda uznając, że nie miały dla pozwanego charakteru zaskakującego i niespodziewanego.
Podkreślić należy, że dyspozycja art. 75c ust. 1 Prawa bankowego nie nakazuje, aby czynność wezwania do zapłaty była technicznie wyodrębniona i miała całkowicie samodzielny charakter. Podobnie art. 75 ust. 1 Prawa bankowego nie wymaga konstrukcji, aby oświadczenie o wypowiedzeniu umowy kredytu musiało zostać zawarte w odrębnym piśmie. Powyższe daje podstawę do uznania, że pomiędzy zakończeniem biegu 14-dniowego okresu do spłaty zaległości (złożenia wniosku o restrukturyzację) a rozpoczęciem biegu okresu wypowiedzenia nie musi występować przerwa. Nie ma przeszkód, aby po upływie ostatniego dnia terminu zapłaty zadłużenia, dzień następny był pierwszym, rozpoczynającym okres wypowiedzenia (tak: wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 17 września 2019 r., sygn. akt V ACa 168/19).
Reasumując, apelacja powódki była zasadna, wobec czego na zasadzie art. 386 § 1 k.p.c. została przez Sąd Apelacyjny uwzględniona i sąd ten zasądził dochodzone roszczenie na rzecz powoda w kwocie 88.129,51 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 6 grudnia 2018r. do dnia zapłaty, na mocy art. 75 c ust. 1 ustawy Prawo bankowe.
Sąd II instancji nie uwzględnił argumentacji pozwanego by rozłożyć zasądzoną kwotę na raty albowiem pozwany poza takim wnioskiem nie przedstawił żadnej argumentacji, która pozwoliłaby ocenić taki wniosek.
Konsekwencją zmiany wyroku w jego punkcie pierwszym była modyfikacja rozstrzygnięcia o kosztach postępowania przed sądem I instancji, o których Sąd Apelacyjny rozstrzygnął w oparciu o art. 98 i następne k.p.c. Wobec powyższego, należało zmienić zaskarżony wyrok w punkcie drugim (dotyczącym kosztów postępowania poniesionych przez powoda) i zasądzić z tego tytułu od pozwanego na rzecz powoda kwotę 6.519 zł (opłata od pozwu 1102 zł + koszty pełnomocnictwa 17 zł + koszty zastępstwa procesowego 5.400 zł na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r., poz. 1800 ze zm.).
O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na mocy art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 w zw. z § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800 ze zm.), mając na uwadze, iż pozwany w całości przegrał sprawę w postępowaniu apelacyjnym. Na zasądzona kwotę składa się opłata od apelacji w wysokości 4.507 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika powoda w kwocie 4.050 zł (punkt II wyroku).
Z uwagi na zmianę zaskarżonego wyroku zażalenie pozwanego kwestionujące rozstrzygnięcie o kosztach za postępowanie pierwszoinstancyjne stało się w całości niezasadne, stąd na mocy art. 385 § 2 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. zostało oddalone.
SSA Z. M.