Sygn. akt. I 1 C 171/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 stycznia 2023 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni - I Wydział Cywilny, Sekcja do spraw rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Berent

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Małgorzata Świst

po rozpoznaniu w dniu 5 stycznia 2023 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T.

przeciwko M. P.

o wydanie rzeczy ruchomej

I.  oddala powództwo;

II.  obciąża powódkę kosztami procesu, uznając je za uiszczone.

UZASADNIENIE

(żądanie i podstawa faktyczna pozwu)

1.  Powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w T. wystąpiła przeciwko M. M. (obecnie: M. P.) z powództwem o wydanie gazomierza o numerze (...), a także zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

2.  W uzasadnieniu podano, że powódka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej dystrybuuje paliwa gazowe, a zatem sieć gazowa stanowi jej własność. Gazomierz jest końcowym punktem tej sieci i również jest własnością powódki.

3.  Pozwana jest w posiadaniu tego gazomierza i pomimo wezwania nie wydała go.

(pozew, k. 3-4)

4.  Pozwana w odpowiedzi na pozew podniosła, że w jej budynku pod adresem ul. (...) w G. nie ma żadnego licznika poboru gazu. W 2008 roku, na jej wniosek, zlikwidowane zostało przyłącze gazowe. Dodała także, że liczniki gazowe zostały zdemontowane i zabrane przez monterów gazowni, co opisano w protokołach.

(odpowiedź na pozew, k. 62, pismo z dnia 2 września 2022 r., k. 70)

5.  W odpowiedzi powódka oświadczyła, że podtrzymuje powództwo. Podała, że pozwana w dalszym ciągu dysponuje gazomierzem, czego dowodem miały być załączone zdjęcia przyłącza do budynku nr (...), natomiast dostęp do posesji 29a nie był możliwy. Podała, że budynek 29a prawdopodobnie zasilany jest z niewyłączonego starego gazociągu.

(pismo z dnia 23 września 2022 r., k. 81-81v.)

6.  W odpowiedzi pozwana podała, że zdjęcia nie przedstawiają jej nieruchomości. Podniosła zarzut przedawnienia roszczenia.

(pismo z dnia 3 listopada 2022 r., k. 95-96)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

7.  Dnia 22 grudnia 2008 roku dostawca gazu ziemnego (...) sp. z o.o. w G. Oddział G. dokonała zamknięcia dopływu gazu na kurku głównym i kurku przy gazomierzu, dokonując także demontażu gazomierza o numerze (...) zamontowanego na klatce schodowej nieruchomości położonej w G. przy ul. (...). Pismem z dnia 3 lutego 2009 roku (...) Spółka Akcyjna oświadczyła, że rozwiązuje umowę sprzedaży gazu z dnia 8 września 2004 roku.

8.  Pozwana nie ma dostępu do paliwa gazowego. Nie wyraziła zgody na przyłączenie się do nowej sieci.

(dowód: protokół zamknięcia dopływu gazu wraz z demontażem gazomierza, k. 97, faktura VAT, k. 98, pismo z dnia 3 lutego 2009 r., k. 99)

9.  Od 2008 roku pozwana budynek ogrzewa węglem opałowym. Wodę użytkową podgrzewa energią elektryczną.

(fakt uznane za przyznane)

10.  Pismem z dnia 26 listopada 2021 r. powódka wezwała pozwaną do dobrowolnego wydania gazomierza typ GM-004-13-05 będącego przedmiotem własności powódki. W piśmie wskazano, że wezwanie ma związek ze zleceniem zakończenia dostarczania paliwa gazowego nr (...) z dnia 4 sierpnia 2019 r.

(dowód: pismo z dnia 26 listopada 2021 r., k. 12)

11.  W poleceniu monterskim (...) z dnia 1 maja 2019 r. poczyniono odręczny dopisek „umowa zamknięta 2 XI 2007”.

(dowód: polecenie monterskie, k. 15, k. 18)

12.  W poleceniu monterskim (...) z dnia 10 marca 2021 r. poczyniono odręczny dopisek „umowa zamknięta 2 XI 2007”.

(dowód: polecenie monterskie, k. 14, k. 17)

13.  Na dokumencie zlecenia na wykonanie robót nr (...) monterzy sieci i instalacji sporządzali notatki, w których wskazywali na brak możliwości wejścia na klatkę schodową. Najdawniejsza notatka pochodzi z 16 grudnia 2009 r. Dokument zawiera odręczną adnotację „przyłącze gazu jest odcięte”.

(dowód: zlecenie na wykonanie robót nr (...), k. 16, k. 19-20)

Sąd zważył co następuje:

14.  Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów przedłożonych przez pozwaną. Sąd miał na uwadze, że złożone przez pozwaną kopie nie stanowią dokumentów, a zatem należało je ocenić w ramach swobodnej oceny dowodów. W ocenie Sądu są wiarygodne, tym bardziej, że nie były kwestionowane przez stronę przeciwną. W szczególności nie zaprzeczono, aby zawierały treści nie odpowiadające oryginałom dokumentów.

15.  Powódka nie zaprzeczyła twierdzeniom pozwanej o źródłach ogrzewania lokalu pozwanej, stąd mając na względzie wynik rozprawy, w tym całokształt okoliczności sprawy oraz treść zgromadzonych dowodów, Sąd uznał te fakty za przyznane (art. 230 k.p.c.).

16.  Do rozstrzygnięcia sprawy nie przyczyniły się notatka sporządzona przez montera ani fotografie. Z notatki montera wynika wprost, że sporządzone fotografie wejścia do lokali nie dotyczą budynku o nr (...), lecz budynku o nr (...). Zauważyć należało, że również powódka w piśmie z dnia 23 września 2022 roku, do którego dołączyła fotografie, oświadczyła, że nie dotyczą one nieruchomości pozwanej, do której zresztą nie miała dostępu, ale budynku sąsiedniego oznaczonego numerem 29. Oświadczyła także, że nie jest jej znany stan obsługiwanej sieci: „Najprawdopodobniej budynek (...) zasilany jest z niewyłączonego starego gazociągu” (vide: k. 81v.). Wynika to wprost z załączonej informacji pracowników powódki (vide: k. 89). Nadto, pozwana zaprzeczyła, aby wskazane fotografie dotyczyły budynku, w którym mieszka.

17.  Dokumenty zawarte na kartach 9-11v nie dotyczyły nieruchomości pozwanej, a zatem na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c. Sąd pominął dowód z tych dokumentów jako nieistotny dla rozstrzygnięcia sprawy.

(podstawa prawna i rozstrzygnięcie)

18.  Powództwo podlegało oddaleniu.

19.  Podstawę prawną roszczenia powódki stanowił przepis art. 222 §1 k.c., zgodnie z którym właściciel może żądać od osoby, która włada jego rzeczą, aby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela prawo do władania rzeczą. Dla osób trzecich płynie stąd obowiązek biernego poszanowania cudzego prawa własności. Jeżeli wbrew temu nastąpi naruszenie prawa własności, uruchamia się stosowne roszczenia ochronne, adresowane już do konkretnej osoby z potencjalnego kręgu osób trzecich. Osoba, która faktycznie włada rzeczą nie ma obowiązku wydania jej właścicielowi, jeżeli służy jej skuteczne uprawnienie do władania rzeczą. Uprawnienie to może mieć różne źródła, np. może ono wynikać ze stosunku umownego pomiędzy stronami.

20.  Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar dowodu spoczywa na stronach (art. 232 k.p.c., art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Artykuł 6 k.c. określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia, przy czym sąd nie ma obowiązku dążenia do wszechstronnego zbadania wszystkich okoliczności sprawy oraz nie jest zobowiązany do zarządzania dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie. Nie ma też obowiązku przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.), szczególnie gdy obie strony są reprezentowane przez fachowych pełnomocników, którym Sąd zakreślił terminy na złożenie wszystkich twierdzeń i dowodów pod rygorem utraty prawa powoływania ich w toku dalszego postępowania (art. 205 3 § 1 i 2 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na tej stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (wyrok SA w Białymstoku z 28.11.2019 r., I AGa 50/19, LEX nr 2944289). Sąd nie dąży do ustalenia prawdy materialnej, Sąd działa z urzędu w zakresie wskazanym w przepisach, a podstawą procesu cywilnego jest jego kontradyktoryjność.

21.  Kluczowe dla rozstrzygnięcia fakty nie mogą opierać się wyłącznie na gołosłownych twierdzeniach strony i jej przekonaniu, które nie znajduje oparcia w zebranym w sprawie materiale dowodowym. Istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności muszą zostać udowodnione (por. wyrok SA w Łodzi z 20.11.2019 r., III AUa 22/19, LEX nr 2764307).

22.  Zaprzeczenie okolicznościom przez stronę procesową wywołuje ten skutek, że istotne dla rozstrzygnięcia sprawy fakty stają się sporne i muszą być udowodnione. W razie ich nieudowodnienia Sąd oceni je na niekorzyść strony, na której spoczywał ciężar dowodu, chyba że miał możność przekonać się o prawdziwości tych twierdzeń na innej podstawie.

23.  W okolicznościach niniejszej sprawy nie ulegało wątpliwości, że pozwana była stroną umowy z 2004 roku na dostarczanie paliwa gazowego do jej budynku. Umowa została jednak rozwiązana, przyłącze gazowe zostało odcięte, a gazomierz został zdemontowany w 2008 roku, co wynika wprost z dokumentacji załączonej przez pozwaną. Warto zwrócić uwagę, że licznik gazowy zdemontowany w 2008 roku posiadał numer (...), a więc inny niż ten, którego wydania domagała się powódka (nr (...)). Z kolei licznik wskazany w poleceniu monterskim z 8 kwietnia 2019 roku ( vide: k. 14) wskazywał na jeszcze inny numer licznika, tj. (...) marki I. z 1994 roku. Fakty wynikające z dokumentów złożonych przez pozwaną potwierdziła ona sama, uzupełniając, że aktualnie jej nieruchomość nie posiada dostępu do paliwa gazowego i ogrzewana jest węglem opałowym. Woda użytkowa podgrzewana jest energią elektryczną. Co szczególnie istotne, powódka nie jest w stanie jednoznacznie wskazać stanu sieci gazowej, którą obsługuje.

24.  W ocenie Sądu powódka nie podołała ciężarowi dowodu i nie zdołała wykazać, aby pozwana znajdowała się w posiadaniu licznika o numerze (...). Z żadnego złożonego przez powódkę dokumentu nie wynikało nawet, aby pozwana miała być kiedykolwiek w posiadaniu tego licznika (z uwagi na brak polecenia monterskiego, z którego wynikałoby zamontowanie licznika oraz brak aktywnej umowy na dostarczanie paliwa gazowego po 2008/2009 roku).

25.  Niezależnie od powyższego, Sąd uwzględnił zarzut przedawnienia. Na podstawie art. 118 k.c. roszczenie powódki o wydanie gazomierza – jako związane z prowadzoną działalnością gospodarczą – przedawniało się z upływem 3 lat. W myśl art. 120 §1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

26.  Skoro do rozwiązania umowy doszło w 2009 roku – jak w piśmie z dnia 3 lutego 2009 roku ( vide: k. 99), to chwila rozwiązania umowy wyznaczała dzień, w którym powódka mogła najwcześniej wystąpić z powództwem o wydanie gazomierza. Wobec tego, według stanu z chwili wytoczenia powództwa w dniu 3 lutego 2022 r. (jako czynności przerywającej bieg przedawnienia w myśl art. 123 §1 pkt 1 k.c.) termin przedawnienia upłynął. W konsekwencji, pozwana na skutek podniesienia zarzutu przedawnienia skutecznie uchyliła się od spełnienia świadczenia (art. 117 §2 k.c.).

27.  Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 222 § 1 k.c. a contrario, a także na podstawie art. 117 §2 k.c. powództwo oddalono w punkcie I. wyroku.

(koszty procesu)

28.  O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie II wyroku i na podstawie art. 98 §1 k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, obciążył nimi powódkę w całości.