UZASADNIENIE

Powód P. J. w pozwie z dnia 27 stycznia 2022 r. ( data prezentaty k.3) skierowanym przeciwko pozwanej (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci aktu notarialnego z dnia 6 lipca 2007 r. sporządzonego przez notariusza P. C., Repertorium A nr (...), któremu to aktowi notarialnemu postanowieniem z dnia 31 marca 2014 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa II Wydział cywilny nadał klauzulę wykonalności na rzecz wierzyciela, tj. spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. do kwoty 500.000 zł w całości.

Powód wystąpił także z wnioskiem o zasądzenie od pozwanej spółki na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według przedłożonego spisu kosztów, a w wypadku jego braku według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, że jest wieloletnim znajomym prezesa pozwanej spółki, P. S. (1), z którym łączyły go też liczne relacje biznesowe. W 2007 r. zaangażowali się w projekt developerski polegający na budowie osiedla domów jednorodzinnych przy ul. (...) w W.. W ramach tej współpracy P. J. i P. S. (1) zawarli przedwstępną umowę na wybudowanie domu na nieruchomości znajdującej się przy ul (...) w W. stanowiącej własność powoda i jego żony. Następnie zawarli umowę sprzedaży P. S. (1) udziału we własności ww. nieruchomości. Z uwagi na problemy w realizacji projektu P. J. i P. S. (1) zawarli 6 lipca 2007 r. zwrotną umowę sprzedaży nabytego udziału w prawie własności nieruchomości na rzecz P. i A. J.. Faktyczna zapłata części ustalonej w tej umowie ceny w wysokości 450.000,00 zł nastąpiła 3 sierpnia 2007 r. Jednocześnie powód i P. S. (1) ustalili, że celem umożliwienia powodowi dalszej realizacji projektu developerskiego, P. S. (1) przekaże mu kwotę 415.000,00 zł. Zabezpieczenie zwrotu tej kwoty stanowiło oświadczenie P. J. z 6 lipca 2007 r. o poddaniu się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. do kwoty 570.000,00 zł oraz udzielenie P. S. (1) pełnomocnictwa. Kwota 415.000,00 zł miała zostać zwrócona do 30 września 2008 r. Powód podkreślił, że umowa przedwstępna na budowę domu nie została w ogóle zrealizowana, a kwota 415.000,00 zł nie została zwrócona w umówionym terminie. Jednocześnie wskazał, że w okresie 2007-2010 r. obsługiwał zaciągnięte zobowiązania finansowe w postaci osobistego długu w wysokości 415.000,00 zł wraz z odsetkami oraz z tytułu rozliczeń pomiędzy spółkami (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. W kwietniu 2010 r. P. J. i P. S. (1) dokonali całościowego rozliczenia i ustalili, że osobiste zadłużenie powoda wynosi 207.000,00 zł a zadłużenie jego spółki wobec (...) sp. z .o.o. wynosi 428.000,00 zł. Do marca 2011 r. powód spłacił w całości swoje osobiste zadłużenie, a zadłużenie spółki zmalało do kwoty 140.000,00 zł. Tym samym wygasło zabezpieczenie spłaty kwoty 415.000,00 zł udzielone w akcie notarialnym z 6 lipca 2007 roku. Jednocześnie powód podkreślił, że w 2007 r. P. S. (1) nie przekazał na jego rzecz kwoty 570.000,00 zł, a więc nie istniało żadne samoistne zobowiązanie powoda do zapłaty tej kwoty P. S. (1).

Powód wskazał, że w 2012 r. P. S. (1) przeniósł w drodze umowy cesji wierzytelność opisaną w akcie notarialnym z 6 lipca 2007 r., w której powód złożył oświadczenie o zobowiązaniu do zapłaty kwoty 570.000,00 zł, na T. D. (1). Następnie wierzytelność ta przeszła na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. w 2014 r. do kwoty 500.000,00 zł, a w 2015 r. w pozostałej części. Powód podkreślił, że na dzień zawarcia umowy przelewu wierzytelności na rzecz T. D. (1), wierzytelność która miała być zabezpieczona oświadczeniem zawartym w akcie notarialnym z 6 lipca 2007 r. nie istniała, a jedyne zadłużenie powoda wobec P. S. (1) zostało w całości spłacone. Tym samym T. D. (1) nie mógł na mocy czynności prawnej nabyć tej wierzytelności od P. S. (1). W konsekwencji, również (...) Sp. z o.o. nie nabyła tej wierzytelność na mocy kolejnej umowy cesji. Jednakże, pozwana spółka uzyskała klauzulę wykonalności na tytule egzekucyjnym do kwoty 500.000,00 zł, na podstawie którego wszczęto wobec powoda postępowanie egzekucyjne. W dniu 17 września 2017 r. została ogłoszona upadłość konsumencka powoda, a 21 stycznia 2021 r. Sąd umorzył wobec P. J. postępowanie upadłościowe. (...) Sp. z o.o. nie została uznana na liście wierzytelności upadłego, a pozwana spółka podjęła na nowo czynności egzekucyjne wobec powoda.

Zdaniem powoda jego powództwo jest uzasadnione na gruncie art. 840 § 1 k.p.c. (pozew k. 3-16).

W odpowiedzi na pozew (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Pozwana podkreśliła, że okoliczności związane z zawarciem 10 stycznia 2007 r. przedwstępnej umowy na budowę domu, zawarciem 1 marca 2007 r. umowy sprzedaży oraz zawarciem 6 lipca 2007 r. umowy sprzedaży nie mają znaczenia dla niniejszej sprawy, gdyż odnoszą się do zdarzeń i zobowiązań niezwiązanych z wierzytelnością pozwanego stwierdzoną przedmiotowym tytułem wykonawczym. Ww. umowy nie stanowiły sporu pomiędzy stronami i zostały w całości wykonane. Natomiast, oświadczenie powoda, stanowiące obecnie tytuł wykonawczy, podpisane 6 lipca 2007 r. w formie aktu notarialnego (Rep. A nr (...)) zawiera zapis, że powód otrzymał od P. S. (1) kwotę 570.000,00 zł i poddaje się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. do wysokości tej sumy oraz udziela P. S. (1) pełnomocnictwa do ustanowienia hipoteki umownej. Pozwana spółka wskazała, że powód udaremnił skorzystanie z uprawnienia wynikającego z ww. pełnomocnictwa, gdyż sam zaciągnął kredyt zabezpieczając go hipoteką na rzecz banku na tej samej nieruchomości, która została wskazana w oświadczeniu z 6 lipca 2007 r. Pozwana twierdzi, że powód nie spłacił zobowiązania wynikającego z otrzymania kwoty 570.000,00 zł, a jego twierdzenia zawarte w pozwie są gołosłowne (odpowiedź na pozew k. 130-133).

W piśmie procesowym z dnia 24 maja 2022 r. powód wskazał, że pozwany nie przedstawił w niniejszej sprawie dowodu o podstawowym znaczeniu dla rozstrzygnięcia, mianowicie dowodu rzeczywistego przekazania powodowi w dniu 6 lipca 2007 r. bądź też przed tym dniem, kwoty 570.000,00 zł. Pozwany nie wyjaśnił również jakie znaczenie dla całości sprawy miał fakt przekazania powodowi w dniu 7 sierpnia 2007 r. kwoty 415.000,00 zł oraz czy kwota ta została mu w ogóle zwrócona.

Powód podniósł, że pozwany nie wykazał w żaden sposób, by P. S. (1) w lipcu 2007 r. dysponował majątkiem, który pozwałaby na przekazanie powodowi kwoty 570.000,00 zł. Powód podkreślił, że dokumenty, które mają stanowić źródło i podstawę wzajemnych rozliczeń pomiędzy powodem a P. S. (1) i spółką (...) sp. z o.o. oraz relacji i rozliczeń pomiędzy spółką (...) sp. z o.o. a spółką (...) sp. z o.o., nie zawsze odnoszą się do rzeczywistości i nie zawsze opisują rzeczywistość, która ma z tych dokumentów wynikać. Zdaniem powoda rzeczywistym celem stron przy zawarciu umowy sprzedaży z dnia 6 listopada 2008 r. między spółką (...) a spółką (...), nie było to aby pozwana spółka nabyła nieruchomość, ale by umieścić w ramach prawnych rozliczenia działalności powoda i jego spółki przez pozwaną spółkę, i jej prezesa.

Powód wskazał, że rozliczenie należności wynikających z relacji pomiędzy spółkami, których źródłem była umowa przedwstępna z dnia 6 listopada 2008 r. stanowiło przedmiot rozstrzygnięcia w sprawie z powództwa (...) sp. z o.o. przeciwko (...) Developer toczącej się przed Sądem Okręgowy w Warszawie pod sygn. akt XXVI GC 319/20. Powód wyraźnie podkreślił, że nie można wywodzić wniosku o istnieniu zobowiązania jedynie na podstawie aktu notarialnego czy faktury. Zdaniem powoda w toku postępowania przedstawił on wystarczające argumenty świadczące o tym, że kwota 570.000,00 zł nie została mu w rzeczywistości przekazana. Co więcej, pozwany nie udowodnił w żaden sposób, iż faktycznie przekazał powodowi tę sumę. (pismo procesowe powoda k. 160-172)

Strony podtrzymały stanowiska na dalszym etapie postępowania, w tym na rozprawie w dniu 16 stycznia 2023 roku.

Na podstawie przedstawionego w sprawie materiału dowodowego Sąd dokonał następujących ustaleń faktycznych:

P. J. i P. S. (1) znają się od wielu lat. Łączą ich relacje zarówno prywatne, jak i biznesowe. Podejmowali szereg wspólnych przedsięwzięć w branży developerskiej. P. S. (1) jest udziałowcem i prezesem zarządu spółki (...) Sp. z o.o. P. J. jest udziałowcem i prezesem zarządu spółki (...) Developer Sp. z o.o. (odpis (...) Sp. z o.o. k. 40-46, odpis (...) Developer Sp. z o.o. k. 47-53, przesłuchanie P. J. w charakterze strony k. 380 i nast.).

W dniu 10 stycznia 2007 r. pomiędzy P. J. (jako sprzedającym), a P. S. (1) (jako kupującym) została zawarta przedwstępna umowa sprzedaży, na mocy której sprzedający zobowiązał się do wybudowania i sprzedania na rzecz kupującego domu wraz z garażem dwustanowiskowym położonym na działce o nr ew.(...) przy ul. (...) w W., dla której Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa VII Wydział Ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...) (§ 3 umowy). Ustalono, że dom zostanie wybudowany i przedstawiony do odbioru do 30 lutego 2009 r. z zastrzeżeniem możliwości przedłużenia terminu o 4 miesiące w przypadku wystąpienia przeszkód niezależnych od sprzedającego (§ 6 umowy). Cenę działki wraz z domem i garażem ustalono na kwotę 2.300.000 zł (§ 7 umowy) (umowa przedwstępna k. 22-23).

W dniu 1 lutego 2007 r. P. S. (1) dokonał na rzecz P. J. wpłaty kwoty 395.000,00 zł tytułem płatności za działkę (potwierdzenie z banku k. 29).

Następnie w dniu 1 marca 2007 r. P. J. i P. S. (1) zawarli w formie aktu notarialnego (Rep. A nr (...)) umowę sprzedaży, na mocy której P. J. sprzedał P. S. (1) za cenę 500.000,00 zł udział w nieruchomości położonej w W. przy ul. (...) nr ew. (...) wynoszący (...) części. Stawający oświadczyli, że wskazana cena została w całości zapłacona przed podpisaniem niniejszego aktu notarialnego i P. J. kwituje jej odbiór (§ 3 aktu not.) (kopia aktu notarialnego Rep. A (...) k. 24-28).

W dniu 6 lipca 2007 r. na mocy umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego (Rep. A nr (...)) P. S. (1) sprzedał małżonkom P. i A. J. za cenę 510.000,00 zł cały przysługujący mu udział wynoszący (...) części we współwłasności niezabudowanej działki o nr ew. (...)położonej przy ul. (...) w W.. P. S. (1) oświadczył, że tytułem zapłaty części ceny otrzymał kwotę 60.000,00 zł i jej odbiór kwituje. Natomiast pozostała część tj. 450.000,00 zł ma zostać zapłacona do dnia 16 lipca 2007 r. Co do wykonania tego zobowiązania P. J. w imieniu własnym i żony poddał siebie i żonę egzekucji wprost z niniejszego aktu notarialnego na podstawie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. P. S. (1) oświadczył, że zapłata kwoty 450.000,00 zł we wskazanym terminie zaspokoi w całości wszelkie jego roszczenia z tytułu zapłaty całej umówionej ceny (§ 4 aktu not.) (kopia aktu notarialnego Rep A (...)k. 31-35).

A. J. przelała na rzecz P. S. (1) tytułem zakupu działki kwotę 450.000,00 zł w dniu 3 sierpnia 2007 r. (potwierdzenie przelewu k. 38).

W dniu 6 lipca 2007 r. P. J. złożył przed notariuszem P. C. (Rep. A nr (...)) oświadczenie, że w dniu 6 stycznia 2007 r. otrzymał od P. S. (1) kwotę 570.000,00 zł oraz zobowiązał się do zwrotu tej kwoty do dnia 30 września 2008 r. i co do wykonania tego zobowiązania poddaje się egzekucji wprost z niniejszego aktu notarialnego na podstawie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. W tym samym akcie notarialnym, dla zabezpieczenia zwrotu ww. kwoty, P. J. udzielił pełnomocnictwa P. S. (1) do ustanowienia na udziale ½ części we współwłasności lokalu mieszkalnego nr (...) przy Al. (...) nr (...) w W. hipoteki umownej zwykłej na rzecz P. S. (1) w kwocie 570.000,00 zł lub przeniesienia na rzecz P. S. (1) udziału wynoszącego ½ części we współwłasności tego lokalu (kopia aktu notarialnego Rep. A nr (...) k. 36-37).

Wyżej wymieniona kwota 570.000 zł została uiszczona przez P. S. (1) na rzecz P. J. w związku z zamiarem zakupu domu przy ul. (...) w W. na działce stanowiącej własność P. J. (k. 364 – zeznania reprezentanta pozwanej). Powód nie spłacił tej kwoty (k. 364 – zeznania reprezentanta pozwanej).

W dacie podpisania ww. oświadczenia z 6 lipca 2007 r. własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego nr (...) przy Al. (...) nr (...) w W. przysługiwało na zasadach wspólności ustawowej majątkowej małżeńskiej P. J. i A. J.. W dniu 24 lipca 2007 r. P. J. zaciągnął kredyt w Bank (...) S.A. zabezpieczając go ustanowioną na ww. nieruchomości hipoteką do kwoty 765.000,00 zł, a następnie 14 maja 2008 r. podwyższając tą hipotekę do sumy 1.356.833,68 zł (wyciąg z księgi wieczystej nr (...) k. 136-137, (...)).

P. S. (1) dokonał w dniu 7 sierpnia 2007 r. przelewu na rzecz P. J. kwoty 415.000,00 zł tytułem zaliczki na nieruchomość (potwierdzenie przelewu k. 39).

W dniu 6 listopada 2008 r. (...) Developer Sp. z o.o. z siedzibą w W. (jako sprzedający) oraz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. (jako kupujący) zawarły umowę nr (...) przedwstępną sprzedaży. Na mocy tej umowy sprzedający oświadczył, że zrealizuje budowę osiedla domów jednorodzinnych p.n. (...) składającego się z sześciu domów jednorodzinnych w zabudowie bliźniaczej (§ 2 umowy). Zobowiązał się też do sprzedaży kupującemu w stanie wolnym od obciążeń hipotecznych dom z działką za cenę 1.650.000,00 zł (§ 3 umowy). Strony uzgodniły, że kupujący zapłaci sprzedającemu kwotę 428.000,00 zł najpóźniej do 10 listopada 2008 r., a pozostałą kwotę w ratach zgodnie z harmonogramem wpłat (§ 5 umowy) (umowa nr (...) k. 138-141).

W dniu 1 lipca 2009 r. (...) Sp. z o.o. (jako ustępujący) reprezentowana przez Prezesa Zarządu P. S. (1) oraz (...) Developer Sp. z o.o. (jako wykonawca) reprezentowana przez Prezesa Zarządu P. J. zawarły porozumienie, którego przedmiotem było odpłatne odstąpienie od umowy nabycia budynku mieszkalnego przy ul. (...) w W. zawartej w dniu 1 lipca 2009 roku. Ustępujący odstąpił od umowy i zgodził się na płatne zbycie budynku przez wykonawcę na rzecz stron trzecich. Wykonawca zobowiązał się do wypłaty w dwóch transzach wynagrodzenia dla ustępującego na kwotę 120.000,00 zł plus podatek VAT oraz do zwrotu dotychczasowo wpłaconych środków przez (...) Sp. z o.o. na konto wykonawcy w kwocie 428.000,00 zł do dnia 30 września 2009 r. (porozumienie k. 78).

W dniu 1 kwietnia 2010 r. został zawarty Aneks do porozumienia z dnia 1 lipca 2009 r. Ustalono w nim, że z powodu braku możliwości spłaty przez (...) Developer Sp. z o.o. zobowiązań wynikających z porozumienia z 1 lipca 2009 r., kwota bazowa zobowiązania 428.000,00 zł zostanie spłacona w całości najpóźniej do 31 marca 2011 r., a od dnia 1 kwietnia 2010 r. Do momentu spłaty tej kwoty (...) Developer sp. z o.o. zobowiązuje się płacić odsetki 1,25% miesięcznie od kwoty bazowej, to jest 5.350 zł na konto (...) Sp. z o.o. (Aneks do porozumienia zawarty 1 kwietnia 2010 r. k. 80).

Z powodu rozwiązania umowy z 1 lipca 2009 r., w dniu 1 kwietnia 2010 r. (...) Developer Sp. z o.o. wystawiła na rzecz (...) Sp. z o.o. fakturę korygującą nr (...) na kwotę 0,00 zł. Nowa faktura korygowała fakturę (...) r. z 7 listopada 2008 r. wystawioną na kwotę 428.000,00 zł brutto. Faktura ta dotyczyła zaliczki na zakup domu zgodnie z umową (bez wskazania jakiej umowy dotyczyła) (faktura VAT k. 79).

W dniu 31 marca 2011 r. został zawarty kolejny Aneks do porozumienia z 1 lipca 2009 r., na mocy którego (...) Sp. z o.o. będzie udzielała (...) Developer Sp. z o.o. krótkookresowych pożyczek do limitu salda 500.000,00 zł. Oprocentowanie starych środków w wysokości 140.000,00 zł pozostanie bez zmian tj. w wysokości 1,25% miesięcznie, natomiast oprocentowanie nowych środków ustala się w wysokości 1,0% miesięcznie. Spłata kapitału będzie następowała w pierwszej kolejności zmniejszając wartość udzielonych pożyczek (Aneks do porozumienia zawarty 21 marca 2011 r. k. 81).

P. S. (1), na mocy umowy przelewu wierzytelności zawartej w dniu 26 marca 2012 r. przeniósł na T. D. (1) przysługującą mu od P. J. wierzytelność o zapłatę kwoty 570.000,00 zł wynikającą z oświadczenia i pełnomocnictwa zawartego w akcie notarialnym z 6 lipca 2007 r. Rep. A nr (...). T. D. (1) wierzytelność tą nabył wraz z wierzytelnościami ubocznymi. Umowa została zawarta z podpisami notarialnie poświadczonymi (umowa przelewu wierzytelności z 26.03.2012. k.82, akt not. Rep. A nr (...) k. 83).

Postanowieniem z 11 kwietnia 2012 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa w Warszawie (sygn. II Co 883/12) nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z 6 lipca 2007 r. Rep. A nr (...) przeciwko P. J. na rzecz T. D. (1), jako następcy prawnego P. S. (1) (postanowienie z 11.04.2012. k. 6 a.s. II Co 276/14).

Następnie T. D. (1) (jako zbywca) na podstawie umowy przelewu wierzytelności z 21 stycznia 2014 r. zawartej z (...) Sp. z o.o. (jako nabywcą) oświadczył, że prawomocnym postanowieniem z dnia 11 kwietnia 2012 r. uzyskał klauzulę wykonalności do aktu notarialnego z dnia 6.06.2008 roku . Oświadczył, że wierzytelność jest wymagalna i nieprzedawniona. Oświadczył też, że nie posiada względem dłużnika zobowiązań, które mogłyby być przedmiotem wzajemnych potrąceń z wierzytelnością. Niniejszym zbywca przeniósł, w wykonaniu umowy zlecenia z dnia 25 marca 2012 r. zawartej pomiędzy P. S. (1) a T. D. (2), na nabywcę część wierzytelności stanowiącej kwotę 500.000,00 zł (umowa przelewu wierzytelności z 21.01.2014. k. 12 a.s. II Co 276/14, k. 85).

Pismem z 28 stycznia 2014 r. T. D. (1) powiadomił P. J., że zawarł z (...) sp. z o.o. umowę przelewu części przysługującej mu wierzytelności do wysokości kwoty 500.000,00 zł wraz z odsetkami (pismo z 28.01.2014. k. 87).

Postanowieniem z 31 marca 2014 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa w Warszawie (sygn. akt II Co 276/14) nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 6 lipca 2007 r. Rep. A nr (...) przeciwko P. J. na rzecz wierzyciela (...) sp. z o.o. do kwoty nieprzekraczającej 500.000,00 zł (postanowienie z dnia 31.03.2014. k. 91-92).

W dniu 29 lipca 2015 r. T. D. (1) zawarł z (...) Sp. z o.o. kolejną umowę przelewu wierzytelności względem P. J. wynikającej z aktu notarialnego z 6 lipca 2007 r., o czym zawiadomił P. J. pismem z 18 sierpnia 2015 r. (umowa przelewu wierzytelności z 29.07.2015. k. 88, pismo z 18.08.2015. k. 90).

Postanowieniem z 27 września 2017 r. Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy w Warszawie (sygn. akt X GU 1465/17) ogłosił upadłość P. J. (postanowienie z 27.09.2017. k. 95).

Postanowieniem z 6 maja 2021 r. Sąd Okręgowy w Warszawie (sygn. XXIII Gz 438/21) oddalił zażalenie (...) Sp. z o.o. na postanowienie Sądu Rejonowego dla m. st. Warszawy w Warszawie z dnia 27 stycznia 2021 r. (sygn. XIX GUp 599/20) wydane w przedmiocie wniosku upadłego P. J. o umorzenie postępowania upadłościowego, którym to postanowieniem Sąd umorzył postępowanie upadłościowe P. J. – osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (postanowienie z 06.05.2021 k. 98, postanowienie z 27.01.2021. k. 4 a.s. Km (...)).

Przeciwko P. J. komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Śródmieścia w Warszawie, A. G., prowadzi postępowanie egzekucyjne Km (...) z wniosku (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W. na podstawie tytułu wykonawczego: aktu notarialnego z 6 lipca 2007 r. Rep, A nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 3 kwietnia 2014 r. oraz postanowienia Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie z dnia 31 marca 2014 r. (sygn. II Co 276/14) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 3 kwietnia 2014 r. (zawiadomienie o zajęciu wynagrodzenia za pracę, k. 99, akta komornicze Km (...)).

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Sandomierzu W. M., prowadzi postępowanie egzekucyjne (egzekucję z nieruchomości) pod sygnaturą Km (...) przeciwko P. J. z wniosku (...) sp. z o.o. z siedzibą w W., na podstawie tytułu wykonawczego: aktu notarialnego z 6 lipca 2007 r. Rep, A nr (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 27 stycznia 2015 r. (sygn. II Co 2043/14), postanowieniem Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa w Warszawie z dnia 21 stycznia 2015 r. (akta komornicze Km. (...), zawiadomienie o terminie czynności k. 100).

W dniu 18 września 2019 r. do Sądu Okręgowego w Warszawie XXVI Wydział Gospodarczy wpłynął pozew (...) sp. z o.o. przeciwko (...) Developer sp. z o.o., w którym (...) sp. z o.o. domagało się orzeczenia nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym, że pozwany zobowiązany jest do zapłaty na rzecz powoda kwoty 350.820,94 zł wymagalnej od dnia 1 marca 2012 r. wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 2 marca 2012 r. do dnia zapłaty. (pozew (...) sp. z o.o. k. 3-12 akt sprawy XXVI GC 319/20)

Wyrokiem z dnia 13 września 2021 r. Sąd Okręgowy w Warszawie XXVI Wydział Gospodarczy zasądził od pozwanego (...) Developer spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 350.820,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 31 marca 2012 r. do dnia zapłaty, zaś w pozostałym zakresie oddalił powództwo. W toku postępowania strony powołały dowody z dokumentów, m.in. Porozumienie z dnia 1 lipca 2009 r., którego przedmiotem było odpłatne odstąpienie od umowy nabycia budynku mieszkalnego przy ul. (...) w W., aneksu do tego porozumienia z dnia 1 kwietnia 2010 r. oraz kolejnego aneksu z dnia 31 marca 2011 r., których przedmiotem było ustalania kwot bazowych zobowiązań (...) Developer wobec (...), oraz terminów ich spłaty. W uzasadnieniu wyroku Sąd Okręgowy wskazał, że sprawa dotyczy wierzytelności spółki (...) z tytułu udzielonych (...) Developer pożyczek, w której pozwana spółka domagała się oddalenia powództwa z uwagi na złożone wcześniej oświadczenie o potrąceniu. Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że pozwana spółka wykazała, iż przedstawione przez nią do potrącenia należności wynikały z faktur dokumentujących fikcyjny obrót gospodarczy pomiędzy stronami. Faktury te były wystawiane po to, by stworzyć różnego rodzaju dokumenty stanowiące podstawę do spłaty zobowiązań w tym również zobowiązań prywatnych prezesa spółki (...) Developer wobec prezesa spółki (...). Sąd uznał jednak, że pozwana spółka opłacając zobowiązania wynikające z przedmiotowych faktur, zdawała sobie sprawę z tego, że nie jest zobowiązana do świadczenia, a zatem zgodnie z art. 411 pkt 1 kc nie może żądać zwrotu tych należnością co za tym idzie, przedstawiać ich do potrącenia. Z uwagi na brak skuteczności pozostałych zgłoszonych przez pozwanego zarzutów, Sąd Okręgowy uwzględnił powództwo w przeważającym zakresie, zasądzając całą dochodzoną pozwem kwotę, a oddalając je jedynie w zakresie terminu żądania odsetek ustawowych. (wyrok k. 290 akt sprawy XXVI GC 319/20)

Pozwany złożył apelację od powyższego wyroku. (apelacja k. 320-330 XXVI GC 319/20)

Sąd dokonał następującej oceny dowodów:

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie powyżej powołanych dokumentów, których prawdziwość nie była przez strony kwestionowana. Sąd także nie znalazł powodów, by podważać ich ważność. Materiał dowodowy w niniejszej sprawie uzupełniały również dokumenty zgromadzone w aktach sprawy Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa w Warszawie II Co 276/15 oraz aktach sprawy egzekucyjnej Km (...), oraz Km (...), a także sprawy toczącej się przed Sądem Okręgowym w Warszawie XXVI GC 319/20, oraz akta spraw które Sąd również uznał za wiarygodne.

W swoich ustaleniach Sąd pominął wydruki korespondencji e-mail prowadzonej pomiędzy powodem i P. S. (1), a także kopii faktur i potwierdzeń przelewów, wezwania do korekty faktur, oraz oświadczenia o potrąceniu wierzytelności załączonych do pisma procesowego powoda z dnia 4 maja 2022 r., co zostanie szerzej omówione w dalszej części uzasadnienia.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda w zakresie w jakim powód zeznał, iż dokonał zapłaty spornej kwoty objętej tytułem wykonawczym stanowiącym przedmiot żądania, albowiem relacja powoda jest w tym zakresie gołosłowna, nie została poparta żadnymi innymi dowodami. Należy podnieść, że powód jako strona tego procesu jest bezpośrednio zainteresowany jego wynikiem, a zatem ustalenie okoliczności istotnej dla rozstrzygnięcia sprawy, która ma charakter sporny pomiędzy stronami nie może zostać dokonane jedynie w oparciu o relację powoda, w szczególności jeśli okoliczność ta dotyczy spełnienia świadczenia pieniężnego.

Sąd przeprowadził dowód z przesłuchania stron w formie pisemnej na podstawie przepisu art. 271 (1) kpc w związku z art. 304 kpc. Sąd nie podzielił poglądu strony powodowej, iż zastosowanie tej formy przesłuchania jest dopuszczalne jedynie co do świadków. Z w/w przepisów nie wynikają żadnego rodzaju ograniczenia normatywne w tym zakresie. Sąd w każdej sprawie może zastosować formę pisemną przesłuchania świadka i stosownie do art. 304 zdanie trzecie kpc może to uczynić także co do przesłuchania strony. Przepis art. 304 kpc wprost wskazuje, że przepisy dotyczące świadków stosuje się odpowiednio do przesłuchania stron. Regulacja ta nie wyłącza przepisu art. 271 (1) kpc. Zgodnie z wolą ustawodawcy jedyne wyłączenie dotyczy stosowania przepisów o środkach przymusu.

Sąd pominął wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu informatyki jako niemający znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy (k. 416), co wynika z oceny prawnej roszczenia powoda przedstawionej poniżej przez Sąd.

Sąd na podstawie art. 205 (3) par. 2 kpc pominął jako dowody wydruki korespondencji elektronicznej złożone przez powoda wraz pisemnymi zeznaniami powoda jako dowody złożone po upływie terminu zakreślonego przez przewodniczącego w toku procesu na składanie wszelkich ewentualnych wniosków dowodowych (k. 416).

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

W przedmiotowej sprawie powód domagał się pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego w postaci aktu notarialnego (Rep. A nr (...)), stanowiącego oświadczenie P. J. o otrzymaniu i zobowiązaniu się do zwrotu P. S. (1) kwoty 570.000 zł, w zakresie w jakim powód dobrowolnie poddała się egzekucji na podstawie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. co do obowiązku zapłaty kwoty 500.000 zlotych.

Stosownie do treści art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. dłużnik może w drodze procesu żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście.

Podstawą egzekucji jest tytuł wykonawczy, czyli tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Istnienie takiego tytułu oznacza, że wierzyciel może złożyć wniosek do komornika o wszczęcie egzekucji. Komornik nie jest uprawniony do badania czy wierzyciel, na którego opiewa tytuł wykonawczy, zachował materialne uprawnienie, to jest czy zachował status wierzyciela materialnie uprawnionego, mimo zatem takiego statusu nie mógłby odmówić wszczęcia egzekucji.

Powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności dłużnik może wytoczyć, o ile istnieją ku temu podstawy przewidziane w art. 840 k.p.c. Powództwo może być wytoczone niezależnie od tego, czy przeciwko dłużnikowi została już wszczęta egzekucja. Istotne jest jedynie by zobowiązanie objęte tytułem wykonawczym było wymagalne. Wówczas dłużnik może żądać pozbawienia (ograniczenia) wykonalności tytułu wykonawczego tak długo, jak długo zachodzi możliwość wykonania tego tytułu.

W doktrynie zasadnie wskazuje się, że samo istnienie możności wykonania tytułu wykonawczego, czyli zdolności do egzekucji, pozwala na wystąpienie z powództwem zmierzającym do uniemożliwienia przeprowadzenia egzekucji z tego tytułu wykonawczego. Powództwo o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności dłużnik powinien kierować przeciwko wierzycielowi uprawnionemu według treści tego tytułu. Istotę tego powództwa stanowi bowiem żądanie udzielenia ochrony dłużnikowi zwalczającemu wykonalność prawomocnego wyroku. Wyrok pozbawiający wykonalności tytuł wykonawczy uniemożliwia prowadzenie egzekucji na podstawie konkretnego tytułu. Jest to więc procesowa forma obrony dłużnika, mimo że uzyskane orzeczenie ma charakter konstytutywny i wywiera skutek w postaci powstania, ustania lub zmiany stosunku prawnego łączącego podmioty wymienione w tytule wykonawczym. Rezultat jest więc zbieżny z tym, osiąganym w wypadku podejmowania czynności prawa materialnego.

W niniejszym procesie powód zaprzeczał istnieniu jego obowiązku stwierdzonego tytułem wykonawczym (tytułem egzekucyjnym w postaci aktu notarialnego, któremu sąd nadal klauzulę wykonalności), polegającego na zapłacie kwoty 500.000,00 zł na rzecz (...) sp. z o.o. Powód podnosił, że umowa cesji, na mocy której (...) Sp. z o.o. nabyła wobec niego wierzytelność wynikającą z aktu notarialnego z 6 lipca 2007 r. (Rep. A nr (...)) jest nieważna, bowiem wierzytelność ta nie istnieje, a poza tym umowa cesji nie zawiera nawet ceny nabycia tej rzekomej wierzytelności.

Powód podnosił, że spłacił swoje zadłużenie wobec P. S. (1), powołując się w tej kwestii na dokonane z P. S. (1) rozliczenia prywatne na kwotę 415.000 zł. Zdaniem powoda, wobec dokonania spłaty tej kwoty, zabezpieczenie spełnienia tego świadczenia ustanowione w akcie notarialnym z dnia 6 lipca 2007 r. wygasło (pozew k. 11 – punkt c.)

Powód podnosił jednocześnie, że w ogóle nie doszło do przekazania mu przez P. S. (1) kwoty 570.000 zł, a wobec tego sporna w przedmiotowej sprawie wierzytelność nigdy nie istniała.

W konsekwencji uznać należało, że powód jako podstawę faktyczną roszczenia przedstawił twierdzenie, że nie ma obowiązku zapłaty pozwanej spółce kwoty wynikającej z tytułu wykonawczego (z jednej strony z uwagi na spłatę zadłużenia, zaś z drugiej z uwagi na fakt, że pozwany nie wykazałby P. S. (1) kiedykolwiek przekazał powodowi w/w kwotę)

W tym miejscu należy wyraźnie podkreślić, że podnoszone przez powoda zarzuty oraz argumenty przedstawiane na ich poparcie wzajemnie się wykluczają. Twierdzenie powoda, że kwota 570.000 zł nigdy nie została mu realnie przekazana, uniemożliwia ustalenie, że powód spłacił to zadłużenie do kwoty 500.000 zł. W przeciwnym wypadku należałoby dojść do wniosku, że powód spłacił dług, który nigdy nie powstał. Argumentacja powoda jest zatem wewnętrznie sprzeczna.

Niezależnie od powyższego wniosku należy wskazać, iż powód nie udowodnił, aby:

1) nie doszło do przekazania mu przez P. S. (1) kwoty 570.000 zł,

2) doszło do spłaty tej kwoty na rzecz P. S. (1),

3) doszło do spłaty długu poprzez jego rozliczenie pomiędzy spółkami, których P. J. i P. S. (1) byli udziałowcami (według twierdzenia powoda nastąpiła zmiana sposobu rozliczenia długu z płaszczyzny osób fizycznych na płaszczyznę osób prawnych).

W związku z zarzutami podnoszonymi przez powoda w pierwszej kolejności należy odnieść się do kwestii istnienia wierzytelności (...) Sp. z o.o. wobec P. J..

P. J. w pozwie przytoczył okoliczności obrazujące, że pomiędzy nim i P. S. (1), a równolegle pomiędzy ich spółkami (...) Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o. istniały relacje biznesowe, a co za tym idzie – liczne rozliczenia finansowe. Powód zmierzał do wykazania m.in., że kwota 570.000,00 zł, co do której zapłaty poddał się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. w akcie notarialnym Rep. A (...) z 6 lipca 2007 r., została rozliczona i wierzytelność ta nie istnieje. Dowodem na powyższe miała być załączona do pozwu (oraz do pisma procesowego z dnia 4 maja 2022 r.) korespondencja prowadzona pomiędzy nim a P. S. (1), a dotycząca wzajemnych rozliczeń osobistych i tych powstałych pomiędzy spółkami.

W ocenie Sądu przedstawiona przez powoda korespondencja e-mail nie pozwala na ustalenie faktów, na podstawie których powód wywodzi swoje roszczenie. Korespondencja ta, zapewne z uwagi na brak porozumienia pomiędzy powodem i P. S. (1) co do wzajemnych rozliczeń finansowych, nacechowana jest emocjonalnie i zawiera liczne niedopowiedzenia oraz skróty myślowe, które dla postronnego odbiorcy, w tym dla Sądu, są niejasne i niezrozumiałe. W sposób chaotyczny pojawiają się w niej liczne wątki rozliczeń pomiędzy spółkami jak i zobowiązań osobistych. Padają kwoty, ale nie sposób ustalić czego konkretnie dotyczą. Przykładowo stwierdzenie „Na twarz zostaje nam 207 plus 2 588 jako % za kwiecień” (k. 54) w żaden sposób nie oznacza, że na dzień 14 kwietnia 2010 r. zobowiązanie osobiste powoda wobec P. S. (1) wynosiło 207.000,00 zł. Podobnie tekst „saldo mamy 635 na 31 marca” (k. 55) nie może być traktowany jako dowód, że na koniec marca 2010 r. łączne zadłużenia osobiste powoda i spółki (...) Sp. z o.o. wynosiło 635.000,00 zł. W korespondencji tej można przeczytać, że w kwietniu 2010 r. P. S. (1) miał wobec powoda roszczenie o zapłatę co najmniej 650.000,00 zł (k. 59v.), ale też nie sposób ustalić z jakimi ewentualnymi wierzytelnościami ta suma była powiązana, czy dotyczyła osobiście powoda, czy też jego spółki. W treści e-maili pojawiają się także odniesienia do ustaleń telefonicznych oraz do tabelek, w których obie strony dokonywały prawdopodobnie rozliczeń, czego też Sąd nie jest w stanie zweryfikować. Tabelki pojawiają się w korespondencji mailowej dołączonej przez powoda do pisma procesowego z dnia 4 maja 2022 r. ( k. 211, 212, 214v), jednakże nie zostały one opisane na tyle wyraźnie aby osoba pozostająca poza relacjami biznesowymi powoda i P. S. (1) mogła w sposób klarowny wywnioskować co z nich wynika. Co więcej, korespondencja ta pozwala na stwierdzenie, że właśnie z uwagi na bliskość wzajemnych relacji dochodziło po obu stronach do pewnych ustępstw w rozliczeniach.

Zdaniem Sądu, tym bardziej jeżeli pomiędzy stronami dochodziło do ustnych porozumień z uwagi na bliskie relacje biznesowe, przedstawiona korespondencja nie może stanowić faktycznego obrazu wzajemnych zobowiązań stron, czy też jakiejkolwiek podstawy do ustaleń faktycznych Sądu w niniejszej sprawie. Powyższa argumentacja została w pewien sposób wzmocniona przez samego powoda, który wyraźnie stwierdził, że relacje pomiędzy nim jako osobą fizyczną oraz właścicielem i prezesem spółki (...) Developer sp. z o.o. a P. S. (1) – jako osobą fizyczną oraz prezesem spółki (...) sp. z o.o. z uwagi na łączące ich relacje biznesowe oraz wieloletnią znajomość na gruncie prywatnym, powodowały, że nie zawsze to co było zapisane w dokumentach, które opisywały ich wzajemne relacje, odpowiadało rzeczywistości (k. 268). W tym stanie rzeczy trudno jest uznać tę korespondencje elektroniczna za wiarygodną.

Jednocześnie należy zwrócić uwagę, że przedstawiając okoliczności sprawy powód w sposób niejasny przeplatał swoje zobowiązania z zobowiązaniami (...) Developer Sp. z o.o. Tymczasem, z poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych wynika przede wszystkim, że oświadczenie z 6 lipca 2007 r. zawarte w akcie notarialnym Rep. A nr (...) o otrzymaniu przez P. J. od P. S. (1) kwoty 570.000,00 zł oraz zobowiązanie się do spłaty tej kwoty obwarowane poddaniem się egzekucji w trybie art. 777 § 1 pkt 4 k.p.c. nie jest związane z żadną wskazaną przez powoda czynnością prawną mającą miejsce pomiędzy nim i P. S. (2), ani też nie ma powiązania z jakąkolwiek spółką.

Powód podnosił, że przedmiotowe oświadczenie stanowiło zabezpieczenie udzielenia mu przez P. S. (1) pożyczki w kwocie 415.000,00 zł, a która została ostatecznie spłacona. Jednakże, z materiału dowodowego nie wynika żaden logiczny związek pomiędzy treścią aktu notarialnego z 6 lipca 2007 r. (Rep. A (...)), a faktem dokonania przelewu przez P. S. (1) na rzecz powoda kwoty 415.000,00 zł. W ocenie Sądu brak jest podstaw do stwierdzenia, że oświadczenie o poddaniu się egzekucji zawarte w ww. akcie notarialnym stanowi zabezpieczenie wierzytelności związanej z dokonanym na rzecz powoda przelewem w kwocie 415.000,00 zł, tym bardziej, że kwoty te nie pokrywają się. Co więcej, powód nie wykazał też z jakiego konkretnie tytułu (jakiej umowy) P. S. (1) dokonał na jego rzecz przelewu kwoty 415.000,00 zł. Stwierdzenie w tytule przelewu „tytułem zaliczki na nieruchomość” jest zdecydowanie niewystarczające, do ustalenia, jakiej umowy konkretnie to przesunięcie finansowe dotyczyło i czy było wykonane w ramach osobistych relacji, czy też w imieniu spółki (...) Sp. z o.o.

Powód wskazywał też na umowy związane ze sprzedażą udziału we współwłasności nieruchomości przy ul. (...) w W., które niewątpliwie zostały rozliczone pomiędzy nim i jego żoną a P. S. (1). Co więcej, umowa sprzedaży z 6 lipca 2007 r. r. (Rep. A nr (...)) zawierała zapis oświadczenia powoda o poddaniu się egzekucji co do kwoty 450.000,00 zł w trybie art. 77 § 1 pkt 4 k.p.c. Zatem brak jest podstaw do uznania, że oświadczenie z 6 lipca 2007 r. (Rep. A nr (...)) stanowiące zabezpieczenie zwrotu kwoty 570.000,00 zł pozostaje w jakimkolwiek związku z umową sprzedaży z 6 lipca 2007 r., co starał się wykazać powód. Pozostałe zaś umowy wskazane w toku procesu dotyczyły już relacji pomiędzy (...) Developer Sp. z o.o. i (...) Sp. z o.o., a zatem w żaden sposób nie wiążą się z treścią przedmiotowego tytułu wykonawczego.

W toku postępowania powód przedłożył obszerny materiał dowodowy zawierający kopie potwierdzeń przelewów oraz faktur, które jego zdaniem miały obrazować rozliczenia między nim a P. S. (1) oraz między Spółkami (...) sp. z o.o. a (...) (...) (załączniki do pisma procesowego powoda z dnia 4 maja 2022 r. – k. 160 i n.). W ocenie Sądu z przedstawionych dokumentów nie wynikają jednak żadne fakty istotne dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Po pierwsze powołane przez powoda tezy dowodowe są chaotyczne i nieprecyzyjnie. Trudno doszukać się związku między przedmiotem rozstrzygnięcia sporu, a faktami, które powód próbował wykazać. Powód twierdził, że pozwana spółka wystawiała fikcyjne faktury na rzecz spółki (...) sp. z o.o. celem zabezpieczenia spłat z tytułu należności odsetkowej P. J. względem P. S. (1). Nawet gdyby uznać, tak jak to uczynił Sąd gospodarczy w sprawie XXVI GC 319/20, że w istocie faktury te wystawiane były w związku z fikcyjnym obrotem gospodarczym między dwiema spółkami, to nie oznacza to, że wierzytelność wynikająca ze spornego w niniejszej sprawie tytułu wykonawczego rzeczywiście nie istniała. Trudno bowiem doszukać się związku między przedłożonymi przez powoda fakturami a wierzytelnością wynikającą ze spornego w niniejszej sprawie tytułu wykonawczego. Za całkowicie nieprzydatne dla postępowania Sąd uznał kopię wezwania do korekty faktur z dnia 23 listopada 2011 r. (nawiasem mówiąc powód nie przedłożył nawet potwierdzenia nadania tego wezwania do P. S. (1) – data widniejąca na piśmie nie pokrywa się z datą widniejącą na kopii koperty - por. k. 226 i k. 230, zaś w sprawie o sygn. XXVI GC 319/20 (...) sp. z o.o. kwestionuje fakt doręczenia jej tego wezwania). Analogicznie należało ocenić oświadczenie o potrąceniu wierzytelności z dnia 13 grudnia 2012 r. (k. 228), powód nie wykazał bowiem związku między przedstawionymi do potrącenia należnościami a kwotą wynikającą z oświadczenia o poddaniu się egzekucji z dnia 6 lipca 2007 r.

Powód wnioskował w toku postępowania o przeprowadzenie dowodu z akt sprawy XXVI GC 319/20 toczącej się z powództwa (...) sp. z o.o. przeciwko (...) Developer sp. z o.o. Nie uszło uwadze Sądu, że powód wskazując na konkretne dokumenty znajdujące się w aktach tej sprawy, wybrał w przeważającym zakresie te, które dołączył już wcześniej do sprawy niniejszej (czy to przy okazji wnoszenia pozwu, czy też pisma przygotowawczego z dnia 4 maja 2022 r.). Sąd przeprowadzając postępowanie dowodowe w niniejszej sprawie oparł się częściowo na materiale zgromadzonym w sprawie XXVI GC 319/20, głównie celem ustalenia, czy zawarta tam dokumentacja oraz podnoszone przez strony argumenty w jakikolwiek sposób łączą się z przedmiotem niniejszego postępowania, tj. ustaleniem istnienia/nieistnienia wierzytelności wynikającej z aktu notarialnego z dnia 6 lipca 2007 r. (Rep. A.(...)). Analiza akt tej sprawy oraz treści uzasadnienia wyroku nie stanowiła podstaw do odnalezienia powiązania między należnością będącą przedmiotem pozwu w sprawie gospodarczej a kwotą wynikającą z tytułu wykonawczego.

Raz jeszcze należy przypomnieć co stanowi istotę sporu w przedmiotowej sprawie. Celem postępowania jest ustalenie istnienia (bądź nieistnienia) wierzytelności wynikającej ze wspomnianego wyżej tytułu wykonawczego, a co za tym idzie zadecydowania, czy zachodzą przesłanki do pozbawienia tego tytułu wykonalności. Na gruncie niniejszej sprawy na podstawie dokumentacji przedłożonej przez powoda można jedynie wywieść, że powód oraz P. S. (1) prowadzili przez długi czas współpracę biznesową, której zakres obejmował również działalność dwóch spółek, w której pełnili oni funkcje członków zarządu. Relacje powoda z P. S. (1) były w dużej mierze nieformalne, zaś rozmowy biznesowe często łączyły się z rozmowami prywatnymi. Opierając się na zasadach logiki i doświadczenia życiowego możliwe byłoby w ocenie Sądu jedynie stwierdzenie, że rozliczenia dokonywane między powodem a P. S. (1) jak również między ich spółkami nie zawsze znajdowały odzwierciedlenie w dokumentach. Z pewnością nie można natomiast uznać, że mimo treści oświadczenia złożonego przez powoda w formie aktu notarialnego z dnia 6 lipca 2007 r. ( Rep. A. nr (...) ) P. S. (1) nie przekazał w rzeczywistości powodowi kwoty 570.000,00 zł, lub też że dokonał spłaty tej wierzytelności. Zaoferowany przez powoda materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie podstaw do pozbawienia wykonalności przedmiotowego tytułu wykonawczego.

Na marginesie jedynie wskazać trzeba, że część przedstawionych przez powoda w niniejszej postępowaniu dokumentów nie została w sposób odpowiedni uporządkowana. Daty wystawienia niektórych faktur nie pokrywają się z datami ich wystawienia wskazanymi w piśmie procesowym powoda (przykładowo: faktura nr (...) wystawiona została dnia 2 kwietnia 2008 r. z terminem płatności na 30 czerwca 2008 r. – k. 181, podczas gdy powód w piśmie procesowym na k. 161 wskazywał, że jest to faktura z dnia 2 sierpnia 2008 r., analogiczna sytuacja zachodzi z fakturą numer (...) – k. 182). Ponadto przedłożone wyciągi z historii operacji na koncie bankowym (k. 177, 180) nie dowodzą, że zapisane tam przepływy środków finansowych następowały między pozwaną spółką a spółką (...). Powyższe wydruki z historii operacji nie wskazują nadawców przelewów, a jedynie odbiorców. W oparciu o taki materiał dowodowy Sąd nie mógł uznać, że powód spłacił wierzytelność zabezpieczoną złożonym 6 lipca 2007 r. oświadczeniem w formie aktu notarialnego.

W przedmiotowej sprawie, dla stwierdzenia istnienia lub też nieistnienia wierzytelności wynikającej ze spornego tytułu wykonawczego potrzebny jest jednoznaczny dowód spłaty tego zadłużenia przez powoda, bądź też wyraźne oświadczenie pozwanego o tym, że kwota nie została nigdy przekazania.

W konsekwencji Sąd uznał, że znaczna część okoliczności przedstawionych przez stronę powodową pozostaje oderwana od przedmiotowego tytułu egzekucyjnego i w żaden sposób nie dowodzi, że określona w nim wierzytelność nie istnieje.

W kontekście twierdzenia powoda, iż doszło do spłaty długu poprzez jego rozliczenie pomiędzy spółkami, których P. J. i P. S. (1) byli udziałowcami (według twierdzenia powoda nastąpiła zmiana sposobu rozliczenia długu z płaszczyzny osób fizycznych na płaszczyznę osób prawnych), należy dodatkowo wskazać, iż powód nie tylko nie udowodnił takiej okoliczności, ale nawet gdyby ona miała miejsce (Sąd czyni to założenie teoretycznie dla wyczerpania toku rozważań) to i tak roszczenie powoda nie mogłoby zostać uwzględnione. Zmiana podmiotowa w zakresie długu wymagałaby bowiem zastosowania nie tylko instytucji przelewu wierzytelności, ale jednocześnie wymagałaby zastosowania także instytucji przejęcia długu. O ile sam przelew wierzytelności mógłby odbyć się nawet w formie ustnej, to zgodnie z przepisem art. 522 kc przejęcie długu wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Powyższe oznacza, iż nawet gdyby przyjąć, iż inny podmiot przejął dług powoda wobec P. S. (1), a następnie go spłacił to i tak tego rodzaju czynność byłaby nieważna i jako taka nie wywołałaby skutku prawnego w relacjach pomiędzy pierwotnym dłużnikiem a wierzycielem.

Powyższa konkluzja o braku podstaw do uznania, że sporna wierzytelność nie istnieje, czyni bezpodstawnym zarzut powoda, że umowa cesji wierzytelności zawarta pomiędzy P. S. (1) i T. D. (1) jest nieważna z powodu nieistnienia wierzytelności objętej tą umową. Zatem także kolejne umowy cesji wierzytelności przenoszące ją na rzecz (...) Sp. z o.o. pozostają ważne. Należy zwrócić uwagę, że umowy cesji wierzytelności nie zostały też zakwestionowane przez Sąd wydający postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności na rzecz (...) Sp. z o.o.

Odnosząc się zaś do zarzutu, że umowy te nie zawierały ceny nabycia wierzytelności należy wskazać, iż umowa cesji wierzytelności jest umową konsensualną, a jej skuteczność prawna nie jest uzależniona od spełnienia przez cesjonariusza obowiązku zapłaty ceny nabycia wierzytelności. Tym samym, kwestia wzajemnych rozliczeń między stronami umowy cesji wierzytelności nie ma znaczenia na gruncie przedmiotowej sprawy. Sąd podziela stanowisko, iż „nie jest warunkiem skutecznego zawarcia umowy cesji wierzytelności zapłata ceny w wykonaniu tej umowy. Umowa cesji może być także zawarta pod tytułem darmym.” (w Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 20 września 2013 r., sygn. akt VI ACa 398/13, Lex nr 1544537). Zdaniem Sądu powód nie wykazał w żaden sposób, by przedmiotowe umowy cesji wierzytelności obejmujące były z jakiegokolwiek powodu nieważne.

Powyższe rozważania dowodzą, że powód nie udowodnił zasadności wskazanych w pozwie zarzutów, które miałyby uzasadniać pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności. W rezultacie uznać należy, że obowiązek stwierdzony przedmiotowym tytułem wykonawczym istnieje, co powoduje, że brak jest podstaw do pozbawienia tego tytułu wykonawczego wykonalności na podstawie art. 840 § 1 pkt. 1 k.p.c.

Sąd rozstrzygnął o kosztach procesu, w tym o kosztach zastępstwa procesowego na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Rozstrzygnięcie to zgodne jest z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, który powód przegrał w całości. Na podstawie art. 108 kpc Sąd pozostawił wyliczenie kosztów procesu referendarzowi sądowemu.

Mając na uwadze całokształt poczynionych powyżej rozważań Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE