UZASADNIENIE WYROKU

Z DNIA 15 LUTEGO 2022 r. (k. 1162)

Pozwem skierowanym do Sądu Okręgowego w Warszawie T. C., prowadzący działalność gospodarczą pod firmą (...) z siedzibą w Ł. domagał się zasądzenia na jego rzecz od Instytutu (...) w W. kwoty 403 563,06 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 13 kwietnia 2018 r. do dnia zapłaty, z tytułu poniesionej szkody za rozwiązanie bez ważnych przyczyn umowy zlecenia, zawartej 26 kwietnia 2017 r. a także o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Powód wskazał, że 26 kwietnia 2017 r. zawarł z Instytutem (...) w W. (dalej: (...) lub Instytut) umowę na wykonanie prac badawczych nad stworzeniem mieszaniny regenerującej dla pacjentów chorych na nowotwory hematologiczne. Działanie to uzyskało dofinansowanie unijne w ramach programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój (...). Projekt w zakresie 80% kosztów kwalifikowanych był finansowany przez (...) Agencję (...) (dalej: (...)) z funduszy unijnych, w ramach działania „Proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorców” poddziałania „B. na innowacje dla (...) na podstawie umowy o dofinansowanie z 19 czerwca 2017 r. pt. prace badawczo-rozwojowe w zakresie oceny wpływu innowacyjnej i dedykowanej mieszaniny regenerującej u pacjentów z chorobą nowotworową układu chłonnego i krwiotwórczego. Powód wybrał (...) do realizacji prac badawczo-rozwojowych, bowiem celem działania programu „Bon na innowacje” jest połączenie pomysłu biznesowego przedsiębiorcy z wiedzą i zasobami technicznymi, jakimi dysponują jednostki naukowe w celu opracowania innowacyjnego produktu. Umowa pomiędzy powodem a pozwanym została zawarta 26 kwietnia 2017 r. na czas określony do 31 stycznia 2018 r. Jej realizacja miała przebiegać w dwóch etapach. Powód złożył do instytucji finansującej tj. (...) wniosek o płatność za realizację pierwszego etapu prac, który został rozliczony i powodowi wypłacono częściowo dofinansowanie z funduszy unijnych. W toku realizacji drugiego etapu w grudniu 2017 r. podwód wystąpił do pozwanego z zapytaniem o postęp prac dla ostatniego etapu umowy. W odpowiedzi od otrzymał wyjaśnienia oraz propozycję zawarcia aneksu przedłużającego termin realizacji umowy do 8 maja 2018 r. Według informacji udzielonej przez (...) jedyną możliwością było przedłużenie umowy do 23 kwietnia 2018 r., o czym powód poinformował pozwanego i wystąpił o korektę aneksu do stanu dopuszczalnego przez (...), w celu uniknięcia zapłaty kar finansowych. Pozwany na to nie odpowiedział. Natomiast w dniu 31 stycznia 2018 r. to jest w dniu, w którym umowa wygasała powód otrzymał mailowo jej wypowiedzenie przez (...). Instytut podał, że przyczyną wypowiedzenia są ważne powody w rozumieniu przepisów art. 746 §1 w związku z artykułem 750 k.c., to jest powzięcie wiedzy przez Instytut, że T. C. podejmował działania mające na celu przypisanie sobie autorstwa receptury mieszaniny regenerującej, która była przedmiotem usługi określonej umową z 26 kwietnia 2017 r. oraz działania mające stworzyć pozór uzyskania praw autorskich przez T. C. od Instytutu w sytuacji, gdy (...) nie nabył praw autorskich do tej mieszaniny od jej autorki dr A. L.. Powód pismem z 5 lutego 2018 r. zwrócił się do Instytutu o sprecyzowanie przyczyny wypowiedzenia, jednakże pozwany nie zmienił stanowiska. U pozwanego pozostały produkty badawcze zakupione ze środków przekazanych powodowi przez (...). Do chwili obecnej pozwany nie rozliczył się z tej umowy.

Wypowiedzenie powodowi przez pozwanego umowy oraz niewykonanie projektu badawczego uniemożliwiło jego kontynuację w ramach zawartej z (...) umowy o dofinansowanie. Przy czym umowa ta przewiduje daleko idące negatywne konsekwencje niewywiązania się z jej postanowień, w szczególności obowiązek zwrotu dofinansowania wraz odsetkami oraz wykluczenie na okres trzech lat z możliwości ubiegania się o dofinansowanie w ramach innych projektów. Działaniem tym Instytut naraził powoda na szkody oraz pozbawił możliwości zrealizowania projektu przyznanego ze środków publicznych. (...) zażądał od powoda zwrotu dofinansowania wraz z odsetkami. Powód poniósł w prowadzonej działalności gospodarczej koszty przygotowania projektu i jego realizacji do dnia wypowiedzenia umowy przez pozwanego. Na koszty te składają się koszty usług zewnętrznych na opracowanie i złożenie wniosków do (...), koszty bieżącej działalności gospodarczej, wyodrębnionej w księgach rachunkowych powoda dla projektu i umowy objętej niniejszym sporem, na łączną kwotę 414 092 zł – koszty te nie przyniosły powodowi i nie przyniosą przychodów ani zysków i stanowią szkodę w majątku powoda niemożliwą do pokrycia.

W ocenie powoda wskazane wypowiedzeniu umowy z 26 kwietnia 2017 r. powody nie mają charakteru przyczyny ważnej, mogącej stanowić podstawę do rozwiązania odpłatnej umowy zlecenia. Pozwany w piśmie z 14 lutego 2018 r. przyznał, że projekt receptury mieszaniny powstał znacznie wcześniej niż została zawarta umowa z pozwanym oraz, że receptura była już przedmiotem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego pozwanemu. Oznacza to, że receptura istniała w momencie podpisywania umowy i nie można stawiać w takim przypadku zarzutu działania pozornego. Zadania pozwanego były ściśle określone w umowie i zapytaniu ofertowym oraz dotyczyły między innymi potwierdzenia lub zanegowania składników i dobrania stosownej dawki, w których to kwestiach pozwany jest profesjonalistą. Konsultacja z Instytutem, jako podmiotem fachowym, miała zaowocować gotowym produktem i to właśnie końcowy wynik szczegółowego składu i badań klinicznych objęte klauzulą tajności oraz prawami autorskimi i majątkowymi. Instytut przystępując do postępowania konkursowego a następnie w zawartej umowie wyznaczył panią A. L. do opracowania oferty pozwanego a następnie powierzył jej kierowanie projektem. Nieprawdą jest w tych okolicznościach, że dyrekcja pozwanego dopiero w drugiej połowie stycznia 2018 r. powzięła wiedzę, że prawa do wynalazków w postaci składu mieszaniny regenerującej nie przysługują powodowi. Nieprawdą jest też, że prawa do wynalazku, jakim jest skład mieszaniny regenerującej przysługują innej niż powód osobie fizycznej. Dr L. wykonywała na zlecenie firmy powoda (...) czynności konsultacyjne, przy opracowywanej przez technologów i innych specjalistów zatrudnionych na rzecz (...) mieszaninie regenerującej, za co uzyskiwała ekwiwalentne świadczenia. Zatem w przypadku twierdzeń dr L. można mówić co najwyżej o niewielkim współudziale w opracowaniu składu mieszaniny regenerującej, a co za tym idzie najwyżej współudziale w autorstwie wynalazku, nie zaś prawach wyłącznych. Ani A. L. ani pozwany nie przedstawili żadnego dokumentu świadczącego o podjęciu działań w celu nabycia, zachowania lub zabezpieczenia wynalazku w postaci spornej receptury. Niezależnie od tego podnieść należy, że legitymacja do ustalenia prawa do wynalazku służy teoretycznie pani A. L. nie zaś pozwanemu, którego działania podejmowane w interesie tych praw są nieuprawnione. W ocenie powoda wypowiedzenie umowy zlecenia zostało dokonane z przyczyn zasługujących na dezaprobatę, ponieważ naraziło pozwanego oraz kontrahenta na szkody, w sytuacji braku formalnego legitymowania się przez panią L. jakimikolwiek prawami do wynalazku. W ocenie powoda wypowiedzenie umowy w sytuacji, gdy pozwany znał wyniki części klinicznej badania, sugeruje sztuczne wykreowanie powodu do rozwiązania umowy, celem doprowadzenia do przejęcia projektu kosztem firmy (...).

Na dochodzoną pozwem sumę składają się:

a) 189 641,40 zł wynagrodzenia zapłaconego pozwanemu przez powoda za pierwszy etap realizacji umowy z 26 kwietnia 2017 r.,

b) 18 590,71 zł wynagrodzenia za usługi doradcze zapłaconego przez powoda,

c) 114 759 zł wynagrodzenia za usługi doradczo – marketingowe, zapłaconego przez powoda,

d) 5700 zł odsetek zapłaconych (...) od zwróconej kwoty dofinansowania,

e) 74 871,95 zł kosztów działalności powoda za 2016 r. co stanowi 50 % ogółu kosztów i za 2017 r., co stanowi 70% ogółu kosztów. ( pozew k 5- 133).

W odpowiedzi na pozew Instytut (...) w W. wnosił o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Pozwany wskazał, że zgodnie z treścią zapytania ofertowego nr (...) z 16 stycznia 2017 r. w załączniku nr 1 wskazano przedstawienie opracowanej receptury w formie pisemnej i / lub przedstawienie protokołu badawczego sporządzonego według wytycznych wykazanych w załączniku nr 1 do zapytania ofertowego. Po wysłaniu zapytania ofertowego 18 stycznia 2017 r. pan T. C. wysłał do sekretariatu Instytutu załącznik nr 1 - specyfikacja przedmiotu zamówienia do zapytania ofertowego, w którym opisana była receptura mieszaniny regenerującej z podaniem wszystkich jej składników oraz cel usługi, którą (...) T. C. chciał zlecieć Instytutowi (...) w ramach umowy. Jej celem było przebadanie i dokonanie przez (...) oceny receptury mieszaniny witamin, składników mineralnych oraz innych substancji biologicznie czynnych, uczestniczących w procesach regeneracji immunomodulacji w proporcjach odpowiednich dla pacjentów w remisji częściowej lub całkowitej po pierwszej linii leczenia z ostrą białaczkę szpikową, ostrą białaczką limfoblastyczną, chłoniakami i szpiczakiem mnogim. Po zakończeniu badań miał powstać raport podsumowujący bezpieczeństwo stosowania preparatu, wpływ na jakość życia pacjenta i badane parametry laboratoryjne w grupie pacjentów. Pozwany potwierdził zawarcie umowy z powodem na realizację usługi, polegającej na wykonaniu prac badawczych, zgodnie z zapytaniem ofertowym. W jej ramach powód zamówił, a pozwany zobowiązał się wykonać, prace badawcze określone zgodnie z zapytaniem ofertowym. W myśl §6 umowy wraz z zapłatą całego wynagrodzenia wskazanego w §4 ust. 1 w kwocie netto 269.750 zł pozwany zobowiązał się do przeniesienia na powoda autorskich praw majątkowych do przedmiotu umowy i w związku z tym wyraził zgodę na wykorzystanie dokumentacji objętej przedmiotem umowy przez powoda na wskazanych polach eksploatacji. Strony zawarły aneks nr (...) do umowy 4 sierpnia 2018 r. Do dyrektora Instytutu 16 stycznia 2018 r. wpłynęła datowana na dzień poprzedni, notatka służbowa w sprawie przywłaszczenia własności intelektualnej dr n. med. A. L. (obecnie K.), która szczegółowo opisuje kulisy przygotowania i złożenia przez pana T. C. zapytania ofertowego. Z notatki tej wynika, iż 20 października 2016 r. została wezwana do gabinetu ówczesnego dyrektora Instytutu prof. K. W., który przedstawił jej swojego znajomego pana T. C., posiadającego wiedzę na temat pozyskiwania funduszy unijnych dla projektów naukowych. Rozmowa dotyczyła badań dr L. prowadzonych przed zatrudnieniem w Instytucie - mieszaniny regenerującej, przeznaczonej dla pacjentów onkohematologicznych, co stanowiło także jeden z aspektów jej pracy doktorskiej. Rozmówcy dr L. byli zainteresowani wyprodukowaniem takiej mieszaniny. Dyrektor (...) wydał dr L. polecenie zakazu komunikowania się z kimkolwiek w sprawie projektu zarówno wewnątrz Instytutu, jaki poza nim. Wydał także polecenie wysłania plików, zawierających skład mieszaniny oraz uzasadnienia merytorycznego zarówno jemu jak i powodowi. W marcu 2017 r. opublikowano wyniki konkursu (...) T. C. otrzymał w oparciu o materiały przygotowane przez dr L. dofinansowanie na realizację badania. Po publikacji wyników umowa pomiędzy (...) a (...) została przygotowana przez ówcześnie zatrudnionego w (...) radcę prawnego. W projekcie umowy nie było mowy o tym, że autorem receptury jest dr L..

W notatce z 15 stycznia 2018 r. wskazano też, że dr W. okresie luty - marzec 2017 wydał polecenie dr L. napisania projektu poradnika leczenia żywieniowego dla pacjentów ambulatoryjnych. Prof. W. w czerwcu 2017 r. polecił dr L. współpracę z T. C. w zakresie przygotowania wniosku patentowego. W sierpniu 2017 r. dyrektor W. zorganizował spotkanie, na którym był obecny również T. C.. Panowie zaproponowali wówczas dr L. współpracę w zakresie sprzedaży i marketingu ich produktu a kiedy odmówiła Dyrektor groził jej problemami przy obronie doktoratu – doktorat broniła 18 grudnia 2017 r. Po odwołaniu prof. W. ze stanowiska dyrektora Instytutu powód proponował dr L. zawarcie umowy z jego firmą wraz z wynagrodzeniem 10.000 zł za całość wykonanych prac, na co się nie zgodziła.

W związku z informacjami przedstawionymi w ww. notatce Dyrekcja Instytutu zebrała się na nadzwyczajnym zebraniu 17 stycznia 2018 r. a następnie 23 stycznia 2018 r. W trakcie spotkania przeanalizowano dokumenty przedłożone przez dr L. oraz treść umów i dokumentów, dotyczących realizacji badania oceniającego działanie mieszaniny regenerującej dla chorych z chorobą nowotworową układu chłonnego lub krwiotwórczego. Podjęto wówczas decyzję o przekazaniu całej posiadanej dokumentacji do zbadania i zaopiniowania prof. J. - zastępcy dyrektora Instytutu ds. nauki. Doszedł on do wniosku, że zarzuty zgłoszone w notatce dr L. są co najmniej w części uzasadnione. Prof. J. ustalił, że to dr L. opracowała recepturę w okresie przed zatrudnieniem w Instytucie na podstawie wyników swoich obserwacji, badań i studiów literaturowych. W trakcie pracy w Instytucie wykonywała ona bowiem wyłącznie pracę dietetyka klinicznego i pracodawca nie powierzał jej żadnych zadań planu naukowego, mającego na celu stworzenie takiej receptury. Zapytanie ofertowe powoda z 16 stycznia 2017 r. wraz z później dosłanymi plikami, w tym oczekiwany skład receptury jest nieznaczną modyfikacją dokumentów przesłanych przez dr L. w dniu 16 i 19 listopada 2016 r. do pp. T. C. i K. W.. Natomiast przesłane w załączniku nr 1 do zapytania ofertowego dokumenty w żaden sposób nie wskazują na stworzenie tej receptury przez dr L., pomijają jej autorski wkład w projekt badania i nie uwzględniają jej wyłącznego autorstwa receptury. Skoro zaś Instytut nie posiadał praw do składu mieszaniny, to nie mógł ich przenieść na zamawiającego. Skład mieszaniny regenerującej potwierdzony protokołem z wykonanych prac z 25 sierpnia 2017 r. i raportem z zakończenia I etapu prac nad mieszaniną regenerującą z 31 sierpnia 2017 jest praktycznie tożsamy ze składem przesłanym przez dr L. w e-mailu z 16 i 19 listopada 2016 r. Różnice dotyczą tylko dawkowania zmniejszonego o połowę, co stanowi jedynie nieznaczną modyfikacji pierwotnej wersji.

Co istotne wg Instytutu samo nawiązanie współpracy i uruchomienie projektu naukowego wspólnie z powodem zostało dokonane bez poinformowania Działu Nauki Instytutu i uzyskania opinii Rady Naukowej. Niejasne są podstawy wydania polecenia przesłania składu receptury do powoda przed jakimkolwiek formalnym nawiązaniem współpracy między Instytutem a firmą (...). Ze względu na powyżej opisane okoliczności dyrekcja Instytutu zwróciła się do kancelarii prawnej o przedstawienie opinii, która 30.01.2018 r. zdecydowanie zarekomendowała wypowiedzenie umowy zawartej z powodem, przesyłając w tym samym dniu projekt wypowiedzenia. W opinii prawnej wskazano między innymi, że zgodnie z przepisami ustawy prawo autorskie i prawo własności przemysłowej autorem receptury mieszaniny jest pani A. L., która nigdy nie przeniosła swoich praw na rzecz (...). Skład receptury wysłany do (...), jako załącznik do oferty jest tym samym, który opracowała dr L., o czym nie zamieszczono żadnej informacji stwarzając pozory, że to powód jest autorem receptury. W opinii pozwanego jest to ważny powód dla którego zostało złożone wypowiedzenie umowy i takie też oświadczenie zostało przedstawione powodowi. Tego samego dnia tj. 31.01.2018 r. do Instytutu wpłynęło pismo datowane na dzień wcześniej, w którym powód informuje, iż nie otrzymał odpowiedzi w sprawie aneksowania umowy i tym samym wydłużenia jej terminu realizacji. W piśmie tym wskazano, że w przypadku niezawarcia aneksu powód będzie zmuszony dochodzić od (...) naprawienia wyrządzonej szkody, którą w przybliżeniu oszacował na poziomie 6 000 000 zł i po 5 000 000 za lata następne. T. C. kolejnym pismem z 05.02.2018 r. zażądał wskazania przyczyny wypowiedzenia umowy i przedstawienia dowodów na ich potwierdzenie, zaś odpowiedzi udzielono mu pismem z 14.02.2018 r. W ocenie pozwanego przedstawione okoliczności spowodowały całkowitą utratę jego zaufania, co do uczciwości powoda i stały się ważnym powodem wypowiedzenia w rozumieniu przepisów k.c. Jak wskazuje orzecznictwo nawet subiektywne tylko odczucie dającego zlecenie o niewłaściwej współpracy z przyjmującym zlecenie jest wystarczającym powodem do wypowiedzenia umowy, a brak zaufania w konkretnych okolicznościach można uznać za ważny powód. Skoro zaś wypowiedzenie nastąpiło z ważnej przyczyny to pozwany nie jest odpowiedzialny za szkodę (odpowiedź na pozew k. 137 - 300).

W toku postępowania strony podtrzymywały swoje stanowiska.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

A. L. (obecnie K.) pracowała w (...) od 2013 r. pełniąc funkcję kierownika zespołu żywieniowego, od 2015 r. kierowała interdyscyplinarnym zespołem żywieniowym. Zatrudnienie na etacie dietetyka klinicznego a nie etacie naukowym powoduje, że pracodawca nie nabywa praw do wyników powstających badań. A. L. zajmowała się naukowo leczeniem żywieniowym u chorych na różnego rodzaju nowotwory – układu krwiotwórczego i chłonnego, z ostrymi rozrostami hematologicznymi, jelita grubego. Ramach studiów doktoranckich na II Wydziale Lekarskim (...) w Zakładzie (...) u prof. A. D., na których uzyskała absolutorium w czerwcu 2015 r., 08.05.2017 r. otworzyła przewód doktorski na temat „Wpływu interwencji żywieniowej na stan odżywienia oraz jakość życia u pacjentów raka jelita grubego”. Praca doktorska została obroniona 18 grudnia 2017 r. W ramach prowadzonej działalności naukowej oraz pracy poza (...), w tym w MSWiA oraz w czasie prywatnym dr L. opracowała autorską formułę mieszaniny odżywczej dla osób chorujących na nowotwory – A. L. nigdy nie przeniosła praw autorskich z tego tytułu na żadną osobę fizyczną ani prawną. (formularz oferty załącznik do aneksu nr (...) z dnia 04.08.2017 r. k. 199, notatka z 15.01.2018 r. k. 211-216, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31, zeznania E. M. (1) k. 1106v – 1107v, znacznik 00:07:24 – 00:48:04).

T. C. prowadzi działalność gospodarczą pod firmę (...) z siedzibą w Ł., której przedmiotem jest praktyka lekarska ogólna oraz produkcja podstawowych substancji farmaceutycznych, leków i pozostałych wyrobów farmaceutycznych (CEIDG). Powód od przełomu 2015 i 2016 r. poszukiwał podmiotu do współpracy celem wyprodukowania mieszaniny z zakresu tzw. „onkodrinków”, badał także dane sprzedażowe segmentu suplementacji żywieniowej (korespondencja email k. 316-336). Powód nabywał usługi marketingowe od (...) spółki cywilnej z siedzibą w Ł. w okresie 30.11.2015 – 31.08.2016 na łączną kwotę z faktur 104.919 zł (faktury k. 73 – 81) na podstawie umowy z 01.10.2015 r. (umowa k. 130 – 133, zeznania G. S. k. 396v- 397).

Prof. K. W. był znajomym T. C., spotykał się z nim poza Instytutem, powód prezentował mu swoje doświadczenia dotyczące prób wyprodukowania mieszaniny regenerującej. Panowie pozostawali ze sobą w zażyłych stosunkach. Prowadzili współpracę w zakresie nowych receptur dot. suplementacji substancji odżywczych, wychodząc od składu mieszanin dostępnych na rynku, analizując się pod kątem możliwości zastosowania w onkohematologii. K. W. zorganizował także spotkanie T. C. w Instytucie. ( zeznania K. W. k. 394 – 396 znacznik 00:29:53 – 01:29:17, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31).

A. L. 20.10.2016 r. została wezwana do gabinetu ówczesnego Dyrektora (...) prof. K. W., który gościł powoda, T. C. przedstawionego jako specjalista od pozyskiwania funduszy unijnych dla projektów naukowych. Prof. W. polecił dr L. przedstawienie jej notatek z jej dotychczasowych badań, prowadzonych m.in. w Klinice (...) MSWiA oraz w trakcie studiów doktoranckich jak i w okresie prywatnej praktyki zawodowej. Rozmówcy dr L. byli szczególnie zainteresowani jej obserwacjami, dotyczącymi relacji ilości podawanych antyoksydantów po chemioterapii a czasem, kiedy pacjenci odzyskują prawidłowy stan śluzówki układu pokarmowego oraz parametrów morfologicznych. Pytano także dr L. o to, czy publikowała swoje obserwacje lub komuś o nich mówiła. Panowie poinformowali dr L., że chcieliby wyprodukować odżywkę typu nutridrink z tym, że dla pacjentów onkohemotologicznych, aczkolwiek dr L. zgłosiła zastrzeżenie, że preparaty istniejące na rynku nie będą wchłaniane przez organizmy takich szczególnych pacjentów. Panowie zaproponowali dr L. złożenie wniosku o grant, w którym miała być głównym badaczem i autorem składu mieszaniny – T. C. miał się zająć znalezieniem funduszy na finansowanie projektu i badań, zaś dr L. polecono napisanie projektu do 16.11.2016 r.

W dniu 07 listopada 2016 r. odbyło się spotkanie dr L., T. C. i E. M. (2), który zajmował się komercyjnie tworzeniem i składaniem wniosków o dofinansowanie. W czasie tego spotkania E. M. (2) przedstawił dwie propozycje grantu – jeden na kwotę 400.000 zł, przy czym Instytut miał prawo wyłącznie do wykonania i publikowania badań a skład i rodzaj mieszaniny miał stać się własnością firmy powoda. Drugi wariant zaś na kwotę 800.000 zł zakładał współpracę (...) z (...) Uniwersytetem (...). Drugi wariant rekomendowany przez E. M. (2) został w mailu przesłanym do prof. W. zaproponowany także przez dr L.. Następnego dnia dr L. została wezwana do prof. W., który nakazał jej merytoryczną realizację projektu oraz nie zajmowania się kwestiami finansowania. Wobec powyższego 16.11.2016 r. dr L. przesłała pliki W. ze składem mieszaniny oraz treść uzasadnienia merytorycznego do prof. W., który po naniesieniu uwag polecił jej przesłanie całości jeszcze do T. C., co wykonała 19.11.2016 r. (korespondencja email z 08.11.2016 r. k. 804 – 805, 811, 812 – 857 oraz z 20.11.2016 r. k. 858 – 942, notatka służbowa dr L. z 15.01.2018 r., korespondencja email z 16.11.2019 r. k. 219 – 228, 806 – 808, korespondencja e-mail do prof. W. i T. C. z 19.11.2016 r. k. 229 – 237, zeznania świadka E. M. (2) k. 393v – 394 znacznik 00: 20:19 – 00:24:34, zeznania K. W. k. 394 – 396 znacznik 00:29:53, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31). Dr L. korespondowała z T. C. z polecenia prof. W. w sprawie przygotowania dokumentów do przeprowadzenia badania (korespondencja k. 731 – 803, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31).

Skład mieszaniny przesłanej przez dr L. w mailach z 16 i 19.11.2016 r. nie zawierał miedzi, żelaza, laktozy, glutenu i sztucznych barwników, miał natomiast składać się z:

⚫: pierwiastków śladowych: cynk 30 mg w postaci (cynku glukonianu), selen 500 µg (w postaci sodu selenianu), magnez 64 jonów magnezu (w postaci cytrynianu lub innego organicznego związku), kwas foliowy 400 j.m., wapń 250 mg w formie cytrynianu wapnia,
⚫: witaminy rozpuszczalne w wodzie: B1 10 mg (potrzeba do tworzenia (...)trawienia węglowodanów), B3 (niacyna) 3 g na dobę, B2 4 mg na dobę, B6 4 mg na dobę, B12 29 mikrogramów, D. (witamina B5, prekursor koenzymu A) – 500 mg, witamina C 250 mg,
⚫: witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A 130µ beta – karoten, D3 4000 j.m., E all-rac--tokoferol – 6,67 µg, K2 1,42 mg,
⚫: tłuszcze: 7 g tłuszczów (w tym 1 g nasyconych kwasów tłuszczowych, 2 g jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, 2 g wielnonienasyconych kwasów tłuszczowych, 2 g triglicerydów średniołańcuchowych – (...) w tym 2 g (...) 3 ( (...) i (...)),
⚫: białko 7,5 g w tym aminokwasy: izoleucyna 1 g, leucyna 1,3 g, walina 1g, lizyna 0,9g, L fenyloalanina 0,09g, metionina 0,1g, L cysteina 0,05g, L treonina 0,4g, L tryptofan 0,07g, L arginina 0,5g, L histydyna 0,3g, glicyna 0,58 g, L alanina 0,46g, L prolina 0,57g, L seryna 0,22g,
⚫: węglowodany ogółem 15g: maltodekstryny 60%, maltoza 20%, glukoza 20%,
⚫: substancje dodatkowe: kwas masłowy (...) 1g (butyrate, źródło energii dla kolonocytów), cholina 1,5 g.

Przesłane dokumenty były analizowane przez T. C. i konsultowane z dr L., co do poszczególnych składników mieszaniny. T. C. zwracał się z pytaniami do dr L., która udzielała mu odpowiedzi merytorycznych. Dr L. miała także pomysły na inne mieszaniny odżywcze i regenerujące, opracowane na podstawie jej doświadczeń zawodowych ( korespondencja email z okresu 04.11 - 24.11.2016 r. k. 337m – 343, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31).

T. C. zawarł z E. M. (2) umowę z 11.01.2017 r. na opracowanie dokumentacji aplikacyjnej składanej przez powoda w ramach działania 2.3 Proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorstw/2.3.2. B. na innowacje dla (...), Inteligentny rozwój, jako projekt pn. „Zakup usługi polegającej na wykonaniu prac badawczych w zakresie oceny wpływu innowacyjnej i dedykowanej mieszaniny regenerującej (suplementującej) na stan odżywienia, jakość życia oraz częstotliwość powikłań ze strony przewodu pokarmowego u pacjentów z chorobą nowotworową układu chłonnego i krwiotwórczego po zakończeniu pierwszej linii leczenia z uzyskaniem remisji całkowitej lub częściowej wg kryteriów (...), za cenę określoną jako 7% od kwoty netto dofinansowania przyznanego powodowi powiększonego o podatek VAT, w tym wynagrodzenie za prawa autorskie do wytworzonej dokumentacji aplikacyjnej. Przy tym powód zobowiązał się dostarczyć wszelkie dokumenty niezbędne do należytego wykonania umowy. Powód zapłacił Za dokumentację kwotę 18.590,71 zł ( umowa doradcza k. 82 – 85, faktura k. 86, zeznania świadka E. M. (2) k. 393v – 394 znacznik 00:20:19 – 00:24:34).

Korespondencją e-mail z 16.01.2017 r. powód przesłał do (...) zapytanie ofertowe nr (...) w ramach projektu realizowanego w działaniach 2.3 „Proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorstw”, która została zarejestrowana w kancelarii i zadekretowana 17.01.2017 r. (korespondencja wraz zapytaniem ofertowym k. 160 – 182, 809, 943 - 1028), zaś po odesłaniu podpisanego przez dyrektora (...) zobowiązania do zachowania tajemnicy, posiadaniu uprawnień do wykonywania działalności oraz wiedzy i doświadczenia oraz potencjału technicznego i ekonomicznego, a także oświadczenia o braku powiązań kapitałowych i osobowych z zamawiającym T. C. w dniu 18 stycznia 2017 r. przesłał załącznik nr 1 do zapytania ofertowego - specyfikacją przedmiotu zamówienia do zapytania ofertowego nr (...). (oświadczenia k. 180 – 182, email z 18.01.2017 r. wraz ze specyfikacją k. 183 – 192). To prof. W. polecił dr L. udzielenie odpowiedzi na zapytanie ofertowe (...) T. C.. (...) zostały przesłane przez dr L. do prof. W. i jego sekretariatu. Prof. W. polecił dr L. współpracę z T. C. i udzielania odpowiedzi na jego pytania, udostępniania jej danych badawczych i obserwacji z pracy klinicznej w zakresie mieszanin. (notatka służbowa dr L. z 15.01.2018 r., zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31)

Zgodnie ze specyfikacją przedmiotu zamówienia celem projektu było przebadanie i ocena dokładnej receptury mieszaniny witamin, składników mineralnych oraz innych substancji biologicznie czynnych, uczestniczących w procesach regeneracji i immunomodulacji w odpowiednich proporcjach dla pacjentów w remisji częściowej lub całkowitej. Dodatkowo ocenie miał zostać poddany stan odżywienia i subiektywna jakość życia pacjentów przyjmujących zaprojektowany preparat. Skład mieszaniny dla pacjentów onkohematologicznych po zakończonej 1 linii chemioterapii to:

⚫: pierwiastki śladowe: cynk, selen, magnez, kwas foliowy, wapń w formie cytrynian wapnia,
⚫: witaminy rozpuszczalne w wodzie: B1, B3, B2, B6, B12, witamina B5, prekursor koenzymu A, witamina C,
⚫: witaminy rozpuszczalne w tłuszczach: A beta – karoten, D3, E all-rac--tokoferol, K2,
⚫: tłuszcze: tłuszczów (w tym nasyconych kwasów tłuszczowych, jednonienasyconych kwasów tłuszczowych, wielonienasyconych kwasów tłuszczowych, triglicerydów średniołańcuchowych – (...) w tym omega 3 ( (...) i (...)),
⚫: białko 7,5 g w tym aminokwasy: izoleucyna, leucyna, walina, lizyna, L fenyloalanina, metionina, L cysteina, L treonina, L tryptofan, L arginina, L histydyna, glicyna, L alanina, L prolina, L seryna,
⚫: węglowodany ogółem: maltodekstryny 60%, maltoza 20%, glukoza 20%,
⚫: substancje dodatkowe: kwas masłowy (...) (butyrate), cholina.

(...) miał przeprowadzić ocenę jakościową i ilościową podanych składników, skład mieszaniny regenerującej i wycenę kryteriów, wersje demonstracyjną wyniku w ilości niezbędnej do przeprowadzenia badań na odbiorcach końcowych i zatwierdzenie protokołu wg przesłanych wytycznych. W badaniu mieli wziąć udział prof. K. W. - Kierownik kliniki hematologii pełniący nadzór naukowy nad całym procesem badawczo - naukowym obraz mgr diet. A. L., jako koordynator badania, udzielający konsultacji żywieniowych na temat diety po chemioterapii i uzyskanej reemisji, odpowiedzialny także za proces sprawozdawczości i tworzenia analiz statystycznych. Treść specyfikacji jest praktycznie tożsama z treścią „oceny wpływu mieszaniny regenerującej na stan odżywienia, jakość życia oraz częstość powikłań ze strony przewodu pokarmowego, przesłanej przez dr. L. przy mailu z 19.11.2016 r., usunięto jedynie ilości, pozostawiając taki sam układ tekstu, kolejność wymienionych składników oraz ślady niedokładnej edycji. Skład mieszaniny został przeniesiony wprost z maila dr. L. (formularz oferty k. 197 – 210, specyfikacja przedmiotu zamówienia k. 184 – 192, korespondencja email – załącznik k. 236 - 237v, zeznania prof. P. J. k. 511v – 513 znacznik 00:04:45 – 00:54:55)

W lutym 2017 r. prof. W. wydał dr L. polecenie, aby w czasie prywatnym, terminie nie dłuższym niż dwa tygodnie opracowała recepturę białka dla pacjentów onkohematologicznych do fortyfikacji diety a wyniki jej pracy przesłała do T. C., która później była opracowywana jako O. H.. W marcu 2017 r. opublikowano wyniki konkursu (...), w którym (...) T. C. otrzymał grant w kwocie 400.000 zł na realizację badania w wariancie nr I przedstawionym przez E. M. (2) na spotkaniu 07.11.2016 r. (notatka służbowa dr L. z 15.01.2018 r., zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31).

Po publikacji wyników umowa pomiędzy T. C. a (...) została opracowana na polecenie prof. W. przez r. pr. K., zatrudnioną w (...), po tym jak dr L. odmówiła przygotowania takiego projektu. W projekcie umowy nie wskazano, iż dr L. posiada prawa autorskie do receptury mieszaniny. (notatka służbowa dr L. z 15.01.2018 r., zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31, umowa (...)).

O projekcie badawczym nie została poinformowana Rada Naukowa Instytutu, nie podległ on opiniowaniu przez prof. J. – zastępcę Dyrektora ds. naukowych (...), który nic o nim nie wiedział. Projekt nie został wciągnięty do planu badań naukowych, ani zatwierdzony przez Radę Naukową. Formalnie był realizowany, jako usługa badawcza, która nie wymaga kontrasygnaty prof. J.. (zeznania świadka P. J. k. 511 – 513 znacznik 00:07:09 – 00:54:55, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31)).

T. C., w celu rozwoju firmy (...) zawarł z (...) reprezentowanym przez Dyrektora prof. K. W. (jako Wykonawcą) umowę na realizację usługi polegającej na wykonaniu prac badawczych zgodnie z zapytaniem ofertowym (...) dnia 26.04.2017 r. Jej przedmiotem było wykonanie prac badawczych w zakresie oceny wpływu innowacyjnej i dedykowanej mieszaniny regenerującej (suplementującej) na stan odżywienia, jakość życia oraz częstotliwość powikłań ze strony przewodu pokarmowego u pacjentów z chorobą nowotworową układu chłonnego i krwiotwórczego po zakończeniu pierwszej linii leczenia z uzyskaniem remisji całkowitej lub częściowej wg kryteriów (...). Przy czym biorąc pod uwagę, że realizacja prac badawczych jest bezpośrednio związana z dofinansowaniem projektu Program operacyjny, Inteligentny Rozwój, oś priorytetowa 2, wsparcie otoczenia i potencjału przedsiębiorstw do prowadzenia działalności B+R+I, działanie 2.3 proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorstw poddziałanie 2.3.2 B. na innowacje dla (...) jego wdrożenie do realizacji następowało bezpośrednio po przyznaniu dofinansowania.

Zakres umowy miał być realizowany etapami – etap I miały stanowić ocena składu mieszaniny regenerującej, analiza ilościowa i jakościowa, w tym próby organoleptyczne, stworzenie i zatwierdzenie protokołu badawczego wg wytycznych. W etapie II miano przeprowadzić kwalifikację pacjentów, wykonanie badania dla zakładanej grupy pacjentów wg założonego protokołu i opracować raport z końcowymi wnioskami i zaleceniami dla funkcjonalności końcowego produktu dla badanej grupy pacjentów (§1 umowy).

Za wykonanie przedmiotu umowy miało zostać wypłacone (...) wynagrodzenie w wysokości netto 269.750 zł płatne w dwóch częściach po zakończeniu każdego z etapów projektu zgodnie z formularzem ofertowym z 16.01.2017 r. zaś wykonawca wyznaczył do kierowania pracami, stanowiącymi przedmiot umowy panią A. L. (§4 ust. 1 i 2 umowy).

Wykonawca zobowiązał się także do przeniesienia na Zamawiającego autorskich praw majątkowych do przedmiotu umowy (kompletna dokumentacja wg zapytania ofertowego) i w związku z tym wyraził zgodę na wykorzystanie dokumentacji objętej przedmiotem umowy przez zamawiającego na następujących polach eksploatacji:

1) dokonywanie w dokumentach zmian i modyfikacji koniecznych z punktu widzenia potrzeb zamawiającego i realizowanego przez niego projektu inwestycyjnego,

2) kopiowanie, zwielokrotnianie dokumentów w zakresie uzasadnionymi potrzebami zamawiającego, wytwarzanie egzemplarzy dokumentacji, w tym techniką drukarską, reprograficzną, zapisu magnetycznego oraz techniką cyfrową,

3) wykorzystanie dokumentów do druku w prasie i innych publikacjach, w prowadzeniu wszelkiego typu promocji przedsięwzięcia z zaznaczeniem autorstwa dokumentu.

Przenoszone prawa miały nie być ograniczone czasowo, ilościowo i terytorialnie.

Przeniesienie autorskich praw majątkowych miało nastąpić z chwilą otrzymania przez Wykonawcę wynagrodzenia określonego w §4 ust 1, uwzględniając każdorazowo również wynagrodzenie za przeniesienie autorskich praw majątkowych, łącznie za wszystkie wskazane powyżej pola eksploatacji. Zamawiający nabywał przy tym własność wszystkich przekazanych zamawiającemu egzemplarzy, na których je utrwalono (§6 umowy). Dr L. odmówiła parafowania ww. umowy (umowa k. 27 – 31, 193 – 195, notatka służbowa dr L. z 15.01.2018 r. k. 211 – 216, protokół zeznań prof. W. k. 1201 -1204).

W tym czasie na polecenie prof. W. dr L. opracowywała mieszaniny dla nowotworów litych – płuca, piersi, jelito grube, białko onkologiczne. p.n. onkolan H (O. H.) oraz napisała artykuł na temat „Nowotwór piersi a proces regeneracji składniki odżywcze niezbędne do regeneracji organizmu w trakcie leczenia oraz po osiągnięciu remisji klinicznej” – dokumentację tę przekazała T. C. i prof. W. (korespondencja k. 528 – 534, 556 – 584, 1030 – 1040, artykuł k. 535- 555, 661 - 666, 1057 - 1078).

Dr L. opracowała także artykuł na temat raka jelita grubego z 08.04.2017 r. pt. „Rak jelita grubego. Składniki odżywcze niezbędne do regeneracji organizmu w trakcie leczenia oraz po osiągnieciu remisji klinicznej”, który wysłała do T. C. i prof. W.. Profesor naniósł do artykułu poprawki, rekomendując jego publikację (email wraz z artykułem k. 1041 – 1056).

Prof. W. został odwołany z funkcji Dyrektora (...) 22 maja 2017 r. Pozostawał jednak nadal przełożonym dr. L. (zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31, pismo wyjaśniające z 15.02.2018 r. (...), zeznania K. W. k. 394 – 396 znacznik 00:29:53 – 01:29:17).

Dr A. L. złożyła wniosek do komisji bioetycznej (...) na całość projektu 09.06.2017 r. – komisja miała się zebrać 26 czerwca 2017 r. o 14. Opinią nr (...) z 26.06.2017 r. Komisja pozytywnie zaopiniowała projekt badawczy, przy czym nie miała ona wglądu do treści umowy zawartej przez (...) z powodem T. C. z 26.04.2017 r., opierając się na kwestiach stricte związanych z aspektem badawczym projektu (korespondencja email k. 344, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00: 58: 23 – 02:31:31, wniosek k. 587 – 601, k. 1132 – 1141).

Powód 19 czerwca 2017 r. zawarł z (...) umowę o dofinansowanie projektu „Prace badawczo - rozwojowe w zakresie oceny wpływu innowacyjnej i dedykowanej mieszaniny regenerującej u pacjentów z chorobą nowotworową układu chłonnego i krwiotwórczego w ramach działania 2.3 Proinnowacyjne usługi dla przedsiębiorstw”. (umowa k. 33 – 46)

Zgodnie z §3 ust. 2, 3 i 6 umowy powód był zobowiązany do osiągnięcia założonych celów i wskaźników określonych we wniosku o dofinansowanie. Projekt był uznawany za zrealizowany, jeśli beneficjent wykonał i udokumentował w sposób określony w umowie pełny zakres rzeczowo – finansowych projektu, osiągnął cele projektu określone we wniosku o dofinansowanie oraz złożył wniosek o płatność końcową. Przy tym beneficjent był zobowiązany do prowadzenia wyodrębnionej ewidencji księgowej kosztów projektu [subkont – przypisek sądu] w sposób przejrzysty i rzetelny tak, aby była możliwa identyfikacja poszczególnych operacji związanych z projektem.

Całkowity koszt realizacji projektu wynosił 331.792 zł w tym kosztów kwalifikowanych 269.900 zł. (...) przyznał powodowi 215.920 zł, co stanowiło 80% całkowitej kwoty kosztów kwalifikowanych. Przy czym beneficjent zobowiązał się do sfinansowania całkowitego kosztu realizacji projektu, w tym w wysokości przekraczającej maksymalną wysokość dofinansowania i wynikającą ze wzrostu (§6 ust. 1, 3, 4 i 5 umowy). Ocena kwalifikowalności wydatków projektu rozpoczynała się w dniu 26.04.2017 r. i kończyła w dniu złożenia wniosku o płatność końcową tj. 31.08.2018 r. (§7 ust. 1 umowy).

W przypadku rozwiązania umowy beneficjent zobowiązany był do zwrotu całości otrzymanego dofinansowania wraz z odsetkami, w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, liczonymi od dnia przekazania środków na rachunek bankowy beneficjenta do dnia ich zwrotu w terminie 14 dni od dni rozwiązania umowy (§15 ust. 1). (umowa o dofinansowanie projektu w ramach programu operacyjnego inteligentny rozwój 2014 – 2020 poddziałanie 2.3.2 B. na innowacje dla (...) nr (...) (...)k. 33 – 46, zeznania K. K. (3) k. 393 v znacznik 00:11.39).

A. L. opublikowała także z lekarzami biorącymi udział w projekcie artykuł pt „Ocena stanu odżywienia pacjentów z chorobami onkohematologicznymi z wykorzystastaniem skali (...), który przesłała 27.06.2017 r. prof. W. (i T. C.) do oceny (korespondencja email k. 604 – 618)

W czerwcu 2017 r. po porannej odprawie w szpitalu prof. W. nakazał dr L. opracowanie wniosku patentowego na receptury wszystkich mieszanin, które wymyśliła i nakazał współpracę w tym zakresie z T. C. oraz zatrudnionym przez niego rzecznikiem patentowym. ( notatka służbowa dr L. z 15.01.2018 r. k. 211 – 216, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31).

Dr L. w lipcu 2017 r. przesłała prof. W. napisany przez siebie i poprawiony artykuł na temat odżywiania w raku piersi oraz dokumenty ze składem mieszaniny niezbędne do badań klinicznych. (e-mail z 17.07.22017 r. k. 621, email z 18.07.2017 r. k. 622 – 637, 657).

Aneksem nr 1 z 04.08.2017 r. w §1 ust. 3 dodano, jako element przedmiotu umowy, w ramach II etapu wykonania partii produktu w ilości niezbędnej do przeprowadzenia badania dla 30 pacjentów przez 90 dni zgodnie z formularzem oferty, stanowiącym załącznik do umowy (aneks k. 32, 196).

Dr L. stworzyła także recepturę mieszaniny regeneracyjnej dla osób z chorobą nowotworową płuca, którą także przekazała T. C. w tym artykuł „Nowotwory płuca a stan odżywienia i proces regeneracji - składniki odżywcze niezbędne do regeneracji organizmu w trakcie leczenia oraz po osiągnieciu remisji klinicznej” ( korespondencja email z 06.08.2017 r. k. 639 – 656, 660, 728 - 729).

(...) przedstawił 25.08.2017 r. protokół z przeprowadzonych prac etapu I projektu, w którym zawarto szczegółowe dane dotyczące mieszaniny regenerującej (protokół z 25.08.2017 r. k. 238 – 241). W pierwszej wersji, sporządzonej przez dr L. raport wskazywał na pewne problemy związane z mieszanką, ponadto wymowa tego raportu była taka, że powód dostarczył produkt a. (...) go jedynie ocenia a nie prowadzi własne badania w tym zakresie, co podkreślił powód w swojej korespondencji. (k. 678). Z kolei prof. W. nakazał dr L. zmianę treści raportu, każąc usunąć zdania, że mieszanina się rozwarstwia, nie miesza się z wodą, zapach jest nieakceptowalny, powinna być poprawiona i opracowana farmakologicznie ( zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31, korespondencja email k. 670 – 710)

Powód złożył 31.08.2017 r. Raport z zakończenia I etapu prac nad mieszaniną regenerującą dla pacjentów onkohematologicznych po zakończeniu pierwszej linii leczenia i uzyskaniu remisji całkowitej lub częściowej wg. (...). (raport k. 47 – 56v, 242 - 266).

Pod koniec sierpnia 2017 r T. C. mailowo poinformował dr L., że właścicielem patentu na mieszaninę będzie wyłącznie jego firma (...) nie zaś dr L., której prawa autorskie nie zostaną zachowane . (korespondencja email z 31.08.2017 r. i 01.09.2017 r. k. 713 – 715). Na spotkaniu zorganizowanym w tym czasie przez prof. W. udziałem T. C. i dr L. panowie złożyli propozycję sprzedaży i marketingu ich produktu, czemu dr L. odmówiła. ( notatka służbowa dr L. z 15.01.2018 r. k. 211 – 216, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31).

T. C. również samodzielnie proponował dr L. zawarcie umowy z jego firmą na świadczenie usług eksperckich i marketingowych, w szczególności zapewnienia medycznej wiedzy merytorycznej, rekomendacje medyczne do produktów, składów i substancji, współpracę z towarzystwami lekarskimi i dietetycznymi, kreowania wizerunku marki i produktów, doradztwo medyczne, prace badawczo – rozwojowe dla nowych produktów, analiza rynku, selekcja produktów i substancji etc. za wynagrodzeniem w wysokości 1% całości przychodu netto ze sprzedaży produktów wskazanych w załączniku do umowy. Dr L. oferowano także 10.000 zł tytułem honorarium, czego również nie przyjęła. (korespondencja z 09 września 2017 wraz z projektem umowy k. 345 - 349, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00: 58: 23 – 02: 31:31, korespondencja k. 717 – 728).

Za wykonanie I etapu prac badawczych (...) wystawił fakturę nr (...) na kwotę 189.641,40 zł zapłaconą przelewem z 25.09.2017 r. ( faktura i potwierdzenie przelewu k. 69-70). Płatność za ten etap umowy była akceptowana przez E. M. (1), Dyrektora (...), aczkolwiek nie miała ona wówczas informacji, że umowa znajduje się poza planem badań – powinien był ją zgłosić prof. W. ( zeznania E. M. (1) k. 1106v – 1107v, znacznik 00:07:24 – 00:48:04).

Jesienią 2017 r. prace nad projektem zwolniły, zaczęła się rekrutacja na badania. Wcześniej mieszanina została przewieziona do Instytutu, przy czym prof. W. kazał ją składować u siebie w gabinecie - nie była wydawana przez aptekę, która zapewniłaby stabilne i właściwe warunki przechowywania. Powstał w tym czasie konflikt pomiędzy dr L. a prof. W., który nalegał na rekrutację do badania osób w trakcie przyjmowania chemii, zaś dr L. nie zgadzała się na podawanie antyoksydantów osobom w trakcie chemioterapii. 18 listopada 2017 r. A. L. obroniła doktorat a pod koniec tego miesiąca przebywała na zwolnieniu lekarskim. ( zeznania K. W. k. 394 – 396 znacznik 00:29:53 – 01:29:17, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31). Pomimo powyższych problemów powód nie wystąpił do zmianę podmiotu wykonującego badania, choć zgodnie z zapisami umowy z (...) miał taką możliwość (zeznania świadka M. D. k. 396v znacznik 02:03:55).

Powód chciał zarejestrować nazwę O. jako znak towarowy – 20.11.2017 r. złożył ostatecznie wniosek o zarejestrowanie znaku towarowego O. (słowno – graficznego), na które udzielono mu prawa wyłącznego z dniem 26.07.2018 r . (korespondencja k. 712 – 713, informacja z (...) rejestracja Z. (...). (...) k. 1215 – 1216, notoria).

Pismem z 14.12.2017 r. powód zwrócił się do Dyrektora (...) prof. E. M. (1) – o udzielenie informacji na temat postępu prac badawczych w ramach II etapu badania tj. liczby zakwalifikowanych pacjentów, stanu realizacji badania klinicznego i opracowania raportu końcowego w terminie do 31.01.2018 r. Powód wskazywał, że występuje z prośbą ze względu na brak możliwość kontaktu z kierownikiem badania dr L. oraz koniecznością ścisłej współpracy z (...) (pismo k. 57).

W odpowiedzi na powyższe (...) przedstawił żądane informacje wskazując, że ze względu na problemy w naborze pacjentów spełniających kryteria projektu do II etapu programu czas obserwacji wydłuży się do 06.04.2018 r. w związku z czym opracowanie raportu końcowego przesunie się do 08.05.2018 r. – załączono projekt aneksu do umowy pomiędzy stronami (pismo z 29.12.2017 r. k. 58).

Prof. W. polecił dr L. 11.01.2018 r. opracowanie dwóch wykładów, dotyczących leczenia żywieniowego u pacjentów z ostrymi rozrostami hematologicznymi w oparciu wyniki ostatnich badań realizowanych w ramach grantu w celu przedstawienia ich na ogólnopolskiej konferencji onkologicznej w B. 02.02.2018 r. ( notatka służbowa dr L. z 15.01.2018 r. k. 211 – 216, pismo prof. J. do prof. W. z 31.01.2018 r. k. 1186, pismo prof. W. z 31.01.2018 r. wraz z prezentacją k. 1187 - 1197, pismo prof. W. i pismo prof. E. M. (1) k. 1198 – 1198v).

Dr L. sporządziła 15.01.2018 r. i przekazała do dyrektora (...) prof. E. M. (1) w dniu 16.01.2018 r. notatkę służbową w sprawie przywłaszczenia jej własności intelektualnej, opisującą przebieg zdarzeń związanych z przygotowaniem i zawarciem umowy na wykonanie badań w zakresie wypływu i oceny działania innowacyjnej mieszaniny odżywczej w tym okoliczności przekazania opracowanej przez nią receptury prof. W. i T. C.. (notatka k. 211 - 216). W związku z jej treścią Dyrektor zwołała pilne spotkanie, które odbyło się 17.01.2018 r., na którym postanowiono skonsultować się z kancelarią prawną zajmującą się prawami własności intelektualnej (notatka z 17.01.2018 r. k. 217, zeznania E. M. (1) k. 1106v – 1107v, znacznik 00:07:24 – 00:48:04). W tym dniu Dyrekcja Instytutu powzięła wiedzę na temat tego, że receptura stanowiąca przedmiot badania w ramach umowy z 26.04.2017 r. może nie stanowić własności zlecającego (...) T. C..

Na nadzwyczajnym spotkaniu Dyrekcji (...) 23.01.2018 r. przeanalizowana została dokumentacja i korespondencja przedłożone przez dr L. oraz skierowane do zbadania i zaopiniowania prof. J. (notatka k. 218). Analiza przeprowadzona przez prof. P. J. wykazała, że skład mieszaniny poddawany badaniom jest tożsamy co do składników z tym, który został przesłany przez dr L. do T. C. i K. W. mailem z 16 i 19.11.2016 r. i autorką tej mieszaniny jest niewątpliwe dr. L.. W trakcie badań prowadzonych w (...) ustalane były jedynie dawki, ale badanie to nie spełniało warunków badania klinicznego. W trakcie postępowania dyscyplinarnego, jakie wszczęto w sprawie dr L. wskazywała dane, które uzyskała w trakcie realizacji doktoratu, wskazujące jak doszła do wniosków i ustalenia składu receptury (zeznania świadka P. J. k. 511 – 513 znacznik 00:07:09 – 00:54:55, zeznania E. M. (1) k. 1106v – 1107v, znacznik 00:07:24 – 00:48:04)

Powód po konsultacji z (...) uzyskał informacje, że jedyną możliwością aneksowania umowy na badania mieszaniny akceptowalną przez finansującego jest przedłużenie jej do 23.04.2018 r., bowiem uwzględnienie daty proponowanej przez (...) będzie wiązało się z karami finansowymi (pismo z 23.01.2018 r. k. 60).

Kancelaria (...) sp. p. na zlecenie (...) przedstawiła 30.01.2018 r. opinię prawną – ustną w tego samego także dnia pisemną. Opinia została wydana w oparciu o dokumenty zgromadzone w (...), m.in. opinię prof. J., który ustalił, że niewątpliwie receptura objęta badaniami zleconymi przez T. M. jest autorstwa A. L. o jakościowo identycznym składzie, ilościowo zaś każda saszetka zabiera połowę lub mniej dawki poszczególnych substancji i stanowi modyfikację jej pierwotnej wersji autorskiej. Kancelaria wskazała, że wobec ustalonych faktów uzasadniona jest ocena, że stworzono pozór autorstwa T. C. do mieszaniny regenerującej, który dodatkowo ma nabyć prawa autorskie od (...) do całej dokumentacji objętej przedmiotem umowy na wymienionych tam polach eksploatacji. W skład dokumentacji wchodzi raport z etapu I, gdzie podany jest dokładny skład – receptura mieszaniny regenerującej w sytuacji, gdy jej autorem jest dr L.. Kancelaria wskazała na przypisanie sobie przez T. C. autorstwa receptury mieszaniny a także uzasadnione podejrzenie, że (...) T. C. oraz ówczesny Dyrektor (...) działali w porozumieniu, w celu pozbawienia A. L. praw z wynalazku, jakim jest receptura mieszaniny regenerującej, w celu przysporzenia korzyści majątkowej T. M.. Wobec powyższego Kancelaria stwierdziła, że istnieją uzasadnione powody do wypowiedzenia umowy przez (...), bowiem jej kontynuowanie wobec zapisanego w jej treści obowiązku prześnienia praw autorskich w momencie zapłaty wynagrodzenia mogłoby narazić (...) na roszczenia odszkodowawcze ze strony autorki mieszaniny A. L.. Kancelaria wskazała ryzyko kierowania przez T. C. roszczeń odszkodowawczych ( opinia adw. A. M. i r. pr. I. S. z Kancelarii (...) sp. p. k. k. 267 – 289, zeznania E. M. (1) k. 1106v – 1107v, znacznik 00:07:24 – 00:48:04).

Pismem z 31 stycznia 2018 r. pozwany (...) złożył powodowi oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z 26.04.2017 r. na realizację usługi polegającej na wykonaniu prac badawczych zgodnie z zapytaniem ofertowym z 16.01.2017 r. wskazując, jako przyczynę ważne powody w rozumieniu art. 746 §2 w zw. z art. 750 k.c. tj. powzięcie przez (...) wiedzy na temat tego, że powód podejmował działania mające na celu przypisanie sobie autorstwa receptury mieszaniny regenerującej, która była przedmiotem usługi określonej ww. umową oraz działania mające stworzyć pozór uzyskania praw autorskich do receptury tej mieszaniny przez powoda od (...) w sytuacji, gdy podmiot ten nie nabył praw autorskich do receptury tej mieszaniny od jej autorki dr A. L. (oświadczenie k. 61, 290).

Powód pismem datowanym na 30.01.2018 r. a przesłanym 31.01.2018 r. zwrócił się do Dyrektora (...) wskazując, że nie otrzymał odpowiedzi Instytutu w sprawie propozycji aneksowania umowy i wydłużenia terminu realizacji do 23.04.2018 r. zgodnie z zaleceniem i decyzją (...). Zarazem wskazał, że w przypadku doprowadzenia przez Instytut do wygaśnięcia umowy bez jej wykonania (...) nie otrzyma zapłaty za całą umowę oraz powód będzie dochodził naprawienia szkody, którą wskazał na kwotę: 189.641,40 zł płatności za I etap badania, 30.000 zł netto kosztów poniesionych na przygotowanie projektu dofinansowania, 800.000 zł kosztów inwestycji poniesionych na wdrożenie produktu w związku z brakiem realizacji projektu powiększone o wartość kar wymierzonych przez instytucję finansującą i wartość utraconych przychodów, które szacowano na etapie aplikowania o projekt do instytucji finansującej na ok. 5.000.000 na rok 2018 i za lata następne (pismo k. 59, 293).

(...) zawiadomił także podsekretarza w Ministerstwie Zdrowia K. G. o sprawie podejrzenia przywłaszczenia własności intelektualnej oraz podjętych w związku z tym działaniach przez tę jednostkę (pismo z 02.02.2018 r. k. 291-292).

Wobec prof. K. W. zostało wszczęte postępowanie dyscyplinarne, które ostatecznie zostało umorzone ze względu na zwolnienie go z Instytutu (zeznania K. W. k. 394 – 396 znacznik 00: 29:53 – 01:29:17, uchwała nr (...) z 12.02.2018 r. k. 1199v, postanowienie z 16.02.2018 r. k. 1200, oświadczenie prof. E. M. (1) protokół k. 514v, znacznik 01:27:39).

W odpowiedzi na oświadczenie o wypowiedzeniu umowy powód pismem przesłanym emailem 06.02.2018 r. wezwał (...) do wykazania i przedstawienia wyjaśnień odnośnie do twierdzeń o zasadności wypowiedzenia umowy i wykazania, że nastąpiło to z ważnych przyczyn. Zaznaczył przy tym, że Instytut miał opracować recepturę mieszaniny, co zostało zrobione i potwierdzone pisemnym raportem z 31.08.2017 r. Zgodnie zaś z §6 umowy Instytut zobowiązał się do przeniesienia autorskich praw majątkowych na (...) T. C., automatycznie z chwilą zapłaty wynagrodzenia. W świetle tego zdaniem powoda skoro Instytut pisemnie zagwarantował prześnienie autorskich praw majątkowych niezasadne jest twierdzenie o tym, że przypisywał sobie autorstwo receptury albo stwarzał pozory nabycia od (...) praw autorskich. Fakt zaniechania nabycia praw od A. L. pozostaje bowiem poza umową i pozostaje poza zobowiązaniami stron. Skoro Instytut działał jako profesjonalista, należało przyjąć, że stosownie do treści art. 12 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych nabył od pracownika prawa autorskie stworzone w ramach stosunku pracy, skoro za tę pracę wystawił fakturę VAT i uzyskał zapłatę. Powód zarzucił także działanie sprzeczne z dobrymi obyczajami kupieckimi oraz nadużycie prawa podmiotowego ze względu na wypowiedzenie umowy w ostatnich godzinach jej obowiązywania. Wskazał także na niezawarcie aneksu (nr (...)) do umowy pomimo inicjatywy samego Instytutu w tym zakresie. Z tych względów powód zarzucał, iż do rozwiązania umowy doszło z winy Instytutu bez faktycznych podstaw podjętej decyzji (pismo powoda z 05.02.2018 r. k. 127 – 129, 294 - 297).

Pismem datowanym na 14 lutego 2018 r. pozwany przedstawił na żądanie powoda szerokie stanowisko uzasadniające wypowiedzenie i wykazanie ważnych powodów w rozumieniu k.c. wskazując, że Instytut nie miał za zadanie stworzenia receptury a jedynie jej przebadanie, bowiem jej skład powód otrzymał wcześniej od dr L. i skopiował go do treści załącznika nr 1 do zapytania ofertowego. Instytut zaś w myśl umowy miałby przenieść na powoda prawa autorskie do przedmiotu umowy w zakresie, którego nie posiadał, bowiem nie nabył ich od autorki składu (pismo k. 62 – 64, 298 - 300).

Powód wezwał (...) do zapłaty kwoty łącznej 10.872.049,52 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych w terminie 14 dni od doręczenia wezwania, tytułem naprawienia szkody wyrządzonej rozwiązaniem umowy z 26.04.2017 r. bez ważnych przyczyn, w tym 414.049,52 zł z tytułu poniesionej straty oraz 10.458.000 zł tytułem utraconych korzyści. Powód wskazał przy tym, że Instytut nie wykazał praw autorskich dr L. do wynalazku ani nie podjęto działań w celu nabycia, zachowania lub zabezpieczenia wynalazku w postaci spornej receptury. Wypowiedzenie umowy nastąpiło z powodu zaangażowania się w obronę i ochronę prywatnych zleceń dr L., zatem nie stanowi to ważnej przyczyny w rozumieniu przepisów k.c. Powód zaprzeczył, aby usiłował przywłaszczyć sobie prawa autorskie do receptury oraz usiłował stworzyć pozór pozyskania praw autorskich do mieszaniny od Instytutu (wezwanie do zapłaty datowane na 15.03.2018 r. k. 65 – 67).

(...) złożył 27.02.2018 r. zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa do Prokuratora Rejonowego W. U. przez T. C. na szkodę (...), dr L. oraz współdziałającego z nim K. W., jako dyrektora (...). Postanowieniem z 27.06.2019 r. dochodzenie zostało umorzone a zażalenie (...) wywiedzione od tego orzeczenia oddalone postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie z 11.12.2019 r. sygn. akt XIV Kp 2496/19 (zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa k. 1112 – 1184, postanowienie o umorzeniu dochodzenia Pr 3Ds (...) z 27.06.2019 r. k. 1208 – 1210, postanowienie Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie k. 1211 – 1213, protokół posiedzenia z 11.12.2019 r. k. 1214).

(...), finansujący projekt wezwał powoda do zwrotu kwoty dofinansowania w wysokości 123.344 zł powiększonej o należne odsetki w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych od 22.11.2017 r. do dnia zapłaty (rozwiązanie umowy o dofinansowanie projektu k. 68). Powód zwrócił (...) kwotę łączną 128.533,14 zł. Powód zakończył rok 2018 stratą z działalności gospodarczej w kwocie 98.914 zł. Za lata 2015-2016 powód uzyskiwał w ramach działalności gospodarczej dochód roczny na poziomie (...) zł, zaś za 2017 r. na poziomie (...). zł (potwierdzenia przelewów k. 71 – 72, zeznania świadka K. K. (3) k. 393 v znacznik 00:09:36 – 00:16:30, zeznania świadka M. D. k. 396 v znacznik 01:37:20 – 02:03:55, zeznania PIT 36L 2015 – 2018 k. 407 - 371)

A. L. zgłosiła 01.12.2017 r. wniosek od Urzędu Patentowego RP o zarejestrowanie „Kompozycji do podawania doustnego, zastosowania kompozycji w zapobieganiu i leczeniu mucositis oraz sposób leczenia mucositis”. Przy czym w toku postępowania T. C. złożył pismo z 05.11.2020 r., w którym wskazywał, iż to on jest właścicielem praw autorskich, ze względu na uzyskanie raportu (...) z etapu I projektu dofinansowanego przez (...), za który to raport powód zapłacił Instytutowi, a w którym została zawarta receptura kompozycji (korespondencja z 05.11.2020 r. k. 436 – 441, 450 – 452, 481 – 484, korespondencja z 27.11.2020 r. k. 496 – 497, zeznania A. K. k. 513v – 515, znacznik 00:58:23 – 02:31:31). Decyzją z 10.11.2020 r. Urząd Patentowy RP odmówił udzielenia patentu A. L. ze zgłoszenia dokonanego 01.12.2017 r. nr P. (...) ze względu na niespełnianie kryterium wynalazczości i niepatentowalne sposoby leczenia oraz nieudzielenie odpowiedzi na zarzuty (...). Pismo powoda nie było brane pod uwagę ponieważ dotarło do Urzędu już po wysłaniu odmownej decyzji do dr L. ( decyzja z z 10.11.2020 r. Znak (...) k. 485 – 487).

Sąd oparł się na treści dokumentów zgromadzonych w toku postępowania, których autentyczności i wiarygodności nie kwestionowały strony a i Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw, aby odmówić im mocy dowodowej – w szczególności były to treści umów i dokumentacja przesyłana emailem pomiędzy T. C., K. W. i A. L. a także dokumenty potwierdzające działania (...) w momencie złożenia przez A. L. notatki z 15.01.2018 r.

Sąd pominął dowody z księgi przychodów i rozchodów (k. 87 -111), wyciągi z kont oraz subkont 112-123) jako nieprzydatne wobec ustalenia, że roszczenie jest bezpodstawne co do zasady.

Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły również zeznania świadków i strony powodowej.

Przystępując do oceny osobowych źródeł dowodowych Sąd miał na uwadze to, że zeznania K. W. oraz T. C. w sposób znaczący odbiegały od zeznań pozostałych osób w sprawie a także od dokumentów zgromadzonych w toku postępowania, w szczególności przy odpowiedzi na pozew, jak również były niespójne z zeznaniami złożonymi przez świadka i powoda w toku postępowania wyjaśniającego, prowadzonego w sprawie PR3Ds (...) przez Prokuraturę Rejonową W. – U. w W.. Sąd dał wiarę co do zasady tym zeznaniom, które znajdowały potwierdzenie w innych dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy lub były ze sobą powiązane logicznie i tworzyły spójną całość przedstawiającą przebieg zdarzeń związanych z przygotowaniem, zawarciem i realizacją zapytania ofertowego z 17.01.2017 r. oraz umowy z 26.04.2017 r., do której finansowanie zapewniała umowa zawarta przez powoda z (...) 19.06.2017 r.

Sąd dał wiarę zeznaniom K. K. (3) (k. 393v), w zakresie w jakim jej zeznania były zgodne z dokumentacją i dotyczyły kwestii rozliczania umowy na dofinansowanie projektu zawartej z (...). Sąd uznał, że kwestie związane z umową marketingową zawartą w G. S. są wiedzą powziętą pośrednio, bowiem z racji rozliczania ww. umowy świadek nie mógł mieć wiedzy o zamiarach i celach powoda inaczej niż od samej strony.

Sąd dał wiarę zeznaniom E. M. (2) (k. 393v – 394) w zakresie, w jakim potwierdził on informacje wynikające z dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy tj, zawarcia umowy na sporządzenie dokumentacji, fakt odbycia wcześniejszych tj przed sporządzeniem umowy pomiędzy E. M. (2) a T. C. spotkań z udziałem A. L. i ogólnych założeń systemu dofinansowania projektów. Sąd miał na uwadze fakt, że świadek współpracuje z powodem, przygotowywał dokumentację do uzyskania grantu i mógłby zostać obciążony w związku z okolicznościami usiłowania przywłaszczenia praw autorskich przez powoda. Świadek twierdził, że nie pamiętał wielu faktów i szczegółów, dotyczących przygotowania dokumentacji grantowej.

Sąd dał bardzo ograniczoną wiarę zeznaniom K. W. (k. 394 – 396), ze względu na fakt, iż były one sprzeczne w dużej mierze z dokumentacją zgromadzoną w toku postępowania oraz innymi wiarygodnymi zeznaniami złożonymi w sprawie, w tym jego własnymi zeznaniami w postępowaniu karnym (k. 1201 – 1204). Sąd miał na uwadze fakt, że współpraca świadka z T. C. i podjęte przez niego działania prowadzące do przywłaszczenia i stworzenia pozorów nabycia praw autorskich do mieszaniny regenerującej przez T. M. mogą zostać ocenione, jako bezprawne i głęboko nieetyczne i w tym kontekście również oceniał ich wiarygodność. Sąd wziął również pod uwagę fakt, że wobec świadka toczyło się postępowanie dyscyplinarne w Instytucie, zakończone umorzeniem ze względu na zwolnienie go z pracy. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka w zakresie, w jakim przyznał on znajomość z T. C. i zainicjowanie spotkania w październiku 2016 r. oraz ogólnie opisywał on przebieg projektu od chwili zawarcia umowy do jesieni 2017 r. Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka, aby skład mieszaniny pochodził od T. C. - bowiem było to wprost sprzeczne z dokumentami zgromadzonymi w aktach w tym korespondencją e-mail z 16 i 19.11.2016 r., treścią zawartej umowy oraz pozostałymi dowodami w sprawie. Podobnie należało ocenić zeznania świadka w zakresie zmian w recepturze, jakie miały nastąpić po przeprowadzeniu I etapu badań, bowiem z dokumentacji wynikało, że skład jakościowy pozostał niezmienny od treści maili z 16 i 19.11.2016 r. zaś zmiany ilościowe zasadniczo polegały na zmniejszeniu dawek o połowę. Sąd nie dał także wiary zeznaniom świadka o braku kwalifikacji dr A. L. do sporządzenia receptury mieszaniny regenerującej. Należy wskazać, że już w 2015 r. dr L. była kierownikiem poradni żywieniowej, co przeczy twierdzeniom świadka o jej braku kompetencji, skoro za kadencji dr W., a przed nawiązaniem współpracy z T. C. i obroną doktoratu jesienią 2017 r. już pełniła funkcję kierowniczą w Instytucie. Sąd nie dał także wiary świadkowi w zakresie, w jakim twierdził on, iż informował właściwe osoby o realizacji projektu i uzyskiwał w tym zakresie niezbędne zgody. Świadek J. zaprzeczył takiej informacji, brak było jakichkolwiek innych dowodów na wprowadzenie projektu w plan naukowy Instytutu czy dokonania oceny przez Radę Naukową. Dodatkowo świadek, jako Dyrektor (...) mógł samodzielnie zawierać umowy a na zgromadzonych dokumentach brak jest czyjegokolwiek podpisu z ramienia Instytutu innego niż świadka W..

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. D. (k. 396v) w zakresie, w jakim potwierdziła ona kwestie związane z zawarciem oraz zwrot kwoty dotacji dla (...) oraz faktem możliwości zmiany podmiotu współpracującego z powodem.

Sąd dał ograniczoną wiarę zeznaniom G. S. (k. 396 v – 397) dotyczącym realizacji umowy marketingowej z 2015 r. i zakresu działań polegających na poszukiwaniu literatury z zakresu środków dietetycznych typu nutrudrink i onkodrink. Koszty wykonania przedmiotu umowy były bowiem rażąco zawyżone w stosunku do przedmiotu świadczenia.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka P. J. (k. 511v – 513) w całości, bowiem były zgodne z treścią dokumentacji zgromadzonej w aktach sprawy, uzupełniały ją i były z nią spójne, przejrzyste i logiczne. Świadek w sposób przekonujący, logiczny i spójny przedstawił postępowanie od momentu otrzymania notatki służbowej dr L. wraz z dokumentacją mieszaniny, korespondencją email oraz czynności podjęte celem wyjaśnienia działań podejmowanych przez prof. W. w związku z procedowaniem projektu. Sąd dał wiarę także ocenie prof. J., jako eksperta w dziedzinie hematologii i żywienia, w zakresie w jakim wskazywał na innowacyjność mieszaniny autorstwa dr L.. Sad dał również wiarę świadkowi w zakresie w jakim wskazywał odebranie od dr L. wyjaśnień, z których wynikał proces opracowania mieszaniny, wskazania poczynionych przez nią obserwacji i wysnutych przez nią wniosków, które doprowadziły ja do ustalenia składu ilościowego i jakościowego mieszaniny.

Sąd dał wiarę zeznaniom A. K. (wcześniej L., k. 513v – 517), w zakresie, w jakim opisała ona przebieg współpracy, okoliczności poznania powoda i nawiązania współpracy nad projektem mieszaniny, wykonywania i treści poleceń prof. W., realizacji umowy, problemów związanych z realizacją II etapu i konfliktu pomiędzy nią w prof. W. odnośnie do osób, które miały wziąć udział w badaniach, a także ustalenia faktu pominięcia jej autorstwa odnośnie składu mieszaniny – zeznania świadka były konsekwentne, spójne, klarowne i logicznie powiązane z materiałem dowodowym oraz pozostałymi wiarygodnymi zeznaniami świadków. Wiarygodne były zeznania świadka o tym że prof. W. zakazał jej komunikowania się z kimkolwiek w Instytucie odnośnie do kwestii jej autorstwa mieszaniny oraz okoliczności w których powstała specyfikacja i została zawarta umowa oraz umowa na dofinansowanie projektu badania. Sąd dał też wiarę świadkowi w zakresie, w jakim wskazywał on, że działania prof. W. wiązały się z groźbami pod jej adresem, odnoszącymi się do utrudnienia jej obrony doktoratu, którego przewód otworzyła w maju 2017 r. zaś obroniła w listopadzie 2017 r., aczkolwiek kwestia ta miała znaczenie drugorzędne, wobec bezspornego ustalenia, że receptura mieszanki pochodziła od dr. L..

Sąd dał ograniczoną wiarę zeznaniom powoda T. C. (k. 521v – 522v oraz 523 – 524v), również biorąc pod uwagę ich niespójność z zeznaniami jakie składał w postępowaniu przed Prokuraturą Rejonową W. - U. w W. (k. 1205 – 1207). Powód zmiennie przedstawiał kwestie autorstwa mieszaniny, raz twierdząc że pochodzi ona wprawdzie od dr L. ale nie miała charakteru ostatecznego, stanowiąc jedynie pewną ideę a została opracowana w ramach badań w Instytucie, potem wskazując że on jest autorem zaś dr L. dostosowała swój projekt, dodając jedynie kwas masłowy. Powód nie przedstawił żadnego wiarygodnego dowodu, aby ten skład zarówno w aspekcie jakościowym jak i ilościowym, który został zawarty w mailu z 16 i 19.11.2016 r. od dr L. do powoda i dra W. a następnie został skopiowany do dokumentacji ofertowej i był przedmiotem badań w ramach umowy z 26.04.2017 r., w jakimkolwiek stopniu pochodził od powoda i stanowił przedmiot jego pracy twórczej. Przeczy tym zeznaniom również treść korespondencji e-mail wymienianej przez powoda, prof. W. i dr L.. Niewiarygodne i nielogiczne były twierdzenia powoda o tym, że kierował swoją ofertę do innych podmiotów niż (...), tyle że nie podjęły się one przeprowadzenia badania. Powód nie przedstawił na tę okoliczność żadnych dowodów a sekwencja zdarzeń wskazuje na to, że od początku podmiotem, który miał prowadzić badania był (...) ze względu na wiedzę i doświadczenie dr L., autorki składu mieszaniny, w celu przejęcia jej praw autorskich. Niewiarygodne były też twierdzenia powoda, zmieniane zresztą w toku postępowania karnego i cywilnego, że receptura opracowana przez dr L. nie miała charakteru autorskiego i innowacyjnego – zarzut ten podniesiony został dopiero w toku postępowania po Decyzji (...) odmawiającej udzielenia ochrony patentowej na skład mieszaniny w wyniku rozpoznania wniosku dr L.. Sąd nie dał wiary powodowi w zakresie, w jakim wskazywał on na wiedzę prof. J. o zamierzonym projekcie, bowiem brak na tę okoliczność jakichkolwiek dowodów poza zeznaniami samego powoda oraz prof. W.. Sam powód wskazywał, że profesor J. miał mieć wiedzę o projekcie jesienią 2017 r., czyli długo po tym jak umowa została zawarta bez poinformowania właściwych jednostek organizacyjnych wewnątrz Instytutu, niemniej jednak z zeznań powoda nie wynikało, aby poinformował profesora o treści umowy oraz pozostałych działaniach prowadzących do przejęcia praw autorskich do mieszaniny pod pozorem nabycia ich od (...). Nie stanowi także takiego potwierdzenia treść maila przesłanego przez powoda do dr L. 09.06.2017 r. (k. 344), który też pochodzi z okresu ponad miesiąc późniejszego w stosunku do podpisania umowy na badania. Niewiarygodne były także zeznania powoda w zakresie, w jakim wskazywał on na wyłącznie finansowe przyczyny działań dr L. oraz że przesłany mailem z 19.11.2016 r. skład mieszaniny był jedynie projektem. Zeznaniom powoda przeczą zeznania prof. J. i treść dokumentów w tym zestawienie danych mieszanin przesłanych przez dr L., treści zapytania ofertowego z 17.01.2017 r. i treść raportu z realizacji I etapu projektu. Z korespondencji email wynika także, że po przesłaniu receptury przez dr L. to powód skierował do niej pytania i prośby o wyjaśnienia odnośnie do poszczególnych składników, a nie współtworzył czy udoskonalał recepturę. Zmiany w recepturze pochodziły wyłącznie od dr L. i powstały na etapie badań I etapu. Wiarygodne były zeznania powoda w zakresie, w jakim przyznał, że po zakończeniu projektu wszelkie prawa do mieszaniny należałyby wyłącznie do niego, bowiem wynikało to także z treści umowy. Sąd dał wiarę powodowi w zakresie kosztów usług p. M. przygotowującego dokumentację przetargową. Niewiarygodne były natomiast twierdzenia powoda o wysokości kosztów poniesionych przez p. G. S., które miały być związane z projektem realizowanym przez (...) powód poniósłby je niezalenie od zawartej z (...), wątpliwości budziła także adekwatność ceny do przedmiotu umowy. W pozostałym zakresie Sąd dał wiarę zeznaniom powoda jedynie w zakresie, w jakim pokrywały się one z treścią dokumentów oraz zeznaniami innych wiarygodnych świadków słuchanych w sprawie.

Sąd dał wiarę zeznaniom prof. E. M. (1) (k. 1106v – 1107v) w zasadzie w całości, bowiem były one spójne z całością zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Świadek wprawdzie wskazywał, że projekt nie stawał na Komisji bioetycznej, choć postępowanie dowodowe wskazało, że był on przedłożony i uzyskał aprobatę Komisji, która jednak nie miała wglądu w treść umowy zawartej przez dr W. 26.04.2017 r. Niemniej wiarygodne i spójne z całością materiału były zeznania świadka w zakresie, w jakim wskazywał, że umowa z 26.04.2017 r. została zrealizowana poza właściwymi procedurami, bez zgłoszenia do planu badań i oceny Rady naukowej. Sąd Okręgowy dał także wiarę zeznaniom przedstawiciela pozwanego w zakresie, w jakim opierając się również na opinii prof. J., wskazywała na innowacyjność receptury opracowanej przez dr. L., polegającą na synergicznym działaniu kwasu masłowego, kwasu (...) i kwasu (...).

Wniosek o przesłuchanie świadka R. B. został cofnięty przez powoda k. 306

Wniosek o przesłuchanie świadka P. H. został cofnięty przez powoda k. 402

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powództwo, jako oczywiście bezzasadne, podlegało oddaleniu w całości.

Art. 750 k.c. stanowi, że do umów o świadczenie usług, które nie są uregulowane innymi przepisami stosuje się odpowiednio przepisy umowy o zleceniu. W myśl zaś art. 746 §2 k.c. przyjmujący zlecenie może je wypowiedzieć w każdym czasie. Jednakże, gdy zlecenie jest odpłatne za wypowiedzeniem nastąpiło bez ważnego powodu przyjmujący zlecenie jest odpowiedzialny za szkodę. Pomiędzy stronami nie było sporu o charakter umowy z 26.04.2017 r. w przedmiocie wykonania prac badawczych w zakresie oceny wpływu innowacyjnej i dedykowanej mieszaniny regenerującej (suplementującej) na stan odżywienia, jakość życia oraz częstotliwość powikłań ze strony przewodu pokarmowego u pacjentów z chorobą nowotworową układu chłonnego i krwiotwórczego po zakończeniu pierwszej linii leczenia z uzyskaniem remisji całkowitej lub częściowe wg kryteriów (...).

Kodeks cywilny stanowi, że wypowiedzenie może zostać dokonane w każdym czasie, jednak jest to możliwe tylko dopóki zlecenie nie zostanie wykonane przez przyjmującego (dopóki nie dokona on zleconej czynności) lub, przy zleceniu stałym zawartym na czas określony, nie upłynie przewidziany w umowie czas istnienia zobowiązania. Dopuszczalność wypowiedzenia w każdym czasie zlecenia zawartego na czas oznaczony potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 28.9.2004 r. (IV CK 640/03, OSN 2005, Nr 9, poz. 157, LEX nr 143158). W wyroku z 9.10.2013 r. (V CSK 472/12, Legalis) Sąd Najwyższy wskazał też że art. 746 k.c. dotyczy także umów zlecenia zawartych na czas oznaczony. Jego ratio, tj. ochrona wzajemnego zaufania stron umowy zlecenia, jest w pełni aktualna także w odniesieniu do umów zlecenia zawartych na czas oznaczony. Uprawnienie do wypowiedzenia zlecenia ma charakter uprawnienia prawokształtującego, a złożone w jego wykonaniu oświadczenie o wypowiedzeniu wywiera skutek ex nunc, tj. od chwili złożenia (art. 61 § 1 k.c.). Dla skuteczności wypowiedzenia nie jest wymagane zachowanie formy szczególnej, zastrzeżeniem, że gdy umowa zlecenia miała taką formę, wypowiedzenie wymaga zachowania formy pisemnej pod rygorem ograniczeń dowodowych, co nie dotyczy jedynie stosunków pomiędzy przedsiębiorcami. Jako że art. 746 §1 k.c. nie wprowadza terminów wypowiedzenia, wywołuje ono zatem skutki (w postaci wygaśnięcia zobowiązania) w chwili, gdy dotarło do adresata w taki sposób, że mógł on zapoznać się z jego treścią. Jako że wypowiedzenie zlecenia jest czynnością prawną, podlega więc ocenie z punktu widzenia art. 58 § 1 i 2 k.c. oraz może zostać uznane za nieważne ze względu na sprzeczność z prawem albo zasadami współżycia społecznego zarówno jego treści, jak i celu (por. wyr. SN z 3.3.2016 r., I UK 91/15, Legalis).

W przedmiotowej sprawie niewątpliwym było, że pozwany (...) złożył skutecznie oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z 26.04.2017 r., które dotarło do powoda w ostatnim dniu jej obowiązywania, przy czym pomiędzy stronami toczyły się rozmowy na temat przedłużenia jej do 23.04.2018 r. Powód usiłował stworzyć poprzez swoje pismo datowane na 30.01.2018 r. pozór, że wypowiedzenie jest związane z zawinionym opóźnieniem w badaniach przez (...). Jednak pomimo, iż w ocenie Sądu T. C. miał świadomość istnienia opóźnień jak również ich przyczyny, również ze względu na fakt pozostawania w stałym kontakcie z prof. W., który swoimi pismami kierowanymi do Dyrekcji (...) zawiadamiał o opóźnieniach w realizacji projektu, obwiniając za to dr L., to nie zdecydował się na zmianę podmiotu wykonującego badania, pomimo istnienia takiej możliwości. W ocenie Sądu działania powoda mające na celu przeprowadzenie badań właśnie przez (...) było ściśle związane z usiłowaniem stworzenia pozoru, że prawa autorskie do mieszaniny należą do powoda i że nabędzie on ostateczną, przebadaną klinicznie potwierdzoną wersję receptury wraz z prawami do niej od (...).

Oświadczenie o wypowiedzeniu zlecenia nie wymaga wskazania powodu wypowiedzenia i jest skuteczne niezależnie od tego, czy jakikolwiek obiektywny powód uzasadniający jego dokonanie istniał. Od istnienia powodu, i to powodu ważnego, uzależnione są jednak dalsze skutki wypowiedzenia, jeżeli zlecenie ma charakter odpłatny. Jeżeli bowiem wypowiedzenie odpłatnego stosunku zlecenia przez którąkolwiek ze stron nastąpiło bez ważnego powodu, wypowiadający powinien naprawić poniesioną przez drugą stronę szkodę. Chodzi o szkodę pozostającą w adekwatnym związku przyczynowym z przedwczesnym rozwiązaniem zlecenia. W przypadku wypowiedzenia dokonanego przez dającego zlecenie szkodą będzie przede wszystkim utracone przez przyjmującego wynagrodzenie za niewykonaną część czynności, zasadniczo pomniejszone jednak o korzyści, które uzyskał on wykonując inne czynności w czasie, w którym wykonywałby wypowiedziane zlecenie. W przypadku wypowiedzenia dokonanego przez przyjmującego zlecenie szkodą będą np. wydatki poniesione przez dającego zlecenie na zrealizowanie zleconej czynności (pomniejszone o zaoszczędzone wskutek wypowiedzenia wynagrodzenie) lub poniesione straty i korzyści nieuzyskane wskutek niedokonania zleconej czynności (w granicach wyznaczonych w art. 361 § 1 k.c.).

Ważnymi powodami wypowiedzenia, o których mówi art. 746 §1 k.c., mogą być zarówno zjawiska o charakterze obiektywnym (np. zmiany sytuacji gospodarczej, zmiany w prawie itp.), jak i zjawiska odnoszące się do osób stron czy stosunków pomiędzy nimi (np. zmiana sytuacji życiowej czy ekonomicznej strony, nieporozumienia pomiędzy dającym a przyjmującym zlecenie). W szczególności ważnym powodem wypowiedzenia zlecenia przez dającego zlecenie jest nieudzielenie mu przez przyjmującego zlecenie potrzebnej wiadomości o przebiegu sprawy oraz uzasadniona utrata zaufania w uczciwość, staranność czy umiejętności przyjmującego zlecenie; natomiast dla przyjmującego zlecenie np. nieudzielenie mu przez dającego zlecenie potrzebnej zaliczki, nieudzielenie lub odwołanie pełnomocnictwa, udzielenie wskazówek istotnie zmieniających na niekorzyść przyjmującego zlecenie sposób wykonania czynności ale także utrata zaufania do zlecającego, ze względu na uczciwość oraz działanie niezgodne z prawem lub mające na celu jego obejście. Ważny powód do wypowiedzenia musi istnieć w chwili składania oświadczenia o wypowiedzeniu.

Spór pomiędzy stronami ogniskował się wokół zagadnienia czy przyczyna wskazana w wypowiedzeniu (...) z 31.01.2018 r. była prawdziwa i czy miała charakter ważny w rozumieniu przywołanych powyżej przepisów k.c.

(...) powołał jako ważny powód powzięcie przez Instytut wiedzy o prawa autorskich dr L. do składu mieszaniny, będącej przedmiotem badań na podstawie umowy z 26.04.2017 r. mocą, której powód miał nabyć również prawa autorskie do wszelkich wyników badań i eksploatowania ich na wskazanych polach, bez ujawnienia autorstwa dr L., co skutkowało utratą zaufania do powoda.

T. C. twierdził, że przyczyna ta była pozorna, bowiem przedmiotem umowy zawartej z (...) nie było stworzenie receptury a zbadanie receptury istniejącej, zatem Instytut nie ponosiłby odpowiedzialności odszkodowawczej, jeśli przedmiotem przeniesienia praw byłyby wyłącznie prawa do publikowania raportu. Dodatkowo powód zaznaczał, że pozwany doskonale zdawał sobie sprawę z sytuacji prawnej, w jakiej się znajduje a świadomość udziału dr L. w przygotowaniu dokumentów do celów zawarcia umowy istniała już w chwili jej zawierania, bowiem sam Instytut uczynił ją odpowiedzialną za jej realizację.

W myśl art. 1 ust. 1 ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1062 z późn. zm., dalej PrAut) przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposoby wyrażenia. Zaś art. 1 ust. 3 PrAut stanowi, że utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną. W myśl ust. 4 przywołanego art. 1 ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności. W myśl art. 8 ust. 1 i 2 PrAut domniemywa się, że twórcą, któremu przysługują prawa autorskie jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. Regulacja ta jest związana z brzmieniem art. 16 PrAut, który wskazuje, że o ile ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do:

1) autorstwa utworu;

2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;

3) nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania;

4) decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;

5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.

Dalej zaś zgodnie z art. 17 PrAut, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji, wykonywania nadzoru autorskiego oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu (również art. 43 i 50 PrAut). Twórcy przysługują także roszczenia związane z naruszeniem prawu autorskich – osobistych i majątkowych – stosownie do regulacji art. 78 ust. 1 i 79 ust. 1 i 2 PrAut.

Stosownie zaś do ustawy z 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 324) art. 11 ust. 1 prawo do uzyskania patentu na wynalazek albo prawa ochronnego na wzór użytkowy jak również prawa z rejestracji wzoru przemysłowego przysługuje z zastrzeżeniem ust. 2 , 3 i 5 twórcy.

W ocenie Sądu Okręgowego ustalony stan faktyczny w sprawie prowadzi do jednoznacznego wniosku, iż powód wspólnie z prof. W., działającym w imieniu Instytutu, usiłowali zawłaszczyć i przejąć prawa autorskie dr L. do mieszaniny regenerującej, pod pozorem nabycia przez T. C. wyników badania składu mieszaniny przeprowadzonego na podstawie umowy z 26.04.2017 r. w celach komercyjnych, zatajając także jej autorstwo składu mieszaniny. Powód chciał także uzyskać patent na mieszaninę na swoją rzecz, również pozbawiając właściwych praw dr L.. Działo się to na polecenie i przy współudziale prof. W., będącego przełożonym dr L. w Instytucie. Działanie to w sposób oczywisty narażałoby pozwany Instytut na odpowiedzialność odszkodowawczą względem dr L.. Przy tym prof. W. również chciał skorzystać na recepturze i badaniach przeprowadzonych w Instytucie, wygłaszając wykład na zjeździe w (...).02.2018 r., gdzie również autorstwo receptury należące do dr L. zostało zatajone. W ten sposób doszłoby do zawłaszczenia praw autorskich i praw własności intelektualnej w celach komercyjnych przez każdego z panów w różny sposób.

W ocenie Sądu rację miał pozwany wskazując, że nie nabył on praw do wyników badań dr L., przeprowadzonych przez nią w czasie zatrudnienia w szpitalu MSWiA, prowadzeniu badań do przewodu doktorskiego czy nawet prowadzonych przy okazji jej zatrudnienia w (...), bowiem prowadzenie badań naukowych nie pozostawało w zakresie obowiązków dr L. w ramach jej zatrudnienia w Instytucie.

Zgodnie z art. 12 ust. 1 PrAut, pracodawca nabywa majątkowe prawa autorskie do utworu pracownika z chwilą jego przyjęcia, jedynie w sytuacji, gdy pracownik stworzył utwór w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy, w granicach wynikających z celu umowy o pracę i zgodnego zamiaru stron. W ramach tej regulacji, która powinna być interpretowana ściśle chodzi o przypadki, gdy stworzenie danego dzieła należało do obowiązków pracownika, czy to sprecyzowanych w umowie o pracę czy bezpośrednich poleceniach służbowych, które muszą jednak pozostawać w granicach obowiązków pracowniczych twórcy. Natomiast przygotowanie utworu w czasie pracy, sfinansowanie pracy twórczej przez zakład pracy lub nawet tolerowanie przez twórcę eksploatowania utworu przez zakład pracy bez porozumienia z nim pozostaje bez istotnego znaczenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 4 października 2011 r. V ACa 422/11). Kwalifikacja utworu jako pracowniczego wymaga, by powstał on w wyniku zobowiązania pracownika do wykonywania pracy obejmującej obowiązki twórcze w znaczeniu prawa autorskiego, art. 12 ust. 1 PrAut nie może być natomiast stosowany w przypadku występowania innych powiązań między utworem, a stosunkiem pracy w tym nie obejmuje sytuacji, w których utwór powstał jedynie w związku czasowym, miejscowym, przy okazji wykonywania pracy, bądź dzięki przyczynieniu się pracodawcy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 12 listopada 2008 r. I ACa227/08). Z kolei zaś art. 14 PrAut stanowi lex specialis w stosunku do zasad nabywania praw autorskich do utworów pracowniczych określonych w art. 12. Regulacja ta jest korzystna dla twórców utworów naukowych, bowiem w przeciwieństwie do zasad ogólnych, art. 14 PrAut nie prowadzi do nabycia przez pracodawcę praw autorskich majątkowych w granicach wynikających z celu umowy o pracę oraz zgodnego zamiaru stron. Poza sporem był fakt, że dr L. nie miała w zakresie swoich obowiązków prowadzenia badań naukowych czy też opracowania receptury, która powstawała w związku z jej pracą doktorską i prowadzonymi w tym zakresie badaniami i obserwacjami. Zatem Instytut nie nabył wyników jej pracy w tym zakresie i nie mógł nimi w żaden sposób dysponować ani nimi rozporządzać.

W ocenie Sądu Okręgowego zarówno T. C. jak i dr W. działający w imieniu Instytutu zdawali sobie sprawę z tego faktu już na etapie rozmów z dr L. na jesieni 2016 r. i przy spotkaniu z E. M. (2), który przedstawił dwa warianty finansowania projektu. Jak wynika z maila przesłanego przez dr L. do prof. W. 08.11.2017 r. „Instytut miał mieć prawo wyłącznie do wykonania i publikowania badań a skład i rodzaj mieszaniny miał stać się własnością firmy powoda”. W ocenie Sądu dr L., jako osoba, która nie posiada wykształcenia prawniczego wprawdzie dokładnie zacytowała treść, jaka padła na spotkaniu, jednakże nie zdawała sobie sprawy z jej rzeczywistych skutków i znaczenia dla jej praw autorskich. Z maila nie wynika, aby dr L. została poinformowana o wpływie takiego sformułowania na zakres przysługujących jej praw. To prof. W. i powód optowali za wystąpieniem o grant niższy, ale bez angażowania jakichkolwiek podmiotów trzecich, takich jak (...) Medyczny, wbrew rekomendacji doradcy ds. funduszy. Miało to na celu ograniczenie ryzyka wypłynięcia informacji o rzeczywistym właścicielu praw autorskich do mieszaniny i ukrytego zamiaru ww. osób, co do przejęcia receptury. Również prof. W. polecił dr L., aby nie zajmowała się kwestiami związanymi z wyborem formy finansowania, ewidentnie w obawie, że zorientuje się w rzeczywistych celach działań powoda i prof. W.. W tym także celu wskazano dr L., jako kierownika badań, aby stworzyć stan faktyczny niejako usprawiedliwiający jej udział w projekcie a jednocześnie stanowiący podstawę do uznania, że wszelkie prawa jej przysługujące zostały objęte umową z 26.04.2017 r. i zbyte na rzecz (...) T. C..

Prof. W. wykorzystując swoją pozycję Dyrektora Instytutu oraz przełożonego dr L. jak również fakt, że była ona w trakcie pisania pracy doktorskiej, po uzyskaniu informacji na spotkaniu 20.10.2016 r. iż dr L. dysponuje opracowaną recepturą mieszaniny onkohematologicznej oraz ma także pomysły na składy innych, specjalistycznych mieszanin regenerujących, polecił jej przesłanie opracowanego składu do siebie a następnie po przeanalizowaniu receptury także do T. C., co dr L. wykonała mailami z 16 i 19.11.2016 r. Należy przy tym wskazać, że poprawki nanoszone przez profesora jak i uwagi oraz pytania od T. C. nie ingerowały w opracowany skład mieszaniny, utrwalony w dokumentach im udostępnionych. Receptura zatem nie była tylko ideą, jak sugeruje powód, a gotowym i opracowanym zestawem, o cechach indywidualnych oraz innowacyjnych, który powód oraz dr W. chcieli „zalegalizować” w zakresie praw autorskich przed wprowadzeniem na rynek. O takim zamiarze świadczy także korespondencja pomiędzy dr L. a T. C. z czerwca 2017 r. w której poza kwestiami dotyczącymi zgłoszenia projektu do Komisji bioetycznej (...) poruszany jest temat zgłoszenia mieszaniny do Głównego Inspektora Sanitarnego - przepisy odnoszące się do produktów wprowadzanych po raz pierwszy na rynek uregulowane są w art. 29-32 ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 2021 z późn. zm.). Mieszanina nie została wówczas zgłoszona, bowiem dr L. mogła się na tym etapie zorientować się, że jej autorstwo zostało pominięte, a wyniki pracy mają zostać przejęte przez T. C. – w zgłoszeniu bowiem niezbędne byłoby ujawnienie danych dotyczących praw autorskich do receptury. Powód przy udziale prof. W., który wykorzystał swoją pozycję, jako Dyrektora (...), uruchomił procedurę badawczą bez ujawniania rzeczywistego autora, pozbawiając dr L. nie tylko prawa atrybucji, ale także praw majątkowych. Wątpliwości budzi bowiem celowość prowadzenia badań potwierdzających lub zaprzeczających prawidłowości składu receptury przez samego jej autora, bowiem nie jest zachowana zasada obiektywizmu i niezależności. Niewątpliwie rację ma pozwany w swoim stanowisku końcowym, że przeprowadzenie badań w ramach umowy z 26.04.2017 r. miało na celu uzyskanie przez powoda patentu i komercjalizacji mieszaniny autorstwa dr L., z pominięciem należnych jej praw.

Zamiar powoda ujawnił się także w treści korespondencji skierowanej do dr L. z uwagami odnośnie do brzmienia raportu z I części badań, gdzie wskazywał on, że raport brzmi jak opracowanie dostarczonej mikstury a powinien bardziej podkreślać działania badawcze Instytutu w tym zakresie (k. 678). Potwierdza to zdaniem Sądu, że zamiarem powoda było stworzenie fikcji, że skład mieszaniny ostatecznie powstał na etapie badań w Instytucie a nie wcześniej. Dr L. ostatecznie powzięła przekonanie co do rzeczywistych intencji T. C. i prof. W., kiedy polecono jej współpracę z rzecznikiem patentowym wskazanym przez powoda, zaś w związku z zakończeniem prac nad I etapem i złożeniem raportu powód był przekonany, że jego zamiar przejęcia praw autorskich dr L. się powiódł, w związku z czym w korespondencji mailowej z 31.08 i 01.09.2017 r. wprost przyznał, że prawa z patentu będą należeć wyłącznie do jego firmy „zgodnie z umową”. Emanacją tego przekonania jest także treść pisma złożonego przez powoda w toku postępowania do Urzędu Patentowego RP w związku z wystąpieniem przez dr L. o rejestrację mieszaniny jej autorstwa. T. C. stwierdził w nim, że ze względu na zapłatę za I etap prac i uzyskanie raportu, w którym wskazany jest dokładny skład mieszaniny, wątpliwości budzi prawo dr L. do autorstwa i możliwości wystąpienia do Urzędu o rejestrację. W ocenie Sądu jednak powód nie uzyskał praw autorskich mocą umowy z 26.04.2017 r., bowiem zgodnie z §6 w zw. z §4 ust. 1 umowy przejście praw autorskich miało nastąpić z chwila zapłaty wynagrodzenia za umowę w całości, nie zaś jedynie za I etap prac. Rozbicie płatności na dwie części wynikało bowiem z wymogów (...) odnośnie do raportowania postępów i przejrzystości wykorzystania dofinansowania, natomiast skutek rozporządzający w zakresie przeniesienia praw autorskich wraz z określeniem pól eksploatacji, wynikający z umowy zawartej z (...) związany był z wykonaniem umowy w całości a nie w części i zapłatą całości umówionego wynagrodzenia.

Powyższe względy potwierdzają w ocenie Sądu realność twierdzeń pozwanego o tym, że powód we współpracy z prof. W. usiłowali stworzyć pozór posiadania przez powoda praw autorskich do składu mieszaniny, należących w rzeczywistości do dr L., wykorzystując badania, na które środki finansowe udostępnił (...).

Nie budzi także wątpliwości Sądu ustalenie dokonane i potwierdzone w toku postępowania przez prof. J., że skład mieszaniny opracowanej przez dr L. został de facto skopiowany z maila dr L. z 16 i 19.11.2016 r. do dokumentacji ofertowej skierowanej do (...) z pominięciem kwestii dawek, zaś wszelkie modyfikacje, jakie zostały wprowadzone pochodziły w toku badań autorsko również od dr L..

Powód argumentował, że nie istniałaby szkoda po stronie Instytutu w sytuacji, gdy nieskuteczne byłoby przeniesienie praw autorskich, których Instytut nie nabył od dr L. a zarazem wskazywał, że jednak przynajmniej część tych praw nabył, ze względu na wykonanie badań i przekazanie mu raportu z I etapu, co jest argumentacją wewnętrznie sprzeczną i nielogiczną. Należałoby przy tym uznać, że takie nabycie praw, o ile by do niego doszło (ze względu na brzmienie §6 w zw. z §4 ust. 1 umowy) miałoby charakter nabycia w złej wierze i z rażącym naruszeniem art. 5 k.c., w szczególności zasady uczciwości kupieckiej a także przepisów prawa własności intelektualnej i prawa autorskiego a jako takie niezasługujące na ochronę prawną.

Powód wskazywał także, że Instytut posiadał wiedzę o wszelkich okolicznościach związanych z umową i dobrowolnie oraz świadomie przyjął na siebie zobowiązanie do realizacji umowy. Z tego tez względu wysnuwał twierdzenie, że te okoliczności nie mogą stanowić podstawy do wypowiedzenia umowy.

W ocenie Sądu ustalony przebieg zdarzeń wskazuje na ukrycie przez prof. W. – w porozumieniu z powodem - przed właściwymi organami Instytutu realnych celów zawartej umowy oraz rażące nadużycie jego stanowiska. Nie ma przy tym znaczenia czy powodem jego zwolnienia z Instytutu była kwestia naruszenia praw dr L. czy też inne naruszenia przez niego spowodowane. Umowa nie została przedstawiona nikomu z Instytutu, została podpisana jednoosobowo przez Dyrektora, sporządzona pod jego kierownictwem przed radcę prawnego zatrudnionego w Instytucie. Plan badania nie był przedmiotem analiz Rady Naukowej, było ono prowadzone jako usługa badawcza, poza budżetem i ocenami naukowymi właściwych osób w Instytucie. Fakt przedłożenia projektu badania do opinii Komisji Bioetycznej nie świadczy o tym, że w Instytucie dostępna była wiedza o zamiarach powoda i prof. W. – Komisji nie udostępniono treści umowy ani nie wynika z treści przedłożonego do niej wniosku, aby gdziekolwiek wspomniano o prawach dr L. do składu mieszaniny. Samo także zeznanie dr L. o tym, że o jej prawach wiedzieli niektórzy jej koledzy, biorący udział w II etapie badania nie świadczy o tym, aby informacja to była przekazana właściwym władzom Instytutu. Również fakt realizacji płatności za sporządzenie mieszaniny do II etapu badań przez prof. E. M. (1) w żaden sposób nie przemawia za tym, aby miała ona świadomość kulisów zawarcia umowy i nieetycznych i bezprawnych działań T. C. i prof. W. względem dr L.. W ocenie Sądu wykazana przez pozwanego sekwencja zdarzeń począwszy od złożenia przez dr L. notatki służbowej z 15.01.2018 r., poprzez przekazanie jej na posiedzenie dyrekcji Instytutu, ocenę prof. J. odnośnie do realności zarzutów zawartych w notatce, jak i skierowanie sprawy do kancelarii zewnętrznej, która wydała opinię w przedmiocie zarzutów zawartych w treści notatki świadczy o tym, że w Instytucie właściwe jego organy nie posiadały wiedzy o rzeczywistym przebiegu zdarzeń i przyczynach, które stały się podstawą do wypowiedzenia umowy. Wbrew także stanowisku powoda nie ma znaczenia dla niniejszego postępowania i ustalonego przebiegu zdarzeń fakt umorzenia postępowania karnego, toczącego się z zawiadomienia Instytutu. Sąd Okręgowy nie jest związany czynnościami podjętymi przez Prokuraturę i Policję, bowiem wiąże go jedynie prawomocny wyrok skazujący i to w zakresie ustalenia winy sprawcy stosownie do art. 11 k.p.c. Z perspektywy niniejszego zaś postępowania widać pewne braki, co do wnikliwości i skrupulatności po stronie prowadzących sprawę 3 Ds. 239.2018 również w zakresie nieprzesłuchania ponownego prof. W. w toku postępowania wyjaśniającego, co było wnioskowane w aktach sprawy prokuratorskiej przez jednego z funkcjonariuszy.

Powyższe ustalenia doprowadziły Sąd Okręgowy do wniosku, że przyczyny podane w wypowiedzeniu umowy z 31.01.2018 r. miały charakter realny oraz należało je zakwalifikować jako ważne, w rozumieniu art. 746 §1 k.c., a zatem pozwany nie ponosi odpowiedzialności odszkodowawczej względem powoda z tytułu wypowiedzenia umowy z 26.04.2017 r.

Z powyższych względów powództwo, jako oczywiście bezzasadne podlegało oddaleniu, o czym orzeczono jak w sentencji w pkt 1.

Niezależnie od powyższego należało uznać, iż roszczenie powoda co do wysokości nie zostało wykazane poza kwotą 128.533,14 zł, którą zwrócił do (...) w 2018 r. (potwierdzenia przelewów k. 71 – 72). Wszelkie inne koszty nie pozostają w adekwatnym związku przyczynowym z realizacją umowy z 26.04.2017 r., wątpliwości budzi zarówno ich zasadność jak i wysokość. Należy także wskazać, iż umowa marketingowa zawarta pomiędzy (...) s.c. a powodem w 2015 r, a wygasła przed pierwszym spotkaniem z dr L. i nie miała żadnego związku z realizacją umowy z (...), pomijając że nie przedstawiono jakichkolwiek materiałów, świadczących o wykonaniu usług objętych fakturami wystawionymi przez G. S., ani tego co było ich przedmiotem.

Z powyższych przyczyn orzeczono jak w sentencji w punkcie 1.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 §1 i 3 k.p.c. w związku z oddaleniem powództwa należało powoda uznać za przegrywającego sprawę i obciążyć go w całości kosztami zastępstwa procesowego. Kwota 10.800 zł została obliczona na podstawie §2 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. poz. 1800 z późn. zm.) ze względu na wartość przedmiotu sporu, zaś 17 zł zasądzono tytułem zwrotu opłaty skarbowej od dokumentu pełnomocnictwa, o czym orzeczono jak w sentencji w punkcie 2. ---

/-/ Sędzia SO Mariusz Solka

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE WYROKU

ZARZĄDZENIE