UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 lipca 2017 r. wydaną w sprawie D. (...) (...) Prezes Urzędu Regulacji Energetyki na podstawie art. 56 ust. 2 i art. 56 ust. l pkt 3a, w związku z art. 11 i art. lid ust. 3 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2017 r., póz. 220 ze zm.), w związku z § 5 pkt l rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła (Dz. U. z 2007 r., Nr 133, póz. 924) oraz na podstawie art. 104 i art. 105 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., póz. 23 z późn. zm.) w związku z art. 30 ust. l ustawy -Prawo energetyczne, po przeprowadzeniu wszczętego z urzędu w dniu 22 kwietnia 2016 r., na podstawie art. 56 ust. l pkt 3a ustawy - Prawo energetyczne, postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w C., kary pieniężnej za niestosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzonych w dniach 10-31 sierpnia 2015 r., orzekł, co następuje:

1. (...) Spółka Akcyjna w dniach 10-31 sierpnia 2015 r. w odniesieniu do obiektów zlokalizowanych:

w N. przy ul. (...) (suma mocy na dwóch przyłączach);

w C. przy ul. (...) (obiekt jest zasilany z dwóch przyłączy);

w miejscowości (...);

w miejscowości U., dz. Nr(...);

w miejscowości S., dz. Nr (...);

w miejscowości G., G. l

naruszyła obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. lid ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. l pkt 3a tej ustawy.

2. Za działanie wymienione w punkcie l wymierzył (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w C. karę pieniężną w kwocie 82 318 zł (słownie: osiemdziesiąt dwa tysiące, trzysta osiemnaście złotych).

3. Umorzył niniejsze postępowanie administracyjne w pozostałej części dotyczącej obiektu (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w C. zlokalizowanego w miejscowości R. przy ul. (...), dz. Nr (...), z uwagi na stwierdzenie braku naruszenia obowiązku stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikającego z art. 11 i art. lid ust. 3 ustawy - Prawo energetyczne.

Powód (...) S.A. wniósł odwołanie od tej decyzji, w którym wniósł o jej uchylenie w części dotyczącej:

1. stwierdzenia, że (...) S.A. naruszył obowiązek stosowania się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wynikający z art. 11 i art. 11d ust. 3 ustawy, co podlega karze pieniężnej określonej w art. 56 ust. 1 pkt 3a ustawy w odniesieniu do obiektów zlokalizowanych w N., C., P., U., S. oraz G. - co do przekroczeń, które miały miejsce w dniach 10 i 11 sierpnia 2015 r.

2. wymierzenia spółce (...) S.A. kary pieniężnej ponad kwotę 4837 zł w sytuacji, gdy część kary w kwocie 77 481 zł dotyczy niepodlegających penalizacji przekroczeń w dniach 10 i 11 sierpnia 2015 r.

oraz o zasądzenie od Prezesa URE kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu odwołania Powód kwestionował zasadność podstawy prawnej decyzji wydanej przez Prezesa URE, a także podniósł zarzuty odnoszące się do wymierzonej kary.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. z siedzibą w K. (dalej: (...)), pełniące funkcję Operatora Systemu Przesyłowego (dalej: OSP), w związku z obniżeniem dostępnych rezerw zdolności wytwórczych poniżej niezbędnych wielkości określonych w Instrukcji Ruchu i Eksploatacji Sieci Przesyłowych (IRiESP), spowodowanych m.in. sytuacją pogodową i hydrologiczną (wyjątkowo wysokimi temperaturami i niskimi stanami wód w zbiornikach wodnych i rzekach) oraz wynikającego z niej ograniczenia w pracy części elektrowni, stwierdziły wystąpienie zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej w rozumieniu art. 3 pkt 16d PE i wprowadziły -na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 PE - od godz. 10.00 dnia 10 sierpnia 2015 r. ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które obowiązywały do godziny 24:00 dnia 11 sierpnia 2015 r.

Dnia 10 sierpnia 2015 r., działając w oparciu o art. 11c ust. 3 PE, (...) zgłosiły konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust. 7 PE, tj. w drodze rozporządzenia Rady Ministrów, przewidującego na czas oznaczony, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części, ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej i ciepła.

Rada Ministrów 11 sierpnia 2015 r. wydała rozporządzenie w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które przewidywało te ograniczenia w okresie od 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 do 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24:00 na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dla odbiorców energii elektrycznej o mocy umownej powyżej 300 kW.

dowód: fakty powszechnie znane, bezsporne.

Powód (...) S.A. z siedzibą w C. prowadzi działalność gospodarczą produkcja wyrobów mięsa, włączając wyroby z mięsa drobiowego.

(informacja z KRS k. 30-38 akt adm.)

Pismem z dnia 22 kwietnia 2016 r. Prezes URE zawiadomił przedsiębiorcę o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wymierzenia kary pieniężnej za niedostosowanie się od ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej i wezwał go do złożenia wyjaśnień. Wszczęcie postępowania nastąpiło w związku z informacją uzyskaną od (...) S.A. o przekroczeniach poboru mocy w punktach poboru należących do powoda.

(zawiadomienie k. 1-2, informacja k. 3-14 akt adm.)

W piśmie z 12 maja 2015 r. przedsiębiorca wskazał, że ze względu na specyfikę prowadzonej działalności, tj. wylęgu piskląt, uboju drobiu rzeźnego, obróbki mięsa oraz produkcji
paszy, nie ma możliwości, aby w przeciągu jednego dnia zmienić w sposób istotny plany produkcyjne, bowiem nie jest to uzależnione tylko i wyłącznie od woli Spółki – Spółka jest obowiązana do przestrzegania powszechnie obowiązujących przepisów prawa w zakresie sposobu wylęgu, transportu, uboju i produkcji produktów z mięsa drobiowego, a cały proces produkcyjny jest bardzo skomplikowany i planowany przez Spółkę z daleko idącym wyprzedzeniem. Ponadto, przekroczenie poboru mocy w okresie pierwszych trzech dni wprowadzonych ograniczeń w Zakładach (...) pozostawało w związku z procesem produkcyjnym wylęgarni opartym na naturalnym cyklu wylęgowym trwającym łącznie 21 dni. Zatrzymanie procesu wylęgowego w trakcie cyklu wiązałoby się z dużym uszczerbkiem majątkowym dla powoda. Ponadto przedsiębiorca wskazał, że działalność w zakresie uboju zwierząt wymaga określonych, sterylnych warunków, a planowanie procesów produkcyjnych musi zachodzić z odpowiednim wyprzedzeniem. Przedsiębiorca odwołał się również do przepisów rozporządzenia Rady (WE) nr 1099/2009 z dnia 24 września 2009 r. w sprawie ochrony zwierząt podczas ich uśmiercania, wskazując, że ograniczenie produkcji celem dostosowania poboru mocy wiązałoby się z naruszeniem wskazanych przepisów.

(pismo k. 16-22 akt adm.)

W toku postępowania administracyjnego przedsiębiorca odniósł się również do kwestii przekroczenia poboru mocy w Wytwórni (...) w G. (miejsce odbioru zlokalizowane pod adresem: (...)-(...) G., (...)) wyjaśniając, że nastąpiło to wskutek samoczynnego załączenia się dmuchaw (4 szt. po 30 kW każda) do przewietrzania magazynowanego zboża. Przedsiębiorca wskazał, że w związku z falą upałów, które występowały w okresie ograniczenia poboru mocy, w Wytwórni (...) dochodziło do nagłego wzrostu temperatury zboża, składowanego w silosach płaskodennych, a jedynym sposobem obniżenia temperatury zboża było przewietrzenie silosów za pomocą dmuchaw, załączających się samoczynnie po przekroczeniu temperatur alarmowych. Podkreślono, że całkowite wyłączenie tej instalacji groziło zepsuciem się kilkunastu tysięcy ton składowanej pszenicy i kukurydzy, a nawet wystąpieniem zjawiska samozapłonu, co z kolei mogłoby doprowadzić do naruszenia przez przedsiębiorcę obowiązków dotyczących ochrony mienia znacznej wartości, a także ochrony życia i zdrowia pracowników zatrudnionych w zakładzie oraz mieszkańców miejscowości, w której zlokalizowana jest Wytwórnia (...).

(pismo k. 133-134 akt adm.)

W okresie od 10 do 31 sierpnia 2015 r. OSD dostarczało Powodowi energię elektryczną:

• w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w N. przy ul. (...) (suma mocy na dwóch przyłączach) - na podstawie Umowy o świadczenie usług dystrybucji energii elektrycznej Nr (...) zawartej w dniu 22 października 2009 r.,(k.55-59 akt adm.)

• w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w C. przy ul. (...) (obiekt jest zasilany z dwóch przyłączy) - na podstawie Umowy sprzedaży energii elektrycznej Nr (...) zawartej w dniu l października 2003 r.,(k. 136-142 akt adm.)

• w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w miejscowości (...) - na podstawie Umowy kompleksowej Nr (...) zawartej w dniu 15 grudnia 2008 r.,(niekwestionowane)

• w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w miejscowości U., dz. Nr (...), - na podstawie Umowy kompleksowej Nr (...) zawartej w dniu 10 stycznia 2012 r.,(k. 153-158 akt adm.)

• w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w miejscowości S., dz. Nr(...), - na podstawie Umowy kompleksowej Nr (...) zawartej w dniu 17 lipca 2012 r.,(k.163-168 akt adm.)

• w odniesieniu do obiektu zlokalizowanego w miejscowości G., na podstawie Umowy sprzedaży energii elektrycznej Nr (...) zawartej w dnia 10 stycznia 2007 r. (k. 145-151 akt adm.)

Informacje o wielkości danych dotyczących przedsiębiorcy wynikające z Planu wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które obowiązywały przedsiębiorcę w okresie od 10 do 31 sierpnia 2015 r., zostały w każdym powyższym przypadku przekazane przedsiębiorcy przez (...) w stosownym piśmie.

(k.110-129 akt adm.)

Powód w dniach 10 sierpnia 2015 r. - 31 sierpnia 2015 r. przekroczył obowiązujące go, zgodnie z Planem wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wartości poboru mocy:

-

w N. przy ul. (...):

⚫: w dniu 10 sierpnia 2015 r. łącznie 8,723 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 11 sierpnia 2015 r. łącznie 4,441 (MW w godzinie);
⚫: Łącznie 13,164 MW w godzinie.

-

w C. przy ul. (...):

⚫: w dniu 10 sierpnia 2015 r. łącznie 0,06146 (MW w godzinie)

-

w miejscowości (...):

⚫: w dniu 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,22849 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,17498 (MW w godzinie);
⚫: Łącznie 0,40347 MW w godzinie.

-

w miejscowości U., dz. Nr(...):

⚫: w dniu 10 sierpnia 2015 r. łącznie 8,0114 (MW w godzinie);

⚫: w dniu 11 sierpnia 2015 r. łącznie 2,8292 (MW w godzinie);

⚫: w dniu 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,7890 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 31 sierpnia 2015 r. łącznie 0,1422 (MW w godzinie);
⚫: Łącznie 11,7718 MW w godzinie.

-

w miejscowości S., dz. Nr (...):

⚫: w dniu 10 sierpnia 2015 r. łącznie 0,79842 (MW w godzinie);

⚫: w dniu 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,34876 (MW w godzinie);

⚫: w dniu 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,05532 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 31 sierpnia 2015 r. łącznie 0,06698 (MW w godzinie);
⚫: Łącznie 1,26948 MW w godzinie.

-

w miejscowości G., (...):

⚫: w dniu 10 sierpnia 2015 r. łącznie 0,28940 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 11 sierpnia 2015 r. łącznie 0,09600 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 12 sierpnia 2015 r. łącznie 0,02740 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 14 sierpnia 2015 r. łącznie 0,05425 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 18 sierpnia 2015 r. łącznie 0,00730 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 20 sierpnia 2015 r. łącznie 0,02500 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 21 sierpnia 2015 r. łącznie 0,00265 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 22 sierpnia 2015 r. łącznie 0,09685 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 24 sierpnia 2015 r. łącznie 0,12240 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 25 sierpnia 2015 r. łącznie 0,00920 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 26 sierpnia 2015 r. łącznie 0,00145 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 27 sierpnia 2015 r. łącznie 0,00895 (MW w godzinie);
⚫: w dniu 29 sierpnia 2015 r. łącznie 0,02830 (MW w godzinie);
⚫: Łącznie 0,76915 MW w godzinie.

W dniach 10-11 sierpnia doszło do łącznego przekroczenia poboru mocy o 25,82713 MW, natomiast w dniach od 12 do 31 sierpnia przedsiębiorca przekroczył pobór mocy o 1,61223 MW.

(k.190-203 akt adm.)

Zgodnie z obowiązującymi na dzień 10 sierpnia 2015 r. Planami wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej:

1. moc umowna Odbiorcy dla obiektu zlokalizowanego w N. przy
ul. (...) (suma mocy na dwóch przyłączach) określona została na poziomie
2,200 MW (natomiast moc określona dla 20 stopnia zasilania wynosiła 0,520
MW), a zatem powyżej wskazanej w § 5 pkt l rozporządzenia w sprawie
wprowadzania ograniczeń wielkości 300 kW;

2. moc umowna Odbiorcy dla obiektu zlokalizowanego w C. przy
ul. (...) (dwa punkty poboru) określona została na poziomie 2,200 MW
(natomiast moc określona dla 20 stopnia zasilania wynosiła 1,750 MW), a zatem
powyżej wskazanej w § 5 pkt l rozporządzenia w sprawie wprowadzania
ograniczeń wielkości 300 kW;

3. moc umowna Odbiorcy dla obiektu zlokalizowanego w miejscowości (...)
określona została na poziomie 0,500 MW (natomiast moc określona dla 20
stopnia zasilania wynosiła 0,320 MW), a zatem powyżej wskazanej w § 5 pkt l
rozporządzenia w sprawie wprowadzania ograniczeń wielkości 300 kW;

4. moc umowna Odbiorcy dla obiektu zlokalizowanego w miejscowości U.,
dz. Nr (...) określona została na poziomie 3,000 MW (natomiast moc określona
dla 20 stopnia zasilania wynosiła 1,600), a zatem powyżej wskazanej w § 5 pkt l
rozporządzenia w sprawie wprowadzania ograniczeń wielkości 300 kW;

5. moc umowna Odbiorcy dla obiektu zlokalizowanego w miejscowości
w miejscowości S., dz. Nr(...) określona została na poziomie 0,800
MW (natomiast moc określona dla 20 stopnia zasilania wynosiła 0,600), a zatem
powyżej wskazanej w § 5 pkt l rozporządzenia w sprawie wprowadzania
ograniczeń wielkości 300 kW;

6. moc umowna Odbiorcy dla obiektu zlokalizowanego w miejscowości G.
określona została na poziomie 1,400 MW (natomiast moc określona dla 20
stopnia zasilania wynosiła 1,040), a zatem powyżej wskazanej w § 5 pkt l
rozporządzenia w sprawie wprowadzania ograniczeń wielkości 300 kW.

(k. 9-14 akt adm.)

W dniu 10 sierpnia 2015 r. informację o wprowadzonych od godziny 10:00 ograniczeniach w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, podana została do wiadomości komunikatem z tego dnia z godziny 7:55 w Programie(...) oraz była zamieszczona na stronie internetowej operatora.

(fakt powszechnie znany)

Powód w roku 2016 osiągnął przychód (przychód netto ze sprzedaży zrównane z nimi pozostałe przychody operacyjne oraz przychody finansowe) w wysokości (...) zł.

(k.135 akt adm.)

Powyżej opisany stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej wskazane dowody, zgromadzone w toku postępowania administracyjnego, jak i w oparciu o twierdzenia stron, oraz fakty powszechnie znane . Sąd przyznał moc dowodową wszystkim zebranym w sprawie dokumentom, które nie były kwestionowane przez strony, a i Sąd nie znalazł podstaw, aby odmówić im mocy dowodowej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie powoda podlegało uwzględnieniu, z uwagi na brak podstawy prawnej do wydania przez Prezesa URE zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 PE, w przypadku zagrożenia:

1) bezpieczeństwa energetycznego Rzeczypospolitej Polskiej polegającego na długookresowym braku równowagi na rynku paliwowo - energetycznym,

2) bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej,

3) bezpieczeństwa osób,

4) wystąpieniem znacznych strat materialnych

- na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części mogą być wprowadzone na czas oznaczony ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła.

Ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła polegają na:

1) ograniczeniu maksymalnego poboru mocy elektrycznej oraz dobowego poboru energii elektrycznej;

2) zmniejszeniu lub przerwaniu dostaw ciepła (art. 11 ust. 3 PE).

Według art. 11 ust. 7 PE, Rada Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw energii (poprzednio: ministra gospodarki), w drodze rozporządzenia, może wprowadzić na czas oznaczony, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części, ograniczenia w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej i ciepła, w przypadku wystąpienia zagrożeń, o których mowa w ust. 1.

W myśl art. 11c ust. 2 PE, w przypadku powstania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego:

1) podejmuje we współpracy z użytkownikami systemu elektroenergetycznego, w tym z odbiorcami energii elektrycznej, wszelkie możliwe działania przy wykorzystaniu dostępnych środków mających na celu usunięcie tego zagrożenia i zapobieżenie jego negatywnym skutkom;

2) może wprowadzić ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub jego części do czasu wejścia w życie przepisów wydanych na podstawie art. 11 ust. 7, lecz nie dłużej niż na okres 72 godzin.

Natomiast zgodnie z art. 11c ust. 3 PE, operator systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego niezwłocznie powiadamia ministra właściwego do spraw energii (poprzednio: ministra gospodarki) oraz Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki o wystąpieniu zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, podjętych działaniach i środkach w celu usunięcia tego zagrożenia i zapobieżenia jego negatywnym skutkom oraz zgłasza konieczność wprowadzenia ograniczeń na podstawie art. 11 ust. 7.

W art. 11d ust. 3 PE przewidziano z kolei, że w okresie występowania zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej operatorzy systemu elektroenergetycznego mogą wprowadzać ograniczenia w świadczonych usługach przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej w zakresie niezbędnym do usunięcia tego zagrożenia.

Szczegółowe zasady i tryb wprowadzania ograniczeń w dostawach i poborze energii elektrycznej określa rozporządzenie Rady Ministrów z 23 lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu wprowadzania ograniczeń w sprzedaży paliw stałych oraz w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub ciepła.

Zgodnie z § 5 pkt 1 rozporządzenia, ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej lub w dostarczaniu ciepła dotyczą każdego z odbiorców energii elektrycznej - dla których wielkość mocy umownej określonej w umowach ustalona została powyżej 300 kW i którzy nie podlegają ochronie przed wprowadzonymi ograniczeniami na podstawie § 6 ust. 1 rozporządzenia. Zaś w świetle tego ostatniego przepisu, ochronie przed wprowadzanymi ograniczeniami podlegają odbiorcy energii elektrycznej w ciągu całego roku, dla których wielkość mocy umownej określonej w zawartej umowie sprzedaży, umowie o świadczenie usług przesyłania albo dystrybucji lub umowie kompleksowej ustalona została poniżej 300 kW oraz:

1) szpitale i inne obiekty ratownictwa medycznego;

2) obiekty wykorzystywane do obsługi środków masowego przekazu o zasięgu krajowym;

3) porty lotnicze;

4) obiekty międzynarodowej komunikacji kolejowej;

5) obiekty wojskowe, energetyczne oraz inne o strategicznym znaczeniu dla funkcjonowania gospodarki lub państwa, określone w przepisach odrębnych;

6) obiekty dysponujące środkami technicznymi służącymi zapobieganiu lub ograniczaniu emisji, negatywnie oddziaływujących na środowisko.

Stosownie do § 8 ust. 1 i 2 i 6 rozporządzenia, wielkości określające poziomy wprowadzanych ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej poprzez ograniczenie poboru mocy ujęte są w planach wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które podlegają corocznej aktualizacji. Plan taki opracowywany jest przez operatorów systemów przesyłowych uzgadnianych z Prezesem URE na podstawie planów wprowadzania ograniczeń opracowywanych przez operatorów systemów dystrybucyjnych. Zaś na mocy § 10 rozporządzenia, umowy zawarte przez przedsiębiorstwa energetyczne z odbiorcami zawierają maksymalne ograniczenia w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej ujęte w planach ograniczeń i określają sposób powiadamiania o obowiązujących stopniach zasilania.

Rozporządzenie Rady Ministrów z 23 lipca 2007 r. w § 11 i § 12 określa sposób informowania odbiorców z planami ograniczeń i ograniczeniami w poborze energii elektrycznej. I tak, według pierwszego z wymienionych przepisów, operatorzy oraz przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie zaopatrzenia w ciepło zapoznają odbiorców z planami ograniczeń przez ogłoszenia zamieszczane w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości lub w formie elektronicznej na swojej stronie internetowej albo w formie ustalonej w umowach, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 ustawy, co najmniej na 30 dni przed dniem obowiązywania ograniczeń. Natomiast zgodnie z § 12:

1. Ograniczenia w poborze energii elektrycznej są realizowane przez odbiorców stosownie do komunikatów operatorów o obowiązujących stopniach zasilania.

2. Komunikaty operatorów o obowiązujących stopniach zasilania, o których mowa w § 9, wprowadzanych jako obowiązujące w najbliższych 12 godzinach i przewidywanych na następne 12 godzin, są ogłaszane w radiowych komunikatach energetycznych w programie (...) o godzinie 7^{(
55)} i 19^{(
55)} oraz na stronach internetowych operatorów i przedsiębiorstw energetycznych wykonujących działalność gospodarczą w zakresie zaopatrzenia w ciepło, które obowiązują w czasie określonym w tych komunikatach.

3. W przypadku zróżnicowania wprowadzonych ograniczeń w poborze energii elektrycznej, w stosunku do stopni zasilania ogłoszonych w komunikatach radiowych, operatorzy powiadamiają odbiorców indywidualnie w formie pisemnej lub w sposób określony w umowach, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz ust. 3 ustawy, albo za pomocą innego środka komunikowania się w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.

4. Powiadomienia, o których mowa w ust. 3, są dla odbiorcy obowiązujące w pierwszej kolejności w stosunku do powiadomień ogłaszanych w komunikatach radiowych.

Odnosząc powyższe unormowania prawne do stanu faktycznego niniejszej sprawy stwierdzić należy, że okolicznością niekwestionowaną jest, że powód jest odbiorcą energii elektrycznej, którego dotyczą ograniczenia w poborze mocy i jednocześnie nie mają do niego zastosowania wyłączenia z § 6 rozporządzenia. Powód był zatem zobowiązany zastosować się zarówno do ograniczeń wprowadzonych przez Operatora Systemu Przesyłowego (tj. (...)) w dniu 10 sierpnia 2015 r., jak i do ograniczeń wynikających z rozporządzenia Rady Ministrów z 11 sierpnia 2015 r. w sprawie wprowadzenia ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej, które wprowadziło te ograniczenia w okresie od 11 sierpnia 2015 r. od godz. 24:00 do 31 sierpnia 2015 r. do godz. 24:00. Powód uzyskał wiedzę o tych ograniczeniach z energetycznych komunikatów radiowych oraz informacji zamieszczonej na stronie internetowej operatora,

W przedmiotowej sprawie powód nie dostosował się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w lokalizacjach opisanych w stanie faktycznym powyżej, przekraczając dozwolone wartości łącznie:

⚫: w dniach 10-11 sierpnia 2015 r. o 25,82713 MW w godzinie (ograniczenia wprowadzone przez Operatora Systemu Przesyłowego na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 PE),
⚫: w dniach 12-31 sierpnia 2015 r. o 1,61223 MW w godzinie (ograniczenia wprowadzone na mocy rozporządzenia Rady Ministrów z 11 sierpnia 2015 r.)

Kwestia dopuszczania się przez powodowego przedsiębiorcę wymienionych naruszeń nie została przez niego zakwestionowana i wykazana została wskazanym powyżej dokumentami znajdującymi się w aktach administracyjnych, kwestionował on natomiast podstawę prawną do nałożenia na powoda sankcji za niezastosowanie się do wskazanych ograniczeń w poborze energii elektrycznej w dniach 10 i 11 sierpnia 2015 r.

Na podstawie art. 56 ust. 1 pkt 3a PE, Prezes URE jest uprawniony do nałożenia kary pieniężnej na podmiot, który nie stosuje się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na podstawie art. 11, art. 11c ust. 3 lub art. 11d ust. 3. Należy zauważyć, że ustawodawca przewidział sankcję nie ogólnie za każdy przypadek niezastosowania się do tego rodzaju ograniczeń, lecz tylko za niezastosowanie się do ściśle określonych, konkretnych ograniczeń, tj. wprowadzonych w oparciu o art. 11, art. 11c ust. 3 lub art. 11d ust. 3 PE.

Przepis art. 11 PE dotyczy ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej wprowadzanych w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. Oznacza to, że oparcie zaskarżonej decyzji na tej podstawie prawnej było prawidłowe, skoro powodowi zarzucono, między innymi, niezastosowanie się 12 sierpnia 2015 r. do ograniczeń wprowadzonych przez Radę Ministrów.

Jeśli chodzi o art. 11c ust. 3 PE - który nie został wprawdzie przywołany jako podstawa prawna decyzji kwestionowanej w niniejszej sprawie - to przepis ten nie stanowi samoistnej podstawy do wprowadzenia ograniczeń. Dotyczy on bowiem obowiązków informacyjnych operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego lub systemu połączonego elektroenergetycznego w związku z wystąpieniem zagrożenia bezpieczeństwa dostaw energii elektrycznej, a także obowiązku zgłoszenia konieczności wprowadzenia ograniczeń w trybie art. 11 ust. 7, tj. w trybie rozporządzenia Rady Ministrów. Natomiast sankcja za niedopełnienie przez operatora wskazanych obowiązków została przewidziana w art. 56 ust. 1 pkt 1c PE. Tym samym, zdaniem Sądu, odesłanie w art. 56 ust. 3a PE do przepisu art. 11c ust. 3 PE jest puste i mamy tutaj do czynienia z ewidentnym błędem ustawodawcy. Natomiast z całą pewnością przepis ten nie daje podstaw do nałożenia na jakikolwiek podmiot, jakichkolwiek ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej.

Pozwany oparł zaskarżoną decyzję także na art. 11d ust. 3 PE, co zdaniem Sądu, było bezpodstawne. Wbrew twierdzeniom organu, przepis ten nie stanowi rozwinięcia uprawnień OSP wskazanych w art. 11c ust. 2 PE, określając sposób realizacji wprowadzonych ograniczeń. Norma ta dotyczy bowiem możliwości ograniczenia przez operatorów systemu elektroenergetycznego, a nie OSP, świadczonych przez nich usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej w zakresie niezbędnym do usunięcia zagrożenia bezpieczeństwa dostaw.

Reasumując, Sąd Okręgowy stwierdza, że przepisy art. 11c ust. 3 PE oraz art. 11d ust. 3 PE nie stanowią samoistnej podstawy prawnej wprowadzania ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii elektrycznej w trybie polecenia OSP. Podstawę taką stanowi przepis art. 11c ust. 2 pkt 2 PE, nie uwzględniony, wszakże w treści art. 56 ust. 1 pkt 3a PE. Oznacza to, że odesłanie zawarte w danym zakresie w ostatnim z wymienionych przepisów, przyznającym Prezesowi URE kompetencję do wymierzenia kary pieniężnej, jest błędne. Tym samym, nałożenie tej kary w przypadku niezastosowania się do ograniczeń wprowadzonych na podstawie art. 11c ust. 2 pkt 2 PE, wymagałoby zastosowania przez organ wykładni rozszerzającej art. 56 ust. 1 pkt 3a PE, co zdaniem Sądu, należy uznać za niedopuszczalne. Kary pieniężne, wymierzane na podstawie ustawy Prawo energetyczne, stanowią rodzaj sankcji administracyjnokarnej. Przepisy o charakterze administracyjnokarnym, przewidujące kary pieniężne za określone naruszenia, winny zaś być stosowane przez organy administracji publicznej w sposób ścisły i precyzyjny, tzn. dokładnie odpowiadający normie prawnej bez stosowania wykładni rozszerzającej, analogii czy domniemań (tak trafnie M. Sachajko [w:] red. M. Swora, Z. Muras, Prawo energetyczne, tom II, Komentarz do art. 12-72, Warszawa 2016, s. 883). W tym kontekście, konstrukcja przepisu art. 56 ust. 1 pkt 3a PE budzi istotne zastrzeżenia w zakresie spełniania zasady określoności czynów zabronionych pod groźbą kary ( nullum crimen, nulla poena sine lege). Zasada ta w demokratycznym państwie prawnym stanowi jeden z filarów ochrony karnoprawnej, która zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego, winna być stosowana także w przypadku odpowiedzialności za delikty administracyjne, w tym także te, które zostały unormowane w ustawie Prawo energetyczne. Ustawowe formułowanie przepisów o charakterze represyjnym musi w pełni odpowiadać zasadzie określoności, co oznacza, że ustawa musi w sposób kompletny, jasny, jednoznaczny i precyzyjny definiować wszelkie znamiona czynów zagrożonych karą. Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za swój, pogląd Naczelnego Sądu Administracyjnego, wyrażony w uzasadnieniu wyroku z 1 czerwca 2004 r. w sprawie o sygn. akt GSK 30/04, zgodnie z którym przy egzekwowaniu obowiązku, kształtowanego normą prawa administracyjnego materialnego, za którego naruszenie przewidziana jest administracyjna kara pieniężna, muszą być zachowane bezwzględnie zasady interpretacji i stosowania norm o charakterze restrykcyjnym ukształtowane w dziedzinie prawa karnego, zwłaszcza zasada prymatu wykładni językowej przed innymi rodzajami wykładni (System Informacji Prawnej LEX nr 799784). W ocenie Sądu Okręgowego, nie budzi wątpliwości, że w odniesieniu do przepisu art. 56 ust. 1 pkt 3a PE, powyższe kryteria, w tym wymóg kompletności i jednoznaczności w formułowaniu przez ustawodawcę przesłanek normatywnych kary pieniężnej, nie został spełniony.

Mając powyższe na uwadze, wobec braku podstawy prawnej do nałożenia kary pieniężnej za niezastosowanie się do ograniczeń w dostarczaniu i poborze energii, wprowadzonych na polecenie OSP w oparciu o przepis art. 11c ust. 2 pkt 2 PE, konieczne było uchylenie kary wymierzonej powodowi za niezastosowanie się do ograniczeń w dniu 10 sierpnia 2015 r. i 11 sierpnia 2015 r. W rezultacie, wysokość kary orzeczonej w punkcie 2 sentencji zaskarżonej decyzji została obniżona do kwoty 4837,00 zł.

Sąd Okręgowy w pełni podziela ocenę Prezesa URE, co do zasadności orzeczenia wobec Spółki powoda kary pieniężnej, jak i jej wysokości, w odniesieniu do naruszenia obowiązku stosowania się do ograniczeń, wynikającego z art. 11 PE (ograniczenia wprowadzone w drodze rozporządzenia Rady Ministrów).

Sąd nie kwestionuje metodologii przyjętej jako podstawę do wyznaczenia wysokości kary i to, że przyjęto łączne przekroczenie mocy w poszczególnych godzinach doby wyrażone w MW. Oznacza to, że kara wymierzona powodowi za przekroczenie poboru mocy w dniach 12-31 sierpnia 2015 r. wynosi 4837,00 zł (3000x1,61223MW).

Przy ustalaniu tego mnożnika Prezes URE wziął pod uwagę poziom najwyższej możliwej ceny rozliczeniowej za l MW energii elektrycznej na rynku bilansującym, tj. 1500 zł (odnotowanej 7 stycznia 2016 r.), której to wartości należałoby się spodziewać przy ograniczonej podaży energii elektrycznej w okresie 10 - 31 sierpnia 2015 r. i - dodatkowo - aby kara spełniła swoją wychowawczą i represyjną funkcję, podwoił ją z tytułu sankcji. W ocenie Sądu brak jest podstaw do zakwestionowania sposobu wyliczenia kary przyjętego przez Prezesa URE.

W zakresie wniosku powoda o wstrzymanie wykonania zaskarżonej decyzji, należy wskazać, iż nie znajdował on uzasadnienia, gdyż decyzji tej nie nadano rygoru natychmiastowej wykonalności i jako taki został w toku postępowania przez Sąd oddalony.

Z tych wszystkich względów, na podstawie art. 479⁵³ § 2 k.p.c., Sąd orzekł jak w punkcie 1 sentencji wyroku.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto, na podstawie art. 98 § k.p.c. uznając pozwany Prezes URE - jako przegrywający sprawę – zobowiązany jest do zwrotu powodowi kosztów procesu, na które złożyły się: opłata od odwołania w wysokości 100 zł, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w wysokości 720 zł, ustalone w oparciu o § 14 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

SSO Ewa Malinowska

Przewodniczący:	sędzia sądu okręgowego Ewa Malinowska
Protokolant:	stażysta Joanna Nande

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE