UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu z 28 grudnia 2022 r.

W sprawie z powództwa A. K. przeciwko (...) S.A. z siedzibą w W., o zapłatę 4434,15 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie na rzecz powoda kosztów procesu, Sąd Rejonowy Poznań Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, wyrokiem z dnia 3 lutego 2022 r. (sygn.. akt V C 967/20 ):

- w punkcie 1. zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1051,65 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty,

- w punkcie 2. w pozostałym zakresie powództwo oddalił,

- w punkcie 3. kosztami procesu obciążył powoda w 76%, a pozwanego w 24% i z tego tytułu zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 380,84 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Apelację wniósł powód i zaskarżył wyrok w części oddalającej powództwo co do kwoty 922,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty oraz w zakresie kosztów procesu.

Skarżący zarzucił zaskarżonemu wyrokowi naruszenie następujących przepisów postępowania:

1. art. 235² § 2 k.p.c. poprzez oddalenie dowodu z opinii biegłego oraz niewskazanie podstawy prawnej takiego rozstrzygnięcia

2. art. 227 k.p.c. w zw. z art. 278 k.p.c. poprzez nieprzeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego;

3. art. 233 § 1 k.p.c. polegającej na dowolnej a nie swobodnej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego, co prowadziło do błędnego przyjęcia, iż uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego winien trwać przez 25 dni a nie 28 dni.

oraz przepisów prawa materialnego:

1. art. 355 § 1 k.c. poprzez niewłaściwe zastosowanie, polegające na błędnym uznaniu, że powód powinien dokonać zgłoszenia szkody 8 marca 2020 r.,

2. art. 361 § 2 k.c. poprzez brak zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów najmu pojazdu zastępczego za okres 28 dni.

Wobec powyższego powód wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zasądzenie dodatkowo od pozwanego na rzecz powoda kwoty 922,50 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2020 r. do dnia zapłaty oraz o zmianę wyroku w zakresie kosztów postępowania za I. instancje i zasądzenie od pozwanego kosztów procesu. Powód wniósł też
o zasądzenie kosztów procesu za II. instancję.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania za II. instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy wskazuje, że podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne przez Sąd I instancji, czyniąc je integralną częścią niniejszego uzasadnienia oraz
w przeważającej części podziela rozważania prawne tego Sądu .

Co do apelacji to okazała się ona częściowo uzasadniona.

Bezpodstawne były natomiast zarzuty naruszenia prawa procesowego.

Omawiając je w kolejności w jakiej zostały podniesione w apelacji, Sąd Okręgowy stwierdza, że zarzut naruszenia art. 235² § 2 k.p.c. poprzez niewskazanie podstawy prawnej rozstrzygnięcia
o pominięciu dowodu z opinii biegłego, jest o tyle chybiony, że w postępowaniu uproszczonym
( a w takim trybie toczyło się postępowanie w sprawie niniejszej) zgodnie z art. 505⁹§1¹ pkt 2 apelację można oprzeć na zarzutach naruszenia prawa procesowego, jeżeli mogły one mieć wpływ na wynik sprawy. Uchybienie Sądu Rejonowego polegające na niewskazaniu podstawy prawnej rozstrzygnięcia o pominięciu dowodu z opinii biegłego, nie może być traktowane jako uchybienie mające wpływ na wynik sprawy, tym bardziej w kontekście tego, że nieprzeprowadzenie dowodu z opinii biegłego jest przedmiotem kolejnego zarzutu naruszenia prawa procesowego, a mianowicie naruszenia art. 227 k.p.c. w zw. z art 278 k.p.c.

Zarzut ten należy jednak uznać za niezasadny. Dowód z opinii biegłego jest dowodem o tyle specyficznym, że jego zasadniczym celem jest dostarczenie Sądowi tzw. wiadomości specjalnych
(art. 278 k.p.c.) a więc informacji naukowych lub dotyczących wiedzy technicznej (branżowej), przekraczających swym zakresem zasób wiedzy powszechnej. Dowód z opinii biegłego ma więc dostarczyć Sądowi wiedzy niezbędnej dla właściwej oceny materiału procesowego przedstawionego przez strony (w tym zwłaszcza innych dowodów) z perspektywy odpowiedniej dziedziny nauki lub techniki. W niniejszej sprawie biegły miał ustalić jaki był konieczny i niezbędny czas likwidacji szkody oraz czy uzgodniona przez poszkodowanego i powoda stawka najmu pojazdu zastępczego jest stawką rynkową. W przedmiotowym stanie faktycznym ustalenie tych okoliczności nie wymagało powzięcia wiadomości specjalnych, w szczególności wobec faktu, że rynkowość stawki najmu przedstawionej przez powoda nie była kwestionowana przez pozwanego.

Powód zarzucił także Sądowi I instancji naruszenie art. 233 § 1 k.p.c., polegające na dowolnej a nie swobodnej ocenie zgromadzonego materiału dowodowego, co prowadziło do błędnego przyjęcia, że uzasadniony czas najmu pojazdu zastępczego winien trwać przez 25 dni a nie 28 dni.
W istocie jednak w uzasadnieniu apelacji nie wskazano dowodów, które zostały dowolnie – zdaniem apelującego- ocenione, co doprowadzić miało Sąd Rejonowy do błędnych wniosków w zakresie uzasadnionego czasu najmu pojazdu zastępczego. Z uzasadnienia apelacji, w zakresie tego zarzutu wynika natomiast, że apelujący kwestionuje w istocie ocenę prawną Sądu Rejonowego, co do uzasadnionego czasu najmu pojazdu zastępczego, co zostało zarzucone również w zarzutach odnoszących się do naruszenia prawa materialnego.

Z zarzutów naruszenia prawa materialnego jako zasadny Sąd Okręgowy ocenił zarzut naruszenia art.361§2 k.c.

W kontekście wniesionej apelacji ocenie Sądu Okręgowego została poddana data, w której winien rozpocząć się zasadny okres najmu pojazdu zastępczego. Powód uznaje, że powinien to być dzień 8 marca 2019 r. (dzień zawarcia umowy najmu), natomiast Sąd I instancji przyjął, że jest to 11 marca 2019, czyli dzień zgłoszenia pozwanemu szkody przez powoda.

Sąd Rejonowy, uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że powód zgłosił szkodę w 4. dniu
(w 2. dniu roboczym) po wystąpieniu szkody, zatem zrobił to z nieuzasadnionym opóźnieniem. Jako podmiot profesjonalny zajmujący się pomocą w likwidacji szkód winien zachować należytą staranność poprzez możliwie najwcześniejsze zgłoszenie szkody i przez to minimalizację skutków szkody.

Co do zasady stanowisko Sądu Rejonowego jest trafne i z tych względów jako niezasadny należało ocenić zarzut naruszenia art.355§1 k.c. Odpowiedzialność ubezpieczyciela sprawcy szkody komunikacyjnej nie ma bowiem charakteru absolutnego i w zakresie szkody z tytułu najmu pojazdu zastępczego ograniczona jest do obowiązku zwrotu kosztów celowych i ekonomicznie uzasadnionych (por. uchwala Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 r., sygn. akt III CZP 20/17, Legalis).

Niemniej, w okolicznościach faktycznych sprawy, ustalając zasadny okres najmu pojazdu, do okresu przyjętego przez Sąd Rejonowy, należy doliczyć jeden dzień, już po zawarciu przez poszkodowanego z powodem umowy najmu pojazdu, jako dzień organizacyjny na podjęcie czynności związanych ze zwrotem wynajętego przez poszkodowanego od powoda pojazdu i zawarciem umowy najmu pojazdu od podmiotu, który został wskazany przez ubezpieczającego. W związku z powyższym Sąd Okręgowy uwzględnił apelację jedynie częściowo – w zakresie jednego dnia, według stawki najmu powoda, której rynkowości pozwany nie kwestionował, a więc 307,50 zł ( wraz z ustawowymi odsetkami z opóźnienie, której początkowej daty pozwany nie kwestionował). W tym zakresie apelacja okazała się uzasadniona.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy orzekł, na podstawie art.386§1 k.p.c. jak w punkcie I.1. wyroku.

Powyższe rozstrzygniecie implikowało zmianę zaskarżonego wyroku w zakresie rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów procesu. Powód, uwzględniając kwoty zasądzone w wyrokach sądów obu instancji, wygrał postępowanie w 31%, w związku z tym, wobec stosunkowego rozdzielanej kosztów procesu na podstawie art.100 zd.1 . k.p.c., koszty procesu obciążają go w 69%, a pozwanego w 31%. Zważywszy, że koszty procesu poniesione przez strony wynosiły 2234 zł
( koszty zastępstwa procesowego powoda i pozwanego po 900 zł, dodatkowo po 17 zł koszty opłaty skarbowej od pełnomocnictwa każdej ze stron i 400 zł opłaty sądowej od pozwu), to pozwany winien ponieść koszty w wysokości 692,50 zł. Skoro pozwany poniósł koszty procesu w wysokości 917 zł, to powód winien zwrócić mu 224,36 zł (punkt I.2. wyroku)..

Apelacja dalej idąca , na postawie art.385 k.p.c., został oddalona (punkt II. wyroku).

O kosztach postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie100 zd.1 k.p.c. rozdzielając je stosownie do wyniku postępowanie apelacyjnego. Powód wygrał to postępowanie
w 33% (co do kwoty 307,50 zł z 923 zł), więc winien ponieść 67 % kosztów postępowanie apelacyjnego. Koszty te to 100 zł opłaty od apelacji oraz po 135 zł kosztów zastępstwa prawnego każdej ze stron, łącznie 370 zł z czego 33% to 122,10 zł (koszty obciążające pozwanego), a skoro pozwany poniósł 135 zł, to różnica do zwrotu na jego rzecz przez powoda to 12,90 zł (punkt III. wyroku).

Maria Antecka

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE