Pozwem, złożonym w dniu 31 lipca 2020 roku, przeciwko (...) -OCHRONA spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. P., powód Z. W. (1), reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o:
- zasądzenie na podstawie art. 445 k.c. od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 40.000,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za krzywdę i cierpienie, jakich powód doznał w związku z wypadkiem przy pracy w dniu 12 listopada 2018 roku;
- zobowiązanie na podstawie art. 444 § 1 k.c. strony pozwanej do wyłożenia na rzecz powoda z góry sumy w wysokości 2.400,00 zł potrzebnej na koszty rehabilitacji ręki powoda po urazie, jakiego doznał w wyniku wypadku przy pracy w dniu 12 listopada 2018 roku;
- zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 1.438,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem skapitalizowanej renty za opiekę;
- zasądzenie na podstawie art. 444 § 2 k.c. od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 44.434,54 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty tytułem skapitalizowanej renty w związku z utratą zdolności do pracy zarobkowej za okres od dnia 1 grudnia 2018 roku do dnia 30 czerwca 2020 roku;
- zasądzenie na podstawie art. 444 § 2 k.c. od strony pozwanej na rzecz powoda płatnej do rąk powoda z góry do 10 – ego dnia każdego miesiąca kwoty 2.799,35 zł miesięcznie wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w razie uchybienia terminu płatności którejkolwiek z rat, poczynając od dnia 1 lipca 2020 roku tytułem renty w związku z utratą zdolności do pracy zarobkowej,
jak również o zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
/pozew – k. 3-34/
W odpowiedzi na pozew, złożonej w dniu 27 października 2020 roku, strona pozwana (...) -OCHRONA spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. P., reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie, od powoda na rzecz pozwanej, kosztów procesu, w tym, kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.
Strona pozwana wskazywała, iż żądania zawarte w pozwie są całkowicie bezpodstawne, wobec czego powództwo winno ulec oddaleniu w całości. Strona pozwana kwestionowała roszczenia ujęte w pozwie, zarówno co do zasady, jak i co do ich wysokości. Pozwana spółka zaprzeczała, jakoby ponosi odpowiedzialność za wypadek powoda przy pracy, który miał miejsce w dniu 12 listopada 2018 roku, natomiast w przypadku, gdyby Sąd uznał inaczej, strona pozwana podniosła, iż w świetle okoliczności niniejszej sprawy powód swoim zachowaniem w znacznym stopniu przyczynił się do powstania zdarzenia oraz do jego rozmiarów poprzez nieprzestrzeganie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w postaci nienaładowania pojazdu po każdym patrolu, poruszanie się pojazdem z nadmierną prędkością oraz samowolne niezastosowanie środków ochronnych.
/odpowiedź na pozew – k. 155-161v/
Postanowieniem Sądu Okręgowego w Łodzi, VIII Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 29 września 2021 roku powód został zwolniony od kosztów sądowych w zakresie zaliczki na koszty opinii biegłego sądowego.
/postanowienie – k. 416/
Na rozprawie w dniu 23 listopada 2022 roku pełnomocnik powoda poparł powództwo oraz wniósł o zasądzenie kosztów procesu, w tym, kosztów zastępstwa procesowego.
Pełnomocnik strony pozwanej wniósł o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego zgodnie ze złożonym spisem kosztów, a ponadto o zwrot od powoda na rzecz pozwanej zaliczki na biegłego.
/oświadczenie pełnomocnika powoda – e – protokół z dnia 23 listopada 2022 roku – 00:10:54 i dalej, oświadczenie pełnomocnika strony pozwanej – e – protokół z dnia 23 listopada 2022 roku – 00:11:47 i dalej/
Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił następujący stan faktyczny:
Powód Z. W. (1) urodził się w dniu (...).
/bezsporne/
Powód Z. W. (1), od 1994 roku, pobiera emeryturę policyjną.
/bezsporne, oświadczenie – k. 6 części B załączonych akt osobowych powoda Z. W. (1), nadto: zeznania powoda – e – protokół z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:29:47 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 15 marca 2021 roku – 00:04:05 i dalej/
W dniu 29 października 2018 roku, Z. W. (1) został skierowany na badanie lekarskie, przez pracodawcę (...) – OCHRONA spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością , w związku z zamiarem zatrudnienia na stanowisku pracownika ochrony fizycznej.
W orzeczeniu lekarskim nr (...) z dnia 29 października 2018 roku, wobec braku przeciwwskazań zdrowotnych, uznano powoda za zdolnego do pracy na ww. stanowisku pracy.
/skierowanie na badanie lekarskie – k. 2 części A załączonych akt osobowych powoda Z. W. (1), orzeczenie lekarskie nr (...) z dnia 29 października 2018 roku – k. 3 części A załączonych akt osobowych powoda Z. W. (1)/
W dniu 1 listopada 2018 roku, doszło do zawarcia pomiędzy (...) – OCHRONA spółką z ograniczoną odpowiedzialnością a Z. W. (1), umowy o pracę na okres próbny od dnia 1 listopada 2018 roku do dnia 31 grudnia 2018 roku ,w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku pracownika ochrony fizycznej z wynagrodzeniem zasadniczym w wysokości 2.100,00 zł brutto miesięcznie oraz możliwością przyznania nagrody uznaniowej. W umowie o pracę , przewidziano podwyższony dobowy wymiar w równoważnym czasie pracy.
Umowa o pracę uległa rozwiązaniu, w związku z upływem czasu, na jaki została zawarta tj. z dniem 31 grudnia 2018 roku.
/umowa o pracę z dnia 1 listopada 2018 roku – k. 2 części B załączonych akt osobowych powoda Z. W. (1), świadectwo pracy – k. 2-2v części C załączonych akt osobowych powoda Z. W. (1)/
Nadzór nad powodem sprawował, jako łącznik komunikacyjny, pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, manager ochrony – P. K. (1) i był on zobowiązany do zapewnienia, pracownikom ochrony, odpowiednich tj. bezpiecznych i higienicznych warunków pracy oraz do przeprowadzenia szkolenia powoda z zakresu BHP, w tym instruktażu stanowiskowego. Instruktaż stanowiskowy obejmował szereg zagadnień dotyczących czynności wykonywanych przez pracownika np. czynniki środowiska pracy. Bywały sytuacje, iż do instruktażu stanowiskowego włączano osoby ,znające specyfikę działania danego urządzenia wykorzystywanego przez pracownika w zleconych mu obowiązkach. Tak zwany, pokaz, który był elementem instruktażu stanowiskowego, musiał być dokonany przez osobę, która eksploatuje to urządzenie czyli posiada kompleksową wiedzę na temat funkcjonowania tego urządzenia..
/zeznania świadka P. G. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:11:12 i dalej, zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:27:45 i dalej, zeznania Prezesa Zarządu A. K. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:53:35 i dalej/
W przypadku, gdyby pracownik nie został zapoznany ze specyfiką urządzenia wykorzystywanego w trakcie zleconych obowiązków, nie wiedziałby, jak je użytkować. Z przepisów BHP wynikało, że jeżeli pracownik posiada doświadczenie, na obejmowanym stanowisku pracy, można mu poświęcić mniej czasu na wyjaśnienia i pokaz podczas instruktażu stanowiskowego, natomiast więcej na samodzielną pracę na tym urządzeniu.
/zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:27:45 i dalej/
W dniu 3 listopada 2018 roku, Z. W. (1) odbył szkolenie wstępne w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym, instruktaż ogólny i instruktaż stanowiskowy na stanowisku pracownika ochrony fizycznej.
/ karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bhp – k. 4 części B załączonych akt osobowych powoda Z. W. (1), nadto: zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:21:14 i dalej/
W dniu 30 października 2018 roku, powód oświadczył, iż zapoznał się z Regulaminem Wynagradzania oraz Regulaminem Pracy (...) – OCHRONA spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. P., ryzykiem zawodowym (w tym z wykazem prac szczególnie niebezpiecznych) występującym na stanowisku pracy oraz z instrukcjami stanowiskowymi BHP, dokumentacją techniczno – ruchową, maszyn i urządzeń na stanowisku pracy, instrukcjami ppoż. i innymi dokumentami bhp obowiązującymi w spółce, mogącymi zaistnieć zagrożeniami oraz z zasadami ochrony przed zagrożeniami.
/oświadczenie – k. 5 części B załączonych akt osobowych powoda Z. W. (1)/
Powód został przeszkolony i zapoznany z instrukcją obsługi urządzenia typu segway. Powód Z. W. (1) nie zgłaszał uwag do sposobu i trybu przeprowadzenia szkolenia.
/zeznania Prezesa Zarządu A. K. - e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:48:53 i dalej/
W zakres obowiązków powoda Z. W. (1) na stanowisku pracownika ochrony fizycznej wchodziły:
I. Obowiązki ogólne:
1. Przestrzeganie tajemnicy państwowej, służbowej i gospodarczej;
2. Efektywne organizowanie pracy własnej;
3. Znajomość i przestrzeganie przepisów prawa, zasad bhp oraz ppoż., regulaminu pracy oraz innych postanowień i przepisów wewnętrznych;
4. Wykonywanie pracy i poleceń przełożonych w sposób zgodny z prawem, optymalnie wykorzystując do tego dostępne środki pracy, wiedzę i doświadczenie zawodowe oraz zasady racjonalnego, a w szczególności ekonomicznego działania;
5. Ustawiczne usprawnianie technik i metod pracy, podnoszenie kwalifikacji zawodowych;
6. Dbanie o dobro zakładu pracy, przestrzeganie dyscypliny pracy i zasad współżycia społecznego;
7. Postępowanie zgodnie ze swoją najlepszą wiedzą, przestrzeganie zasad etyki oraz stosowanie ich wobec współpracowników i kontrahentów firmy. Przestrzeganie tajemnicy państwowej, służbowej i gospodarczej.
II. Obowiązki szczególne:
1. Bezwzględne zachowanie w tajemnicy informacji dotyczących ochranianych obiektów, systemów zabezpieczenia fizycznego i technicznego, wyposażenia i czasu pełnienia dyżurów, tras i rodzajów konwojowanych wartości, taktyki ochrony obiektów i przewozów wartości oraz wszelkich innych wiadomości, których ujawnienie mogłoby mieć wpływ na bezpieczeństwo chronionych obiektów lub osób w nich zatrudnionych;
2. Zapewnienie ochrony mienia w granicach ochranianych obszarów i obiektów poprzez działania zapobiegające powstawaniu przestępstw i wykroczeń przeciwko mieniu, a także szkód wynikających z tych zdarzeń oraz nie dopuszczenie do wstępu osób nieuprawnionych na teren chroniony;
3. Znajomość obowiązków na posterunku oraz innych obowiązujących instrukcji i zarządzeń;
4. Dokładna znajomość rozmieszczenia elementów zabezpieczenia technicznego, systemu alarmowego, instalacji przeciwpożarowej, energetycznej, wodnokanalizacyjnej oraz numerów telefonów ratunkowych;
5. Sumienne i staranne wykonywanie zadań służbowych oraz poleceń zleceniodawcy i przełożonych w celu zapewnienia bezpieczeństwa obiektu, ochrony jego mienia oraz osób w nim przebywających;
6. Utrzymywanie w pełnej sprawności przydzielonego wyposażenia oraz dbanie o swój wygląd zewnętrzny;
7. Posiadanie przy sobie, w trakcie pełnienia służby, przydzielonych środków łączności i wyposażenia zgodnie z planem ochrony oraz dokumentów (legitymacja pracownika ochrony fizycznej);
8. Przestrzeganie zasad należytego zachowania się w trakcie wykonywania obowiązków. Reagowanie w sposób kulturalny, lecz stanowczy i zgodny z uprawnieniami na wszelkie nieprawidłowości zaistniałe podczas pełnienia służby;
9. Niezwłoczne powiadamianie przełożonych i organów ścigania o czynach przestępczych zaistniałych na terenie obiektu i zabezpieczenie miejsca ich popełnienia do czasu przybycia Policji lub ŻW;
10. Bezzwłoczne informowanie przełożonych o zdarzeniach zaistniałych podczas pełnienia dyżuru.
11. Przy przyjmowaniu służby:
a) Sprawdzić i przyjąć sprzęt i wyposażenie znajdujące się na posterunku;
b) Skontrolować sprawność środków łączności oraz elementów zabezpieczenia technicznego obiektu;
c) Przyjąć do realizacji zadania przekazane przez zdającego;
d) Złożyć meldunek przełożonemu lub innej osobie przez niego wyznaczonej o objęciu dyżuru.
12. W trakcie pełnienia służby:
a) Wykonywać obowiązki zgodnie z planem ochrony obiektu, tabelą posterunku oraz innych instrukcji obowiązujących w obiekcie;
b) Dbać o należyty stan przydzielonego sprzętu i wyposażenia oraz używać go zgodnie z przeznaczeniem;
c) Obserwować zachowania przebywających w rejonie posterunku interesantów oraz pracowników obiektu;
d) Przestrzegać zasad ruchu osobowego i materiałowego;
e) W sytuacjach zagrożenia lub sprzyjających jego powstaniu, reagować w sposób zdecydowany lecz ; zachowaniem zasad kultury;
f) Natychmiastowo składać meldunki przełożonemu o zaistniałych zakłóceniach pracy urządzeń zabezpieczenia technicznego oraz sytuacjach zagrożenia dla obiektu i osób w nim się znajdujących;
g) Poddawać się kontroli przeprowadzanych przez przełożonych, zleceniodawców (osób przez nich upoważnionych), pracowników MSW, Policji i Żandarmerii Wojskowej;
h) Dokładnie i starannie prowadzić dokumentację obowiązującą na posterunku.
13. Przy zakończeniu służby:
a) Sprawdzić stan pomieszczeń ogólnodostępnych dla wszystkich interesantów;
b) Przekazać zmiennikowi sprzęt i wyposażenie posterunku;
c) Przekazać istotne wiadomości i zalecenia otrzymane podczas pełnienia służby;
d) Zameldować przełożonemu lub innej osobie przez niego wyznaczonej o zdaniu dyżuru.
/zakres obowiązków i uprawnień pracownika ochrony fizycznej – k. 3 części B załączonych akt osobowych powoda Z. W. (1)/
W dniu 12 listopada 2018 roku, Z. W. (1) rozpoczął pracę o godzinie 7:00 na stanowisku ochrony obiektu z patrolowaniem terenu Politechniki (...) ul. (...). Kolejny patrol, Z. W. (1), rozpoczął ok. godz. 18 na pojeździe elektrycznym dwukołowym typu A.. Około godziny 18:30, przejeżdżając drogą wewnętrzną przy Z. Sportowej, na wysokości hali sportowej, na skutek nagłego zatrzymania się pojazdu, powód przewrócił się i, przy zderzeniu z nawierzchnią drogi, doznał: urazu głowy z rozcięciem lewego łuku brwiowego i uszkodzeniem policzka, złamania lewej ręki, otarcia i zbicia prawej ręki. Podczas udzielania powodowi pomocy przez zespół pogotowia ratunkowego, na miejsce przybył dowódca zmiany, M. W., któremu Z. W. (1) opowiedział o zdarzeniu. Powód został przetransportowany na Szpitalny Oddział Ratunkowy (...) Szpitala (...) przy ul. (...) w Ł..
/protokół nr (...) ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy z dnia 22 listopada 2018 roku – k. 44-47/
W Wojewódzkiej (...) w Ł., rozpoznano u powoda otwartą ranę głowy, nieokreślony uraz nadgarstka i ręki oraz inne i nieokreślone urazy głowy.
/zaświadczenie (...) w Ł. – k. 61/
Powód Z. W. (1) w dniu 12 listopada 2018 roku, przebywał na izbie przyjęć (...) Szpitala (...) Medycznej – (...) Szpitala (...) w Ł..
Wśród zaleceń poszpitalnych wskazano:
- utrzymanie unieruchomienia przez ok. 6 tygodni;
- kontrola radiologiczna w poradni ortopedycznej za 10 dni po wcześniejszej rejestracji wizyty;
- przeciwobrzękowe ułożenie kończyny;
- przeciwbólowo P. lub P. C. (2-3 razy na dobę) w razie silniejszych bólów;
- C. 3 fort tabl. 2-0-1w razie obrzęków (lek dostępny bez recepty).
Na podstawie TK mózgowia/przysadki mózgowej bez kontrastu stwierdzono: CT głowy – blizna po stłuczeniu mózgu w lewym płacie skroniowym o wymiarach około 40x25 mm; innych zmian o charakterze ogniskowym w strukturach mózgowia nie uwidoczniono; układ komorowy i zewnątrzmózgowe przestrzenie płynowe typowej wielkości, nieprzemieszczone, nie dostrzega się obecności wynaczynionej krwi tak w strukturach mózgowia, jak i w przestrzeniach przymózgowych, rejon kątów mostowo – móżdżkowych w granicach normy, brak obecności zmian o charakterze pourazowym w elementach kostnych pokrywy czaszki.
Na podstawie zdjęcia nadgarstka w 2 projekcjach, stwierdzono: przezstawowe złamanie nasady dalszej lewej kości promieniowej z przemieszczeniem odłamów, stan po amputacji palca V-ego lewej ręki.
Na podstawie zdjęcia dłoni w 2 projekcjach nie stwierdzono zmian urazowych w obrębie ręki prawej na wykonanych radiogramach.
Na podstawie zdjęcia przedramienia w 2 projekcjach, stwierdzono: stan po nastawieniu złamania nasady dalszej lewej kości promieniowej, odłamy ustawione w osi.
/karta informacyjna – k. 62/
Powód Z. W. (1), w związku z rozpoznaniem u niego złamania przedramienia, złamania nasady dalszej kości promieniowej, został skierowany do poradni ortopedycznej.
/skierowanie do poradni specjalistycznej z dnia 12 listopada 2018 roku – k. 66/
W związku z wypadkiem przy pracy, powód Z. W. (1) był niezdolny do pracy i przebywał na zwolnieniach lekarskich od dnia 12 listopada 2018 roku do dnia 1 marca 2019 roku.
/bezsporne, zaświadczenia lekarskie (...) k. 74-75, zeznania powoda – e – protokół z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:29:47 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 15 marca 2021 roku – 00:14:52 i dalej/
W okresie następującym po wypadku, powodem opiekowała się R. H. przez okres 2 miesięcy, pomagała mu w spożywaniu posiłków, myciu oraz poruszaniu się, robiła zakupy, w tym dokonywała zakupu lekarstw, a ponadto sprzątała i przygotowywała posiłki oraz napoje.
/zeznania powoda – e – protokół z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:29:47 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 15 marca 2021 roku – 00:14:52 i dalej, zeznania świadka R. H. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:46:39 i dalej/
W dniu zdarzenia powód miał na sobie ubranie robocze oraz czapkę. Powód natomiast nie posiadał kasku.
/protokół nr (...) ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy z dnia 22 listopada 2018 roku – k. 44-47, nadto: zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:38:17 i dalej/
W protokole powypadkowym z dnia 22 listopada 2018 roku, wskazano następujące przyczyny wypadku:
- nagłe zatrzymanie się pojazdu elektrycznego dwukołowego (A.);
- niedostosowanie prędkości jazdy do panujących warunków;
- nieprzestrzeganie postanowień instrukcji obsługi pojazdu dwukołowego (eksploatacja przy niskim poziomie naładowania akumulatora);
- zaskoczenie niespodziewanym zdarzeniem.
W protokole powypadkowym nie stwierdzono nieprzestrzegania przez pracodawcę przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy lub innych przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, ani tego, że wyłączną przyczyną wypadku było naruszenie przez pracownika przepisów dotyczących ochrony życia i zdrowia, spowodowane przez niego umyślnie lub w skutek rażącego niedbalstwa.
/protokół nr (...) ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy z dnia 22 listopada 2018 roku – k. 44-47/
Skutki wypadku wskazywały na to, iż pojazd typu segway poruszał się zbyt szybko.
/zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:38:17 i dalej/
Zdarzenie z dnia 12 października 2018 roku zostało uznane, przez pracodawcę, jako wypadek przy pracy.
/protokół nr (...) ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy z dnia 22 listopada 2018 roku – k. 44-47/
Z instrukcji obsługi urządzenia (...) Seria (...), wynika, iż w trakcie korzystania z tego urządzenia należy włożyć kask, rękawiczki, ochraniacze kolan/łokci lub inne niezbędne rzeczy ochronne. Instrukcja stanowi, iż urządzenie może być używane na otwartej przestrzeni.
Czas ładowania urządzenia wynosi 360 minut, natomiast w ciągu 200 minut bateria zostaje naładowana w 80%.
/instrukcja obsługi – k. 96-104v/
W przypadku niedoładowania urządzenia typu segway istnieje możliwość jego zatrzymania. Przy niesprawności wyświetlacza, pierwszym objawem byłoby spowolnienie prędkości, a nie jego zatrzymanie. Spowolnienie wskazuje, iż bateria zaczyna słabnąć. W przypadku pełnego wyładowania baterii, nie nastąpi nagłe zatrzymanie pojazdu.
/zeznania powoda – e – protokół z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:29:47 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:17:33 i dalej zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:38:17 i dalej/
Instrukcja obsługi urządzenia (...) Seria (...), była dostępna do zapoznania się, przez pracownika, w miejscu jego pracy. W pozwanym zakładzie pracy, istniał obowiązek udostępnienia pracownikom ochrony instrukcji obsługi segway’a. Z. W. (1) nie zgłaszał, że - wyżej wymieniona instrukcja, nie została mu udostępniona.
/zeznania świadka P. G. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:07:13 i dalej, zeznania Prezesa Zarządu A. K. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:53:35 i dalej/
Pojazd elektryczny typu segway, nie jest urządzeniem wymagającym specjalistycznych uprawień, jest natomiast urządzeniem stosowanym powszechnie.
/zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:27:45 i dalej/
S. był urządzeniem pomocniczym w pracy ochroniarza oraz udogodnieniem. W pozwanym zakładzie pracy nie było wymogu, aby każdy patrol pracowników ochrony, wykonywał czynności - w ramach realizacji procesu ochrony - przy użyciu tego pojazdu.
/zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:38:17 i dalej, zeznania Prezesa Zarządu A. K. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:48:53 i dalej/
Do obowiązków bezpośredniego przełożonego – dowódcy zmiany należało sprawdzenie, czy pracownik przemieszcza się segway’em w stroju ochronnym.
/zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:21:14 i dalej/
Pracownik był zobowiązany do sprawdzenia stanu technicznego pojazdu przed rozpoczęciem służby. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek usterek, miał obowiązek wpisać je do książki służby.
/zeznania świadka P. G. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:16:07 i dalej, zeznania świadka W. P. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:34:01/
Pracownicy sprawdzali, czy urządzenia typu A. działały, do nich należała takowa ocena, bowiem, nie powinni wykonywać patrolu na niesprawnym pojeździe. Jeśli urządzenia nie były czynne i wymagały sprawdzenia, pracownicy poruszali się pieszo. Obowiązkiem pracowników było dokonanie patrolu, natomiast formę obchodu wybierali sami.
/zeznania świadka M. W. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:00:32 i dalej, zeznania świadka P. K. (2) – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:30:04 i dalej, zeznania świadka W. P. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:38:37 i dalej, zeznania świadka R. H. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:46:39 i dalej, zeznania świadka P. G. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:16:07 i dalej, zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:38:17 i dalej, zeznania Prezesa Zarządu A. K. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:59:57 i dalej/
Pracownik miał prawo odmówić użycia urządzania typu segway w przypadku jego niesprawności i jednocześnie poinformować przełożonego o usterce i przerwaniu pracy ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia.
/zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:38:17 i dalej/
W dniu 12 listopada 2018 roku powód wiedział, iż w przypadku zepsutego segway’a, powinien przeprowadzić obchód terenu pieszo. Z. W. (1) nie poruszał się pieszo z uwagi na to, iż inni pracownicy posługiwali się segway’ami.
/zeznania powoda – e – protokół z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:29:47 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:11:34 i dalej/
Powód nie zgłaszał problemów ze sprzętem, w tym urządzeniem, typu segway. W trakcie postępowania powypadkowego, powód nie sygnalizował niesprawności wyświetlacza w segway’u. Nie zgłaszał przełożonym, iż wyświetlacz nie działa, ani że istnieje problem z wtyczką do ładowania segway’a. Powód Z. W. (1) nie dokonał wpisu uszkodzenia wyświetlacza segwaya’a do książki służby. W dniu zdarzenia powód rozpoczął służbę ze świadomością uszkodzonego wyświetlacza.
/zeznania powoda – e – protokół z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:29:47 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 15 marca 2021 roku – 00:04:05 i dalej, zeznania powoda – e – protokół z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:29:47 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:11:34 i dalej, zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:21:14 i dalej, zeznania Prezesa Zarządu A. K. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:48:53 i dalej/
W dokumencie „ opis zmiany”, z dnia 12 listopada 2018 roku, dotyczącym służby powoda nie zamieszczono żadnych uwag dotyczących używanego urządzenia typu segway. Takich adnotacji nie zawierał również „opis zmiany” pracownika, który rozpoczął służbę bezpośrednio po Z. W. (1).
/opisy zmiany – k. 167, k. 169/
Urządzenia typu A. były na bieżąco eksploatowane i konserwowane przez pracowników, którzy samodzielnie je ładowali.
/zeznania świadka M. W. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 00:51:25 i dalej/
Wyżej wymienione urządzenia, posiadały żyroskop, który podnosił się sam do góry.
/zeznania świadka M. W. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 00:51:25 i dalej/
Urządzenie sygnalizowało w przypadku, kiedy akumulator się rozładowywał.
/zeznania świadka M. W. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 00:51:25 i dalej/
Służba trwała 12 godzin, w tygodniu od godziny 19:00 do godziny 7:00, następnie od godziny 19:00 do godziny 7:00.
/zeznania świadka M. W. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:00:32 i dalej/
Objazdy chronionego terenu wykonywane były, co godzinę. Objazd odcinka terenu, który patrolował powód trwał około 20-30 minut. Czas ładowania akumulatora do pokonania odcinka w ciągu 20 minut zależał od pojemności akumulatora oraz prędkości ładowania ładowarki. Czas 12 - godzinnej przerwy wystarczał na pełne naładowanie akumulatora segway’a.
/przebieg zmiany powoda – k. 168, nadto: zeznania powoda – e – protokół z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:29:47 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 15 marca 2021 roku – 00:04:05 i dalej, zeznania świadka M. W. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:00:32 i dalej, zeznania świadka P. K. (2) – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:20:28 i dalej/
Powód, po dokonanym patrolu, podłączał urządzeniu typu A. do ładowarki na 30 minut.
/zeznania powoda – e – protokół z dnia 11 kwietnia 2022 roku – 00:29:47 i dalej w związku z e – protokołem z dnia 15 marca 2021 roku – 00:04:05 i dalej/
Pracownicy posiadali służbowe okrycie wierzchnie – kurtki i polary w zależności od pory roku. Pracodawca zapewniał środki ochronne z racji prowadzonej działalności ochroniarskiej. Kask był sprzętem wymiennym, nie musiał być przydzielony konkretnemu pracownikowi. Sprzęt, w tym kaski, były przydzielane na określone stanowiska.
/zeznania świadka M. W. – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:00:32 i dalej, zeznania świadka P. K. (2) – e – protokół z dnia 15 marca 2021 roku – 01:20:28 i dalej, zeznania świadka M. M. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:38:17 i dalej, zeznania Prezesa Zarządu A. K. – e – protokół z dnia 28 kwietnia 2021 roku – 00:48:53 i dalej/
Orzeczeniem Lekarza Orzecznika Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 maja 2019 roku u powoda Z. W. (1) stwierdzono 5% stałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego skutkami wypadku przy pracy z dnia 12 października 2018 roku według pozycji 122a tabeli uszczerbków. U powoda rozpoznano złamanie nasady dalszej lewej kości promieniowej z przemieszczeniem, leczone zachowawczo, co uzasadniało przyznanie stałego uszczerbku na zdrowiu.
/orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 23 maja 2019 roku – k. 39/
Orzeczeniem Komisji Lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 10 lipca 2019 roku u powoda Z. W. (1) stwierdzono 8% stałego uszczerbku na zdrowiu spowodowanego skutkami wypadku przy pracy z dnia 12 października 2018 roku według pozycji 122a tabeli uszczerbków. U powoda rozpoznano ograniczenie sprawności ręki lewej po złamaniu dalszej nasady kości promieniowej lewej z przemieszczeniem.
/orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 10 lipca 2019 roku – k. 40/
Decyzją z dnia 11 lipca 2019 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., po rozpatrzeniu wniosku z dnia 25 marca 2019 roku, przyznał Z. W. (1) prawo do jednorazowego odszkodowania z tytułu 8% stałego uszczerbku na zdrowiu będącego następstwem wypadku przy pracy, jakiemu powód uległ w dniu 12 listopada 2018 roku.
/decyzja z dnia 11 lipca 2019 roku – k. 42/
Z opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, nie stwierdza się - technicznej przyczyny wypadku przy pracy z dnia 12 listopada 2018 roku, o raz organizacji pracy jako przyczyny wypadku .
Brak było podstaw do uznania zaistnienia czynnika technicznego stanowiącego przyczynę zdarzenia z dnia 12 listopada 2018 roku. Przyczyna techniczna urządzenia to m.in. wady konstrukcyjne będące źródłem zagrożenia. W przypadku ww. zdarzenia, nie wada konstrukcyjna urządzenia była przyczyną zaistniałego wypadku.
Przyczyną omawianego wypadku , był czynnik ludzki.
Brak było podstaw do uznania zaistnienia czynnika technicznego, stanowiącego przyczynę zdarzenia z dnia 12 listopada 2018 roku. Przyczyna techniczna urządzenia to m.in. wady konstrukcyjne będące źródłem zagrożenia. W przypadku ww. zdarzenia, nie wada konstrukcyjna urządzenia była przyczyną zaistniałego wypadku.
Bezpośrednią przyczyną wypadku, któremu uległ powód było nieprzestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przez powoda. Poprze nieostrożną jazdę , używanie niesprawnego sprzętu , niezastosowanie środków ochrony indywidualnej oraz nieprzestrzeganie , stosownej u pozwanego, Instrukcji obsługi Producenta pojazdu elektrycznego A. Polska Seria s [ k. 96-104].
Do doznania urazów , w wyniku wypadku, przyczynił się sam powód.
Na powyższą bezpośrednią przyczynę wypadku złożyły się przyczyny pośrednie, które wyniknęły z zaniedbań poczynionych przez samego powoda.
Wyłączną przyczyną ww. wypadku było niewłaściwe zachowanie powoda Z. W. (1).
Powód naruszył postanowienia Kodeksu Pracy oraz przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, jakie zostały określone w Rozdziale II Kodeksu pracy – Prawa i obowiązki pracownika tj. art. 211 pkt 6, według którego przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie.
Powód Z. W. (1) nie dokonał powyższego.
Powód naruszył również zasady określone w Instrukcji obsługi producenta pojazdu elektrycznego (...) Seria (...) stosowanej przez stronę pozwaną.
Z. W. (2) naruszył przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy poprzez:
- nieostrożną jazdę;
- niestosowanie środków ochrony indywidualnej (brak tych środków nie przyczynił się do zaistniałego zdarzenia);
- nieprzestrzeganie Instrukcji obsługi producenta pojazdu elektrycznego (...) Seria (...), co naraziło powoda na niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu.
Nieumiejętne, nieostrożne używanie sprzętu/nieostrożna jazda (również wjechanie na krawężnik mogło być przyczyną upadku- na trasie przejazdu znajdowały się niebezpieczne krawężniki), niedostosowanie prędkości jazdy do panujących warunków, nieprzestrzeganie postanowień instrukcji obsługi pojazdu dwukołowego (eksploatacja przy niskim poziomie naładowania akumulatora), jazda przy nienaładowanym akumulatorze (powoduje całkowite rozładowanie i zwolnienie prędkości do zatrzymania pojazdu) doprowadziły do powstania wypadku.
Urządzenie typu segway jest tak skonstruowane, że nie byłoby dopuszczone do użytkowania, gdyby była potencjalna opcja nagłego zatrzymania się. Urządzenie to zatrzymuje się stopniowo, nawet po całkowitym rozładowaniu akumulatora. Powód nie powinien korzystać z urządzenia, jeśli wyświetlacz był uszkodzony.
Do obrażeń ciała, jakie doznał powód Z. W. (1), przyczynił się sam poszkodowany. Powód Z. W. (1) naruszył przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, co doprowadziło do powstania wypadku z dnia 12 listopada 2018 roku, któremu uległ doznając licznych urazów.
Po stronie powoda nie było żadnych nieprawidłowości w zakresie wykonywania obowiązków zawodowych
Powód, w dniu zdarzenia nie zgłaszał pracodawcy jakichkolwiek niesprawności używanego pojazdu.
Pracodawca spełnił swoje obowiązki zgodnie z art. 207 Kodeksu Pracy zapewniając powodowi Z. W. (1) bezpieczne i higieniczne warunki pracy na stanowisku pracownika ochrony fizycznej.
Biegły, w sporządzonej opinii, nie stwierdził się, aby pracodawca naruszył zasady i przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ani przepisów wewnętrznych, co doprowadziłoby do zaistnienia wypadku powoda Z. W. (1) w dniu 12 listopada 2018 roku.
Poszkodowany Z. W. (1) był świadom zagrożeń, występujących na stanowisku pracy, gdyż był przeszkolony przez pracodawcę z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Powód, Z. W. (1) w dniu wypadku, był zaznajomiony z podstawowymi przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy na swoim stanowisku pracy. Miał świadomość zagrożeń, występujących na terenie strefy pracy/obiektów chronionych Politechniki (...) przy ulicy (...) w Ł..
Powód posiadał aktualne orzeczenie lekarskie nr (...), szkolenie wstępne w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym instruktaż ogólny i instruktaż stanowiskowy na stanowisku pracy: pracownik ochrony fizycznej, zapoznany został z oceną ryzyka zawodowego na wykonywanym stanowisku pracy oraz z Regulaminem Pracy oraz instrukcjami stanowiskowymi BHP, dokumentacją techniczno – ruchową maszyn i urządzeń na stanowiskach pracy, instrukcjami ppoż. i innymi dokumentami bhp obowiązującymi u pracodawcy oraz mogącymi zaistnieć zagrożeniami, zasadami ochrony przed zagrożeniami.
Pracownicy strony pozwanej posiadali, również, służbowe okrycie wierzchnie.
/pisemna opinia biegłego z zakresu (...) – k. 346-377, pisemna opinia uzupełniająca biegłego z zakresu (...) – k. 426-432, ustna opinia uzupełniająca biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy – e – protokół z dnia 9 lutego 2022 roku – 00:05:40 i dalej/
Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie powołanych dowodów, na które składały się dokumentacja znajdująca się w aktach przedmiotowej sprawy (w tym dokumentacja medyczna powoda), jak i załączonych aktach osobowych Z. W. (1), a ponadto zeznania świadków M. W., P. K. (2), W. P., R. H., P. G., M. M., zeznania Prezesa Zarządu pozwanej spółki (...) oraz zeznania powoda Z. W. (1).
Strony postępowania nie zakwestionowały zebranego w sprawie materiału dowodowego w zakresie zgromadzonej dokumentacji, dlatego należało przyjąć wiarygodność zawartych w niej treści.
Zeznania świadków, co do zasady ze sobą korelowały, zatem w przeważającym zakresie zasługiwały na uwzględnienie. Nieścisłości dostrzeżone przez Sąd dotyczyły przede wszystkim kwestii zgłoszenia przez powoda okoliczności niedziałającego wyświetlacza w urządzeniu typu segway. Świadek P. K. (2) twierdził, jakoby powód przekazał taką informację przełożonym, z kolei sam powód powoływał okoliczności całkowicie przeciwne, które notabene zostały potwierdzone zeznaniami świadków P. G. oraz A. K.. Sprzeczności dało się również zauważyć na gruncie zeznań dotyczących zapewnienia przez pozwaną środków ochrony osobistej, które m.in. według świadków W. P. oraz R. H. zostały wprowadzone dopiero po zaistnieniu spornego zdarzenia z dnia 12 listopada 2018 roku. Z kolei, świadkowie M. M. oraz A. K. zwracali uwagę na rozdysponowanie pracownikom środków ochrony przez pozwaną w postaci kasków, które jednak nie musiały być przydzielane konkretnemu pracownikowi, kaski były rzeczami wymiennymi. Kwestia ta nie miała jednak znaczenia dla wydania merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie, bowiem brak środków ochrony indywidualnej nie przyczynił się w żadnym stopniu do powstania wypadku.
Ponadto, Sąd nie podzielił twierdzeń świadków P. K. (2) i W. P. w zakresie, w jakim powoływali się na brak wiedzy, co do treści instrukcji obsługi segway’a i samodzielne szkolenia w tym przedmiocie. W niniejszym postępowaniu istotne okazało się, czy to właśnie powód Z. W. (1) został zaznajomiony z rzeczoną instrukcją, oraz czy miał bieżący do niej dostęp, czemu zaprzeczał. Okoliczności dotyczące przeszkolenia powoda również w granicach obsługi segway’a zostały jednak potwierdzone materiałem dowodowym w postaci dokumentacji znajdującej się w aktach osobowych Z. W. (1) oraz zeznaniami świadka P. G. i Prezesa Zarządu A. K..
Zeznania powoda zasługiwały na uwzględnienie w zakresie, w jakim dały się pogodzić z pozostałym materiałem dowodowym.
Na okoliczność ustalenia przyczyn wypadku przy pracy z dnia 12 listopada 2018 roku, zapewnienia powodowi przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy, bądź ewentualnych nieprawidłowości w tym zakresie, naruszenia przez powoda oraz stronę pozwaną zasad bhp i przepisów wewnętrznych, związków wypadku z nieprawidłowościami w zakresie wykonywania obowiązków zawodowych przez powoda, przyczynienia się powoda do zaistnienia spornego wypadku i procentowego określenia tego przyczynienia się, Sąd dopuścił dowód z pisemnej opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.
Wyżej wymieniony biegły w pisemnej opinii wydanej na potrzeby postępowania dowodowego jednoznacznie stwierdził, iż wyłączną przyczyną spornego zdarzenia z dnia 12 listopada 2018 roku był czynnik ludzki, bowiem powód Z. W. (1) dopuścił się naruszenia przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy uregulowanych w Kodeksie pracy oraz Instrukcji obsługi producenta pojazdu elektrycznego (...) Seria s stosowanej u strony pozwanej. Biegły nie stwierdził przy tym, by pracodawca uchybił zasadom i przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy, ani przepisom wewnętrznym zakładu pracy, co skutkowałoby wypadkiem przy pracy powoda.
Pismem procesowym z dnia 22 września 2021 roku, strona pozwana, reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, złożyła zarzuty do wyżej wymienionej opinii biegłego wnosząc o wydanie pisemnej opinii uzupełniającej, w treści której biegły odniesie się do wszystkich podniesionych w treści pisma kwestii, jak i dokona ustalenia okoliczności i przyczyn wypadku przy pracy powoda według innych metod badawczych, niż systematyka TOL.
W pisemnej opinii uzupełniającej, biegły z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy wskazał, dlaczego przyczyny techniczne nie mogły zostać uznane za czynnik, który doprowadził do zaistnienia wypadku przy pracy oraz sprecyzował, na jakim materiale dowodowym oparł się formułując wnioski zawarte w opinii podstawowej. Biegły zwrócił uwagę, iż zarzuty zawarte w piśmie procesowym pełnomocnika powoda nie maja wpływu na konkluzje orzecznicze, zawarte w opinii biegłego z dnia 30 sierpnia 2021 roku, a ponadto podtrzymał wydaną uprzednio opinię podstawową.
Pełnomocnik powoda również zakwestionował pisemną opinię uzupełniającą biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy składając do niej zarzuty oraz wnosząc o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. W ocenie pełnomocnika powoda, opinie wydane przez biegłego B. K. zawierały istotne luki, były niekompletne i pomijały istotne okoliczności sprawy.
W konsekwencji powyższego, Sąd dopuścił dowód z ustnej opinii uzupełniającej biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, który został przeprowadzony na rozprawie w dniu 9 lutego 2022 roku. Biegły kompleksowo odpowiedział na wszystkie pytania sformułowane przez pełnomocnika powoda i podtrzymał wszystkie wnioski zawarte w pisemnych opiniach, zarówno podstawowej, jak i uzupełniającej. Strona powodowa ostatecznie nie kwestionowała opinii wydanej przez biegłego.
W tym stanie rzeczy, Sąd Okręgowy, mając na względzie, że opinie biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, podstawowa, uzupełniająca i ustna, zawierały, w swej treści, wyjaśnienie wątpliwości, istniejących w sprawie i odpowiadały postawionej tezie dowodowej, a ponadto zawierały czytelne wnioski, pominął wniosek dowodowy pełnomocnika powoda w przedmiocie dopuszczenia dowodu z opinii innego biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 235 2 § 1 pkt 5 k.p.c).
Zgodnie, bowiem, z ugruntowanym orzecznictwem, przyczynami mogącymi przemawiać za koniecznością uzyskania dodatkowej opinii innego biegłego są na przykład nielogiczność wyciągniętych przez niego wniosków, zawarcie w opinii sformułowań niekategorycznych, niejednoznacznych czy też brak dostatecznej mocy przekonującej opinii (tak m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 lutego 2013 roku w sprawie I ACa 980/12, LEX 1293767; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 3 kwietnia 2013 roku w sprawie I ACa 148/13, LEX 1313335).
W oparciu o tą samą podstawę prawną, Sąd pominął wniosek dowodowy o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego ortopedy, zgłoszony w pozwie. Biegły z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy jednoznacznie wskazał na zawiniony charakter postępowania powoda, w dniu zdarzenia tj. w dniu 12 listopada 2018 roku, a w konsekwencji nieistnienie odpowiedzialności cywilnej pracodawcy za skutki wypadku przy pracy, co skutkowało brakiem konieczności wydania opinii przez biegłego ortopedę na fakt konsekwencji zdrowotnych dla powoda, na skutek wypadku przy pracy z dna 12 listopada 2018 roku.
Sąd , na marginesie rozważań , postawił fakt, że powód, od 1994r. pobiera stałe świadczenie - policyjną emeryturę.
Sąd, na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 4 k.p.c. pominął wniosek dowodowy o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka S. K., jako niemożliwy do przeprowadzenia. Świadek, zgłoszony przez stronę powodową i wielokrotnie wzywany na wyznaczone terminy rozpraw, nie stawiał się na nich, z kolei strona powodowa nie podjęła żadnych czynności, które mogłyby doprowadzić do mobilizacji świadka i jego przesłuchania. Sąd odstąpił, zatem, od jego przesłuchania.
Na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 5 k.p.c. Sąd pominął wniosek dowodowy o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka P. K. (1), jako zmierzający jedynie do zbędnego przedłużenia postępowania. Pełnomocnik powoda został poproszony o zmobilizowanie świadka w trybie art. 242 1 k.p.c. (na podstawie którego strona, która wnosiła o wezwanie na rozprawę świadka, biegłego lub innej osoby, powinna dołożyć starań, by osoba ta stawiła się w wyznaczonym czasie i miejscu, w szczególności zawiadomić ją o obowiązku, czasie i miejscu stawiennictwa), co nie skutkowało ostatecznym jego stawiennictwem na rozprawie. Wobec niekwestionowania ostatecznej opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, Sąd nie stwierdził, jakoby zeznania świadka P. K. (1) mogły ujawnić nowe okoliczności istotne dla postępowania dowodowego w niniejszej sprawie. W konsekwencji, Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c. pominął wniosek strony powodowej o doprowadzenie świadka P. K. (1) za pośrednictwem Policji. Sąd miał na uwadze , że P. K. (1) , nie był , ani pośrednim , ani bezpośrednim świadkiem wypadku , co wynika wprost, z protokołu powypadkowego i wyjaśnień powoda i dowódcy zmiany, na której pracował powód, M. W.[ k. 44, , k. 49, k. 50] . Nadto wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań tego świadka ,został , przez powoda , złożony - po dwuletnim procesie.
Sąd Okręgowy w Łodzi zważył, co następuje:
powództwo nie zasługuje na uwzględnienie i podlega oddaleniu, jako bezzasadne.
W przedmiotowym postępowaniu powód Z. W. (1) dochodzi wyrównania szkód, będących następstwem wypadku przy pracy, jakiemu uległ w dniu 12 listopada 2018 roku.
Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w tym dokumentów z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dotyczących powoda, wynika, iż Z. W. (1) uzyskał świadczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w oparciu o przepisy ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz.U. z 2018 r., poz. 1376 ze zm.). Decyzją z dnia 11 lipca 2019 roku organ rentowy przyznał bowiem powodowi jednorazowe odszkodowanie z tytułu 8% stałego uszczerbku na zdrowiu będącego następstwem wypadku przy pracy tj. w kwocie 7.336,00 zł.
Przy czym, podkreślić należy, że możliwe jest dochodzenie przez pracownika roszczeń uzupełniających, związanych z wypadkiem przy pracy, jeśli uzyskane świadczenia związane z wypadkiem przy pracy od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie rekompensują w pełni urazu doznanego w wyniku wypadku.
Za dopuszczalnością dochodzenia roszczeń uzupełniających, z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej na podstawie przepisów Kodeksu cywilnego opowiada się zdecydowana większość przedstawicieli nauki (por. m.in. W. Sanetra, Odpowiedzialność za naruszenie norm prawa pracy w warunkach demokracji i społecznej gospodarki rynkowej, [w:] M. Matey-Tyrowicz, T. Zieliński (red.), Prawo pracy w obliczu przemian, Warszawa 2006, s. 324; J. Jończyk, Ubezpieczenie wypadkowe, s. 3; tenże, Prawo zabezpieczenia społecznego, s. 213; Ł. Pisarczyk, Ryzyko pracodawcy, Warszawa 2008, s. 345). Stanowisko to uzasadnia się brakiem wyłączenia możliwości dochodzenia powołanych roszczeń, a także wykładnią historyczną.
Nadto, także, judykatura jednolicie podziela to stanowisko. W wyroku z dnia 29 lipca 1998 roku (II UKN 155/98, OSNAPiUS rok 1999, Nr 15, poz. 495) Sąd Najwyższy przyjął, że cywilnoprawna odpowiedzialność pracodawcy za skutki wypadku przy pracy ma charakter uzupełniający. Stanowisko to zachowało aktualność także pod rządami ustawy wypadkowej z 2002 roku. Znalazło to wyraz między innymi w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2009 roku (II PK 65/09, opublikowano: Lex), w którym Sąd ten wskazał, że dopuszczalne jest dochodzenie przez pracownika od pracodawcy roszczeń uzupełniających z tytułu wypadków przy pracy, opartych na przepisach prawa cywilnego (np. art. 444 i 445 kc). Pracownik, występując z takim powództwem, nie może się w postępowaniu sądowym powołać jedynie na fakt wypadku przy pracy, który stwierdzony został protokołem powypadkowym, lecz obowiązany jest wykazać przesłanki prawne cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej pracodawcy (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 05.07.2005r I PK 293/04). Możliwość dochodzenia takich roszczeń wynika z odpowiedniego stosowania przepisów kodeksu cywilnego normujących oczywiście nie tylko rodzaj dopuszczalnych roszczeń, ale również podstawę odpowiedzialności pracodawcy. Oznacza to, że odpowiedzialność pracodawcy nie jest absolutna, lecz zależy od wykazania zasady jego odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego, poniesioną szkodę, związek przyczynowy pomiędzy zdarzeniem będącym wypadkiem przy pracy, a powstaniem szkody.
Nie ulega, zatem, wątpliwości, że, w toku procesu, to na powodzie spoczywa ciężar wykazania podstawy odpowiedzialności pracodawcy (art. 6 k.c. w zw. z art. 300 k.p.).
Z. W. (1) wywodził swoje roszczenia z przepisów prawa cywilnego, które w odmienny sposób, określają reżim odpowiedzialności pracodawcy za wypadki przy pracy.
W myśl art. 444 § 1 k.c., w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.
Zgodnie z § 2 cytowanego przepisu, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.
Stosownie zaś do treści art. 445 § 1 k.c., w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.
W zakresie zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, odpowiedzialność pozwanego opiera się na wspomnianym art. 445 § 1 k.c. W świetle wskazanego przepisu chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości), cierpienia psychiczne (ujemne uczucia przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia w postaci np. niemożności uprawiania dotychczasowej działalności, wyłączenia z normalnego życia itp.). Zadośćuczynienie pieniężne obejmuje wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne już doznane przez powoda, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego.
Przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego. Należy, zatem, w tej mierze, odwołać się do reguł wypracowanych przez judykaturę. Przy określaniu wysokości zadośćuczynienia należy mieć na uwadze, że jego celem jest złagodzenie doznanej przez poszkodowanego krzywdy. Zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach (tak SN w wyroku z dnia 26 lutego 1962 r., 4 CR 902/61, OSNCP 1963, nr 5, poz. 107; w wyroku z dnia 24 czerwca 1965 r., I PR 203/65, OSPiKA 1966, poz. 92; por. też wyrok z dnia 22 marca 1978 r., IV CR 79/78, vide wyrok SA z 23.09.2015 r. w B., I ACa 404/15, wyrok SA w Katowicach z 16.09.2015 r., I Aca 421/15, polub. LEX nr 1842354, wyrok SA w Gdańsku z 22.07.2015 r., V ACa 509/15, opubl. LEX nr 1842239).
Aktualnie wysokość stopy życiowej społeczeństwa, jedynie, w sposób uzupełniający (w aspekcie urzeczywistniania zasady sprawiedliwości społecznej - art. 2 Konstytucji RP) może rzutować na wysokość zadośćuczynienia należnego poszkodowanemu za doznaną krzywdę. Kwestią zasadniczą jest rozmiar szkody niemajątkowej. Powołanie się przez sąd na zasadę umiarkowanej wysokości zadośćuczynienia przy ustalaniu zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę nie może bowiem podważać kompensacyjnej funkcji zadośćuczynienia (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 29 października 1997 r., II CKN 416/97, niepublikowany; z dnia 19 maja 1998 r. II CKN 764/97, LexPolonica nr 353736; z dnia 18 listopada 1998 r., II CKN 353/98, LexPolonica nr 353892; z dnia 29 października 1999 r., I CKN 173/98, niepublikowany; z dnia 12 października 2000 r., IV CKN 128/00, LexPolonica nr 380654; z dnia 11 stycznia 2001 r., IV CKN 214/00, niepublikowany; z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1266/00, LexPolonica nr 1631955; z dnia 11 października 2002 r., I CKN 1065/00, niepublikowany; z dnia 10 lutego 2004 r., IV CK 355/02, LexPolonica nr 1936079; z dnia 27 lutego 2004 r., V CK 282/03, LexPolonica nr 1631468; z dnia 28 czerwca 2005 r., I CK 7/05 LexPolonica nr 1526282; z dnia 10 marca 2006 r., IV CSK 80/05, OSNC 2006 nr 10 poz. 175 i z dnia 20 kwietnia 2006 r., IV CSK 99/05, LexPolonica nr 1936114). Ze względu na kompensacyjny charakter zadośćuczynienia jego wysokość musi dla poszkodowanego przedstawiać odczuwalną wartość ekonomiczną, adekwatną do warunków gospodarki rynkowej (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2011 roku, sygn. akt I PK 145/10, niepubl.).
Istotne kryteria, mające wpływ na wysokość zadośćuczynienia, to przede wszystkim stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, nieodwracalność następstw, rozmiar kalectwa i konsekwencje doznanego uszczerbku w życiu osobistym i społecznym (vide wyrok SA w Rzeszowie z dnia 01.10.2015 r., sygn. akt I ACa 198/15, opubl. LEX nr 1808729, por. wyrok SA w Krakowie z 18.06.2015 r., I ACa 473/15, polub. LEX 1797146).
Podstawowym kryterium, określającym rozmiar należnego zadośćuczynienia jest rozmiar doznanej krzywdy tj. rodzaj, charakter, długotrwałość cierpień fizycznych, ich intensywność i nieodwracalność ich skutków. Ocenie podlegają również cierpienia psychiczne związane zarówno z ich przebiegiem, jak i w razie ich nieodwracalności ze skutkami, jakie wywołują w sferze życia prywatnego i zawodowego. Rozgraniczać należy te sytuacje, w których doznane urazy zostały wyleczone i nie będą miały dalszych skutków i wpływu ma życie poszkodowanego w przyszłości od tych, w których urazy będą powodowały dalsze cierpienia i krzywdę oraz będą rzutowały na poziom życia i jego jakość (vide: wyrok SN z 09.09. 2015 r., IV CSK 624/14, opubl. LEX nr 1816575).
Określenie wysokości zadośćuczynienia powinno być dokonane z uwzględnieniem wszystkich okoliczności, mających wpływ na rozmiar doznanej krzywdy, a m.in. również wieku poszkodowanego i czasu trwania jego cierpień (m.in. pobyt w szpitalu, bolesność zabiegów, dokonywane operacje, leczenie sanatoryjne), trwałość skutków czynu niedozwolonego (kalectwo, oszpecenie, bezradność życiowa, poczucie nieprzydatności) prognozy na przyszłość (możliwość wykonywania pracy, uprawiania sportu, chodzenia na spacer, wykonywanie prac domowych) (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 listopada 2007 roku, V CSK 245/07, opubl. LEX 245/07, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 1 kwietnia 2004 roku, II CK 131/03, opubl. LEX nr 327923, wyrok SN z dnia 20 kwietnia 2006 roku, IV CSK 99/05, opubl. LEX nr 198509).
Jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy wypłacone w związku z wypadkiem przy pracy powinno być wzięte od uwagę przy określaniu wysokości zadośćuczynienia, zasądzonego na podstawie art. 445 § 1 k.c. (wyrok SN z dnia 21 października 2003 roku, I CK 410/02, opubl. LEX nr 82269).
Sąd, przyznając na podstawie art. 445 § 1 k.c. odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego, powinien stosownie do okoliczności wziąć pod rozwagę realną wartość otrzymanego uprzednio przez poszkodowanego świadczenia częściowego (uchwała SN z dnia 11 września 1991 roku, III CZP 78/91, opubl. LEX nr 9064).
Jak już wyżej wskazano, dochodzenie przez powoda na podstawie prawa cywilnego roszczeń wiąże się z koniecznością wykazania, że szkoda jest wynikiem czynu niedozwolonego pracodawcy i udowodnienia związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem (wypadkiem przy pracy), a powstaniem szkody (por. wyrok SN z 10.01.1998r., II UKN 450/97, (...) i US 1998, nr 24, poz. 720).
W ocenie Sądu, przeprowadzone postępowanie dowodowe nie wykazało istnienia przesłanek odpowiedzialności deliktowej strony pozwanej (...) – OCHRONA spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. P., które skutkowałyby uwzględnieniem powództwa, co do zasady.
W judykaturze i doktrynie dominuje pogląd, że pokrzywdzony może żądać kompensaty krzywdy i odszkodowania od osób, które na zasadach określonych przez ustawodawcę dla poszczególnych deliktów ponoszą za nie odpowiedzialność. Oznacza to, że pokrzywdzony, który doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia może domagać się od pracodawcy zadośćuczynienia za krzywdę oraz odszkodowania w postaci renty z tytułu utraty (całkowitej lub częściowej) zdolności do pracy zarobkowej oraz z tytułu zwiększenia potrzeb na zasadzie winy (art. 415, 416 k.c.) lub na zasadzie ryzyka (art. 435 k.c.) w zw. z art. 300 k.p.
W niniejszej sprawie ewentualną podstawą odpowiedzialności strony pozwanej byłaby zasada winy wyrażona w art. 415 k.c. a nie zasada ryzyka z art. 435 k.c.
Stosownie do treści art. 415 k.c., kto z winy swej wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia.
Przyjęcie w przedmiotowym postępowaniu zasady winy wynika z faktu, że zakład pracy strony pozwanej nie był wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody, a korzystał głównie z sił ludzkich, co było ostatecznie bezsporne.
Przesłankami odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego są szkoda, czyn sprawczy noszący znamiona winy oraz związek przyczynowy pomiędzy tym czynem a szkodą. Wystąpienie z roszczeniem odszkodowawczym wymaga wykazania przez powoda istnienia wszystkich przesłanek odpowiedzialności strony pozwanej (vide wyrok SA w Łodzi z dnia 29.05.2015 r., I ACa 1775/14, opubl. LEX nr 1789955, por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2013 r., II CSK 703/12, LEX nr 1383075).
Odpowiedzialność pracodawcy, na zasadzie winy, za skutki wypadku przy pracy uwarunkowana jest wykazaniem przez pracownika w toku procesu, że w konkretnych okolicznościach faktycznych praca została zorganizowana nieprawidłowo, co w konsekwencji doprowadziło do wypadku, albo że istniejące realne zagrożenia przy jej wykonywaniu nie zostały rozpoznane przez pracodawcę, wobec czego pracownik nie miał o nich żadnej wiedzy, albo zagrożenia faktycznie rozpoznane nie zostały wyeliminowane przez pracodawcę, co naraziło na uszczerbek zdrowie pracownika (vide wyrok SN z dnia 22.04.2015 r., II PK 170/14, opubl. LEX nr 1681882).
Zaniedbanie obowiązku zapewnienia pracownikom bezpiecznego stanowiska pracy uzasadnia odpowiedzialność pracodawcy na zasadzie winy, tolerowanie przez pracodawcę niewłaściwych, zagrażających bezpieczeństwu metod pracy uzasadnia uznanie winy zakładu pracy, jeżeli wskutek stosowania tych metod nastąpi wypadek. Jednakże pracownik, występując z takim powództwem, nie może w postępowaniu sądowym powołać się jedynie na fakt wypadku przy pracy, lecz musi wykazać wszystkie przesłanki prawne cywilnej odpowiedzialności odszkodowawczej. Zaliczyć do nich należy powstanie szkody, zawinione działanie pracodawcy i związek przyczynowy pomiędzy działaniem/zaniechaniem pracodawcy a powstałą szkodą (vide wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie dnia 16.07.2014 r., III APa 11/2014, opubl. Portal Orzeczeń).
Obowiązek dbałości o życie i zdrowie człowieka może wynikać nie tylko z normy ustawowej, ale i ze zwykłego rozsądku popartego zasadami doświadczenia, które nakazują nie tylko unikania niepodyktowanego koniecznością ryzyka, lecz także podjęcia niezbędnych czynności zapobiegających możliwości powstania zagrożenia dla życia lub zdrowia człowieka (por. wyrok SN z 2 grudnia 2003 r., III CK 430/2003, LexisNexis nr 365013, OSNC 2005, nr 1, poz. 10, z glosami M. Nesterowicza, OSP 2005, nr 2, s. 85 i W. Borysiaka, PS 2008, nr 1, s. 174).
Winą pracodawcy byłoby, zaniedbanie obowiązków związanych z zapewnieniem pracownikowi bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Istotne jest przy tym, że pracodawca odpowiada nie tylko za naruszenie przepisów bhp, ale także za złamanie ogólnych zasad bhp, wynikających z doświadczenia życiowego, czy reguł bezpiecznego wykonywania określonego rodzaju pracy. Pracodawca ma obowiązek dostarczenia pracownikom bezpiecznych narzędzi pracy oraz pomieszczeń i budynków, w których jest świadczona praca. Istotne jest, także, że generalny obowiązek pracodawcy zapewnienia pracownikom bezpiecznych warunków pracy ma charakter bezwzględny, a jego realizacja nie jest uzależniona od możliwości finansowych, czy organizacyjnych pracodawcy.
Bezspornym, w przedmiotowym postępowaniu, okazał się fakt, iż wypadek, jakiemu uległ powód Z. W. (1), w dniu 12 listopada 2018 roku, był wypadkiem przy pracy. Powyższe potwierdza bowiem przedłożony do akt sprawy protokół powypadkowy nr (...) z dnia 22 listopada 2018 roku.
W tym stanie rzeczy, należało ustalić ewentualną winę strony pozwanej (...) – OCHRONA spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za zaistnienie wypadku przy pracy powoda z dnia 12 listopada 2018 roku.
Postępowanie dowodowe doprowadziło, jednak, do powzięcia, przez Sąd, wiedzy, iż wyłączną przyczyną wypadku było niewłaściwe zachowanie powoda Z. W. (1), który, swoim postępowaniem, doprowadził do naruszenia przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, które zostały uregulowane w Kodeksie pracy oraz instrukcji obsługi producenta pojazdu elektrycznego (...) Seria (...) stosowanej w pozwanej spółce. Tym samym, Sąd nie stwierdził, by pracodawca uchybił zasadom i przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy, co skutkowałoby zaistnieniem wypadku przy pracy powoda, natomiast uczynił zadość wszystkim, ciążącym na nim, obowiązkom w tym zakresie.
Według art. 15 k.p., pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy.
Jak wynika z treści art. 94a pkt 4 k.p., pracodawca jest obowiązany w szczególności zapewniać bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz prowadzić systematyczne szkolenie pracowników w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Obowiązek zakładu pracy wynikający z unormowania zawartego w treści art. 94 pkt 4, a także w art. 15 k.p. - podniesiony do rangi podstawowej zasady prawa pracy - ma niewątpliwie na celu zapewnienie pracownikowi bezpiecznych warunków pracy. Oznacza to, że pracodawca zobowiązany jest do zapewnienia pracownikowi faktycznego bezpieczeństwa, a nie tylko do realizacji obowiązków z powszechnie obowiązujących bhp (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1980 roku, I PR 87/80, LEX nr 14567).
Zgodnie z art. 207 § 1 k.p., pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy w zakładzie pracy. Na zakres odpowiedzialności pracodawcy nie wpływają obowiązki pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz powierzenie wykonywania zadań służby bezpieczeństwa i higieny pracy specjalistom spoza zakładu pracy, o których mowa w art. 237 11 § 2.
Pracodawca jest obowiązany chronić zdrowie i życie pracowników przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki. W szczególności pracodawca jest obowiązany (§ 2):
1) organizować pracę w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy;
2) zapewniać przestrzeganie w zakładzie pracy przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawać polecenia usunięcia uchybień w tym zakresie oraz kontrolować wykonanie tych poleceń;
3) reagować na potrzeby w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa i higieny pracy oraz dostosowywać środki podejmowane w celu doskonalenia istniejącego poziomu ochrony zdrowia i życia pracowników, biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy;
4) zapewnić rozwój spójnej polityki zapobiegającej wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym uwzględniającej zagadnienia techniczne, organizację pracy, warunki pracy, stosunki społeczne oraz wpływ czynników środowiska pracy;
5) uwzględniać ochronę zdrowia młodocianych, pracownic w ciąży lub karmiących dziecko piersią oraz pracowników niepełnosprawnych w ramach podejmowanych działań profilaktycznych;
6) zapewniać wykonanie nakazów, wystąpień, decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy;
7) zapewniać wykonanie zaleceń społecznego inspektora pracy.
Na podstawie art. 211 k.p., przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany:
1) znać przepisy i zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, brać udział w szkoleniu i instruktażu z tego zakresu oraz poddawać się wymaganym egzaminom sprawdzającym;
2) wykonywać pracę w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosować się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych;
3) dbać o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy;
4) stosować środki ochrony zbiorowej, a także używać przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem;
5) poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich;
6) niezwłocznie zawiadomić przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzec współpracowników, a także inne osoby znajdujące się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie;
7) współdziałać z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy.
Jak ustalił Sąd Okręgowy, powód zatrudniony był w pozwanej spółce na podstawie umowy o pracę zawartej w dniu 1 listopada 2018 roku na okres próbny od dnia 1 listopada 2018 roku do dnia 31 grudnia 2018 roku w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku pracownika ochrony fizycznej. Powód posiadał aktualne orzeczenie lekarskie nr (...) z dnia 29 października 2018 roku, które potwierdzało brak przeciwwskazań zdrowotnych do pracy na ww. stanowisku. Z. W. (1) odbył również szkolenie wstępne w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, w tym instruktaż ogólny i instruktaż stanowiskowy na stanowisku pracownika ochrony fizycznej. Do przeprowadzenia powyższego szkolenia w pozwanej spółce zobowiązany był manager ochrony – P. K. (1), osoba, która pełniła rolę łącznika komunikacyjnego pomiędzy pracownikiem a pracodawcą i dbała o zapewnienie zatrudnionym bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Powód, oświadczeniem z dnia 30 października 2018 roku, notabene znajdującym się w aktach osobowych Z. W. (1), poświadczył, iż został zapoznany z Regulaminem Pracy, Regulaminem Wynagradzania, ryzykiem zawodowym (w tym wykazem prac niebezpiecznych) występującym na jego stanowisku pracy oraz z instrukcjami stanowiskowymi BHP, dokumentacją techniczno – ruchową maszyn i urządzeń na stanowisku pracy, instrukcjami p.poż., innymi dokumentami bhp obowiązującymi w spółce, mogącymi zaistnieć zagrożeniami oraz z zasadami ochrony przed zagrożeniami. Z zeznań Prezesa Zarządu pozwanej spółki (...) wynikało, iż powód został przeszkolony i zapoznany z instrukcją obsługi urządzenia typu segway. Okoliczności przeciwnych powód nigdy nie zgłaszał pracodawcy. Sad ustalił, iż instrukcja obsługi ww. urządzenia była dostępna dla pracowników do zapoznania się z nią w miejscu ich pracy, gdyż taki obowiązek istniał w pozwanym zakładzie pracy. Powód nie sygnaliozwał nigdy, iż instrukcja nie jest dla niego dostępna, aby mógł zweryfikować jej treść.
Wśród obowiązków powoda na zajmowanym stanowisku pracy znalazły się m.in. znajomość i przestrzeganie przepisów prawa, zasad bhp oraz ppoż., regulaminu pracy oraz innych postanowień i przepisów wewnętrznych, zapewnienie ochrony mienia w granicach ochranianych obszarów i obiektów poprzez działania zapobiegające powstawaniu przestępstw i wykroczeń przeciwko mieniu, a także szkód wynikających z tych zdarzeń oraz niedopuszczenie do wstępu osób nieuprawnionych na teren chroniony, znajomość obowiązków na posterunku oraz innych obowiązujących instrukcji i zarządzeń, sumienne i staranne wykonywanie zadań służbowych oraz poleceń zleceniodawcy i przełożonych w celu zapewnienia bezpieczeństwa obiektu, ochrony jego mienia oraz osób w nim przebywających oraz utrzymywanie w pełnej sprawności przydzielonego wyposażenia. Przy przyjmowaniu służby powód miał obowiązek sprawdzić i przyjąć sprzęt i wyposażenie znajdujące się na posterunku, w trakcie pełnienia służby – dbać o należyty stan przydzielonego sprzętu i wyposażenia oraz używać go zgodnie z przeznaczeniem, jak również wykonywać obowiązki zgodnie z planem ochrony obiektu, tabelą posterunku oraz innych instrukcji obowiązujących w obiekcie.
Bezspornym okazał się fakt, iż w dniu 12 listopada 2018 roku powód uległ wypadkowi przy pracy. Z. W. (1) około godz. 18:00 rozpoczął patrol na pojeździe elektrycznym dwukołowym typu A., natomiast około godziny 18:30, przejeżdżając drogą wewnętrzną przy Z. Sportowej na wysokości hali sportowej Politechniki (...), w związku z niespodziewanym zatrzymaniem się ww. pojazdu, powód upadł. Na skutek tego zdarzenia, powód został przetransportowany do Szpitala. W Wojewódzkiej (...) w Ł. u powoda rozpoznano otwartą ranę głowy, nieokreślony uraz nadgarstka i ręki oraz inne i nieokreślone urazy głowy. Powód w dniu 12 listopada 2018 roku przebywał na Izbie Przyjęć (...) Szpitala (...) Medycznej w Ł. – (...) Szpitala (...) w Ł., gdzie wykonano mu szereg badań. W związku ze stwierdzeniem u powoda złamania przedramienia i złamania nasady dalszej kości promieniowej, został on skierowany do poradni ortopedycznej. Powód, w konsekwencji zaistniałego wypadku przy pracy, od dnia 12 listopada 2018 roku do dnia 1 marca 2019 roku przebywał na zwolnieniu lekarskim.
W protokole powypadkowym, pracodawca wskazał, iż przyczynami wypadku były: nagłe zatrzymanie się pojazdu elektrycznego dwukołowego A., niedostosowanie prędkości jazdy do panujących warunków, nieprzestrzeganie postanowień instrukcji obsługi pojazdu dwukołowego oraz zaskoczenie niespodziewanym zdarzeniem.
Wbrew twierdzeniom powoda, na podstawie wydanej na potrzeby niniejszego postępowania opinii biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, Sąd powziął wiedzę, iż nieprzestrzeganie przez powoda przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w dniu 12 listopada 2018 roku, objawiło się poprzez nieostrożną jazdę pojazdem typu segway, używanie niesprawnego sprzętu, niestosowanie środków ochrony indywidualnej (brak tych środków nie przyczynił się, jednak, do - zaistnienia - zdarzenia) oraz nierespektowanie, przez Z. W. (1), przyjętej i obowiązującej, w zakładzie pracy, instrukcji obsługi producenta pojazdu elektrycznego (...) Seria (...).
Jak wynika z treści protokołu powypadkowego oraz zeznań świadka M. M., powód w dniu zdarzenia miał na sobie ubranie robocze oraz czapkę, zapewniane pracownikom przez pozwaną. Z kolei, instrukcja obsługi urządzenia (...) Seria (...) wyraźnie przewidywała, iż w trakcie korzystania z powyższego urządzenia, zaleca się włożenie kasku, rękawiczek, ochraniaczy na kolana/łokcie lub inne niezbędne rzeczy ochronne. Bezsprzecznie powód nie zachował żadnych z wyżej wymienionych środków ostrożności, jednakże, jak podkreślał biegły, niestosowanie środków ochrony indywidualnej nie przyczyniło się do zaistniałego zdarzenia.
Biegły z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy ocenił, iż bezpośrednią przyczyną wypadku przy pracy był upadek powoda na nawierzchnię drogi wewnętrznej chronionego obiektu, z kolei na wymienioną bezpośrednią przyczynę wypadku złożyło się szereg przyczyn pośrednich, wynikających z zaniedbań samego powoda.
Zgodnie z zebranym materiałem dowodowym, powód w dniu spornego zdarzenia posługiwał się segway’em, który posiadał niesprawny wyświetlacz, dzięki któremu można było zidentyfikować stan jego naładowania. Powód zignorował powyższą usterkę przystępując do patrolowania terenu. Świadkowie w toku postępowania dowodowego zeznali, iż pracownik pozwanego zakładu pracy był zobowiązany do sprawdzenia stanu technicznego pojazdu przed rozpoczęciem służby, co potwierdza również treść przytoczonego zakresu obowiązków powoda. Ponadto, w przypadku stwierdzenia jakichkolwiek usterek, pracownik miał obowiązek zamieścić o nich informacje w książce służby. To do pracowników należało zweryfikowanie, czy urządzenia typu segway działały, bowiem nie mogli oni wykonywać swoich obowiązków służbowych na niesprawnym sprzęcie. Powinnością zatrudnionych było dokonanie patrolu, natomiast formę obchodu wybierali sami. Jak wyraźnie wskazywali świadek M. M. oraz Prezes Zarządu A. K., segway był jedynie urządzeniem pomocniczym w pracy ochroniarza oraz udogodnieniem.
Zgodnie z treścią art. 210 k.p., w razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.
Powód, wybierając formę patrolowania terenu za pośrednictwem segway’a nie informującego go o wszystkich właściwych parametrach i mogącego spowodować dla pracownika istotne zagrożenie, zlekceważył treść wyżej przytoczonego artykułu zwłaszcza, iż, jak wynika z zeznań powoda, wiedział on o sposobie postępowania w przypadku zepsutego segway’a, natomiast nie respektował powyższego, sugerując się jedynie zachowaniem innych pracowników. Powód miał prawo i obowiązek, wynikający , zarówno z instrukcji obsługi A. , jak i przepisów kodeksu pracy, odmówić użycia urządzenia typu segway, w przypadku stwierdzenia , przez siebie, przed rozpoczęciem realizacji zadań ochronnych, jego niesprawności i jednocześnie poinformować przełożonego o usterce i przerwaniu pracy ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia. Dodatkowo, powód nie zgłaszał pracodawcy problemów ze sprzętem, w tym urządzeniem typu segway nawet w dniu 12 listopada 2018 roku. Również w dokumencie załączonym do akt sprawy i nazwanym „opis zmiany” nie zamieszczono żadnych uwag dotyczących używanego urządzenia A.. Adnotacji takich nie zidentyfikowano, także, w „opisie zmiany” pracownika, który rozpoczął służbę bezpośrednio do Z. W. (1). Powód nie dokonał stosownego wpisu w książce służby i podjął pracę ze świadomością uszkodzonego wyświetlacza. Powyższe zachowanie jednoznacznie potwierdza, iż powód w znaczącym stopniu ignorował zasady, jakie panowały w pozwanym zakładzie pracy, w tym zasady bhp i wytyczne dotyczące metodyki zgłaszania wszelkich nieprawidłowości przełożonym.
W związku z omawianymi nieprawidłowościami, powód nie był w stanie na bieżąco kontrolować stanu naładowania urządzenia typu segway. Świadek M. W. wyraźnie zeznał, iż pojazdy te były na bieżąco eksploatowane i konserwowane przez pracowników, którzy je ładowali. Nadto, urządzenia sygnalizowały w przypadku, kiedy dochodziło do rozładowania akumulatora. W treści instrukcji obsługi (...) Seria (...) istniał zapis, iż czas ładowania urządzenia wynosi 360 minut, natomiast w ciągu 200 minut bateria zostaje naładowana w 80%. Powód w toku postępowania dowodowego wprawdzie podnosił, iż podłączał segway’a do ładowania, jednakże nie był to czas wystarczający do zapewnienia sprawności ww. urządzeniu (30 minutowy czas ładowania nie zapewniał właściwej wydolności pojazdu elektrycznego), a ponadto powód pominął problemy związane z kondycją wtyczki do ładowania, o których, również, nie poinformował przełożonych. Nie można przeoczyć, iż w miarę użytkowania urządzenia typu segway, urządzenie to sukcesywnie się rozładowywało, a powód, zobowiązany do dbałości o sprzęt w tym zakresie, bez racjonalnego uzasadnienia nie interesował się poziomem stanu technicznego segway’a. W ocenie Sądu, w przypadku gdyby powód respektował treść postanowień instrukcji obsługi urządzenia A., wiedziałby, iż czas jaki przeznaczył na ładowania segway’a nie jest wystarczający dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania owego sprzętu.
Zebrany materiał dowodowy, dał Sądowi podstawy do stwierdzenia, iż skutki wypadku przy pracy wskazywały na poruszanie się powoda w dniu spornego zdarzenia z nadmierną prędkością. Fakt ten nie budzi również wątpliwości, biorąc pod uwagę ustalenie przez Sąd, iż powód nie miał możliwości weryfikacji prędkości, z jaką się poruszał. Ponadto, biegły w swojej opinii ,wyraźnie zaznaczył, iż urządzenie typu segway jest tak skonstruowane, iż nie zostałby dopuszczony do użytkowania, gdyby istniała potencjalna możliwość jego nagłego zatrzymania się. W toku postępowania dowodowego, Sąd powziął wiedzę, iż, nawet w przypadku niedoładowania segway’a, istniała możliwość jego zatrzymania, natomiast przy niesprawności wyświetlacza, pierwszym objawem miało być spowolnienie prędkości, a następnie jego postój. Również , w przypadku pełnego wyładowania baterii, nie mogło nastąpić nagłe unieruchomienie pojazdu elektrycznego.
Uwzględniając wszystkie omówione uchybienia, obciążające powoda, należy jednoznacznie stwierdzić, iż wyłączną przyczyną wypadku z dnia 12 listopada 2018 roku było jedynie niewłaściwe zachowanie Z. W. (1) , a więc tylko i wyłącznie czynnik ludzki. Wyłączyć ,przy tym, należało wszelkie techniczne przyczyny wypadku, jak i te sprowadzające się do organizacji pracy powoda. Powód zbagatelizował postanowienia Kodeksu pracy, które w pozwanym zakładzie pracy przełożyły się na treść wewnętrznych regulacji wprowadzonych przez pracodawcę, a ponadto pominął treść instrukcji urządzenia A., w której uwzględniono wytyczne dotyczące bezpiecznej obsługi pojazdu elektrycznego z wyszczególnieniem występujących zagrożeń oraz środków bezpieczeństwa, jakie powinien przestrzegać podczas jazdy użytkownik tego pojazdu. Za naganne trzeba zatem uznać postępowanie powoda, który, będąc świadom zagrożeń, występujących na stanowisku pracy, przeszkolony z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, posiadający stosowne badania lekarskie, zapoznany z oceną ryzyka zawodowego oraz instrukcjami stosowanymi w (...) – OCHRONA spółce z ograniczoną odpowiedzialnością , pominął ciążące na nim obowiązki, wynikające z posiadanego statusu pracownika.
W konsekwencji, pracodawca (...) – OCHRONA spółka z ograniczoną odpowiedzialnością , spełnił swoje obowiązki zgodnie z treścią art. 207 k.p. zapewniając powodowi bezpieczne i higieniczne warunki pracy na stanowisku pracownika ochrony fizycznej i nie można mu przypisać jakiejkolwiek winy w zaistnieniu wypadku przy pracy powoda w dniu 12 listopada 2018 roku.
W dniu zdarzenia, powód legitymował się ważnym orzeczeniem lekarskim, odbył właściwe szkolenie wstępne, został zapoznany z oceną ryzyka zawodowego, Regulaminem Pracy, instrukcjami stanowiskowymi BHP, dokumentacją techniczno – ruchową maszyn i urządzeń na stanowiskach pracy, instrukcjami ppoż. i innymi dokumentami bhp obowiązującymi w spółce oraz wszelkimi zagrożeniami mogącymi się ujawnić w pozwanym zakładzie pracy. Dodatkowo, Z. W. (1) wyposażony został w służbowe okrycie wierzchnie, jak i środki ochrony indywidualnej w postaci kasków, stanowiące w zakładzie pracy sprzęt wymienny. Pracodawca regulował sposób działania w przypadku pojawienia się jakichkolwiek usterek użytkowanego sprzętu i na bieżąco udostępniał pracownikom instrukcje istotne dla prawidłowego wykonywania czynności służbowych na pojazdach elektrycznych.
Biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności sprawy oraz poczynione rozważania prawne, Sąd oddalił powództwo, jako bezzasadne.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. zasądzając od powoda Z. W. (1), jako strony przegranej niniejszy spór, na rzecz strony pozwanej (...) -OCHRONA spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. P. kwotę 7.732,04 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (według przedłożonego spisu kosztów procesu), na które składały się zaliczka na przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w kwocie 1.000,00 zł, koszty zastępstwa procesowego – 5.400,00 zł (§ 9 ust. 1 pkt 5 w zw. z § 2 pkt 6 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych /t.j. Dz.U.2018.265 ze zm./ - przy uwzględnieniu podwójnej stawki minimalnej w związku z poczynionym przez pełnomocnika strony pozwanej nakładem pracy) oraz koszty dojazdów na rozprawę w kwocie 1.332,04 zł.
Biorąc pod uwagę, iż postanowieniem z dnia 29 września 2021 roku powód został zwolniony z kosztów sądowych w zakresie zaliczki na koszty opinii biegłego sadowego, Sąd na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U.2022.1125) przejął na rachunek Skarbu Państwa nieuiszczone wydatki.
Zgodnie, bowiem, z dyspozycją art. 97 powołanej ustawy, w toku postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy o roszczenia pracownika, wydatki obciążające pracownika ponosi tymczasowo Skarb Państwa. Sąd pracy, w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji ,rozstrzyga o tych wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113, z tym że obciążenie pracownika, tymi wydatkami, może nastąpić w wypadkach szczególnie uzasadnionych. Sąd nie obciążył powoda pozostałymi, nieuiszczonymi kosztami sądowymi, związanymi ze sporządzeniem w toku postępowania dowodowego opinii sądowych przez biegłego z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych uznając, że nie zachodzi szczególny przypadek, by powoda tymi kosztami obciążyć, mając na względzie, iż korzysta on z ustawowego zwolnienia od kosztów sądowych.
I.S.
Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda - adwokat K. K. za pośrednictwem Portalu Informacyjnego