1.Przewodniczący:

1.SSO Agnieszka Połyniak

1.Protokolant:

1.Marta Synowiec

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 596/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z 22 marca 2022r. sygn. akt II K 237/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

D. P.

dotychczasowa niekaralność oskarżonego

karta karna

285

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Karta Karna

dokument wystawiony przez uprawniony podmiot, a jego treść nie jest przez strony kwestionowana

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

ad. apelacji obrońcy oskarżonego, która zarzuciła:

1. w zakresie punktu I części dyspozytywnej wyroku:

a) obrazę przepisów postępowania a to art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez wadliwe uznanie, że oskarżony dopuścił się znieważenia pokrzywdzonego w związku z pełnieniem przez niego obowiązków służbowych podczas gdy oskarżony dopuścił się tego czynu podczas ale nie w związku z wystąpieniem pokrzywdzonego na rozprawie przed Sądem lecz wobec wcześniejszego działania, jakie oskarżony za sprawą osoby trzeciej przypisał oskarżonemu pokrzywdzonemu co skutkowało wadliwym zakwalifikowaniem czynu zarzuconego Panu D. P. jako występku z art. 226§1 k.k. zamiast art. 216§1 k.k.;

b) obrazę przepisów postępowania a to art. 410 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez wadliwe uznanie, że oskarżony nie działał w warunkach przepisu art. 28§2 k.k. co skutkowało niezastosowaniem przepisu art. 216§3 k.k. w przedmiotowej sprawie;

c) rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego kary w sytuacji, w której oskarżony działał w warunkach art. 31§2 k.k. a równocześnie jest osobą schorowaną, po dwóch udarach, cierpiącą na cukrzycę, dnę moczanową, dotkniętą niedowładem prawostronnym ciał, osiągającym wynagrodzenie w łącznej kwocie 4.600 złotych miesięcznie, z którego to wynagrodzenia utrzymuje się zarówno sam oskarżony, jak i jego syn oraz małżonka;

2. w zakresie punktu II części dyspozytywnej wyroku:

d) rażącą niewspółmierność orzeczonego wobec oskarżonego środka karnego w sytuacji, w której oskarżony działał w warunkach przepisu art. 31§2 k.k., a równocześnie jest osoba schorowaną, po dwóch udarach, cierpiącą na cukrzycę, dnę moczanową, dotkniętą niedowładem prawostronnym ciała, osiągającym wynagrodzenie w łącznej kwocie 4.600 złotych miesięcznie, z którego to wynagrodzenia utrzymuje się zarówno sam oskarżony, jak i jego syn oraz małżonka.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Przebieg rozprawy w sprawie III RC 216/18 przed Sądem Rejonowym w Dzierżoniowie był rejestrowany (zarówno dźwięk, jak obraz), co pozwala w sposób niebudzący wątpliwości ustalić w jaki sposób zachowywały się strony tego postępowania w dniach 11 września 2019r. oraz 27 listopada 2019r., zwłaszcza zaś w zakresie tego w jakim momencie rozprawy, w związku z jakimi czynnościami procesowymi, a przede wszystkim co mówił i jak reagował D. P.. Płyty z nagraniem rozprawy znajdują się w aktach niniejszej sprawy i na tej podstawie jednoznacznie stwierdzić można, że ustalenia Sądu meriti odnośnie zachowania oskarżonego, jego wypowiedzi pod adresem pokrzywdzonego są prawidłowe. Również z treści apelacji obrońcy D. P. wynika, że ustalenia te nie są kwestionowane, a wadliwość rozstrzygnięcia mają uzasadniać zarzuty oparte na odmiennej ocenie przyczyn takich reakcji oskarżonego, kontekstu wypowiedzianych treści, jak też uznania, iż ich adresatem nie była osoba korzystająca z ochrony przewidzianej dla "funkcjonariusza publicznego".

Skarżąca nie ma jednakże racji.

Nie ulega wątpliwości, że w toku postępowania III RC 216/18 prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie M. P. występował jako pełnomocnik przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda, a stosowne pełnomocnictwo znajdowało się w aktach sprawy. Oskarżyciel posiłkowy wykonywał zatem swoje "obowiązki", związane z udzielnym mu pełnomocnictwem. Co istotne każdorazowo słowa wulgarne i obelżywe, a przy tym poniżające z ust D. P. pod adresem pokrzywdzonego, padały wtedy, kiedy ten - jako pełnomocnik swojej mandantki - czy to składał zastrzeżenia, czy wnioski dowodowe, bądź też, biorąc udział w danej czynności procesowej, w interesie reprezentowanego pozwanego, zadawał niewygodne - z punktu widzenia oskarżonego - pytania (k. 4 - 6 wraz z płytą CD i protokół odtworzenia nagrania, k. 16 - 17 oraz k.203 - 204 wraz z płytą CD). Biorąc zatem pod uwagę treść zarejestrowanych wypowiedzi D. P., ich kontekst sytuacyjny, czas i miejsce ich wypowiedzenia, nie sposób uznać, że była to reakcja na prowokacyjne, czy wyzywające zachowanie oskarżyciela posiłkowego oraz, że miałaby to być "dozwolona krytyka" (odnośnie użycia słów: "gówniarz", "złodziej", "tępak", "oszust", "debil", czy "naciągacz" idt.), czy w końcu w przypadku pozostałych wypowiedzi oskarżonego, by było to działanie usprawiedliwione uprzednim zachowaniem się pokrzywdzonego, stanowiącym następstwo "przekonania" przez M. B. oskarżonego, że pokrzywdzony wraz z nią wyłudził świadczenia alimentacyjne i pobrał od niej z tego tytułu wynagrodzenie.

Zapis przebiegu rozprawy wprost wskazuje, że oskarżony reagował w tak agresywny i napastliwy sposób wobec pokrzywdzonego wtedy, kiedy ten, podejmował działania, które D. P. oceniał jako niekorzystne dla siebie, zakłócając w ten sposób tok tych czynności procesowych i uniemożliwiając oskarżycielowi posiłkowemu realizację swych powinności wobec mandantki.

W tych okolicznościach, ustalając z jakiej ochrony prawnej pełnomocnik procesowy korzystał, zasadnie odwołał się Sąd orzekający do obowiązujących postanowień ustawy o radcach prawnych, tj. art. 12 ust. 1, który wprost stanowi, że "radca prawny podczas i w związku z wykonywaniem czynności zawodowych korzysta z ochrony prawnej przysługującej sędziemu i prokuratorowi", co uzasadnia zastosowanie art. 226§1 k.k. w przypadku znieważania osoby pełniącej funkcję publiczną.

Tym samym próba przekonania Sądu odwoławczego, iż wypowiedzi poniżające i uwłaczającego godności pokrzywdzonego nie były związane z wykonywaniem przez niego obowiązków, jako radcy prawnego, będącego pełnomocnikiem strony procesowej oraz nie padły podczas wykonywanie tych obowiązków, jest oczywiście chybiona. Nie można tym samym zasadnie twierdzić, iż zastosowanie w tym przypadku mógłby mieć jedynie przepis art. 216§1 k.k. i to nadto z uwzględnieniem "wyzywającego" zachowania pokrzywdzonego.

Równie nieskuteczne są argumenty, które miałyby przekonać tut. Sąd, że oskarżony działał w warunkach art. 28§2 k.k. , zatem pozostając w błędzie co do ustawowego znamienia tworzącego typ zmodyfikowany, od którego wystąpienia uzależniona jest łagodniejsza odpowiedzialność sprawcy. Przedstawiony w uzasadnieniu apelacji pogląd wyrażony uprzednio przez Sąd Najwyższy /k. 229/, jakkolwiek co do zasady słuszny, nie ma odniesienia do realiów niniejszej sprawy. Nie można bowiem uznać, że przyczyną wypowiedzenia pod adresem pokrzywdzonego słów znieważających było jego bezprawne, czy wręcz nielegalne zachowanie we wcześniejszym okresie. Ani w trakcie rozprawy, ani tym bardziej w okresie poprzedzającym wniesienie pozwu pokrzywdzony w żadnym momencie nie podjął działań, które można by było za takie uznać. Jego linia obrony, jeżeli ocenić czego postępowanie III RC 216/18 dotyczyło jest nielogiczna i pozbawiona racjonalnych podstaw.

Podkreślić bowiem trzeba, że D. P. sformułowań wulgarnych i poniżających pod adresem M. P. użył w trakcie rozprawy o ustalenie ojcostwa i m.in. o alimenty, na sali rozpraw, w reakcji na wystąpienia pokrzywdzonego jako pełnomocnika przedstawicielki ustawowej małoletniego powoda, występującego w todze wraz z matką dziecka. Doskonale zatem wiedział kim jest M. P., w jakim charakterze występuje i w czyim interesie, to jest czyich praw dochodzi. Co istotne, a czego zdaje się nie dostrzega skarżąca, do momentu ustalenia ojcostwa i obowiązku alimentacyjnego matka dziecka nie miała prawnych możliwości, by wszcząć egzekucję zaległych alimentów. Działania w tym zakresie pełnomocnik ustanowiony przez przedstawicielkę małoletniego powoda dopiero podejmował i były one legalne (postępowanie toczyło się od sierpnia 2018r. - k. 18v). Skoro zaś ustanowiony został przez stronę, ustalenie i uzyskanie wynagrodzenia od zlecającej podjęcie określonych czynności nie może być uznane za działanie nielegalne.

Nadto o tym, że linii obrony oskarżonego jest niewiarygodna przekonuje także to, że owe "zaległe alimenty" w czasie, kiedy miały miejsce zdarzenia objęte niniejszym postępowaniem, nie mogły być skutecznie dochodzone przez komornika, co stanowi o wiarygodności zeznań M. P., który utrzymywał, że wyrok ustalający ojcostwo oskarżonego wydany został w grudniu 2019r. i dopiero po tej dacie on, jako pełnomocnik, tę "zaległość" wyliczył, lecz w postępowaniu egzekucyjnym udziału już nie brał. Jego wersja koresponduje z relacją M. B. (k.108v).

Skoro istotą błędu jest dopiero towarzyszące nieświadomości po stronie sprawcy mylne wyobrażenie jakiegoś nieistniejącego w rzeczywistości stanu rzeczy, to w nieświadomości wystąpienia jakiego znamienia „kwalifikującego” oskarżony miałby pozostawać? czy tego, że dokonuje zniewagi, czy może odnośnie osoby adresata swych wypowiedzi, czy w końcu tego, że wypowiedzi były następstwem "usilnego przekonywania go przez panią B., że pokrzywdzony dokonał wspólnie z nią wyłudzenia świadczeń alimentacyjnych" /k. 226/ i pobrał od niej opłatę za sporządzenie stosowanego pisma procesowego? Obrońca nie wykazała, by wystąpiły podstawy do uznania, że działał on w usprawiedliwionym błędzie w rozumieniu art. 28 § 2 k.k., a przecież warunkiem odpowiedzialności na podstawie przepisu łagodniejszego jest stwierdzenie, że błędne przekonanie sprawcy, co do wystąpienia okoliczności powodującej taką łagodniejszą odpowiedzialność, nie tylko zaistniało, ale nadto było usprawiedliwione, czyli, że ów błąd był niezawiniony. Uzasadnienia tego zarzutu nie może stanowić tak akcentowana w uzasadnieniu apelacji "chwiejna" postawa M. B.. Istotnie kobieta podpisała zarówno oskarżonemu, jak i oskarżycielowi posiłkowemu pisemne oświadczenia (k. 72 i 105), których treść wzajemnie się wyklucza, a przy tym w trakcie przesłuchań nie potrafiła logicznie wyjaśnić okoliczności w jakich je złożyła, to jednakże w żadnym razie okoliczność ta nie stanowi o tym, że przedmiotowe wypowiedzi i reakcje D. P. w czasie rozprawy były przejawem jego "usprawiedliwionego gniewu" spowodowanego wcześniejszym zachowaniem pokrzywdzonego.

W żadnym razie nie stanowią takiego dowodu przedłożone przez oskarżonego wezwania do zwrotu 1700 złotych opłaty za "napisanie pisma do Komornika" /k. 80 - 81/, czy złożenie zawiadomienia o przestępstwie /k. 77 - 78/ oraz skargi do (...) w W. "w związku z naruszeniem etyki zawodowej przez zniesławienie go na rozprawie 11.09.2019r., 27.11.2019r. /k. 75 - 76/. Sprzeciwia się takiemu potraktowaniu tych pism po pierwsze oskarżony sporządził wszystkie te pisma już po facie, tj. w 2020r., a po wtóre powstały one ewidentnie w związku z toczącym się postępowaniem karnym (przekonuje o tym choćby to, że np. wezwania przesłane zostały także "do wiadomości" Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie sygn. II K 237/20).

Z powyższych przyczyn za chybione uznać należy twierdzenia apelującej, iż Sąd meriti z obrazą art. 410 k.p.k. i art. 7 k.p.k. dokonał oceny zgromadzonego materiału dowodowego i błędnie uznał, że D. P. jest sprawcą ciągu przestępstw z art. 226§1 k.k. i winien ponieść odpowiedzialność karną na tej podstawie. Oskarżony świadomie użył słów, które w powszechnym odbiorze mają pejoratywny wydźwięk i zrobił tak wyłącznie po to, by poniżyć i znieważyć pokrzywdzonego, który wykonując swoje obowiązki procesowe, działał w interesie powoda, a tym samym na niekorzyść pozwanego, czyli oskarżonego w tej sprawie. Posłużenie się ujawnionymi sformułowaniami w takim kontekście, jak to miało miejsce, w ustalonych okolicznościach, w żadnym przypadku nie może być uznane za wyraz tzw. "dozwolonej krytyki", czy działanie usprawiedliwione uprzednim zachowaniem pokrzywdzonego. Ze strony oskarżonego było to działanie intencjonalne, wynikłe z zaistniałej w danym momencie sytuacji procesowej. W żadnym momencie oskarżyciel posiłkowy nie zachował się w sposób, który można by poczytać za "wyzywające zachowanie", na które w tak impulsywny sposób miałby zareagować oskarżony.

Z opinii sądowo - psychiatrycznej wynika istotnie, że oskarżony z powodu organicznych zaburzeń osobowości miał ograniczoną w stopniu znacznym zdolność rozpoznania znaczenia zarzucanych mu czynów i pokierowania swoim postępowaniem (art. 31§2 k.k.). Z opinii tej wynika przy tym, że oskarżony nie cierpi na chorobę psychiczną, nie jest upośledzony umysłowo, natomiast z uwagi na przebyty w 2010r. udar, który spowodował uszkodzenie OUN, charakteryzujące się drażliwością i przewagą sfery emocjonalno - popędowej, z zaburzeniami koncentracji, co obserwował także tut. Sąd odwoławczy w toku rozprawy. Niemniej okoliczność ta również nie stanowi o tym, by "silne wzburzenie", do którego odwołała się apelująca, jako przesłanki usprawiedliwiającej zachowanie oskarżonego, i miałoby stanowić o jego łagodniejszym potraktowaniu - tak jak to postuluje.

Wskazuje Sąd odwoławczy, że D. P. w czasie trwania postępowania przed Sądem I instancji nie tylko nie zmienił swego nastawienia do pokrzywdzonego, ale i nie zaniechał działań obliczonych na uprzykrzenie mu życia (wyrazem tego są właśnie pisma, które sporządził inicjując m.in. postępowanie przed (...) w W., czy składając zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa przez pokrzywdzonego). Zachowania te były rozciągnięte w czasie, zatem nie sposób uznać, iż było to działanie pod wpływem silnego impulsu - wzburzenia wywołanego przez pokrzywdzonego. D. P. nie przyjmuje do wiadomości tego, że pełnomocnik strony zobowiązany jest podejmować działania w interesie i na rzecz osoby reprezentowanej i w cale nie musi przy tym uwzględniać interesu, czy też swoistej "woli i życzeń" strony przeciwnej. Ponadto nic nie uprawniało go do formułowania pod adresem innej osoby, która wykonywała rzetelnie swoje obowiązki w trakcie procesu, słów tak uwłaczających i poniżających, jak miało to miejsce. Zarówno ich znaczenie, jak i skutek ich użycia jest oskarżonemu znany i w tym właśnie uwłaczającym celu posłużył się nimi.

Nietrafnie zarzuca obrońca, że Sąd orzekający, wymierzając karę, nie uwzględnił ani działania w warunkach art. 31§2 k.k., ani też sytuacji zdrowotnej i majątkowej oskarżonego. Przeczy temu nie tylko lektura uzasadnienia (vide sekcja 4, k. 217 - 217v), ale i to, co rzeczywiście wynika z danych o jego stanie zdrowia i dochodach. Te względy stanowiły m.in. o tym, że Sąd orzekł wobec oskarżonego karę nieizolacyjną - grzywnę w wymiarze 50 stawek dziennych, której nie sposób uznać za rażąco surową.

Podkreślić trzeba także, że w sytuacji kiedy nie ma podstaw, by w ogóle odstąpić do wymierzenia kary w oparciu o przepis art. 216§3 k.k., to z racji tej, że oprócz tego, że oskarżony miał ograniczoną poczytalność w stopniu znacznym, nie wystąpiły żadne wyjątkowe okoliczności, które mogłyby skłaniać do zastosowania dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary określone w art. 60§7 k.k. Takimi okolicznościami nie są ani przeświadczenie o skrzywdzeniu oskarżonego przez M. B. i oskarżyciela posiłkowego, działającego na jej rzecz i małoletniego dziecka, ani też obecny stan zdrowia oskarżonego. Te okoliczności stanowiły między innymi podstawę do przyjęcia przez biegłych, że oskarżony działał w warunkach art. 31 § 2 k.k jak też wpływały na wybór rodzaju kary. Dlatego też pomimo działania oskarżonego w warunkach art. 31 § 2 k.k. i wynikającej z tego możliwości nadzwyczajnego złagodzenia wymierzonej oskarżonemu kary, przy jednoczesnym uwzględnieniu wszystkich wymienionych przez Sąd I instancji okoliczności łagodzących, jak i obciążających, nie sposób uznać wymierzonej mu kary za rażąco surową. Skoro niewspółmierność kary musi być natury zasadniczej, czyli rażącej w stopniu nie dającym się zaakceptować, to w realiach przedmiotowej sprawy wymierzonej kary nie można za taką uznać.

Nieskuteczne okazały się także twierdzenia skarżącej, iż wymierzenie kary grzywny przy ustaleniu stawki dziennej na kwotę 30 złotych stanowi o zbyt surowym - w stosunku do możliwości oskarżonego - ukaraniu go, co miałoby nadto uzasadniać zarzut z art. 438 pkt 4 k.p.k. Z akt sprawy, w tym przedłożonych przez samego D. P. dokumentów wynika, że prowadzi, mimo swego stanu zdrowia, działalność gospodarczą, m.in. kamieniołom czerwonego piaskowca, jak też sprzedaje wyroby z tego surowca, pobiera także rentę. To, że łoży na utrzymanie dorosłego syna, czy żony, nie stanowi argumentu, który mógłby skutkować zmianą wyroku poprzez obniżenie wysokości ustalonej przez Sąd meriti stawki dziennej grzywny. Biorąc pod uwagę sytuację materialną oskarżonego, nie ma bowiem ku temu racjonalnych podstaw.

Z powyższych przyczyn również chybiony jest zarzut rażącej surowości orzeczonej od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego nawiązki w kwocie 5.000 złotych.

Zauważyć przy tym wypada, że kwota nawiązki ma rekompensować krzywdę, jakiej doznał pokrzywdzony. Szkoda niematerialna jest trudna do oszacowania, niemniej jednak ugruntowany jest pogląd, że rekompensata nie może być symboliczna. Jeśli uwzględni się przy tym, że zarówno obowiązek naprawienia szkody jak i nawiązka, która przybiera tu postać pewnej formy odszkodowania, służą kompensacji szkód i krzywd, które mają swe źródło w popełnionym przestępstwie, to miarkowanie kwot naprawienia szkody lub orzeczonej zamiast niego nawiązki, z uwagi na cele kary oraz właściwości i warunki osobiste sprawcy, nie jest już dopuszczalne. Z tych też względów i w tej części apelacja okazała nieskuteczna.

Wniosek

o :

1. zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu z art. 226§1 k.k. na art. 216§1 k.k. w zw. z art. 216§3 k.k. i art. 28§2 k.k. i odstąpienie od wymierzenia kary oskarżonemu, ewentualnie

2. zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie punktu I części dyspozytywnej wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary grzywny w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych, przyjmując, iż jedna stawka dzienna jest równoznaczna kwocie 10 zł (dziesięciu złotych),

3. zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie punktu II części dyspozytywnej orzeczenia poprzez jego uchylenie i oddalenie żądania zasądzenia na rzecz pokrzywdzonego od oskarżonego nawiązki ewentualnie

4. zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie punktu II części dyspozytywnej orzeczenia poprzez orzeczenie od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego M. P. nawiązki w kwocie 1000 złotych tytułem zadośćuczynienia za doznaną naruszeniem dóbr osobistych pokrzywdzonego szkodę niematerialną

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Żadna z postulowanych zmian wyroku nie ma racji bytu.

Z przyczyn wskazanych powyżej zaskarżony wyrok uznać należy za sprawiedliwy i stanowiący wynik prawidłowo przeprowadzonego postępowania dowodowego, w trakcie którego Sąd orzekający nie tylko respektował wszelkie reguły procesowe, gwarantujące poszanowanie praw uczestników tego postępowania, ale nadto zgromadził dowody, które uprawniały do dokonania jednoznacznych i pewnych ustaleń. Wyprowadzone przez Sąd wnioski są jedynie słuszne, zostały przy tym przekonująco i logicznie uzasadnione. Nie ma zatem żadnych racjonalnych podstaw, by twierdzić, że zaistniały przesłanki, które uprawniałyby do uznania, że D. P. jest sprawcą "jedynie" występku z art. 216§1 k.k., sprowokowanego przez samego pokrzywdzonego (art. 216§3 k.k.), oraz że działał on nadto w błędzie, o którym mowa w art. 28§2 k.k.

Brak również podstaw do uznania wymierzonej oskarżonemu kary oraz nawiązki za rażąco surowe w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k. oraz, by złagodzić ją zgodnie z wnioskiem apelującej, czy wręcz odstąpić od ich orzekania.

3.2.

ad. apelacji oskarżyciela posiłkowego, który za pośrednictwem swego pełnomocnika zarzucił:

I. rażącą niewspółmierność kary wymierzonej oskarżonemu (art. 438 pkt 4 k.p.k.) za:

- czyn z pkt I części dyspozytywnej wyroku, tj. czyn z art. 226§1 k.k. w zw. z art. 31§2 k.k. przez wymierzenie temu oskarżonemu kary grzywny w wymiarze 50 stawek dziennych przyjmując iż jedna stawka dzienna jest równoznaczna kwocie 30 złotych, podczas gdy wszystkie okoliczności przedmiotowej sprawy wskazują, iż kara ta obiektywnie uchodzi za rażąco łagodną, a za ww. czyn, w okolicznościach sprawy winna być surowsza tj. wymierzona powinna zostać kara pozbawienia wolności, ewentualnie biorąc pod uwagę dotychczasowa niekaralność oskarżonego z warunkowym zawieszeniem jej wykonania;

II. rażącą niewspółmierność orzeczonego środka karnego w postaci nawiązki w wysokości 5000 złotych, podczas gdy środek w takiej wysokości jest rażąco łagodny, a biorąc pod uwagę możliwości majątkowe oskarżonego wykazane w toku postępowania) nawiązka jest rażąco niska, nieadekwatna do okoliczności sprawy i naruszenia dóbr

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Wszystkie uwagi i argumenty przedstawione przez Sąd odwoławczy w sekcji 3.1 niniejszego uzasadnienia odnoszące się do wymiaru kary i środka kompensacyjnego jakim jest nawiązka z art. 46§2 k.k., orzeczonych przez Sąd orzekający, pozostają aktualne. Nadto wskazuje Sąd ad quem, że aby można było zasadnie twierdzić, iż dana kara jest niewspółmierna, musi taka kara jawić się jako rażąca w stopniu nie dającym się zaakceptować. Do uznania zasadności takiego zarzutu konieczne jest więc wykazanie, jakich konkretnie uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego dopuścił się Sąd a quo w ocenie zebranego materiału dowodowego, mającego w świetle art. 53 k.k. znaczenie dla wymiaru kary. Przeciwstawienie ocenie wyrażonej przez Sąd orzekający jedynie odmiennego poglądu, opartego na subiektywnym przekonaniu skarżącej, nie wspartym żadnym konkretnym argumentem, nie może uzasadniać zarzutu błędu w zakresie wysokości orzeczonej kary. Zadość tej powinności nie czyni bowiem przytoczenie nader ogólnikowego stwierdzenia, że "wydaje się, że cele zapobiegawcze i wykonawcze kary zostały w zupełności pominięte", jak też nader ogólnikowa polemika ze stanowiskiem Sądu meriti (k. 235).

W realiach przedmiotowej sprawy, kiedy uwzględni się nie tylko stan zdrowia oskarżonego, ale przede wszystkim jego postawę i właściwości, w tym to jak istotne są dla niego są kwestie związane z posiadaniem dóbr materialnych i swoistą "niechęć" dzielenia się nimi (przekonuje o tym nie tylko zachowanie w toku postępowania III RC 216/18, ale i zeznania M. B.), to świadomość (i konieczność) uiszczenia grzywny (w ustalonej przez Sąd wysokości), stanowi wystarczająco dotkliwe jego ukaranie. Tym samym uznać należy, że jest to kara adekwatna do popełnionych przestępstw i spełni swe cele w zakresie prewencji przede wszystkim indywidualnej.

Nawiązka, o której mowa w art. 46 § 2 k.k., jest rodzajem "zryczałtowanego naprawienia szkody" i zaistnieć może przykładowo w sytuacji trudności, które mogą powstać w zakresie udowodnienia wysokości szkody. Nie jest przy tym rolą sądu karnego, z uwagi na cele tego postępowania, prowadzenie dodatkowego postępowania w zakresie ustalenia szkody, w tym i tej niematerialnej, a przecież nie ulega wątpliwości, że norma z art. 46 § 2 k.k. chroni interesy pokrzywdzonego. Nałożenie nawiązki ma bowiem w pewnym stopniu zrekompensować szkodę (krzywdę), lecz - jak zauważył Sąd meriti rozstrzygnięcie to nie zamyka drogi cywilnej do dochodzenia dalszego odszkodowania.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności ewentualnie kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres lat 3 oraz orzeczenie nawiązki na rzecz pokrzywdzonego w wysokości 10.000 złotych

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z przyczyn wskazanych powyżej wniosek o zmianę wyroku poprzez zmianę rodzaju kary na izolacyjną (nawet przy zastosowaniu środka probacji), jak też podwyższenie kwoty nawiązki do 10.000 złotych, nie znajdują uzasadnienia. Kara pozbawienia wolności w przypadku D. P. jawi się jako nazbyt surowa, a zatem niewspółmierna do czynów, które popełnił w warunkach określonych w art. 31§2 k.k., czego apelującą zdaje się nie dostrzegać. Kara nie ma być odwetem lecz odpłatą, która przede wszystkim ma skłonić sprawcę, by zmienił swe postępowanie i zaprzestał zachowań naruszających zasady porządku prawnego i współżycia społecznego. Za taką w realiach sprawy uznać należy orzeczona grzywnę.

W odniesieniu do orzeczonej nawiązki, skarżąca nie wykazała, by były podstawy do jej podwyższenia, bowiem nie może prowadzić do bezpodstawnego wzbogacenia pokrzywdzonego, to jest nie może być orzeczona w rozmiarze przekraczającym niezrekompensowaną pokrzywdzonemu szkodę.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

uznanie sprawstwa i winy D. P. w zakresie czynów z art. 226§1 k.k. w zw. z art. 31§2 k.k. popełnionych w warunkach ciągu przestępstw (art. 91§1 k.k.) i wymierzenia mu kary grzywny (pkt I) orzeczenie od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego nawiązki w kwocie 5000 złotych (pkt II) oraz obciążanie oskarżonego kosztami sądowymi (pkt III)

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcia zawarte w zaskarżonym wyroku w okolicznościach przedmiotowej sprawy znajdują uzasadnienie zarówno w ujawnionych dowodach, jak też stanowią o prawidłowej subsumcji przepisów prawa materialnego do tak ustalonego stanu faktycznego sprawy. Wynik postępowania uzasadniał również obciążenie oskarżonego kosztami sądowymi w wysokości ustalonej przez Sąd meriti.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

pkt II

Z uwagi na wynik postępowania odwoławczego, w trakcie którego rozpoznane były apelacje oskarżonego oraz oskarżyciela posiłkowego i żadna z nich nie była skuteczna, zgodnie z brzmieniem art. 636 §1 i § 2 k.k. w zw. z art. 633 k.p.k. tut. Sąd obciążył apelujących kosztami sądowymi wynikłymi w toku tego postępowania, czyli wydatkami w częściach równych (po 1/2) oraz wymierzył im opłaty, których wysokość ustalona została zgodnie z brzmieniem art. 8 w zw. z art. 3 ust. 1 oraz art. 13 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych (Dz.U z 1983r. Nr 49, poz. 223 ze zm.).

7.  PODPIS

SSO Agnieszka Połyniak

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego D. P.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

uznanie sprawstwa i winy D. P. w zakresie przypisanego mu ciągu przestępstw z art. 226§1 k.k. i wymierzenie kary oraz środka karnego mimo ustalenia, iż czynów dopuścił się w warunkach art. 31§2 k.k.

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego M. P.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

w zakresie wymierzenia kary grzywny oraz środka karnego w wymiarze rażąco niewspółmiernie łagodnym

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana