UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 76/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Radomsku z dnia 31 października 2022 roku sygn. II K 155/22

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

-

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

2.1.2.1

;

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- zarzut obrazy przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wydanego wyroku tj. art. 7 kpk poprzez ukształtowanie przez sąd rejonowy orzekający w sprawie swojego przekonania w sposób dowolny, bez poszanowania zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, co doprowadziło do bezpodstawnego uznania, iż spełniono przesłanki, o jakich mowa w art. 66 §1 kk, gdy wyjaśnienia oskarżonego są mało wiarygodne, a stopień jego winy i społecznej szkodliwości zachowania są znaczne,

- zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ na treść wyroku polegający na przyjęciu przez sąd rejonowy, iż oskarżony zasługuje na warunkowe umorzenie postępowania karnego, gdzie jego wyjaśnienia nie są wiarygodne i nie można mówić o pozytywnej prognozie kryminologicznej,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie należy wskazać, iż sąd I instancji przeprowadził prawidłowo i wnikliwie postępowanie dowodowe, a na jego podstawie sformułował logiczne i trafne wnioski, co do oceny zachowania się oskarżonego. Podniesiony przez prokuratora zarzut obrazy przepisów prawa procesowego, poprzez ukształtowanie przez Sąd rejonowy swojego przekonania w sposób dowolny, bez poszanowania zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, czego przejawem ma być sprzeczne z przepisami skorzystanie z dobrodziejstwa art. 66 kk - jest nietrafiony. W istocie także zarzut obrazy art. 7 kpk miał prowadzić do błędnych ustaleń sądu meriti w zakresie braku wątpliwości co do okoliczności popełnienia czynu przez M. M. (1), nieznacznej jego winy i stopnia jego społecznej szkodliwości, który to zarzut nie przekonuje i ma charakter wyłącznie polemiczny.

Wbrew twierdzeniom apelanta zgromadzone dowody, ocenione zgodnie z wymogami wynikającymi z art. 7 k.p.k., nie dawały podstaw do ustalenia stopnia winy i społecznej szkodliwości M. M. (1) na poziomie wyższym niż nieznaczny. Sąd rejonowy przeprowadził bowiem obszerne postępowania dowodowe, a następnie wszechstronną analizę tak zgromadzonych dowodów, nie wykazującą błędów natury faktycznej czy logicznej, a nadto zgodną ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego.

Sąd odwoławczy zważył, że dokładna analiza apelacji wskazuje na błąd apelanta co do wyników stanu nietrzeźwości oskarżonego. Już na wstępie środka odwoławczego prokurator podnosi, iż uzyskane wyniki stanu nietrzeźwości M. M. miały tendencję wzrostową, co czyni mało wiarygodnym, „by nie rzec kłamliwymi” jego wyjaśnienia na okoliczność tego, kiedy spożywał alkohol. Apelant przywołuje kolejne chronologiczne wyniki stanu nietrzeźwości kierowcy: godz.8:41 -0,42 mg/l, godz:8:58-0,45 mg/l, a następnie godz. 10:02- 0,74 mg/l – co ma jednoznacznie przeczyć spożywaniu alkoholu w dłuższym okresie czasu przed zatrzymaniem kierującego. To stąd apelant wywodzi istniejące wątpliwości nie tyle co do wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, co okoliczności popełnienia czynu (a zgodnie z treścią art. 66 §1 kk te mają nie budzić wątpliwości). Tymczasem sąd odwoławczy zauważa, że ostatni z przywołanych powyżej wyników jest podany w innych jednostkach tj. w promilach alkoholu we krwi (0,74 %o), co powoduje zupełnie inny obraz fazy wchłaniania i eliminacji alkoholu w organizmie oskarżonego.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy poprawnie ocenił, że w sprawie zostały jednak spełnione wszystkie przesłanki uzasadniające zastosowanie warunkowego umorzenia postępowania, a w szczególności prawidłowo ocenił stopień społecznej szkodliwości zarzuconego oskarżonemu czynu oraz stopień jego zawinienia.

Przechodząc do analizy poszczególnych przesłanek określonych w art. 66 § 1 i § 2 kk stwierdzić należy, że nie budzi wątpliwości, iż spełniona została przesłanka formalna określona w art. 66 § 2 kk. Zarzucane oskarżonemu przestępstwo z art. 178a § 1 kk zagrożone jest bowiem karą pozbawienia wolności do lat 2.

Nie budzą również wątpliwości okoliczności popełnienia zarzuconego oskarżonemu czynu. M. M. (1) przyznał się bowiem do jego popełnienia, złożył wyjaśnienia, które - co do zasady - korespondują z pozostałym materiałem dowodowym, w szczególności w postaci protokołów badania stanu nietrzeźwości; chodzi tu o spożywanie alkoholu w dniu poprzedzającym zdarzenie, wieczorem. Uzyskiwane wyniki stanu nietrzeźwości malały, w okresie czasu niewiele pod 3 godzin od chwili interwencji osiągnęły stopień właściwy dla wykroczenia drogowego. Dodatkowo oskarżony wyraził skruchę.

W art. 115 § 2 kk zdefiniowano przesłanki oceny stopnia społecznej szkodliwości czynu. Ma to fundamentalne znaczenie dla właściwego stosowania prawa karnego, stwierdzenie bowiem "znikomości" społecznej szkodliwości pozbawia czyn zabroniony cech przestępstwa (art. 1 § 2), a przy orzekaniu kar i środków karnych sąd ma obowiązek baczyć, aby były one współmierne do ustalonego w każdej sprawie stopnia społecznej szkodliwości przypisanego sprawcy czynu. Określenie przesłanek (faktorów) decydujących o stopniu społecznej szkodliwości czynu wskazuje, że ustawodawca przyjął dominującą w doktrynie teorię przedmiotowo-podmiotową, należy także podkreślić, że wymieniony w art. 115 § 2 katalog okoliczności wpływający na stopień społecznej szkodliwości czynu jest ustawowo zamknięty.

W świetle powyższych ustaleń nie mają wpływu na stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu takie okoliczności, jak dotychczasowe życie sprawcy (w tym karalność), jego właściwości i warunki osobiste, trudna sytuacja materialna i rodzinna itp. Trafne są więc stwierdzenia zawarte w wyr. SA w Łodzi z 28 I 1998 r. (II Aka 245/99, Biul. Prok. Apel. 1999, nr 8), iż "wszystkie z wymienionych (art. 115 § 2 - przyp. AM) okoliczności związane są z czynem, jego stroną przedmiotową i podmiotową. Nie są to natomiast okoliczności dotyczące sprawcy (...). Ustalenie stopnia społecznej szkodliwości czynu może nastąpić wyłącznie na podstawie oceny samego czynu, a nie na podstawie oceny jego sprawcy".

Przechodząc do rozważań szczegółowych, zwrócić należy uwagę, że w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy nie dopuścił się jednak błędu właśnie przy ocenie stopnia zawinienia oraz społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego. Istotnie oskarżony poruszał się pojazdem mechanicznym dużym gabarytowo, a przez to z samej jego natury niebezpiecznym w godzinach porannych. W chwili zatrzymania oskarżonego przez funkcjonariuszy Policji stan nietrzeźwości oskarżonego nie był szczególnie wysoki (w porównaniu do innych przypadków tego typu przestępstw znanych z doświadczenia zawodowego i życiowego sądu) i wykazywał tendencję malejącą.

Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości zarzucanego oskarżonemu czynu, jak i stopnia jego winy należy podzielić stanowisko sądu meriti. Stopień intoksykacji alkoholem oskarżonego na poziomie maksymalnym odnotowanym 0,45 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, kształtujący się na poziomie do jednokrotnego przekroczenia dopuszczalnego stanu powyżej którego wchodzi w grę odpowiedzialność za przestępstwo oraz okoliczność, że oskarżony, choć teoretycznie stanowił zagrożenie dla ruchu drogowego, to nie był winny spowodowania kolizji drogowej, w związku z którą dokonano badania stanu trzeźwości, a dodatkowo sam w niej ucierpiał (zniszczony pojazd), pozwala na uznanie, że zarówno stopień winy oskarżonego, jak i stopień społecznej szkodliwości zarzuconego mu czynu jest „średni”, a zatem mieści się w zakresie pojęcia „nie jest znaczny”.

Dodatkowo Sąd Okręgowy zważył, że popełniony czyn oskarżonego był incydentalny, a prowadzony przez niego tryb życia był ustabilizowany. M. M. (1) ma 64 lata i nie był dotychczas karany. Ma to duże znaczenie, jako, że oskarżony zbliża się do okresu emerytalnego, kiedy możliwości znalezienia zatrudnienia, czy ponownego pomyślnego zdania egzaminu na prawo jazdy są wątpliwe. Dotychczasowa stabilizacja oskarżonego jest spowodowana głównie tym, że w pełni odpowiedzialnie (pomijając przedmiotowe zachowanie) i konsekwentnie wywiązuje się z roli ojca (w tym wobec studiującej córki) i pracownika. Oskarżony zarobkuje jako kierowca, nadal spłaca kredyty i utrzymuje rodzinę. Na tle tak zarysowanego dotychczasowego trybu życia 64-letniego oskarżonego zasadnym jest przychylenie się do twierdzeń sądu rejonowego, że popełnienie przez oskarżonego czynu zabronionego miał charakter „wybitnie incydentalny”.

Reasumując powyższe: mając na uwadze incydentalne naruszenie przez oskarżonego porządku prawnego oraz fakt, iż wina i stopień społecznej szkodliwości zarzuconego mu czynu w istocie rzeczy, nie są znaczne, zaś okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, Sąd Okręgowy utrzymał w mocy orzeczenie o warunkowym umorzeniu postępowania karnego w stosunku do M. M. (1) na okres próby. Zdaniem Sądu Okręgowego sposób życia oskarżonego przed popełnieniem przestępstwa oraz jego właściwości i warunki osobiste związane w szczególności z jego sytuacją rodzinną oraz okoliczności przestępstwa, stanowią pozytywną prognozę na przyszłość, co więcej, pozwalają przypuszczać, że oskarżony nie wejdzie ponownie w konflikt z prawem. M. M. do chwili obecnej przestrzegał porządku prawnego, toteż czyn, który mu inkryminowano jest zdarzeniem epizodycznym w jego dotychczasowym życiu, zaś dolegliwości związane z niniejszym postępowaniem karnym będą dla niego wystarczającą przestrogą przed ponownym popełnieniem czynu zabronionego.

Okres próby, na który warunkowo umorzono postępowanie (maksymalny) oraz orzeczone dodatkowo: świadczenie pieniężne w kwocie 10.000 zł. i zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów w strefie ruchu lądowego na okres jednego roku, należycie i dostatecznie służą oddziaływaniem wychowawczym na sprawcę przestępstwa oraz – w ocenie sądu odwoławczego - łącznie pozwolą na weryfikację postawionej prognozy kryminologicznej.

Z powyższych względów orzeczono jak w części dyspozytywnej wyroku.

Wniosek

- o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie wobec oskarżonego kary grzywny w rozmiarze 100 stawek dziennych przy przyjęciu, iż wartość jednej stawki dziennej jest równa 10 zł. (wniosek zmodyfikowany w toku rozprawy apelacyjnej), orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu na okres 3 lat, orzeczenie świadczenia pieniężnego w kwocie 5000 zł i obciążenie kosztami procesu;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- wniosek jest niezasadny z przyczyn podanych powyżej;

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- wyrok warunkowo umarzający postępowanie karne;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- wyrok jest słuszny, zarzuty skarżącego są niezasadne;

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze orzeczono w oparciu o art. 636 § 1 k.p.k. i art. 9 ustawy o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie warunkowo umarzające postępowanie karne

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana