Decyzją z 28 grudnia 2021 r. o ponownym ustaleniu wysokości emerytury Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, na podstawie art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2020 r. poz. 723 z późn. zm. dalej jako ustawa o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy) ponownie ustalił wysokość emerytury I. M. (1) w związku z naliczeniem wyrównania świadczenia za okres od 1 października 2017 r. do 31 grudnia 2021 r.
W treści decyzji wskazano, że od 1 lutego 2022 r. wysokość miesięcznego świadczenia wraz z przysługującymi wzrostami i dodatkami wynosi 5 445,82 zł, a po potrąceniu składki na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 495,38 zł i zaliczki na podatek dochodowy w kwocie 490,00 zł (obliczonej od podstawy opodatkowania w kwocie 5 445,82 zł) i zaliczki na podatek dochodowy wynosi kwotę 3 637,70 zł.; wyrównanie za okres od 1 października 2017 r. do 31 grudnia 2021 r. wynosi kwotę 146 926,45 zł (kwota do wypłaty wyniosła 103 870,07 zł). Podstawę wymiaru świadczenia stanowiła kwota 6 807,28 zł.; emerytura wynosi 69,21% podstawy wymiaru; emeryturę podwyższono o 15% podstawy wymiaru z tytułu inwalidztwa pozostającego w związku ze służbą zgodnie z art. 15 ust. 4 ustawy. Łączna wysokość emerytury stanowi 80,00 % podstawy wymiaru i wynosi kwotę 5 445,82 zł.
/decyzja w aktach MSWiA/
I. M. (1) odwołała się od powyższej decyzji wnosząc o jej zmianę i ponowne przeliczenie emerytury jej należnej za cały okres pozostawania w służbie tj. od 1 listopada 1997 r. do 27 lutego 2008 r. z pominięciem art. 15b tj. na podstawie art.15 ustawy zaopatrzeniowej, czyli 40 % podstawy wymiaru za 15 lat służby ze wzrostem po 2,6% podstawy wymiaru za każdy dalszy rok tej służby.
Uzasadniając swoje roszczenie odwołująca wyjaśniła, że wyrokiem z dnia 30 listopada 2020 r. Sąd Okręgowy w Łodzi zmienił skarżone decyzje i przyznał jej prawo do przeliczenia emerytury policyjnej z pominięciem art.15 c ust.1,2 i 3 oraz art.22 ustawy zaopatrzeniowej. W wyniku prawomocnego zakończenia sprawy Dyrektor ZER wydał zaskarżoną decyzję , która zdaniem skarżącej jest wadliwa, gdyż została obliczona w oparciu o art. 15 b ustawy zaopatrzeniowej, który został uchylony mocą art.1 pkt 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. /odwołanie k.4 – 5/
W odpowiedzi na odwołanie pozwany, profesjonalnie zastępowany, wniósł o:
- oddalenie odwołania.
- zasądzenie od odwołującego się na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
/odpowiedź na odwołanie k.19 – 20 /
Postanowieniem z 15 lipca 2022 r. Sąd Okręgowy w Warszawie na podstawie art.461 § 3 k.p.c. przekazał sprawę do rozpoznania i rozstrzygnięcia Sądowi Okręgowemu w Łodzi. /postanowienie k.30/
Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:
I. M. (2) urodziła się (...)
Decyzją z dnia 7 marca 2008 r. Dyrektor Zakładu Emerytalno – Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych przyznał I. M. (1) emeryturę policyjną.
Prawomocną decyzją z dnia 14 czerwca 2010 r., która wydana została na podstawie art.15 b i art. 13 a ust.1 w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy zaopatrzeniowej, okres służby wnioskodawczyni od 1 listopada 1977 r. do 15 sierpnia 1982 r. oraz od 16 stycznia 1989 r. do 31 lipca 1990 r. został przeliczony wskaźnikiem 0,7% (prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego z 15 września 2010 r. sygn. XIII U 284/10 oddalono odwołanie wnioskodawczyni od powyższej decyzji).
/okoliczności bezsporne/
Decyzją z dnia 13 czerwca 2017 r. o ponownym ustaleniu wysokości emerytury, Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie ustalił wysokość emerytury I. M. (1) od dnia 1 października 2017 r. W decyzji wskazano, że podstawę wymiaru świadczenia stanowi kwota 5.953,16 zł. Emerytura wynosi 48,10% podstawy wymiaru, a jej łączna wysokość wynosi 2.863,47 zł. Jednocześnie ogranicza się jej wysokość do 2.069,02 zł, to jest do przeciętnej emerytury ogłoszonej przez Prezesa ZUS. Po potrąceniach do wypłaty pozostaje kwota 1.716,81 zł. Jako podstawę prawna decyzji wskazano przepisy art. 15c w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 708 ze zm.) oraz otrzymaną z IPN Informację z dnia 18 kwietnia 2017 r. /decyzja akta MSWiA/
Kolejną decyzją z dnia 13 czerwca 2017 r. Dyrektor Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji ponownie ustalił wysokość świadczenia rentowego I. M. (1) od dnia 1 października 2017 r. W decyzji dotyczącej renty inwalidzkiej wskazano, że podstawę wymiaru świadczenia stanowi kwota 6.023,02 zł. W wysokości renty uwzględniono 0% podstawy wymiaru, a jej wysokość określono na kwotę 750 zł, zatem nie wypłaca się renty z uwagi na posiadanie prawa do korzystniejszej emerytury. Jako podstawę prawną decyzji wskazano przepisy art.22a w związku z art. 32 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 708 ze zm.) oraz otrzymaną z IPN Informację z dnia 18 kwietnia 2017 r. /decyzja akta MSWiA/
I. M. (2) odwołała się od obu powyższych decyzji. /okoliczność bezsporna/
Prawomocnym wyrokiem z dnia 30 listopada 2020 r. , sygn. akt VIII U 2505/20 Sąd Okręgowy w Łodzi zmienił powyższe decyzje z 13 czerwca 2017 r. i zobowiązał Dyrektora Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji do przeliczenia policyjnej emerytury oraz policyjnej renty inwalidzkiej I. M. (1) z pominięciem art. 15c ust. 1, 2 i 3 oraz art. 22a ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin od 1 października 2017 roku,
W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Sąd wskazał, że zmienił zaskarżone decyzje i nakazał pominięcie art. 15c ust. 1, 2, 3 i art.22 a ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2020 roku pozycja 723), w brzmieniu z 2016 roku, co oznacza konieczność przeliczenia emerytury policyjnej wnioskodawcy według zasad uprzednio obowiązujących od daty wskazanej w zaskarżonej decyzji , tj. od 1 października 2017 roku. Apelacja od wyroku z dnia 30 listopada 2020 r. została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 27 października 2021 r. , sygn. akt III AUa 175/21.
/okoliczności bezsporne/
Powyższy stan faktyczny był w całości niesporny.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie podlega oddaleniu.
Na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 15 ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1626), co do zasady emerytura dla funkcjonariusza, który pozostawał w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., wynosi 40% podstawy jej wymiaru za 15 lat służby i wzrasta min. o 2,6% podstawy wymiaru - za każdy dalszy rok tej służby.
Jednakże, obowiązujący do 30 września 2017 r. art. 15b cytowanej ustawy przewidywał, że w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów, i która pozostawała w służbie przed dniem 2 stycznia 1999 r., emerytura wynosi 0,7% podstawy wymiaru - za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990, przy czym ust. 2 nakazuje stosować odpowiednio art. 15.
Przepis art. 15b ustawy zaopatrzeniowej został uchylony z dniem 1 października 2017 roku przez art.1 pkt 5 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz.U.z 2016 roku, poz. 2270 dalej: ustawa zmieniająca).
Jednocześnie ustawa zmieniająca wprowadziła do ustawy zaopatrzeniowej nowy przepis - art. 15c.
Adresatem norm prawnych wynikających z treści art. 15b oraz art. 15c ustawy zaopatrzeniowej jest organ emerytalno-rentowy, który ustala świadczenie.
W niniejszej sprawie zasadnicze znaczenie ma treść prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia 30 listopada 2020 r. wydanego w sprawie o sygn. akt VIII U 2505/20 , albowiem zaskarżona decyzja została wydana w wyniku wykonania tego wyroku.
Wskazać zatem należy, że wyrok ten jest prawomocny i wiąże nie tylko strony i sąd, który go wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej (art. 365 § 1 k.p.c.), a zatem nie może być zatem ignorowany przez sąd rozpoznający sprawę o wysokość świadczenia w niniejszej sprawie.
Treść tego wyroku i jego pisemnego uzasadnienie jednoznacznie wskazuje, że Sąd zmienił zaskarżone decyzje z 13 czerwca 2017 r. i nakazał pominięcie art. 15c ust 1, 2, 3 ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej, (...)Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (tekst jednolity Dziennik Ustaw z 2020 roku pozycja 723), w brzmieniu z 2016 roku zaznaczając, że oznacza to konieczność przeliczenia zarówno emerytury policyjnej , jak i policyjnej renty inwalidzkiej wnioskodawcy według zasad uprzednio obowiązujących od daty wskazanej w zaskarżonych decyzjach, tj. od 1 października 2017 r.
Co więcej, z odwołania wnioskodawczyni od decyzji z 13 czerwca 2017 r. wynika, że skarżąca także wnosiła wprost o zmianę zaskarżonych decyzji i przyznanie świadczenia w dotychczasowej wysokości.
Dodać należy, że z ugruntowanego orzecznictwa sądów, jak i doktryny wynika, że w sprawach z odwołania od decyzji organu rentowego, jej treść wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. W postępowaniu wywołanym odwołaniem do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, zgodnie z systemem orzekania w sprawach z tego zakresu, rozstrzyga o prawidłowości zaskarżonej decyzji. W sprawie, w której wniesiono odwołanie od decyzji organu rentowego, przedmiot sporu nie może więc wykraczać poza treść tej decyzji.
Zgodnie z treścią art. 477 14 § 2 k.p.c. w przypadku uwzględnienia odwołania sąd zmienia w całości lub w części zaskarżoną decyzję organu rentowego lub zaskarżone orzeczenie wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności i orzeka co do istoty sprawy. Orzeczenie co do istoty sprawy, o którym mowa w art. 477 § 2 k.p.c. polega na sformułowaniu sentencji wyroku w taki sposób, aby zastępowała decyzję organu rentowego. (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 25 kwietnia 2018 r., III AUa 199/17, Legalis nr 2242317).
W niniejszej sprawie powyższy prawomocny wyrok Sądu Okręgowego nakazał ponowne przeliczenie emerytury policyjnej wnioskodawczyni według zasad uprzednio obowiązujących od daty wskazanej w zaskarżonej decyzji, tj. od 1 października 2017 r., przy czym nie było sporne, a odwołująca przyznała to wprost, że do 30 września 2017 r. pobierała policyjną emeryturę, do wyliczenia której organ emerytalny stosował art.15 b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin.
Innymi słowy - powyższy prawomocny wyrok zmienił o tyle zaskarżone decyzje z 13 czerwca 2017 r., że nakazał przeliczenie policyjnej emerytury odwołującej nie według zasad obowiązujących od 1 października 2017 r., gdy art.15b został uchylony, ale według stanu prawnego obowiązującego do tej daty – czyli według stanu prawnego obowiązującego do 30 września 2017 r., kiedy to art. 15 b cytowanej ustawy obowiązywał - tak by przywrócić skarżącej na dzień 1 października 2017 r. świadczenie w jego dotychczasowej wysokości, tzn. sprzed jej obniżenia od dnia 1 października 2017 r. na podstawie art. 15 c ustawy.
Skoro zatem Sąd prawomocnym wyrokiem nakazał przeliczyć emeryturę odwołującej według zasad obowiązujących do 30 września 2017 r. na dzień 1 października 2017 r. – przeto należy uznać, że pozwany w sposób prawidłowy wykonał ten wyrok zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją.
Rozpoznając przedmiotową sprawę Sąd uznał, że przy interpretacji przestawionej przez wnioskodawcę doszłoby do nieuprawnionej zmiany wysokości świadczenia ustalonego prawomocną decyzją i wyrokiem Sądu.
Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 1 K.P.C., oddalił odwołanie.
O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art.98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz.265).
SSO Paulina Kuźma
S.B