UZASADNIENIE

Decyzją z 2.08.2022 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., po rozpoznaniu wniosku z 22.07.2022 r., odmówił A. K. prawa od rekompensaty, gdyż wnioskodawca nie udowodnił posiadania co najmniej 15-letniego stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych lub szczególnym charakterze do 31 grudnia 2008 r. (decyzja w aktach ZUS)

Odwołanie od w/w decyzji złożył wnioskodawca, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do rekompensaty za pracę wykonywaną w warunkach szczególnych w wyniku uwzględnienia do pracy w warunkach szczególnych:

- okresu pracy od 2.01.1982 r. do 30.06.1996 r. w zakładzie rzemieślniczym, tj. w pralni chemicznej i farbiarni – jako pracz i farbiarz, powołując się na umowę o pracę, legitymację ubezpieczeniową, legitymację czeladniczą, świadectwo czeladnicze, podnosząc, że są to prace w warunkach szczególnych wymienione w wykazie A dział XIV poz. 8 – prace pralniczo – farbiarskie w pralniach chemicznych,

- okresu pracy od 14.01.2000 r. do 21.07.2022 r. w MPK w Ł. na podstawie świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. (odwołanie k. 3)

W odpowiedzi na odwołanie, sprostowanej pismem procesowym z dnia 10.01.2023 r. (data nadania k. 25), organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie, a odnosząc się do spornych okresów podniósł, że:

- wnioskodawca nie złożył w ZUS żadnych dokumentów dotyczących spornego okresu zatrudnienia od 2.01.1982 r. do 30.06.1996 r.,

- co do okresu zatrudnienia od 14.01.2000 r. do 31.12.2008 r. na stanowisku „motorniczy tramwaju” w MPK zgodnie z przedłożonym świadectwem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych został zaliczony do stażu pracy w tych warunkach w ilości 8 lat, 11 miesięcy, 13 dni, po uprzednim odliczeniu okresu od 30.03.2007 r. do 3.04.2007 r., gdy wnioskodawca pobierał zasiłek chorobowy, albowiem zgodnie z art. 12 ustawy o emeryturach pomostowych, nie podlega on wliczeniu do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. (odpowiedź na odwołanie k. 4-5, sprostowanie w piśmie procesowym z 13.01.2023 r. k.24)

Na ostatnim terminie rozprawy z 23.02.2023 r. wnioskodawca poparł odwołanie, wnosząc o uwzględnienie do stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych 18 lat pracy w pralni chemicznej i farbiarni. Natomiast pełnomocnik ZUS wniósł o oddalenie odwołania, oświadczając, że okres zatrudnienia w MPK nie jest sporny, bo został uwzględniony w stażu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, zaś drugi sporny okres pracy w pralni chemicznej nie może zostać zaliczony do tego stażu pracy, ponieważ w tym czasie wnioskodawca był osobą współpracującą a nie pracownikiem, co wynika z legitymacji okazanej przez odwołującego. (stanowiska stron - e-prot. z 23.02.2023 r.: 00:00:14, 00:19:29)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawca – A. K. urodził się (...) (niesporne)

W dniu 22.07.2022 r. odwołujący złożył wniosek o przyznanie rekompensaty za pracę w warunkach szczególnych. (okoliczność niesporna, a nadto wniosek k. 6 akt emerytalnych)

W toku postępowania przed organem emerytalnym wnioskodawca w sposób bezsporny wykazał, że od 14.01.2000 r. do 31.12.2008 r. wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracę na stanowisku „motorniczy tramwaju” w MPK, zgodnie z przedłożonym świadectwem pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, który to okres zatrudnienia - po uprzednim odliczeniu okresu od 30.03.2007 r. do 3.04.2007 r., gdy wnioskodawca pobierał zasiłek chorobowy - dał staż pracy wykonywanej w warunkach szczególnych w ilości 8 lat, 11 miesięcy, 13 dni. (okoliczności niesporne, a nadto świadectwo k. 7 akt ZUS, świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych k. 8 akt ZUS)

W spornym okresie od 5.01.1982 r. do 30.06.1996 r. wnioskodawca był osobą współpracującą w ramach prowadzonej działalności gospodarczej pod firmą Zakład (...) chemiczna i farbiarnia w Ł. i posiadał z tego tytułu legitymację ubezpieczeniową osoby współpracującej z rzemieślnikiem oraz był zgłoszony do ubezpieczeń społecznych jako osoba współpracująca w ramach działalności gospodarczej od 1.11.1981 r. do 11.07.1993 r., od 25.07.1993 r. do 30.12.1998 r., od 1.01.1999 r. do 1.02.1999 r. (zaświadczenie k. 15, świadectwo czeladnika k. 16, legitymacja k. 17, zeznania wnioskodawcy e-prot. z 23.02.2023 r.: 00:06:51-00:14:30, zaświadczenia ZUS k. 33)

Powyższy stan faktyczny został odtworzony na podstawie powołanych dokumentów, których autentyczności nie kwestionowała żadna ze stron, a i Sąd nie znalazł z urzędu powodów by to czynić.

Sąd odmówił wiary twierdzeniom wnioskodawcy, że nie był osobą współpracującą w spornym okresie dotyczącym wykonywania pracy w pralni chemicznej, albowiem stoją one w rażącej opozycji do legitymacji ubezpieczeniowej, a także do załączonego zaświadczenia z ZUS o przebiegu ubezpieczenia skarżącego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlega oddaleniu.

Przedmiotem postępowania było rozstrzygnięcie, czy wnioskodawcy przysługuje prawo do rekompensaty z tytułu pracy w warunkach szczególnych.

Zgodnie z art. 2 pkt 5 ustawy z 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1924 ze zm.), rekompensata to odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

W myśl przepisu art. 21 w/w ustawy rekompensata przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948 r., jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy, prace w szczególnych warunkach to prace związane z czynnikami ryzyka, które z wiekiem mogą z dużym prawdopodobieństwem spowodować trwałe uszkodzenie zdrowia, wykonywane w szczególnych warunkach środowiska pracy, determinowanych siłami natury lub procesami technologicznymi, które mimo zastosowania środków profilaktyki technicznej, organizacyjnej i medycznej stawiają przed pracownikami wymagania przekraczające poziom ich możliwości, ograniczony w wyniku procesu starzenia się jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w stopniu utrudniającym ich pracę na dotychczasowym stanowisku; wykaz prac w szczególnych warunkach określa załącznik nr 1 do ustawy.

W ocenie Sądu zaskarżona decyzja odpowiada prawu.

Zgodnie z §1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. 1983.8.43), do którego odsyła ustawa emerytalno – rentowa, rozporządzenie stosuje się do pracowników wykonujących prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w § 4 - 15 rozporządzenia oraz w wykazach stanowiących załącznik do rozporządzenia. Użycie przez ustawodawcę określenia „ będącymi pracownikami zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze" oznacza, że osoba ubezpieczona musi wykazać okresy pracy w tych warunkach, w których to okresach była pracownikiem, a nie osobą prowadzącą czy współpracującą przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Wbrew twierdzeniom odwołującego, wykonywanie działalności gospodarczej, jako osoba współpracująca, w charakterze wymienionym nawet jako praca w szczególnych warunkach, czy w szczególnym charakterze w cyt. rozporządzeniu z 7.02.1983 r., nie jest tożsame z zatrudnieniem pracowniczym.

Do przyznania rekompensaty niezbędne jest wykonywanie pracy w szczególnych warunkach w okresie zawartej umowy o pracę, czyli będąc pracownikiem, w wymiarze co najmniej 15 lat. Takiego warunku wnioskodawca w ostatecznie jedynym spornym okresie nie spełnił i dlatego nie może nabyć prawa do rekompensaty.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, na podstawie art. 477 ¹⁴§1 k.p.c., orzeczono, jak w sentencji.

A.P.