UZASADNIENIE

Decyzją z 25.11.2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z 26.07.2019 r. odmówił L. M. prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że po dniu 31 grudnia 2008 r. ubezpieczony nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Do stażu pracy w warunkach szczególnych nie uwzględniono okresów zatrudnienia od 1.03.2019 r. do 31.03.2019 r. ponieważ ubezpieczony pracował na stanowisku elektromontera, a nie posiadał uprawnień energetycznych, tj. nie ukończył kursu i nie zdał egzaminu uprawniającego do pracy technika (...).

Wnioskodawca udokumentował staż pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ustawy emerytalnej na dzień 1.01.1999 r. w wymiarze 17 lat, 4 miesięcy i 21 dni oraz staż pracy wynoszący 44 lata, 8 miesięcy i 26 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

/decyzja – k. 33-33v akt ZUS plik I/

Odwołanie od powyższej decyzji złożył wnioskodawca L. M., reprezentowany przez adwokata, w dniu 23.12.2019 r., wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie emerytury pomostowej. Nadto wniósł o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

/odwołanie – k. 3-5/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując argumentację podniesioną w zaskarżonej decyzji.

/odpowiedź na odwołanie – k. 7-7v/

W toku procesu pełnomocnicy stron podtrzymali dotychczasowe stanowiska.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

L. M. urodził się w dniu (...)

/bezsporne/

Ubezpieczony w dniu 11.04.2019 r. złożył wniosek o prawo do emerytury pomostowej.

/wniosek – k. 1-2v akt ZUS plik I/

Decyzją z 8.05.2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. po rozpatrzeniu wniosku z 11.04.2019 r. odmówił L. M. prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych wobec nieudowodnienia rozwiązania stosunku pracy z pracodawcą.

/decyzja – k. 9 akt ZUS plik I/

Ubezpieczony w dniu 26.07.2019 r. złożył ponowny wniosek o prawo do emerytury pomostowej.

/wniosek – k. 11-12v akt ZUS plik I/

Ubezpieczony w okresie od 5.10.1977 r. do 31.12.1992 r. był zatrudniony w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) Spółka z o.o., w pełnym wymiarze czasu pracy. W ww. okresie zatrudnienia zajmował kolejno stanowiska:

- stażysty od 5.10.1977 r.,

- mechanika napraw pojazdów samochodowych od 5.01.1978 r. do 24.04.1978 r.,

- mechanika napraw pojazdów samochodowych od 4.05.1981 r.

/świadectwo pracy k. 4-4v akt ZUS plik II, zaświadczenie k. 7-7v akt ZUS plik II/

W/w zakład pracy wystawił wnioskodawcy zaświadczenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Zaświadczył, że wnioskodawca był zatrudniony od 5.10.1977 r. do 31.12.1992 r. i w ramach tego zatrudnienia od 8.10.1986 r. do 31.12.1992 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych wymienione w wykazie A, dziale XIV, poz. 16 rozporządzenia rady Ministrów z 7.02.1983 r. (Dz. U. nr 8, poz. 43) na stanowisku mechanika zatrudnionego wyłącznie w kanałach remontowych wymienionym w wykazie A, dziale XIV, poz. 16 , pkt. 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z 1.07.1983 r. w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy (Dz. Urz. Ministerstwa Administracji, (...) Terenowej i Ochrony (...), poz. 3 z dnia 27 lipca 1983 r.).

/bezsporne, zaświadczenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach – akta osobowe załączone do pisma procesowego z 12.03.2020 r. k. 17 oraz k. 4 akt ZUS plik I/

Ubezpieczony w okresie od 1.01.1993 r. do 26.07.2019 r. był zatrudniony w Miejskim Przedsiębiorstwie (...) Spółka z o.o., w pełnym wymiarze czasu pracy. W ww. okresie zatrudnienia zajmował kolejno stanowiska:

- mechanika pojazdów samochodowych,

- mechanika – od 1.01.2004 r.,

- pracownika utrzymania infrastruktury – od 1.02.2005 r.,

- robotnika utrzymania infrastruktury (Dział Gospodarowania Majątkiem, Sekcja Utrzymania P.) – od 1.07.2010 r.,

- portiera ( Zakład (...), Sekcja Mechaniczna) - od 01.06.2013 r.,

- robotnika utrzymania infrastruktury ( Zakład (...), Sekcja Utrzymania P.) – od 01.07.2013 r.,

- elektromontera ( Zakład (...), Sekcja sieciowo – podstacyjna) – od 1.03.2019 r.,

- robotnika utrzymania infrastruktury ( Zakład (...), Sekcja Utrzymania P.) – od 01.04.2019 r.

W pkt 5 ppkt 11 świadectwa pracy zaświadczono, że ubezpieczony od 1.01.1993 r. do 31.08.2004 r. oraz od 1.03.2019 r. do 31.03.2019 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na stanowiskach mechanika zatrudnionego wyłącznie w kanałach remontowych (od 1.01.1993 r. do 31.08.2004 r.) i elektromontera (od 1.03.2019 r. do 31.03.2019 r.).

/świadectwo pracy, karta obiegowa zwolnienia z pracy, angaże, orzeczenia lekarskie, skierowania na badanie lekarskie, karty obiegowe przeniesienia, wnioski w sprawie przeszeregowania, zaświadczenia – akta osobowe załączone do pisma procesowego z 12.03.2020 r. k. 17, k. 13-13v, k. 23-25 akt ZUS plik I, k. 6, k. 9-9v akt ZUS plik II/

Na stanowisku robotnika utrzymania infrastruktury wnioskodawca zajmował się utrzymywaniem przystanków, tj. naprawą wiat, wywieszaniem rozkładów jazdy.

/zeznania wnioskodawcy e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:32:35 - 00:33:05 – płyta CD k 111 w zw. z e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:01:07 - 00:17:20 – płyta CD k. 46/

Na stanowisko elektromontera wnioskodawca został okresowo przeniesiony wobec potrzeby pracodawcy podyktowanej dużą absencją chorobową pracowników i koniecznością utrzymania pracy w ruchu ciągłym.

Został przyjęty celem przeszkolenia, nie na zastępstwo nieobecnej osoby. Oprócz skarżącego również J. S. został w ten sposób przeniesiony.

Z uwagi na niespełnienie oczekiwań pracodawcy na nowym stanowisku odwołujący został przeniesiony na poprzednio zajmowane stanowisko. Jeżeli pracownik przyswoi sobie podstawowe wiadomości niezbędne do pracy pod napięciem jest kierowany na egzamin. W przeciwnym wypadku musi odejść. J. S. również po miesiącu wrócił na swoje poprzednie stanowisko, gdyż nie było już potrzeby zatrudniania dodatkowych osób na stanowiska elektromonterów. Ci co byli na tych stanowiskach zatrudnieni wcześniej wrócili do pracy.

/pismo pracodawcy k. 17 akt ZUS plik I, zeznania świadka J. G. 00:19:26 i dalej – płyta CD k. 46, zeznania świadka R. R. 00:12:31 i dalej – płyta CD k. 72, zeznania świadka D. G. 00:32:18 i dalej – płyta CD k. 72, zeznania wnioskodawcy e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:32:35 - 00:33:05 – płyta CD k 111 w zw. z e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:01:07 - 00:17:20 – płyta CD k. 46; zeznania świadka J. S. - e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:03:31 - 00:30:20 – płyta CD k 111 /

Na stanowisku elektromontera w sekcji sieciowo – podstacyjnej wnioskodawca pracował w brygadzie pogotowia podstacji.

Do tej brygady należało m.in. wykonywanie prac konserwacyjno – naprawczych przy urządzeniach energetycznych w warunkach prac pod napięciem, na obiektach tj. trakcyjne podstacje energetyczne, w których występują napięcia 15kVAC-660 (...)400 (...) wraz z urządzeniami do transformacji w/w napięć.

/pismo pracodawcy k. 29-30 akt ZUS plik I/

Sekcja sieciowo – podstacyjna zajmuje się sieciami trakcyjnymi, tj. elektroenergetycznymi. Z podstacji nie wychodzą kable napowietrzne. Podstacja nie jest elementem napowietrznej sieci elektroenergetycznej. Podstacja jest połączona tylko siecią kabli trakcyjnych, będących w ziemi. W podstacjach znajdują się wyłącznik, transformator, prostownik. Katalog prac w sekcji sieciowo – podstacyjnej obejmuje zarówno prace typowo porządkowe na warsztacie, na podstacjach, jak i prace konserwacyjne, zabezpieczające na podstacjach. Sekcja zajmuje się także naprawą awarii elementów podstacji, tj. transformatorów, wyłączników, prostowników, kabli trakcyjnych, które są w ziemi (celem ich naprawy trzeba je uprzednio odkopać). Aby naprawić dane elementy/urządzenia trzeba je uprzednio odłączyć od sieci wysokiego napięcia. Nie wykonuje się wówczas żadnych prac w warunkach pod napięciem, tylko w pobliżu napięcia. Na podstacji trakcyjnej niektóre urządzenia podczas prac konserwacyjnych są częściowo zwolnione z napięcia (np. rozdzielnica pracuje, a pole, przy którym mają obywać się prace, jest wyłączone).

/zeznania świadka J. G. 00:19:26 i dalej – płyta CD k. 46, zeznania świadka R. R. 00:12:31 i dalej – płyta CD k. 72/

Zakres prac pracowników sekcji sieciowo-podstacyjnej jest zróżnicowany.

Na podstacjach trakcyjnych, wszystkie prace są wykonywane w warunkach szczególnego zagrożenia dla zdrowia i życia ludzkiego (zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Gospodarki z 17.09.1999 r.). Są to prace przy urządzeniach pod napięciem, przy urządzeniach częściowo wyłączonych spod napięcia i prace w pobliżu napięcia. Oprócz typowych prac eksploatacyjnych, wykonuje się prace mające na celu likwidację awarii zarówno urządzeń podstacji trakcyjnych, kabli zasilających i powrotnych, jak i awaryjne przełączenia układu zasilania na sieci trakcyjnej, co jest związane z wykonywaniem czynności w ciągach komunikacyjnych przy jednoczesnym ruchu pojazdów.

W przypadku sieci trakcyjnej i urządzeń sieciowych oprócz zagrożeń wynikających z eksploatacji urządzeń energetycznych, dochodzą zagrożenia mechaniczne związane z dużymi naciągami sieci trakcyjnej (około 1000 kg naciągu w przewodzie jezdnym).

Likwidacja awarii oraz inne prace eksploatacyjne przy sieci trakcyjnej i urządzeniach sieciowych odbywają się w ruchu ulicznym, stwarzającym dodatkowe zagrożenia.

/pismo kierownika Zakładu (...) k. 55, k. 60/

W wykazie stanowisk pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze obowiązującym w w/w zakładzie wymieniono m.in. stanowisko elektromontera (elektromontera rozdzielni i podstacji trakcyjnej, elektromontera sieci trakcyjnej).

/wykaz k. 22 akt ZUS plik I, k. 58, zeznania świadka M. M. 00:04:32 i dalej – płyta CD k. 72/

Wykonywanie przez elektromontera wynikających z zakresu zadań prac przy usuwaniu awarii czy eksploatacji napowietrznych sieci powoduje zaliczenie do pracy w warunkach szczególnych.

/zeznania świadka M. M. 00:04:32 i dalej – płyta CD k. 72/

Brygada pogotowia podstacji zajmowała się naprawą uszkodzonych linii tramwajowych.

Codziennie mistrz sekcji sieciowo - podstacyjnej, który nadzorował wszystkie prace na podstacjach, wszystkie brygady podstacyjne (7 brygad składających się z 3 osób), R. R., wskazywał, na którą podstację ma jechać dana brygada.

Kierownikiem sekcji sieciowo-podstacyjnej, przełożonym mistrza, był J. G..

/zeznania świadka J. G. 00:19:26 i dalej – płyta CD k. 46, zeznania świadka R. R. 00:12:31 i dalej – płyta CD k. 72, zeznania wnioskodawcy e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:32:35 - 00:33:05 – płyta CD k 111 w zw. z e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:01:07 - 00:17:20 – płyta CD k. 46/

Każda brygada składała się z 3 osób, tj. 1 brygadzisty i 2 monterów. Wszyscy byli zatrudnieni na stanowisku elektromontera. Niektórzy pracownicy, nie posiadający uprawnień do pracy pod wysokim napięciem, pracowali pod nadzorem brygadzisty.

/zeznania świadka R. R. 00:12:31 i dalej – płyta CD k. 72, zeznania świadka M. M. 00:04:32 i dalej – płyta CD k. 72/

Brygadzistą wnioskodawcy był D. G.. W brygadzie D. G., poza D. G., było włącznie z wnioskodawcą (przyjętym celem przeszkolenia), 3 pracowników.

/pismo pracodawcy k. 53, zeznania świadka D. G. 00:32:18 i dalej – płyta CD k. 72/

Brygadzista D. G. był brygadzistą pracującym. Pracował bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych. Wymieniał lampy, żarówki, dławiki lamp ulicznych, przepalone kable. Prace te wykonują także inni elektromonterzy, posiadający stosowne uprawnienia.

/zeznania świadka D. G. 00:32:18 i dalej – płyta CD k. 72/

Wnioskodawca nie pracował samodzielnie, pracował pod stałym nadzorem brygadzisty z uprawnieniami energetycznymi. Nie posiadał uprawnień energetycznych, nie ukończył kursu i nie zdał egzaminu uprawniającego do pracy technika (...). Nie miał uprawnień do pracy na stanowisku elektromontera. Wnioskodawca powierzone obowiązki wykonywał wyłącznie na podstacjach.

/pismo pracodawcy k. 29-30 akt ZUS plik I, zeznania świadka J. G. 00:19:26 i dalej – płyta CD k. 46, zeznania świadka R. R. 00:12:31 i dalej – płyta CD k. 72, zeznania świadka D. G. 00:32:18 i dalej – płyta CD k. 72, zeznania wnioskodawcy e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:32:35 - 00:33:05 – płyta CD k 111 w zw. z e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:01:07 - 00:17:20 – płyta CD k. 46/

Przed konkretną naprawą brygadzista wyłączał napięcie, przełączał linię uszkodzoną na inną.

/ zeznania świadka J. S. - e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:03:31 - 00:30:20 – płyta CD k 111; zeznania wnioskodawcy e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:32:35 - 00:33:05 – płyta CD k 111 w zw. z e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:01:07 - 00:17:20 – płyta CD k. 46/

Do wnioskodawcy na stanowisku elektromontera należały czynności takie jak odkręcanie śrubek, czyszczenie kurzu, obsługiwanie szczotki, szufelki, a także sprawdzanie kontrolek znajdujących się w podstacji. Wnioskodawca nie zajmował się kablami. Przykładowo usuwał kurz z prostownika, pod nadzorem brygadzisty. Mogło się sporadycznie zdarzyć, że wnioskodawca był przy pracach wykonywanych przez brygadzistę, wówczas odbywało się pod nadzorem brygadzisty, który wykonywał te prace i tłumaczył wnioskodawcy sposób ich wykonywania.

/zeznania świadka D. G. 00:32:18 i dalej – płyta CD k. 72, zeznania wnioskodawcy e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:32:35 - 00:33:05 – płyta CD k 111 w zw. z e-protokół z dnia 24 maja 2022 r. 00:01:07 - 00:17:20 – płyta CD k. 46/

W/w zakład pracy wystawił wnioskodawcy świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Zaświadczył, że wnioskodawca był zatrudniony od 1.01.1993 r. do 26.07.2019 r. i w ramach tego zatrudnienia od 1.01.1993 r. do 31.08.2004 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace w kanałach remontowych przy naprawie pojazdów mechanicznych lub szynowych wymienione w wykazie A, dziale XIV, poz. 16 rozporządzenia rady Ministrów z 7.02.1983 r. (Dz. U. nr 8, poz. 43) na stanowisku mechanika zatrudnionego wyłącznie w kanałach remontowych wymienionym w wykazie A, dziale XIV, poz. 16 , pkt. 1 wykazu stanowiącego załącznik nr 1 do zarządzenia nr 9 Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z 1.07.1983 r. w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy (Dz. Urz. Ministerstwa Administracji, (...) Terenowej i Ochrony (...), poz. 3 z dnia 27 lipca 1983 r.).

/bezsporne, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach – akta osobowe załączone do pisma procesowego z 12.03.2020 r. k. 17, zaświadczenie wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 5 akt ZUS plik I/

W/w zakład pracy wystawił w dniach 9.04.2019 r. i 26.07.2019 r. wnioskodawcy zaświadczenia wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Zaświadczył, że wnioskodawca był zatrudniony od 1.01.1993 r. do 26.07.2019 r. i w ramach tego zatrudnienia od 1.03.2019 r. do 31.03.2019 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem wymienione w pozycji 17 załącznika nr 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1924) na stanowisku elektromontera.

/zaświadczenia wykonywania pracy w szczególnych warunkach – akta osobowe załączone do pisma procesowego z 12.03.2020 r. k. 17 oraz k. 6 akt ZUS plik I/

Wnioskodawca nie pozostaje w zatrudnieniu.

/bezsporne/

Wnioskodawca udokumentował staż pracy wynoszący 44 lata, 8 miesięcy i 26 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

/bezsporne/

Wnioskodawca udokumentował staż pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 32 ustawy emerytalnej na dzień 1.01.1999 r. w wymiarze 17 lat, 4 miesięcy i 21 dni.

/bezsporne/

Sąd odmówił wiary zeznaniom świadka J. S. w części, w której twierdził on, że razem ze skarżącym wykonywali czynności takie jak inni elektromonterzy tylko pod nadzorem brygadzisty m.in. wymieniali lampy, żarówki lamp ulicznych, dławiki. Zeznania świadka w tym zakresie, zdaniem Sądu Okręgowego, nie są wiarygodne, gdyż sam świadek w toku składanych zeznań kilkukrotnie sam sobie zaprzeczał. Z jednej strony powtarzał, że nie wykonywali z odwołującym prac wymagających uprawnień, a z drugiej strony wskazał na powyższe prace, które – zgodnie z zeznaniami brygadzisty – takich uprawnień wymagały. Ponadto świadek zeznał z jednej strony, że wykonywali z wnioskodawcą wszystkie prace jak elektromonterzy, a z drugiej strony wskazał, że nie wykonywali prac wymagających uprawnień. Nadto świadek nawet nie był w stanie wskazać jakie konkretnie czynności wykonywali razem ze skarżącym, nie pamiętał kto był brygadzistą, na jakie podstacje jeździli czy jakich czynności nie wolno im było wykonywać. W spornym okresie powierzone obowiązki wnioskodawca wykonywał wyłącznie w brygadzie pogotowia podstacji zajmującej się wykonywaniem prac konserwacyjno – naprawczych, co wynika jasno z zeznań zwierzchników odwołującego, zaś świadek zeznał, że jeździł z wnioskodawcą tylko do awarii. Zeznania świadka w tym zakresie są również sprzeczne z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w tym również z zeznaniami samego skarżącego i innych świadków, jak brygadzisty, który jasno określił jakie czynności wykonywał odwołujący.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zgromadzonych dowodów w postaci dokumentów załączonych do akt ZUS oraz zeznań świadków i zeznań wnioskodawcy, które nie budzą wątpliwości co do ich wiarygodności.

Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych oraz przeprowadzonej oceny dowodów, należy uznać, że odwołanie L. M. nie zasługiwało na uwzględnienie.

W myśl art. 4 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych, która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2009 roku (Dz. U. z 2018 roku, poz. 1924) , prawo do emerytury pomostowej, z uwzględnieniem art. 5-12, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1) urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.;

2) ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat;

3) osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn;

4) ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn;

5) przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS;

6) po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

7) nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Stosownie do treści art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U. z 2021 r., poz. 291), ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 roku, będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2 – 3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 pkt 1.

Według treści § 3 i 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 z późn. zm.) za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudniania” uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczalnymi do okresów zatrudnienia. Pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn;

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Powołany wykaz wskazuje wszystkie te prace w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.

W świetle §2 ust. 1 i 2 tegoż rozporządzenia oraz zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy, przy czym powyższe okoliczności pracownik jest obowiązany udowodnić (por. wyrok SN z 15.12.1997 r. II UKN 417/97 – (...) i US (...) i wyrok SN z 15.11. 2000 r. II UKN 39/00 Prok. i Prawo (...)).

Stosownie do § 2 ust. 1 okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. W myśl § 2 ust. 2 okresy takiej pracy stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według określonego wzoru, lub świadectwie pracy.

Regulacja § 2, statuująca ograniczenia dowodowe i obowiązująca w postępowaniu przed organem rentowym, nie ma jednak zastosowania w postępowaniu odwoławczym przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. W konsekwencji okoliczność i okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach sąd uprawniony jest ustalać także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy, w tym zeznaniami świadków (por. uchwała Sądu Najwyższego z 27 maja 1985 r. sygn. III UZP 5/85, uchwała Sądu Najwyższego z 10 marca 1984 r. III UZP 6/84).

W myśl art. 51 w/w ustawy o emeryturach pomostowych, płatnik składek jest zobowiązany do wystawiania zaświadczeń o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, za okresy przypadające przed dniem 1 stycznia 2009 r. Przepis art. 12 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1) po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2) spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3) w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

A zatem stosownie do powołanego przepisu, prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu nowych przepisów tj. art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy. (vide min. wyrok SA w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok SA w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok SA w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok SA w Białymstoku z 09.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok SN z 04.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok SA w Gdańsku z 07.11.2013 r., III AUa 343/13)

W myśl art. 3 ust. 1 ustawy pomostowej prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

Według ust. 3 cytowanego przepisu prace o szczególnym charakterze to prace wymagające szczególnej odpowiedzialności oraz szczególnej sprawności psychofizycznej, których możliwość należytego wykonywania w sposób niezagrażający bezpieczeństwu publicznemu, w tym zdrowiu lub życiu innych osób, zmniejsza się przed osiągnięciem wieku emerytalnego na skutek pogorszenia sprawności psychofizycznej, związanego z procesem starzenia się; wykaz prac o szczególnym charakterze określa załącznik nr 2 do ustawy.

W przedmiotowym stanie faktycznym nie budzi wątpliwości fakt, że wnioskodawca spełnia przesłanki ustawowe, co do daty urodzenia (po dniu 31 grudnia 1948 roku), lat okresów składkowych i nieskładkowych wynoszących co najmniej 25 lat, braku zatrudnienia, jak i wieku – ukończył 60 rok życia 24 maja 2018 r.

W niniejszej sprawie organ rentowy stanął na stanowisku ,że po 31 grudnia 2008 r. wnioskodawca nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych , ponieważ wykonując obowiązki elektromontera w okresie od 1 marca 2019 r. do 31 marca 2019 r. nie posiadał uprawnień energetycznych, tj. nie ukończył kursu i nie zdał egzaminu uprawniającego do pracy technika (...).

Na mocy załącznika nr 2 poz. 17 do ustawy o emeryturach pomostowych do prac o szczególnym charakterze zalicza się " Prace elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem".

Tak więc, aby odwołanie wnioskodawcy mogło zostać uwzględnione winien on wykazać, że wykonywał pracę w pełnym wymiarze czasu pracy jako elektromonter, przy eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach prac pod napięciem.

W ocenie Sądu Okręgowego zebrany w sprawie materiał dowodowy nie dawał podstaw do uznania, że powód wykonywał prace o szczególnym charakterze wymienione w poz. 17 zał. nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych.

Podkreślić bowiem należy, że w spornym okresie powierzone obowiązki wnioskodawca wykonywał wyłącznie w brygadzie pogotowia podstacji zajmującej się wykonywaniem prac konserwacyjno – naprawczych. Co jednak istotne , prace polegające w głównej mierze na odkręcaniu śrubek , czyszczeniu z kurzu, czy też sprawdzaniu kontrolek , wnioskodawca wykonywał wyłącznie w podstacjach , które z całą pewnością nie są elementem napowietrznej sieci elektroenergetycznej. Ponadto, miejsce w którym w podstacji odbywały się jakiekolwiek prace , było wyłączone z napięcia , co z całą pewnością wyklucza możliwość zaliczenia pracy wnioskodawcy , jako pracy wykonywanej pod napięciem.

Odnosząc warunki pracy na stanowisku wnioskodawcy do kryteriów zawartych w załączniku nr 2 pkt 17 uep wskazać należy , że warunkiem podstawowym do zakwalifikowania określonych czynności do prac o szczególnym charakterze jest praca elektromonterów bezpośrednio przy usuwaniu awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych w warunkach pod napięciem. Przy kwalifikowaniu prac uprawniających do emerytury pomostowej uwzględnić należy jedynie prace elektromonterów wykonywane w warunkach pod napięciem, związane z usuwaniem awarii oraz eksploatacji napowietrznych sieci elektroenergetycznych. Podstacje na których usuwane są awarie nie mieszczą się w pojęciu napowietrznych sieci elektroenergetycznych w rozumieniu ww. normy i tym samym nie spełniają kryteriów napowietrznych sieci elektroenergetycznych, o których mowa w załączniku nr 2 pkt 17 uep.

Skoro zatem w spornym okresie wnioskodawca nie pracował przy napowietrznych sieciach elektroenergetycznych , a tym bardziej nie wykonywał pracy pod napięciem , to tym samym brak było podstaw do zaliczenia spornego okresu jako pracy o szczególnym charakterze.

Podkreślenia wymaga, że zgodnie z przytoczonymi wyżej przepisami ustawy emeryturach pomostowych za pracownika wykonującego pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 lub 3 ustawy można traktować tylko tego pracownika, który w pełnym wymiarze czasu pracy wykonuje prace na stanowisku wymienionym w załączniku Nr 1 lub 2 do ustawy. Prace zaliczane do prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wymienione w załącznikach Nr 1 i 2 do ustawy stanowią katalog zamknięty, co powoduje, że cech pracy "o szczególnym charakterze" lub "w szczególnych warunkach" nie mogą posiadać inne prace choćby sposób ich wykonywania i ich jakość mogła obniżyć się z wiekiem / por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w L. z dnia 13 grudnia 2011 r., sygn. III SA/Lu653/11, opubl.: L.; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 września 2011 r. sygn. I OSK 421/11, opubl.: LEX nr 996963/.

W ocenie Sądu wnioskodawca nie spełnia zatem warunków wskazanych w art. 4 w/w ustawy, gdyż po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w myśl art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy.

Wobec niespełnienia obligatoryjnej przesłanki niewykonywania po dniu 31 grudnia 2008 r. prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w myśl art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy, bez znaczenia pozostaje zatem okoliczność spełnienia pozostałych przesłanek w rozumieniu art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych w tym ewentualnego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wynoszącego co najmniej 15 lat, w rozumieniu art. 32 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Należy dodać, że wnioskodawca nie spełnia również warunków do przyznania emerytury pomostowej na podstawie art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych, ponieważ na dzień 1 stycznia 2009 r. nie udowodnił żadnego okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 w/w ustawy.

Wskazać należy, że praca, którą wnioskodawca wykonywał w okresie od 8 października 1986 r. do 31 grudnia 1992 r. oraz od 1 stycznia 1993 r. do 31 sierpnia 2004 r. tj. mechanika zatrudnionego wyłącznie w kanałach remontowych nie jest pracą w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

A zatem mając na względzie powyższe wnioskodawca nie może nabyć prawa do emerytury pomostowej na podstawie cytowanych wyżej przepisów.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oddalił odwołanie.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawcy przez PI