UZASADNIENIE

wyroku dnia 13 stycznia 2023r.

Decyzją z dnia 22 października 2019 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. stwierdził, że D. J. , jak osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą , nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom : emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu w okresach : od 28 czerwca 2017 r. do 5 lipca
2018 r. i od 5 lipca 2019 r. W podstawie prawnej decyzji powołane zostały : art. 83 ust. 1 pkt 1, art. 6 ust. 1 pkt 5 ,art. 12 ust. 1 , art. 13 pkt 4 oraz art. 14 ust. 1 ustawy
z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz.U z 2019 r., poz. 300 ze zm.) w zw. z art.2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej ( t. j. Dz.U. z 2017 r., poz. 2168 ) , obowiązującego do
29 kwietnia 2018 r. oraz , obowiązującym po tej dacie, art.3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców ( t. j. Dz. U. z 2019 r., poz. 1292 ze zm. ). Z kolei
w uzasadnieniu faktycznym decyzji organ rentowy naprowadzał , że jest ona skutkiem wszczętego z urzędu w dniu 22 sierpnia2019 r. postępowania w sprawie podlegania przez D. J. ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzonej przez nią działalności gospodarczej pod firmą (...) „ , którego wyniki wskazują , że podejmowane przez ubezpieczoną czynności zmierzały jedynie do stworzenia pozoru prowadzenia działalności gospodarczej ,
w celu nabycia wysokich świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, kosztem innych uczestników systemu, co pozostaje w sprzeczności z zasadą sprawiedliwości społecznej w celu nabycia wysokich świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, kosztem innych uczestników systemu, co pozostaje
w sprzeczności z zasadą sprawiedliwości społecznej, a jednocześnie działalność wnioskodawczyni nie była działalnością zorganizowaną, ciągłą i o zarobkowym charakterze. Za powyższym miały zaś zdaniem organu rentowego przemawiać następujące okoliczności : zadeklarowanie przez D. J. z datą rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej i zgłoszenia się do ubezpieczeń w tym dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego tj. z dniem 16 marca 2015 r. wysokiej podstawy wymiaru składek w kwocie 9000 zł , częste przebywanie wnioskodawczyni na zasiłkach chorobowych, opiekuńczych i macierzyńskich , przy przerwach między poszczególnymi zwolnieniami lekarskimi krótszymi niż 3 miesiące , co skutkowało
ustaleniem podstawy wymiaru zasiłków od wysokiej podstawy wymiaru składek
( łączna wypłaconych zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego za lata 2015 – 2018 wyniosła 265.737,71 zł ) , ponoszenie strat z prowadzonej działalności gospodarczej już od 2016 r. , przy wykazywanych kosztach za amortyzację samochodu, przeglądy kasy fiskalnej, usługi telekomunikacyjne i opłaty za usługi świadczone przez biuro rachunkowe ‘ (...) Sp. z o.o. W konsekwencji powyższego organ rentowy stwierdzał , że należy uznać , że po 28 czerwca 2017 r. tj. po zakończeniu kolejnego urlopu macierzyńskiego D. J. nie powróciła do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu , obwiązującego wówczas ,
art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej .

Wnioskodawczyni D. J. odwołała się od decyzji ZUS do Sądu Okręgowego w Rzeszowie , wnosząc o jej zmianę poprzez potwierdzenie , że w okresach: od 28 czerwca 2017 r. do 5 lipca 2018r. i od 5 lipca 2019 r. podlega nadal obowiązkowym ubezpieczeniom : emerytalnemu , rentowym
i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu z tytułu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej , przy obciążeniu pozwanego organu rentowego poniesionymi kosztami procesu zarzucając, że
wbrew stanowisku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. zareje--strowana przez nią 16 marca 2015 r. działalność gospodarcza w zakresie usług fryzjerskich jest prowadzona nieprzerwanie do chwili obecnej , czego dowodem były przedłożone przez nią jeszcze na etapie postępowania przedsądowego dokumenty
w postaci : deklaracji VAT-7, książki w przychodów i rozchodów, paragonów fiskalnych czy faktur. Równocześnie odwołująca się podkreślała , że liczne okresy korzystaniaprzez z zasiłków chorobowych czy opiekuńczych , wynikały z przyczyn od niej niezależnych związanych ze stanem jej zdrowia czy stanem zdrowia dzieci , przy czym pozwany organ rentowy nigdy nie podważał zasadności wystawianych zwolnieńlekarskich .Również jej uprawnieniem, wynikającym z faktu urodzenia dzieci , było korzystanie z zasiłków macierzyńskich , co jednak w żadnym razie
nie przekreśla ciągłości prowadzonej przez nią działalności gospodarczej .W tym kontekście odwołująca się jednocześnie podkreślała, że pozwany organ rentowy przez wiele lat nie kwestionował jej tytułu ubezpieczeń , wypłacając też bez zastrzeżeń zasiłki , a uczynił to dopiero w zaskarżonej decyzji z dnia 22 października 2019 r. , przy czym nie wiedzieć czemu uznał , że tytuł ubezpieczeń ustał z dniem
28 czerwca 2017 r. ( powołując się w też w tym względzie na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2018 r. III UK 193/17 , Lex nr 2587104 ). Ponadto wnioskodawczyni naprowadzała , że jej intencją było osiąganie zysku ale głównie właśnie z uwagi na ww. okoliczności od niej niezależne zysk ten nie został osiągnięty, a jednocześnie zadeklarowanie przez nią wysokości podstawy wymiaru składek mieszczącej się w ustawowych granicach, nie może być podważane przez organ rentowy ( przywołując uchwałę 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2010 r. II UZP 1/10, OSNP2010/21-22/267). W dalszym toku postępowania odwołująca się wykazywała , że w listopadzie 2016 r. i grudniu 2018 r. brała udział
w szkoleniach fryzjerskich mających na celu podniesienie jej kwalifikacji zawodowych oraz, że aktualnie trwają prace adaptacyjne pomieszczenia w wystawionym na jej nieruchomości budynku , które ma być przeznaczone na stacjonarny salon fryzjerski , ona zaś świadczy nadal usługi , co potwierdzić też mieli ,wnioskowani do przesłuchania, świadkowie.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział R. wniósł o oddalenie żądania wnioskodawczyni z tych samych względów jakie powołane zostały w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji , przy zasądzeniu od odwołującej się na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie , po rozpoznaniu sprawy, wyrokiem z dnia
23 kwietnia 2021 r. (sygn. akt IV U 159/20) zmienił zaskarżoną decyzję ZUS
w ten sposób, że stwierdził iż wnioskodawczyni D. J., jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą , podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu oraz dobrowolnie ubezpieczeniu chorobowemu w okresach: od 28 czerwca 2017 r. do 5 lipca
2018 r. oraz od 5 lipca 2019 r. , zasądzając jednocześnie od pozwanego organu rentowego na rzecz wnioskodawczyni kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ..Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy ustalił ,że D. J. ukończyła zasadniczą szkołę zawodową w zawodzie fryzjera , zdając w 2007 r. egzamin czeladniczy i odbywając w następnych latach staż oraz pracując w różnych salonach fryzjerskich. W 2011 r. wnioskodawczyni urodziła syna i miała przerwę w pracy fryzjera, natomiast w 2015 r. , gdy jej matka zaoferował pomoc w opiece nad dzieckiem, zadecydowała
o założeniu własnej działalności . W dniu 16 marca 2015 r. D. J. zarejestrowała działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług fryzjerskich wykonywanych w domu klienta , zgłaszając się także z tym dniem do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, przy zadeklarowaniu podstawy wymiaru składek w kwocie 9.000 zł . W dniu 16 lipca
2015 r. wnioskodawczyni stała się niezdolna do pracy z powodu choroby do dnia 28 lipca 2015 r., następnie była niezdolna do pracy z powodu choroby w okresie od
19 do 23 października 2015 r. oraz od 16 listopada 2015 r. do 28 czerwca 2016 r. ,przy czym ta ostatnia niezdolność związana była ze stanem ciąży. Po urodzeniu dziecka D. J. w okresie od 29 czerwca 2016 r. do 27 czerwca 2017 r. korzystała z urlopu macierzyńskiego. Z dniem 28 czerwca 2017 r. wnioskodawczyni powróciła do prowadzenia działalności gospodarczej przy czym po tej dacie przedkładała szereg zwolnień lekarskich z tytułu własnej niezdolności do pracy lub
w związku z koniecznością sprawowania opieki nad chorym dzieckiem, co skutkowało wypłatą na jej rzecz zasiłków chorobowych i opiekuńczych , a także -
w okresie od 7 kwietnia2018 r. do 5 lipca 2018 r. - świadczenia rehabilitacyjnego.
W dniu(...). D. J. urodziła kolejne dziecko i do dnia 4 lipca
2019 r. korzystała z zasiłku macierzyńskiego , po którym ponownie powróciła do prowadzenia działalności gospodarczej , która znów przerwana została okresem niezdolności do pracy od 25 października 2019 r. do 17 marca 2020 r. po czym nastąpił kolejny okres zasiłku macierzyńskiego od 18 marca 2020 r. do 16 marca 2021 r. Łączna kwota wypłaconych wnioskodawczyni zasiłków za lata 2015 -2018 wyniosła 265.737,71 zł . Jednocześnie Sąd I instancji ustalił ,że z tytułu działalnościgospodarczej wnioskodawczyni deklarowała w 2015 r. przychód 21. 937,37zł/dochód 10.541,97 zł , w 2016 r. przychód 0 zł/ dochód 9.527,28 zł , w 2017 r. przychód 0 zł /dochód 8.831, 86 zł , a w 2018 r. przychód 0 zł / dochód 1677,71 zł .
Sąd Okręgowy ustalił przy tym , że D. J. mieszka w miejscowości L.
i usługi fryzjerskie świadczy głównie w okolicy miejsca zamieszkania, ale także
w R.. Do klientów dochodzi na piechotę lub dojeżdża samochodem osobowym marki S. (...), przy czym często jedna wizyta obejmowała usługi dla kilku klientów np. czwórki domowników. W czasie wizyt wnioskodawczyni wykonuje typowe usługi fryzjerskie jak podcinanie, strzyżenie włosów, koloryzacja, układanie fryzur czy modelowanie. Do tego celu ma profesjonalnie wyposażony kuferek|
z narzędziami fryzjerskimi, farbami , odżywkami itp. W okresach gdy wykonywała działalność usługi świadczone były z różną częstotliwością i o różnych porach. Zapłata jest uwidoczniona na kasie fiskalnej , a wartość usługi zależna jest od jej rodzaju. Klientami wnioskodawczyni są osoby z tzw. polecenia . Wnioskodawczyni ma też stałą grupę klientów, którzy znają ją jeszcze z czasów odbywania staży czy pracy w salonach fryzjerskich, po ukończeniu szkoły. Wizyty umawiane są telefonicznie. W celach reklamowych odwołująca się samodzielnie wykonała też ulotki , która zostawia w domach klientów. W listopadzie 2016 r. i w grudniu 2018 r. D. J. brała udział w pokazach technik fryzjerskich prowadzonych przez A. S. , w celu odświeżenia wiedzy i nabycia nowych umiejętności. Ponadto Sąd I instancji ustalił ,że niezdolność do pracy wnioskodawczyni w okresie ciąży wynikała ze stanu zagrożenia z powodu łożyska przodującego , a z kolei pozostałe okresy niezdolności do pracy związane były ze schorzeniami kręgosłupa , przy czym w sierpniu 2017 r. organ rentowy kontrolował dokumentację medyczną odwołującej się z Poradni Ogólnej w B., co nie doprowadziło jednak do podważenia zasadności wystawionych zwolnień lekarskich.. W świetle powyższych ustaleń Sąd Okręgowy w Rzeszowie , dokonując oceny prawnej sprawy , uznał żądanie odwołania za w pełni zasadne, a zaskarżoną decyzję ZUS za naruszającą prawo . Podkreślając bowiem w pierwszym rzędzie ,że jakkolwiek wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma charakter jedynie deklaratoryjny i sam w sobie nie rodzi tytułu ubezpieczeń , to jednak stanowi domniemanie prowadzenia tej działalności (przy wskazaniu na wyroki Sądu Najwyższego z dnia :11 stycznia 2005 r. ,I UK 105/04 , OSNP 2005/13/198 , 25 listopada 2005r. I UK 80/05, OSNP 2006/19-20/309 , i 30 listopada 2005 r. I UK 95/05, OSNP 2006/19-20/311 ) Sąd Okręgowy uznał , że to na pozwanym organie rentowym ciążył dowód wykazania , że pomimo wpisu działalność ta nie była przez odwołującą się prowadzona , czego jednak -
w ocenie Sądu I instancji – w przedmiotowej sprawie skutecznie nie dowiódł , tym bardziej w sytuacji zakwestionowania tytułu ubezpieczeń D. J. dopiero
od dnia 28 czerwca 2017 r. gdy uprzednio , a nawet po tej dacie traktował ją jako przedsiębiorcę ze wszystkimi wynikającymi z tego faktu skutkami także w sferze ubezpieczeń społecznych , co tylko utwierdzało wnioskodawczynię w przekonaniu
o ważnym tytule ubezpieczeń . Jednocześnie Sąd Okręgowy zaznaczył, że po wskazanej w zaskarżonej decyzji dacie przerwy pomiędzy okresami niezdolności do pracy wnioskodawczyni czy opieki nad chorym dzieckiem wyniosły w sumie zaledwie 75 dni , tym samym trudno uznać aby podejmowana w tym czasie aktywność zawodowa mogła przynieść istotne dochody , co jednak w żaden sposób nie przekreśla jeszcze zarobkowego charakteru prowadzonej przez wnioskodawczynię działalności gospodarczej , jako nastawionej na zysk , przy czym Sąd I instancji podkreślał ,że w roku 2019 i 2020 odwołująca się uzyskuje już dochody świadczące
o zwiększeniu jej aktywności zawodowej, aczkolwiek nie są one jeszcze wysokie. Jednocześnie Sąd Okręgowy w Rzeszowie wykluczył aby zadeklarowanie przez odwołującą się 16 marca 2015 r. wysokiej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne ,w tym dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, było intencjonalne , skoro wnioskodawczyni nie była wtedy w stanie ciąży ,a z kolei pozwany organ rentowy nie wykazał aby już wówczas mogła przewidzieć, że
w najbliższym czasie stanie się niezdolna do pracy , przy czym stan tej niezdolności wystąpił po raz pierwszy dopiero 16 listopada 2015 r. W konsekwencji powyższego Sąd Okręgowy w Rzeszowie uznał ,że wbrew stanowisku pozwanego organu rentowego D. J. po dniu 28 czerwca 2017 r. nie zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej ,a tym samym także w okresach wskazanych
w zaskarżonej decyzji istnieje ważny tytuł ubezpieczeń wnioskodawczyni przewidziany w art. 6 ust. 1 pkt. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemu ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz.U. z 2021 r,poz.423 ze zm.) W podstawie prawnej wyroku powołany także został art. 477 ^{(
14 )}§ 2 k.p.c., zaś w zakresie przyjętego rozstrzygnięcia o kosztach procesu art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( t. j. Dz.U. z 2018 r.poz.265).

Wyrok Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 23 kwietnia 2021 r. zaskarżony został przez pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R., który zarzucając w apelacji naruszenie art. 83 ust. 1 pkt 1 w zw.
z art. 6 ust. 1 pkt. 5, art. 12 pkt. 1, art. 13 pkt. 4 ustawy z dnia 13 października
1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz.U. z 2021 r,poz.423 ze zm.)
oraz w zw. z art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej ( t. j. Dz.U. z 2017 r., poz. 2168 ) , a także naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. wynosił o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania , przy zasądzeniu od wnioskodawczyni na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych za obie instancje , ewentualnie uchylenie wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania temu Sądowi , przy uwzględnieniu kosztów postępowania apelacyjnego jako części kosztów procesu . W uzasadnieniu wniesionego środka odwoławczego skarżący organ rentowy podnosił, „ że Sąd Okręgowy całkowicie pominął jego argumentację opartą na dowodach zebranych w czasie postępowania administracyjnego i sądowego i nie odniósł się do tych dowodów , z których wynika brak charakteru zarobkowego podjętej przez wnioskodawczynię działalności gospodarczej oraz jej ciągłości” , co w efekcie prowadzić miało do niewłaściwego zastosowania przez Sąd I instancji powołanych w petitum apelacji przepisów prawa materialnego i przyjęcie , że odwołująca się w spornych okresach prowadziła działalność gospodarczą w sposób ciągły i zarobkowy , a tym samym po jej stronie istniał ważny tytuł ubezpieczeń społecznych przewidziany w art. 6 ust. 1 pkt. 5 ustaw systemowej . Jednocześnie organ rentowy powielał argumentację zawartą
w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji i w odpowiedzi na odwołanie, przywołując orzecznictwo Sądu Najwyższego odnoszące się do problematyki działalności gospodarczej jako tytułu ubezpieczeń społecznych , nie zgadzając się m.in. ze stanowiskiem Sądu I instancji , że zadeklarowanie przez wnioskodawczynię wysokiej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne , w tym dobrowolne ubezpieczenie chorobowe nie było intencjonalne.

Z kolei wnioskodawczyni D. J. zaskarżyła pkt. II wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie z dnia 23 kwietnia 2021 r. tj. w zakresie przyjętego rozstrzygnięcia o kosztach procesu , domagając się w zażaleniu jego zmiany poprzez zasądzenie na jej rzecz od pozwanego organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego w kwocie objętej spisem kosztów , ewentualnie
w wysokości sześciokrotności stawki minimalnej , przy uwzględnieniu kosztów postępowania zażaleniowego . W tym bowiem względzie skarżąca zarzuciła naruszenie art. 109 § 1 i § 2 k.p.c. poprzez nieuwzględnienie przez Sąd I instancji jej żądania zwrotu kosztów postępowania według przedłożonego spisu kosztów, a także nieuwzględnienie przy ustalaniu kosztów zastępstwa procesowego niezbędnego nakładu pracy oraz wkładu jej fachowego pełnomocnika w przyczynienie się do rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy .

Równocześnie wnioskodawczyni wniosła o oddalenia apelacji ZUS jako bezzasadnej, przy obciążeniu skarżącego organu rentowego poniesionymi przez nią na tym etapie postępowania kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych .

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. z kolei ,
w odpowiedzi na zażalenie wnioskodawczyni, wyniósł o jego oddalenie jako bezzasadnego , na koszt skarżącej podkreślając, że stosownie do art. 98 § 1 k.p.c. strona przegrywająca zobowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw i celowej obrony , co przy uwzględnieniu niewielkiego nakładu pracy fachowego pełnomocnika wnioskodawczyni w przedmiotowej sprawie, mogło co najwyżej uzasadniać przyznanie odwołującej sięzwrotu kosztów zastępstwa procesowego w stawce minimalnej. . ,

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie , rozpoznając w pierwszym rzędzie apelację pozwanego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. , zważył co następuje ;

Wniesiony przez pozwany organ rentowy środek odwoławczy nie może odnieść pożądanego skutku .Zaskarżony bowiem wyrok Sądu Okręgowego
w Rzeszowie z dnia 23 kwietnia 2021 r. , w części potwierdzającej istnienie po stronie wnioskodawczyni D. J. , przewidzianego w art. 6 ust. 1 pkt. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz.U. z 2022 r.poz.1009 ze zm.) tytułu ubezpieczeń , w okresach wskazanych
w zaskarżonej decyzji , jest trafny i odpowiada prawu .

Przede wszystkim już na wstępie potwierdzić należy prawidłowość przyjętej przez Sąd I instancji perspektywy oceny istoty sporu , odniesionej do - jedynie wyznaczającej przedmiot kontroli sądowej i zakres rozstrzygnięcia ( por m.in postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 1999 r. II UZ 52/99, OSNC 2000/15/601) - zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. z dnia 22 października 2019 r. , stwierdzającej ,że D. J. nie podlega ubezpieczeniom jako osoba prowadząca działalność gospodarczą dopiero od dnia 28 czerwca 2017r. , przy zarejestrowanej działalności gospodarczej jeszcze
w dniu 16 lipca 2015 r. , co wymownie stanowiło tym, że pozwany organ rentowy nie kwestionuje statusu wnioskodawczyni jako przedsiębiorcy we wcześniejszym okresie. Tym samym , stwierdzić należy ,że w tak dokonanej ocenie tytułu ubezpieczeń odwołującej się Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział
w R. nie uznał aby istniały podstawy do podważenia tego tytułu ubezpieczeń odwołującej się przed dniem 28 czerwca 2018 r. i to pomimo tego , że D. J. od samego początku zadeklarowała wysoką podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe ( stąd za bezskuteczny uznać należy stawiany aktualnie zarzut intencyjności w tym zakresie działań ubezpieczonej , niezależnie do tego ,że - jak słusznie podnosiła wnioskodawczyni- zadeklarowanie przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą jako podstawy wymiaru składek kwoty mieszczącej się
w ustawowych granicach nie może być kwestionowane, por.uchwała 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2010 r. , II UZP 1/10, OSNP/21 22/267 ), że nie
osiągała regularnego dochodu z działalności gospodarczej, a wręcz w niektórych latach wykazywała stratę, w końcu , że nader często korzystała z wysokich świadczeń
z ubezpieczenia społecznego , pobierając też na przestrzeni lat 2015 – 2019
aż trzykrotnie zasiłki macierzyńskie . Jednocześnie nie może budzić wątpliwości , że odwołująca się faktycznie rozpoczęła prowadzenie działalności gospodarczej, mając ku temu odpowiednie przygotowanie zawodowe i była to działalność zorganizowana skoro na jej potrzeby był użytkowany samochód osobowy markiS. (...)
wnioskodawczyni zaopatrywała się w sprzęt i środki niezbędne do wykonywania przez nią usług fryzjerskich , korzystała też z usług biura rachunkowego ‘ (...) Sp. z o.o. , w końcu -co potwierdzają zeznania świadków – pozyskała stałych klientów , ceniących jej pracę.

Tym samym , dokonując oceny przedmiotowej sprawy z tej jedynie właściwej perspektywy , odniesionej do treści zaskarżonej decyzji , należało odpowiedzieć na pytanie : co takiego stało się w dniu 28 czerwca 2017 r. , że ma być to data stanowiąca o utracie przez wnioskodawczynię D. J. dotychczasowego tytułu ubezpieczeń ? i czy powyższe uzasadnia uznanie , że właśnie z tą chwilą odwołująca się nie ma już przymiotu przedsiębiorcy ? . W konsekwencji powyższego, w ocenie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie w składzie rozpoznającym przedmiotową sprawę, potwierdzenie legalności zaskarżonej w niniejszym postępowaniu decyzji ZUS wymagało wykazania przez pozwany organ rentowy ( na którym w tym względzie spoczywał ciężar dowodu, stosownie do art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c. ), że
z wskazanym www.decyzji dniem 28 czerwca 2017 r. D. J. definitywnie zaprzestała prowadzenia działalności gospodarczej , pamiętając przy tym ,co słusznie zaakcentował Sąd I instancji ,że co prawda wpis do ewidencji działalności gospodarczej ma charakter jedynie deklaratoryjny i sam w sobie nie rodzi tytułu ubezpieczeń , ale mimo wszystko stanowi domniemanie prowadzenia tej działalności ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 maja 2000 r. II UKN 568/99,OSNAPiUS 2001/22/678) , a podkreślić należy ,że tego rodzaju wpisem wnioskodawczyni legitymuje się do chwili obecnej. W ocenie Sądu Okręgowego w Rzeszowie , podzielanej w zupełności przez tut. Sąd Apelacyjny- pozwany organ rentowy
w przedmiotowej sprawie nie obalił jednak skutecznie powyższego domniemania ,
a okoliczności faktyczne wskazują , że wnioskodawczyni D. J. nie miała zamiaru z dniem 28 czerwca 2017 r. zaprzestać prowadzenia działalności gospodarczej i działalność ta była przez nią tak po ww. dacie jak i nadal jest prowadzona , jakkolwiek w zakresie adekwatnym do występujących przerw związanych z korzystaniem z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego , zasadności których pozwany organ rentowy nie podważył , co w żaden sposób nie przekreśla też ciągłości działalności gospodarczej ( por. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2014 r. I UK 235/13, LEX nr 1444493 ).
To zaś automatycznie musiało przełożyć się na wysokość osiąganego przychodu , przy czym zgodzić się z wnioskodawczynią należy , że zarobkowy charakter działalności gospodarczej nie przekreśla brak stałego dochodu zważywszy dodatkowo ,że stopień natężenia prowadzenia działalności, a tym samym i wysokość uzyskiwanego przychodu może się zmieniać i to z różnych często niezależnych od przedsiębiorcy przyczyn , bo decydująca w tej kwestii jest sama wola przedsiębiorcy osiągnięcia zysku ,jako jedynie ponoszącego w tym wypadku ryzyko gospodarcze
( por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia :13 września 2016 r., I UK 455/15 , LEX nr 2122404 i 15 marca 2018 r. III UK 74/17,LEX nr 2497578) . Jednocześnie , jak trafnie odnotował Sąd I instancji , w ostatnich latach przypadających już po wydaniu zaskarżonej decyzji, tego rodzaju przychód jest przez odwołującą się wykazywany . Należy też podkreślić ,że wnioskodawczyni w ostatnim czasie podjęła istotne przedsięwzięcie mające na celu zintensyfikowanie prowadzonej działalności ,
a mianowicie rozpoczęła prace adaptacyjne jednego z pomieszczeń mieszkalnych na cele stacjonarnego zakładu fryzjerskiego ( v. k- 45- materiał poglądowy obrazujący te prace) , niezależnie od tego , że nieprzerwanie korzysta z usług biura rachunkowego ‘ (...) Sp. z o.o. , świadcząc usługi fryzjerskie , co potwierdzili słuchani w sprawie świadkowie jak np. D. W. , która słuchana na rozprawie w dniu 12 stycznia 2021 r. ( v.k-47) zeznała, że z usług wnioskodawczyni korzystała i w 2017 i w 2018 r. a także korzysta do chwili obecnej. Za powyższym przemawiały także przedłożone przez odwołującą się kopie raportów
fiskalnych z 2021 r. ( v.k-45 i k- 55 ) , faktury dotyczące zakupu farb i innych środków używanych podczas wykonywanych usług fryzjerskich z 2020 r. ( v.k-45 i k-55) , czy w końcu uwidocznione w kalendarzu na 2021 rok zapisy umówionych usług ( v.k-55) .

Równocześnie w tym miejscu podkreślić należy , odnosząc się tym samym do zarzutu zaskarżenia naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. , że już sam sposób sformułowania tego zarzutu przesądzać musiał o jego bezskuteczności , skoro
w tym zakresie skarżący ograniczył się jedynie do nader ogólnikowego stwierdzenia ,że „ że Sąd Okręgowy całkowicie pominął argumentację organu rentowego opartą na dowodach zebranych w czasie postępowania administracyjnego i sądowego i nie odniósł się do tych dowodów, z których wynika brak charakteru zarobkowego podjętej przez wnioskodawczynię działalności gospodarczej oraz jej ciągłości” . Tymczasem dla skutecznego postawienia omawianego zarzutu naruszenia prawa procesowego konieczne jest wskazanie, jakie konkretnie zasady lub przepisy naruszył sąd przy ocenie poszczególnych dowodów oraz jaki wpływ dane uchybienie miało na wynik sprawy ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 5 września 2002 r. II CKN 916/00, LEX nr 56897 ) . Jednocześnie kwestionowanie dokonanej przez Sąd I instancji oceny dowodów nie może polegać jedynie na zaprezentowaniu przez skarżącego ustalonego przez siebie, na podstawie własnej oceny dowodów, stanu faktycznego sprawy ( por. wyrok Sądu Najwyższego z 6 czerwca 2003 r., IV CK 274/02, IV CK 274/02, LEX nr 146440). Przepis art. 233 § 1 k.p.c. przyznaje bowiem sądowi swobodę w ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego,
a zarzut naruszenia tego uprawnienia tylko wtedy może być uznany za usprawiedliwiony, jeżeli sąd zaprezentuje rozumowanie sprzeczne z regułami logiki bądź z doświadczeniem życiowym , co w rozpoznawanej sprawie , w ocenie Sądu Apelacyjnego , jednak nie zachodzi.

Tym samym przyjmując poczynione przez Sąd Okręgowy w Rzeszowie ,
a przywołane wyżej , ustalenia faktyczne za własne Sąd II instancji podzielić musiał dokonaną przez Sąd I instancji ocenę prawną sprawy , sprowadzającą się do uznania ,że począwszy od 16 marca 2015 r. aż do chwili obecnej D. J. nieprzerwanie funkcjonuje w obrocie gospodarczym jako przedsiębiorca ,
a tym samym także w okresach wskazanych w zaskarżonej decyzji wnioskodawczyni posiadała ważny tytułu ubezpieczeń, o jakim stanowi art. 6 ust.1 pkt. 5 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( t. j. Dz. U. z 2022 r., poz. 1009 ze zm.)

Na koniec Sąd Apelacyjny chciałby również podkreślić , zważywszy na treść uzasadnienia zaskarżonej decyzji, w której pozwany organ rentowy powoływał się
także na zasadę sprawiedliwości społecznej ,że działalność gospodarcza nie jest więzią zobowiązaniową, a charakter norm prawa ubezpieczeń społecznych , jako
odrębnych od norm prawa cywilnego, w których stosunek ubezpieczeniowy nie jest stosunkiem cywilnoprawnym wyklucza w tym wypadku ocenę prowadzenia działalności gospodarczej w kontekście czy to art.83 k.c. czy 58 § 1 i § 2 k.c.
i w żaden sposób nie da się uzasadnić stosowania takiej oceny per analogia na wzór tej dokonywanej w przypadku umów o pracę przy powołaniu się na wyrażoną w art. 2 a ustawy o system ubezpieczeń społecznych zasadę równego traktowania ubezpieczonych . Zasada ta bowiem stanowi o niedopuszczalności różnicowania sytuacji ubezpieczonych wyłącznie z uwagi na płeć, stan cywilny czy stan rodzinny. Ponadto stosownie do art.2a ust.3 ustawy systemowej na tę zasadę może się powołać ubezpieczony, który uważa, że nie zastosowano wobec niego zasady równego traktowania , a nie organ rentowy. W końcu poszanowanie zasady równego traktowania polega na przyznaniu osobom należącym do grupy gorzej traktowanej tych samych korzyści jakie przysługują osobom uprzywilejowanym, a nie odwrotnie .

Nie można też zapominać, że art. 22 Konstytucji RP ustanawia zasadę wolności działalności gospodarczej, podlegającej ograniczeniom ustanowionym tylko w ustawie i jedynie gdy są one konieczne z określonych w tym przypadku przyczyn, które jednak nie mogą naruszać istoty tej wolności ( por. wyroki Sądu Najwyższego
z dnia 9 grudnia 2008 r. I UK 138/08 ,OSNP 2010/11 -12/144 iż dnia 9 czerwca
2009 r. III UK 24/09 ,LEX nr 518053 ) co m.in. oznacza, że nie można ingerować
w sposób prowadzenia i wykonywania tej działalności , bowiem jedynie istotne jest to czy przedsiębiorca faktycznie uczestniczy w obrocie gospodarczym .

Z tych wszystkich więc wyżej naprowadzonych względów i na podstawie
art. 385 k.p.c. orzeczono o oddaleniu apelacji pozwanego organu rentowego jako bezzasadnej ( pkt I sentencji wyroku ). Tak określony końcowy wynik sprawy uzasadniał z kolei obciążenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału
w R. poniesionymi przez D. J. w postępowaniu apelacyjnym kosztami zastępstwa procesowego w kwocie 240 zł , o czym orzeczono jak w pkt IV sentencji wyroku, na podstawie art.98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 108 § 1 k.p.c., przy uwzględnieniu minimalnej stawki wynagrodzenia fachowego pełnomocnika wnioskodawczyni, przewidzianej w § 10 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( t. j. Dz.U. z 2018 r., poz.265).

Przechodząc tym sposobem do oceny zasadności zażalenia wnioskodawczyni D. J. , Sąd Apelacyjny zważył z kolei co następuje ;

Co do zasady należy przyznać rację skarżącej , że niezasadnym było zasądzenie na jej rzecz od pozwanego organu rentowego przez Sąd I instancji zwrotu kosztów zastępstwa procesowego jedynie w taryfowej minimalnej wysokości przewidzianej w § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( t. j. Dz.U.
z 2018 r.,poz.265), jakkolwiek z drugiej strony , wbrew twierdzeniom zażalenia, brak było podstaw do zasądzenia zwrotu kosztów w wysokości 4.920 zł , wg przedłożonego spisu (v. k- 119) , na co składać się miało wyłącznie wynagrodzenie pełnomocnika wynikające z umowy o obsługę prawną, – który to spis najwidoczniej umknął uwadze Sądu Okręgowego- , a to już choćby z tego względu , że przewidziany w art. 98 § 1 k.p.c. zwrot kosztów odnosi się wyłącznie do kosztów celowych i faktycznie poniesionych przez stronę , czego przedmiotowy spis
w zakresie tej drugiej przesłanki w żadnym razie jeszcze nie potwierdzał ( por. m.in. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 23 listopada 2000 r. III CZP 40/00,OSNC 2001 /5 /66 ). W tej więc sytuacji Sąd I instancji winien był się kierować przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r.
w sprawie opłat za czynności radców prawnych ( t. j. Dz.U. z 2018 r.,poz.265 ) , dokonując stosownej wyceny nakładu pracy pełnomocnika wnioskodawczyni , stosownie do § 15 ww. rozporządzenia. Zgodnie bowiem z ust. 3 tego przepisu , opłatę w sprawach wymagających przeprowadzenia rozprawy ustala się w wysokości przewyższającej stawkę minimalną, która nie może przekroczyć sześciokrotności tej stawki, ani wartości przedmiotu sprawy, jeśli uzasadnia to niezbędny nakład pracy radcy prawnego , w szczególności poświęcony czas na przygotowanie się do prowadzenia sprawy, liczba stawiennictw w sądzie, w tym na rozprawach
i posiedzeniach, czynności podjęte w sprawie , jej zawiłość itp. Odnosząc więc powyższe do okoliczności przedmiotowej sprawy, w której zaskarżony wyrok zapadł po odbyciu przez Sąd I instancji dwóch rozpraw z udziałem pełnomocnika odwołującej się i w sytuacji złożenia przez niego co najmniej 5 pism procesowych, które , wbrew temu co utrzymuje pozwany organ rentowy w odpowiedzi na zażalenie , przyczyniły się do rozstrzygnięcia o istocie sporu , należało ostatecznie zdaniem Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie uznać , że właściwą z omawianego tytułu kwotą będzie ta stanowiąca trzykrotność stawki minimalnej z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych , a więc kwota 540 zł . Mając więc powyższe na uwadze i na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. , dokonano stosownej korekty zaskarżonego rozstrzygnięcia o kosztach procesu ( pkt II sentencji wyroku ) , oddalając w pozostałym zakresie zażalenie wnioskodawczyni jako niezasadne, na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 3 k.p.c. ( pkt III sentencji wyroku ) . Ponieważ konsekwencją powyższego było w istocie uwzględnienie żądania skarżącej w połowie , Sąd Apelacyjny orzekł o wzajemnych zniesieniu pomiędzy stronami kosztów postępowania zażaleniowego ( pkt V sentencji wyroku ), na podstawie art.100 k.p.c.

	Przewodniczący:	SSA Irena Mazurek
		starszy sekretarz sądowy Maria Piekiełek
	Protokolant	starszy sekretarz sądowy Maria Piekiełek

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE