UZASADNIENIE

Działająca w imieniu małoletniego syna B. M. – jej matka J. M.– wniosła o podwyższenie alimentów od pozwanego D. M. z kwoty 450 zł do kwoty 1.000 zł miesięcznie. W uzasadnieniu podniosła, iż powód ma 11,5 roku i uczęszcza do klasy VII szkoły podstawowej. Minimalne koszty jego utrzymania wynoszą 1.676,50 zł miesięcznie i obejmują : koszty wyżywienia 900 zł, środki czystości – 50 zł, koszty mieszkania 316,50 zł, koszty związane z nauką – 50 zł, koszty ubiorów – 200 zł koszty korepetycji – 160 zł. Przynajmniej 25% tej kwoty należy rozliczyć jako osobiste starania matki o wychowanie oraz otaczanie powoda opieką. Obciążenie pozwanego kwotą 1.000 zł jest zatem w pełni uzasadnione. Jednocześnie matka powoda zaznaczyła, iż nic nie wie o pozwanym, albowiem nie utrzymuje on kontaktu z dzieckiem.

Pozwany – D. M. uznał powództwo do kwoty 550 zł miesięcznie, wnosząc o jego oddalenie w pozostałym zakresie. W uzasadnieniu wskazał, iż w okresie gdy ostatnie alimenty były ustalane jego sytuacja finansowa była lepsza, a uległa pogorszeniu ze względu na stan zdrowia. Pozwany ma uszkodzony kręgosłup, zerwany mięsień prawej ręki. Aktualnie podjął pracę w Niemczech i zarabia około 1.600 euro, przy czym musi łożyć na utrzymanie rodziny oraz ponosić koszty swego utrzymania w Niemczech. Pozwany nie posiada żadnych oszczędności ani wartościowego majątku. Ponieważ przez 2,5 roku pracował dorywczo, zapożyczył się i teraz musi spłacać długi. Perspektywy zawodowe pozwanego mogą poprawić się, po operacjach jakie go czekają. Obecnie nie jest zatem w stanie płacić wyższych alimentów niż 550 zł.

Sąd ustalił co następuje :

Wyrokiem z dnia 15.12.2016 r. Sąd Okręgowy w Koninie rozwiązał przez rozwód małżeństwo J. M. i D. M. bez orzekania o winie. Wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem B. ur. (...), Sąd powierzono obojgu rodzicom, ustalając miejsce zamieszkania dziecka w każdorazowym miejscu zamieszkania matki. Jednocześnie Sąd zasądził od D. M. na rzecz syna alimenty w kwocie po 450 zł miesięcznie, od dnia prawomocności wyroku.

(dowód: akta I C 267/16 Sądu Okręgowego w Koninie)

W chwili wydania w/w wyroku B. miał 7 lat i uczęszczał do I klasy szkoły podstawowej. Poza B. małżonkowie M. mieli dwoje dzieci. Zgodnie z ugodą zawartą przed Sądem Rejonowym w Kole w dniu 2.12.2008 r. D. M. był zobowiązany płacić alimenty na rzecz córki O. M. w kwocie po 600 zł miesięcznie oraz na rzecz K. M. w kwocie po 400 zł miesięcznie, poczynając od października 2008 r. W trakcie sprawy rozwodowej O. miała 23 lata , natomiast K. miał 19 lat. O. i K. nadal mieszkali z matką, przy czym tylko K. kontynuował naukę.

(dowód: akta I C 267/16 Sądu Okręgowego w Koninie, zeznania matki powoda k.56v, częściowo zeznania pozwanego k.57)

J. M. nie pracowała i była zarejestrowana w urzędzie pracy, bez prawa do zasiłku. We wcześniejszym okresie tj. do czerwca 2016 r. była zatrudniona w zakładach mięsnych w K.. Umowa została rozwiązana z uwagi na upływ okresu na jaki była zawarta. Matka małoletniego powoda leczyła się z powodu depresji. Na B. otrzymywała świadczenie wychowawcze „500+”

(dowód: akta I C 267/16 Sądu Okręgowego w Koninie)

D. M. był zatrudniony w firmie (...) jako mechanik urządzeń chłodniczych. Jego zarobki wynosiły średnio 1.830 zł brutto. Pozwany wyprowadził się od żony w sierpniu 2016 r.

(dowód: akta I C 649/08 Sądu Okręgowego w Koninie)

Małoletni B. ma 12 i jest uczniem VII klasy szkoły podstawowej. Od września małoletni uczęszcza na korepetycje z matematyki, albowiem ma problem z tym przedmiotem. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu, a za godzinę korepetycji matka powoda płaci 40 zł. Małoletni nie ma problemów ze zdrowiem. Z powodu trądziku odbył konsultację u dermatologa. Pozwany nie utrzymuje kontaktów z synem.

(dowód : zeznania matki powoda k.56v )

J. M. od sierpnia 2020 r. jest zatrudniona w firmie (...). Pracę wykonuje w K. na terenie firmy (...). Zarabia około 2.300 zł netto miesięcznie, przy czym dorabia sobie pracując dodatkowo w weekendy na podstawie umów zlecenia. J. M. ma orzeczenie ustalające lekki stopień niepełnosprawności, w związku z czym korzysta z krótszego wymiaru czasu pracy. Stopień niepełnosprawności ma ustalony na stałe.

(dowód : zaświadczenie o dochodach z dnia 28.10.2021 r. k.22-23 oraz k.53; orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 15.01.2015 r. k.43; zaświadczenie o stanie zdrowia z dnia 7.11.2019r. k.44; zeznania matki powoda k.56v )

D. M. pracuje na terenie Niemiec jako koordynator prac chłodniczych. Umowę ma zawartą na czas nieokreślony. Zakwaterowanie zapewnia pracodawca, natomiast pozwany ponosi koszty utrzymania i dojazdów do pracy. Jego wynagrodzenie netto wyniosło : za wrzesień 1.598,19 euro, za październik 1.522,07 euro, za listopad 1.663,25 euro, za grudzień 1534,31 euro i za styczeń 1.482,75 euro. Przed podjęciem obecnej pracy, pozwany przez około 2 lata nie pracował. We wcześniejszym okresie przebywał i pracował na terenie Irlandii. Pracował tam przez okres 8 miesięcy i zarabiał 700 euro tygodniowo. Do Polski wrócił na początku 2019 roku z powodu stanu zdrowia, albowiem uszkodził kręgosłup szyjny. Pozwany nie zarejestrowała się w urzędzie pracy, pozostawał na utrzymaniu swojej partnerki. Dodatkowi w 2020 roku pozwany doznał zerwania mięśnia ręki.

( dowód : zaświadczenie o zarobkach wraz z tłumaczeniem k.13-14 oraz k.55; wynik badania rezonansem magnetycznym k.16-17; zaświadczenie R. C. z dnia 16.07.2020 r. k.20; wynik badania kręgosłupa szyjnego z dnia 8.05.2019 r.k.18-19; pismo Powiatowego Urzędu Pracy w K. z dnia 27.01.2022 r. k.33; częściowo zeznania pozwanego k.57)

D. M. nie zawarł kolejnego związku małżeńskiego, ale pozostaje w związku nieformalnym, z którego ma 7-miesięcznego syna Ł.. Partnerka pozwanego jest zatrudniona jako pracownik administracji, a jej dochody wynoszą około 3 tys. zł miesięcznie.

(dowód: częściowo zeznania pozwanego k.57 )

Sąd zważył co następuje :

Małoletni powód wniósł o podwyższenie alimentów od pozwanego. Podstawą prawną zgłoszonego żądania jest art. 138 kro, zgodnie z którym w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków - uzasadniającą podwyższenie alimentów - rozumie się istotne zwiększenie się usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też zwiększenie się możliwości zarobkowych zobowiązanego do alimentacji, które to przesłanki w myśl art. 135 § 1 kro wyznaczają zakres obowiązku alimentacyjnego. Dla stwierdzenia, czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 kro, należy brać pod uwagę, czy istniejące warunki i okoliczności - na tle sytuacji ogólnej - mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych, ilościowo znacznych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie czy zakres obowiązku alimentacyjnego.

Zdaniem Sądu, przedmiotowe powództwo zasługiwało na uwzględnienie w pełnym zakresie. Zauważyć należy, iż od ustalenia alimentów wyrokiem Sądu Okręgowego w Koninie, na dzień zamknięcia rozprawy, minęło ponad 5 lat. Zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, różnica wieku dziecka spowodowana upływem czasu od daty orzeczenia określającego wysokość alimentów, sama przez się uzasadnia wzrost potrzeb związanych np. z uczęszczaniem do szkoły, co z kolei pociąga za sobą konieczność ponoszenia zwiększonych wydatków ( orzeczenie SN z dnia 1.06.1965 r. I CZ 135/64, nie publ.). Z taką sytuacją mamy do czynienia na gruncie niniejszej sprawy, albowiem powód w trakcie sprawy rozwodowej swoich rodziców był uczniem klasy I-ej podczas gdy obecnie uczęszcza do klasy VII-ej. W pierwszej kolejności w zakresie jego usprawiedliwionych potrzeb należy zatem uwzględnić właśnie wydatki ponoszone w związku z kontynuowaniem nauki. Składają się na nie zarówno wydatki związane z zakupem przyborów szkolnych, zeszytów, ćwiczeń, jak również wydatki związane z korepetycjami, wynoszące średnio 160zł miesięcznie. Sąd uznał za usprawiedliwione wydatki związane z korepetycjami, skoro jak wynika z zeznań matki powoda, B. uczęszcza na dodatkowe zajęcia z matematyki albowiem jest to przedmiot, który sprawia mu trudności. Poza tym usprawiedliwione potrzeby powoda obejmują wydatki związane z codziennym utrzymaniem, tj. wyżywieniem, zakupem odzieży, obuwia, środków higienicznych. Wprawdzie J. M. nie przedłożyła dokumentów, aby wykazać wydatki związane z utrzymaniem syna, ale określenie wysokości świadczeń alimentacyjnych, uwarunkowanych kosztami utrzymania (wyżywienie, mieszkanie, odzież) i wychowania, w odniesieniu do dzieci (pielęgnacja , opieka, dbałość o fizyczny i intelektualny rozwój) jest domeną ustaleń nie tylko na podstawie dowodów, ale również uwzględniającą zasady doświadczenia życiowego ( Orz. SN z 29.11.1949 r. Wa.C 167/49 , NP. 1951 , nr 2 s.52 ). Uwzględniając natomiast te zasady, Sąd uznał, iż wydatki związane z zaspokojeniem usprawiedliwionych potrzeb powoda wynoszą około 1.300 zł miesięcznie. Sąd nie podziela zatem stanowiska matki małoletniego, aby usprawiedliwione potrzeby powoda wynosiły średnio ponad 1.600 zł miesięcznie. W szczególności Sąd uznał za zawyżone wydatki w kwocie około 900 zł miesięcznie ponoszone na wyżywienie powoda, a które należałoby ustalić na poziomie najwyżej 600 zł miesięcznie. Pozostałe średnie koszty utrzymania wskazane w uzasadnieniu pozwu, w ocenie Sądy, zostały wskazane na zdroworozsądkowym poziomie.

Wysokość świadczeń alimentacyjnych zależy również, jak zaznaczono powyżej, od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, iż sytuacja pozwanego uległa istotnej zmianie, albowiem w toku sprawy rozwodowej D. M. pracował w firmie (...) i zarabiał 1.830 zł brutto, a zatem na poziomie płacy minimalnej ( co daje kwotę około 1.350 zł netto), natomiast aktualnie pracuje w Niemczech a jego średnie dochody netto za okres od września 2021 r. do stycznia 2022 r. wyniosły 1.600 euro (co stanowi około 7 tys. zł przy przyjęciu kursu euro na dzień wydania wyroku na poziomie 4,54 zł – vide tabele kursów archiwalnych (...) Zmiana miejsca zatrudnienia przełożyła się zatem w sposób istotny na zmianę dochodów pozwanego. W konsekwencji należy stwierdzić, iż od zakończenia sprawy rozwodowej dochody pozwanego wzrosły niemal 5-krotnie, co uzasadnia podwyższenie alimentów do kwoty 1.000 zł miesięcznie, mimo iż pozwany ma na utrzymaniu małoletniego syna Ł., a nadto boryka się z pewnymi problemami zdrowotnymi. Problemy te nie skutkują bowiem ograniczeniem jego możliwości zarobkowych. Jednocześnie należy zauważyć, iż Sąd nie dał wiary pozwanemu, że gdy przez okres 2 lat nie pracował, zapożyczył się i musi spłacać długi, albowiem w tym zakresie twierdzenia pozwanego nie zostały poparte żadnymi dowodami i pozostały gołosłowne. Sąd nie dał pozwanemu również wiary, że umowa o pracę jest zawarta jedynie do końca lutego , albowiem z zaświadczenia o zarobkach wskazuje, iż pozwany jest zatrudniony na czas nieokreślony.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie cytowanych przepisów, orzeczono jak w pkt I wyroku. Uwzględnienie powództwo Sąd, miał na uwadze, iż matka powoda winna partycypować w kosztach utrzymania syna, co zresztą znalazło odzwierciedlenie w pozwie, albowiem domagała się ona obciążenia pozwanego kosztami utrzymania syna w 75%. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, obowiązek alimentacyjny obciąża każdego z rodziców odpowiednio do posiadanych przez nich możliwości zarobkowych. Skoro zatem pozwany uzyskuje znacząco wyższe dochody niż matka małoletniego, a nadto małoletni B. pozostaje pod jej pieczą, w konsekwencji pozwany winien partycypować w kosztach utrzymania syna w większym zakresie niż J. M..

O nieuiszczonych kosztach sądowych orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w zw. z art. 98 § 1 kpc (ustalając , iż na koszty te składa się nieuiszczona opłata od pozwu w kwocie 400,00 zł – art. 13 ust. 1 pkt 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ).

O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono na podstawie § 4 ust. 4 w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2015.1800 z poźn. zm.).

Rygor natychmiastowej wykonalności orzeczono zgodnie z art. 333 § 1 pkt 1 kpc.

Sędzia Agnieszka Pietruszka

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE