UZASADNIENIE

Powód T. S. wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 1.900,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od dnia 6 sierpnia 2018 r. a także o zwrot kosztów procesu. Podniósł, że jako cesjonariusz dochodzi odszkodowania za skutki kolizji drogowej, której sprawca był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Na żądaną kwotę składały się: pozostała część odszkodowania z tytułu naprawy pojazdu w kwocie 1.425,92 zł (pozwany wypłacił 2.728,04 zł) oraz pozostała część odszkodowania z tytułu najmu samochodu zastępczego w kwocie 559,65 zł (za 13 dni najmu koszt najmu pojazdu wyniósł 1.599,00 zł, a pozwany wypłacił 1.039,35 zł).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Wskazał, że powództwo jest bezzasadne, nieudowodnione i winno ulec oddaleniu. Zarzucił stronie powodowej brak legitymacji czynnej z uwagi na nieważność umowy cesji. Ponadto podniósł, że koszty naprawy pojazdu zostały zawyżone, wykazywane przez powoda koszty nie były niezbędne i ekonomicznie uzasadnione w celu przywrócenia pojazdu do stanu poprzedniego. Wyliczenie wg kosztorysu pozwanego pozwalało na przywrócenie pojazdu do stanu poprzedniego i uwzględniało, czego nie można przypisać powodowi, czynnik minimalizacji wielkości szkody zwłaszcza, że powód nie przedstawił dowodów na poniesiony rzeczywisty koszt naprawy, które by potwierdzały poniesione koszty. Pozwany zakwestionował stawkę najmu pojazdu zastępczego, podnosząc, że informował poszkodowanego o możliwości najmu pojazdu zastępczego za swoim pośrednictwem oraz o akceptowanych stawkach czynszu najmu organizowanego we własnym zakresie, jednak ten odmówił nie weryfikując nawet warunków najmu oferowanych przez współpracujące z pozwanym wypożyczalnie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W wyniku zdarzenia z dnia 3 lipca 2018 r. uszkodzeniu uległ samochód marki O. (...) o nr rej. (...), należący do M. A.. Sprawca szkody był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego - (...) S.A. w W..

Twierdzenia bezsporne.

W dniu 4 lipca 2018 r. poszkodowany zawarł z powodem T. S. umowę cesji wierzytelności, na mocy której przelał na jego rzecz wierzytelność przysługującą mu wobec pozwanego oraz sprawcy szkody powstałej wskutek zdarzenia z dnia 3 lipca 2018 r. Poszkodowany nie był uprawniony do odliczenia podatku VAT.

Dowód: umowa cesji wierzytelności k. 18, zawiadomienie k. 19, oświadczenie k. 20-21.

Szkoda została zgłoszona pozwanemu w dniu 5 lipca 2018 r.

Dowód: druk zgłoszenia szkody k. 65-67.

Powód sporządził kosztorys, według którego całkowity koszt naprawy wyniósł 4.153,96 zł brutto.

Dowód: Kosztorys (...) nr (...) k. 35-36.

Poszkodowany wynajmował od powoda samochód zastępczy S. (...) w okresie od 4 lipca 2018 r. do 16 lipca 2018 r. tj. przez okres 13 dni. Stawka dobowa czynszu wynosiła 100,00 zł netto (123,00 zł brutto). Łącznie czynsz wyniósł kwotę 1.300,00 zł netto (1.599,00 zł brutto).

Dowód: umowa najmu k. 38, specyfikacja do okresu wynajmu pojazdu zastępczego, parkingu, holowania oraz wykonania kalkulacji k. 39-40, faktura VAT (...) k. 41.

Z tytułu kosztów naprawy uszkodzonego pojazdu pozwany przyznał odszkodowanie ostatecznie w kwocie 2.728,04 zł brutto. W kosztorysie naprawy stanowiącym podstawę wyliczenia odszkodowania pozwany przyjął stawkę za roboczogodzinę w wysokości 50 zł netto. Pozwany pierwotnie przyznał również odszkodowanie w kwocie 639,60 zł brutto tytułem kosztów najmu pojazdu zastępczego, jednakże w decyzji z dnia 10 stycznia 2020 r. przyznał sumę 1.039,35 zł tytułem kosztów wynajęcia pojazdu zastępczego i taką kwotę wypłacił stronie przeciwnej.

Dowód: decyzje pozwanego k. 22, 23, 24, 37, kalkulacja kosztów naprawy i kosztorys naprawy k. 25-28.

Przeciętna stawka za roboczogodzinę w zakresie naprawy uszkodzonego pojazdu w 2018 r. wynosiła od 80 zł do 110 zł netto. Pełny koszt naprawy przywracający pojazd do technicznego oraz estetycznego stanu sprzed zdarzenia wynosił kwotę 4.241,37 zł brutto.

Zasadniczymi elementami mającymi wpływ na wysokość dobowej stawki najmu są przede wszystkim klasa wypożyczanego pojazdu, jego wyposażenie oraz w przypadku zdecydowanej większości przedsiębiorstw okres najmu. Im wyższa klasa pojazdu tym wyższa stawka dobowa, ale również im dłuższy okres użytkowania tym opłata dzienna jest mniejsza. W 2018 r. istniała na terenie (...) możliwość wynajęcia pojazdu klasy E na okres 10 dni przeciętnie od ok. 190,00 do ok. 335,00 zł brutto za dobę.

Dowód: opinia biegłego k. 98-141.

Ustalając stan faktyczny oparto się na opinii biegłego z zakresu motoryzacji, jako że opinia została sporządzona rzetelnie, z wykorzystaniem wiedzy fachowej i doświadczenia zawodowego, logicznie uzasadniona oraz oparta na znajomości akt sprawy i nie była kwestionowana przez strony. Pominięto dowód z zeznań świadka M. T., ponieważ pozostały zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, pozwolił ocenić zasadność roszczenia.

Sąd zważył, co następuje.

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Podstawę prawną roszczenia stanowił przepis art. 822 § 1 k.c., który stwarza po stronie ubezpieczyciela obowiązek zapłacenia określonego w umowie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej odszkodowania za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, wobec której odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zgodnie z § 2 wymienionego przepisu, umowa obejmuje szkody będące następstwem przewidzianego w niej zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia. Przesłankami powstania odpowiedzialności odszkodowawczej ubezpieczyciela są zatem: zaistnienie zdarzenia, z którym umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wiąże odpowiedzialność odszkodowawczą ubezpieczającego lub ubezpieczonego (tj. zdarzenie ubezpieczeniowe), szkoda oraz adekwatny związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy szkodą a przedmiotowym zdarzeniem. Ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych precyzuje szczegółowe podstawy i zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela (art. 9, art. 9a, art. 34, art. 36 ustawy).

W rozpoznawanej sprawie zdarzenie ubezpieczeniowe i odpowiedzialność pozwanego z umowy ubezpieczenia OC pozostawały poza sporem. Sporne okazały się legitymacja czynna powoda koszty naprawy samochodu uszkodzonego wskutek zdarzenia z dnia 9 lipca 2019 r., a także okres i stawka czynszu najmu pojazdu zastępczego.

W pierwszej kolejności należało rozważyć zarzut braku legitymacji czynnej po stronie powoda. Powód domagał się zasądzenia żądanej kwoty albowiem twierdził, że roszczenie to nabył na podstawie umowy cesji wierzytelności zawartej z poszkodowanym. Zgodnie z art. 509 k.c., wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością na nabywcę przechodzą wszelkie związane z nią prawa, a w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

W świetle przepisów art. 822 § 1 k.c. i art. 436 § 2 k.c.. w zw. z art. 415 k.c. nie budzi wątpliwości fakt, iż uprawnionym do otrzymania odszkodowania z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest poszkodowany - czyli osoba, która poniosła szkodę w wyniku działania ubezpieczającego bądź ubezpieczonego objętego ubezpieczeniem od odpowiedzialności cywilnej.

Status ten posiadał powód, z uwagi na fakt zawarcia z właścicielem pojazdu M. A. umowy cesji wierzytelności z dnia 4 lipca 2018 r., z której wynikało prawo powoda do dochodzenia od pozwanej zapłaty spornego odszkodowania. Należy wskazać, iż dla skuteczności umowy cesji istotne jest, by wierzytelność będąca przedmiotem przelewu oznaczona była poprzez wskazanie świadczenia jak również stosunku prawnego w ramach którego ma ono zostać spełnione. W umowie zawarte pomiędzy powodem, a poszkodowanym niewątpliwie wskazano jakiego stosunku prawnego dotyczy (szkody numer (...) powstałej w zdarzeniu drogowym w dniu 3 lipca 2018 roku), umożliwiając tym samym weryfikację, czy powodowi przysługuje wierzytelność w niniejszej sprawie, zatem niewątpliwie cesja była skuteczna, a powód posiadał legitymację czynną w sprawie.

W myśl art. 361 § 2 k.c., w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Szkoda jest rozumiana jako utratę lub zmniejszenie aktywów, bądź powstanie lub zwiększenie pasywów osoby poszkodowanej. Przy ustaleniu szkody stosuje się ogólne zasady prawa odszkodowawczego, choć odszkodowanie należne od ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej zawsze wypłaca się w pieniądzu. Zasadą jest całkowita kompensata doznanego uszczerbku, wykluczone jest jednak nieuzasadnione wzbogacenie poszkodowanego. Stosownie do art. 361 § 1 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła (adekwatny związek przyczynowy). Normalny związek przyczynowy zachodzi wtedy, gdy w danym układzie stosunków i warunków oraz w zwyczajowym biegu rzeczy, bez zaistnienia szczególnych okoliczności, szkoda jest rezultatem typowym, w zwykłej kolejności rzeczy, a więc nie będącym rezultatem jakiegoś zupełnie wyjątkowego zbiegu okoliczności.

Stwierdzić zatem należy, że pozwany zobowiązany był wypłacić odszkodowanie w kwocie umożliwiającej poszkodowanemu doprowadzenie pojazdu do stanu sprzed kolizji. Wartość odszkodowania powinna zatem odpowiadać co najmniej obiektywnie koniecznym i ekonomicznie uzasadnionym kosztom naprawy samochodu, pozwalającym na doprowadzenie uszkodzonego mienia do stanu sprzed zdarzenia ubezpieczeniowego. Poza zainteresowaniem ubezpieczyciela powinno natomiast pozostawać, czy poszkodowany w rzeczywistości naprawił swój pojazd, a jeśli tak, to przy wykorzystaniu jakich części. Roszczenie o świadczenie należne od zakładu ubezpieczeń w ramach ubezpieczenia komunikacyjnego odpowiedzialności cywilnej z tytułu kosztów przywrócenia uszkodzonego pojazdu do stanu pierwotnego jest wymagalne niezależnie od tego, czy naprawa została dokonana (por. wyrok SN z dnia 16 maja 2002 r. V CKN 1273/00, wyrok SN z dnia 12 kwietnia 2018 r. sygn. akt II CNP 43/17, wyrok SN z dnia 8 marca 2018 r. sygn. akt II CNP 32/17, postanowienie SN z dnia 7 grudnia 2018 r. sygn. akt III CZP 51/18).

Określenie wysokości kwoty pieniężnej należnej poszkodowanemu tytułem naprawienia szkody następuje według treści art. 363 § 2 k.c. z zastosowaniem kryteriów zobiektywizowanych. W największej mierze miarodajne są więc ceny rynkowe. Co do zasady ustalając wysokość odszkodowania należy uwzględnić kwoty podatku VAT, który ma charakter cenotwórczy. Wyjątek od tej zasady może nastąpić w przypadku ustalenia, że poszkodowany, nabywając rzecz lub usługę konieczną do naprawienia szkody, mogłaby dokonać ich odliczenia (por. np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 18 grudnia 2018 r. I ACa 135/18).

W okolicznościach rozpoznawanej sprawy przeciętny koszt naprawy przywracający pojazd marki O. (...) o nr rej. (...) do technicznego oraz estetycznego stanu sprzed zdarzenia określono na kwotę 4.241,37 zł brutto, mając na uwadze, że naprawę przeprowadzono z zastosowaniem części oryginalnych o jakości O oraz przyjęto stawkę 90 zł za roboczogodzinę. Pozwany wypłacił dotychczas kwotę 2.728,04 zł, zatem powodowi przysługiwało dalsze odszkodowanie w kwocie 1.513,33 zł, przy czym dochodził on kwoty niższej, bo 1.400,00 zł i taką kwotę Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda.

Przechodząc do oceny zasadności roszczenia z tytułu najmu, wskazać należy, że co do zasady wypożyczenie samochodu zastępczego pozostaje w normalnym związku przyczynowym ze szkodą. Jednakże w niniejszej sprawie powód wynajął poszkodowanemu (...), tj. samochód zaliczany do segmentu (...) wynajmowanych pojazdów. Samochodem uszkodzonym natomiast był O. (...), należący do segmentu grupy (...). Mając na uwadze różnicę między klasami obu pojazdów należało ustalić średnią stawkę najmu pojazdu zastępczego z segmentu grupy (...). Strona powodowa wniosła jednak do przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego na okoliczność ustalenia średniej stawki najmu pojazdu klasy jak pojazd uszkodzony tj. klasy (...). Wobec znacznej różnicy w klasach między pojazdem uszkodzonym, a pojazdem wynajętym, Sąd w swoich rozważaniach nie mógł przyjąć cen najmu wskazanych przez biegłego, dotyczących cen najmu samochodów kat. E na rynku lokalnym w dniu zdarzenia drogowego. W takim bowiem przypadku cena przyjęta przez powoda zdecydowanie byłaby niższa niż średnia stawka przyjęta dla samochodów z segmentu (...). Mimo, iż powód miał możliwość ustosunkować się do opinii biegłego i wnieść o dodatkowe ustalenia z zakresu ceny najmu pojazdu kat. B, to jednak tego nie uczynił. Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W niniejszej sprawie strona powodowa nie wykazała, że faktycznie cena wskazana w umowie najmu mieści się zakresie średnich cen najmu pojazdu z segmentu B, zatem nie udowodniła, że kwota 1.599,00 zł brutto jest uzasadnionym kosztem wliczającym się do szkody spowodowanej wydarzeniem drogowym z dnia 3 lipca 2018 roku. Wobec powyższych rozważań należało uznać, że powodowi nie przysługuje roszczenie o spłacenie reszty odszkodowania za najem samochodu zastępczego w kwocie 500 zł.

Mając powyższe na uwadze, zasądzono od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.400,00 zł, w pozostałym zakresie powództwo oddalając.

Odsetki zasądzono na podstawie art. 481 kc. Nadto zgodnie z art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie, a w przypadku gdyby wyjaśnienie okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe w terminie 30 dni, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Szkoda w niniejszej sprawie została zgłoszona w dniu 5 lipca 2018 r., zatem od 6 sierpnia 2018 r. pozwany pozostawał w opóźnieniu.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na mocy art. 100 k.p.c. Z kwoty 1.900,00 zł, stanowiącej wartość przedmiotu sporu, została zasądzona kwota 1.400,00 zł, stanowiąca 74% wartości przedmiotu sprawy. Łączny koszt procesu wyniósł 2.534,00 zł. Powódkę, zgodnie z podaną zasadą, powinny obciążać koszty w kwocie 658,84 zł (2.534,00 x 26%), skoro jednak faktycznie poniosła je w kwocie 1617 zł, to powodowi należy się zwrot kwoty 958,16 zł ( (...) – 658,84), którą to Sąd zasadził od pozwanego na jego rzecz na podstawie art. 100 k.p.c., stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów procesu.

W punkcie 4 i 5 wyroku, na mocy art. art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, nakazano pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku kwotę 812,60 zł, a także od powoda kwotę 285,50 zł tytułem nieuiszczonych wydatków poniesionych przez tut. Sąd na poczet wynagrodzenia biegłego.

Przewodniczący:	Sędzia Michał Kleeberg
Protokolant:	Protokolant Izabela Brzezina

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE