UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka Akcyjna w W. pozwem z dnia 1 września 2020r. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki Jawnej w M. kwoty 4.882,73 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 2.729,90 zł od dnia 5 marca 2019r. do dnia zapłaty i od kwoty 1.980,35 zł od dnia 3 września 2019r. do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że pozwany zawarł z powodem umowę ubezpieczenia „OC Komunikacyjne – KM” na okres od 27 lutego 2019r. do 1 sierpnia 2020r. o numerze (...). Składka ubezpieczeniowa w kwocie 4.710,25 miała być zapłacona w dwóch ratach: 1 rata w kwocie 2.729,90 zł płatna do dnia 4 marca 2019r. ( nie została zapłacona), 2 rata w kwocie 1.980,35 zł płatna do dnia 2 września 2019r. (nie została zapłacona). W związku z brakiem zapłaty pełnej kwoty składki powód wezwał pozwanego do zapłaty. Jednocześnie powód wniósł o zasądzenie kwoty 172,48 zł tytułem rekompensaty za koszty odzyskiwania należności.

Do pozwu załączono wezwanie do zapłaty i polisę ubezpieczeniową (...) pełnomocnik powoda dołączyła pełnomocnictwo, wezwanie pozwanego do zapłaty i potwierdzenie pokrycia ubezpieczeniowego.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. Wniósł również o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron i przesłuchanie wspólnika pozwanego C. K. celem ustalenia kontaktu przedstawicieli pozwanego z powodem, rozmów między stronami oraz istnienia umowy pomiędzy stronami i postaw obowiązku zapłaty składki ubezpieczeniowej po stronie pozwanej. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany zaprzeczył aby zawarł i podpisał umowę ubezpieczenia nr (...) oraz wskazał, że powód przedstawił tę polisę bez podpisu przedstawiciela pozwanego. W ramach dowodów przedstawionych przez powoda jest jedynie oświadczenie do polisy ubezpieczeń komunikacyjnych nr (...) podpisane przez przedstawiciela pozwanego, jednak nie jest to sama umowa. W ocenie pozwanego podpisanie samego oświadczenia nie stanowiło zawarcia właściwej umowy ubezpieczenia, tylko przedstawienie oferty przez powoda w zakresie ubezpieczenia. Ponadto kwota składki na polisie ubezpieczeniowej została wskazana na kwotę 5.457,90 zł i kwota ta nie pokrywa się z kwotami dochodzonymi przez powoda w ramach tego postępowania. W blankiecie polisy zostały wskazane dwie raty składki 2.729,90 i 2.728 zł, tymczasem w treści pozwu powód wskazał, iż domaga się dwóch składek w wysokości 2.729,90 zł oraz 1.980,35 zł, łącznie 4.710,25 zł. Powód wskazał, że obie raty nie zostały zapłacone, a zatem treść twierdzeń powoda nie pokrywa się z przedstawionymi przez niego dokumentami.

Ustosunkowując się do odpowiedzi na pozew pełnomocnik powoda podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. Umowa ubezpieczenia (...) – 1 została zawarta między stronami na okres od 27 lutego 2019r. do 26 lutego 2020r. i dotyczyła pojazdu (...) o nr rej (...). Umowę w imieniu pozwanego zawarł C. K.. Powód nie archiwizuje całych polis ubezpieczenia a jedynie oświadczenia do nich. Dokument oświadczenia do polisy ubezpieczenia w sposób jednoznaczny potwierdza fakt zawarcia umowy między stronami. Wśród tych oświadczeń znajduje się m. in. takie, w którym pozwany oświadczył, że przed zawarciem umowy uzyskał od powoda konkretne informacje – pkt 5 oświadczenia. Na samym oświadczeniu znajdują się podstawowe informacje dotyczące samej umowy ubezpieczenia, zaś na dole strony znajdują się numery identyfikujące, które jednoznacznie przypisują dane oświadczenia do konkretnej polisy ubezpieczenia. Fakt podpisania oświadczeń jest jednoznaczny z faktem zawarcia umowy. W dniu 8 stycznia pozwany sprzedał przedmiot ubezpieczenia i powód rozwiązał umowę i proporcjonalnie do skrócenia się okresu ubezpieczenia pomniejszył należną składkę z 5.457,90 zł do 4.710,25 zł. Pomniejszoną drugą ratę składki do 1989,35 zł. Do pisma załączono Oświadczenia do Polisy (...) Komunikacyjnych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W P. (...) Komunikacyjnych Nr (...) wskazano okres ubezpieczenia od 27 lutego 2019r. do 26 lutego 2020r. i jako ubezpieczającego wskazano pozwanego. Przedmiotem ubezpieczenia objęto pojazd marki (...), rok produkcji 2005, nr rej. (...). Z tytułu ubezpieczenia (...) ustalono łączną składkę w wysokości 5.457,90 zł. Płatność składki przewidziano w dwóch ratach, pierwsza w kwocie 2.729,90 zł płatna do 4 marca 2019r., a druga rata w wysokości 2.728 zł miała być zapłacona do dnia 2 września (...). W P. wskazano datę zawarcia umów (...) na 25 lutego 2019r. Polisa nie została podpisana przez strony.

Dowód: Polisa (...) Komunikacyjnych nr (...) (k.14 – 15 akt)

C. K. jako przedstawiciel ubezpieczającego powoda złożył oświadczenia do Polisy (...) Komunikacyjnych, wskazując datę zawarcia umów (...), (...) w dniu 25 lutego 2019r. W oświadczeniu wskazano między innymi okres ubezpieczenia od 27 lutego 2019r. do 26 lutego 2020r., ubezpieczony pojazd jako (...) nr rej. (...) oraz składkę łączną w wysokości 5.457,90 zł. Pod oświadczeniem złożyli podpis C. K. i przedstawicielka powoda.

Dowód: oświadczenia do polisy ubezpieczeń komunikacyjnych (k. 13, 56 akt)

W dniu 8 stycznia 2020r. pozwany sprzedał ciągnik samochodowy (...) nr rej. (...).

Dowód: faktura VAT z 8.01.2020r. (k. 57 akt)

Pismem z dnia 27 kwietnia 2020r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 5.173,90 zł z tytułu ubezpieczenia (...) na okres od dnia 27 lutego 2019r. do 8 stycznia 2020r., nr polisy (...)

Dowód: wezwanie do zapłaty z 27 kwietnia 2020r. (k. 12 akt)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie powołanych wyżej dokumentów.

Sąd na podstawie art. 302 § 1 k.p.c. pominął dowód z zeznań stron wobec ich niestawiennictwa na rozprawie.

Sąd zważył co następuje:

Strony łączyła umowa ubezpieczenia przez którą ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie przy ubezpieczeniu majątkowym – określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (art. 805 §1 i § 2 pkt 1 Kodeksu cywilnego).

Umowa ubezpieczenia jest umową odpłatną, dwustronnie zobowiązującą i losową, ale nie wzajemną. Ubezpieczający opłaca składkę w zamian za ochronę ubezpieczeniową (causa obligandi), ubezpieczyciel zaś świadczy w celu zwolnienia się z zobowiązania (causa solvendi). Świadczenie ubezpieczającego jest bezwarunkowe, natomiast świadczenie ubezpieczyciela jest uzależnione od zajścia przewidzianego w umowie wypadku, tj. zdarzenia losowego.

Zgodnie z art. 809 § 1 k.c. ubezpieczyciel zobowiązany jest potwierdzić zawarcie umowy dokumentem ubezpieczenia. W razie wątpliwości umowę uważa się za zawarta z chwilą doręczenia ubezpieczającemu dokumentu ubezpieczenia.

Roszczenie dochodzone pozwem powód wywiódł na podstawie umowy potwierdzonej polisą Nr (...), ze wskazaniem umowy generalnej (...). Powód nie przedstawił podpisanego przez strony dokumentu polisy, jednakże przedstawił podpisany przez przedstawiciela pozwanego C. K. dokument oświadczenia do polisy ubezpieczeń komunikacyjnych z powołaniem wskazanych numerów polisy i numeru umowy generalnej. Przed podpisem C. K. znajduje się ponadto wskazanie daty zawarcia umów (...) w dniu 25 lutego 2019r.

Zdaniem Sądu przedstawiony dokument jednoznacznie wskazuje na zawarcie powołanej przez powoda umowy ubezpieczenia przez strony we wskazanej dacie.

Ponadto, zgodnie z art. 5a ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych z dnia 22 maja 2003r. (Dz. U. nr 124, poz.1152 z późn. zm.) jeżeli zakład ubezpieczeń otrzymał ofertę zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego, brak odpowiedzi w terminie 14 dni poczytuje się za jej przyjęcie.

Jest to tak zwane milczące zawarcie umowy w odniesieniu do ubezpieczeń obowiązkowych. W takiej sytuacji ubezpieczyciel nie musi złożyć podpisu pod umową aby doszło do jej zawarcia.

Zgodnie z art. 813 § 1 k.c. składkę oblicza się za czas trwania odpowiedzialności ubezpieczyciela. W przypadku wygaśnięcia stosunku ubezpieczenia przed upływem okresu na jaki została zawarta umowa, ubezpieczającemu przysługuje zwrot składki za okres niewykorzystanej ochrony ubezpieczeniowej. Jeżeli nie umówiono się inaczej, składka powinna być zapłacona jednocześnie z zawarciem umowy ubezpieczenia, a jeżeli umowa doszła do skutku przed doręczeniem dokumentu ubezpieczenia – w ciągu czternastu dni od jego doręczenia (art. 813 § 2 k.c.).

Przedstawione przez powoda dokumenty w sposób wystarczający, zdaniem Sądu, wykazują fakt zawarcia przez strony obowiązkowego ubezpieczenia pojazdu i prawidłowość postępowania powoda poprzez zredukowanie wysokości drugiej raty składki na skutek sprzedaży przez pozwanego przedmiotowego pojazdu.

Pozwany nie wykazał żadnym dokumentem, że zapłacił żądaną kwotę.

Ponadto powodowi należy się wynikająca z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (t.j. Dz.U. 2021 r. poz. 424) rekompensata za koszty odzyskiwania wierzytelności. W przepisie tym wskazano, że wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, rekompensata za koszty odzyskiwania należności, stanowiąca równowartość kwoty 40 euro, gdy wartość świadczenia pieniężnego nie przekracza 5.000 zł, 70 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest wyższa niż 5.000 zł, ale nie niższa niż 50.000 zł i 100 euro – gdy wartość świadczenia pieniężnego jest równa lub wyższa od 50.000 zł. Równowartość kwoty rekompensaty, o której mowa w ust. 1, jest ustalana przy zastosowaniu średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne (ust. 1a). Wskazane powyżej zmienione brzmienie art. 10 ust. 1 dotyczy transakcji zawartych po dniu 1 stycznia 2020r. Wobec zawarcia przez strony transakcji w lutym 2019r., obowiązujące wówczas brzmienie wskazanego przepisu przewidywało rekompensatę jedynie w wysokości 40 euro.

Roszczenie powoda należało więc w całości uwzględnić.

Orzeczenie o kosztach postępowania wydano na podstawie wynikającej z art. 98 k.p.c., zasady odpowiedzialności za wynik sprawy i obciążono nimi w całości przegrywającego spór pozwanego. Na koszty te złożyła się opłata sądowa w wysokości 400 zł.

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE